دوره 36، شماره 1 ، فروردین و اردیبهشت 1399
محمدحسن پزشگی؛ جواد معتمدی؛ احمد علیجانپور؛ مهشید سوری؛ محمدرضا نجیب زاده؛ حسین ارزانی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.36.1.99.1.1585.41 تعیین شایستگی مرتع برای بهرهبرداری از گیاهان دارویی، از اهمیت خاصی برخوردار است. این مطالعه با هدف معرفی برخی از معیارها و شاخصهای مؤثر بر تعیین شایستگی مرتع برای بهرهبرداری از گیاهان دارویی و بررسی تفاوت بین نتایج استفاده از رویکردهای مختلف تعیین شایستگی انجام شد. بدین‌منظور، شایستگی ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.36.1.99.1.1585.41 تعیین شایستگی مرتع برای بهرهبرداری از گیاهان دارویی، از اهمیت خاصی برخوردار است. این مطالعه با هدف معرفی برخی از معیارها و شاخصهای مؤثر بر تعیین شایستگی مرتع برای بهرهبرداری از گیاهان دارویی و بررسی تفاوت بین نتایج استفاده از رویکردهای مختلف تعیین شایستگی انجام شد. بدین‌منظور، شایستگی مراتع کوهستانی ارشدچمن سهند، از لحاظ بهرهبرداری گیاهان دارویی ارزیابی شد. نتایج نشان داد که براساس روش عامل محدودکننده (روش رایج تعیین شایستگی مرتع)، 2% از مراتع دارای شایستگی خوب، 6% دارای شایستگی متوسط، 77% دارای شایستگی کم و 15% غیرشایسته برای بهرهبرداری بودند. بر مبنای روش ریاضی (استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی)، 4% از مراتع دارای شایستگی خوب، 26% دارای شایستگی متوسط، 45% دارای شایستگی کم و 25% غیرشایسته برای بهرهبرداری بودند. کاربرد روش تلفیق‌‌نظری (دستورالعمل پیشنهادی) نیز نشان داد که 39% از مراتع دارای شایستگی خوب و 61% دارای شایستگی متوسط بودند. بهطور کلی، مشاهده شد که بین طبقات شایستگی حاصل از روش عامل محدودکننده با روش ریاضی تفاوت معنیداری وجود ندارد ولی بین طبقات روش مذکور با دستورالعمل پیشنهادی، تفاوت وجود دارد و کلاس‌‌های شایستگی متفاوتی برای مساحت مشخصی از مرتع حاصل میشود. از این‌‌رو، پیشنهاد میشود میزان صحت یافتههای این مطالعه، بهمنظور دستیابی به نتیجه کاربردی، در سال‌‌های متفاوت از نظر وقایع آب و هوایی و مکان‌‌های دیگر با خصوصیات فیزیکی متفاوت نیز آزمون شود. در مجموع، بر مبنای تلفیق نتایج رویکردهای مختلف و به لحاظ محدودیت‌‌های فیزیکی و محیطی، محدوده مورد پژوهش شایستگی اندکی برای بهرهبرداری از گیاهان دارویی دارد. بر همین اساس و با هدف کاهش فشار دام بر مراتع و افزایش تنوع گیاهان دارویی، باید در چارچوب استفاده چندمنظوره از مرتع بر دیگر جنبه‌های استفاده از مراتع منطقه مانند زنبورداری و گردشگری آزاد در مرتع توجه بیشتری باید بشود.
