راضیه شریف‌پور؛ علی جعفری؛ حسن جهانبازی گوجانی
چکیده
باتوجه به نقش مهم مغز میوه‌های خشکباری در جلوگیری و کاهش بیماری‌های قلبی و سرطان و باتوجه به مصرف بالای آنها در کشورمان که برای تغذیه و سلامت انسان می‌تواند مفید باشد، در این پژوهش به بررسی درصد روغن و عناصر پرمصرف موجود در بادام وامچک (Amygdalus arabica Olivier) و تأثیر جهت جغرافیایی پرداخته شده‌است. این تحقیق در جنگل‌های منطقه کره‌بس استان ...
بیشتر
باتوجه به نقش مهم مغز میوه‌های خشکباری در جلوگیری و کاهش بیماری‌های قلبی و سرطان و باتوجه به مصرف بالای آنها در کشورمان که برای تغذیه و سلامت انسان می‌تواند مفید باشد، در این پژوهش به بررسی درصد روغن و عناصر پرمصرف موجود در بادام وامچک (Amygdalus arabica Olivier) و تأثیر جهت جغرافیایی پرداخته شده‌است. این تحقیق در جنگل‌های منطقه کره‌بس استان چهارمحال و بختیاری انجام گردید و نمونه‌برداری از پایه‌های سالم و شاداب با بذردهی کافی در پنج طبقه قطر تاج شامل 2، 5/2، 3، 5/3 و 4 متر انجام شد. در هر طبقه قطری تعداد 5 اصله به‌صورت تصادفی از دو جهت اصلی شمالی و جنوبی به‌طور مجزا با ثبت موقعیت و وضعیت درختچه‌ها انتخاب شد. تمامی بذر تولیدی آنها جمع‌آوری و در کیسه‌های جداگانه به آزمایشگاه منتقل و در هر طبقه قطری 10 گرم مغز بادام پس از خرد کردن به‌روش سوکسله روغن‌گیری و بعد عناصر پرمصرف موجود در کنجاله و اسیدهای چرب روغن اندازه‌گیری شد. برای تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها از نرم‌افزارهای EXCEL و SAS استفاده شد. نتایج نشان داد که از نظر کمّیت، مقدار روغن در جهت جنوبی 76/15% و در جهت شمالی 84/14% بود و این اختلاف از نظر آماری معنی‌دار شد. همچنین، بیشینه و کمینه درصد روغن بذر به‌ترتیب متعلق به طبقه قطری 4 و 2 متر با میزان 94/18 و 94/10 بود. از نظر عناصر پرمصرف، عناصر پتاسیم، فسفر و نیتروژن در جهت جنوبی بیشترین مقدار را داشتند، در حالی که میزان عنصر کلسیم در جهت شمالی بیشینه مقدار خود را داشت.
معصومه درافشان؛ مهدی سلطانی حویزه؛ وحید شریعتی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.691.96.4.1588.65 توالی‌یابی RNA در حال حاضر یک انتخاب مؤثر و پرسرعت برای مطالعه ترانسکریپتوم گونه‌های گیاهی غیر مدل است که برای شناسایی شبکه‌های ژنی و الگوهای بیان ژن‌های تولیدکننده متابولیت‌های ثانویه در اندام‌های مختلف گیاهان استفاده می‌شود. اصلی‌ترین ترکیب‌ها در بافت‌های میوه و برگ گیاه دارویی هندوانه ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.691.96.4.1588.65 توالی‌یابی RNA در حال حاضر یک انتخاب مؤثر و پرسرعت برای مطالعه ترانسکریپتوم گونه‌های گیاهی غیر مدل است که برای شناسایی شبکه‌های ژنی و الگوهای بیان ژن‌های تولیدکننده متابولیت‌های ثانویه در اندام‌های مختلف گیاهان استفاده می‌شود. اصلی‌ترین ترکیب‌ها در بافت‌های میوه و برگ گیاه دارویی هندوانه ابوجهل (Citrullus colocynthis (L.) Schrad.) را ترپنوئیدها، فلاونوئیدها و آلکالوئیدها تشکیل می‌دهند. در این مطالعه، ترانسکریپتوم میوه گیاه هندوانه ابوجهل با استفاده از تکنیک توالی‌یابی RNA، بن‌سازه Iluumina HiSeq2500 اجرا گردید. بعد از کنترل کیفیت با استفاده از نرم‌افزارهای FastQC و Trimmomatic تعداد 21، 952 و 885 خوانش دارای کیفیت بالا تولید شد و با استفاده از برنامه Evidential-gene به‌صورت نوپدید یکپارچه‌سازی شد که منتهی به تولید 55 و 311 تک‌ژن دارای N50 برابر 927 جفت باز گردید. توالی تک‌ژن‌های یکپارچه شده در پایگاه KAAS بارگذاری شد. در مجموع 13، 657 تک‌ژن تفسیر شد که این تعداد در 134 مسیر زیستی قرار گرفتند. مسیر "اسکلت ترپنوئید" با تعداد 93 تک‌ژن از پرتعدادترین مسیرهای شناسایی شده از میان 1، 552 تک‌ژن مسیر بیوسنتز متابولیت ثانویه بود. با بررسی تک‌ژن‌های مرتبط با مسیر بیوسنتزی اسکلت ترپنوئید، 29 شناسه ژنی (K) شناسایی شد که تمام ژن‌های دو مسیر اصلی بیوسنتزی اسکلت ترپنوئیدی: مسیر سیتوزولی موالونیک اسید (MVA) و پلاستیدی متیل-ارتریتول-فسفات (MEP) از ابتدای مسیر تا تولید ایزوپنیل دی‌فسفات (IPP) را شامل می‌شود. شناسایی ژن‌های مسیر بیوسنتزی اسکلت ترپنوئید امکان تحقق توسعه تجاری محصول گیاه دارویی که پایه‌ای برای پژوهش‌های آینده مربوط به شناسایی مسیرهای بیوسنتزی سایر متابولیت‌های اختصاصی، مهندسی متابولیت، اصلاح مولکولی و به‌نژادی گیاهان دارویی است را فراهم می‌کند.
ایمان رسایی؛ مریم قنادنیا؛ سعید باغشاهی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1399.36.691.102.4.1576.1610 پیشرفت‌های اخیر در علوم زیست‌شناسی به‌دلیل پایه‌ای بودن آنها برای تعدادی از علوم مرتبط مانند کشاورزی، پزشکی، داروسازی، بیو‌تکنولوژی و حتی بیونانوتکنولوژی اهمیت ویژه‌ای یافته است. در این تحقیق تأثیر تیمارهای مختلف شوری (0، 50، 100 و 150 میکرومولار) بر گیاه زوفا (Hyssopus officinalis L.) و ویژگیهای ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1399.36.691.102.4.1576.1610 پیشرفت‌های اخیر در علوم زیست‌شناسی به‌دلیل پایه‌ای بودن آنها برای تعدادی از علوم مرتبط مانند کشاورزی، پزشکی، داروسازی، بیو‌تکنولوژی و حتی بیونانوتکنولوژی اهمیت ویژه‌ای یافته است. در این تحقیق تأثیر تیمارهای مختلف شوری (0، 50، 100 و 150 میکرومولار) بر گیاه زوفا (Hyssopus officinalis L.) و ویژگیهای نانوذرات نقره (Ag NPs) بیوسنتز شده توسط عصاره این گیاه بررسی شد. تغییر رنگ محلول‌ها، وجود پیک در ناحیه nm 450 اسپکتروفتومتری و نتایج حاصل از تفرق اشعه ایکس (XRD)، بیوسنتز نانوذرات نقره را تأیید کرد. تصاویر مربوط به میکروسکوپ الکترونی روبشی نشر میدانی (FESEM) بیشتر ذرات را کروی شکل نشان داد که اشکال زاویه‌دار نیز در تیمارهای 50 و 100 میکرومولار قابل مشاهده بودند. نتایج حاصل از دستگاه تبدیل طیف‌سنجی مادون‌قرمز (FTIR) عوامل شیمیایی مختلف مانند OH، CO، =CH و C=C را که در فرایند بیوسنتز شرکت کرده بودند نشان داد. غلظت 50 میکرومولار از نمک بیشترین تأثیر را بر افزایش متابولیت‌های گیاهان داشت. کوچکترین نانوذرات (nm25.3) مربوط به تیمار شاهد (کروی شکل) بود. برخی نانوذرات بیوسنتز شده توسط غلظت 150 میکرومولار با اندازه nm 34.2، زاویه‌دار بوده و بیشترین خاصیت ضد‌باکتریایی را نشان دادند. نانوذرات نقره بیوسنتز شده، تأثیر منفی بیشتری بر باکتری‌های گرم منفی نسبت به گرم مثبت داشتند. بیشترین خاصیت ضد‌باکتریایی را نانوذرات بیوسنتز شده توسط غلظت 150 میکرومولار نشان دادند. این نتایج در ادامه تحقیقات قبلی ما برای اولین بار تأثیر تیمارهای شوری را بر ویژگیهای نانوذرات بیوسنتز شده توسط عصاره گیاه زوفا نشان داد. این نتایج می‌توانند زمینه جالب توجهی برای بیوسنتز نانوذرات نقره ایجاد کنند که بتوانند جایگزین مناسبی برای آنتی‌بیوتیک‌ها باشند.
