دوره 37، شماره 4 ، مهر و آبان 1400
بهزراعی و بهنژادی
اسماعیل چمنی؛ فرحناز نریمانیان؛ یونس پوربیرامی هیر؛ حمیدرضا حیدری
چکیده
این تحقیق بهمنظور بررسی تأثیر منابع نیتروژنی مختلف شامل نیترات آمونیوم، آسپاراژین و گلوتامین در پنج غلظت 0، 50، 150،100، و 200 میلیگرم بر لیتر بر برخی ویژگیهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه رزماری (Rosmarinus officinalis L.) در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج تکرار اجرا شد. شاخصهای ارتفاع گیاه، میزان شاخهزایی، تعداد برگ، میزان برگ نکروزه، مقدار ...
بیشتر
این تحقیق بهمنظور بررسی تأثیر منابع نیتروژنی مختلف شامل نیترات آمونیوم، آسپاراژین و گلوتامین در پنج غلظت 0، 50، 150،100، و 200 میلیگرم بر لیتر بر برخی ویژگیهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه رزماری (Rosmarinus officinalis L.) در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج تکرار اجرا شد. شاخصهای ارتفاع گیاه، میزان شاخهزایی، تعداد برگ، میزان برگ نکروزه، مقدار کلروفیلهای a، b و کل، و مقدار کاروتنوئید، فنول و فلاونوئید اندازهگیری شدند. نتایج نشان داد که تأثیر منابع نیتروژنی بر بر تمامی شاخصهای مورد بررسی بهاستثنای میزان برگ نکروزه در سطح احتمال 1% معنیدار شد. نتایج حاصل از مقایسه میانگین دادهها نشان داد بیشترین میزان شاخهزایی و تعداد برگ در تیمار گلوتامین و آسپاراژین با غلظت 100 میلیگرم بر لیتر حاصل شد و بیشترین ارتفاع گیاه در غلظت 200 میلیگرم بر لیتر نیترات آمونیوم بدست آمد. همچنین، بیشترین میزان رنگیزههای فتوسنتزی در تیمار آسپاراژین با غلظت 50 میلیگرم در لیتر و بیشترین میزان فنول و فلاونوئید در تیمار گلوتامین با غلظت 200 میلیگرم بر لیتر بدست آمد. در کل، نتایج نشان داد که منابع نتیروژنی مختلف مورد بررسی توانستند بهطور مثبت و معنیداری سبب بهبود شاخصهای مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی رزماری در شرایط درون شیشهای شوند.
زراعت و باغبانی
زهرا ابراهیمی؛ محمدرضا مرشدلو؛ محمد باقر حسن پور اقدم
چکیده
بهمنظور بررسی اثرات سطوح مختلف شوری بر محتوای اسانس و برخی خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی دو زیر گونه مرزنجوش بخارایی (Origanum vulgare subsp. gracile (K.Koch) letsw.) و یونانی (O. vulgare subsp. hirtum (Link) letsw.) آزمایشی گلخانهای بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 4 تیمار و3 تکرار اجرا شد. تیمار تنش شوری با استفاده از کلرید سدیم در محلول غذایی هوگلند ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثرات سطوح مختلف شوری بر محتوای اسانس و برخی خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی دو زیر گونه مرزنجوش بخارایی (Origanum vulgare subsp. gracile (K.Koch) letsw.) و یونانی (O. vulgare subsp. hirtum (Link) letsw.) آزمایشی گلخانهای بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 4 تیمار و3 تکرار اجرا شد. تیمار تنش شوری با استفاده از کلرید سدیم در محلول غذایی هوگلند و در چهار سطح شاهد (بدون تنش)، و تنشهای ملایم (شوری 30 میلیمولار)، متوسط (شوری 60 میلیمولار) و شدید (شوری 90 میلیمولار) اعمال گردید. براساس نتایج، تحت تنش شوری شاخصهای رشدی، کاروتنوئید کل و شاخص کلروفیل کاهش یافتند، اما فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی و غلظت مالوندیآلدئید و پراکسید هیدروژن در هر دو زیرگونه افزایش پیدا کردند. وزن تر و خشک، کاروتنوئید، پراکسیدهیدروژن و فعالیت آنزیم گایاکولپراکسیداز در مرزنجوش یونانی بیشتر از زیر گونه بخارایی بدست آمد. درصد و اجزای اسانس نیز تحتتأثیر شوری قرار گرفتند. با افزایش شوری، درصد اسانس نسبت به شاهد افزایش یافت و بیشترین مقدار آن (0.8%) در تنش ملایم بدست آمد. 35 ترکیب از دو زیرگونه مرزنجوش شناسایی شد. کارواکرول (72-30%: کارواکرول زیرگونه یونانی بیشتر از بخارایی)، گاما-ترپینن، کارواکرول متیلاتر و پارا-سیمن ترکیبهای غالب هر دو زیرگونه بودند. نتایج این پژوهش برتری مرزنجوش یونانی نسبت به بخارایی را از لحاظ تحمل به تنش شوری و همچنین عملکرد کمّی و کیفی نشان داد.