راحله قدسی؛ بهمن حسینی؛ احد هدایتی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.36.22.99.1.1576.41 بذرالبنج ازجمله Hyoscyamus reticulatus L. و H. pusillus L.، منبع غنی از تروپان آلکالوئیدها به‌ویژه هیوسیامین و آسکوپولامین (هیوسین) هستند که به‌دلیل ویژگی‌های گشادکننده مردمک چشم، ضد اسپاسم، آنتی‌کولینرژیک، ضد درد و آرام‌بخشی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این مطالعه، در آزمایش اول تأثیر چهار نوع سویه ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.36.22.99.1.1576.41 بذرالبنج ازجمله Hyoscyamus reticulatus L. و H. pusillus L.، منبع غنی از تروپان آلکالوئیدها به‌ویژه هیوسیامین و آسکوپولامین (هیوسین) هستند که به‌دلیل ویژگی‌های گشادکننده مردمک چشم، ضد اسپاسم، آنتی‌کولینرژیک، ضد درد و آرام‌بخشی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این مطالعه، در آزمایش اول تأثیر چهار نوع سویه باکتری آگروباکتریوم (A4، A7، A13 وATCC 15834) و سه نوع ریزنمونه (برگ، هیپوکوتیل و کوتیلدون) بر میزان القای ریشه موئین در این دو گونه بذرالبنج بررسی گردید. در آزمایش دوم، تأثیر محیط کشت‌های پایه مختلف (MS، 1/2 MS، 1/4 MS و B5) بر برخی ویژگی‌های مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی ریشه‌های موئین مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در گونه H. reticulatus L.، بیشترین میزان القای ریشه موئین (78%) در ریزنمونه کوتیلدون تلقیح شده با سویه A7 و حداکثر وزن تر (6.25 گرم) و خشک (0.5 گرم) در محیط کشت پایه MS بدست آمد. با توجه به نتایج، حداکثر فنول کل (82/3 میلی‌گرم گالیک اسید بر گرم ماده تر) و فلاونوئید کل (7 میلی‌گرم کوئرستین بر گرم ماده تر) در محیط کشت پایه MS مشاهده شد. تغییرات معنیداری در میزان فعالیت آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی ریشه‌های موئین در محیط کشت‌های مختلف مشاهده نشد. در مورد گونه H. pusillus L.، ریزنمونه برگ تلقیح یافته با سویه A13 آگروباکتریوم بیشترین میزان القای ریشه موئین (90%) را نشان داد. همچنین نتایج نشان داد که بیشترین میزان وزن تر (5.25 گرم) و خشک (0.43 گرم) در محیط کشت MS و بیشترین میزان فنول کل (2.26 میلی‌گرم گالیک اسید بر گرم ماده تر) و فلاونوئید کل (9.22 میلی‌گرم کوئرستین بر گرم ماده تر) در محیط کشت پایه B5 مشاهده گردید. این مطالعه نشان داد که ترکیبهای محیط کشت و نوع گونه گیاهی تأثیر قابل توجهی بر زیست‌توده و ویژگی‌های فیتوشیمیایی ریشه‌های موئین در این گونه‌ها دارد.
مریم اویسی عمران؛ محسن زواره؛ فاطمه سفیدکن؛ بهلول عباس‌زاده؛ سمانه اسدی صنم
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.36.40.99.1.1578.1576 این پژوهش با هدف بررسی اثر کاربرد خاکی کود پتاسیم و محلول‌پاشی براسینواسترویید بر ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیک و اسانس گیاه دارویی سرخارگل (Echinacea purpurea (L.) Moench) در پاسخ به فراهمی آب انجام شد. تیمارها شامل سه مقدار فراهمی آب (آبیاری در سطح 90% ظرفیت زراعی (شاهد)، آبیاری در سطح 60% رطوبت ظرفیت زراعی ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.36.40.99.1.1578.1576 این پژوهش با هدف بررسی اثر کاربرد خاکی کود پتاسیم و محلول‌پاشی براسینواسترویید بر ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیک و اسانس گیاه دارویی سرخارگل (Echinacea purpurea (L.) Moench) در پاسخ به فراهمی آب انجام شد. تیمارها شامل سه مقدار فراهمی آب (آبیاری در سطح 90% ظرفیت زراعی (شاهد)، آبیاری در سطح 60% رطوبت ظرفیت زراعی و آبیاری در سطح 30% رطوبت ظرفیت زراعی) در کرت‌های اصلی و چهار مقدار کود پتاسیم (بدون کاربرد پتاسیم (شاهد)، 50، 100 و 150 کیلوگرم K2O در هکتار) و محلول‌پاشی سه غلظت براسینواسترویید (محلول‌پاشی آب خالص (شاهد) و محلول‌پاشی با غلظت‌های 0.1 و 1 میکرومولار) در کرت‌های فرعی بودند. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها نشان داد که بیشترین میانگین ارتفاع بوته (67.8 سانتی‌متر)، تعداد برگ در بوته (151)، تعداد گل در بوته (1/18)، وزن خشک گل (9/151 گرم در بوته) و وزن خشک اندام هوایی (508.6 گرم در بوته) در سال دوم، تیمار آبی شاهد و 150 کیلوگرم در هکتار پتاسیم حاصل شد. بیشترین درصد اسانس (76) در تیمار آبی 60% ظرفیت زراعی و 150 کیلوگرم پتاسیم در هکتار و 1 میکرومولار براسینواسترویید بدست آمد. حداکثر عملکرد اسانس با مقدار 0.67 گرم در بوته مربوط به تیمار 150 کیلوگرم در هکتار پتاسیم و 1 میکرومولار در سال دوم بود. در کل، یافتههای این پژوهش نشان داد که رژیم آبی 60% ظرفیت زراعی همراه با 150 کیلوگرم در هکتار پتاسیم و غلظت 1 میکرومولار براسینواسترویید می‌تواند سبب کاهش اثرهای تنش و افزایش عملکرد اسانس و بهبود برخی از ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیک گیاه سرخارگل شود.