شناسایی، معرفی، اکولوژی و دانش بومی
زهرا اصلانی؛ احد هدایتی؛ بهروز اسماعیل پور
چکیده
سابقه و هدف: گیاه سنجد تلخ (Hippophae rhamnoides L.) درختچه یا درخت خزان‌کننده از خانواده سنجد است. این گیاه از گونه‌های بومی مناطق ایران تورانی با رویشگاه‌های محدود و پراکنده در گچسر، هراز، ارسباران، خوی و الموت می‌باشد که یک گیاه معجزه‌آسای قدیمی، به دلیل غنی بودن از مواد فعال زیستی و تغذیه‌ای بسیار مورد توجه است. سنجد تلخ یکی از گونه‌های ...
بیشتر
سابقه و هدف: گیاه سنجد تلخ (Hippophae rhamnoides L.) درختچه یا درخت خزان‌کننده از خانواده سنجد است. این گیاه از گونه‌های بومی مناطق ایران تورانی با رویشگاه‌های محدود و پراکنده در گچسر، هراز، ارسباران، خوی و الموت می‌باشد که یک گیاه معجزه‌آسای قدیمی، به دلیل غنی بودن از مواد فعال زیستی و تغذیه‌ای بسیار مورد توجه است. سنجد تلخ یکی از گونه‌های پیش‌آهنگ ارزشمند از نظر تثبیت‌کنندگی ازت برای خاک به‌شمار می‌رود و درختچه‌ای خزان‌کننده، مقاوم به سرما، خشکی و محیط‌های کم پوشش است. سنجد تلخ حاوی حدود 200 ترکیب تغذیه‌ای و زیست فعال است و میوه‌های این گیاه غنی از ترکیباتی مانند لیپیدها، کاروتنوئیدها، آسکوربیک اسید و فلاونوئیدها می‌باشد. با توجه به اهمیت دارویی و اکولوژیکی بالای گیاه سنجد تلخ و مطالعه ناکافی در ایران، به‌ویژه در زمینه ترکیبات فیتوشیمیایی این گیاه ارزشمند، هدف از این مطالعه، معرفی گیاه سنجد تلخ، ترکیبات فیتوشیمیایی و برخی کاربردهای آن در صنایع دارویی و غذایی است.مواد و روش‌ها: این مقاله، مقاله‌ای مروری می‌باشد که مطالب آن از مقالات علمی منتشر شده بین سالهای 2001 تا 2023 از پایگاهای علمی Google Scholar، Web of Science، Scopus و Pub Med گردآوری شده است.نتایج: همه اندام‌های سنجد تلخ (میوه، برگ، ساقه، شاخه، ریشه و خار) به‌طور سنتی در پزشکی و مکمل‌های غذایی استفاده شده است. برگ‌ها و میوه‌های سنجد تلخ و روغن بدست آمده از آن سرشار از عناصر ماکرو، میکرو، ویتامین A، C، E، لیپیدها، کاروتنوئیدها، اسیدهای آمینه، اسیدهای چرب غیراشباع و فنل‌ها هستند. در سالهای اخیر، گزارش‌های متعددی در مورد فعالیت‌های دارویی سنجد تلخ ازجمله فعالیت‌های ضد سرطانی، ضد التهابی، ضد میکروبی و ضد ویروسی و توانایی آن در محافظت از قلب و عروق گزارش شده است. روغن بدست آمده از بذر و میوه سنجد تلخ شامل ترکیبات زیست فعالی مانند پالمیتولئیک اسید (امگا 7) است که جزئی از لیپیدهای پوستی بوده و باعث تحریک فرایندهای ترمیم کننده در اپیدرم و بهبود زخم می‌شود. گلیکوزیدهای فلاونول از فراوان‌ترین ترکیبات فنلی موجود در سنجد تلخ هستند. فلاونوئیدها از آنتی‌اکسیدان‌های موجود در سنجد تلخ، از تجمع پلاکت‌های خون جلوگیری می‌کنند، گردش خون را بهبود می‌بخشند، التهاب را کاهش داده و از رشد و گسترش سلول‌های سرطانی جلوگیری می‌کنند. سنجد تلخ در حال حاضر بدلیل فعالیت بالای آنتی‌اکسیدانی و ضد میکروبی به‌عنوان یک افزودنی طبیعی در انواع محصولات غذایی استفاده می‌شود. سنجد تلخ به شکل‌های مختلفی مانند روغن، پودر خشک شده، آب میوه، قرص، نوشیدنی‌ها، میوه و چای استفاده می‌شود.نتیجه‌گیری: گونه Hippophae rhamnoides علاوه بر ارزش تغذیه‌ای بالا به‌عنوان یک غذا، دارای مزایای اقتصادی متعددی به‌عنوان ماده اولیه برای مواد آرایشی، مواد غذایی، صنایع داروسازی و حفاظت از محیط‌زیست است. به دلیل تحمل زیاد آن در برابر سرما، خشکی، شوری، قلیایی و توانایی تثبیت نیتروژن در خاک، به‌عنوان محصولی ایده‌آل برای حفاظت از خاک و آب و بادشکن از مزرعه در زمین‌های حاشیه‌ای و مستعد فرسایش در خاک شناخته شده است.
علی نوبخت
چکیده
این آزمایش به‌منظور بررسی اثراتسطوح مختلف پودر قسمت‌های هوایی گیاه دارویی خارمریم (Silybum marianum L.) بر عملکرد، صفات کیفی تخم‌مرغ، فراسنجه‌های بیوشیمیایی و سلول‌های ایمنی خون مرغ‌های تخم‌گذار انجام شد. تعداد 240 قطعه مرغ تخم‌گذار سویه‌‌های-لاین W36، از سن 65 تا 76 هفتگی در پنج تیمار، چهار تکرار و 12 قطعه مرغ در هر تکرار در قالب یک طرح ...
بیشتر
این آزمایش به‌منظور بررسی اثراتسطوح مختلف پودر قسمت‌های هوایی گیاه دارویی خارمریم (Silybum marianum L.) بر عملکرد، صفات کیفی تخم‌مرغ، فراسنجه‌های بیوشیمیایی و سلول‌های ایمنی خون مرغ‌های تخم‌گذار انجام شد. تعداد 240 قطعه مرغ تخم‌گذار سویه‌‌های-لاین W36، از سن 65 تا 76 هفتگی در پنج تیمار، چهار تکرار و 12 قطعه مرغ در هر تکرار در قالب یک طرح کاملاً تصادفی مورد استفاده قرار گرفتند. پودر گیاه خارمریم مورد استفاده صفر، 5/0، 1، 5/1 و 2 درصد جیره بود. نتایج نشان داد که استفاده از پودر گیاه خارمریم تا 2% نسبت به شاهد موجب افزایش وزن تخم‌مرغ، درصد تولید تخم‌مرغ، توده تخم‌مرغ تولیدی و خوراک مصرفی گردید (05/0>p). در حالی‌که بیشترین وزن مخصوص تخم‌مرغ، در بالاترین درصد پوسته با استفاده از 1% خارمریم مشاهده شد (01/0>p). استفاده از خارمریم موجب کاهش سطح تریگلیسرید، کلسترول، آلبومین و پروتئین تام خون مرغها شد (05/0>p). 2% خارمریم در جیره اثرات افزایشی بر سطح هماتوکریت، هموگلوبین و گلبولهای سفید خون مرغها داشت (05/0>p). به‌طور کلی در مرغ‌های تخم‌گذار استفاده از پودر گیاه خارمریم تا سطح 2% جیره، موجب بهبود عملکرد، صفات کیفی تخم‌مرغ و پارامترهای بیوشیمیایی و سلول‌های خون شد.
حسین بتولی؛ عبدالحمید بامنیری
چکیده
سدابی (Haplophyllum A. Juss.) یکی از جنس‌های اسانس‌دار خانواده مرکبات (Rutaceae) محسوب می‌شود که در ایران بیش از 20 گونه از آن گزارش شده‌است. هدف از این تحقیق، استخراج و شناسایی ترکیب‌های تشکیل‌دهنده اسانس سه گونه از جنس سدابی منطقه کاشان می‌باشد. برگ‌های سه گونه سدابی بیابانی (H. robustum Bge.)، سدابی بی‌کرک (H. glaberrimum Bge. & Boiss.) و مورد ...