بهزراعی و بهنژادی
سید غلامرضا سجادی؛ ابوالفضل توسلی؛ مهدی دادمهر
چکیده
بهمنظور بررسی اثر هیدروژل بر رشد، عملکرد و برخی ترکیبهای ثانویه چای ترش (Hibiscus sabdariffa L.) در شرایط تنش خشکی، پژوهشی در سال زراعی 97-1396 در مزرعهای واقع در جنوب شهرستان دلگان، استان سیستان و بلوچستان اجرا گردید. این تحقیق بهصورت آزمایش کرتهای خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر هیدروژل بر رشد، عملکرد و برخی ترکیبهای ثانویه چای ترش (Hibiscus sabdariffa L.) در شرایط تنش خشکی، پژوهشی در سال زراعی 97-1396 در مزرعهای واقع در جنوب شهرستان دلگان، استان سیستان و بلوچستان اجرا گردید. این تحقیق بهصورت آزمایش کرتهای خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل تنش خشکی بهعنوان فاکتور اصلی در چهار سطح (آبیاری در ظرفیت زراعی، آبیاری در 85% ظرفیت زراعی، آبیاری در 70% ظرفیت زراعی و آبیاری در 55% ظرفیت زراعی) و مصرف هیدروژل بهعنوان فاکتور فرعی در سه سطح (مصرف هیدروژل A200، مصرف هیدروژل سیلیکات و بدون مصرف هیدروژل) بودند. صفات کمّی ارتفاع گیاه، تعداد شاخه فرعی در بوته، تعداد گل در بوته، وزن تر و خشک بوته، عملکرد کاسبرگ تازه و خشک و شاخص برداشت و صفات کیفی مقدار آنتوسیانین و ترکیبهای فنلی کاسبرگ اندازهگیری شدند. نتایج نشان داد که بیشترین مقدار صفات کمّی از تیمار آبیاری کامل همراه با کاربرد هیدروژل A200 حاصل گردید. اما تفاوت معنیداری بین این تیمار با تیمار آبیاری کامل همراه با مصرف هیدروژل سیلیکات و آبیاری کامل بدون مصرف هیدروژل وجود نداشت. همچنین، تفاوت معنیداری بین سه تیمار فوق با تیمارهای کاربرد هر دو نوع هیدروژل در محتوی رطوبت 70% و 85% ظرفیت زراعی مشاهده نگردید. صفات کیفی با افزایش شدت تنش افزایش یافتند. کاربرد هیدروژل نیز در مقایسه با عدم استفاده از آن بهدلیل تعدیل شرایط تنش توسط هیدروژل منجر به کاهش محتوی آنتوسیانین و ترکیبهای فنلی کاسبرگ شد.
بهزراعی و بهنژادی
هوشمند عسگریان؛ وحید عبدوسی؛ الهام دانائی؛ علیرضا لادن مقدم
چکیده
تنش شوری یکی از مهمترین فاکتورهای کاهش عملکرد گیاهان در جهان بهشمار میرود. کاربرد اسیدهیومیک بههمراه سلنیوم میتواند با افزایش ظرفیت آنتیاکسیدانی، عملکرد گیاهان در شرایط تنش شوری را بهبود بخشد. بهمنظور ارزیابی اثرات کاربرد اسیدهیومیک و سلنیوم در شرایط تنش شوری در گیاه همیشهبهار (Calendula officinalis L.)، آزمایشی بهصورت فاکتوریل ...
