زهرا فاکر باهر؛ سید محمود غفاری
دوره 4، شماره 1 ، مرداد 1378، ، صفحه 13-32
چکیده
کائوچو ماده ای خام و ضروری است که امروزه در زندگی نوین به عنوان ماده ای حیاتی نقش مهمی را ایفا می نماید. وایول یکی از گیاهان تولیدکننده کائوچو است که به عنوان منبعی از کائوچوی طبیعی، رزین و چند محصول فرعی همواره مورد توجه می باشد. در این طرح، بذر 8 رقم از ارقام مختلف این گیاه تهیه و به منظور تولید نهالهای مناسب، نحوه جوانه زنی، نوع ...
بیشتر
کائوچو ماده ای خام و ضروری است که امروزه در زندگی نوین به عنوان ماده ای حیاتی نقش مهمی را ایفا می نماید. وایول یکی از گیاهان تولیدکننده کائوچو است که به عنوان منبعی از کائوچوی طبیعی، رزین و چند محصول فرعی همواره مورد توجه می باشد. در این طرح، بذر 8 رقم از ارقام مختلف این گیاه تهیه و به منظور تولید نهالهای مناسب، نحوه جوانه زنی، نوع بستر مناسب، زمان و شرایط لازم جهت کشت گلخانه ای و در نهایت رشد قطری و طولی نهالهای تولید شده مورد مقایسه قرار گرفت. از مجموع تیمارهای اعمال شده به هدف تسریع جوانه زنی، تیمار شیمیایی با استفاده از هیپوکلریت سدیم و جیبرلین به عنوان مناسب ترین تیمار و مخلوط خاکی پیت موس + پرلیت + خاک و ماسه به عنوان مناسب ترین مخلوطی خاکی جهت کشت بذور تعیین و انتخاب گردید. نتایج کشت در ماه های مختلف، در شرایط کنترل شده و کنترل نشده نشان داد که بالاترین میانگین درصد جوانه زنی در مهر ماه در شرایط کنترل شده و حداکثر آن در کولتیوار P2 می باشد. میانگین درصد زنده مانی در کلیه کولتیوارها در مهر و شهریور تقریبا برابر و حداکثر زنده مانی در کولتیوار P4در شهریور ماه مشاهده گردید. حداکثر میانگین رشد طولی در کولتیوارهای P5 ، P6و بالاترین رشد قطری نیز در کولتیوارهایP6 ، P5و نیز P1 مشاهده شد.
کامکار جایمند؛ محمدباقر رضایی؛ غلامرضا نبی
دوره 6، شماره 1 ، شهریور 1379، ، صفحه 13-27
چکیده
نعناع از جمله گیاهان بسیار مهم دارویی است که مصارف گسترده ای در صنایع دارویی و غذایی دارد. گونه Mentha piperita L از خانواده نعناعیان (Labiatae) ازدو منطقه: یکی شهرستان کرج، منطقه کلاک (نمونه 1) در اواخر خرداد 1376 و نمونه دیگر از ارتفاعات 70 کیلومتری کاشان روستای کامو (نمونه 2) در اواخر خرداد 1377(هر دو نمونه به صورت دست کاشت) جمع آوری گردید ...
بیشتر
نعناع از جمله گیاهان بسیار مهم دارویی است که مصارف گسترده ای در صنایع دارویی و غذایی دارد. گونه Mentha piperita L از خانواده نعناعیان (Labiatae) ازدو منطقه: یکی شهرستان کرج، منطقه کلاک (نمونه 1) در اواخر خرداد 1376 و نمونه دیگر از ارتفاعات 70 کیلومتری کاشان روستای کامو (نمونه 2) در اواخر خرداد 1377(هر دو نمونه به صورت دست کاشت) جمع آوری گردید و از برگ آن به روش تقطیر با بخار آب اسانس گیری به عمل آمد. در هر دو نمونه بازده اسانس یک درصد نسبت به وزن برگ تازه گیاه محاسبه گردید. ترکیبهای تشکیل دهنده اسانس‌ها با دستگاه های کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) تجزیه گردیدند و بیشترین میزان ترکیبها در اسانس نمونه 1،Neomenthol (42.62 درصد)، 1,8-Cineole (16.81 درصد) وPiperitone (12.25 درصد) که در مجموع 71.68 درصد از کل اسانس را تشکیل می دهند و در نمونه 2، مقدارL-Menthol (37.55درصد)،L-Menthone (19.13 درصد)، 1,8-Cineole (11.48 درصد) وMenthofuran (4.45 درصد) که در مجموع 72.61 درصد از کل اسانس را تشکیل می دهند مشاهده گردیدند. بین دو نمونه از لحاظ ترکیبها تفاوت زیادی مشاهده شد.
زراعت و باغبانی
مهدی نقی زاده؛ روح اله مرادی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1400.37.13.105.1.1605.1610این تحقیق به‌منظور بررسی پتانسیل کشت مخلوط افزایشی اسطوخودوس (Lavandula angustifolia Mill.) و بابونه (Matricaria chamomilla L.) جهت بهبود کارایی مصرف نور به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی بردسیر، دانشگاه شهید باهنر کرمان در سال زراعی 1397-1398 اجرا شد. ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1400.37.13.105.1.1605.1610این تحقیق به‌منظور بررسی پتانسیل کشت مخلوط افزایشی اسطوخودوس (Lavandula angustifolia Mill.) و بابونه (Matricaria chamomilla L.) جهت بهبود کارایی مصرف نور به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی بردسیر، دانشگاه شهید باهنر کرمان در سال زراعی 1397-1398 اجرا شد. تیمارها شامل کود در چهار سطح (1- شاهد، 2- NPK: 69، 46 و 25 کیلوگرم در هکتار، 3- کود گاوی: 20 تن در هکتار و 4- ترکیب NPK با کود گاوی به میزان نصف از هر کدام) و الگوی کاشت در سه سطح (1- کشت خالص اسطوخودوس، 2- کشت خالص بابونه و 3- کشت مخلوط افزایشی دو گیاه اسطوخودوس (گیاه اصلی) و بابونه (گیاه همراه)) بود. نتایج نشان داد که مجموع شاخص سطح برگ دو گیاه در کشت مخلوط به‌طور معنی‌داری بالاتر از کشت خالص هر دو گیاه بود. استفاده توأم کود گاوی + NPK بالاترین میزان ماده خشک اسطوخودوس (868 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد گل بابونه (366 کیلوگرم در هکتار)، درصد اسانس بابونه (0.56%) و اسطوخودوس (0.80%) و تشعشع جذبی (1321 مگاژول در متر‌مربع) را در تمامی الگوهای کاشت دارا بود. اختلاف معنی‌داری بین الگوهای کشت از نظر درصد اسانس مشاهده نشد. به‌دلیل هم‌پوشانی کانوپی دو گیاه در الگوی کشت مخلوط، میزان تشعشع فعال فتوسنتزی جذب شده طی فصل رشد در تیمار کشت مخلوط بالاتر از کشت خالص دو گیاه بود. نسبت برابری زمین (LER) بر حسب تشعشع در تیمارهای کودی بین 1.33 تا 1.37 متغیر بود. بالاترین میزان کارایی مصرف نور (1.63 گرم ماده خشک بر مگاژول تشعشع) برای بابونه در کشت مخلوط در تیمار کود گاوی + NPK حاصل شد. به‌طور کلی، نتایج تأیید نمود که استفاده از تیمار کود گاوی + NPK و کشت‌مخلوط دو گیاه میتواند راه‌کار مناسبی برای استفاده کاراتر از نور و بهبود عملکرد کمّی و کیفی دو گیاه باشد.