بیشتر
سدابی (Haplophyllum A. Juss.) یکی از جنس‌های اسانس‌دار خانواده مرکبات (Rutaceae) محسوب می‌شود که در ایران بیش از 20 گونه از آن گزارش شده‌است. هدف از این تحقیق، استخراج و شناسایی ترکیب‌های تشکیل‌دهنده اسانس سه گونه از جنس سدابی منطقه کاشان می‌باشد. برگ‌های سه گونه سدابی بیابانی (H. robustum Bge.)، سدابی بی‌کرک (H. glaberrimum Bge. & Boiss.) و مورد کاذب (H. perforatum (M. B.) Kar. & Kir.)، از نواحی بیابانی و ارتفاعات کوهستانی کاشان جمع‌آوری شدند. اسانس‌گیری به روش تقطیر با آب و با دستگاه کلونجر انجام شد. اجزای اسانس‌ها با استفاده از دستگاه‌های GC و GC/MS آنالیز و شناسایی شدند. بازدهی اسانس برگ‌های سدابی بیابانی، 02/1% (حجمی/وزنی) بدست آمد. تعداد 14 ترکیب در اسانس شناسایی شد که 1،8- سینئول (0/25%)، بتا-پینن (2/12%) و سابینن (9%) ترکیب‌های عمده اسانس بودند. بازدهی اسانس سدابی بی‌کرک، 08/0% (حجمی/وزنی) بدست آمد. تعداد 13 ترکیب در اسانس شناسایی شد که ترکیب‌های اصلی تشکیل‌دهنده اسانس، میرسن (9/42%)، المول (6/10%) و بتا-کاریوفیلن (9/8%) بودند. بازدهی اسانس مورد کاذب 38/0% (حجمی/ وزنی) بدست آمد. تعداد 12 ترکیب در اسانس شناسایی شد که بیشترین ترکیب‌های تشکیل‌دهنده اسانس، المول (6/37%)، بتا-کاریوفیلن (1/21%) و آلفا-پینن (1/19%) می‌باشند. قسمت اعظم ترکیب‌های تشکیل‌دهنده اسانس برگ‌های سدابی بیابانی و سدابی بی‌کرک، مونوترپن‌ها و بیشترین ترکیب‌های تشکیل‌دهنده اسانس برگ‌های مورد کاذب، سسکوئی‌ترپن‌ها بودند.
فریبا باقری؛ محمود محمدی شریف؛ علیرضا هادیزاده
چکیده
چگونگی تأثیر مؤلفه‌های زمانی در کاربرد اسانس اکالیپتوس (Eucalyptus globulus Labill.) برای کنترل حشرات کامل شپشه آرد (Tribolium confusum Jacquelin du Val) مورد بررسی قرار گرفت. برای برآورد بازه زمانی مؤثر بودن اسانس، پس از گذشت 1، 2، 4، 8، 16 و 24 ساعت از تیمار، حشرات در معرض ظروف تیمار شده با پنج غلظت 205، 328، 460، 615 و 902 میکرولیتر بر لیتر هوا قرار گرفتند. در آزمایش‌های ...
بیشتر
چگونگی تأثیر مؤلفه‌های زمانی در کاربرد اسانس اکالیپتوس (Eucalyptus globulus Labill.) برای کنترل حشرات کامل شپشه آرد (Tribolium confusum Jacquelin du Val) مورد بررسی قرار گرفت. برای برآورد بازه زمانی مؤثر بودن اسانس، پس از گذشت 1، 2، 4، 8، 16 و 24 ساعت از تیمار، حشرات در معرض ظروف تیمار شده با پنج غلظت 205، 328، 460، 615 و 902 میکرولیتر بر لیتر هوا قرار گرفتند. در آزمایش‌های دیگری، LC50 براساس 1، 2، 4، 8 و 16 ساعت قرار گرفتن در معرض اسانس تعیین گردید. در نهایت، اثر کشندگی تجمعی از طریق برآورد مرگ و میر ناشی از غلظت‌های 90، 170، 340، 510، 680 و 850 میکرولیتر بر لیتر هوا پس از 3، 6، 9، 12 و 24 ساعت مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج آزمایش‌های اول نشان داد که تأخیر بیش از 16 ساعت اثر اسانس را تا حد صفر کاهش داد. به‌طوری که مقادیر LC50 در آزمایش‌های دوم، به‌ترتیب 1384، 4/201، 131، 3/141 و 9/85 میکرولیتر بر لیتر هوا برآورد گردید. نتایج این آزمایش نشان داد که با چهار ساعت بسته نگه داشتن فضا می‌توان نتایج مؤثری بدست آورد. در برآورد اثر تجمعی، مرگ و میر پس از 24 ساعت به‌ترتیب 6/41، 6/91، 100، 100، 100 و 100 درصد بود. مشخص شد که بخش عمده‌ای از مرگ و میر در حدود 3 ساعت اول ایجاد می‌شود. بنابراین گرچه این اسانس در ساعات اولیه به‌خوبی می‌تواند حشرات را کنترل کند، اما از آنجا که تأثیر اسانس خیلی زود کاهش می‌یابد برای دستیابی به حداکثر تأثیر اسانس باید زمان کاربرد آن بدرستی انتخاب شود.
عاطفه کریمی پاشاکی؛ محدث قاسمی؛ سید جلیل ذریه زهرا؛ مصطفی شریف روحانی؛ سید مسعود حسینی
چکیده
در این مطالعه، میزان غلظت نیمه کشنده (LC50) عصاره آبی-الکلی برگ درخت زیتون (Olea europaea L.) و عصاره آبی سیر (Allium sativum L.) بر روی بچه ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) در شرایط آزمایشگاهی بررسی شد. آزمایش‌ها به روش استاندارد O.E.C.D و به‌صورت ساکن طی مدت 96 ساعت انجام گردید. میزان ماده مؤثره عصاره‌ها به روش کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) اندازه‌گیری ...
بیشتر
در این مطالعه، میزان غلظت نیمه کشنده (LC50) عصاره آبی-الکلی برگ درخت زیتون (Olea europaea L.) و عصاره آبی سیر (Allium sativum L.) بر روی بچه ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio) در شرایط آزمایشگاهی بررسی شد. آزمایش‌ها به روش استاندارد O.E.C.D و به‌صورت ساکن طی مدت 96 ساعت انجام گردید. میزان ماده مؤثره عصاره‌ها به روش کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) اندازه‌گیری شد. برای اندازه‌گیری غلظت نیمه کشنده برای هر یک از عصاره‌ها به‌طور جداگانه، ماهی‌ها به 5 گروه تیمار و یک گروه شاهد (هریک با 3 تکرار شامل 10 ماهی) تقسیم‌بندی شدند. میانگین طولی و وزنی ماهی‌ها به‌ترتیب 0.78±9.8 سانتی‌متر و 3.4±15 گرم بود. 5 گروه تیمار در معرض غلظت‌های 50، 100، 150، 200 و 250ppm (میلی‌گرم بر لیتر) از عصاره آبی-الکلی برگ درخت زیتون و 5 گروه تیمار دیگر در معرض غلظت‌های 400، 800، 1200، 1600 و2000 ppm از عصاره آبی سیر قرار گرفتند. در طول مدت زمان آزمایش میانگین (SD±) دمای آب 1.7±17 درجه سانتی‌گراد، اکسیژن محلول 0.41±7.23 میلی‌گرم در لیتر و pH آب 0.81±7.5 بود. نتایج بدست‌آمده از کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) نشان داد که میزان آلیسین اندازه‌گیری شده در عصاره سیر mg/g200 و میزان اولئوروپین اندازه‌گیری شده در برگ زیتون mg/g177.2 بود. مقدار غلظت نیمه کشنده (LC50) 96 ساعته در بچه ماهیان کپور برای عصاره آبی-الکی برگ زیتون ppm168 و برای عصاره آبی سیر ppm1050 بدست آمد.
حمیده فاطمی؛ بهروز اسماعیل پور؛ علی اشرف سلطانی طولا رود؛ علی نعمت الله زاده
چکیده
سیلیسیم دومین عنصر فراوان در کره زمین می‌باشد که می‌تواند اثرات مضر فلزات سنگین را تخفیف دهد. به‌منظور بررسی اثر تغذیه با سطوح نانوذرات سیلیسیم بر شاخص‌های رشدی و فیزیولوژی گیاه گشنیز (Coriandrum sativum L.) در شرایط تنش سرب، یک آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در گلخانه دانشگاه محقق اردبیلی با رطوبت نسبی 40 ...