بیشتر
تنش شوری یکی از مهمترین فاکتورهای کاهش عملکرد گیاهان در جهان بهشمار میرود. کاربرد اسیدهیومیک بههمراه سلنیوم میتواند با افزایش ظرفیت آنتیاکسیدانی، عملکرد گیاهان در شرایط تنش شوری را بهبود بخشد. بهمنظور ارزیابی اثرات کاربرد اسیدهیومیک و سلنیوم در شرایط تنش شوری در گیاه همیشهبهار (Calendula officinalis L.)، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح آماری کاملا تصادفی با سه تکرار در سال 1397، در شرایط گلخانه در شهرستان اسلامشهر اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل کلرید سدیم (صفر، 50 و 100 میلیگرم در لیتر)، اسیدهیومیک (صفر، 100 و 200 میلیگرم در لیتر) و سلنیوم (صفر، 5 و 10 میلیگرم در لیتر) و اثر توأم آنها بود. نتایج نشان داد که افزایش میزان شوری بهطور معنیداری سبب کاهش وزن تر و خشک اندام هوایی و ریشه و تعداد گل در بوته شد. محلولپاشی با 200 میلیگرم در لیتر اسیدهیومیک و 10 میلیگرم در لیتر سلنیوم سبب بهبود محتوای کاروتنوئید گلبرگ و کلروفیل کل برگ در تمامی سطوح شوری شد. همچنین با افزایش سطح کلرید سدیم تا 100 میلیگرم در لیتر میزان پرولین بهطور معنیداری افزایش یافت. در این بین، تیمارهای اثر متقابل اسیدهیومیک و سلنیوم تأثیر معنیداری در سطح 1% بر بهبود فعالیت آنزیمهای سوپراکسید دیسموتاز و پراکسیداز در سطوح مختلف شوری داشتند. بیشترین میزان اسانس (1.37%) در تیمار اثر متقابل 200 میلیگرم در لیتر اسیدهیومیک و 10 میلیگرم در لیتر سلنیوم تحت تنش شوری 50 میلیگرم در لیتر کلرید سدیم بدست آمد. بهطور کلی نتایج این پژوهش نشان داد که محلولپاشی با 200 میلیگرم در لیتر اسیدهیومیک و 10 میلیگرم در لیتر میتواند در کاهش اثرات منفی تنش شوری بر گیاه دارویی همیشهبهار مؤثر باشد.
بهزراعی و بهنژادی
برزو یوسفی؛ سید رضا طبایی عقدایی؛ علیرضا امیری
چکیده
در این تحقیق، تعداد 48 اکسشن گلمحمدی (Rosa damascena Mill.) از نواحی مختلف ایران (11 اکسشن بومی کرمانشاه و 37 اکسشن از استانهای دیگر کشور) در آزمایشی با طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی مهرگان استان کرمانشاه در سالهای 1385-1390 کشت شدند و صفات عملکردی، مرفولوژیک و فنولوژیک آنها مورد مطالعه قرار گرفت. هر کرت آزمایشی مشتمل ...
بیشتر
در این تحقیق، تعداد 48 اکسشن گلمحمدی (Rosa damascena Mill.) از نواحی مختلف ایران (11 اکسشن بومی کرمانشاه و 37 اکسشن از استانهای دیگر کشور) در آزمایشی با طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی مهرگان استان کرمانشاه در سالهای 1385-1390 کشت شدند و صفات عملکردی، مرفولوژیک و فنولوژیک آنها مورد مطالعه قرار گرفت. هر کرت آزمایشی مشتمل بر سه پایه با فاصله 3 متر × 3 متر بود. آبیاری قطرهای هر 10 روز یکبار انجام شد. همچنین، کودهای شیمیایی و سموم در مزرعه استفاده نشدند. صفات مورد نظر بعد از استقرار نهالها در سالهای سوم الی پنجم ثبت و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که تمام صفات مورد بررسی در بین سالهای آزمایش و در بین اکسشنهای مختلف، تفاوت معنیداری (P<0.01) داشتند. واریانس اثر متقابل اکسشن × سال در تمام صفات معنیدار بود (P<0.01). با توجه به نتایج میتوان اکسشنهای کرمانشاه کدهای 10، 11، 2 و 3، کردستان 1 و اصفهان کدهای 7 و 4 را بهعنوان اکسشنهای سازگار و دارای عملکرد گل و اسانس مناسب جهت کشت در شرایط آب و هوایی استان کرمانشاه معرفی کرد.