محسن اکبرپور؛ نرگس کریمیان؛ زهرا ثمری
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.36.59.99.1.1578.1606 پیشگیری و درمان دیابت با توجه به شیوه زندگی امروزه که با عدم تحرک، استرس و عادات غذایی نادرست همراه است، بسیار ضروریست. بنابراین هدف این پژوهش بررسی تأثیر تعاملی مصرف مکمل تخم گشنیز و تمرین منتخب هوازی بر برخی از عوامل خطرزایی قلبی-عروقی زنان مبتلا به دیابت نوع دو دارای اضافه وزن بود. در این ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.36.59.99.1.1578.1606 پیشگیری و درمان دیابت با توجه به شیوه زندگی امروزه که با عدم تحرک، استرس و عادات غذایی نادرست همراه است، بسیار ضروریست. بنابراین هدف این پژوهش بررسی تأثیر تعاملی مصرف مکمل تخم گشنیز و تمرین منتخب هوازی بر برخی از عوامل خطرزایی قلبی-عروقی زنان مبتلا به دیابت نوع دو دارای اضافه وزن بود. در این مطالعه نیمه‌تجربی تعداد 40 زن دیابتی نوع دو دارای اضافه وزن با میانگین سن 6/4±82/48 به‌صورت تصادفی در گروه‌های تمرین هوازی+ مکمل گشنیز، تمرین هوازی+ دارونما، مکمل گشنیز و دارونما قرار گرفتند. برنامه تمرین هوازی شامل هشت هفته دویدن با شدت 60 تا 72 درصد ضربان قلب بیشینه بود. گروه‌های دریافت‌کننده مکمل، روزانه 500 میلی‌گرم پودر تخم گشنیز را 30 تا 60 دقیقه قبل از صرف وعده ناهار و شام مصرف می‌کردند. نمونه‌های خونی در مراحل پیش و پس آزمون جمع‌آوری و تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون آنالیز واریانس یک‌طرفه و آزمون تی وابسته با سطح معنیداری (0.05≥P) با استفاده از نرم‌افزار SPSS انجام شد. نتایج تحلیل درون گروهی نشان داد که سطوح سرمی کلسترول و LDL-C در گروه‌های تمرین-مکمل کاهش معنیداری یافت و سطح تری‌گلیسیرید و HDL-C در هیچ‌یک از گروه‌ها تغییر معنیداری نداشت. همچنین تفاوت معنی‌دار بین گروهی در هیچ‌یک از متغیر‌ها مشاهده نشد. نتایج بدست‌آمده از این پژوهش نشان داد هشت هفته مصرف مکمل گشنیز و تمرین هوازی می‌تواند اثرهای مفیدی بر روی سطح کلسترول و LDL-C در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو داشته باشد، در نتیجه با تأثیری که بر چربی‌های خون می‌گذارد ممکن است باعث کاهش خطر بیماری‌های قلبی-عروقی شود.
فرشته کشکولی؛ علیرضا ابدالی مشهدی؛ محمدحسین قرینه؛ امین لطفی جلال آبادی؛ اسداله زارعی سیاه بیدی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):
98.1000/1735-0905.1398.36.72.99.1.1575.41
کدوی طبی (Cucurbita pepo L. var. styriaca) دارای روغن خوراکی با ارزش و نیز ترکیب‌هایی است که از آن برای پیشگیری و درمان سرطان پروستات استفاده میشود. با هدف ارزیابی اثر ورمی‌کمپوست (عدم کاربرد، کاربرد 5 و 10 تن در هکتار) به‌عنوان فاکتور اصلی، کود نیتروژن زیستی بارور 1 (عدم کاربرد و کاربرد بارور-1) و ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):
98.1000/1735-0905.1398.36.72.99.1.1575.41
کدوی طبی (Cucurbita pepo L. var. styriaca) دارای روغن خوراکی با ارزش و نیز ترکیب‌هایی است که از آن برای پیشگیری و درمان سرطان پروستات استفاده میشود. با هدف ارزیابی اثر ورمی‌کمپوست (عدم کاربرد، کاربرد 5 و 10 تن در هکتار) به‌عنوان فاکتور اصلی، کود نیتروژن زیستی بارور 1 (عدم کاربرد و کاربرد بارور-1) و کود فسفر زیستی بارور 2 (عدم کاربرد و کاربرد بارور-2) به‌عنوان فاکتور فرعی بر روی عملکرد و اجزای عملکرد کدوی طبی، آزمایشی در قالب طرح اسپلیت فاکتوریل با سه تکرار در شهرستان اسلام‌آباد غرب واقع در استان کرمانشاه اجرا شد. صفات مورد اندازه‌گیری شامل نسبت گل‌های نر و ماده، تعداد