همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد، مرکز تحقیقات علوم تغذیه و صنایع غذایی، علوم پزشکی تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 استادیار، گروه علوم و صنایع غذایی، واحد صفادشت، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 استاد، گروه فارماکوگنوزی، دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران

چکیده

شناسه دیجیتال (DOR):


98.1000/1735-0905.1398.36.171.99.1.1601.158





یکی از گونه‌های رز انحصاری در ایران Rosa foetida Herrm. است که به نسترن زرد ایرانی معروف است. منطقه اصلی رشد این گیاه نواحی غرب ایران به‌ویژه کردستان است. این گیاه برای درمان بیماری‌های کلیوی و به‌عنوان منبع ویتامین C کاربرد دارد. هدف این تحقیق بررسی قابلیت مهار رادیکال آزاد، تعیین میزان ترکیب‌های فنلی و خاصیت ضد میکروبی عصاره‌های آبی و اتانولی گل‌های نسترن زرد می‌باشد. فعالیت آنتی‌اکسیدانی عصاره آبی و اتانولی عصاره نسترن زرد با آزمون مهار رادیکال آزاد ABTS و ترکیب‌های فنلی کل با روش فولین‌سیوکالتو بررسی شد. برای تعیین حداقل غلظت بازدارندگی (MIC) از روش رقت‌سازی استفاده شد. نتایج حاصل نشان داد بین درصد مهار رادیکال آزاد و غلظت عصاره آبی و اتانولی، ارتباط مثبت و معنی‌داری وجود دارد (0.05>P). در محدوده غلظت‌های 0.391 تا 12.5 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر عصاره آبی خاصیت آنتی‌اکسیدانی بیشتری نسبت به عصاره اتانولی داشت (0.05>P). غلظتی از عصاره‌ها که قادر به مهار 50% از رادیکال‌های‌ آزاد (IC50) باشد، در عصاره آبی (217.069 میکرو‌مول) و عصاره اتانولی (223.116 میکرو‌مول) تعیین شد. نتایج آزمون محتوای ترکیب‌های فنلی کل در عصاره آبی و اتانولی، ارتباط مثبت و معنی‌داری را بین غلظت عصاره و محتوای ترکیب‌های فنلی نشان داد و عصاره آبی حاوی ترکیب‌های فنلی بیشتری نسبت به عصاره اتانولی بود (0.05>P). بیشترین اثر ضدمیکروبی عصاره آبی در برابر استافیلوکوکوس اورئوس مشاهده شد و در عصاره اتانولی بیشترین خاصیت ضدمیکروبی و کمترین غلظت مهارکنندگی رشد بر باکتری‌های استافیلوکوکوس اورئوس و سالمونلا انتریکا مشاهده گردید (0.05>P). با توجه به خواص آنتی‌اکسیدانی و ضد‌میکروبی مطلوب این گیاه، استفاده از عصاره آن به‌عنوان یک افزودنی طبیعی در صنایع غذایی توصیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها

