همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناس ارشد، گروه گیاه‌پزشکی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

2 استادیار، گروه گیاه‌پزشکی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

چکیده

چگونگی تأثیر مؤلفه‌های زمانی در کاربرد اسانس اکالیپتوس (Eucalyptus globulus Labill.) برای کنترل حشرات کامل شپشه آرد (Tribolium confusum Jacquelin du Val) مورد بررسی قرار گرفت. برای برآورد بازه زمانی مؤثر بودن اسانس، پس از گذشت 1، 2، 4، 8، 16 و 24 ساعت از تیمار، حشرات در معرض ظروف تیمار شده با پنج غلظت 205، 328، 460، 615 و 902 میکرولیتر بر لیتر هوا قرار گرفتند. در آزمایش‌های دیگری، LC50 براساس 1، 2، 4، 8 و 16 ساعت قرار گرفتن در معرض اسانس تعیین گردید. در نهایت، اثر کشندگی تجمعی از طریق برآورد مرگ و میر ناشی از غلظت‌های 90، 170، 340، 510، 680 و 850 میکرولیتر بر لیتر هوا پس از 3، 6، 9، 12 و 24 ساعت مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج آزمایش‌های اول نشان داد که تأخیر بیش از 16 ساعت اثر اسانس را تا حد صفر کاهش داد. به‌طوری که مقادیر LC50 در آزمایش‌های دوم، به‌ترتیب 1384، 4/201، 131، 3/141 و 9/85 میکرولیتر بر لیتر هوا برآورد گردید. نتایج این آزمایش نشان داد که با چهار ساعت بسته نگه داشتن فضا می‌توان نتایج مؤثری بدست آورد. در برآورد اثر تجمعی، مرگ و میر پس از 24 ساعت به‌ترتیب 6/41، 6/91، 100، 100، 100 و 100 درصد بود. مشخص شد که بخش عمده‌ای از مرگ ‌و میر در حدود 3 ساعت اول ایجاد می‌شود. بنابراین گرچه این اسانس در ساعات اولیه به‌خوبی می‌تواند حشرات را کنترل کند، اما از آنجا که تأثیر اسانس خیلی زود کاهش می‌یابد برای دستیابی به حداکثر تأثیر اسانس باید زمان کاربرد آن بدرستی انتخاب شود.

کلیدواژه‌ها

- باقری زنور، ا.، 1386. آفات و عوامل زیان‌آور انباری و مدیریت کنترل آنها. دانشگاه تهران، تهران، 449 صفحه.
- عصاره، م.ح. و سردابی، ح.، 1389. کشت اکالپتوس در ایران. انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 672 صفحه.
 
- Ashouri, Sh. and Shayesteh, N., 2010. Effects of three spices powders on mortality and progeny of adults of lesser grain borer, Rhyzopertha dominica (F.) (Col., Bostrichidae). Journal of Entomological Research, 2(1): 31-38.
- Bagheri, F., Mohammadi Sharif, F., Hadizadeh, A.R. and Amiri-Besheli, B., 2011. Bioactivities of essential oil of Eucalyptus globolus L. against Tribolium castaneum. Journal of Herbal Drugs, 2(3): 171-178.
- Batish, D.R., Singh, H.P., Kohli, R.K. and Kaur, S., 2008. Eucalyptus essential oil as a natural pesticide. Forest Ecology and Management, 256(12): 2166-2174.
- Ebadollahi, A., 2011. Iranian plant essential oils as source of natural insecticide agents. International Journal of Biological Chemistry, 5(5): 266-290.
- Golob, P, Nishimura, H. and Satob, A., 2002. Eucalyptus in insect and plant pest control: use as a mosquito repllent and protectant of stored food products; allelopathy. 304-323. In: Coppen, J.J.W., (Ed.). Eucalyptus: The Genus Eucalyptus. Taylor and Francis, 450p.
- Hagstrum, D.W. and Subramanyam, B., 2008. Fundamentals of Stored-Product Entomology. Amer Assn of Cereal Chemists, 323p.
- Isman, M.B., 2000. Plant essential oils for pest and disease management. Crop Protection, 19(8-10): 603-608.
- Lee, B.H., Choi, W.S., Lee, S.E. and Park, B.S., 2001. Fumigant toxicity of essential oils and their constituent compounds towards the rice weevil, Sitophilus oryzae (L.). Crop Protection, 20(4): 317-320.
- Negahban, M. and Moharamipour, S., 2006. Repellent activity and persistence of essential oil from Artemisia sieberi Besser on three stored-product insect species. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 22(4): 293-302.
- Negahban, M. and Moharamipour, S., 2007. Fumigant toxicity of Eucalyptus intertexta, Eucalyptus sargentii and Eucalyptus camaldulensis against stored- product beetles. Journal of Applied Entomology, 131(4): 256-261.
- Papachristos, D.P. and Stamopoulos, D.C., 2002. Repellent, toxic and reproduction inhibitory effects of essential oil vapours on Acanthoscelides obtectus (Say) (Coleoptera: Bruchidae). Journal of Stored Products Research,38(2): 117-128.
- Rajendran, S. and Sriranjini, V., 2008. Plant products as fumigants for stored-product insect control. Journal of Stored Products Research, 44(2): 126-135.
- Suthisut, D., Fields, P.G. and Chandrapatya, A., 2011. Fumigant toxicity of essential oil from three Thai plants (Zingiberaceae) and their major compounds against Sitophilus zeamais, Tribolium castaneum and two parasitoids. Journal of Stored Products Research, 47(3): 222-230.
- Taghizadeh Saroukolai, A., Moharramipour, S. and Meshkatalsadat, M.H., 2010. Insecticidal properties of Thymus persicus essential oil against Tribolium castaneum and Sitophilus oryzae. Journal of Pest Science, 83(1): 3-8.
- Tapondjou, A.L., Adler, C., Fontem, D.A., Bouda, H. and Reichmuth, C., 2005. Bioactivities of cymol and essential oils of Cupressus sempervirens and Eucalyptus saligna against Sitophilus zeamais Motschulsky and Tribolium confusum du Val. Journal of Stored Products Research, 41(1): 91-102.