دوره 25، شماره 2 ، مرداد 1388
علی روحبخش؛ غلامرضا کریمی
چکیده
تولید بیش از اندازه اسید اوریک بوسیله آنزیم گزانتین اکسیداز باعث بروز بیماری نقرس می‌شود. مهارکننده‌های این آنزیم ازجمله داروی آلوپورینول از مهمترین داروهای ضد نقرس موجود می‌باشند. گیاهان دارویی ازجمله منابع طبیعی در دسترس هستند که ممکن است در درمان نقرس مؤثر و مفید باشند. در این مطالعه اثر مهاری عصاره آبی گیاهان کنگر فرنگی (Cynara ...
بیشتر
تولید بیش از اندازه اسید اوریک بوسیله آنزیم گزانتین اکسیداز باعث بروز بیماری نقرس می‌شود. مهارکننده‌های این آنزیم ازجمله داروی آلوپورینول از مهمترین داروهای ضد نقرس موجود می‌باشند. گیاهان دارویی ازجمله منابع طبیعی در دسترس هستند که ممکن است در درمان نقرس مؤثر و مفید باشند. در این مطالعه اثر مهاری عصاره آبی گیاهان کنگر فرنگی (Cynara scolymus L.)، بادیان رومی (Trachyspermum copticum (L.) Link)، بابونه (Matricaria chamomilla L.)، عشقه (Hedera helix L.)، ذرت (Zea mays L.)، زبان‌گنجشک (Fraxinus excelsior L.) و هوفاریقون (Hypericum perforatum L.) بر آنزیم گزانتین اکسیداز ارزیابی شد. آزمایش بدین شرح است که تحت شرایط کنترل شده، گزانتین در مجاورت آنزیم گزانتین اکسیداز به اسیداوریک تبدیل می‌شود. میزان جذب اسید اوریک در طول موج 295 به‌وسیله اسپکتروفتومتر UV قابل اندازه‌گیری می‌باشد. افزودن عصاره‌های گیاهی یا آلوپورینول (به‌عنوان گروه کنترل) به محلول حاوی آنزیم، با مهار آن می‌تواند باعث کاهش تولید اسید اوریک شود. ابتدا اثر مهاری آلوپورینول بر آنزیم و تکرارپذیری روش طی سه سری آزمایش مورد ارزیابی قرار گرفت و EC50 معادل g/mlμ43/0 بدست آمد. بعد از تثبیت روش، اثر عصاره‌های گیاهی در غلظتهای mg/ml 1/0، 5/0، 1، 5/1، 2 و 3 بر آنزیم مورد بررسی قرار گرفت. بابونه با 68% مهار آنزیم (001/0P<) در غلظت mg/ml3 دارای اثر بارز مهاری و هوفاریقون و کنگرفرنگی به‌ترتیب با 36% (001/0P<) و 21% (001/0P<) مهار آنزیم، اثر متوسط و بقیه گیاهان فاقد اثر مهاری بر آنزیم بودند. نتایج ما نشان داد که بخشی از اثرهای ضد نقرس گزارش شده بابونه، کنگرفرنگی و هوفاریقون بدلیل مهار آنزیم گزانتین اکسیداز در بدن می‌باشد.
فریده ظفری زنگنه؛ لیلا معزی؛ اشرف امیرزرگر
چکیده
خرما با نام علمیPhoenix ductylifera L.، میوه‌ای حیات‌بخش و پرمصرف در رژیم غذایی کشورهای عربیست. این میوه دارای چندین اثر مهم فارماکولوژیک نظیر آنتی‌اکسیدان و آنتی‌موتاژنی است. انجیر با نام علمی Ficus carica L. دارای فعالیت آنتی‌موتاژن و آنتی‌اکسیدانی بالا بوده و افزایش معنی‌داری از ظرفیت آنتی‌اکسیدانی را برای مدت چهار ساعت بعد از مصرف تولید ...
بیشتر
خرما با نام علمیPhoenix ductylifera L.، میوه‌ای حیات‌بخش و پرمصرف در رژیم غذایی کشورهای عربیست. این میوه دارای چندین اثر مهم فارماکولوژیک نظیر آنتی‌اکسیدان و آنتی‌موتاژنی است. انجیر با نام علمی Ficus carica L. دارای فعالیت آنتی‌موتاژن و آنتی‌اکسیدانی بالا بوده و افزایش معنی‌داری از ظرفیت آنتی‌اکسیدانی را برای مدت چهار ساعت بعد از مصرف تولید مینماید. زیتون با نام علمی Olea europea L. دارای پلی فنل و خاصیت ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی است. در این تحقیق با توجه به اهمیت میوه‌های خرما، انجیر و زیتون و خصوصیات یاد شده این میوهها در گذشته و حال، تأثیر سه رژیم مغذی حاوی خرما، انجیر و زیتون بر تغییرات احتمالی وزن، حافظه و آستانه درد در موشهای سفید مورد بررسی قرار گرفت. جهت بررسی اثر میوه‌های فوق بر آستانه درد از روش صفحه داغ (Hot plate) و از دستگاه Step down برای اندازه‌گیری میزان حافظه به روش اجتنابی فعال Passive avoidance در موش سوری استفاده شد. نتایج نشان داد که هر سه میوه به میزان معنی‌داری سبب افزایش حافظه در موش سوری میشوند.