میوه در بوته، تعداد دانه در میوه، متوسط عملکرد خشک میوه، طول ساقه، تعداد روز تا گلدهی، عملکرد دانه، درصد و عملکرد روغن دانه بود. اثر ورمی‌کمپوست بر صفات تعداد دانه در میوه، عملکرد خشک میوه و تاریخ گلدهی معنی‌دار شد. بیشترین عملکرد روغن (30 کیلوگرم در هکتار) از ترکیب تیماری فسفر زیستی و عدم کاربرد ورمی‌کمپوست و بالاترین عملکرد دانه (195 کیلوگرم در هکتار) از ترکیب تیماری کاربرد نیتروژن زیستی، عدم کاربرد فسفر زیستی و عدم کاربرد ورمی‌کمپوست بدست آمد. کمترین نسبت گل نر به گل ماده (39) مربوط به عدم کاربرد فسفر و نیتروژن زیستی به‌همراه کاربرد 5 تن در هکتار ورمی‌کمپوست بود و بیشترین نسبت گل نر به گل ماده (66) از ترکیب تیماری عدم کاربرد نیتروژن زیستی، کاربرد فسفر زیستی و کاربرد 10 تن در هکتار ورمی‌کمپوست بدست آمد. بهطور کلی بالاترین عملکرد دانه و عملکرد روغن به‌ترتیب از کاربرد یگانه نیتروژن زیستی و کاربرد یگانه فسفر زیستی حاصل شد.
داریوش خادمی شورمستی؛ فرید شریعتمداری؛ محمد امیر کریمی ترشیزی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.36.86.99.1.1578.1610این آزمایش بهمنظور بررسی تأثیر پروبیوتیک بر صفات تولیدی، فراسنجه‌های خونی، لیپوپروتئین‌های سرمی و پاسخ ایمنی خونی جوجه‌های گوشتی تغذیه شده با روغن دانه کدو تخم‌کاغذی (Cucurbita pepo L. convar. pepo var. styriaca) انجام شد. تعداد 480 قطعه جوجه گوشتی یک‌روزه سویه تجاری آرین در آزمایش فاکتوریل 3×2، با دو منبع ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.36.86.99.1.1578.1610این آزمایش بهمنظور بررسی تأثیر پروبیوتیک بر صفات تولیدی، فراسنجه‌های خونی، لیپوپروتئین‌های سرمی و پاسخ ایمنی خونی جوجه‌های گوشتی تغذیه شده با روغن دانه کدو تخم‌کاغذی (Cucurbita pepo L. convar. pepo var. styriaca) انجام شد. تعداد 480 قطعه جوجه گوشتی یک‌روزه سویه تجاری آرین در آزمایش فاکتوریل 3×2، با دو منبع روغن گیاهی (کانولا و کدو تخم‌کاغذی) و سه نوع افزودنی (فاقد افزودنی، پروبیوتیک و آنتی‌بیوتیک) در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار و 20 قطعه جوجه در هر تکرار بهطور تصادفی بین واحدهای آزمایشی توزیع شدند. نتایج نشان داد استفاده از پروبیوتیک همراه با منابع روغن گیاهی اثر منفی بر صفات تولیدی شامل وزن نسبی لاشه، سینه، ران، چربی شکمی، درصد زنده‌مانی و ضریب تبدیل غذایی نداشت. درصد هماتوکریت خون در جوجه‌های دریافت‌کننده افزودنی در مقایسه با گروه شاهد کمتر بود (0.05>P). اثر منبع روغن و افزودنی بر سایر فراسنجه‌های خونی شامل پروتئین تام، گلوکز و اسید اوریک از نظر آماری معنی‌دار نبود. استفاده از روغن دانه کدو تخم‌کاغذی بهطور معنیداری موجب کاهش تری‌گلیسرید و لیپوپروتئین با چگالی بسیار کم (VLDL) و افزایش کلسترول کل و لیپوپروتئین با چگالی زیاد (HDL) شد (0.05>P). اثر منبع روغن بر لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) از نظر آماری معنی‌دار نبود. کمترین مقادیر تری‌گلیسرید، کلسترول کل، HDL و VLDL در جوجه‌های تغذیه شده با روغن دانه کدو تخم‌کاغذی به همراه ویرجینامایسین دیده شد (0.05>P). بیشترین مقدار تری‌گلیسرید در جوجه‌های تغذیه شده با روغن کانولا به همراه آنتی‌بیوتیک دیده شد (0.05>P). اثر منبع روغن و نوع افزودنی بر پاسخ ایمنی خونی و وزن نسبی اندام‌های لنفوئیدی از نظر آماری معنی‌دار نبود. بهطور کلی می‌توان گفت استفاده از روغن دانه کدو تخم‌کاغذی، موجب بهبود نسبی لیپوپروتئین‌های سرم شد. از سوی دیگر، کارایی افزودنی‌ها به نوع روغن (الگوی اسید چرب) مورد استفاده در جیره بستگی دارد.