مه‌لقا قربانلی؛ فریده احمدی؛ اعظم منفرد؛ غلامحسین بخشی‌خانیکی
چکیده
آسکوربات به‌عنوان یک آنتی‌اکسیدان قوی اثرهای زیستی قابل‌توجهی بر روی رشد و نمو گیاهان دارد، ازجمله باعث افزایش تحمل گیاهان به تنش‌های محیطی می‌شود. در پژوهش حاضر اثر تنش شوری و برهم‌کنش آن با آسکوربات روی مقدار پرولین، آنزیمهای کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز و مالون دی‌آلدئید در گیاه زیره سبز (Cuminum cyminum L.)، مورد بررسی ...
بیشتر
آسکوربات به‌عنوان یک آنتی‌اکسیدان قوی اثرهای زیستی قابل‌توجهی بر روی رشد و نمو گیاهان دارد، ازجمله باعث افزایش تحمل گیاهان به تنش‌های محیطی می‌شود. در پژوهش حاضر اثر تنش شوری و برهم‌کنش آن با آسکوربات روی مقدار پرولین، آنزیمهای کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز و مالون دی‌آلدئید در گیاه زیره سبز (Cuminum cyminum L.)، مورد بررسی قرار گرفت. گیاهان مورد مطالعه در گلدانهای حاوی شن، رس و خاک برگ (به نسبت 1: 1: 1) کاشته شده و گیاهان سه هفته بعد از جوانه‌زنی تحت غلظت‌های مختلف کلریدسدیم (0، 25، 50، 75، 100، 125 میلیمولار) و آسکوربات (9 میلیمولار) قرار گرفتند. در گیاهان تحت تیمار شوری با افزایش غلظت‌های NaCl میزان پرولین، کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز و مالون دی‌آلدئید افزایش یافت و گیاهانی که همزمان تحت تأثیر کلریدسدیم و آسکوربات قرار گرفتند در میزان غلظت‌های یکسان NaCl میزان پرولین، کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز افزایش بیشتری نشان دادند. مقدار افزایش مالون دی‌آلدئید کاهش معنی‌داری داشت که نشاندهنده اثر آسکوربات بر کاهش خسارت اکسیداتیو است.
علیرضا یاوری؛ وحیده ناظری؛ فاطمه سفیدکن؛ محمداسماعیل حسنی
چکیده
آویشن آذربایجانی با نام علمی .Thymus migricus Klokov & Desj.-Shost متعلق به خانواده نعناعیان (Lamiaceae) می‌باشد. از میان 250 گونه مختلف از این جنس که در سراسر جهان پراکنش دارند، 14 گونه در کشور ایران رویش طبیعی دارند که از این تعداد، 4 گونه اندمیک ایران است. سرشاخه‌های گلدار این گیاه در اوایل خرداد 1387 از سه منطقه قوشچی، نازلو و بند واقع در استان آذربایجان‌غربی ...
بیشتر
آویشن آذربایجانی با نام علمی .Thymus migricus Klokov & Desj.-Shost متعلق به خانواده نعناعیان (Lamiaceae) می‌باشد. از میان 250 گونه مختلف از این جنس که در سراسر جهان پراکنش دارند، 14 گونه در کشور ایران رویش طبیعی دارند که از این تعداد، 4 گونه اندمیک ایران است. سرشاخه‌های گلدار این گیاه در اوایل خرداد 1387 از سه منطقه قوشچی، نازلو و بند واقع در استان آذربایجان‌غربی جمع‌آوری شده و بعد در سایه و در دمای اتاق خشک گردیدند. استخراج اسانس به روش تقطیر با آب و توسط دستگاه طرح کلونجر طبق فارماکوپه بریتانیا برای مدت 4 ساعت انجام شد. ترکیبهای شیمیایی اسانس‌ها با استفاده از دستگاه‌های گاز کروماتوگرافی گازی (GC) و گاز کروماتوگراف متصل به طیفسنج جرمی (GC/MS) شناسایی شدند. بازده متوسط تولید اسانس توسط سرشاخه‌های گلدار در سه بار تکرار بر حسب وزن سرشاخه خشک، تقریباً 5/1 درصد (قوشچی)، 7/1 درصد (نازلو) و 4/1 درصد (بند) تعیین شد. در مجموع در اسانس قوشچی، نازلو و بند به‌ترتیب 20، 18 و 21 ترکیب شناسایی شد که از میان این ترکیبها، سه ترکیب تیمول (5/70%-6/46%)، گاما-ترپینن (7/16%-2/6%) و پارا-سیمن (2/6%-0/4%) در میان سه منطقه مشترک بوده و از غلظت بالایی برخوردار بودند. با توجه به بازده اسانس بالا و غنی بودن از ترکیب فنولی ارزشمند تیمول، می‌توان نتیجه گرفت که نمونه اسانس نازلو در میان سه منطقه مورد مطالعه در استان آذربایجان‌غربی میتواند جهت مقاصد مختلف به‌ویژه کاربردهای دارویی بکار برده شود.
محمدحسین سعیدی‌راد؛ پروین شرایعی؛ سعید ظریف نشاط
چکیده
زعفران ازجمله گیاهانیست که ازدیاد آن از طریق پیاز انجام می‌شود. پس از پایان عمر مفید گلدهی مزرعه زعفران، باید پیازها از خاک خارج شده و پس از درجه‌بندی در مزرعه جدید کشت شوند. بررسی و تعیین شرایط مناسب بسته‌بندی و نگهداری پیازها میتواند از تحلیل رفتن قوه نامیه کاسته و همچنین کیفیت پیاز را در حد مطلوب برای کشت مجدد حفظ نماید. در این ...
بیشتر
زعفران ازجمله گیاهانیست که ازدیاد آن از طریق پیاز انجام می‌شود. پس از پایان عمر مفید گلدهی مزرعه زعفران، باید پیازها از خاک خارج شده و پس از درجه‌بندی در مزرعه جدید کشت شوند. بررسی و تعیین شرایط مناسب بسته‌بندی و نگهداری پیازها میتواند از تحلیل رفتن قوه نامیه کاسته و همچنین کیفیت پیاز را در حد مطلوب برای کشت مجدد حفظ نماید. در این تحقیق به‌منظور تعیین مناسب‌ترین شرایط نگهداری پیازهای زعفران، اثر نوع بسته‌بندی، دما و زمان نگهداری بر میزان ضایعات پیازها، تغییرات خصوصیات فیزیکی (رطوبت، جرم مخصوص)، خصوصیات مکانیکی (نیرو و انرژی مورد نیاز برای شکست در بارگذاری شبه استاتیکی) در قالب آزمایش فاکتوریل با پایه طرح کاملاً تصادفی بررسی شد. نوع بسته‌بندی، دمای انبار و زمان نگهداری تأثیر معنی‌داری در سطح احتمال 1% بر ضایعات و همچنین درصد کاهش وزن پیازهای زعفران داشت. به‌طوری که با افزایش زمان نگهداری پیازهای زعفران از یک ماه به سه ماه، درصد ضایعات و کاهش وزن مربوط به از دست دادن رطوبت افزایش یافت. البته کمترین و بیشترین میزان ضایعات به‌ترتیب در بسته‌بندی نوع توری و نایلون مشاهده شد. به‌نحوی که نگهداری پیازهای زعفران در دمای 10 درجه سانتی‌گراد و استفاده از توری برای بسته‌بندی آن، علاوه‌بر کاهش ضایعات موجب حفظ بهتر رطوبت بافت پیاز گردید.
شاهین مردانی نژاد؛ بهمن خلدبرین؛ یوسفعلی سعادت؛ علی مرادشاهی؛ منصوره وزیرپور
دوره 19، شماره 1 ، اردیبهشت 1382، ، صفحه 15-36
چکیده
در این تحقیق با استفاده از ویژگیهای مورفولوژی و بررسی فلور ایران ، ترکیه و فلسطین گونه اسطوخودوس شناسایی گردید، این گونه با اسامی علمی Lavandula officinalis,Lavandula vera,Lavandula angustifolia شهرت دارد. بهترین روش تکثیر این گیاه با قلمه های برگدار به طول 8-5 سانتی متر از بوته‌های 3-2 ساله مادری می باشد، استفاده از آکسین با غلظت ppm 5 به مدت 24 ساعت در دو هفته، ...