شهلا احمدی؛ فاطمه سفیدکن؛ پرویز باباخانلو؛ فاطمه عسگری؛ کریم خادمی؛ ناهید ولیزاده؛ محمدعلی کریمی‌فر
چکیده
جنس مرزه در دنیا حدود 30 گونه دارد که Satureja bachtiarica Bunge یکی از گونه‌های اندمیک این جنس در ایران است. به منظور بررسی تغییرات ترکیبهای اسانس مرزه بختیاری، نمونه‌ها در سال 1382 در خرم‌آباد و به روش اسپلیت فاکتوریل در سه تکرار در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در 36 کرت کشت شدند. سرشاخه‌های گیاه جهت بررسی کمیت و کیفیت اسانس در سال دوم و در دو مرحله ...
بیشتر
جنس مرزه در دنیا حدود 30 گونه دارد که Satureja bachtiarica Bunge یکی از گونه‌های اندمیک این جنس در ایران است. به منظور بررسی تغییرات ترکیبهای اسانس مرزه بختیاری، نمونه‌ها در سال 1382 در خرم‌آباد و به روش اسپلیت فاکتوریل در سه تکرار در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در 36 کرت کشت شدند. سرشاخه‌های گیاه جهت بررسی کمیت و کیفیت اسانس در سال دوم و در دو مرحله قبل از گلدهی و گلدهی از رویشگاه گیاه و مزرعه جمع‌آوری شدند و از آنها اسانس تهیه شد. اسانسهای حاصل با استفاده از دستگاههای آنالیز GC و GC/MS مورد شناسایی کیفی و کمی قرار گرفتند. در اسانس مرزه بختیاری جمع‌آوری شده از رویشگاه در مرحله قبل از گلدهی، عمده‌ترین ترکیبهای شناسایی شده پارا-سیمن (5/36٪)، کارواکرول (0/20٪) و تیمول (2/19٪) و در مرحله گلدهی کامل پارا-سیمن (2/23٪)، کارواکرول (8/25٪)، تیمول (3/1٪) و منتون (5/18٪) بودند. در اسانس مرزه بختیاری جمع‌آوری شده از مزرعه در مرحله قبل از گلدهی عمده‌ترین این ترکیبها پارا-سیمن (6/28٪) و کارواکرول (6/48٪) و در مرحله گلدهی کامل پارا-سیمن (2/21٪) و کارواکرول (3/62٪) بودند. بازده اسانس مرزه بختیاری کشت شده و جمع‌آوری شده از رویشگاه در مراحل قبل از گلدهی و گلدهی کامل به‌ترتیب (1/1% و 1/2%) و (8/1% و 1/1%) بود. مقایسه میزان کارواکرول در مرزه بختیاری کشت شده و وحشی در مراحل قبل از گلدهی و گلدهی کامل که به‌ترتیب 6/48%، 3/62% و 20%، 8/25% بودند، نشان‌دهنده این است که تغییرات شرایط اکولوژیک ازجمله: ارتفاع از سطح دریا، دما، خاک، رطوبت، اقلیم و ... بر درصد کارواکرول تأثیر مثبت داشته است.
مهناز کسمتی؛ احمد زند مقدم؛ اشرف هوشمندنیا؛ زهرا عباسی
چکیده
مطالعات نشان داده که گیاه بابونه (Matricaria recutita L.) دارای ترکیبهای فیتواستروژنی است. فیتواستروژنها به‌عنوان اگونیست ضعیف و یا آنتاگونیست گیرنده‌های استروژنی عمل می‌کنند. از سوی دیگر نشان داده شده که هورمونهای جنسی در وابستگی به مواد مخدر مؤثر هستند. در این تحقیق اثر تجویز حاد عصاره آبی و هیدروالکلی گیاه بابونه بر علائم قطع مصرف مرفین ...