زهرا تقی زاده طبری؛ حمیدرضا اصغری؛ حمید عباس دخت؛ اسماعیل باباخانزاده سجیرانی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.36.98.99.1.1576.1610 کمبود آب بیشترین سهم را در بین انواع تنش‌ها در کاهش عملکرد به خود اختصاص داده است. از راهکارهای مقابله با اثرهای نامطلوب کم‌آبی می‌توان به اصلاح خاک و یا کاربرد برخی از مواد هورمونی برای تخفیف اثرهای نامطلوب خشکی اشاره کرد. این پژوهش با هدف بررسی دو اصلاح‌کننده خاک و تنظیم‌کننده رشد در شرایط ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.36.98.99.1.1576.1610 کمبود آب بیشترین سهم را در بین انواع تنش‌ها در کاهش عملکرد به خود اختصاص داده است. از راهکارهای مقابله با اثرهای نامطلوب کم‌آبی می‌توان به اصلاح خاک و یا کاربرد برخی از مواد هورمونی برای تخفیف اثرهای نامطلوب خشکی اشاره کرد. این پژوهش با هدف بررسی دو اصلاح‌کننده خاک و تنظیم‌کننده رشد در شرایط کم‌آبی بر برخی از خصوصیات فیزیولوژیک و مورفولوژیکی گاوزبان اروپایی (Borago officinalis L.) انجام شد. این آزمایش در سال زراعی 1396-1395 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شده است. کرت‌های اصلی شامل سطوح کم آبیاری در سه سطح (آبیاری به شکل معمول و هر 5 روز یک‌بار، آبیاری هر 10 و هر 15 روز یک‌بار) و کرت‌های فرعی شامل بیوچار در سه سطح (0، 5 و 10 تن در هکتار) و سالیسیلیک اسید در دو سطح (0 و 0.5 میلی‌مولار) بود. نتایج نشان داد اثرهای ساده بیوچار و سالیسیلیک اسید و کم آبیاری بر روی تعداد ساقه گل‌دهنده، تعداد ساقه و نیز ارتفاع ساقه، میزان کلروفیل a، میزان کلروفیل کل و کاروتنوئید و کلروفیل b برگ معنی‌دار بود. اثرهای متقابل سالیسیلیک اسید و کم آبیاری نیز بر کاروتنوئید و نیز کلروفیل b معنی‌دار بود. اثرهای متقابل سه‌گانه نیز در تعداد وزن خشک کل، تعداد ساقه گل‌دهنده، تعداد ساقه و نیز ارتفاع ساقه و کلروفیل b تأثیرگذار بود. بهطور کلی تنش کم آبیاری موجب کاهش میزان رنگریزه‌های فتوسنتزی و شاخصهای رشد برگ گاوزبان اروپایی نسبت به حالت شاهد شد، که سالیسیلیک اسید و بیوچار موجب کاهش اثرهای منفی بر میزان رنگریزه‌های فتوسنتزی شد. بنابراین به‌نظر می‌رسد استفاده از بیوچار به‌عنوان اصلاح‌کننده خاک و سالیسیلیک اسید به‌عنوان تنظیم‌کننده رشد در بهبود برخی از اثرهای منفی تنش آبی گیاه گاوزبان اروپایی مفید باشد.
