بیوتکنولوژی
مهدی یحیی زاده؛ نجمه هادی؛ زهرا شیرازی؛ کامکار جایمند؛ خلیل کریم‌زاده اصل؛ مریم مکی زاده تفتی؛ سمیه فکری قمی؛ مهشید رحیمی فرد؛ مینا کوه جانی گرجی؛ فاطمه عسکری؛ زهرا بهراد؛ دیرک زلمار
چکیده
گیاهان منشأ اصلی تولید متابولیت‌های ثانویه با ارزش دارویی بالا می‌باشند. مهمترین عضو این ترکیبهای با ارزش، آلکالوئیدها با مصارف مختلف دارویی هستند. با توجه به تولید محدود برخی از این مواد در گیاهان، به‌عنوان روش جایگزین، با شناسایی و انتقال ژن‌های مسئول سنتز آنزیم‌های سازنده آلکالوئیدها از گیاهان به میکروارگانیسم‌ها می‌توان ...
بیشتر
گیاهان منشأ اصلی تولید متابولیت‌های ثانویه با ارزش دارویی بالا می‌باشند. مهمترین عضو این ترکیبهای با ارزش، آلکالوئیدها با مصارف مختلف دارویی هستند. با توجه به تولید محدود برخی از این مواد در گیاهان، به‌عنوان روش جایگزین، با شناسایی و انتقال ژن‌های مسئول سنتز آنزیم‌های سازنده آلکالوئیدها از گیاهان به میکروارگانیسم‌ها می‌توان به‌صورت تجاری این گونه از مواد دارویی را به‌صورت طبیعی تولید کرد. در این راه، شناسایی ژن‌های مسئول آنزیم‌های سنتزکننده قدم نخست چنین اقدامی است. در بین آنزیم‌های سنتزکننده ترکیبهای آلکالوئیدی، آنزیم‌های سیتوکروم P450 نقش مهمی دارند. با توجه به وابستگی این آنزیم‌ها به وجود شبکه اندوپلاسمی و خصوصیات گلیکوپروتئینی این آنزیم‌ها، نمی‌توان آنها را در سیستم‌های باکتریایی استاندارد بیان کرد. بنابراین می‌توان از میزبان‌های یوکاریوتی مانند مخمّر یا سلول حشرات برای بیان آنها استفاده کرد. در این تحقیق، با استفاده از توالی آمینو اسیدی شناخته شده کیلانتیفولین سنتاز گیاه شقایق کالیفرنیایی و مقایسه فیلوژنی این توالی با توالی‌های آمینو اسیدی هومولوگ گیاه مامیران بدست‌آمده از پایگاه داده بیوانفورماتیک، به‌صورت نظری شش آنزیم سیتوکروم P450 با درصد هومولوژی بالا مسئول سنتز آنزیم کیلانتیفولین سنتاز در گیاه مامیران (Chelidonium majaus L.) شناسایی شد. برای اثبات عملی کارآیی این آنزیم‌ها، ژن‌های آنها در وکتور pPIC3.5 کلون شده و بعد با انتقال این وکتورهای نوترکیب به سلول مخمّر Pichia pastoris و در اختیار قرار دادن آلکالوئید اسکولرئین، تولید آلکالوئید کیلانتیفولین توسط میکروب‌های انتقال ژن داده شده توسط دستگاه LC-MS بررسی گردید. نتایج نشان داد که از بین ژن‌های کلون و معرفی شده آن آنزیم‌ها به میزبان مخمّر، تنها آنزیم Contig8931 فعالیت کیلانتیفولین سنتازی دارد.
مریم شاهی؛ محمد ساغری؛ احسان زندی اصفهان؛ کامکار جایمند
چکیده
تقریباً در تمام مناطق جهان به‌ویژه در مناطق خشک، موضوع شوری خاک در اثر عوامل طبیعی و انسانی در حال تبدیل شدن به یک مشکل عمده است. رشد سریع جمعیت، کمبود آب و افزایش شوری اراضی، عامل تهدیدکننده‌ای برای منابع غذایی محسوب می‌شود. استفاده از گیاهان مقاوم به شوری و خشکی یکی از راه‌کار‌های مهم مدیریتی در تولید مواد غذایی می‌باشد، گیاهان ...
بیشتر
تقریباً در تمام مناطق جهان به‌ویژه در مناطق خشک، موضوع شوری خاک در اثر عوامل طبیعی و انسانی در حال تبدیل شدن به یک مشکل عمده است. رشد سریع جمعیت، کمبود آب و افزایش شوری اراضی، عامل تهدیدکننده‌ای برای منابع غذایی محسوب می‌شود. استفاده از گیاهان مقاوم به شوری و خشکی یکی از راه‌کار‌های مهم مدیریتی در تولید مواد غذایی می‌باشد، گیاهان شورپسند (هالوفیت‌ها) ازجمله این گیاهان هستند و قابلیت کاربرد در تولید بذر، روغن و تولید گیاهان دارویی و علوفه را دارند. این پژوهش برای بررسی ویژگی‌های کمّی و کیفی روغن، ازجمله شناسایی اسیدهای چرب اشباع و غیراشباع در دو گیاه شورپسند Suaeda fruticosa (L.) Forssk. و Salicornia herbacea L. انجام شد. بدین‌منظور بذرهای مورد مطالعه از ایستگاه تحقیقات گرمسار و کال‌شور جمع‌آوری شدند. در این تحقیق برای نمونه‌گیری از جامعه مورد مطالعه از روش تصادفی با استفاده از پلات‌گذاری تکرار‌دار استفاده شد. اندازه‌گیری بازده روغن با استفاده از روش سوکسوله و با استفاده از حلال انجام شد. پس از تهیه متیل‌استر روغن با دستگاه کروماتوگرافی گازی (GC) مورد تجزیه قرار گرفت. سپس اطلاعات بدست آمده با استفاده از نرم‌افزار SAS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و براساس داده‌های بدست آمده میانگینها با استفاده از آزمون LSD در سطح 5% مقایسه شدند. میانگین بازده روغن در گیاه Suaeda fruticosa برابر 30.76% و در گیاه Salicornia herbacea برابر با 13.88% شد. در هر دو نمونه گیاهی اسید چرب اشباع غالب پالمتیک اسید و اسید چرب غیراشباع غالب لینولئیک اسید بود. نتایج بیانگر آن است که گیاه Suaeda fruticosa با توجه به بازده بالای روغن و همچنین مقدار و ترکیب اسیدهای چرب غیر اشباع قابل رقابت با دیگر دانه‌های روغنی بوده و قابلیت این را دارد که به‌عنوان منبع جدید روغن خوراکی مورد استفاده قرار گیرد.
برزو یوسفی؛ حمیدرضا قاسمپور؛ بایزید یوسفی؛ سیدرضا طبایی عقدایی؛ کامکار جایمند
چکیده
گل‌محمدی (Rosa damascena Mill.) یک گونه مهم دارویی و صنعتی است. برای رسیدن به تولید اسانس بیشتر و با کیفیت بهتر، شناسایی اکسشن‌های برتر این گیاه و روابط ژنتیکی آنها اهمیت زیادی دارد. برای بررسی دقیق روابط بین ژنوتیپهای مختلف این گونه و تنوع در ترکیبهای شیمیایی اسانس، استفاده از آنالیزهای آماری چند متغیره می‌تواند مفید باشد. در این ...
