همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای رشته اکولوژی گیاهان زراعی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

2 دانشیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

3 استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان سمنان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، سمنان، ایران

چکیده

شناسه دیجیتال (DOR):
98.1000/1735-0905.1398.36.98.99.1.1576.1610

کمبود آب بیشترین سهم را در بین انواع تنش‌ها در کاهش عملکرد به خود اختصاص داده است. از راهکارهای مقابله با اثرهای نامطلوب کم‌آبی می‌توان به اصلاح خاک و یا کاربرد برخی از مواد هورمونی برای تخفیف اثرهای نامطلوب خشکی اشاره کرد. این پژوهش با هدف بررسی دو اصلاح‌کننده خاک و تنظیم‌کننده رشد در شرایط کم‌آبی بر برخی از خصوصیات فیزیولوژیک و مورفولوژیکی گاوزبان اروپایی (Borago officinalis L.) انجام شد. این آزمایش در سال زراعی 1396-1395 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شده است. کرت‏های اصلی شامل سطوح کم آبیاری در سه سطح (آبیاری به شکل معمول و هر 5 روز یک‌بار، آبیاری هر 10 و هر 15 روز یک‌بار) و کرت‌های فرعی شامل بیوچار در سه سطح (0، 5 و 10 تن در هکتار) و سالیسیلیک اسید در دو سطح (0 و 0.5 میلی‌مولار) بود. نتایج نشان داد اثرهای ساده بیوچار و سالیسیلیک اسید و کم‌ آبیاری بر روی تعداد ساقه گل‌دهنده، تعداد ساقه و نیز ارتفاع ساقه، میزان کلروفیل a، میزان کلروفیل کل و کاروتنوئید و کلروفیل b برگ معنی‌دار بود. اثرهای متقابل سالیسیلیک اسید و کم‌ آبیاری نیز بر کاروتنوئید و نیز کلروفیل b معنی‌دار بود. اثرهای متقابل سه‌گانه نیز در تعداد وزن خشک کل، تعداد ساقه گل‌دهنده، تعداد ساقه و نیز ارتفاع ساقه و کلروفیل b تأثیرگذار بود. به‌طور کلی تنش کم آبیاری موجب کاهش میزان رنگریزه‌های فتوسنتزی و شاخص‌های رشد برگ گاوزبان اروپایی نسبت به حالت شاهد شد، که سالیسیلیک اسید و بیوچار موجب کاهش اثرهای منفی بر میزان رنگریزه‌های فتوسنتزی شد. بنابراین به‌نظر می‌رسد استفاده از بیوچار به‌عنوان اصلاح‌کننده خاک و سالیسیلیک اسید به‌عنوان تنظیم‌کننده رشد در بهبود برخی از اثرهای منفی تنش آبی گیاه گاوزبان اروپایی مفید باشد.