بیوتکنولوژی
فرید نورمند موید؛ نگار ولی زاده؛ طیبه سمندری گیکلو
چکیده
خارمریم (Silybum marianum L.) از خانواده کاسنی (Asteraceae)، بهعلت داشتن ماده مؤثره سیلیمارین گیاه دارویی بسیار مورد اهمیتی در صنایع دارویی است. سیلیمارین در درمان بیماریهای کبدی، هپاتیت و ناراحتیهای قلب و عروق بسیار مؤثر میباشد. از آنجایی که پتانسیل و سرعت تولید این ترکیب دارویی در رویشگاهها تحت شرایط طبیعی پایین است، استفاده از مهندسی ...
بیشتر
خارمریم (Silybum marianum L.) از خانواده کاسنی (Asteraceae)، بهعلت داشتن ماده مؤثره سیلیمارین گیاه دارویی بسیار مورد اهمیتی در صنایع دارویی است. سیلیمارین در درمان بیماریهای کبدی، هپاتیت و ناراحتیهای قلب و عروق بسیار مؤثر میباشد. از آنجایی که پتانسیل و سرعت تولید این ترکیب دارویی در رویشگاهها تحت شرایط طبیعی پایین است، استفاده از مهندسی ژنتیک و تولید گیاه تراریخت با تکنیکهای مختلفی نظیر کشت بافت در این گیاه مورد توجه واقع شده است. اولین گام در این راه بهدست آوردن دستورالعمل باززایی در شرایط درونشیشهای است. در این تحقیق، ریزنمونههای برگ بدست آمده از رقم مجارستانی خارمریم برای باززایی مستقیم تحت تأثیر ترکیبهای مختلفی از هورمونها، ارزیابی شدند. شش هفته پس از کشت، در محیط ½ MS نیم قدرت حاوی mg l-1 Zeatin 0.4، mg l-1 BAP 0.2، mg l-1 NAA 0.2 بیشترین شاخهزایی (57%) مشاهده شد. پس از آن شاخهها به محیط کشت ریشهزایی با تیمارهای مختلف هورمونی منتقل شدند. نتایج نشان داد که بهترین تیمار برای بهدست آوردن ریشههای طویل با تعداد زیاد، محیط کشت ½ MS حاوی mg l-1 NAA 0.25 و زغال فعال g l-1 2 است. گیاهچههای بدست آمده از باززایی مستقیم پس از انتقال به خاک رشد مناسبی داشتند.
بیوتکنولوژی
بایزید یوسفی؛ سید رضا طبائی عقدایی
چکیده
با هدف تشخیص روشهای مناسب شناسایی ژنوتیپهای پایدار و سازگار برای عملکرد اسانس، 35 ژنوتیپ گلمحمدی (Rosa damascena Mill.) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در هفت مکان (استانهای کردستان، مرکزی، اصفهان، خوزستان، فارس، کرمان و خراسان رضوی) و دو سال (7-1386) ارزیابی گردید. میانگین کل بازده اسانس 0.029% بدست آمد. بین ژنوتیپها، مکانها، ...