بیشتر
گل‌محمدی (Rosa damascena Mill.) یک گونه مهم دارویی و صنعتی است. برای رسیدن به تولید اسانس بیشتر و با کیفیت بهتر، شناسایی اکسشن‌های برتر این گیاه و روابط ژنتیکی آنها اهمیت زیادی دارد. برای بررسی دقیق روابط بین ژنوتیپهای مختلف این گونه و تنوع در ترکیبهای شیمیایی اسانس، استفاده از آنالیزهای آماری چند متغیره می‌تواند مفید باشد. در این مطالعه 25 اکسشن مختلف گل‌محمدی از استان کرمانشاه و سایر نواحی ایران جمع‌آوری و در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی کشت شدند. با روش تقطیر با آب از گلبرگ‌های آنها اسانس استخراج شد و با استفاده از گازکروماتوگرافی و کروماتوگرافی گازی همراه با طیف‌سنج جرمی، ترکیبهای شیمیایی اسانس شناسایی و مقدار (درصد) هر ترکیب اندازه‌گیری شد. ترکیبهای شیمیایی اسانس با استفاده از تجزیه خوشه‌ای (کمّی و کیفی) و تجزیه تابع تشخیص به شکل کیفی و با استفاده از تجزیه به مؤلفه‌های اصلی و تجزیه همبستگی به شکل کمّی، ارزیابی شدند. با توجه به نتایج تجزیه خوشه‌ای، اکسشن‌ها در 4 گروه مجزا قرار گرفتند. تجزیه تابع تشخیص، نتایج تجزیه خوشه‌ای را تأیید کرد. نتایج تجزیه به مؤلفه‌ها نیز اکسشن‌ها را در 4 گروه قرار داد و نشان داد که 4 روند متفاوت برای ترکیبهای شیمیایی اسانس در بین اکسشن‌ها وجود داشت. نتایج تجزیه همبستگی نشان داد که 2 ترکیب مهم اسانس گل‌محمدی، ژرانیول و سیترونلول که از ترکیبهای مهم عامل افزایش کیفیت اسانس گل‌محمدی بودند، با یکدیگر و با ترکیبهای سیترونلیل استات و ژرانیال ارتباط مثبت معنی‌دار داشتند.
کامکار جایمند؛ محمدباقر رضایی؛ فاطمه سفیدکن؛ محمود نادری؛ هاشم کنشلو؛ محمدیوسف آچاک؛ مهدی فرحپور؛ شاهرخ کریمی
چکیده
گونه Moringa peregrina (Forssk.) Fiori یکی از گونه‌های قابل رویش در مناطق گرمسیری و بیابانی است که در عرصه وسیعی از مناطق جنوب شرقی کشور در استانهای هرمزگان و سیستان و بلوچستان پراکنش دارد. گز روغنی یک درختچه بیابانی است که در مناطق با بارندگی بسیار ناچیز رویش داشته و ارزش غذایی، دارویی، زیست محیطی، صنعتی و اقتصادی زیادی دارد. هدف از این بررسی تعیین ...
بیشتر
گونه Moringa peregrina (Forssk.) Fiori یکی از گونه‌های قابل رویش در مناطق گرمسیری و بیابانی است که در عرصه وسیعی از مناطق جنوب شرقی کشور در استانهای هرمزگان و سیستان و بلوچستان پراکنش دارد. گز روغنی یک درختچه بیابانی است که در مناطق با بارندگی بسیار ناچیز رویش داشته و ارزش غذایی، دارویی، زیست محیطی، صنعتی و اقتصادی زیادی دارد. هدف از این بررسی تعیین میزان اسیدهای چرب روغن بذر Moringa peregrina در رویشگاه‌های مختلف بود. در سال 1389 از استان سیستان و بلوچستان پنج نمونه از ایستگاه‌های تحقیقاتی منابع طبیعی جمع‌آوری گردید که درصد روغن با روش سوکسله اندازه‌گیری گردید. میزان روغن در بذر ایستگاه تنگ فنوج (6/54%)، ایستگاه کنشکی (4/50%)، ایستگاه بنت (4/52%)، ایستگاه بگابند (2/53%) و ایستگاه دوراهی چانف (6/53%) بدست آمد. از نمونه‌های جمع‌آوری شده با روش پرس سرد و حلال اقدام به استخراج روغن گردید که پس از تهیه متیل‌استر با دستگاه کروماتوگرافی گازی (GC) مورد تجزیه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که میزان اسیدهای چرب اسید اولئیک از 12/42% تا 33/72%، اسید پالمیتیک از 73/7% تا 34/15%، ایزو- اسید اولئیک از 08/3% تا 17/42%، اسید پالمیتولئیک از 67/0 تا 48/3%، اسید استئاریک از 03/1% تا 54/11%، اسید بهنئیک از 34/0% تا 22/1%، اسید گادولئیک از 24/0% تا 94/0% و اسید آراشیدئیک از 21/0% تا 44/1% متغیر بودند. با توجه به اینکه بیش از 90% روغن مصرفی در کشور از خارج وارد می‌گردد، و با توجه به نتایج تحقیق حاضر و میزان اسیدهای چرب موجود در بذر گونه Moringa peregrina، این گیاه می تواند به‌عنوان منبعی جدید برای تولید روغن نباتی و مصارف غذایی گسترده مورد استفاده قرار گیرد.
عباس نیکوپور؛ کامکار جایمند؛ محمدتقی درزی؛ فرهاد رجالی
چکیده
به‌منظور بررسی کارایی کود زیستی فسفری و تراکم بوته بر کمّیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی زنیان (Trachyspermum copticum L.)، پژوهشی به‌صورت آزمایش فاکتوریل دو عاملی در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در بهار سال 1389 در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل عامل کود زیستی فسفری در چهار سطح ...
بیشتر
به‌منظور بررسی کارایی کود زیستی فسفری و تراکم بوته بر کمّیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی زنیان (Trachyspermum copticum L.)، پژوهشی به‌صورت آزمایش فاکتوریل دو عاملی در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در بهار سال 1389 در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل عامل کود زیستی فسفری در چهار سطح (شاهد (عدم تلقیح)، بذرمال، سرک و بذرمال و سرک) و عامل تراکم بوته در سه سطح (250000، 125000، 83000 بوته در هکتار) بودند. صفات مورد بررسی شامل درصد اسانس، عملکرد اسانس، درصد تیمول، درصد ترپینولن و درصد پارا-سیمن در روغن فرّار بودند. نتایج نشان داد که تأثیر کود زیستی فسفری بر صفات مورد بررسی در سطح 1% معنی‌دار شد، به‌طوری که بیشترین مقادیر درصد اسانس (34/4%) و عملکرد اسانس (12/143 کیلوگرم در هکتار) در تیمار دو بار تلقیح (بذرمال و سرک) و درصد تیمول (9/33%) در تیمار بذرمال، درصد ترپینولن (5/41%) در تیمار دو بار تلقیح (بذرمال و سرک) و درصد پارا-سیمن (2/23%) در تیمار سرک بدست آمد. اثر تراکم بوته بر صفات مورد بررسی در سطح 1% معنی‌دار شد. به‌طوری که بیشترین مقادیر درصد اسانس (1/4%) در تیمار 83000 بوته در هکتار، عملکرد اسانس (07/104 کیلوگرم در هکتار) در تیمار 250000 بوته در هکتار، درصد تیمول (4/37%) در تیمار 125000 بوته در هکتار، درصد ترپینولن (5/44%) در تیمار 83000 بوته در هکتار و درصد پارا-سیمن (9/23%) در تیمار 83000 بوته در هکتار بدست آمد. از طرفی اثرات متقابل معنی‌داری نیز بر درصد اسانس (37/5%)، عملکرد اسانس (5/149 کیلوگرم در هکتار)، درصد تیمول (40%)، درصد ترپینولن (1/49%) و درصد پارا-سیمن (6/25 %) مشاهده گردید.
محمدهادی راد؛ کامکار جایمند؛ محمدحسن عصاره؛ مهدی سلطانی
چکیده
کمبود آب می‌تواند اثرات متفاوتی را بر فرایندهای مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاهان به دنبال داشته باشد. تولید اسانس نیز از نظر مقدار و نوع ترکیب تحت تأثیر تنش خشکی قرار می‌گیرد. اکالیپتوس‌ها و ازجمله Eucalyptus camaldulensis Dehnh. به‌عنوان منابع غنی از اسانس و به‌ویژه ترکیب 8،1-سینئول مطرح می‌باشند. به‌منظور بررسی تأثیر تنش خشکی ...