بیشتر
در این تحقیق با استفاده از ویژگیهای مورفولوژی و بررسی فلور ایران ، ترکیه و فلسطین گونه اسطوخودوس شناسایی گردید، این گونه با اسامی علمی Lavandula officinalis,Lavandula vera,Lavandula angustifolia شهرت دارد. بهترین روش تکثیر این گیاه با قلمه های برگدار به طول 8-5 سانتی متر از بوته‌های 3-2 ساله مادری می باشد، استفاده از آکسین با غلظت ppm 5 به مدت 24 ساعت در دو هفته، ریشه زنی قلمه ها را نسبت به گروه شاهدتسریع نمود. قلمه های تیمار شده در اوایل هفته سوم و قلمه های تیمار نشده دراواخر هفته پنجم شروع به ریشه‌زنی کردند. تعداد 500 قلمه اسطوخودوس به روش فوق تهیه گردید، پس از سه ماه رشد و مراقبت از قلمه ها در گلخانه، قلمه های ریشه دار شده به محل اجرای طرح انتقال یافتند. اسیدیته خاک مزرعه خنثی و مقدار ازت خاک بسیار ناچیز بود، سپس مزرعه در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار کرت بندی گردید، در هر کرت 15 قلمه ریشه دار کاشته شد، سیستم آبیاری قطره ای در مزرعه تعبیه شد، مقادیر 0، 50 ،100 ، 150 و 200 کیلوگرم در هکتار نیترات آمونیوم 26 درصد به صورت سرک در سه نوبت و هر نوبت به فواصل 2 ماه با محاسبه مساحت هر کرت به مزرعه اضافه گردید، پس از گذشت پنج ماه برداشت به صورت نمونه برداری تصادفی ده بوته در هر کرت انجام گرفت،ارتفاع و قطر سایه گستر بوته ها اندازه گرفته شد، بوته ها از طوقه چیده شد، سپس وزن تر آنها اندازه گیری شد، پس از ده روز وزن خشک بو ته ها یادداشت شد، بوسیله دستگاه کلونجر اسانس بوته های خشک هر تیمار استخراج گردید.نتایج نشان داد وزن تر، وزن خشک، وزن خشک برگ و ساقه ، ارتفاع، قطر سایه گستر، قطر ساقه،تعداد شاخه ها و مقدار اسانس گیاه اسطوخودوس، با افزایش نیترات آمونیوم مصرفی افزایش یافت. نتایج نشان داد بهترین رشد در تیمارKg/ha 200-150 مشاهده شد و حداکثر اسانس مربوط به تیمار200-150 کیلوگرم در هکتار نیترات آمونیوم بود،گرچه ازت مستقیماً در ترکیبات دارویی اسطوخودوس وجود ندارد اما چون ازت جزء مهمی از ملکول کلروفیل است، لذا هرچه عرضة ازت بیشتر گردد برگها بزرگتر شده وسطح کربن گیری زیادتر شده و ساخت مواد هیدروکربنه بدنبال آن منجر به افزایش محصولات این گیاه شده و از طرفی با افزایش سطح برگ تعداد کرکهای ترشح کننده اسانس این گیاه زیادتر شده و متعاقب آن مقدار اسانس استخراجی زیاد تر می گردد، البته مقدار ازت مصرفی حد آستانه ای دارد و افزایش بیش از حد کود های ازته منجر به کاهش معیارهای مذکور خواهد شد،در تیمار Kg/ha 150 بوته ها زودتر به گل نشستند بدلیل اهمیت دارویی و صنعتی بیشترگلها،توصیه می گردد مقدار مصرفی کودهای ازته Kg/ha 150 باشد.
محمدباقر رضایی؛ کامکار جایمند؛ محبوبه کریمی ستوده؛ قاسم اسدیان؛ پرویز زندی؛ محمود معلمی
دوره 14، شماره 1 ، دی 1381، ، صفحه 15-23
چکیده
مصرف ترکیبهای معدنی موجود درگیاهان از جنبه‌های مختلف مورد توجه محققان می‌باشد. گرچه این ترکیبها در ارتقاء سلامتی، پیشگیری و درمان برخی بیماریها مفید می‌باشند، اما در مواردی نیز مصرف بیش از حد آنها سمی است. از اینرو با اندازه‌گیریی این عناصر درگیاه یا فرآورده‌های گیاهی می‌توان ضمن تعیین میزان مجاز مصرف آنها در فرآورده‌های غذایی، ...
بیشتر
مصرف ترکیبهای معدنی موجود درگیاهان از جنبه‌های مختلف مورد توجه محققان می‌باشد. گرچه این ترکیبها در ارتقاء سلامتی، پیشگیری و درمان برخی بیماریها مفید می‌باشند، اما در مواردی نیز مصرف بیش از حد آنها سمی است. از اینرو با اندازه‌گیریی این عناصر درگیاه یا فرآورده‌های گیاهی می‌توان ضمن تعیین میزان مجاز مصرف آنها در فرآورده‌های غذایی، دارویی، بهداشتی و آرایشی، ارتباط بین گیاه و محیط کشت را نیز تعیین نمود.
در این تحقیق پس از جمع‌آوری صمغ گونه گون سفید (Astragalus gossypinus) از استان‌های چهارمحال بختیاری، همدان، فارس و کرمانشاه جهت تعیین عناصر معدنی آنها از جمله کلسیم، منیزیم، پتاسیم، سدیم، فسفر و نیتروژن از روشهای پیچیده مختلف و دستگاه‌های نور سنجی شعلهای (Flame photometry)، رنگسنجی (Colorimetry) و کجلدال استفاده گردید. بیشترین کد میزان هر کدام از عناصر به ترتیب، 0.84، 0.56، 0.21، 0.49 ، 0.85، 0.06 درصد عنصر فسفر کمترین (0.01%) درصد و کلسیم بیشترین (0.85%) درصد را در کتیرای مناطق مختلف تشکیل دادند. البته مقدار این عناصر تابع مناطق رویشی گیاه بوده است.
دوره 1، شماره 1 ، بهمن 1377، ، صفحه 15-27
چکیده
محل جمع آوری گیاه: اطراف تهران
فصل جمع آوری گیاه: اواخر خرداد ماه
اندام مورد استفاده: قسمتهای هوایی گیاه
روش اسانس گیری: تقطیر با آب و بخار با دستگاه Kasier & Lang
بازده اسانس: 0.5 درصد نسبت به وزن گیاه خشک
ترکیبهای اصلی: کامفر(0.39%)، لیمونن+ 1و8 سینئول(15%)، کامفن(6%)، آلفا پی نن(5%)
بیشتر
محل جمع آوری گیاه: اطراف تهران
فصل جمع آوری گیاه: اواخر خرداد ماه
اندام مورد استفاده: قسمتهای هوایی گیاه
روش اسانس گیری: تقطیر با آب و بخار با دستگاه Kasier & Lang
بازده اسانس: 0.5 درصد نسبت به وزن گیاه خشک
ترکیبهای اصلی: کامفر(0.39%)، لیمونن+ 1و8 سینئول(15%)، کامفن(6%)، آلفا پی نن(5%)
دوره 2، شماره 1 ، بهمن 1377، ، صفحه 15-25
چکیده
محل جمع آوری گیاه: لاهیجان
فصل جمع آوری گیاه: تابستان
اندام مورد استفاده: قسمتهای هوایی گیاه
روش اسانس گیری: تقطیر با آب و بخار با دستگاه Kaiser & Lang
بازده اسانس: 0.2% نسبت به وزن گیاه خشک
ترکیبهای اصلی: پولگون (66.5%)، منتون (24.5%)، منتوفوران (4.2%)
بیشتر
محل جمع آوری گیاه: لاهیجان
فصل جمع آوری گیاه: تابستان
اندام مورد استفاده: قسمتهای هوایی گیاه
روش اسانس گیری: تقطیر با آب و بخار با دستگاه Kaiser & Lang
بازده اسانس: 0.2% نسبت به وزن گیاه خشک
ترکیبهای اصلی: پولگون (66.5%)، منتون (24.5%)، منتوفوران (4.2%)
کامکار جایمند
دوره 3، شماره 1 ، اردیبهشت 1378، ، صفحه 15-26
چکیده
در این تحقیق، ترکیب های تشکیل دهنده اسانس گیاه بابونه کبیر Tanacetum Parthenium (l.) Shultz-BIP. از خانواده Asteraceae که به نام تب بر (fever few) نیز معروف است مورد شناسایی قرار گرفت. نمونه مورد آزمایش از اندامهای هوایی گیاه از اطراف جاده چالوس (شهرستانک) در اواخر خرداد 1375 جمع آوری گردید و پس از خشک کردن در دمای محیط به روش تقطیر با بخار آب اسانس گیری شد. اسانس ...