بیشتر
با هدف تشخیص روشهای مناسب شناسایی ژنوتیپهای پایدار و سازگار برای عملکرد اسانس، 35 ژنوتیپ گلمحمدی (Rosa damascena Mill.) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در هفت مکان (استانهای کردستان، مرکزی، اصفهان، خوزستان، فارس، کرمان و خراسان رضوی) و دو سال (7-1386) ارزیابی گردید. میانگین کل بازده اسانس 0.029% بدست آمد. بین ژنوتیپها، مکانها، محیط یا مکان سالها و نیز اثرات متقابل ژنوتیپ × مکان و ژنوتیپ × محیط از نظر بازده اسانس تفاوتهای معنیداری (0.01P≤) وجود داشت. رابطه مثبت بین واریانس محیطی، ضریب تغییرات و ضریب رگرسیون عملکرد بر محیط با بازده اسانس نشان داد که فقط ژنوتیپهای با بازده اسانس پایین فنوتیپ مشابهی را در محیطهای مختلف (پایداری استاتیک) داشتند. هیچ ژنوتیپ پایداری با مفهوم استاتیک رگرسیون وجود نداشت و اسانس تولیدی ژنوتیپهای پایدار با واریانس محیطی هم بسیار اندک بود، اما برخی ژنوتیپهای سازگار با ضریب تغییرات محیطی (مانند KM1) همزمان بازده اسانس متوسط و پایداری عملکرد داشتند. ژنوتیپهای پایدار با مفهوم دینامیک عملکرد اسانس متوسطی داشتند. شاخص برتری، ژنوتیپهای با بالاترین اسانس را بهعنوان سازگار معرفی نمود. ژنوتیپهای پایدار با کمترین واریانس سال درون مکان، حداقل اسانس را تولید کردند. نتایج نشان داد که ژنوتیپ گلمحمدی میتواند همزمان دارای پایداری استاتیک، دینامیک و عملکرد اسانس بالا باشد. آماره ضریب تغییرات، جنبه دینامیک آمارههای رگرسیون و شاخص برتری بهعنوان آمارههای مطلوب برای ارزیابی جنبه های مختلف (استاتیک و دینامیک) پایداری اسانس در گلمحمدی پیشنهاد میشوند. در مجموع، ژنوتیپهای IS3، KZ1 و CM1 دارای عملکرد اسانس متوسط و پایداری و سازگاری عمومی برای آن بوده و برای کشور ایران توصیه میشوند.
زراعت و باغبانی
زهرا عظیم زاده؛ عباس حسنی؛ بابک عبدالهی مندولکانی؛ ابراهیم سپهر
چکیده
مرزنجوش (Origanum vulgare L.) گیاهی علفی، چندساله و متعلق به تیره نعناع است که بهعنوان ادویه برای طعم دادن به غذاها و نیز برای اهداف طبی بهعنوان ضدنفخ، معرق، خلطآور، آرامبخش، اشتهاآور، مدر، ضدسرفه و ضدروماتیسم مورد استفاده قرار میگیرد. جهت ارزیابی تأثیر تنش شوری بر برخی صفات رشدی و فیزیولوژیک، مقدار اسانس و جذب عناصر غذایی در دو زیرگونه ...
بیشتر
مرزنجوش (Origanum vulgare L.) گیاهی علفی، چندساله و متعلق به تیره نعناع است که بهعنوان ادویه برای طعم دادن به غذاها و نیز برای اهداف طبی بهعنوان ضدنفخ، معرق، خلطآور، آرامبخش، اشتهاآور، مدر، ضدسرفه و ضدروماتیسم مورد استفاده قرار میگیرد. جهت ارزیابی تأثیر تنش شوری بر برخی صفات رشدی و فیزیولوژیک، مقدار اسانس و جذب عناصر غذایی در دو زیرگونه از گیاه مرزنجوش، یک آزمایشی گلدانی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی و در سه تکرار اجرا گردید. فاکتورهای آزمایشی شامل دو زیرگونه مرزنجوش (ssp. gracile و ssp. vulgare) و تنش شوری در چهار سطح (0، 25، 50 و 100 میلیمولار از NaCl) بودند. نتایج نشان داد که تنش شوری تأثیر معنیداری بر صفات مورد اندازهگیری داشته است. با افزایش میزان شوری، ویژگیهای رشدی (ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد برگ و عملکرد ماده خشک)، محتوی نسبی آب برگ، شاخص کلروفیل (SPAD)، درصد و عملکرد اسانس، غلظت عناصر نیتروژن، فسفر، پتاسیم، نسبت پتاسیم به سدیم در برگ و ریشه کاهش، در حالیکه مقادیر سدیم و کلر برگ و ریشه هر دو زیرگونه افزایش یافت. عکسالعمل دو زیرگونه به سطوح مختلف تنش شوری متفاوت بود. تجمع بیشتر سدیم در ریشهها و بالاتر بودن نسبت K/Na در برگها نسبت به ریشهها نشاندهنده توانایی زیرگونههای مرزنجوش در محدود کردن انتقال و تجمع یونهای Na+ در اندامهای هوایی آنها میباشد. در مجموع یافتههای این تحقیق نشان داد که زیرگونه vulgare بهواسطه تجمع کمتر یونهای سدیم و کلر، دارا بودن نسبت بالاتر K/Na و کاهش کمتر در شاخص کلروفیل و عملکرد ماده خشک از میزان تحمل بیشتری در برابر تنش شوری نسبت به زیرگونه gracile برخوردار است.