بیشتر
کمبود آب می‌تواند اثرات متفاوتی را بر فرایندهای مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاهان به دنبال داشته باشد. تولید اسانس نیز از نظر مقدار و نوع ترکیب تحت تأثیر تنش خشکی قرار می‌گیرد. اکالیپتوس‌ها و ازجمله Eucalyptus camaldulensis Dehnh. به‌عنوان منابع غنی از اسانس و به‌ویژه ترکیب 8،1-سینئول مطرح می‌باشند. به‌منظور بررسی تأثیر تنش خشکی بر بازده اسانس، نوع ترکیبهای شیمیایی و همچنین کارایی مصرف آب در گونه E. camaldulensis، تأثیر سه تیمار رطوبتی شامل 100% ظرفیت زراعی (بدون تنش)، 70% ظرفیت زراعی (تنش ملایم) و 40% ظرفیت زراعی (تنش شدید) در سه تکرار و در قالب طرح کاملاً تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در ایستگاه تحقیقات بیابان‌زدایی شهید صدوقی یزد و در شرایط لایسیمتری انجام شد. نتایج بدست آمده نشان داد که هرچند با افزایش دسترسی گیاه به آب به‌دلیل تولید برگ بیشتر، اسانس بیشتری تولید گردید، اما تنش ملایم خشکی، افزایش بازده اسانس و بهبود کارایی مصرف آب در خصوص تولید اسانس را به همراه داشت. تنش ملایم خشکی باعث بالا رفتن درصد 8،1-سینئول نسبت به سایر تیمارها گردید (p < 0.001)، هرچند باعث کاهش تولید و یا توقف تولید بسیاری دیگر از ترکیبها شد. درصد 8،1-سینئول در تیمارهای 100، 70 و 40 درصد ظرفیت زراعی به‌ترتیب 33/69، 13/78 و 87/51 بود. تولید ترکیب آلفا-پنین نیز به‌عنوان یکی دیگر از ترکیبهای مهم تحت تأثیر رطوبت کافی (بدون تنش) قرار گرفت، به‌گونه‌ای که مقدار آن با سایر تیمارها دارای اختلاف معنی‌داری (p < 0.001) بود. درصد این ترکیب در تیمارهای 100، 70 و 40 درصد ظرفیت زراعی به‌ترتیب 14، 03/7 و 06/4 بود.
کامکار جایمند؛ محمدحسن عصاره؛ مهدی میرزا؛ محمود نادری؛ شاهرخ کریمی؛ اسلام پارسا
چکیده
درختان اکالیپتوس (Eucalyptus) در شمار گونه‌های جنگلی سریع‌الرشد محسوب می‌شوند که بومی اقیانوسیه هستند، این گونه درختی بیش از 100 سال پیش به ایران وارد شد و در جنوب کشور که محیط مناسبی برای آن بود کشت شد. هدف از این تحقیق بررسی نوسانهای فصلی اسانس و ترکیب 1،8-سینئول در گونه‌های سازگار اکالیپتوس در استان فارس بود. برگ‌های 14 گونه اکالیپتوس ...
بیشتر
درختان اکالیپتوس (Eucalyptus) در شمار گونه‌های جنگلی سریع‌الرشد محسوب می‌شوند که بومی اقیانوسیه هستند، این گونه درختی بیش از 100 سال پیش به ایران وارد شد و در جنوب کشور که محیط مناسبی برای آن بود کشت شد. هدف از این تحقیق بررسی نوسانهای فصلی اسانس و ترکیب 1،8-سینئول در گونه‌های سازگار اکالیپتوس در استان فارس بود. برگ‌های 14 گونه اکالیپتوس به نامهای E. calcicultrix (Miq.) Blakely؛ E. camaldulensis var. camaldulensis Dehnh؛ E. cornuta؛ E. fruticetorum؛ E. intertexta R.T.Baker؛ E. largiflorens F. Muell.؛ E. lesouefii؛ E. longicornis F. Muell.؛ E. oleosa F. Muell.؛ E. rudis Endl.؛ E. salmonophloia F. Muell.؛ E. salubaris؛ E. stricklandii Maiden؛ E. viridic. از استان فارس به مدت دو سال (1387-1386) در اواسط هر فصل جمع‌آوری و به روش تقطیر با آب اسانسگیری و توسط دستگاههای کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف‌سنج جرمی (GC/MS) مورد تجزیه و شناسایی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در هر منطقه برخی از گونه‌ها ضمن اینکه در فصل یا فصول مشخصی دارای بیشترین بازده و کیفیت از اسانس بودند به‌دلیل بالا بودن مقدار اسانس و میزان ترکیب 1،8-سینئول موجود در آن قابل توصیه برای کشت وسیع در آن منطقه به منظور اسانسگیری هستند. بازده اسانس گونه‌های گونه‌های مختلف اکالیپتوس در فصول مختلف بین 0/1 تا 8/6 درصد در سال 1386 و 3/0 تا 8/5 درصد در سال 1387 متغیر بودند. گونه E. oleosa F.Muell. در شوسنی، ممسنی بالاترین میزان اسانس را در پاییز (4/6-2/5%) و بالاترین میزان ترکیب 1،8-سینئول را در زمستان (0/94-4/91%) داشت. این گونه بهترین گونه قابل توصیه برای کشت در این منطقه و مناطق مشابه از نظر اقلیمی بوده و بهترین زمان برداشت آن فصل پاییز و زمستان است.
کامکار جایمند؛ هلن اهرابی اصلی؛ زهرا بهراد
چکیده
فلاونوییدها طبقه بزرگی از پلی‌فنل‌ها با بیش از 4000 ترکیب هستند که در گیاه نقش آنتی‌اکسیدانی را در فتوسنتز به‌عهده دارند و در انسان دارای اثرهای آنتی‌اکسیدانی، ضدالتهابی، جلوگیری‌کننده سرطان و محافظت‌کننده از قلب می‌باشند. ترکیب کوئرستین و کامفرول در گروه فلاونول‌ها قرار دارند و برای مقابله با ویروسها و سلولهای ...
بیشتر
فلاونوییدها طبقه بزرگی از پلی‌فنل‌ها با بیش از 4000 ترکیب هستند که در گیاه نقش آنتی‌اکسیدانی را در فتوسنتز به‌عهده دارند و در انسان دارای اثرهای آنتی‌اکسیدانی، ضدالتهابی، جلوگیری‌کننده سرطان و محافظت‌کننده از قلب می‌باشند. ترکیب کوئرستین و کامفرول در گروه فلاونول‌ها قرار دارند و برای مقابله با ویروسها و سلولهای سرطانی استفاده می‌شوند. هدف از این تحقیق، استخراج و اندازه‌گیری ترکیب کوئرستین و کامفرول در گونه گیاهی رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.) بود. برای این منظور این گونه در اوایل خردادماه 1389 از مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور جمع‌آوری، و بعد از اندامهای مختلف (گل، برگ، ساقه و بذر) با روشهای مختلف استخراج شد. در روش اول نمونه با حلال کلروفرم توسط دستگاه سوکسله به مدت 72 ساعت استخراج گردید. در روش دوم به نمونه قبلی که با حلال کلروفرم استخراج شده بود پس از جدا کردن حلال، متانول اضافه نموده و مجدداً عمل استخراج انجام شد. در روش سوم با توجه به میزان ماده خشک از اندامهای مختلف گیاه تازه رازیانه توزین، سپس با حلال‌های متانول و اسیداستیک (به نسبت 1:9) توسط دستگاه آسیاب برقی خرد و همزمان صاف گردید. در روش چهارم گیاه تازه مطابق با میزان ماده خشک هر اندام ابتدا با دستگاه آسیاب برقی خردشد و بعد با حلال‌های متانول و اسیداستیک (به نسبت 1:9) و به مدت یک هفته خیسانده و بعد صاف گردید. بعد همه نمونه‌های بدست آمده به حجم 30 میلی‌لیتر تغلیظ گردیدند. جمعاً 32 نمونه بدست آمد که میزان ترکیب کوئرستین وکامفرول آنها توسط دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) مورد اندازه‌گیری قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که بیشترین مقادیر کوئرستین بدست آمده در Foeniculum vulgare Mill.، مربوط به گل (ppm2990)، برگ (ppm1223) و بذر تازه (ppm1779) در روش استخراج با متانول و در ساقه (ppm1316) به روش خیساندن با متانول-اسیداستیک بدست آمد و کمترین مقادیر کوئرستین بدست آمده مربوط به روش اول (استخراج با کلروفرم) بود که در گل (ppm17)، برگ (ppm15)، ساقه (ppm9)، و در بذر (ppm50) بدست آمد. در شرایط کشت یکسان بیشترین مقادیر کامفرول بدست آمده در گل (ppm912)، برگ (ppm273)، ساقه (ppm184) و در بذر تازه (ppm1142) به روش خیساندن با متانول-اسیداستیک و کمترین مقادیر کامفرول بدست آمده مربوط به روش استخراج با کلروفرم است که در گل (ppm209)، برگ (ppm55)، ساقه (ppm45) و در بذر (ppm427) بدست آمد.