بیشتر
در این تحقیق، ترکیب های تشکیل دهنده اسانس گیاه بابونه کبیر Tanacetum Parthenium (l.) Shultz-BIP. از خانواده Asteraceae که به نام تب بر (fever few) نیز معروف است مورد شناسایی قرار گرفت. نمونه مورد آزمایش از اندامهای هوایی گیاه از اطراف جاده چالوس (شهرستانک) در اواخر خرداد 1375 جمع آوری گردید و پس از خشک کردن در دمای محیط به روش تقطیر با بخار آب اسانس گیری شد. اسانس با دستگاه کروماتوگرافی گازی(GC) و دستگاه کروماتوگرافی گازی متصل شده به طیف سنج جرمی (GC/MS) مورد بررسی قرار گرفت و شناسایی کمی و کیفی آنها با مطالعه طیفسنجی جرمی و محاسبه شاخص های بازداری کواتس و سطح زیر هر پیک در کروماتوگرام GC صورت گرفت. ازبین ترکیب های شناسایی شده در اسانس مذکور تعداد 12 ترکیب در این اسانس شناسایی شده اند که در مجموع 74.43 درصد از وزن اسانس را تشکیل می دهند، از میان ترکیب های شناسایی شده Camphor (35.93درصد)، chrysantenyl acetate (30.36 درصد) ، β-caryophyllene (1.37درصد)و Germacrene-D (1.02درصد) بیشترین مقدار را به خود اختصاص می دهند.
فاطمه علوی نایینی؛ زهرا اسرار؛ حسین مظفری
چکیده
گیاه رزماری (Rosmarinus officinalis L.) از لحاظ زینتی و دارویی دارای ارزش زیادی می‌باشد. مطالعه وضعیت رشد و آناتومیک این گیاه در مرحله ریشه‌زایی قلمه‌ها اهمیت دارد. در این پژوهش، تأثیر جداگانه و همزمان ویتامین B1 (تیامین) و ایندول‌بوتیریک اسید (IBA) بر رشد طولی، ریشه‌زایی و ساختار آناتومیک ریشه‌های نابجای قلمه‌های رزماری در محیط کشت هیدروپونیک ...
بیشتر
گیاه رزماری (Rosmarinus officinalis L.) از لحاظ زینتی و دارویی دارای ارزش زیادی می‌باشد. مطالعه وضعیت رشد و آناتومیک این گیاه در مرحله ریشه‌زایی قلمه‌ها اهمیت دارد. در این پژوهش، تأثیر جداگانه و همزمان ویتامین B1 (تیامین) و ایندول‌بوتیریک اسید (IBA) بر رشد طولی، ریشه‌زایی و ساختار آناتومیک ریشه‌های نابجای قلمه‌های رزماری در محیط کشت هیدروپونیک مطالعه گردید. ترکیب تیمارها با استفاده از آزمایش فاکتوریل به‌صورت 9 ترکیب تیماری حاوی سه سطح از دو ماده IBA و ویتامین B1 تعیین گردید. تیمارها به مدت دو هفته در شرایط استاندارد نور، دما و رطوبت بر قلمه‌ها اعمال شد. سپس با استفاده از مقطع‌گیری عرضی و رنگ‌آمیزی مضاعف، وضعیت آناتومیک ریشه از لحاظ مقطع عرضی، رشد سلول‌های کورتکس، تراکم ریشه‌های فرعی و تارهای کشنده با استفاده از میکروسکوپ نوری و همچنین رشد طولی قلمه‌ها مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که تیمارهای جداگانه و همزمان B1 و IBA به خوبی بر رشد طولی، مورفولوژی و آناتومی قلمه‌های رزماری در مرحله ریشه‌زایی تأثیر معنی‌دار داشت. به هر حال نتایج نشان دادند که ویتامین B1 بیشتر تأثیر بر رشد ریشه داشته است و هورمون اکسین (IBA) با تحریک تقسیم سلولی در دایره محیطیه میتواند ریشه‌زایی را در قلمه‌ها تحریک کند. بنابراین کاربرد همزمان این دو ماده، به‌خوبی و به‌طور چشمگیری بر تکثیر و رشد گیاه زینتی و دارویی رزماری تأثیر معنی‌دار داشته و از این دو ماده می‌توان در شرایط تجاری و مزرعه نیز استفاده نمود و حتی می‌توان در مورد سایر گیاهان زینتی که مشکل تکثیر دارند نیز استفاده نمود.
شناسایی، معرفی، اکولوژی و دانش بومی
راضیه سعادتی؛ علی ستاریان؛ ابوالفضل دانشور؛ الهام امینی
چکیده
گیاه‌قوم‌شناسی (Ethenobotany) مردمی با استفاده از دانش عمومی مردم در خصوص استفاده از گیاهان برای مصارف مختلف از جمله درمان خانگی بیماریها توسط گیاهان در فرهنگ‌ها و اقوام مختلف مبادرت می‌نماید. گلستان به‌عنوان یکی از استان‌های با اهمیت ایران برای استخراج دانش گیاه‌شناسی بومیان مطرح است. ترکمن یکی از اقوام این استان است که توانسته ...
بیشتر
گیاه‌قوم‌شناسی (Ethenobotany) مردمی با استفاده از دانش عمومی مردم در خصوص استفاده از گیاهان برای مصارف مختلف از جمله درمان خانگی بیماریها توسط گیاهان در فرهنگ‌ها و اقوام مختلف مبادرت می‌نماید. گلستان به‌عنوان یکی از استان‌های با اهمیت ایران برای استخراج دانش گیاه‌شناسی بومیان مطرح است. ترکمن یکی از اقوام این استان است که توانسته است از ظرفیت طبیعت استفاده مطلوبی نماید. پژوهش حاضر به‌منظور جمع‌آوری و طبقه‌بندی گیاهان دارویی مورد استفاده توسط بومیان روستاهای ترکمن‌نشین شرق استان گلستان در سال ۱۳۹۷ انجام شد. بدین منظور مراجعه به ۳۰ روستا و مصاحبه با ۹۰ فرد محلی، که از گیاهان دارویی برای درمان بیماریهای مردم استفاده می‌کردند، صورت گرفت. نتایج نشان داد که در دانش اتنوبوتانی بومیان منطقه مورد مطالعه، حدود ۵۴ گونه گیاهی جایگاه ویژه‌ای دارند، که در این بین خارمریم (Silybum marianum L.) با ۷۸، گزنه (Urtica dioica L.) با ۶۵ و همیشه بهار (Calendula persica C.A.Mey.) با ۶۲، به‌ترتیب بالاترین میزان گزارش استفاده (UR) را نشان دادند. خارمریم با 0.86، گزنه با 0.72 و همیشه‌بهار با 0.68 بیشترین میزان شاخص فراوانی نسبی ثبت (RFC) را داشتند. بیشترین تعداد گونه‌ها به‌ترتیب متعلق به تیره‌های کاسنی (Asteraceae) و نعناع (Lamiaceae) بود. بیشترین مصرف گیاهان دارویی به بیماریهای دستگاه گوارش و قلبی عروقی تعلق گرفت. بیماریهای عصبی، تنفسی و قندخون بیشترین میزان فراوانی شاخص اجماع مطلعین (ICF) را نشان دادند.