بیشتر
سیلیسیم دومین عنصر فراوان در کره زمین می‌باشد که می‌تواند اثرات مضر فلزات سنگین را تخفیف دهد. به‌منظور بررسی اثر تغذیه با سطوح نانوذرات سیلیسیم بر شاخص‌های رشدی و فیزیولوژی گیاه گشنیز (Coriandrum sativum L.) در شرایط تنش سرب، یک آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در گلخانه دانشگاه محقق اردبیلی با رطوبت نسبی 40 تا 50% و میانگین شدت نور 434 لوکس در سال زراعی 96-1395 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل آلودگی خاک توسط محلول کلرید سرب در غلظت‌های شاهد، 500، 1000 و 1500 میلی‌گرم بر کیلوگرم و محلول‌پاشی با نانو ذرات سیلیسم (0، 5/1 و 3 میلی‌مولار) بود. شاخص‌های مورفولوژیک مانند ارتفاع گیاه، تعداد برگ، سطح برگ، وزن تر و خشک بخش هوایی و ریشه، قطر ریشه و ساقه و شاخص‌های فیزیولوژیک شامل رنگریزه‌های فتوسنتزی، نشت غشاء، محتوی آب نسبی و شاخص‌های بیوشیمیایی شامل پرولین، کربوهیدرات محلول، فنل کل و ظرفیت آنتی‌اکسیدان اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که تنش سرب بسیاری از صفات مورفولوژیک گیاه گشنیز مانند ارتفاع، وزن تر و خشک گیاه، قطر ریشه و ساقه را به‌طور معنی‌داری کاهش داد، به‌طوری که با افزایش سطح سرب به‌ترتیب سبب کاهش 57، 50، 20، 41، 15، 42 و 25 درصدی در صفات وزن تک بوته، وزن ریشه، قطر طوقه، قطر ریشه، طول ریشه، ارتفاع گیاه، سطح برگ و درصد ماده خشک برگ شد، اما تیمار محلول‌پاشی با 3 میلی‌مولار نانوذرات سیلیسیم در بیشتر صفات مرفولوژیک موجب بهبود شرایط رشدی گیاه گشنیز در شرایط تنش گردید. به‌طوری که با افزایش غلظت سرب میزان کلروفیل a و b، کلروفیل کل، کاروتنوئید و کربوهیدرات کل کاهش یافتند اما تیمار سیلیسیم سبب افزایش میزان آنها در گیاهان تحت تنش شد، درحالی که میزان پرولین، فنل و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی با افزایش غلظت تا 1500 میلی‌گرم بر کیلوگرم سرب به‌طور معنی‌داری افزایش یافت. به‌طور کلی می‌توان نتیجه‌گیری کرد که برای گیاه گشنیز استفاده از نانو ذرات سیلیسیم می‌تواند اثرات منفی تنش سرب را تا حد قابل قبولی کاهش دهد.
رمضان کلوندی؛ سید محسن حسام‌زاده حجازی؛ مهدی میرزا؛ مرتضی عطری؛ زیبا جمزاد؛ کیوان صفی‌خانی؛ مهدی احمدیان
چکیده
به‌منظور ارزیابی برخی از خصوصیات بوم‌شناختی، ریختی و همچنین تعیین سطح پلوئیدی آویشن کرک‌آلود (Thymus eriocalyx (Ronniger) Jalas) با استفاده از روش .D.S.S (Determination of special station) 10 رویشگاه در استان‌های لرستان، مرکزی، همدان، کرمانشاه و کردستان جهت انجام مطالعات مذکور انتخاب شد. در این پژوهش در بهار سال 1388 در مرحله گلدهی، جهت ارزیابی ریختی از هر رویشگاه ...
بیشتر
به‌منظور ارزیابی برخی از خصوصیات بوم‌شناختی، ریختی و همچنین تعیین سطح پلوئیدی آویشن کرک‌آلود (Thymus eriocalyx (Ronniger) Jalas) با استفاده از روش .D.S.S (Determination of special station) 10 رویشگاه در استان‌های لرستان، مرکزی، همدان، کرمانشاه و کردستان جهت انجام مطالعات مذکور انتخاب شد. در این پژوهش در بهار سال 1388 در مرحله گلدهی، جهت ارزیابی ریختی از هر رویشگاه پنج نمونه کامل گیاهی و سرشاخه‌های گلدار جهت استخراج اسانس تهیه و به همراه بذر به‌منظور تعیین سطح پلوئیدی در فصل تولید بذر جمع‌آوری شد. اطلاعات مربوط به رویشگاه‌ها یادداشت‌برداری شد. خصوصیات رویشی و زایشی هر جمعیت به‌علاوه بازده اسانس گونه مورد مطالعه در هر رویشگاه مورد بررسی قرار گرفت. به‌منظور تعیین سطح پلوئیدی، در هر جمعیت حداقل 10 یاخته متافاری نوک ریشه مورد مطالعه قرار گرفت و ضمن شمارش تعداد کروموزوم، سطح پلوئیدی آنها تعیین گردید. نتایج حاصل، جمعیت‌های مورد مطالعه را در چهار گروه قرارداد. نتایج همچنین نشان داد که بیشترین میانگین طول و عرض برگ گل‌آذینی، بیشترین میانگین نسبت طول به عرض برگ گل‌آذینی، بیشترین میانگین نسبت طول به عرض برگ ساقه‌ای، بیشترین میانگین طول دمبرگ، بیشترین میانگین طول لوله کاسه، بیشترین میانگین طول جام و بیشترین میانگین طول و عرض براکتئول در جمعیت Te9 بیشتر از جمعیت‌های دیگر بود. به‌طور کلی در بررسی‌های سیتوژنتیکی انجام شده مشخص شد که گیاهان جمعیت‌های Te1، Te2، Te3، Te4، Te5، Te6 و Te8 دارای 30 کروموزوم (30=x2=n2) و دیپلوئید و گیاهان جمعیت‌های Te7، Te9 و Te10 دارای 60 کروموزوم (60=x4=n2) و تتراپلوئید می‌باشند. بالاترین بازده اسانس متعلق به رویشگاه Te5 (04/3%) بود.
مهدی پارسا؛ رضا کمائی؛ بهناز یوسفی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.860.97.5.1578.1610 به‌منظور بررسی اثر رژیمهای مختلف آبیاری و ترکیب‌های مختلف کودی بر شاخص‌های عملکرد و عناصر موجود در گیاه نعناع فلفلی (Mentha piperita L.)، یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی در 3 تکرار در سال زراعی 97-96، در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا گردید. فاکتورهای مورد آزمایش شامل سطوح مختلف ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.860.97.5.1578.1610 به‌منظور بررسی اثر رژیمهای مختلف آبیاری و ترکیب‌های مختلف کودی بر شاخص‌های عملکرد و عناصر موجود در گیاه نعناع فلفلی (Mentha piperita L.)، یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی در 3 تکرار در سال زراعی 97-96، در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا گردید. فاکتورهای مورد آزمایش شامل سطوح مختلف رژیمهای آبیاری در سه سطح 100% ظرفیت زراعی (FC)، 75% ظرفیت زراعی (FC) و 50% ظرفیت زراعی (FC) و 6 نوع کودهای مختلف زیستی و شیمیایی شامل: 1- کود زیستی باکتریایی NPK+NPP، 2- کود زیستی باکتریایی NPP، 3- NPK، 4- کود ریزمغذی (MIC) و 5- MIC + کود آمینه اسید (AP) بود. در این آزمایش صفات وزن خشک، ارتفاع بوته، نیتروژن، فسفر، پتاسیم، سدیم، پروتئین، اسپد، درصد اسانس و عملکرد اسانس اندازه‌گیری شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد اثرهای اصلی رژیمهای آبیاری و انواع مختلف کودی بر روی شاخص‌های وزن خشک، نیتروژن، فسفر، پروتئین و درصد اسانس در سطح 1% و شاخص اسپد در سطح 5% معنی‌دار بود. بیشترین میزان وزن خشک (56/14 گرم) و فسفر (43/0%) در تیمار آبیاری 100% ظرفیت زراعی، نیتروژن (2.001%)، پروتئین (12.51%)، عدد اسپد (45.3) و پتاسیم (1.66%) در تیمار کودی ترکیبی NPK+NPP و بیشترین میزان درصد اسانس (64/1%) در تیمار آبیاری 50% FC بود. نتایج این بررسی نشان داد که استفاده از کودهای ترکیبی زیستی باکتریایی و شیمیایی در رژیم آبیاری کامل باعث افزایش شاخص‌های عملکرد و عناصر ماکرو شد.
مهدی میرزا؛ ابراهیم شریفی عاشورآبادی؛ بهاره الهوردی ممقانی
چکیده
به‌منظور بررسی کمّی و کیفی اسانس گونه‌های مختلف آویشن (Thymus) تحقیقاتی طی سالهای 1390-1389 در شرایط زراعی انجام شد. این آزمایش در قالب یکی از زیر طرح‌های پروژه ملی استخراج و تجزیه کمّی و کیفی اسانس گونه‌های مختلف آویشن در برخی از استان‌های کشور انجام شد. بدین منظور بذرهای تعداد 74 اکسشن در گلخانه کشت شدند. سپس نشاها به مزرعه تحقیقاتی باغ ...