مریم نیک‌نژاد؛ محمدحسین لباسچی؛ کامکار جایمند؛ فیروزه حاتمی
چکیده
مدیریت مصرف کود یکی از عوامل اصلی در کشت موفقیت‌آمیز گیاهان دارویی است. استفاده از کودهای سازگار با طبیعت و مناسب برای رشد بهینه‌ی گیاه می‌تواند اثرهای مطلوبی بر شاخص‌های کمّی و کیفی گیاه داشته باشد. به‌منظور بررسی تأثیر کودهای ارگانیک و شیمیایی بر میزان و ترکیبهای اسانس گیاه دارویی بابونه (Matricaria chamomilla L.)، ...
بیشتر
مدیریت مصرف کود یکی از عوامل اصلی در کشت موفقیت‌آمیز گیاهان دارویی است. استفاده از کودهای سازگار با طبیعت و مناسب برای رشد بهینه‌ی گیاه می‌تواند اثرهای مطلوبی بر شاخص‌های کمّی و کیفی گیاه داشته باشد. به‌منظور بررسی تأثیر کودهای ارگانیک و شیمیایی بر میزان و ترکیبهای اسانس گیاه دارویی بابونه (Matricaria chamomilla L.)، آزمایشی به‌صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1388 اجرا شد. تیمارها شامل کود شیمیایی فسفات آمونیوم به‌میزان 150 کیلوگرم در هکتار، کود آلی (گاوی) به‌میزان 24 تن در هکتار، کمپوست حاصل از بقایای گیاهی به‌میزان 24 تن در هکتار، مخلوط کودهای آلی و شیمیایی به‌میزان 12 تن کود آلی و 75 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی و ورمی‌کمپوست به‌میزان 7500 کیلوگرم در هکتار بودند. نتایج نشان داد که اعمال تیمار کودی مخلوط )آلی و شیمیایی) بیشترین اثر را در افزایش کمّی و کیفی صفات فیتوشیمیایی نسبت به سایر تیمارها داشت. نتایج ترکیبهای اسانس بابونه نشان داد که بیشترین مقدار بازده اسانس (37/0%) و کامازولن (05/10%) به‌ازای مصرف کود مخلوط حاصل شد که نسبت به شاهد و سایر تیمارها اختلاف معنی‌دار داشتند. تیمار کود مخلوط موجب افزایش در بیشتر ترکیبهای دیگر بابونه نسبت به سایر تیمارهای کودی گردید.
کامکار جایمند؛ محمدباقر رضایی؛ سیدرضا طبایی‌عقدایی؛ محمود نادری حاجی باقرکندی؛ سعیده مشکی‌زاده
چکیده
در این تحقیق به استخراج تانن از گلاب، پسآب و تفاله گل‌محمدی (Rosa damascena Mill.) اقدام گردید. از 21 اکسشن گل‌محمدی جمع‌آوری شده از استانهای مختلف کشور و کشت شده در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور اسانس، گلاب، تفاله و پسآب تهیه شد و بعد میزان تانن نمونه‌ها به روش رنگ‌سنجی فولین- دنیس و توسط دستگاه اسپکتروفتومتری مدل 340 Hitachi ...
بیشتر
در این تحقیق به استخراج تانن از گلاب، پسآب و تفاله گل‌محمدی (Rosa damascena Mill.) اقدام گردید. از 21 اکسشن گل‌محمدی جمع‌آوری شده از استانهای مختلف کشور و کشت شده در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور اسانس، گلاب، تفاله و پسآب تهیه شد و بعد میزان تانن نمونه‌ها به روش رنگ‌سنجی فولین- دنیس و توسط دستگاه اسپکتروفتومتری مدل 340 Hitachi در طول موج 760 نانومتر اندازه‌گیری گردید. نتایج نشان داد که بالاترین میزان تانن در گلاب، به‌ترتیب در اکسشن‌های خوزستان و ایلام (ppm 2163)، قم (ppm 1846)، گیلان (ppm 1432) و در پسآب به‌ترتیب در اکسشن‌های زنجان (ppm 1919)، مازندران (ppm 1895)، قم، گیلان، لرستان و اصفهان 2 (ppm 1871) و در تفاله اکسشن‌های گل یزد 1 (ppm 3432)، سیستان و بلوچستان (ppm 3139) و کهکیلویه و بویراحمد (ppm 2993) بدست آمد. بنابراین پیشنهاد می‌گردد با توجه به نیاز کشور و تولید مواد مذکور توسط افراد گلابگیر سنتی اقدام به جمع‌آوری و استخراج تانن از نمونه‌ها صورت بگیرد، که این خود از لحاظ اقتصادی برای تولیدکنندگان گلاب نیز مفید می‌باشد.
عباس اکبرزاده؛ کامکار جایمند؛ ارسلان همتی؛ بابا خانجانی‌شیراز
چکیده
گونه‌های گیاهی دارویی بخش قابل‌توجهی از فلور ایران را تشکیل می‌دهند و نقش عمده‌ای را در ترکیب جوامع گیاهی مختلف ایفاء می‌نمایند. این تحقیق با هدف جمع‌آوری، شناسایی و تعیین پراکنش گیاهان دارویی در استان گیلان طی سالهای 1380 تا 1385 به اجرا درآمد. در این تحقیق با توجه به ضرورت شناخت گونه‌های دارویی درختی، درختچه‌ای و علفی، ابتدا لیست ...
بیشتر
گونه‌های گیاهی دارویی بخش قابل‌توجهی از فلور ایران را تشکیل می‌دهند و نقش عمده‌ای را در ترکیب جوامع گیاهی مختلف ایفاء می‌نمایند. این تحقیق با هدف جمع‌آوری، شناسایی و تعیین پراکنش گیاهان دارویی در استان گیلان طی سالهای 1380 تا 1385 به اجرا درآمد. در این تحقیق با توجه به ضرورت شناخت گونه‌های دارویی درختی، درختچه‌ای و علفی، ابتدا لیست فلورستیک استان گیلان تهیه و با توجه به مطالعات کتابخانهای و مشاوره با افراد متخصص، اقدام به شناسایی گونه‌ها در استان گردید. سپس با مراجعه به عرصههای طبیعی، مناطق پراکنش و دیگر خصوصیات هر یک از گونه‌ها تعیین گردید. براساس نتایج بدست آمده 342 گونه دارویی از 95 خانواده و 229 جنس گیاهی شناسایی شده است. از این تعداد گونه‌های گیاهی 24 گونه مربوط به خانواده Rosaceae، 23 گونه مربوط به خانواده Labiatae، 19 گونه مربوط به خانواده Compositae و بقیه از سایر خانوادههای مختلف می‌باشند.