حیدر سیفی نبی‌آباد؛ مرضیه نیری فرد؛ مهدی شریفانی؛ خسرو پیری
چکیده
گل مریم از گلهای زینتی می‌باشد که در سطح وسیعی از جهان کشت می‌گردد. هدف اصلی این تحقیق بررسی تأثیر عصاره آویشن (Thymus vulgaris L.) و رزماری (Rosmarinus officinalis L.) با بنزیل آدنین روی افزایش عمر و ماندگاری گلهای شاخه بریده مریم (Polianthes tuberosa L.) بود. پس از استخراج عصاره گیاهی و آنالیز آنها توسط GC/MS، گلهای شاخه بریده به ظروف حاوی محلول‌های نگهدارنده ...
بیشتر
گل مریم از گلهای زینتی می‌باشد که در سطح وسیعی از جهان کشت می‌گردد. هدف اصلی این تحقیق بررسی تأثیر عصاره آویشن (Thymus vulgaris L.) و رزماری (Rosmarinus officinalis L.) با بنزیل آدنین روی افزایش عمر و ماندگاری گلهای شاخه بریده مریم (Polianthes tuberosa L.) بود. پس از استخراج عصاره گیاهی و آنالیز آنها توسط GC/MS، گلهای شاخه بریده به ظروف حاوی محلول‌های نگهدارنده در اتاق تقریباً کنترل شدهای منتقل شدند. این تحقیق به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. تأثیر تیمارهای اعمال شده بر روی کیفیت گلها، درصد مواد جامد محلول، میزان جذب آب، اندازه‌گیری خمیدگی ساقه، قطر گل، وزن تر و وزن خشک بررسی گردید. نتایج حاصل از این بررسی بر روی ماندگاری گلهای شاخه بریده مریم نشان داد که بیشترین طول عمر (13.5 روز) مربوط به تیمارهای عصاره آویشن با غلظت 10 میلی‌گرم در میلیلیتر و بنزیل آدنین غلظت 50 میلی‌گرم در لیتر بود. تیمارهای بنزیل آدنین و عصاره آویشن با جلوگیری از رشد میکروارگانیزمها در محلول‌های نگهدارنده با حفظ شادابی گلها موجب افزایش عمر پس از برداشت آن شد.
احمد اکبری نیا؛ اصغر فرج اللهی
دوره 8، شماره 1 ، تیر 1380، ، صفحه 17-25
چکیده
به منظور بررسی و تعیین مراحل فنولوژیکی تعداد 11 گونه گیاه دارویی در شرایط آب و هوایی قزوین طی سالهای 1371 و 1372 آزمایشی به صورت مشاهده ای در خاکی با بافت شنی رسی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اسماعیل آباد قزوین انجام شد. گیاهان مورد بررسی عبارت بودند از: خردل، رازیانه، گاوزبان، کاسنی، بادرشبو، تاتوره، زنیان، گلرنگ، سیاه دانه، پنیرک و ریحان. ...
بیشتر
به منظور بررسی و تعیین مراحل فنولوژیکی تعداد 11 گونه گیاه دارویی در شرایط آب و هوایی قزوین طی سالهای 1371 و 1372 آزمایشی به صورت مشاهده ای در خاکی با بافت شنی رسی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اسماعیل آباد قزوین انجام شد. گیاهان مورد بررسی عبارت بودند از: خردل، رازیانه، گاوزبان، کاسنی، بادرشبو، تاتوره، زنیان، گلرنگ، سیاه دانه، پنیرک و ریحان. گیاهان فوق در سال 1371 در آخر فصل بهار (به عنوان کشت دوم) و در سال 1372 در اول فصل بهار (به عنوان کشت اول) کشت گردیدند. نتایج نشان دادند که گیاهان با رشد نامحدود شامل گاوزبان و پنیرک و همچنین گیاه رازیانه جهت حصول عملکرد اقتصادی مطلوب می باید در اوایل بهار کشت شوند و در مورد سایر گیاهان امکان کشت و بهره برداری در اوایل تابستان (به عنوان کشت دوم) وجود دارد.
فیتوشیمی (استخراج، شناسایی و اندازه گیری مواد موثره)
فهیمه قرایی؛ منیره چنیانی؛ علی گنجعلی
چکیده
سابقه و هدف: کلپوره (.Teucrium polium L)، گیاهی علفی از تیره نعناع است که مصارف دارویی فراوانی در طب سنتی دارد. در سالهای اخیر اثرهای دارویی متعدد مانند ضددیابت، ضدسرطان، ضداسپاسم، کاهش‌دهنده چربی و فشار خون آن گزارش شده است. بنابراین کشت این گیاه در شرایط آزمایشگاهی برای حفظ بقاء، تکثیر و افزایش متابولیت‌های ثانویه این گونه ضروریست. از ...
بیشتر
سابقه و هدف: کلپوره (.Teucrium polium L)، گیاهی علفی از تیره نعناع است که مصارف دارویی فراوانی در طب سنتی دارد. در سالهای اخیر اثرهای دارویی متعدد مانند ضددیابت، ضدسرطان، ضداسپاسم، کاهش‌دهنده چربی و فشار خون آن گزارش شده است. بنابراین کشت این گیاه در شرایط آزمایشگاهی برای حفظ بقاء، تکثیر و افزایش متابولیت‌های ثانویه این گونه ضروریست. از راهکارهای اساسی، استفاده از تازن‌ها در تکنیک کشت بافت گیاهی یکی از پرکاربردترین روش‌ها برای افزایش متابولیت‌های ثانوی-دارویی است. کیتوسان بیوپلیمری است که سبب القای پاسخ‌های دفاعی، افزایش فعالیت آنزیمهای آنتی‌اکسیدان و مسیر فنیل‌پروپانوئید و تجمع ترکیبات فنلی می‌شود. در این پژوهش با هدف بهینه‌سازی تولید متابولیت‌های ثانوی و افزایش ظرفیت آنتی‌اکسیدانی، اثر تازن زیستی کیتوسان بر برخی ترکیبات فنلی گیاه کلپوره در شرایط کشت درشیشه مطالعه شد.مواد و روش‌ها: به این منظور ریزنمونه برگ از گیاه کلپوره نگهداری شده در شرایط هیدروپونیک و تغذیه‌شده با محلول هوگلند، تهیه شد و بعد از سترون کردن با سدیم هیپوکلرید 5% (v/v) و اتانول 70% (v/v)، برش‌های میانی از ریزنمونه برگ تهیه گردید و در محیط کشت موراشیگ و اسکوگ (MS) حاوی غلظت‌های مجزا و تلفیقی هورمون‌های بنزیل آمینوپورین (BAP) (1 و 1.5 میلی‌گرم در لیتر) و نفتالن استیک اسید (NAA) (0.5 میلی‌گرم در لیتر) قرار داده شد. نمونه‌ها به مدت چهار هفته در شرایط تاریکی و دمای 25 درجه سانتی‌گراد نگهداری شدند. با ظهور نشانه‌های کال‌زایی، نمونه ها به شرایط نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی منتقل شدند و در پایان هفته ششم، عملیات واکشت پینه‌های القاء شده انجام شد. پینه‌ها با غلظت‌های مختلف (صفر، 50، 100 و 150 میلی‌گرم در لیتر) تازن زیستی کیتوسان تیمار شدند. پس از گذشت 8 هفته از رشد پینه‌ها، پینه‌های سبز جمع‌آوری و در فریزر منفی 20 درجه سانتی‌گراد نگهداری شدند. به‌منظور تهیه عصاره نهایی برای سنجش‌های بیوشیمیایی، عصاره گیری از پینه‌های سبز انجام شد و از این عصاره برای اندازه‌گیری مقادیر ترکیبات فنلی (فنل، فلاونوئید، فلاون و اسیدهای فنلی) و فعالیت آنتی‌اکسیدانی به‌روش فعالیت جاروب‌کنندگی رادیکال آزاد DPPH و سنجش قدرت کاهشی FRAP و سنجش میزان فعالیت آنزیم فنیل‌آلانین آمونیالیاز (PAL) استفاده شد.