بیشتر
مطالعات نشان داده که گیاه بابونه (Matricaria recutita L.) دارای ترکیبهای فیتواستروژنی است. فیتواستروژنها به‌عنوان اگونیست ضعیف و یا آنتاگونیست گیرنده‌های استروژنی عمل می‌کنند. از سوی دیگر نشان داده شده که هورمونهای جنسی در وابستگی به مواد مخدر مؤثر هستند. در این تحقیق اثر تجویز حاد عصاره آبی و هیدروالکلی گیاه بابونه بر علائم قطع مصرف مرفین در حضور و غیاب آنتاگونیست گیرنده‌های استروژنی در حیوان معتاد مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. برای این منظور از موش نر بالغ با میانگین وزنی 30±240 استفاده شد. جهت معتاد نمودن موشها از مرفین و برای قطع مصرف مرفین از نالوکسان استفاده شد و رفتارهای ایستادن روی دو پا، پرش و تیمار ناشی از قطع مرفین مورد ارزیابی قرار گرفت. برای بررسی اثر ترکیبهای فیتواستروژنیک هر دو نوع عصاره بابونه از داروی تاموکسیفن (5/0 میلی‌گرم بر کیلوگرم) به‌عنوان آنتاگونیست گیرنده‌های استروژنی و از کروماتوگرافی مایع با کارکرد بالا (HPLC) برای بررسی میزان ترکیبها با خاصیت فیتواستروژنی در دو نوع عصاره فوق استفاده شد. نتایج نشان داد: 1) عصاره هیدروالکلی بابونه به میزان 25 میلی‌گرم بر کیلوگرم باعث کاهش معنی‌دار رفتار روی دو پا ایستادن و تیمار شد، در حالی‌که عصاره آبی فقط رفتار روی دو پا ایستادن را کاهش داد. بنابراین عصاره هیدروالکلی تسکین بهتری نسبت به عصاره آبی بر رفتارهای ناشی از قطع مرفین داشت. 2) تاموکسیفن از کاهش رفتار روی دو پا ایستادن ناشی از هر دو عصاره بابونه ممانعت کرده و اثر افزایشی بر رفتار تیمار داشت. 3) مصرف تاموکسیفن به‌تنهایی اثر افزایشی بر رفتار پرش و تیمار اعمال کرده ولی اثر عکس بر رفتار روی دو پا ایستادن نشان داد. 4) ترکیبهای فیتواستروژنیک آپی‌ژنین و کرایزین هم در عصاره آبی و هیدروالکلی به کمک کروماتوگرافی مایع با کارکرد بالا مشاهده شد، ولی میزان استخراج هر دو در عصاره هیدروالکلی بیشتر بود. بنابراین به نظر می‌رسد که ترکیبهای فیتواستروژنیک عصاره، در ایجاد اثر تسکینی بابونه در برخی علائم قطع مصرف مرفین سهیم بوده و احتمالاً این عمل را از طریق گیرنده‌های سیستمهای نوروشیمیایی مربوط به پدیده وابستگی در سیستم عصبی مرکزی انجام می‌دهند.
مجید عزیزی؛ میترا رحمتی؛ تقی عبادی؛ محمد حسن‌زاده خیاط
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر روشهای مختلف خشک کردن بر زمان خشک کردن، سرعت کاهش وزن، میزان اسانس و درصد کامازولن گلهای بابونه (Matricaria recutita L.) اصلاح شده، آزمایشی به‌صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال 87-1386 به اجرا درآمد. شش توان مختلف میکروویو شامل 100، 180، 300، 450، 600 و 900 وات، سه دمای مختلف آون شامل 50، 60 و 70 درجه سانتی‌گراد و روش طبیعی ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر روشهای مختلف خشک کردن بر زمان خشک کردن، سرعت کاهش وزن، میزان اسانس و درصد کامازولن گلهای بابونه (Matricaria recutita L.) اصلاح شده، آزمایشی به‌صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال 87-1386 به اجرا درآمد. شش توان مختلف میکروویو شامل 100، 180، 300، 450، 600 و 900 وات، سه دمای مختلف آون شامل 50، 60 و 70 درجه سانتی‌گراد و روش طبیعی (سایه و آفتاب) در این آزمایش مورد مقایسه قرار گرفتند. در روشهای مختلف، خشک کردن نمونه‌ها تا زمانی که وزن آنها به محتوای رطوبتی 10/0 بر پایه وزن خشک (یا 10 درصد بر پایه وزن تر) رسید، ادامه داشت. نتایج نشان‌دهنده تأثیر معنی‌دار روشهای مختلف خشک کردن بر زمان خشک کردن، میزان اسانس و درصد کامازولن نمونه‌ها بود. کمترین زمان خشک کردن (6 تا 102 دقیقه با توجه به توان مورد نظر) در روش میکروویو و بیشترین آن (120 ساعت) در روش سایه حاصل شد. بالاترین درصد اسانس در دمای 50 و 60 درجه آون و روش خشک کردن در سایه بدست آمد و کمترین آن مربوط به خشک کردن در توانهای بالای میکروویو، دمای بالای آون و روش آفتاب بود. بالاترین درصد کامازولن در روش طبیعی و میکروویو و کمترین درصد آن به‌وسیله خشک کردن در آون بدست آمد.