کامکار جایمند؛ محمدباقر رضایی؛ محمدحسن عصاره؛ سیدرضا طبایی عقدایی؛ سعیده مشکی‌زاده
چکیده
دارویی هستند و برای مقابله با ویروسها و سلولهای سرطانی استفاده می‌شوند. هدف از این تحقیق، استخراج و اندازه‌گیری ترکیبهای فلاونوییدی کامفرول و کوئرستین در گلبرگ نمونه‌های مختلف گل‌محمدی کشت شده در باغ گیاه‌شناسی ایران (تهران) با منشأ مناطق غربی بود. پنج گرم نمونه تازه گل‌محمدی توسط دستگاه آسیاب برقی خرد و توسط مخلوط متانول و اسید ...
بیشتر
دارویی هستند و برای مقابله با ویروسها و سلولهای سرطانی استفاده می‌شوند. هدف از این تحقیق، استخراج و اندازه‌گیری ترکیبهای فلاونوییدی کامفرول و کوئرستین در گلبرگ نمونه‌های مختلف گل‌محمدی کشت شده در باغ گیاه‌شناسی ایران (تهران) با منشأ مناطق غربی بود. پنج گرم نمونه تازه گل‌محمدی توسط دستگاه آسیاب برقی خرد و توسط مخلوط متانول و اسید استیک (90:10) عصاره‌گیری شد. عصاره حاصل به 30 میلی‌لیتر حجم رسانده شده و جهت تجزیه به دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) تزریق شد. مقدار دو ترکیب کامفرول و کوئرستین در ده نمونه عصاره‌های گل‌محمدی تعیین شد. بیشترین میزان کامفرول در نمونه‌های کردستان (ppm 595)، قزوین (ppm 505)، آذربایجان‌غربی (ppm 484) و ایلام (ppm 483) بود و کمترین میزان در نمونه‌های کرمانشاه (ppm 74)، همدان (ppm 88) و لرستان (پل‌دختر) (ppm 252) وجود داشت. در رابطه با ترکیب کوئرستین، بالاترین میزان در نمونه‌های اردبیل (ppm 322)، آذربایجان‌غربی (ppm 312)، ایلام (ppm 302) و چهار محال بختیاری (ppm 239) بود و کمترین میزان در نمونه‌های لرستان (پل‌دختر) (ppm 77)، همدان (ppm 80)، کرمانشاه (ppm 117) و کهکیلویه و بویر احمد (گچساران) (ppm 158) بدست آمد. با توجه به نتایج بدست آمده، بهترین اکسشن‌ها از نظر میزان ترکیبهای کامفرول و کوئرستین به‌ترتیب شامل آذربایجان‌غربی (ppm 484 و ppm 312)، ایلام (ppm 483 و ppm 302) و اردبیل (ppm 447 و ppm 322) بودند.
معصومه حبشی؛ مهدی میرزا؛ یونس مستوفی؛ کامکار جایمند
دوره 24، شماره 4 ، بهمن 1387، ، صفحه 428-436
چکیده
گیاه بالنگ (Citrus medica L.) یکی از گونه‌های خانواده مرکبات می‌باشد. اسانس پوست میوه بالنگ در صنایع غذایی، دارویی و عطرسازی کاربرد فراوان دارد. میوه‌های بالنگ در فصل پاییز از منطقه شمال ایران جمع‌آوری گردید و سپس از پوست میوه به روشهای تقطیر با آب و پرس سرد اسانسگیری شد. بازده اسانس تقطیر 6/0% و بازده اسانس پرس سرد 5/0% بدست آمد. برای شناسایی ...
بیشتر
گیاه بالنگ (Citrus medica L.) یکی از گونه‌های خانواده مرکبات می‌باشد. اسانس پوست میوه بالنگ در صنایع غذایی، دارویی و عطرسازی کاربرد فراوان دارد. میوه‌های بالنگ در فصل پاییز از منطقه شمال ایران جمع‌آوری گردید و سپس از پوست میوه به روشهای تقطیر با آب و پرس سرد اسانسگیری شد. بازده اسانس تقطیر 6/0% و بازده اسانس پرس سرد 5/0% بدست آمد. برای شناسایی ترکیبهای اسانس از دستگاههای GC و GC/MS استفاده گردید. در اسانس تقطیری 25 ترکیب شناسایی شد که عمدهترین ترکیبهای تشکیلدهنده اسانس، لیمونن (3/58%)، گاما-ترپینن (8/16%)، ژرانیال (6%)، نرال (8/4%)، ژرانیل استات (4/1%) ژرانیول (4/1%) بودند. در اسانس پرس سرد، 23 ترکیب مورد شناسایی قرار گرفت و عمدهترین ترکیبهای تشکیلدهنده اسانس، لیمونن (7/63%)، گاما-ترپینن (7/21%) و ژرانیال (3/1%) بودند.
محمدباقر رضایی؛ کامکار جایمند؛ ولی‌‌اله مظفریان
دوره 24، شماره 3 ، آبان 1387، ، صفحه 271-277
چکیده
گیاه Anthemis coelopoda Boiss.، از خانواده Asteraceae و تیره فرعی Radiae می‌باشد. جنس Anthemis دارای گونه‌های مختلفی است که از نظر شکل خارجی تا حدودی شبیه به هم هستند. در این تحقیق به بررسی کمی و کیفی اسانس گونه Anthemiscoelopoda Boiss.که در ایران رویش دارد، پرداخته شده است. جمع‌آوری گیاه از استان گیلان در سال 1382 صورت گرفت. از گل و برگ به روش تقطیر با آب اسانسگیری انجام ...
بیشتر
گیاه Anthemis coelopoda Boiss.، از خانواده Asteraceae و تیره فرعی Radiae می‌باشد. جنس Anthemis دارای گونه‌های مختلفی است که از نظر شکل خارجی تا حدودی شبیه به هم هستند. در این تحقیق به بررسی کمی و کیفی اسانس گونه Anthemiscoelopoda Boiss.که در ایران رویش دارد، پرداخته شده است. جمع‌آوری گیاه از استان گیلان در سال 1382 صورت گرفت. از گل و برگ به روش تقطیر با آب اسانسگیری انجام شد. بازده اسانس در گل 04/0% و در برگ 08/0% تعیین گردید. سپس نمونه‌های اسانس توسط دستگاههای کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف‌سنج جرمی (GC/MS) مورد تجزیه قرار گرفتند.ترکیبهای عمده در اسانس گل سیس-کریزانتنیل استات (3/27%)، هگزیل بوتانوات (0/16%) و میرسن (0/7%) بودند. در اسانس برگ ایزوبورنیل فرمات (6/30%)، ترانس-اتیل کریزانتمومات (0/15%) و پارا-منتا-1،5-دیان،8-اول (7/13%) اجزای اصلی بودند. با توجه به منابع موجود، تغییر در میزان ترکیبهای عمده در گونه‌ها نیز مشاهده شدهاست.
کامکار جایمند؛ محمدباقر رضایی؛ اکبر نجفی آشتیانی
دوره 23، شماره 2 ، مرداد 1386، ، صفحه 262-268
چکیده
زعفران (Crocus sativus L.) از گیاهان مهم ایران است که در سراسر جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. بخش اعظم زعفران دنیا را استان خراسان تأمین می‌نماید. از کلاله زعفران خشک به عنوان رنگ، رایحه، و به عنوان دارو در داروسازی استفاده می‌گردد. دراین تحقیق تأثیر شرایط نگهداری کلاله زعفران بر میزان ترکیب کروسین زعفران مورد بررسی قرار گرفت. نمونه‌ها ...