بیشتر
به‌منظور بررسی کمّی و کیفی اسانس گونه‌های مختلف آویشن (Thymus) تحقیقاتی طی سالهای 1390-1389 در شرایط زراعی انجام شد. این آزمایش در قالب یکی از زیر طرح‌های پروژه ملی استخراج و تجزیه کمّی و کیفی اسانس گونه‌های مختلف آویشن در برخی از استان‌های کشور انجام شد. بدین منظور بذرهای تعداد 74 اکسشن در گلخانه کشت شدند. سپس نشاها به مزرعه تحقیقاتی باغ گیاه‌شناسی ملی ایران منتقل شدند. سرشاخه‌های گلدار در زمان حدود50% گلدهی جمع‌آوری شد. سپس در آزمایشگاه در سایه خشک و آسیاب شد. استخراج اسانس از تمامی اکسشن‌ها به روش تقطیر با آب و توسط دستگاه طرح کلونجر (فارماکوپه بریتانیا) برای مدت سه ساعت انجام گردید. اسانس‌های بدست آمده با استفاده از دستگاه‌های گاز کروماتوگرافی GC و گاز کروماتوگرافی متصل به طیف‌سنجی جرمی GC/MS آنالیز و ترکیب‌های شیمیایی آنها شناسایی شدند. طبق نتایج بدست‌آمده درصد اسانس بین 04/0% تا 2% متغیر بود. بالاترین بازده تولید اسانس سرشاخه گلدار ژنوتیپ‌های مورد مطالعه بر حسب وزن خشک متعلق به گونه‌های T. Kotschyanus (2%) از استان آذربایجان‌غربی، T. daenensis (92/1%) از استان لرستان و T. vulgaris (69/1%) از استان مرکزی بود. در بین ژنوتیپ‌های مورد بررسی چندین کموتایپ شامل لینالول، ژرانیول، آلفا-ترپینول، تیمول، کارواکرول و آلفا-ترپینیل استاتو ژرانیل استات شناسایی شدند. در طی دو سال بالاترین درصد ترکیب تیمول مربوط به گونه‌های T. daenensis از استان مرکزی با 6/76% و ترکیب کارواکرول مربوط به T. daenensis از استان سمنان با 9/82% و ژرانیول با 7/62% مربوط به T. lancifolius از استان فارس بود.
به‌زراعی و به‌نژادی
بهروز اسماعیل پور؛ مرتضی شیخعلی پور؛ موسی ترابی گیکلو
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1399.36.867.103.5.1578.1610شوری خاک در مناطق خشک و نیمه‌خشک یکی از مهمترین تنش‌های غیرزیستی محسوب می‌شود که بر رشد و عملکرد گیاهان دارویی اثر منفی دارد. به‌منظور مطالعه اثر محلول‌پاشی سطوح مختلف نانوذرات روی بر خصوصیات رشد، آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی و عملکرد اسانس بادرشبو (Dracocephalum moldavica L.) در شرایط تنش شوری، یک آزمایش ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1399.36.867.103.5.1578.1610شوری خاک در مناطق خشک و نیمه‌خشک یکی از مهمترین تنش‌های غیرزیستی محسوب می‌شود که بر رشد و عملکرد گیاهان دارویی اثر منفی دارد. به‌منظور مطالعه اثر محلول‌پاشی سطوح مختلف نانوذرات روی بر خصوصیات رشد، آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی و عملکرد اسانس بادرشبو (Dracocephalum moldavica L.) در شرایط تنش شوری، یک آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1397 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل تنش شوری با غلظت‌های 0، 50، 100 و 150 میلی‌مولار کلریدسدیم و محلول‌پاشی با نانوذرات روی (0، 100 و 500 میلی‌گرم در لیتر) بودند. شاخص‌هایی مانند ارتفاع گیاه، وزن تر و خشک بخش هوایی، کلروفیل، نشت غشاء، محتوای آب نسبی، پرولین، آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی، درصد و عملکرد اسانس در این آزمایش اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که شوری شاخص‌های ارتفاع گیاه، وزن تر و خشک اندام هوایی، کلروفیل و محتوای آب نسبی و عملکرد اسانس را به‌طور معنی‌داری کاهش داد و باعث افزایش میزان نشت غشاء و مقدار پرولین گردید. در حالی‌که محلول‌پاشی نانو روی از طریق افزایش رشد و فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی از قبیل آسکوربات پراکسیداز و سوپراکسید دسموتاز موجب کاهش آثار منفی تنش شوری گردید. بهترین اثر بهبوددهندگی نانو روی در شاخص‌های ارتفاع، وزن خشک ساقه، کلروفیل، نشت یونی، آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی و عملکرد اسانس متعلق به تیمار 500 میلی‌گرم در لیتر نانو روی بود. بنابراین استفاده از غلظت 500 میلی‌گرم در لیتر نانو روی به‌عنوان کاهش‌دهنده آثار منفی تنش شوری در بادرشبو پیشنهاد می‌گردد.
شراره شیعتی؛ جلیل خارا؛ عبداله حسن‌زاده قورت تپه
چکیده
در بین انواع مختلف میکوریز، میکوریز آربوسکولار، رایج‌ترین نوع همزیستی مسالمت‌آمیز بین میکروارگانیسم‌های خاکزی و گیاهان می‌باشد که اهمیت اکولوژیک و اقتصادی فراوانی دارد. پرتو UV به‌دلیل افزایش تولید گونه‌های فعال اکسیژن به‌عنوان یک عامل ایجادکننده تنش‌های اکسایشی شناخته شده‌است. موضوع این تحقیق بررسی کاربرد میکوریز بر صفات ...
بیشتر
در بین انواع مختلف میکوریز، میکوریز آربوسکولار، رایج‌ترین نوع همزیستی مسالمت‌آمیز بین میکروارگانیسم‌های خاکزی و گیاهان می‌باشد که اهمیت اکولوژیک و اقتصادی فراوانی دارد. پرتو UV به‌دلیل افزایش تولید گونه‌های فعال اکسیژن به‌عنوان یک عامل ایجادکننده تنش‌های اکسایشی شناخته شده‌است. موضوع این تحقیق بررسی کاربرد میکوریز بر صفات فیزیولوژیکی گیاه کتان (Linum usitatissimum L.) تحت تنش فرابنفش بود. گیاهان کتان در دو گروه میکوریزی و غیرمیکوریزی در شرایط 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی با دمای محیطی 18 تا 29 درجه سانتی‌گراد کشت داده شدند. گیاهان میکوریزی با مایه تلقیح حاصل از کشت Glomus etunicatum و Glomus versiforme آغشته شدند. 21 روز بعد از کشت، یک سری از گلدان‌ها به‌عنوان شاهد انتخاب شده و بقیه به مدت 14 روز و هر روز به مدت 1 ساعت تحت تنش UV-B (با طول موج 312 نانومتر) قرار گرفتند. این آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی شامل سه تیمار میکوریزی (دارای G. etunicatum، G. versiforme و بدون میکوریزا)، دو تیمار UV (با UV و بدون UV) و سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی، میزان قند محلول و میزان پروتئین محلول در گیاهان تحت تیمار UV-B نسبت به شاهد کاهش یافت و این کاهش در نمونه‌های میکوریزی کمتر از نمونه‌های غیرمیکوریزی بود. از سوی دیگر، فعالیت آنزیم‌های پاداُکسایشی تحت تأثیر تابش فرابنفش افزایش یافت؛ به‌نحوی که این افزایش در گیاهان میکوریزی بیشتر از نمونه‌های غیرمیکوریزی بود. همچنین آنالیز داده‌ها نشان داد که میزان مالون‌دی‌آلدئید در گیاهان تحت تابش UV-B نسبت به شاهد افزایش یافت. این افزایش در نمونه‌های میکوریزی کمتر از نمونه‌های غیرمیکوریزی بود. بنابراین با بررسی مطالب فوق نتیجه‌گیری شد که پرتو UV-B اثرات زیان‌باری بر روی رقم شاهین‌دژ دارد و همزیستی میکوریزی با دو گونه قارچی فوق می‌تواند از برخی جهات این تنش را تا حدودی تخفیف دهد. همچنین مشاهده شد که تأثیر مثبت همزیستی در حضور گونه Glomus versiforme بهتر از گونه Glomus etunicatum می‌باشد.
مرجان حشمتی؛ محمدرضا جلالی ندوشن؛ شهرزاد فخریه
چکیده
به‌منظور ارزیابی اثر عصاره آبی آلوئهورا (Aloe vera L.) در حیات سلول‌های عصبی حرکتی، بیان گیرنده مرگ (P75NTR و نوروتروفینمنتج از مغز) BDNF مورد بررسی قرار گرفت. 24 موش بزرگ بالغ ماده نژاد اسپراگ داولی از انستیتو رازی تهیه شد. حیوانات به 4 گروه: 1- لامینکتومی (مهره 11-9 پشتی) و تزریق عصاره آبی آلوئهورا، 2- لامینکتومی و تزریق عصاره ...