زهرا باهرنیک؛ مریم تیموری؛ مهدی میرزا
چکیده
در این تحقیق تأثیر تیمارهای مختلف آبیاری بر ترکیب شیمیایی و خواص ضد باکتریایی اسانس گل گیاه وایول (Parthenium argentatum A. Gray) مطالعه شده است. اجرای مطالعات تیمار آبیاری گیاهان در قالب طرح آماری اسپلیت پلات در چهار سطح آبیاری کامل (در حد ظرفیت زراعی)، تنشهای ملایم (75% و 50% ظرفیت زراعی) و شدید (25% ظرفیت زراعی) و در سه تکرار انجام شد. بعد اسانس گیاهان ...
بیشتر
در این تحقیق تأثیر تیمارهای مختلف آبیاری بر ترکیب شیمیایی و خواص ضد باکتریایی اسانس گل گیاه وایول (Parthenium argentatum A. Gray) مطالعه شده است. اجرای مطالعات تیمار آبیاری گیاهان در قالب طرح آماری اسپلیت پلات در چهار سطح آبیاری کامل (در حد ظرفیت زراعی)، تنشهای ملایم (75% و 50% ظرفیت زراعی) و شدید (25% ظرفیت زراعی) و در سه تکرار انجام شد. بعد اسانس گیاهان تحت تیمار استخراج شده و مورد بررسی کمی و کیفی قرار گرفت. همچنین اثر ضد باکتریایی اسانسهای بدست آمده از گیاهان تحت تیمار بر روی 4 باکتری گرم مثبت و 4 باکتری گرم منفی به روش انتشار روی دیسک بررسی شد. نتایج حاصل نشان داد که نه تنها کمیت اسانس بلکه کیفیت آن نیز تحت تأثیر قرار گرفته و میزان ترکیبهای آلفا-پینن، بتا-پینن و نیز گاما-اودسمول و بتا-اودسمول نیز تغییر یافته است. همچنین نتایج نشان داد که اثر ضد باکتریایی اسانس حاصل از تیمار تنش متوسط (50% ظرفیت زراعی) بر باکتریهای گرم مثبت و منفی بیش از سایر اسانسها بوده که می‌تواند ناشی از میزان بالای آلفا-پینن و بتا-پینن در ترکیبهای تشکیل‌دهنده آن در مقایسه با سایرین باشد. بعلاوه حساسیت باکتریهای گرم مثبت بیش از باکتریهای گرم منفی بوده است.
کرامت‌الله سعیدی؛ رضا امیدبیگی
چکیده
نسترن کوهی (Rosa canina L.) یکی از مهمترین گیاهان دارویی است که میوه‌های آن حاوی ترکیبهای دارویی و غذایی ارزشمند می‌باشد. در همین خصوص مطالعه‌ای به‌منظور تعیین میزان ترکیبهای فنولی، کربوهیدراتهای محلول، کارتنوئیدها و عناصر معدنی در میوه‌های نسترن کوهی، جمع‌آوری شده از 5 منطقه اکولوژیکی مختلف در جنوب‌غربی ایران (کیار و گردبیشه در استان ...
بیشتر
نسترن کوهی (Rosa canina L.) یکی از مهمترین گیاهان دارویی است که میوه‌های آن حاوی ترکیبهای دارویی و غذایی ارزشمند می‌باشد. در همین خصوص مطالعه‌ای به‌منظور تعیین میزان ترکیبهای فنولی، کربوهیدراتهای محلول، کارتنوئیدها و عناصر معدنی در میوه‌های نسترن کوهی، جمع‌آوری شده از 5 منطقه اکولوژیکی مختلف در جنوب‌غربی ایران (کیار و گردبیشه در استان چهارمحال بختیاری، میمند و یاسوج در استان کهگیلویه و بویراحمد و سمیرم در استان اصفهان) در سال 1386 انجام شد. مجموع ترکیبهای فنولی 14/94-13/83 (میلی‌گرم اکیوالان اسید گالیک بر گرم وزن خشک)، کربوهیدراتهای محلول 14/17%-34/13% و مجموع کارتنوئیدها 495-36/408 (میکروگرم بر گرم وزن تر) بود. میزان ازت، فسفر، پتاسیم، منیزیم، کلسیم، آهن، روی و منگنز نمونه‌های میوه به‌ترتیب 15/1%-73/0%، ppm 4278-2816، ppm 3325-2036، ppm 1092-689، ppm 1243-821، ppm 34-52، ppm 29-15 و ppm 43-23 بود. در نتیجه، می‌توان گفت میوه‌های نسترن کوهی حاوی میزان بالایی از ترکیبهای فنولیکی، کربوهیدراتهای محلول، کارتنوئیدها و مواد معدنی می‌باشد. میزان این مواد مؤثره تحت تأثیر شرایط آب و هوایی مناطق مورد مطالعه قرار گرفت.