اثرات بیولوژیک اسانسها و عصارهها
مهدیه محمدزاده؛ محمد سالارمعینی؛ محسن افشارمنش؛ محمد خواجه بمی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر جنس و پودر دانه شنبلیله (Trigonella foenum-graecum L.) بر عملکرد رشد، پاسخ ایمنی و جمعیت میکروبی و مورفولوژی روده جوجههای گوشتی، پژوهشی با 240 قطعه جوجه گوشتی یک روزه سویه راس 308 (120 قطعه نر و 120 قطعه ماده) در قالب طرح کاملاً تصادفی بهصورت آزمایش فاکتوریل شامل سه سطح پودر دانه شنبلیله (صفر (شاهد)، 0.5 و یک درصد) و دو جنس (نر و ماده) ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر جنس و پودر دانه شنبلیله (Trigonella foenum-graecum L.) بر عملکرد رشد، پاسخ ایمنی و جمعیت میکروبی و مورفولوژی روده جوجههای گوشتی، پژوهشی با 240 قطعه جوجه گوشتی یک روزه سویه راس 308 (120 قطعه نر و 120 قطعه ماده) در قالب طرح کاملاً تصادفی بهصورت آزمایش فاکتوریل شامل سه سطح پودر دانه شنبلیله (صفر (شاهد)، 0.5 و یک درصد) و دو جنس (نر و ماده) با 4 تکرار و 10 جوجه در هر تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد که افزایش وزن بدن، مصرف خوراک، شاخص تولید اروپایی و جمعیت باکتریهای لاکتوباسیل روده در جنس نر نسبت به جنس ماده بیشتر بود (0.05>P). اثرات اصلی پودر شنبلیله و جنس نشان داد که طول و عرض پرزها و نسبت طول پرز به عمق کریپت در روده جوجههای تغذیه شده با جیره حاوی 1% شنبلیله در مقایسه با شاهد و در جنس نر نسبت به جنس ماده بیشتر بود (0.05>P). اثرات متقابل نشان داد که طول و عرض پرزها و نسبت طول پرز به عمق کریپت در روده جوجههای نر تغذیه شده با جیره شاهد نسبت به سایر گروهها کمتر بود (0.05>P). تیتر آنتیبادی علیه گلبولهای قرمز گوسفند در سرم جوجههای تغذیه شده با جیره حاوی 1% شنبلیله در مقایسه با گروه شاهد بیشتر بود (0.05>P). بهطور کلی نتایج نشان داد که افزودن 1% پودر دانه شنبلیله به جیره جوجههای گوشتی اثرات مفیدی دارد و میتواند سبب بهبود مورفولوژی روده و پاسخ ایمنی شود.