بیشتر
به‌منظور ارزیابی اثر عصاره آبی آلوئهورا (Aloe vera L.) در حیات سلول‌های عصبی حرکتی، بیان گیرنده مرگ (P75NTR و نوروتروفینمنتج از مغز) BDNF مورد بررسی قرار گرفت. 24 موش بزرگ بالغ ماده نژاد اسپراگ داولی از انستیتو رازی تهیه شد. حیوانات به 4 گروه: 1- لامینکتومی (مهره 11-9 پشتی) و تزریق عصاره آبی آلوئهورا، 2- لامینکتومی و تزریق عصاره آبی آلوئهورا به همراه فشار بر نخاع، 3- لامینکتومی و تزریق سرم فیزیولوژی و 4- لامینکتومی و تزریق سرم فیزیولوژی به همراه اعمال فشار بر نخاع تقسیم شدند. تزریقات روزانه و داخل صفاقی به مدت 4 هفته انجام گردید. پس از گذشت 4 هفته موشها کشته شدند. شمارش سلول‌های عصبی حرکتی نخاع و مورفومتری انجام شد. بیان گیرنده P75NTR و BDNF به روش ایمنوهیستوشیمیایی بررسی شد. نتایج مطالعات شمارش سلول‌های عصبی حرکتی نخاع و مورفومتری، حکایت از کاهش به همراه خونریزی و ایجاد حفره در لابه‌لای سلول‌های بافت نخاع بدنبال فشار مکانیکی داشت. عصاره آبی آلوئهورا سبب کاهش مرگ سلول‌های عصبی حرکتی (p ≤ 0.05) به همراه افزایش بیان BDNF گردید (p ≤ 0.05)؛ باوجود افزایش بیان گیرنده P75NTR در گروه دوم، سبب کاهش معنی‌دار مرگ سلول‌های عصبی گردید (p ≤ 0.05) که می‌تواند ناشی از نقش دوگانه گیرنده و خواص متعدد و متنوع گیاه آلوئهورا باشد. البته اثر ایمنو مدولاتوری نیز به‌گونه‌ای نقش متعدد آلوئهورا و حیات یا مرگ سلول‌های عصبی در زمان‌های مختلف نقش دوگانه گیرنده P75NTR را همانند نتایج تحقیق حاضر مطرح می‌کند.
عطیه نصرالهی؛ ایرج اله دادی؛ مجید قربانی جاوید؛ مرجان سادات حسینی فرد
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر کاربرد متانول و تاریخ کاشت بر عملکرد دانه و میوه، درصد عملکرد روغن و ترکیب اسیدهای چرب گیاه دارویی کدو پوست کاغذی، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 93-1392 اجرا شد. سه تاریخ کاشت شامل اول اردیبهشت، اول خرداد و اول تیر به‌عنوان عامل اصلی و کاربرد متانول با غلظت 30% حجمی ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر کاربرد متانول و تاریخ کاشت بر عملکرد دانه و میوه، درصد عملکرد روغن و ترکیب اسیدهای چرب گیاه دارویی کدو پوست کاغذی، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 93-1392 اجرا شد. سه تاریخ کاشت شامل اول اردیبهشت، اول خرداد و اول تیر به‌عنوان عامل اصلی و کاربرد متانول با غلظت 30% حجمی در چهار زمان محلول‌پاشی شامل شاهد (عدم مصرف)، قبل از مرحله زایشی، بعد از مرحله زایشی و مرحله دانه‌بندی به‌عنوان عامل فرعی مطالعه گردید. نتایج پژوهش نشان داد اثر متقابل تاریخ کاشت و کاربرد متانول بر صفات عملکرد دانه در میوه، وزن خشک دانه، عملکرد میوه، وزن هزاردانه، درصد روغن و ترکیب اسیدهای چرب در سطح احتمال 1% معنی‌دار بود. بیشترین عملکرد دانه، وزن خشک دانه، عملکرد میوه و درصد روغن در محلول‌پاشی متانول قبل از مرحله زایشی در تاریخ کشت اول تیرماه حاصل شد. بیشترین وزن هزاردانه (1155.6 گرم) متعلق به تیمار محلول‌پاشی متانول بعد از مرحله زایشی در تیرماه بود. تیمارهای محلول‌پاشی در مرحله دانه‌بندی در تاریخ کشت سوم و نیز عدم مصرف متانول در تاریخ کشت دوم بیشترین میزان اسید اولئیک را نشان دادند. بیشترین میزان اسیدهای چرب لینولئیک (43.36%)، لینولنیک (1.86%) و پالمتیک (21.20%) به‌ترتیب در تاریخ‌های کشت خرداد، تیر و اردیبهشت و تحت محلول‌پاشی متانول بعد از مرحله زایشی بدست آمد. تیمار شاهد نیز در تاریخ کشت اول بیشترین میزان اسید استئاریک (11.50%) را نشان داد. به‌طور کلی کاشت کدو پوست کاغذی در تیرماه همراه با محلول‌پاشی متانول قبل از مرحله زایشی به‌منظور افزایش عملکرد و محلول پاشی بعد از مرحله زایشی با هدف بهبود کیفی برخی ترکیب‌های روغن آن توصیه می‌گردد.
یارمحمد محرابی؛ محسن موحدی دهنوی؛ امین صالحی؛ رهام محتشمی؛ محمد حمیدیان
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.1044.98.6.1576.1605 به‌منظور بررسی اثر سطوح مختلف آبیاری تکمیلی و کودهای زیستی بر برخی صفات فیزیولوژیک عملکرد و درصد اسانس گیاه دارویی زیره سبز (Cuminum cyminum L.) آزمایشی در سال زراعی ۹7-۹6 در مزرعه تحقیقات و آموزش کشاورزی یاسوج اجرا شد. آزمایش به‌صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.1044.98.6.1576.1605 به‌منظور بررسی اثر سطوح مختلف آبیاری تکمیلی و کودهای زیستی بر برخی صفات فیزیولوژیک عملکرد و درصد اسانس گیاه دارویی زیره سبز (Cuminum cyminum L.) آزمایشی در سال زراعی ۹7-۹6 در مزرعه تحقیقات و آموزش کشاورزی یاسوج اجرا شد. آزمایش به‌صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. فاکتور اصلی شامل آبیاری تکمیلی (دیم کامل، آبیاری تکمیلی در زمان 50% گلدهی و آبیاری تکمیلی در زمان شروع دانه‌بندی) و فاکتور فرعی شامل کود زیستی (بدون کود زیستی فسفره، میکوریزا گونه Glomus mosseae، کود زیستی فسفره و تلفیق میکوریزا و کود زیستی فسفره) بود. کاربرد آبیاری تکمیلی همراه با کود زیستی باعث افزایش کلروفیل کل، کاروتنوئید و کاهش مقدار پرولین شد. همچنین استفاده از کود زیستی فسفره باعث افزایش کاتالاز در گیاه گردید. اثر آبیاری تکمیلی و فسفر زیستی بر تعداد چتر در بوته، ارتفاع بوته، وزن هزاردانه و تعداد دانه در چتر معنی‌دار بود؛ بیشترین وزن هزاردانه (2.55 گرم)، عملکرد دانه (622.4 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد زیستی (1252 کیلوگرم در هکتار) و درصد اسانس (54.86%) مربوط به تیمار مایکوریزا همراه با کود زیستی فسفره بود. در مجموع نتایج حاصل نشان داد که استفاده از کود زیستی فسفره، مایکوریزا و آبیاری تکمیلی می‌تواند باعث بهبود صفات فیزیولوژیک، عملکرد و اسانس زیره سبز در شرایط دیم شود.
عزیزاله خیری؛ مسعود ارغوانی؛ محبت خستو
چکیده
پژوهش حاضر، با هدف بررسی تأثیر کاربرد کودهای آلی بر عملکرد گیاه دارویی همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.)، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 10 تیمار و 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان مورد مطالعه قرار گرفت. تیمارها شامل کود گاوی، کود مرغی و ورمی‌کمپوست، هر یک در 3 سطح (5، 10 و 15 تن در هکتار) و تیمار شاهد (عدم کوددهی) بود. صفات اندازه‌گیری ...
بیشتر
پژوهش حاضر، با هدف بررسی تأثیر کاربرد کودهای آلی بر عملکرد گیاه دارویی همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.)، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 10 تیمار و 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان مورد مطالعه قرار گرفت. تیمارها شامل کود گاوی، کود مرغی و ورمی‌کمپوست، هر یک در 3 سطح (5، 10 و 15 تن در هکتار) و تیمار شاهد (عدم کوددهی) بود. صفات اندازه‌گیری شده شامل وزن هزاردانه، تعداد طبق در بوته، سطح برگ، ارتفاع گیاه، وزن خشک گلبرگها، قطر طبق، شاخص محتوای کلروفیل برگ، فلاونوئید، کاروتنوئید و درصد وزنی اسانس بود. نتایج بدست آمده معنی‌دار بودن تأثیر نوع کود بر صفات وزن هزاردانه، تعداد طبق در بوته، سطح برگ، کاروتنوئید و درصد وزنی اسانس (01/0≥p) و ارتفاع گیاه، وزن خشک گلبرگها و فلاونوئید (05/0≥p) را نشان داد. در حالی‌که نوع کود بر قطر طبق و شاخص محتوای کلروفیل برگ‌ها تأثیر معنی‌داری نداشت. به‌طور کلی می‌توان نتیجه گرفت که کودهای آلی مورد استفاده، تأثیر مطلوبی بر عملکرد گیاه، صفات رشدی و کمّیت مواد مؤثره موجود در همیشه‌بهار داشته است.