محمود نادری حاجی‌باقرکندی؛ فاطمه سفیدکن؛ محمدرضا پورهروی؛ مهدی میرزا
چکیده
برگ‌بو با نام علمی Laurus nobilis L. گیاهیست به‌صورت درخت و درختچه، همیشه سبز و ناخزان که در شرایط مساعد ارتفاع آن به 15-20 متر می‌رسد. از اسانس برگ‌بو به‌عنوان داروی ضد لارو و نیز برای رفع درد مفاصل، تشنجهای عضلانی، گرفتگی عضلات و ایجاد بی‌حسی موضعی استفاده می‌شود. همچنین برگهای آن جهت خوشبو کردن و نیز به‌عنوان ادویه در تهیه ترشیجات بکار ...
بیشتر
برگ‌بو با نام علمی Laurus nobilis L. گیاهیست به‌صورت درخت و درختچه، همیشه سبز و ناخزان که در شرایط مساعد ارتفاع آن به 15-20 متر می‌رسد. از اسانس برگ‌بو به‌عنوان داروی ضد لارو و نیز برای رفع درد مفاصل، تشنجهای عضلانی، گرفتگی عضلات و ایجاد بی‌حسی موضعی استفاده می‌شود. همچنین برگهای آن جهت خوشبو کردن و نیز به‌عنوان ادویه در تهیه ترشیجات بکار می‌رود. در این تحقیق، به منظور بررسی کمی و کیفی اسانس برگ‌بو کاشته شده در ایران، برگ این گیاه از باغ گیاه‌شناسی ملی ایران (تهران) و اندامهای مختلف سرشاخه (شامل ساقه، برگ و میوه) آن از باغ گیاه‌شناسی نوشهر در زمستان 1387 جمع‌آوری و پس از خشک کردن در سایه، اسانس آنها به روش تقطیر با آب استخراج شد. اسانسها به کمک دستگاههای کروماتوگرافی گازی و کروماتوگرافی گازی مجهز به طیف‌سنج جرمی تجزیه و شناسایی شدند. بازده اسانس (w/w نسبت به وزن خشک) برای برگ نمونه باغ گیاه‌شناسی ملی ایران 86/3% و برای برگ نمونه باغ گیاه‌شناسی نوشهر 35/1%، میوه 43/0% و در ساقه 22/0% بدست آمد. در اسانس برگهای برداشت شده از باغ گیاه‌شناسی ملی ایران، 20 ترکیب شناسایی شده که از بین آنها 8،1-سینئول (0/47%)، سابینن (9/13%) و آلفا-ترپینیل استات (5/11%) اجزای عمده بودند. در نمونه‌های برداشت شده از نوشهر، 27 ترکیب در اسانس برگ، 37 ترکیب در اسانس میوه و 24 ترکیب در اسانس ساقه شناسایی شدند. از بین ترکیبهای موجود در اندامهای مورد بررسی، برخی ترکیبها ازجمله 8،1-سینئول (2/58%)، آلفا-ترپینیل استات (0/10%) و سابینن (2/7%) در اسانس برگ، 8،1-سینئول (9/42%)، آلفا-ترپینیل استات (8/16%) و سابینن (7/4%) در ساقه و ترانس–بتا-اوسیمن (8/20%)، 8،1-سینئول (4/14 %)، آلفا-ترپینیل استات (5/8%)، جرماکرن B (8/7%)، آلفا-پینن (6/6%)، جرماکرن D (6%)، سابینن (4/5%) و بتا-پینن (1/5%)، در اسانس میوه بیشترین مقدار را به خود اختصاص داده‌اند. نتایج این تحقیق نشان داد که گرچه بازده اسانس ساقه بسیار کمتر از برگ است، اما اسانس این دو اندام از نظر ترکیب مشابه می‌باشند، در حالی که اسانس میوه دارای میزان 8،1-سینئول پایین‌تر از برگ و ساقه بوده و در عوض دارای مقدار قابل توجهی ترانس-بتا-اوسیمن است. همچنین اسانس برگ نمونه تهران بازده اسانس بالاتر ولی میزان 8،1-سینئول پایین‌تری دارد.
زهره حبیبی؛ مریم یوسفی
چکیده
در این تحقیق اسانس و عصاره قسمتهای هوایی گیاه Codonocephalum stenocalathium Rech. f. مورد بررسی قرار گرفت. روغن اسانسی به‌وسیله روش تقطیر با آب بدست آمد و با کروماتوگرافی گازی کوپل شده با طیف‌سنج جرمی جداسازی و شناسایی شد. 27 ترکیب که 2/70% از کل اسانس را تشکیل می‌دادند، شناسایی شدند. ترکیبهای اصلی تشکیل‌دهنده اسانس عبارت از E-نوسیفرول (4/10%)، ژرانیل-n-پروپیونات ...