نتایج: نتایج حاصل از تجزیه‌وتحلیل داده‌ها نشان داد که کاربرد کیتوسان در چهار غلظت (صفر، 50، 100 و 150 میلی‌گرم در لیتر) و تمامی تیمارهای هورمونی ( BAP1, BAP1.5, BAP1.5+NAA0.5میلی‌گرم در لیتر)، سبب تأثیر افزایشی معنی‌دار در محتوی ترکیبات فنلی و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی و فعالیت آنزیم PAL نسبت به نمونه شاهد در پینه‌های سبز القاء شده کلپوره شد. به‌طوری که تیمار همزمان و تلفیقی هورمون BAP در غلظت 1.5 میلی‌گرم در لیتر به‌همراه هورمون NAA در غلظت 0.5 میلی‌گرم در لیتر به‌همراه تیمار 100 میلی‌گرم در لیتر تازن زیستی کیتوسان در پینه‌های سبز القاء شده کلپوره در کشت درشیشه، موجب بیشینه محتوی مشتقات فنلی (1884.95 برای فنل، 936.65 برای o-دی‌فنل، 1462.28 برای فلاونوئید، 631.07 برای فلاون و 662.41 برای اسیدهای فنلی برحسب میلی‌گرم در 100 گرم وزن‌خشک) گردید. براساس تحلیل آماری داده‌ها و مقایسه میانگین داده‌ها مشخص شد که ظرفیت‌های آنتی‌اکسیدانی اندازه‌گیری شده برمبنای آزمون DPPH و FRAP، به‌ترتیب موجب افزایش 68.34 و 71.92 درصدی نسبت به نمونه شاهد شد. فعالیت آنزیم PAL نیز به‌طور قابل‌توجهی افزایش 65.81 درصدی را نسبت به نمونه شاهد در پینه‌های القاء شده کلپوره نشان داد.نتیجه‌گیری: با توجه به اهمیت گیاه دارویی کلپوره، بکارگیری کیتوسان در نقش یک تازن‌زیستی موفق میتواند باعث افزایش سنتز متابولیت‌های ثانوی-مشتقات فنلی و به‌دنبال آن افزایش توان آنتی‌اکسیدانی و افزایش فعالیت آنزیم PAL در پینه کلپوره در شرایط in vitro گردد.
فاطمه سفید کن؛ اعظم آقا ولی جماعت؛ مختار علی نیا رودسری؛ کامکار جایمند
دوره 20، شماره 1 ، اردیبهشت 1383، ، صفحه 19-38
چکیده
عصاره گل و برگ اقاقیا از روش استخراج با سوکسله (به کمک حلالهای پترولیوم اتر، بنزن، کلروفرم، استون و متانول) و همچنین روش خوابانیدن در حلال ( متانول – آب ) به نسبت (9به 1) و سپس حلال (متانول - آب) به نسبت (1 به 1) و پس از آن اسستخراج با کلروفرم و هگزان بدست آمد. پس از خالص سازی و جدا سازی عصاره های حاصل توسطP.C ، HPLC ، کروماتوگرافی ستونی ...
بیشتر
عصاره گل و برگ اقاقیا از روش استخراج با سوکسله (به کمک حلالهای پترولیوم اتر، بنزن، کلروفرم، استون و متانول) و همچنین روش خوابانیدن در حلال ( متانول – آب ) به نسبت (9به 1) و سپس حلال (متانول - آب) به نسبت (1 به 1) و پس از آن اسستخراج با کلروفرم و هگزان بدست آمد. پس از خالص سازی و جدا سازی عصاره های حاصل توسطP.C ، HPLC ، کروماتوگرافی ستونی و کروماتوگرافی تابش لحظه ای ( Flash chromatography) دو فلاونویید کوئر ستین (Quercetin) و روبینین (Robinin) به صورت خالص بدست آمد. از تمامی عصاره ها و فراکسیونهای حاصل از ستون طیف HPLC و از نمونه های خالص بدست آمده طیف HPLC ، 1HNMR و UV تهیه گردید و ساختمان دو فلاونویید ذکر شده تأیید گردید.
محمد مقتدر؛ عبدالرضا ایرج منصوری؛ حسن سالاری؛ آرمیتا فرهمند
دوره 25، شماره 1 ، اردیبهشت 1388، ، صفحه 20-28
چکیده
برای شناسایی ترکیبهای شیمیایی و بررسی اثر ضد میکروبی، بذرهای زیره (Bunium persicum Boiss.) از رویشگاه طبیعی آن در خرداد ماه 1385 از لاله‌زار کرمان جمع‌آوری شد و پس از تمیز کردن بذرها، اسانس‌گیری با روش تقطیر با آب انجام شد. بازده اسانس بذر زیره سیاه 2/4% بود. ترکیبهای موجود در اسانس با استفاده از کروماتوگرافی گازی تجزیه‌ای (GC) و گاز کروماتوگراف ...
بیشتر
برای شناسایی ترکیبهای شیمیایی و بررسی اثر ضد میکروبی، بذرهای زیره (Bunium persicum Boiss.) از رویشگاه طبیعی آن در خرداد ماه 1385 از لاله‌زار کرمان جمع‌آوری شد و پس از تمیز کردن بذرها، اسانس‌گیری با روش تقطیر با آب انجام شد. بازده اسانس بذر زیره سیاه 2/4% بود. ترکیبهای موجود در اسانس با استفاده از کروماتوگرافی گازی تجزیه‌ای (GC) و گاز کروماتوگراف متصل به طیفسنج جرمی (GC/MS) مورد شناسایی قرار گرفت. با توجه به نتایج بدست آمده، 26 ترکیب در اسانس زیره (Bunium persicum) مورد شناسایی قرار گرفت که 7/99% اسانس را به خود اختصاص دادند. در میان ترکیبهای شناسایی‌شده به‌ترتیب ترکیبهای گاما-ترپینن-7-آل (91/26%)، کومین آلدئید (3/23%) و گاما-ترپینن (0/22%) بالاترین مقدار را به خود اختصاص دادند. از سایر ترکیبهای اصلی می‌توان از پارا-سیمن (3/7%)، 2-کارن-10-آل (9/6%) و لیمونن (8/4%) را نام برد. برای بررسی اثر ضد میکروبی اسانس بر روی 9 سوش باکتری نیز با روش Disk diffusion که شامل دو نوع باکتری گرم مثبت (استافیلوکوکوس آرئوس و استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس) و هفت نوع باکتری گرم منفی (سودوموناس آئروجینوزا، شیگلا فلکسنری، کلبسیلا پنومونی، سالمونلاتیفی، سراشیا مارسسنس و دو سوش اشرشیاکلی) با اندازه‌گیری قطر هاله عدم رشد بررسی شد. نتایج نشان داد که اسانس زیره سیاه مورد مطالعه دارای اثر ضد میکروبی قابل توجهی می‌باشد. با توجه به مقدار بالای ترکیبهای ترپینن و کومین آلدئید موجود در اسانس با خواص ضد میکروبی که دارند، از اسانس Bunium persicum می‌توان جهت مقابله با میکروبهای بیماری‌زای خاص استفاده کرد و جایگزین بی‌ضرر برای آنتی‌بیوتیک‌ها پیدا نمود.