احمد افکاری
چکیده
به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی و نیتروژن بر میزان و عملکرد اسانس و برخی ویژگیهای فیزیولوژیکی گیاه ریحان (Ocimum basilicum L.)، آزمایشی به‌صورت طرح کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل در سال 1392 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه سطح تنش خشکی (70، 140 و 210 میلی‌متر تبخیر ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی و نیتروژن بر میزان و عملکرد اسانس و برخی ویژگیهای فیزیولوژیکی گیاه ریحان (Ocimum basilicum L.)، آزمایشی به‌صورت طرح کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل در سال 1392 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه سطح تنش خشکی (70، 140 و 210 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) و کود نیتروژن در سه سطح (صفر، 50 و 100 کیلوگرم در هکتار) بودند. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که تأثیر تیمار تنش خشکی بر تمامی ویژگیهای مورد بررسی معنی‌دار بود. نتایج نشان داد که برهم‌کنش تنش خشکی و کود نیتروژن بر ویژگیهای کلروفیل a، کلروفیل کل، محتوای نسبی آب، عملکرد ماده خشک و عملکرد اسانس معنی‌دار بود. همچنین تیمار کودی سبب افزایش معنی‌دار ویژگیهای فیزیولوژیکی و عملکرد ماده خشک گیاه گردید. نتایج مقایسه میانگین برهم‌کنش تیمارها مشخص کرد که بیشترین میزان کلروفیل a (2.65میلی‌گرم در گرم وزن تر)، کلروفیل کل (3.42 میلی‌گرم در گرم وزن تر)، محتوای نسبی آب (72.02%)، عملکرد ماده خشک (2261.25 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد اسانس (7.21 کیلوگرم در هکتار) مربوط به تیمار بدون تنش و مصرف 100 کیلوگرم کود نیتروژنه در هکتار، بیشترین میزان کربوهیدرات (3.41 میکروگرم گلوگز در گرم وزن تر) و پرولین (0.681 میکرومول در گرم وزن تر) مربوط به تیمار تنش شدید بود. با بالا رفتن سطح تنش خشکی از میزان کلروفیل a، b، کل، کاروتنوئید، محتوای نسبی آب، درصد و عملکرد اسانس کاسته و بر میزان کربوهیدرات و پرولین افزوده شد. بنابراین، آبیاری 70 میلی‌متر تبخیر و مصرف 100 کیلوگرم کود نیتروژنه در هکتار به‌عنوان تیمار برتر برای دستیابی به بالاترین میزان کلروفیل a، کلروفیل کل، محتوای نسبی آب، عملکرد ماده خشک و عملکرد اسانس ریحان توصیه می‌شود.
به‌زراعی و به‌نژادی
جواد قشلاق پور؛ راحله خادمیان؛ بهور اصغری؛ بهنام صداقتی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1399.36.1052.104.6.1575.160به‌منظور بررسی اثر سیلیکون روی صفات مورفولوژی و درصد و ترکیب‌های اسانس گیاه ریحان (Ocimum basilicum L.) تحت تنش کادمیوم، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی اجرا گردید. فلز کادمیوم در سه سطح صفر، 25 و 50 میلی‌گرم در کیلوگرم خاک و تیمار سیلیکون با غلظت‌های صفر، 1 و 2 میلی‌مولار اعمال ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1399.36.1052.104.6.1575.160به‌منظور بررسی اثر سیلیکون روی صفات مورفولوژی و درصد و ترکیب‌های اسانس گیاه ریحان (Ocimum basilicum L.) تحت تنش کادمیوم، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی اجرا گردید. فلز کادمیوم در سه سطح صفر، 25 و 50 میلی‌گرم در کیلوگرم خاک و تیمار سیلیکون با غلظت‌های صفر، 1 و 2 میلی‌مولار اعمال شد. صفات مورد ارزیابی شامل طول ریشه، وزن تر و خشک ریشه، ارتفاع بوته، وزن تر و خشک ساقه، قطر ساقه، تعداد برگ، وزن تر برگ، تعداد جوانه، تعداد ساقه فرعی و درصد و ترکیبات اسانس گیاه ریحان بوده است. نتایج نشان داد که کادمیوم روی همه صفات مورفولوژی مورد مطالعه اثر منفی داشته و موجب کاهش معنی‌دار مقادیر این صفات نسبت به شاهد شده است. اما اعمال تیمار سیلیکون موجب بهبود همه این صفات شده و با افزایش غلظت این عنصر روند افزایشی معنی‌داری در مقادیر صفات مشاهده گردید. کاربرد سیلیکون در تیمار 2 میلی‌مولار به‌ترتیب افزایش 63.8، 81، 61 و 61 درصدی صفات تعداد ساقه فرعی، وزن تر ریشه، وزن تر ساقه و تعداد جوانه را در مقایسه با شاهد نشان داد. مقدار پنج ترکیب 8،1-سینئول، لینالول، استراگول، متیل اوژنول و اوژنول به‌عنوان اصلی‌ترین اجزاء تشکیل‌دهنده اسانس ریحان به شکل معنی‌داری تحت تأثیر تیمارهای کادمیوم و سیلیکون قرار داشت. اما اثر متقابل این دو تیمار فقط بر روی سه ترکیب 8،1-سینئول، لینالول و متیل اوژنول تأثیر معنی‌داری نشان داد. بیشترین مقدار 8،1-سینئول و متیل اوژنول به‌ترتیب با مقادیر 5.06% و 6.21% در گیاهانی که تحت تیمار همزمان بیشترین غلظت کادمیوم و سیلیکون بودند مشاهده شد. مقدار ترکیب لینالول نیز در اثر حضور فلز کادمیوم کاهش و با اعمال تیمار سیلیکون افزایش یافت. تیمار کادمیوم منجر به افزایش 12.8 درصدی استراگول و کاهش 25.2 درصدی اوژنول گردید. تیمار سیلیکون نیز موجب افزایش 23.9 درصدی استراگول و کاهش 18.3 درصدی اوژنول شد.
محمدتقی درزی؛ محمد رضا حاج سید هادی
چکیده
به‌منظور بررسی اثر کاربرد کودهای آلی و زیستی بر برخی ویژگیهای کمّی و کیفی گیاه دارویی بادرشبی (Dracocephalum moldavica L.)، آزمایشی به‌صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی شرکت کشاورزی ران در شهرستان فیروزکوه در سال 1394 انجام شد. تیمارها شامل 20 تن کود دامی در هکتار، 10 تن ورمی‌کمپوست در هکتار، کود زیستی (نیتروکسین ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر کاربرد کودهای آلی و زیستی بر برخی ویژگیهای کمّی و کیفی گیاه دارویی بادرشبی (Dracocephalum moldavica L.)، آزمایشی به‌صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی شرکت کشاورزی ران در شهرستان فیروزکوه در سال 1394 انجام شد. تیمارها شامل 20 تن کود دامی در هکتار، 10 تن ورمی‌کمپوست در هکتار، کود زیستی (نیتروکسین + بیوسوپرفسفات)، 10 تن کود دامی همراه با 5 تن ورمی‌کمپوست در هکتار، 20 تن کود دامی در هکتار همراه با کود زیستی، 10 تن ورمی‌کمپوست در هکتار همراه با کود زیستی، 10 تن کود دامی و 5 تن ورمی‌کمپوست در هکتار همراه با کود زیستی و شاهد کود شیمیایی (NPK به میزان 80، 70 و 80 کیلوگرم در هکتار) بودند. نتایج نشان داد که تیمارها تأثیر معنی‌داری بر صفات مورد مطالعه بجز ارتفاع بوته داشتند، به‌طوری که بیشترین تعداد سرشاخه گلدار در بوته (1/17)، وزن خشک گل (4/4 گرم بر بوته)، وزن خشک بوته (38/12 گرم بر بوته) و عملکرد خشک سرشاخه گلدار (2032 کیلوگرم در هکتار) در تیمار کاربرد 10 تن کود دامی همراه با 5 تن ورمی‌کمپوست حاصل شد. همچنین بیشترین میزان اسانس (54/0%) و درصد ژرانیول در اسانس (95/7%) در تیمار مصرف 10 تن ورمی‌کمپوست بدست آمد.