بیشتر
در این تحقیق اسانس و عصاره قسمتهای هوایی گیاه Codonocephalum stenocalathium Rech. f. مورد بررسی قرار گرفت. روغن اسانسی به‌وسیله روش تقطیر با آب بدست آمد و با کروماتوگرافی گازی کوپل شده با طیف‌سنج جرمی جداسازی و شناسایی شد. 27 ترکیب که 2/70% از کل اسانس را تشکیل می‌دادند، شناسایی شدند. ترکیبهای اصلی تشکیل‌دهنده اسانس عبارت از E-نوسیفرول (4/10%)، ژرانیل-n-پروپیونات (4/6%)، Z-لانسئول استات (7/4%) و آلوآرومادندرن اپوکساید (4/3%) بودند. از عصاره کلروفرمی گیاه C. stenocalathiumدو ترکیب شناخته شده به نامهای ψ-تاراکساستریل استات و ایلیسیک اسید خالصسازی شد که با استفاده از روش طیفبینی رزونانس مغناطیسی شناسایی شدند. اثر ضد میکروبی عصاره خام کلروفرمی در برابر سه باکتری گرم مثبت و سه باکتری گرم منفی بررسی شد. عصاره خام بهویژه در برابر دو گونه باکتری گرم مثبت (Staphylococcus aureus و Bacillus subtilis) و یک گونه باکتری گرم منفی (Escherichia coli) فعالیت ضد باکتریایی بالایی نشان داد.
رویا یارائی؛ طوبی غضنفری؛ محسن ناصری؛ سمیه فلاح‌نژاد؛ مرضیه اقتداردوست
چکیده
سیستم ایمنی در اتیولوژی و پاتوفیزیولوژی بیماریهای متعددی دخالت می‌کند. بنابراین تعدیل پاسخهای ایمنی، ازجمله پاسخهای ایمنی هومورال می‌تواند در بهبود و کنترل این بیماریها مؤثر باشد. گیاهان دارویی به‌عنوان یکی از منابع غنی ایمونومدولاتورها (تنظیم‌کننده‌های پاسخ ایمنی) مطرح هستند. در این مطالعه به بررسی تأثیر فرآورده گیاهی- دریایی ...
بیشتر
سیستم ایمنی در اتیولوژی و پاتوفیزیولوژی بیماریهای متعددی دخالت می‌کند. بنابراین تعدیل پاسخهای ایمنی، ازجمله پاسخهای ایمنی هومورال می‌تواند در بهبود و کنترل این بیماریها مؤثر باشد. گیاهان دارویی به‌عنوان یکی از منابع غنی ایمونومدولاتورها (تنظیم‌کننده‌های پاسخ ایمنی) مطرح هستند. در این مطالعه به بررسی تأثیر فرآورده گیاهی- دریایی MS14 بر پاسخ ایمنی هومورال اولیه و ثانویه در موش پرداخته شده است. برای بررسی پاسخ هومورال اولیه، تعداد 19 رأس موش 8-6 هفته‌ای Balb/C، به دو گروه 7تایی دارو و یک گروه 5تایی کنترل تقسیم شدند. دوزهای 50 و 100 میلی‌گرم در کیلوگرم MS14 به مدت 5 روز به موشهای گروه دارو و حلال MS14 به موشهای گروه کنترل خورانده شد. همزمان با روز اول تجویز دارو، گلبول قرمز گوسفند (SRBC) به داخل صفاق موشها تزریق و خونگیری از قلب موشها در روز ششم انجام شد و تیتر آنتی‌بادی آگلوتین‌کننده سرم اندازه‌گیری شد. برای بررسی پاسخ ثانویه، موشها در پنج نوبت با تزریق SRBC ایمیونیزه شدند و همزمان MS14 با دوز 100 میلی‌گرم در کیلوگرم به آنها خورانده شد و در روز دهم خونگیری انجام شد. در پایان، بعد از جدا کردن سرم، تیتر آنتی‌بادی آگلوتین‌کننده بررسی شد و همچنین بخشی از سرم برای سنجش IgG در فریزر 70- درجه سانتی‌گراد قرار گرفت. غلظت IgG در این نمونه‌ها به روش الایزا اندازه‌گیری شد. داروی MS14 موجب کاهش تیتر آنتی‌بادی سرم در پاسخ هومورال اولیه در مقایسه با گروه کنترل دارو می‌شود. به این ترتیب که میانگین تیتر آنتی‌بادی در گروه کنترل،571/44 و در گروه دارو با دوز 50 میلی‌گرم در کیلوگرم، 6/27 و در گروه دارو با دوز 100 میلی‌گرم در کیلوگرم، 33/7 بوده است. در پاسخ ثانویه اگرچه کاهش مختصر در تیتر آنتی‌بادی در چند بار تکرار تست آگلوتیناسیون دیده شد، ولی نتایج از نظر آماری معنی‌دار نبوده است (میانگین تیتر در گروه کنترل 6/25 و در گروه دارو 2/11). میزان IgG سرم موشهای کنترل و دریافت کننده MS14 نیز اختلاف معنی‌دار از نظر آماری نداشته است (گروه کنترل 9/374 نانوگرم در میلی‌لیتر و گروه دارو 1/382 نانوگرم در میلی‌لیتر). فرآورده گیاهی MS14 می‌تواند موجب کاهش آنتی‌بادی در پاسخ اولیه که عمدتاً IgM هستند شود ولی در شرایط آزمایش ما تأثیری بر آنتی‌بادی در پاسخ ثانویه که عمدتاً IgG است ندارد. با بررسی بیشتر این فرآورده و مکانیسمهای احتمالی آن می‌توان MS14 را به‌عنوان یک ایمونومدولاتور بالقوه با قدرت کاهش پاسخهای IgM معرفی و در موارد بیماریهایی که پاتوژنز آنها با IgM مرتبط است بکار برد.