- Abbasian, S., Karimi, F., Moghaddam, G., Soroush, A., Moloudian, H.A. and Hosseini, M.S., 2013. Antioxidant properties of different black tea samples and some Iranian native plants. Pharmacie Globale, 4(2): 1-5.
- Amin, G.R., 1991. Popular medicinal plants of Iran. Tehran: Iranian Research Institute of Medicinal Plants. 232p.
- Andrade, E.F., Leone, R.S., Ellendersen, L.N. and Masson, M.L., 2014. Phenolic profile and antioxidant activity of extracts of leaves and flowers of yacon (Smallanthus sonchifolius). Industrial Crops and Products, 62: 499-506.
- Aridogan, B.C., Baydar, H., Kaya, S., Demirci, M., Ozbasar, D. and Mumcu, E., 2002. Antimicrobial activity and chemical composition of some essential oils. Archives of Pharmacal Research, 25: 860-864.
- Asgarpanah, J., Ziarati, P. and Safialdinardebily, M., 2014. The volatile oil composition of Rosa foetida Herrm. flowers growing wild in Kurdistan province (Iran). Journal of Essential Oil Bearing Plants, 17(1): 169-172.
- Assadi, M., Khatamsaz, M., Maassoumi, A.A. and Mozaffarian, V., 2002. Flora of Iran. Ministry of Jahad-e-Sazandegi, Research Institute of Forests and Rangelands, 41-43.
- Bahador, A., Alikhani, M., Dogahe, P.H., Kalani, T.M. and Ghorban zhadeh, R., 2007. Jawetz Medical Microbiology. Tehran: Next Generation Publications, 23p.
- Basim, E. and Basim, H., 2003. Antibacterial activity of Rosa damascena essential oil. Fitoterapia, 74: 394-396.
- Baydar, N.G. and Baydar, H., 2013. Phenolic compounds, antiradical activity and antioxidant capacity of oil-bearing rose (Rosa damascena Mill.) extracts. Industrial Crops and Products, 41: 375-380.
- Borhani, S., 2012. Antioxidant effects methanolic extract of aerial parts of the plant in four mucronata, Rosa foetida, rhynchocorys elephas and Eryngium caeruleum with DPPH and ABTS methods and comparing the results. Ph.D. thesis, Faculty of Pharmacy, Islamic Azad University. No: 1414.
- Carloni, P., Tiano, L., Padella, L., Bacchetti, T., Customu, C., Kay, A. and Damiani, E., 2013. Antioxidant activity of white, green and black tea obtained from the same tea cultivar. Food Research International, 53(2): 900-908.
- Denisov, E.T. and Afanas'ev, I.B., 2005. Oxidation and Antioxidants in Organic Chemistry and Biology. CRC press, 1024p.
- Dey, P. and Harborne, J., 1991. Methods in plant biochemistry: 47-69. In: vanden Berghe, D.A. and Vlietinck, A.J., Screening Methods for Antibacterial and Antiviral Agents from Higher Plants. London, UK: Academic Press.
- Ghahreman, A., 1997. Flora of IRAN. Tehran: Research Institute of Forests and Rangelands, 468p.
- Han, C.H.V. and Bhat, R., 2014. In vitro control of food-borne pathogenic bacteria by essential oils andsolvent extracts of underutilized flower buds of Paeonia suffruticosa (Andr.). Industrial Crops and Products, 54: 203-208.
- Hooshidari, F., 2009. Medicinal plants of Kurdistan province. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants Research, 25(1): 92-103.
- Kenny, O., Smyth, T.J., Walsh, D., Kelleher, C.T., Hewage, C.M. and Brunton, N.P., 2014. Investigating the potential of under-utilised plants from the Asteraceae family as a source of natural antimicrobial and antioxidant extracts. Food Chemistry, 15(161): 79-86.
- Lucas-Abellán, C., Mercader-Ros, M.T., Zafrilla, M.P., Gabaldón, J.A. and Núñez-Delicado, E., 2011. Comparative study of different methods to measure antioxidant activity of resveratrol in the presence of cyclodextrins. Food and Chemical Toxicology, 49(6): 1255-1260.
- Mariem, C., Sameh, M., Nadhem, S., Soumaya, Z., Najiba, Z. and Raoudha, E.G., 2014. Antioxidant and antimicrobial properties of the extracts from Nitraria retusa fruits and their applications to meat product preservation. Industrial Crops and Products, 55: 295-303.
- Moreira, M.R., Ponce, A.G., del Valle, C.E. and Roura, S.I., 2005. Inhibitory parameters of essential oils to reduce a foodborne pathogen. LWT, 38: 565-570.
- Moslehishad, M., Ehsani, M.R., Salami, M., Mirdamadi, S., Ezzatpanah, H. and Naslaji, A.N., 2013. The comparative assessment of ACE-inhibitory and antioxidant activities of peptide fractions obtained from fermented camel and bovine milk by Lactobacillus rhamnosus PTCC 1637. International Dairy Journal, 29(2): 82-87.
- Moslemi, P., Hosseini Doust, S.R., Panah, A. and Razzaghi Abyane, M., 2015. Antifungal activity of total extract and chloroform, ethyl acetate, methanol and aqueous fractions of aerial parts of Ephedra pachyclada against fungal strains. Medical Science Journal of Islamic Azad Univesity-Tehran Medical Branch, 24(4): 210-214.
- Özkan, G., Sagdiç, O., Baydar, N. and Baydar, H., 2004. Note: Antioxidant and antibacterial activities of Rosa damascena flower extracts. Food Science and Technology International, 10(4): 277-281.
- Pokorný, J., 2007. Are natural antioxidants better-and safer-than synthetic antioxidants?. Lipid Science and
Technology, 109(6): 629-642.
- Quave, C.L., Plano, L.A.W., Pantuso, T. and Bennett, B.C., 2008. Effects of extracts from Italian medicinal plants on planktonic growth, biofilm formation and adherence of methicillin-resistant Staphylococcus aureus. Ethnopharmacology, 118: 418-428.
- Rezghi, M., Hoseinidous, S.R. and Asgarpanah, J., 2015. Rosa foetida Herrm. flowers as a future natural antibacterial agent against the main cause of skin burn wound infections, Pseudomonas aeroginosa.Journal of Herbal Drugs, 5(4): 209-213.
- Serteser, A., Kargioğlu, M., Gök, V., Bağci, Y., Özcan, M.M. and Arslan, D., 2008. Determination of antioxidant effects of some plant species wild growing in Turkey. Food Sciences and Nutrition, 59(7-8): 643-651.
- Spencer, K.E., 2002. Antioxidants in science technology, medicine and nutrition. Food Research International, 35(5): 495-496.
- Yassa, N., Masoomi, F., Rankouhi, S.R. and Hadjiakhoondi, A., 2009. Chemical composition and antioxidant activity of the extract and essential oil of Rosa damascena from Iran, population of Guilan. DARU Journal of Pharmaceutical Sciences, 17(3): 175-180.