علی سپهوند؛ حسین آسترکی؛ محمدرضا نقوی؛ جهانفر دانشیان؛ علی محمدیان
دوره 24، شماره 1 ، اردیبهشت 1387، ، صفحه 109-116
چکیده
این مطالعه در سال 1384-1383 روی 16 اکسشن موسیر (Allium hirtifoliuBoissier) در استان لرستان انجام شد. این اکسشن‌ها از نظر تنوع موجود بین آنها مورد بررسی قرار گرفتند. ویژگیهای مورفولوژیک شامل وزن پیاز، تعداد پیاز، ارتفاع گیاه، قطر پیاز، طول برگ و عرض برگ بر روی نمونه‌های اکسشن یاداشت شدند. جدول تجزیه واریانس نشان داد که اکسشن‌ها از نظر کلیه صفات بجز ...
بیشتر
این مطالعه در سال 1384-1383 روی 16 اکسشن موسیر (Allium hirtifoliuBoissier) در استان لرستان انجام شد. این اکسشن‌ها از نظر تنوع موجود بین آنها مورد بررسی قرار گرفتند. ویژگیهای مورفولوژیک شامل وزن پیاز، تعداد پیاز، ارتفاع گیاه، قطر پیاز، طول برگ و عرض برگ بر روی نمونه‌های اکسشن یاداشت شدند. جدول تجزیه واریانس نشان داد که اکسشن‌ها از نظر کلیه صفات بجز صفات قطر پیاز و طول برگ تفاوت معنی‌داری با همدیگر دارند. همبستگی مثبت و معنی‌داری بین وزن پیاز با تعداد پیاز (474/) و همچنین با قطر پیاز (624/.) مشاهده گردید که می‌تواند در انتخاب غیرمستقیم اکسشن‌های موسیر با عملکرد بیشتر بر اساس تعداد بیشتر پیازها مفید باشد. تجزیه کلاستر و تجزیه به مؤلفه‌های اصلی بر اساس 6 صفت مورفولوژیک اگرچه آنها را به 4 گروه اصلی تقسیم نمود، ولی ارتباط معنی‌داری را بین تنوع ژنتیکی و منشأ جغرافیایی نشان نداد.
محمدحسین لباسچی؛ ابراهیم شریفی عاشورآبادی؛ محمد بختیاری رمضانی
چکیده
سطوح وسیع دیم‌زارهای کم‌بازده کشور، لزوم انتخاب و کشت گیاهان مناسب و سازگار با شرایط دیم را برای تولید بیشتر، ایجاد پوشش گیاهی و جلوگیری از فرسایش، آشکار می‌سازد. در این آزمایش سازگاری و عملکرد گیاه دارویی رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.) در شرایط دیم منطقة دماوند، در طی سالهای 1382 تا 1386بررسی شد. این تحقیق در قالب طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی ...
بیشتر
سطوح وسیع دیم‌زارهای کم‌بازده کشور، لزوم انتخاب و کشت گیاهان مناسب و سازگار با شرایط دیم را برای تولید بیشتر، ایجاد پوشش گیاهی و جلوگیری از فرسایش، آشکار می‌سازد. در این آزمایش سازگاری و عملکرد گیاه دارویی رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.) در شرایط دیم منطقة دماوند، در طی سالهای 1382 تا 1386بررسی شد. این تحقیق در قالب طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تراکم بوته در واحد سطح در 4 تکرار اجرا شد. نتایج حاصل از اجرای تیمارهای تراکم در سالهای مختلف، حکایت از تفاوت اثر تیمارهای مختلف تراکم در صفات ماده خشک، دانه، ارتفاع گیاه، وزن دانه در بوته و وزن هزاردانه در سال سوم آزمایش داشت. میزان تولید ماده خشک کل رازیانه به‌ترتیب در سالهای، اول و دوم و سوم به 1229، 772 و 2079 و عملکرد دانه نیز به همین روند به‌ترتیب به 611، 280 و 712 کیلوگرم در هکتار رسید. در این آزمایش برخی صفات مانند وزن هزاردانه و شاخص برداشت در سال اول دارای بیشترین مقادیر بود، ولی بیشترین مقادیر ماده خشک، عملکرد دانه، ارتفاع بوته و وزن دانه در بوته، در سال سوم بدست آمد. در نهایت رازیانه می‌تواند به‌عنوان گیاه دارویی مقاوم و سازگار با شرایط دیم‌زارهای مشابه منطقة دماوند (مناطق سرد) مورد ملاحظه قرار گیرد.
محمدحسین دشتی رحمت‌آبادی؛ مرتضی انوری؛ محمد رضایی صدرآبادی؛ حمید فلاح‌تفتی؛ سمیرا زنبق؛ صادق یادگاری
دوره 25، شماره 1 ، اردیبهشت 1388، ، صفحه 129-138
چکیده
امروزه به‌منظور تسکین دردهای مزمن، مسکن‌های ضد التهابی غیراستروئیدی و اپیوئیدی به‌طور وسیعی مصرف می‌شوند. برای دستیابی به داروهای مسکن جدید مطالعه بر روی گیاهان دارویی مطرح در طب سنتی مورد توجه خاصی قرار گرفته است. در این پژوهش اثر عصاره بادمجان (Solanum melongena L.) بر درد مزمن در موش سوری مورد بررسی قرار گرفته و با اثر مورفین مقایسه ...
بیشتر
امروزه به‌منظور تسکین دردهای مزمن، مسکن‌های ضد التهابی غیراستروئیدی و اپیوئیدی به‌طور وسیعی مصرف می‌شوند. برای دستیابی به داروهای مسکن جدید مطالعه بر روی گیاهان دارویی مطرح در طب سنتی مورد توجه خاصی قرار گرفته است. در این پژوهش اثر عصاره بادمجان (Solanum melongena L.) بر درد مزمن در موش سوری مورد بررسی قرار گرفته و با اثر مورفین مقایسه شده است. این مطالعه از نوع مداخله‌ای و به روش کارآزمایی تجربی بر روی 8 دسته‌ی ۵تایی موش سوری نر انجام شده‌است. ۱۵ دقیقه پس از تزریق داخل صفاقی عصاره، مورفین یا سالین، ۲۵ میکرولیتر فرمالین ۲/۵ درصد به کف پای چپ هر کدام از موشها تزریق شد و بلافاصله حیوان به محفظه دستگاه مشاهده منتقل شده و به مدت یک ساعت هر ۱۵ثانیه، امتیاز درد متناسب با شدت ظهور علامت درد، به حیوان نسبت داده شد. این پژوهش نشان داد که از بین دوزهای مختلف عصاره بادمجان، تنها دوز mg/kg1000 در مرحله اول (درد حاد) و دوم (درد مزمن) از آزمون فرمالین موجب کاهش درد شد که این اثر در فاصله زمانی ۲۰ تا۴۰ دقیقه نسبت به گروه کنترل تفاوت قابل ملاحظه‌ای نشان داد (p= 000). اثر ضد دردی این دوز عصاره بادمجان در همین فاصله زمانی با دوز mg/kg 4 مورفین تفاوت معنی‌داری نداشت (P= 0.146). براساس یافته‌های این پژوهش، عصاره بادمجان درد مزمن ناشی از تزریق فرمالین را کاهش می‌دهد.
جلیل زرین‌زاده؛ مهدی میرزا؛ هوشنگ آلیاری
دوره 23، شماره 1 ، اردیبهشت 1386، ، صفحه 134-140
چکیده
به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و رژیمهای آّبیاری بر روی کمیّت و کیفیت اسانس گیاه دارویی زیره سبز (Cuminum cyminum L.) در سال 82-1381 آزمایش فاکتوریل بر مبنای طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز با سه تکرار به مورد اجرا گذاشته شد. در تیمارهای مختلف حداقل و حداکثر اسانس استخراج شده به ترتیب 3/1% و 36/3% بدست ...
بیشتر
به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و رژیمهای آّبیاری بر روی کمیّت و کیفیت اسانس گیاه دارویی زیره سبز (Cuminum cyminum L.) در سال 82-1381 آزمایش فاکتوریل بر مبنای طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز با سه تکرار به مورد اجرا گذاشته شد. در تیمارهای مختلف حداقل و حداکثر اسانس استخراج شده به ترتیب 3/1% و 36/3% بدست آمد. ترکیب کومین آلدئید (Cuminaldehyde) که بیشترین درصد اسانس زیره سبز را به خود اختصاص داده است، به طور معنی‌داری (در سطح 01/0) تحت تأثیر تاریخ کاشت قرار گرفت. امّا سطوح مختلف آبیاری اثر معنی‌داری بر آن نداشتند. ترکیب پارا-سیمن (p-cymen) دومین رتبه از نظر میزان درصد در اسانس زیره سبز را دارا بود. تاریخ کاشت اثر معنی‌داری بر روی این تر کیب نشان نداد. امّا سطوح مختلف آبیاری اثر معنی‌داری (در سطح 05/0) بر روی میزا ن (p-cymen) نشان دادند.