بیشتر
زعفران (Crocus sativus L.) از گیاهان مهم ایران است که در سراسر جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. بخش اعظم زعفران دنیا را استان خراسان تأمین می‌نماید. از کلاله زعفران خشک به عنوان رنگ، رایحه، و به عنوان دارو در داروسازی استفاده می‌گردد. دراین تحقیق تأثیر شرایط نگهداری کلاله زعفران بر میزان ترکیب کروسین زعفران مورد بررسی قرار گرفت. نمونه‌ها در آذر ماه سال 1382 از مزرعهای در منطقه تربت حیدریه جمع‌آوری و به مدت 20 ماه، در شرایط نور، محیط تاریک و در یخچال نگهداری گردید. پس از تهیه عصاره، میزان ترکیب کروسین با دستگاه HPLC مورد بررسی قرار گرفت. میزان این ترکیب در شرایط نور، تاریکی و یخچال به ترتیب 0.032 درصد، 0.038 درصد و 0.028 درصد بدست آمد. با توجه به نتایج بدست آمده بهترین شرایط نگهداری کلاله زعفران جهت حفظ بیشتر ترکیب کروسین، محیط تاریک می‌باشد.
کامکار جایمند؛ محمدباقر رضایی؛ زهرا آبروش؛ مصطفی گلی پور؛ مرتضی شریفی
چکیده
در این تحقیق، نسبت به بررسی میزان ترکیب اولئوروپین، که از ترکیبهای مهم دارویی گیاه زیتون محسوب می‌شود، در برگ 9 رقم زیتون Olea europa L. با نامهای زیتون بگنیا، زیتون محلی گرگان، زیتون دزفولی، زیتون خشاوی، زیتون خرم آبادی، زیتون دگل، زیتون بربر، زیتون زاهدی و زیتون قرمز کشت شده در ایستگاه تحقیقاتی فدک در دزفول اقدام گردید. پس از جمع‌آوری ...
بیشتر
در این تحقیق، نسبت به بررسی میزان ترکیب اولئوروپین، که از ترکیبهای مهم دارویی گیاه زیتون محسوب می‌شود، در برگ 9 رقم زیتون Olea europa L. با نامهای زیتون بگنیا، زیتون محلی گرگان، زیتون دزفولی، زیتون خشاوی، زیتون خرم آبادی، زیتون دگل، زیتون بربر، زیتون زاهدی و زیتون قرمز کشت شده در ایستگاه تحقیقاتی فدک در دزفول اقدام گردید. پس از جمع‌آوری نمونه‌ها در اواسط شهریور 1383، استخراج ترکیب با متانول صورت گرفت. سپس با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) میزان ترکیب اولئوروپین مورد اندازه گیری قرار گرفت. در این بررسی میزان ترکیب اولئوروپین در نمونه برگ رقم زیتون خرمآبادی، با 0.08mg/ml بیشترین و در نمونه برگ رقم زیتون دگل با mg/ml 0.04، کمترین مقدار را نشان داد که این مقادیر نشان دهنده اهمیت انتخاب رقم این گونه می‌باشد.
کامکار جایمند؛ محمدحسن عصاره؛ محمدباقر رضایی؛ محمدمهدی برازنده
چکیده
نمونه های دو گونه اوکالیپتوس Eucalyptus stricklandii Maiden و Eucalyptus erythrocorys F. Muell. که در منطقه شمال خوزستان کشت گردیده در اواسط اسفند 1382 جمع آوری و به روش تقطیر با آب (طرح کلونجر) اسانس گیری و سپس نمونه توسط دستگاههای کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) مورد تجزیه قرار گرفتند. ترکیبهای عمده در گونه E. stricklandii ...
بیشتر
نمونه های دو گونه اوکالیپتوس Eucalyptus stricklandii Maiden و Eucalyptus erythrocorys F. Muell. که در منطقه شمال خوزستان کشت گردیده در اواسط اسفند 1382 جمع آوری و به روش تقطیر با آب (طرح کلونجر) اسانس گیری و سپس نمونه توسط دستگاههای کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) مورد تجزیه قرار گرفتند. ترکیبهای عمده در گونه E. stricklandii Maiden عبارتند از : 1,8-cineole (72.7درصد)، a-pinene (12.2درصد) و terpin-1-ol (2.8 درصد) و در گونه E. erythrocorys F. Muell. عبارتند از : 1,8-cineole (80 درصد)، a-pinene ( 7.5 درصد) و terpin-1-ol (2.2 درصد) مورد شناسایی قرار گرفتند. درصد زیاد ترکیب 1,8- cineole و مصرف زیاد این ترکیب در صنایع مختلف و توجیه اقتصادی آن جهت تولید انبوه دو گونه Eucalyptus congylocarpa Maiden و Eucalyptus salubris F. Muell. امکان توسعه کشت این گونه را برای تولید کنندگان فراهم خواهد کرد. در این مقاله نتایج شناسایی ترکیبهای اسانس دو گونه Eucalyptus stricklandii Maiden و Eucalyptus erythrocorys F. Muell پس از گذراندن دوره سازگاری 10 ساله گزارش شده است.
کامکار جایمند؛ محمدباقر رضایی؛ محمدحسن عصاره؛ محمد مهدی برازنده
چکیده
در این تحقیق اسانس گل محمدی Rosa damascena Mill. به روش تقطیر با آب در طرحهای مختلف، جهت بهینه سازی آن، استخراج گردید. بازده اسانس در طرحهای مختلف کلونجر (0.008 درصد)، میکوئل (0.014 درصد)، A.O.A.C. (درصد 0.012) و در دو طرح جایمند-رضایی، شماره 1 (0.015 درصد) و شماره 2 (0.023 درصد) بدست آمدند. اسانس توسط دستگاههای کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل ...
بیشتر
در این تحقیق اسانس گل محمدی Rosa damascena Mill. به روش تقطیر با آب در طرحهای مختلف، جهت بهینه سازی آن، استخراج گردید. بازده اسانس در طرحهای مختلف کلونجر (0.008 درصد)، میکوئل (0.014 درصد)، A.O.A.C. (درصد 0.012) و در دو طرح جایمند-رضایی، شماره 1 (0.015 درصد) و شماره 2 (0.023 درصد) بدست آمدند. اسانس توسط دستگاههای کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) مورد تجزیه و شناسایی قرار گرفت. ترکیبهای عمده گل محمدی در طرح کلونجر عبارتند از: ژرانیول (26.7%)، n- نونادکان (21.3%)، سیترونلول (12.5%) و هنی کوزان (12.0%). در طرح میکوئل ترکیبهای ژرانیول (32.9%)، سیترونلول (19.0%) و n- نونادکان (10.6%) و در طرح A.O.A.C. ترکیبهای n- نونادکان (28.5%)، ژرانیول (22.6%)، هنی کوزان (10.6%) و سیترونلول (10.2%) اجزای اصلی اسانس بودند. در طرح شماره 1 ترکیبهای n- نونادکان (21.3%)، ژرانیول (21.8%)، سیترونلول (12.0%) و در طرح شماره 2 ترکیبهای n- نونادکان (21.8%)، ژرانیول (19.1%) و سیترونلول (15.0%) به عنوان مهمترین ترکیبهای اسانس مورد شناسایی قرار گرفتند. با توجه به نتایج بازده اسانس گل محمدی و ترکیبهای مهم آن در بین طرحهای مورد آزمایش، به ترتیب با استفاده از طرح میکوئل و طرح شماره 1 جایمند – رضایی بهترین نتایج بدست آمد.
کامکار جایمند؛ محمدباقر رضایی؛ اکبر نجفی آشتیانی
چکیده
بررسی ترکیبهای فنلی از عوامل مهم در تحقیقات میوه زیتون می‌باشد، زیرا این ترکیبها دارای پایداری خود اکسایش و خصوصیات اثر گذاری بر اندامهای گیاهی هستند. علاوه براین، آنها دارای خصوصیات داروشناختی، ضد اکسید کننده‌های طبیعی و مانع رشد در تخمیر میوه زیتون هستند. اولئوروپئین، ترکیب اصلی که باعث تلخی مزه در زیتون است، یک استر هتروسیدیک ...