کلیدواژه‌ها

- Abdollahi Mayvan, M., Khorramdel, S., Koocheki, A. and Ghorbani, R., 2018. Evaluation of yield and yield component of borage (Borago officinalis L.) affected as irrigation level and plant density. Journal of Agroecology, 10(2): 327-339.
- Abbas, T.R., Rizwan, M., Shafaqat, A., Adrees, A., Mahmood, A., Rehman, M., Ibrahim, M., Arshad, M. and Qayyum, F., 2018. Biochar application increased the growth and yield and reduced cadmium in drought stressed wheat grown in an aged contaminated soil. Ecotoxicology and Environmental Safety, 148: 825-833.
- Afshari, M.F., Shekari, R., Azimkhani, H. and Fotokian, M.H., 2013. Effects of foliar application of salicylic acid on growth and physiological attributes of cowpea under water stress conditions. Iran Agricultural Research, 32(1): 54-70.
- Asadi-Samani, M., Bahmani, M. and Rafieian-Kopaei, M., 2014.The chemical composition, botanical characteristic and biological activities of Borago officinalis: a review. Asian Pacific Journal of Tropical Medicine, 7(1): 22-28.
- Atkinson, C.J., Fitzgerald, J.D. and Hipps, N.A., 2010.Potential mechanisms for achieving agricultural benefits from biochar application to temperate soils: a review. Plant Soil, 337: 1-18.
- Bartels, D. and Souer, E., 2003.Molecular responses of higher plants to dehydration. Topics in Current Genetics, 4: 9-38.
- Batool, A., Taj, S., Rashid, A., Khalid, A., Qadeer, S., Saleem, A.R. and Ghufran, M.A., 2015. Potential of soil amendments (biochar and gypsum) in increasing water use efficiency of Abelmoschus esculentus (L.)Moench. Frontiers in Plant Science, 6: 733.
- Bayat, H., Mardani, H., Arouie, H. and Salahvarzi, Y., 2011. Effects of salicylic acid on morphological and physiological characteristics of cucumber seedling (Cucumis sativus Cv. Super Dominus) under drought stress. International Journal of Plant Production, 18(3): 63-76.
- Beesley, L., Moreno-Jimenez, L.E. Gomez-Eyles, J., Harris, E., Robinson, B. and Sizmur, T., 2011. A review of biochar's potential role in the remediation, revegetation and restoration of contaminated soils. Environmental Pollution, 159: 3269-3282.
- Chen, H., Ma, J., Wei, J., Gong, X., Yu, X., Guo, H. and Zhao, Y., 2018. Biochar increases plant growth and alters microbial communities via regulating the moisture and temperature of green roof substrates. Science of The Total Environment, 635: 333-342.
- Ghassemi, S., Ghassemi-Golezani, K. and Zehtab Salmasi, S., 2019. Changes in antioxidant enzymes activities and physiological traits of ajowan in response to water stress and hormonal application. Scientia Horticulturae, 246: 957-964.
- Ghassemi-Golezani, K. and Lotfi, R., 2015. The impact of salicylic acid and silicon on chlorophyll a fluorescence in mung bean under salt stress. Russian Journal of Plant Physiology, 62(5): 611-616.
- Ghobadi, M., Taherabadi, Sh., Ghobadi, M.E., Mohammadi, G.R. and Honarmand, S.J., 2013. Antioxidant capacity, photosynthetic characteristics and water relations of sunflower (Helianthus annuus L.) cultivars in response to drought stress. Industrial Crops and Products, 50: 29-38.
- Gholamhoseini, M., Ghalavand, A., Dolatabadian, A., Jamshidi, E. and Khodaei-Joghan, A., 2013. Effects of arbuscular mycorrhizal inoculation on growth, yield, nutrient uptake and irrigation water productivity of sunflowers grown under drought stress.Agricultural Water Management, 117: 106-114.
- Graber, E.R., Frenkel, O., Jaiswal, A.K. and Elad, Y., 2014. How may biochar influence severity of diseases caused by soil borne pathogens? Carbon Manage, 5(2): 169-183.
- Haider, G., Koyro, H.W., Azam, F., Steffens, D., Müller, C. and Kammann, C., 2015. Biochar but not humic acid product amendment affected maize yields via improving plant-soil moisture relations. Plant Soil, 395: 141-157.
- Herath, H., Camps-Arbestain, M. and Hedley, M., 2013. Effect of biochar on soil physical properties in two contrasting soils: an alfisol and an andisol. Geoderma, 209: 188-197.
- Hiscox, J.D. and Israelstam, G.F., 1979. A method for the extraction of chlorophyll from leaf tissue without maceration. Canadian Journal of Botany, 57(12): 1332-1334.
- Hiu, D., Yu, C.H., Deng, Qi. Saini, P. Collins, K. and de Koff, J., 2018. Weak effects of biochar and nitrogen fertilization on switchgrass photosynthesis, biomass, and soil respiration. Agriculture, 8(9): 143-155.
- Jaleel, C.A., Manivannan, P., Wahid, A., Farooq, M., Al-Juburi, H., Somasundaram, R. and PanneerselVam, R., 2009. Drought stress in plants: a review on morphological characteristics and pigments composition. International Journal of Agricultural and Biological, 11: 100-105.
- Kammann, C.L., Linsel, S., Gößling, J. and Koyro, H., 2011. Influence of biochar on drought tolerance of Chenopodium quinoa Willd and on soil-plant relations. Plant Soil, 345: 195-210.
- Keshavarz Afshar, R., Hashemi, M., DaCosta, M. Spargo, J. and Sadeghpour, A., 2017. Biochar application and drought stress effects on physiological characteristics of Silybum. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 47(6):743-752.
- Laird, D., Fleming, P., Wang, B., Horton, R. and Karlen, D., 2010. Biochar impact on nutrient leaching from a midwestern agricultural soil. Geoderma, 158: 436-442.
- Nazar, R., Umar, S., Khan, N.A. and Sareer, O., 2015. Salicylic acid supplementation improves photosynthesis and growth in mustard through changes in proline accumulation and ethylene formation under drought stress. South African Journal of Botany, 98: 84-94.
- Olmo, M., Alburquerque, J.A., Barrón, V., del Campillo, M., Gallardo, A., Fuentes, M. and Villar, R., 2014. Wheat growth and yield responses to biochar addition under mediterranean climate conditions. Biology and Fertility of Soils, 50(8): 1177-1187.
- Porheidar Ghafarbi, S., Rahimian Mashhadi, H., Alizadeh, H. and Hassannejad, S., 2017. Study on the effect of salicylic acid (SA) mixture with some herbicides on chlorophyll a fluoresce and some morphological traits of common lambs quarts (Chenopodium Album). Iranian Journal of Weed Science, 13(3): 175-191.
- Raymond, M.J. and Smirnoff, N., 2002. Proline metabolism and transport in maize seedlings at low water potential. Annals of Botany, 89: 813-823.
- Wang, Y.F., Pana, F., Wanga, G., Zhanga, G., Wang, Y., Chena, Xu. and Maoa, Z.H., 2014. Effects of biochar on photosynthesis and antioxidative system Ofmalus hupehensis Rehd. seedlings under replant conditions. Scientia Horticulturae, 175: 9-15.
- Xu, C.Y., Hosseini-Bai, S.H., Hao, Y., Rachaputi, R., Wang, H., Xu, Z. and Wallace, H., 2015. Effect of biochar amendment on yield and photosynthesis of peanut on two types of soils. Environmental Science and Pollution Research, 22: 6112-6125.