محمدرضا محبوبی؛ احمد باداهنگ گله‌بچه
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.36.112.99.1.1593.1606 نقش حیاتی گیاهان دارویی در ایجاد اشتغال اجتناب‌ناپذیر است و استان گلستان به‌دلیل تنوع اقلیمی، از قطب‌های مهم تولید گیاهان دارویی کشور است و جمعیت زیادی در کسب و کارهای مرتبط با گیاهان دارویی به فعالیت اشتغال دارند. این تحقیق با هدف شناسایی بازدارنده‌های توسعه کسب و کارهای توزیع محصولات ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.36.112.99.1.1593.1606 نقش حیاتی گیاهان دارویی در ایجاد اشتغال اجتناب‌ناپذیر است و استان گلستان به‌دلیل تنوع اقلیمی، از قطب‌های مهم تولید گیاهان دارویی کشور است و جمعیت زیادی در کسب و کارهای مرتبط با گیاهان دارویی به فعالیت اشتغال دارند. این تحقیق با هدف شناسایی بازدارنده‌های توسعه کسب و کارهای توزیع محصولات و فرآورده‌های گیاهان دارویی در استان گلستان انجام شده است. برای این منظور از یک تحقیق پیمایش توصیفی استفاده شد. جامعه آماری تحقیق 150 نفر از صاحبان کسب و کار در استان گلستان بودند که به شیوه نمونه‌گیری تصادفی ساده 109 نفر از آنها انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه بود که برای تعیین روایی آن از نظرات متخصصان استفاده شد. برای تعیین پایایی ابزار تحقیق از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد که مقدار آن 88/0 بدست آمد. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS انجام شد. نتایج نشان داد عدم حمایت مناسب دولت از شاغلان و فعالان دارای کسب و کار گیاهان دارویی، عدم پذیرش گیاهان دارویی توسط پزشکان، افزایش قیمت تمام شده تولید گیاهان دارویی و گرانی آن، گران بودن محصولات دارویی گیاهی و در نتیجه رغبت کم مردم به مصرف آنها و گسترش شیوه‌های درمانی جدید پزشکی با داروهای نوین و غفلت نسبت به اهمیت گیاهان دارویی، مهمترین بازدارنده‌های کسب و کارهای گیاهان دارویی هستند. تحلیل عاملی اکتشافی، منجر به دسته‌بندی متغیرهای بازدارنده کسب و کارهای گیاهان دارویی در هشت عامل مهارتی و فنی، فرهنگی، کیفیت و استاندارد، دانشی ارتباطی، حاکمیتی و قانونی، نهادی، اجتماعی و اقتصادی شد. لزوم حمایت مناسب دولت از شاغلان و فعالان دارای کسب و کار گیاهان دارویی، بسترسازی پذیرش گیاهان دارویی توسط پزشکان و تقویت و توسعه بازار فروش گیاهان دارویی و ایجاد پل ارتباطی بین بازار تولید و فروش گیاهان دارویی، ازجمله پیشنهادهای این مطالعه است.
بیژن سلطانیان؛ پرویز رضوانی مقدم؛ جواد اصیلی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.36.130.99.1.1576.41 این آزمایش طی دو سال زراعی 1395 و 1396 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به منظور بررسی اثر تنش کم آبیاری و منابع کودی بر خصوصیات گیاه دارویی سرخارگل (Echinacea purpurea L.) در قالب کرت‌های خرد شده، در 3 تکرار اجرا گردید. سطوح کم آبیاری شامل 3 تیمار عدم تنش رطوبتی، تنش رطوبتی متوسط و تنش ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.36.130.99.1.1576.41 این آزمایش طی دو سال زراعی 1395 و 1396 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به منظور بررسی اثر تنش کم آبیاری و منابع کودی بر خصوصیات گیاه دارویی سرخارگل (Echinacea purpurea L.) در قالب کرت‌های خرد شده، در 3 تکرار اجرا گردید. سطوح کم آبیاری شامل 3 تیمار عدم تنش رطوبتی، تنش رطوبتی متوسط و تنش رطوبتی شدید و تیمارهای کودی شامل 8 تیمار کود کامل، ورمی‌کمپوست و هیومیک اسید و هیومیک اسید+ کود کامل، هیومیک اسید+ ورمی‌کمپوست، ورمی‌کمپوست+ کود کامل و کود کامل+ ورمی‌کمپوست+ هیومیک اسید و شاهد بودند. اثر سطوح کم آبیاری و تیمارهای کودی هر یک به‌تنهایی بر ارتفاع بوته، تعداد ساقه و تعداد گل در بوته، وزن خشک زیست‌توده، مجموع کلروفیل a و b و پرولین (P≤0.01) معنی‌دار بودند و اثر متقابل سطوح کم آبیاری و تیمارهای کودی بر ترکیبهای فنلی برگ (P≤0.01) معنی‌دار و بر سایر صفات معنی‌دار نبود. بیشترین ارتفاع و تعداد ساقه، تعداد گل در بوته، وزن خشک زیست‌توده در تیمار عدم تنش‌های رطوبتی و کمترین مقادیر این شاخص‌ها در تیمار تنش رطوبتی شدید مشاهده شد. بیشترین مقدار پرولین در تنش رطوبتی شدید و کمترین مقدار آن در تیمار عدم تنش رطوبتی مشاهده گردید. بیشترین ارتفاع بوته در تیمار ورمی‌کمپوست، تعداد ساقه و گل در تیمار هیومیک اسید+ ورمی‌کمپوست، وزن خشک زیست‌توده در تیمار کود کامل+ ورمی‌کمپوست و کمترین مقادیر آنها در تیمار شاهد مشاهده شد. بیشترین مقدار پرولین در تنش رطوبتی شدید و کمترین مقدار آن در تیمار عدم تنش رطوبتی دیده شد. همچنین بیشترین میزان پرولین در تیمار شاهد و کمترین میزان آن در تیمار ورمی‌کمپوست بدست آمد. بیشترین مجموع کلروفیل a و b در تیمار عدم تنش مشاهده و با افزایش تنش از میزان آن کاسته شد. همچنین بیشترین میزان آن در تیمار کود کامل+ ورمی‌کمپوست و کمترین مقادیر آن در تیمار شاهد مشاهده گردید. بیشترین میزان ترکیبهای فنلی برگ در تیمار هیومیک اسید+ ورمی‌کمپوست+ کود کامل در شرایط تنش رطوبتی شدید و کمترین میزان آن در تیمار عدم تنش رطوبتی و شاهد مشاهده شد.