بیشتر
بررسی ترکیبهای فنلی از عوامل مهم در تحقیقات میوه زیتون می‌باشد، زیرا این ترکیبها دارای پایداری خود اکسایش و خصوصیات اثر گذاری بر اندامهای گیاهی هستند. علاوه براین، آنها دارای خصوصیات داروشناختی، ضد اکسید کننده‌های طبیعی و مانع رشد در تخمیر میوه زیتون هستند. اولئوروپئین، ترکیب اصلی که باعث تلخی مزه در زیتون است، یک استر هتروسیدیک از اسید النولیک و 3,4-dihydroxyphenylethanol می‌باشد. در این تحقیق پسآب حاصل از شستشوی میوه زیتون، که در مهر 1383 از منطقه گیلوان طارم سفلی (از توابع زنجان) جمع آوری شده بود، جهت استخراج ترکیب اولئوروپئین مورد استفاده قرار گرفت. بعد جهت شناسایی و بررسی میزان ترکیب اولئوروپئین از دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) و با استفاده از استاندارد اقدامات لازم انجام شد. در این بررسی میزان ترکیب اولئوروپئین در دو نمونه پسآب (آب نمک) mg/ml 0.0010 درصد و در پسآب (سود) mg/ml 0.0016 درصد حاصل شد.
سیدرضا طبائی عقدائی؛ محمدباقر رضایی؛ کامکار جایمند
چکیده
ژنوتیپهای گل محمدی (Rosa damascena Mill) از مناطق مرکزی کشور جمع‌آوری و در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار کشت شدند. نمونه‌های مربوط به 6 استان از نظر درصد و عملکرد اسانس و نیز از نظر تعداد اجزاء مختلف گل (گلبرگ، پرچم و مادگی) در سالهای1380 تا 1382 مورد ارزیابی قرار گرفتند. براساس نتایج بدست ...
بیشتر
ژنوتیپهای گل محمدی (Rosa damascena Mill) از مناطق مرکزی کشور جمع‌آوری و در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار کشت شدند. نمونه‌های مربوط به 6 استان از نظر درصد و عملکرد اسانس و نیز از نظر تعداد اجزاء مختلف گل (گلبرگ، پرچم و مادگی) در سالهای1380 تا 1382 مورد ارزیابی قرار گرفتند. براساس نتایج بدست آمده، بیشترین درصد و عملکرد اسانس استخراج شده به روش تقطیر با آببه ترتیب از نمونه‌های اصفهان7 (0.05 درصد) و یزد1 (1338.09 گرم در هکتار) در سال 1381 مشاهده گردید. در سال 1380 نیز بیشترین درصد اسانس در نمونه‌های یزد2 (0.03 درصد) و اصفهان 6(0.029 درصد) مشاهده شد. اما در سال 1382 نمونه‌های تهران (0.016 درصد) و اصفهان8 (0.015 درصد) بیشترین درصد اسانس را نشان دادند. در سالهای 1380 و 1382 نمونه‌های یزد2 (468.60 گرم در هکتار) و سمنان1 (249.50 گرم در هکتار) به ترتیب بیشترین عملکرد اسانس را داشتند. براساس میانگین سالهای مختلف، نمونه‌های یزد1 (0.020 درصد) و اصفهان1 (0.019 درصد) بیشترین درصد اسانس را نشان دادند. همچنین نمونه یزد1 با تولید 632.33 گرم در هکتار، بیشترین عملکرد اسانس در سالهای مختلف را به خود اختصاص داد. ژنوتیپهای مختلف از نظر اجزاء گل اختلاف نشان دادند. بیشترین تعداد گلبرگ در هر یک از سالهای مورد مطالعه در نمونه جمع‌آوری شده از استان تهران مشاهده شد. همچنین این نمونه بیشترین تعداد مادگی در سالهای 82-81 و نیز بالاترین میانگین 3 سال از صفت مذکور را دارا بود. نمونه اصفهان10 نیز در میان ژنوتیپهای مورد بررسی بیشترین متوسط تعداد پرچم را در سالهای مذکور نشان داد.براساس نتایج حاصل از این بررسی، توانمندی متفاوتی میان ژنوتیپهای تحت مطالعه از نظر تولید اسانس وجود داشت. همچنین ژنوتیپهای گل محمدی مناطق مرکزی ایران از نظر اجزاء گل نیز تنوع نشان دادند. از این‌رو با توجه به اهمیت اسانس به‌عنوان ارزشمندترین فرآورده گل محمدی، گزینش ژنوتیپها در جهت ایجاد و معرفی ارقام برتر، به ویژه از نظر کمیت و کیفیت اسانس، در اصلاح گل محمدی امکان‌پذیر و در برنامه‌های به‌نژادی این گیاه از اولویت خاصی برخوردار می‌باشد.
ابوالفضل کمرکی فراهانی؛ پروین بقایی؛ محمدباقر رضایی؛ کامکار جایمند
دوره 20، شماره 4 ، بهمن 1383، ، صفحه 407-416
چکیده
زعفران کلاله خشک شده گونه Crocus sativus.L می باشد. زعفران به خاطر خواص جلوگیرنده از سرطان در بدن می باشد. کاروتنوئیدها از مهمترین ترکیبهایی است که در رژیم غذایی به عنوان خاصیت ضد سرطانی مطالعات بسیار وسیعی بر روی آن انجام شده است. اخیرا مشاهده شده است که ترکیبهای طبیعی و زعفران خاصیت ضد سرطانی خوبی دارندکهاز مهمترین ترکیبهای موثره زعفران ...
بیشتر
زعفران کلاله خشک شده گونه Crocus sativus.L می باشد. زعفران به خاطر خواص جلوگیرنده از سرطان در بدن می باشد. کاروتنوئیدها از مهمترین ترکیبهایی است که در رژیم غذایی به عنوان خاصیت ضد سرطانی مطالعات بسیار وسیعی بر روی آن انجام شده است. اخیرا مشاهده شده است که ترکیبهای طبیعی و زعفران خاصیت ضد سرطانی خوبی دارندکهاز مهمترین ترکیبهای موثره زعفران می توان به ترکیبهای رنگی گلیکوزیدی آن که شامل دی – گلیکوز و دی – جنتیوبیوزیل استرهای کروستین مانند کروسین اشاره کرد که جزء کاروتنوئیدهای محلول در آب هستند. در این تحقیق به بررسی روش بهینه شده جهت استخراج ، جداسازی و شناسایی این نوع از کاروتنوئیدها که جزء کاروتنوئیدهای نادر محلول در آب می باشند پرداخت شده است. در روش استخراج از کمک دستگاه سوکسله استفاده گردید که این استخراج در سه مرحله و توسط حلال های پترولیوم اتر، دی اتیل اتر و متانول انجام گرفت. بعد از عمل استخراج و تغلیظ توسط دستگاه تقطیر در خلاء گردشی و جداسازی توسط کروماتوگرافی ستونی، نمونه ها به روش کروماتوگرافی لایه نازک (TLC) در زمان های بازداری 0.41، 0.63 ،0.75، 0.98 جداسازی و شناسایی شدند.
محمدحسن عصاره؛ محمد مهدی برازنده؛ کامکار جایمند
دوره 20، شماره 4 ، بهمن 1383، ، صفحه 469-476
چکیده
گونه‌ای اوکالیپتوس با نام علمی Eucalyptus porosa در اواسط اسفند ماه 1382 از شهرستان دزفول (باغ فدک)جمع آوری شد و از برگ خشک آن به روش تقطیر با آب در دستگاه مدل کلونجر و به مدت 20 دقیقه اسانسگیری به عمل آمد. بازده اسانسگیری بر اساس وزن برگ خشک معادل 0.57 % (وزن اسانس در 100 گرم برگ خشک) محاسبه گردید. به منظور شناسایی کمی وکیفی ترکیبهای ...