نوید معزّی؛ حسین نجف‌زاده ورزی؛ سالومه شیرعلی
چکیده
کاهش عوارض ترمیم زخم و افزایش سرعت بهبودی از جنبه‌های مورد تحقیق علم جراحی می‌باشد. شناخت داروهای ارزان و مؤثر که قابل دسترسی باشند، به‌خصوص فراورده‌های گیاهی، می‌تواند ازجمله موارد مشترک در مطالعات مربوط به جراحی و علم فارماکولوژی باشد. از آنجایی که عصاره میوه سنجد (Elaeagnus angustifolia L.) و حنا (Lowsonia intermis L.) در مطالعات قبلی اثر ضد التهابی ...
بیشتر
کاهش عوارض ترمیم زخم و افزایش سرعت بهبودی از جنبه‌های مورد تحقیق علم جراحی می‌باشد. شناخت داروهای ارزان و مؤثر که قابل دسترسی باشند، به‌خصوص فراورده‌های گیاهی، می‌تواند ازجمله موارد مشترک در مطالعات مربوط به جراحی و علم فارماکولوژی باشد. از آنجایی که عصاره میوه سنجد (Elaeagnus angustifolia L.) و حنا (Lowsonia intermis L.) در مطالعات قبلی اثر ضد التهابی و ضدعفونی‌کنندگی داشته‌اند، بنابراین در این مطالعه مورد استفاده قرار گرفتند. در چهار گروه از رت‌های ماده (هر گروه، 5 سر) که توسط فرمول معمول کتامین/ زایلازین بیهوش شده بودند، توسط تیغ جراحی و در شرایط استریل، برشی به طول 6 سانت بر روی خط پشتی ایجاد شده و با فواصل 1 سانتی‌متری بخیه شد. طول زخم از روز اول تا بهبودی کامل اندازه‌گیری شد و درصد بهبودی در گروههای مختلف مقایسه شد. عصاره الکلی میوه سنجد و خمیر حنا و کرم سولفادیازین نقره هر یک به میزان نیم گرم در هر روز بر روی طول زخم مالیده شد و یک گروه هم به‌عنوان شاهد، دارویی دریافت نکردند. میانگین درصد بهبودی در هفته اول برای گروههای شاهد، حنا، سنجد و سولفادیازین نقره به‌ترتیب 50، 70، 90 و 90 درصد بوده است. بهبودی کامل زخم در تمام طول برش در گروههای شاهد، حنا، سنجد و سولفادیازین نقره به‌ترتیب پس از 13، 12، 10 و 8 روز حاصل شد. با توجه به میانگین درصد بهبودی در گروههای مختلف، در هفته اول دوره بهبودی، می‌توان گفت که عصاره سنجد می‌تواند با سرعتی معادل سولفادیازین نقره ترمیم زخم را تسریع نماید. در حالی که خمیر حنا در بازه زمانی فوق عملکرد مشابهی را نشان نمی‌دهد، ولی در طول کل دوره در بهبود زخم نسبتاً مؤثر است.
عسکر غنی؛ مجید عزیزی؛ علی تهرانی‌فر
چکیده
بومادران ازجمله گیاهان دارویی و زینتی متعلق به خانواده کاسنی (Asteraceae) می‌باشد و گونه‌های مختلف آن به‌صورت وحشی در مناطق مختلف ایران رویش دارند. این گونه‌ها به‌عنوان گیاهانی کم‌توقع می‌توانند در فضای سبز مناطق خشک مورد استفاده قرار گیرند. به منظور بررسی اثر تنش خشکی ناشی از پلی‌اتیلن گلیکول (PEG) بر روی درصد و سرعت جوانه‌زنی و طول ...