علی حسنی؛ محمد هادی خوش تقاضا؛ محمدتقی عبادی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):
98.1000/1735-0905.1398.36.142.99.1.1578.41
در این تحقیق تأثیر روش خشک کردن با دستگاه مایکروویو (در پنج توان: 200، 400، 600، 800 و 1000 وات) بر زمان خشک کردن، تغییرات رنگ، میزان اسیدهای آلی و ویتامین C میوه سماق (Rhus coriaria L.) بررسی گردید و با روش سنتی (خشک کردن در سایه و آفتاب) مقایسه شد. این آزمایش براساس طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):
98.1000/1735-0905.1398.36.142.99.1.1578.41
در این تحقیق تأثیر روش خشک کردن با دستگاه مایکروویو (در پنج توان: 200، 400، 600، 800 و 1000 وات) بر زمان خشک کردن، تغییرات رنگ، میزان اسیدهای آلی و ویتامین C میوه سماق (Rhus coriaria L.) بررسی گردید و با روش سنتی (خشک کردن در سایه و آفتاب) مقایسه شد. این آزمایش براساس طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد و برای یافتن نقاط بهینه از نظر کمترین زمان خشک شدن و تغییرات رنگ و بیشترین میزان اسیدهای آلی و ویتامین C در طی خشک کردن میوه سماق از روش سطح پاسخ (RSM) استفاده شد. نتایج نشان‌دهنده تأثیر معنی‌دار روش خشک کردن مایکروویو در سطح 5% بر تغییرات رنگ، میزان اسیدهای آلی و ویتامین C و در سطح 1% بر زمان خشک شدن بود. در بین توان‌های مختلف خشک‌کن مایکروویو، بیشترین و کمترین مقدار اسیدهای آلی به‌ترتیب در توان‌های 1000 و 600 وات با مقادیر 1.46 و 1.11 میلی‌گرم بر 100 گرم بدست آمد و بیشترین و کمترین میزان ویتامین C به‌ترتیب در توان‌های 600 و 1000 وات با مقادیر 0.40 و 0.26 میلی‌گرم بر 100 گرم حاصل شد. بهترین نقطه خشک کردن سماق به‌وسیله خشک‌کن مایکروویو از نظر کمترین زمان خشک شدن و تغییرات رنگ و بیشترین مواد شیمیایی در توان 815 وات بدست آمد. در نهایت کمترین تغییرات رنگ و بیشترین مقدار اسیدهای آلی و ویتامین C در روش خشک کردن سنتی در سایه مشاهده شد.
زینب اصل محمدی؛ نیر محمدخانی؛ مسلم ثروتی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):
98.1000/1735-0905.1398.36.155.99.1.1578.1606
کمبود عناصر غذایی ازجمله نیتروژن سبب اختلال در رشد و تغییر کمّیت و کیفیت اسانس میشود. محلول‌پاشی با ریزمغذی‌ها رشد گیاهان را بهبود می‌بخشد. ازاین‌رو با توجه به این مسئله و اهمیت آن، در این مطالعه به بررسی تأثیرات محلول‌پاشی با دو عنصر آهن و روی بر فاکتورهای رشدی، درصد و اجزاء ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):
98.1000/1735-0905.1398.36.155.99.1.1578.1606
کمبود عناصر غذایی ازجمله نیتروژن سبب اختلال در رشد و تغییر کمّیت و کیفیت اسانس میشود. محلول‌پاشی با ریزمغذی‌ها رشد گیاهان را بهبود می‌بخشد. ازاین‌رو با توجه به این مسئله و اهمیت آن، در این مطالعه به بررسی تأثیرات محلول‌پاشی با دو عنصر آهن و روی بر فاکتورهای رشدی، درصد و اجزاء تشکیل‌دهنده اسانس گیاه آویشن باغی (Thymus vulgaris L.) در شرایط کمبود نیتروژن در خاک پرداخته شده است. این پژوهش به‌صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سطوح نیتروژن (شاهد و کمبود) و محلول‌پاشی آهن و روی (1% و 2%) بود. نتایج نشان داد که بازده اسانس آویشن تحت کمبود نیتروژن کاهش یافت، اما محلول‌پاشی عناصر ریزمغذی به‌ویژه روی بهطور