راحله قدسی؛ بهمن حسینی؛ احد هدایتی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.36.22.99.1.1576.41 بذرالبنج ازجمله Hyoscyamus reticulatus L. و H. pusillus L.، منبع غنی از تروپان آلکالوئیدها به‌ویژه هیوسیامین و آسکوپولامین (هیوسین) هستند که به‌دلیل ویژگیهای گشادکننده مردمک چشم، ضد اسپاسم، آنتی‌کولینرژیک، ضد درد و آرام‌بخشی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این مطالعه، در آزمایش اول تأثیر چهار نوع سویه ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.36.22.99.1.1576.41 بذرالبنج ازجمله Hyoscyamus reticulatus L. و H. pusillus L.، منبع غنی از تروپان آلکالوئیدها به‌ویژه هیوسیامین و آسکوپولامین (هیوسین) هستند که به‌دلیل ویژگیهای گشادکننده مردمک چشم، ضد اسپاسم، آنتی‌کولینرژیک، ضد درد و آرام‌بخشی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این مطالعه، در آزمایش اول تأثیر چهار نوع سویه باکتری آگروباکتریوم (A4، A7، A13 وATCC 15834) و سه نوع ریزنمونه (برگ، هیپوکوتیل و کوتیلدون) بر میزان القای ریشه موئین در این دو گونه بذرالبنج بررسی گردید. در آزمایش دوم، تأثیر محیط کشت‌های پایه مختلف (MS، 1/2 MS، 1/4 MS و B5) بر برخی ویژگیهای مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی ریشه‌های موئین مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در گونه H. reticulatus L.، بیشترین میزان القای ریشه موئین (78%) در ریزنمونه کوتیلدون تلقیح شده با سویه A7 و حداکثر وزن تر (6.25 گرم) و خشک (0.5 گرم) در محیط کشت پایه MS بدست آمد. با توجه به نتایج، حداکثر فنول کل (82/3 میلی‌گرم گالیک اسید بر گرم ماده تر) و فلاونوئید کل (7 میلی‌گرم کوئرستین بر گرم ماده تر) در محیط کشت پایه MS مشاهده شد. تغییرات معنی‌داری در میزان فعالیت آنزیمهای آنتی‌اکسیدانی ریشه‌های موئین در محیط کشت‌های مختلف مشاهده نشد. در مورد گونه H. pusillus L.، ریزنمونه برگ تلقیح یافته با سویه A13 آگروباکتریوم بیشترین میزان القای ریشه موئین (90%) را نشان داد. همچنین نتایج نشان داد که بیشترین میزان وزن تر (5.25 گرم) و خشک (0.43 گرم) در محیط کشت MS و بیشترین میزان فنول کل (2.26 میلی‌گرم گالیک اسید بر گرم ماده تر) و فلاونوئید کل (9.22 میلی‌گرم کوئرستین بر گرم ماده تر) در محیط کشت پایه B5 مشاهده گردید. این مطالعه نشان داد که ترکیبهای محیط کشت و نوع گونه گیاهی تأثیر قابل توجهی بر زیست‌توده و ویژگیهای فیتوشیمیایی ریشه‌های موئین در این گونه‌ها دارد.
زراعت و باغبانی
منصور جمالی دوست؛ امین صالحی؛ حمیدرضا بلوچی؛ پروین رستم پور
چکیده
برای بررسی عملکرد کمّی و کیفی زنیان (Carum copticum L.) به قطع آبیاری در رژیم‌های مختلف تغذیه‌ای، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی سازمان جهاد کشاورزی سروستان- استان فارس در سال زراعی 98-1397 اجرا شد. عامل اصلی شامل آبیاری در دو سطح (آبیاری مطلوب و قطع آبیاری در مرحله گلدهی) و عامل ...
بیشتر
برای بررسی عملکرد کمّی و کیفی زنیان (Carum copticum L.) به قطع آبیاری در رژیم‌های مختلف تغذیه‌ای، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی سازمان جهاد کشاورزی سروستان- استان فارس در سال زراعی 98-1397 اجرا شد. عامل اصلی شامل آبیاری در دو سطح (آبیاری مطلوب و قطع آبیاری در مرحله گلدهی) و عامل فرعی شامل سطوح تغذیه‌ای در شش سطح (شاهد، میکوریزا، 15 تن کود دامی در هکتار، 15 تن کود دامی در هکتار+ میکوریزا، 30 تن کود دامی در هکتار و 30 تن کود دامی در هکتار+ میکوریزا) بود. قطع آبیاری به‌طور میانگین به‌ترتیب سبب کاهش 30.65، 37.25، 46.12، 43.40، 24.40، 41.78، 19.68 و 52.86 درصدی ارتفاع بوته، تعداد چتر در بوته، تعداد دانه در چتر، وزن هزاردانه، عملکرد دانه، عملکرد زیستی، درصد اسانس و عملکرد اسانس نسبت به آبیاری مطلوب شد. استفاده از کود دامی و قارچ میکوریزا نسبت به حالت عدم کاربردشان مثبت ارزیابی شد. به‌طوری که هم در تیمار آبیاری مطلوب و هم قطع آبیاری سبب افزایش همه صفات ذکر شده گردید. اما برهم‌کنش سطوح آبیاری و منابع تغذیه‌ای تنها در صفات درصد اسانس و عملکرد اسانس معنی‌دار شدند. بیشترین میزان اسانس (2.80%) در تیمار 30 تن در هکتار کود دامی در هکتار+ میکوریزا و آبیاری مطلوب و کمترین میزان (1.60%) در تیمار شاهد و آبیاری مطلوب مشاهده شد. بیشترین عملکرد اسانس (15.02 کیلوگرم در هکتار) در تیمار 30 تن کود دامی در هکتار + میکوریزا و آبیاری مطلوب و کمترین این صفت (4.62 کیلوگرم در هکتار) نیز در تیمار شاهد و قطع آبیاری بدست آمد.
فرزانه قاسمی؛ عادل جلیلی؛ یونس عصری
چکیده
درمنه (Artemisia) مهمترین جنس تیره کاسنی است که شامل حدود 400 گونه در دنیا می‌باشد. گونه‌های این جنس به لحاظ داشتن خواص دارویی با اهمیت هستند. در ایران حدود 34 گونه از این جنس وجود دارد. بخشهای هوایی گونه‌های درمنه، Artemisia biennis، Artemisia oliveriana، Artemisia aucheri؛ Artemisia persica وArtemisia scoparia در فصل گلدهی از رویشگاههای مختلف منطقه کاشان برداشت گردید. اسانس ...
بیشتر
درمنه (Artemisia) مهمترین جنس تیره کاسنی است که شامل حدود 400 گونه در دنیا می‌باشد. گونه‌های این جنس به لحاظ داشتن خواص دارویی با اهمیت هستند. در ایران حدود 34 گونه از این جنس وجود دارد. بخشهای هوایی گونه‌های درمنه، Artemisia biennis، Artemisia oliveriana، Artemisia aucheri؛ Artemisia persica وArtemisia scoparia در فصل گلدهی از رویشگاههای مختلف منطقه کاشان برداشت گردید. اسانس این گونه‌ها با روش تقطیر با آب استخراج شد و اجزای آن با روش کروماتوگرافی (GC) و کروماتوگرافی متصل به طیفسنجی جرمی (GC/MS) تجزیه و تحلیل و شناسایی شد. ترکیبهای اصلی گونه‌های A. biennis، آلفا- هیماکالن (%58.74)، A. scoparia، کاپیلین (%23.32)، A. persica،سیس-سابینن هیدرات استات (%76.74)، A. aucheri کامفور (% 22.87)، بودند، A. oliveriana، آلفا-توجون (% 43.32). ترکیبهای 1و8-سینئول و پارا – سیمن در این گونه‌ها مشترک بودند.
مهدی میرزا؛ مهردخت نجف پور نوایی
دوره 15، شماره 1 ، دی 1381، ، صفحه 23-31
چکیده
گلهای گیاه لعل کوهستان Oliveria decumbens در فصل تابستان از منطقه کرمانشاه جمع‌آوری گردید و پس از خشک شدن در دمای محیط به روش تقطیر با بخار آب اسانس‌گیری شد. اسانس به صورت یک لایه روغنی زرد رنگ با بازده 0.1% بدست آمد. ترکیبهای تشکیل دهنده اسانس به وسیله دستگاه گاز کروماتوگراف گازی (GC) و دستگاه گاز کروماتوگراف کوپل شده با طیفسنج جرمی (GC/MS) ...