بیشتر
بومادران ازجمله گیاهان دارویی و زینتی متعلق به خانواده کاسنی (Asteraceae) می‌باشد و گونه‌های مختلف آن به‌صورت وحشی در مناطق مختلف ایران رویش دارند. این گونه‌ها به‌عنوان گیاهانی کم‌توقع می‌توانند در فضای سبز مناطق خشک مورد استفاده قرار گیرند. به منظور بررسی اثر تنش خشکی ناشی از پلی‌اتیلن گلیکول (PEG) بر روی درصد و سرعت جوانه‌زنی و طول ریشه‌چه 6 گونه بومادران وحشی، آزمایشی بر پایه فاکتوریل و در قالب بلوکهای کامل تصادفی با دو فاکتور و سه تکرار اجرا شد. فاکتور اول شامل پنج سطح خشکی (صفر، 5-، 7-، 9- و20- بار) حاصل از پلی‌اتیلن گلیکول که پتانسیل صفر بار به‌عنوان شاهد در نظر گرفته شد و فاکتور دوم شامل شش گونه بومادران به اسامی A. eriophora، A. millefolium، A. filipendula، A. nobilis، A. wilhelmsii و A. biebersteinii بود. بذر این نمونه‌ها از گونه‌های وحشی مناطق شیراز، مشهد و کرج جمع‌آوری شد. نتایج آنالیز واریانس نشان داد که سطوح مختلف خشکی و نوع گونه بر درصد جوانه‌زنی، سرعت جوانه‌زنی و طول ریشه‌چه تأثیر معنی‌داری (P<0.01) دارد و اثر متقابل خشکی و گونه نیز در مورد صفات فوق‌الذکر معنی‌دار شد. نتایج این بررسی نشان داد که در گونه‌های بومادران طول ریشه‌چه کمتر تحت تأثیر پتانسیل خشکی قرار گرفته و درصد جوانه‌زنی نسبت به دیگر مؤلفه‌های جوانه‌زنی فاکتور بهتری برای ارزیابی مقاومت به خشکی این گونه‌ها می‌باشد. به‌طور کلی، گونه‌های A. millefolium و A. eriophora به‌ترتیب بیشترین مقاومت و گونه‌های A. biebesteinii و A. nobilis کمترین مقاومت را نسبت به تنش خشکی در مرحله جوانه‌زنی داشتند و مقاومت گونه‌های A. wilhelmsii و A. filipendula حد واسط این دو گروه بودند. بومادران، تنش خشکی، پلی‌اتیلن گلیکول، جوانه‌زنی.
الهام مرتضی؛ غلامعلی اکبری؛ سید علی‌محمد مدرس ثانوی؛ بهروز فوقی؛ محمد عبدلی؛ حسین علی‌آبادی فراهانی
چکیده
به منظور بررسی تأثیر تاریخ کاشت و تراکم بوته مختلف بر مقدار و ترکیبهای اسانس گیاه سنبل‌الطیب (Valeriana officinalis L.)، این آزمایش در سالهای 1385-1384، در مزرعه آزمایشی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران انجام شد. آزمایش به‌صورت کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار اجرا شد. عامل اصلی زمان کاشت، در سه سطح 20 مرداد، 10 و 30 شهریور و عامل فرعی ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر تاریخ کاشت و تراکم بوته مختلف بر مقدار و ترکیبهای اسانس گیاه سنبل‌الطیب (Valeriana officinalis L.)، این آزمایش در سالهای 1385-1384، در مزرعه آزمایشی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران انجام شد. آزمایش به‌صورت کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار اجرا شد. عامل اصلی زمان کاشت، در سه سطح 20 مرداد، 10 و 30 شهریور و عامل فرعی تراکم کاشت، در سه سطح 40000، 80000 و 120000 بوته در هکتار بود. بذرهای سنبل‌الطیب از واحد تحقیقات گیاهان دارویی دانشگاه شهید بهشتی تهیه شد. پس از استخراج اسانس از ریشه خشک شده به روش تقطیر با آب، ترکیبهای آن توسط دستگاههای کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف‌سنج جرمی (GC/MS) مورد شناسایی قرار گرفت. تعداد 81 ترکیب در اسانس سنبل‌الطیب شناسایی شد. در میان همه این ترکیبها، بورنیل استات، والرنال، کامفن و والرانون بیشترین درصد را در میان دیگر ترکیبهای اسانس دارا بودند. با توجه به نتایج، تیمارهای تاریخ کاشت و تراکم بوته، در سطح 1 درصد تأثیر معنی‌داری بر مقدار اسانس و ترکیبهای بورنیل استات، والرنال، کامفن و والرانون داشت و اثر متقابل تاریخ کاشت و تراکم بوته در سطح 5 درصد بر صفت درصد اسانس، معنی‌دار بود. نتایج نهایی این آزمایش نشان داد که بیشترین مقدار اسانس و ترکیبهای بورنیل استات، والرنال، کامفن و والرانون از تیمار تاریخ کاشت 30 شهریور و تراکم 40000 بوته در هکتار حاصل شد.