بیشتر
گونه‌ای اوکالیپتوس با نام علمی Eucalyptus porosa در اواسط اسفند ماه 1382 از شهرستان دزفول (باغ فدک)جمع آوری شد و از برگ خشک آن به روش تقطیر با آب در دستگاه مدل کلونجر و به مدت 20 دقیقه اسانسگیری به عمل آمد. بازده اسانسگیری بر اساس وزن برگ خشک معادل 0.57 % (وزن اسانس در 100 گرم برگ خشک) محاسبه گردید. به منظور شناسایی کمی وکیفی ترکیبهای اسانس، نمونه اسانس حاصل به دستگاه کروماتوگراف گازی (GC) تزریق و تعداد 21 ترکیب در آن شناسایی شد. در میان ترکیبهای شناسایی شده، سه ترکیب 1 ،8 -سینئول(58.6 %)، آلفا- پینن (12.8 %) و نوپینون (11.3 %) بالا ترین درصد را به خود اختصاص می دهند.
سیدرضا طیائی عقدائی؛ محمدباقر رضایی؛ کامکار جایمند
دوره 20، شماره 4 ، بهمن 1383، ، صفحه 533-545
چکیده
گل محمدی (Rosa damascena Mill. ) برخی از مناطق غربی کشور، در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع در یک طرح بلوکهای کامل تصادفی کشت گردید. تعداد هفت ژنوتیپ از نظر تعداد اجزاء مختلف گل (گلبرگ، پرچم و مادگی) در سالهای 1383-1382مورد ارزیابی قرار گرفتند. ژنوتیپها برای تعداد گلبرگ، تعداد پرچم و تعداد مادگی اختلاف معنی‌داری نشان دادند، ...
بیشتر
گل محمدی (Rosa damascena Mill. ) برخی از مناطق غربی کشور، در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع در یک طرح بلوکهای کامل تصادفی کشت گردید. تعداد هفت ژنوتیپ از نظر تعداد اجزاء مختلف گل (گلبرگ، پرچم و مادگی) در سالهای 1383-1382مورد ارزیابی قرار گرفتند. ژنوتیپها برای تعداد گلبرگ، تعداد پرچم و تعداد مادگی اختلاف معنی‌داری نشان دادند، و مقایسه میانگینها، ژنوتیپها را برای هریک از صفات فوق به ترتیب در 7، 8 و 8 (در سال1382 ) و 6، 8 و 7 (در سال1383 ) گروه مجزا قرار داد. همچنین نمونه های مورد بررسی از نظر محصول گل، درصد و عملکرد اسانس در سال 1382 مورد ارزیابی قرار گرفتند، کهاز نظر میزان اسانس اختلاف قابل ملاحظه‌ای را نشان دادند. بر اساس نتایج بدست آمده آذربایجان غربی با 39/6158 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد گل را نشان داد. اما، از نظر درصد اسانس استخراج شده به روش تقطیر با آب، بیشترین مقدار (0.025 درصد) در ژنوتیپ کردستان و کمترین میزان (0.008درصد) در ژنوتیپ آذربایجان غربی مشاهده شد. بدین ترتیب با منظور نمودن پارامترهای فوق، گل محمدی با مبدا کردستان با میزان تقریبی 729.01 گرم در هکتار، بیشترین عملکرد اسانس و پس از آن ژنوتیپ زنجان با 0.015 درصد اسانس، عملکردی را در حدود 32 .610گرم در هکتار از خود نشان دادند. در صورتی که علیرغم عملکرد نسبی زیاد گل در ژنوتیپهای آذربایجان غربی و ایلام، عملکرد اسانس کمتری در آنها مشاهده گردید. با توجه به اهمیت اسانس به عنوان مهمترین فرآورده در کشت وکار و تجارت گل محمدی، گزینش ژنوتیپها در جهت تولید ارقام پر محصول، به ویژه از نظر کمیت و کیفیت اسانس، در اصلاح ژنتیکی گل محمدی از اولویت خاصی برخوردار می‌باشد.
کامکار جایمند؛ پروین بقایی؛ محمد باقر رضایی؛ سید ابوالفضل سجادی پور؛ ملیحه نصر آبادی
دوره 20، شماره 3 ، آبان 1383، ، صفحه 323-331
چکیده
ژوگلون یک ترکیب نفتوکینونی است که در برگ و پوسته میوه درخت گردو juglans regia L. وجود دارد، و برای سالیان زیادی به طور وسیع در طب سنتی بکار می رود. در این تحقیق، نمونه هایی از برگ و پوسته سبز میوه گردو در ماههای مختلف سال 1381 از درختی در منطقه کلاک کرج جمع آوری و نمونه ها با حلال استون توسط دستگاه سوکسوله چربی زدایی شده و سپس با کلروفرم ...
بیشتر
ژوگلون یک ترکیب نفتوکینونی است که در برگ و پوسته میوه درخت گردو juglans regia L. وجود دارد، و برای سالیان زیادی به طور وسیع در طب سنتی بکار می رود. در این تحقیق، نمونه هایی از برگ و پوسته سبز میوه گردو در ماههای مختلف سال 1381 از درختی در منطقه کلاک کرج جمع آوری و نمونه ها با حلال استون توسط دستگاه سوکسوله چربی زدایی شده و سپس با کلروفرم ماده مورد نظر استخراج و برای اندازه گیری ترکیب ژوگلون پس از انجام مراحل مختلف خالص سازی از دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا HPLC استفاده گردید. میزان ترکیب ژوگلون درطی دورة رشد در برگ گیاه، از حداقل 0.021 تا 0.114 میلی گرم در لیتر متغیر بود که در مرداد ماه بیشترین میزان و در پوسته سبز میوه درخت به میزان 0.053 الی 0.534 میلی گرم در لیتر بود که در شهریور ماه بیشترین میزان را در بر داشت. در این تحقیق از دو حلال پترولیوم اتر و کلروفرم جهت استخراج ترکیب ژوگلون استفاده کردیم و کلروفرم به عنوان حلال بهتر شناخته شد.
کامکار جایمند؛ محمدباقر رضایی
دوره 20، شماره 2 ، مرداد 1383، ، صفحه 181-190
چکیده
سر شاخه گلدار گیاه Achillea millefolium subsp. millefolium در اوایل مرداد 1382 از منطقه لار در استان تهران جمع آوری گردید. سپس از نمونه با روشهای تقطیر اسانس گیری شد. بازده اسانس در روش تقطیر با بخار, در نمونه های گل و برگ به ترتیب 0.2 و 0.05 درصد و با روش تقطیر با آب, 0.4 و 0.04 درصد بدست آمد. اسانس ها توسط دستگاههای کروماتوگرافی ...
بیشتر
سر شاخه گلدار گیاه Achillea millefolium subsp. millefolium در اوایل مرداد 1382 از منطقه لار در استان تهران جمع آوری گردید. سپس از نمونه با روشهای تقطیر اسانس گیری شد. بازده اسانس در روش تقطیر با بخار, در نمونه های گل و برگ به ترتیب 0.2 و 0.05 درصد و با روش تقطیر با آب, 0.4 و 0.04 درصد بدست آمد. اسانس ها توسط دستگاههای کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) مورد تجزیه قرار گرفتند.ترکیبهای عمده به روش تقطیر با آب در نمونه گل عبارتند از : p-cymene (19.8%), n- heptanol (15.2%) و bornyl acetate (12%) و در نمونه برگ p- cymene (24.1%), n- heptanol (11.1%) و camphor (5.9%) و همچنین در روش تقطیر با بخار , ترکیبهای عمده در گل عبارتند از : (E)-isoeugenyl acetate (18%), n- heptanol (16.3% درصد), bornyl acetate (16.2%) و p-cymene (9.3%) و در برگ (Z)- isodemicin (16%), (E)-isoeugenyl acetate (14.9%), nootkatin (13%) و longifolene (11.8%) مورد شناسایی قرار گرفتند. در این تحقیق اختلاف قابل توجه ای در میزان اسانس نمونه ها و ترکیبها مشاهده شده است که قابل توجه تولید کنندگان اسانس خواهد بود.