معنیداری بازده اسانس را افزایش داد. همچنین بیشترین اجزاء تشکیل‌دهنده اسانس سه ترکیب تیمول، گاما-ترپینن و پارا-سیمن بود. محتوای تیمول در گیاهان شاهد (هوگلند کامل) با محلول‌پاشی افزایش یافت و بیشترین مقدار با محلول‌پاشی روی 2% به میزان 54.4% حاصل شد. محتوای پارا-سیمن از 17% در سطح شاهد نیتروژن به 24.6% در تیمار کمبود نیتروژن افزایش یافت. در گیاهان شاهد (هوگلند کامل) محلول‌پاشی باعث افزایش طول اندام هوایی و آهن 2% موجب افزایش وزن خشک اندام هوایی شد. محلول‌پاشی عناصر ریزمغذی سبب تغییراتی در مقدار ترکیبهای اسانس و نیز تغییراتی در اجزاء تشکیل‌دهنده آن و حضور برخی ترکیبهای جدید مانند 8،1-سینئول در اسانس گردید. همچنین محلول‌پاشی باعث بهبود برخی فاکتورهای رشدی مانند طول اندام هوایی و وزن خشک اندام هوایی در گیاه شاهد شد.
زهرا نوروزی؛ مریم مصلحی شاد؛ محمدحسین صالحی سورمقی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):
98.1000/1735-0905.1398.36.171.99.1.1601.158
یکی از گونه‌های رز انحصاری در ایران Rosa foetida Herrm. است که به نسترن زرد ایرانی معروف است. منطقه اصلی رشد این گیاه نواحی غرب ایران به‌ویژه کردستان است. این گیاه برای درمان بیماری‌های کلیوی و به‌عنوان منبع ویتامین C کاربرد دارد. هدف این تحقیق بررسی قابلیت مهار رادیکال آزاد، تعیین میزان ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):
98.1000/1735-0905.1398.36.171.99.1.1601.158
یکی از گونه‌های رز انحصاری در ایران Rosa foetida Herrm. است که به نسترن زرد ایرانی معروف است. منطقه اصلی رشد این گیاه نواحی غرب ایران به‌ویژه کردستان است. این گیاه برای درمان بیماری‌های کلیوی و به‌عنوان منبع ویتامین C کاربرد دارد. هدف این تحقیق بررسی قابلیت مهار رادیکال آزاد، تعیین میزان ترکیبهای فنلی و خاصیت ضد میکروبی عصاره‌های آبی و اتانولی گل‌های نسترن زرد می‌باشد. فعالیت آنتی‌اکسیدانی عصاره آبی و اتانولی عصاره نسترن زرد با آزمون مهار رادیکال آزاد ABTS و ترکیبهای فنلی کل با روش فولین‌سیوکالتو بررسی شد. برای تعیین حداقل غلظت بازدارندگی (MIC) از روش رقت‌سازی استفاده شد. نتایج حاصل نشان داد بین درصد مهار رادیکال آزاد و غلظت عصاره آبی و اتانولی، ارتباط مثبت و معنیداری وجود دارد (0.05>P). در محدوده غلظت‌های 0.391 تا 12.5 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر عصاره آبی خاصیت آنتی‌اکسیدانی بیشتری نسبت به عصاره اتانولی داشت (0.05>P). غلظتی از عصاره‌ها که قادر به مهار 50% از رادیکال‌های آزاد (IC50) باشد، در عصاره آبی (217.069 میکرو‌مول) و عصاره اتانولی (223.116 میکرو‌مول) تعیین شد. نتایج آزمون محتوای ترکیبهای فنلی کل در عصاره آبی و اتانولی، ارتباط مثبت و معنیداری را بین غلظت عصاره و محتوای ترکیبهای فنلی نشان داد و عصاره آبی حاوی ترکیبهای فنلی بیشتری نسبت به عصاره اتانولی بود (0.05>P). بیشترین اثر ضدمیکروبی عصاره آبی در برابر استافیلوکوکوس اورئوس مشاهده شد و در عصاره اتانولی بیشترین خاصیت ضدمیکروبی و کمترین غلظت مهارکنندگی رشد بر باکتری‌های استافیلوکوکوس اورئوس و سالمونلا انتریکا مشاهده گردید (0.05>P). با توجه به خواص آنتی‌اکسیدانی و ضدمیکروبی مطلوب این گیاه، استفاده از عصاره آن به‌عنوان یک افزودنی طبیعی در صنایع غذایی توصیه میشود.