بیشتر
گلهای گیاه لعل کوهستان Oliveria decumbens در فصل تابستان از منطقه کرمانشاه جمع‌آوری گردید و پس از خشک شدن در دمای محیط به روش تقطیر با بخار آب اسانس‌گیری شد. اسانس به صورت یک لایه روغنی زرد رنگ با بازده 0.1% بدست آمد. ترکیبهای تشکیل دهنده اسانس به وسیله دستگاه گاز کروماتوگراف گازی (GC) و دستگاه گاز کروماتوگراف کوپل شده با طیفسنج جرمی (GC/MS) مورد بررسی قرار گرفتند. از میان 14 ترکیب شناسایی شده در این اسانس کارواکرول (29.07%)، تیمول (28.11%)، گاماترپینن (20.46%) و پاراسیمن (15.40%) بیشترین غلظت را داشته و در مجموع 93% از اسانس گیاه O.decumbens را تشکیل میدادند.
مهدی میرزا
دوره 10، شماره 1 ، آبان 1380، ، صفحه 27-38
چکیده
اندامهای هوایی گیاه Teucrium polium اوایل تیرماه از باغ گیاه شناسی جمع آوری گردیده و پس از خشک شدن در دمای محیط به روش تقطیر با بخار آب اسانس گیری شد. اسانس به صورت یک لایه روغنی زرد روشن با بازده 0.4% به دست آمد. ترکیبهای موجود در اسانس با دستگاه گاز کروماتوگرافی متصل شده با طیف جرمی (GC/MS) مورد بررسی قرار گرفت. در مجموع 25 ترکیب شناسایی شد. از میان ...
بیشتر
اندامهای هوایی گیاه Teucrium polium اوایل تیرماه از باغ گیاه شناسی جمع آوری گردیده و پس از خشک شدن در دمای محیط به روش تقطیر با بخار آب اسانس گیری شد. اسانس به صورت یک لایه روغنی زرد روشن با بازده 0.4% به دست آمد. ترکیبهای موجود در اسانس با دستگاه گاز کروماتوگرافی متصل شده با طیف جرمی (GC/MS) مورد بررسی قرار گرفت. در مجموع 25 ترکیب شناسایی شد. از میان ترکیبهای شناسایی شده، ترکیبهای β-caryophyllene (29.6%)، β-pinene (%15.9) و farnesene (11.0%) عمده ترین ترکیبهای تشکیل دهنده اسانس بودند.
کامکار جایمند؛ محمدباقر رضایی
دوره 5، شماره 1 ، اردیبهشت 1379، ، صفحه 27-46
چکیده
بومادران بیابانی گیاهی پایاست که بیشتر در شمال، شمال غربی، شمال شرقی، تهران و اطراف آن می روید. بومادران زرد یا بومادران مزرعه نیز بیشتر در استان آذربایجان می روید. بومادران زاگرسی بیشتر در شمال غرب کشور می روید. این گیاهان می تواننداز لحاظ استفاده دارویی با ارزش باشند. از این سه گونه دو گونه آن (بومادران بیابانی و زاگرسی) در اواسط خرداد ...
بیشتر
بومادران بیابانی گیاهی پایاست که بیشتر در شمال، شمال غربی، شمال شرقی، تهران و اطراف آن می روید. بومادران زرد یا بومادران مزرعه نیز بیشتر در استان آذربایجان می روید. بومادران زاگرسی بیشتر در شمال غرب کشور می روید. این گیاهان می تواننداز لحاظ استفاده دارویی با ارزش باشند. از این سه گونه دو گونه آن (بومادران بیابانی و زاگرسی) در اواسط خرداد 1377 از باغ ملی گیاه شناسی ایران و گونه بومادران زرد در اواسط تیر 1377 از روستایی نزدیک تبریز به نام هربی جمع آوری و خشک گردیده و از گلهای خشک آن به روش تقطیر با بخار آب به مدت یک ساعت اسانس گیری شده است. مقدار اسانس در هر سه نمونه 0.20 درصد بود که با دستگاه های کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS)، مورد شناسایی قرار گرفتند. در نمونه بومادران بیابانی 38 ترکیب شناسایی شد که ترکیبهای عمده آن عبارتند از: γ-Muurolene (13.29 درصد)، α-Pinene (9.99 درصد)، Camphor (9.35 درصد)، p-Cymene (8.48 درصد) و trans-Carveol (8.41 رصد). در نمونه بومادران زرد نیز 37 ترکیب شناسایی شد که ترکیبهای عمده آن عبارتند از: Piperitone (45.92 درصد)، 1,8-Cineole (17.64 درصد)، Limonene (5.63 درصد) و p-Cymene (5.17 درصد). در نمونه بومادران زاگرسی 36 ترکیب مورد شناسایی قرار گرفت و ترکیبهای عمده آن عبارتند از: Limonene (26.70 درصد)، Carvacrol (9.26 درصد)، 1,8-Cineole (8.66 درصد)، Borneol (7.82 درصد) و Germacrene D (5.62 درصد). در هر سه گونه بومادران نزدیک 70 درصد از ترکیبهای شناسایی شده را مونوترپنها تشکیل می دادند.
فاطمه عسگری؛ مه لقا قربانلی
دوره 7، شماره 1 ، اردیبهشت 1380، ، صفحه 27-53
چکیده
گیاه معطر .Thymus pubescens Boiss. et kotschy et Celak یکی از 14 گونه آویشن موجود در ایران می باشد که پراکنش نسبتا وسیعی در شمال و غرب کشور دارد. جهت تعیین فعالیت آنزیمهای پراکسیداز و نیترات ردوکتاز در شرایط مختلف اکولویک، نمونه برداری از 11 نقطه رویشی در 4 منطقه: دره لار، دماوند، سیراچال و فشم در استان تهران و در دو مرحله رویشی (قبل ...
بیشتر
گیاه معطر .Thymus pubescens Boiss. et kotschy et Celak یکی از 14 گونه آویشن موجود در ایران می باشد که پراکنش نسبتا وسیعی در شمال و غرب کشور دارد. جهت تعیین فعالیت آنزیمهای پراکسیداز و نیترات ردوکتاز در شرایط مختلف اکولویک، نمونه برداری از 11 نقطه رویشی در 4 منطقه: دره لار، دماوند، سیراچال و فشم در استان تهران و در دو مرحله رویشی (قبل از گلدهی) و گلدهی انجام شد.فعالیت آنزیم نیترات ردوکتاز در برگ گیاهان 4 منطقه با روش درزیوه In vivo تعیین شد. فعالیت آنزیم NR در گیاهان دره لار و سیراچال در مرحله گلدهی بیشتر از مرحله رویشی بود. در گیاهان دماوند تغییرات متفاوتی در فعالیت آنزیم مشاهده شد و در گیاهان فشم فعالیت NR در مرحله گلدهی کمتر از مرحله رویشی بود. گیاهان فشم در مرحله رویشی و گیاهان سیراچال در مرحله گلدهی فعالیت بیشتری نسبت به سایر مناطق نشان دادند. در مجموع گیاهان سیراچال و فشم (شمال غرب استان تهران) نسبت به گیاهان دره لار و دماوند (شرق استان تهران) فعالیت بیشتری نشان دادند.فعالیت آنزیم پراکسیداز در گیاهان سیراچال و فشم و در دو مرحله رویشی و گلدهی پس از عصاره گیری با اندازه گیری میزان جذب آنها تعیین شد. فعالیت آنزیمی تمام نمونه ها در مرحله رویشی بیش از مرحله گلدهی بود. علاوه بر این، گیاهان فشم نسبت به گیاهان سیراچال فعالیت آنزیمی بیشتری نشان دادند. افزایش فعالیت آنزیمی در مرحله رویشی نسبت به گلدهی، براساس تحقیقات انجام شده، می تواند به علت درجه حرارت کمتر در مرحله رویشی باشد.