زراعت و باغبانی
عبدالحمید علیخانی؛ اصغر رحیمی؛ محدثه شمس الدین سعید؛ سید رسول صحافی؛ محمدرضا پیرمرادی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر کاربرد کلات آهن و روی و آبیاری تکمیلی بر کمّیت و کیفیت شیرابه آنغوزه (Ferula assa-foetida L.)، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان نیریز (استان فارس) در سال 1397 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری تکمیلی (بدون آبیاری (شاهد)، یکبار آبیاری و دوبار آبیاری) و محلولپاشی کلات ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر کاربرد کلات آهن و روی و آبیاری تکمیلی بر کمّیت و کیفیت شیرابه آنغوزه (Ferula assa-foetida L.)، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان نیریز (استان فارس) در سال 1397 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری تکمیلی (بدون آبیاری (شاهد)، یکبار آبیاری و دوبار آبیاری) و محلولپاشی کلات روی و آهن (بدون محلولپاشی (شاهد)، محلولپاشی روی (2 در هزار)، محلولپاشی آهن (2 در هزار) و محلولپاشی توأم آهن (1.5 در هزار) و روی (1.5 در هزار)) بودند. صفات مورد بررسی شامل تعداد برگ، طول برگ، قطر طوقه، وزن خشک اندام هوایی، درصد زندهمانی بوتهها، غلظت عناصر آهن، منگنز، مس و روی در اندام هوایی، وزن شیرابه و بازده اسانس بودند. نتایج نشان داد اعمال آبیاری تکمیلی باعث افزایش تعداد برگ، وزن خشک اندام هوایی و درصد زندهمانی آنغوزه گردید. محتوی آهن اندام هوایی بیشتری با دوبار آبیاری تکمیلی حاصل شد. همچنین، محلولپاشی کلات آهن و روی باعث افزایش طول برگ و درصد زندهمانی گیاه نسبت به شاهد گردید. بیشترین محتوای آهن اندام هوایی با محلولپاشی کلات آهن بدست آمد. در هر دو شرایط آبیاری تکمیلی و شاهد، محلولپاشی کلات روی و آهن باعث افزایش معنیدار 1.5 برابری حجم بوته، 2 تا 2.8 برابری وزن شیرابه و 0.6 تا 0.9 درصدی بازده اسانس شد. علاوه بر این، در شرایط بدون آبیاری تکمیلی، بیشترین محتوای منگنز اندام هوایی گیاه با محلولپاشی کلات روی و نیز محلولپاشی توأم کلات آهن و روی حاصل شد، اما در شرایط یک و دوبار آبیاری تکمیلی، محلولپاشی اثر معنیداری بر این پارامتر نداشت. در هر دو شرایط آبیاری تکمیلی و شاهد، بیشترین محتوای مس اندام هوایی گیاه در تیمار بدون محلولپاشی مشاهده شد. بیشترین میزان روی اندام هوایی این گیاه با محلولپاشی روی حاصل شد. بنابراین بهنظر میرسد انجام آبیاری تکمیلی بههمراه محلولپاشی کلات آهن و روی، بهواسطه بهبود خصوصیات رشدی سبب افزایش عملکرد شیرابه و بازده اسانس آنغوزه شود.
بیوتکنولوژی
زهرا آبروش؛ حبیب زارع؛ مصطفی خوشنویس
چکیده
بارانک ایرانی (Sorbus persica Hedl.) درختی کُند رشد از تیره رزاسه و از گونههای انحصاری ایران و در حال انقراض است. از لحاظ ذخیره ژنی، حفظ زیست محیطی و کاربرد دارویی حائز اهمیت است. به منظور تکثیر درونشیشهای این گونه به روش کشت جوانه جانبی، پژوهشی بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سه سطح محیط کشت و سه سطح سیتوکینین در سه تکرار ...
بیشتر
بارانک ایرانی (Sorbus persica Hedl.) درختی کُند رشد از تیره رزاسه و از گونههای انحصاری ایران و در حال انقراض است. از لحاظ ذخیره ژنی، حفظ زیست محیطی و کاربرد دارویی حائز اهمیت است. به منظور تکثیر درونشیشهای این گونه به روش کشت جوانه جانبی، پژوهشی بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سه سطح محیط کشت و سه سطح سیتوکینین در سه تکرار اجرا شد. برای شاخهزایی، محیطهایکشت DKW، WPM و MS حاوی سیتوکینینهای BAP، Kin و 2ip و برای ریشهزایی، محیطهای کشت DKW، WPM و MS کامل و تغییر یافته با اکسینهای IBA و NAA بهصورت مجزا و کاربرد متوالی بررسی شدند. نتایج نشان داد که بهترین تیمار سترونسازی، کاربرد متوالی محلول هیپوکلریت سدیم 20% (حجمی/حجمی، 15 دقیقه) و کلرید جیوه 0.1% (3 دقیقه) در فصل تابستان بود. تکثیر بهینه و رشد طولی شاخسارهها در محیط کشت MS با تنظیمکنندههای رشد IBA (0.01 میلیگرم در لیتر)، Kin (0.25 میلیگرم در لیتر) و BAP (3 میلیگرم در لیتر) مشاهده شد. همچنین، ریشهزایی بهینه در محیط کشت DKW با یک چهارم غلظت عناصر بیش مغذی حاوی هورمونهای NAA+IBA (0.3+0.3 میلیگرم در لیتر) بدست آمد.