همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

اعضا هیئت علمی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی

چکیده

بومادران بیابانی گیاهی پایاست که بیشتر در شمال، شمال غربی، شمال شرقی، تهران و اطراف آن می روید. بومادران زرد یا بومادران مزرعه نیز بیشتر در استان آذربایجان می روید. بومادران زاگرسی بیشتر در شمال غرب کشور می روید. این گیاهان می تواننداز لحاظ استفاده دارویی با ارزش باشند. از این سه گونه دو گونه آن (بومادران بیابانی و زاگرسی) در اواسط خرداد 1377 از باغ ملی گیاه شناسی ایران و گونه بومادران زرد در اواسط تیر 1377 از روستایی نزدیک تبریز به نام هربی جمع آوری و خشک گردیده و از گلهای خشک آن به روش تقطیر با بخار آب به مدت یک ساعت اسانس گیری شده است. مقدار اسانس در هر سه نمونه 0.20 درصد بود که با دستگاه های کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS)، مورد شناسایی قرار گرفتند. در نمونه بومادران بیابانی 38 ترکیب شناسایی شد که ترکیبهای عمده آن عبارتند از: γ-Muurolene (13.29 درصد)، α-Pinene (9.99 درصد)، Camphor (9.35 درصد)، p-Cymene (8.48 درصد) و trans-Carveol (8.41 رصد). در نمونه بومادران زرد نیز 37 ترکیب شناسایی شد که ترکیبهای عمده آن عبارتند از: Piperitone (45.92 درصد)، 1,8-Cineole (17.64 درصد)، Limonene (5.63 درصد) و p-Cymene (5.17 درصد). در نمونه بومادران زاگرسی 36 ترکیب مورد شناسایی قرار گرفت و ترکیبهای عمده آن عبارتند از: Limonene (26.70 درصد)، Carvacrol (9.26 درصد)، 1,8-Cineole (8.66 درصد)، Borneol (7.82 درصد) و Germacrene D (5.62 درصد). در هر سه گونه بومادران نزدیک 70 درصد از ترکیبهای شناسایی شده را مونوترپنها تشکیل می دادند.

کلیدواژه‌ها

1- قهرمان، احمد. فلور رنگی ایران. جلد ۱۵ شماره ۱۷۵۳. انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع.
۲- قهرمان، احمد. فلور رنگی ایران. جلد ۸ شماره ۸۸۵. انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع.
٣- قهرمان، احمد. فلور رنگی ایران. جلد ۱۵ شماره ۱۷۵۲. انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع.
4- Simon, J.E.; Chadwick, A.F.; Craker, L.E., (1984), Herbs: An Indexed  Bibliography, 1971-1980, pp 101-102, Elsevier Sci. Publ., Amsterdam.
5- Twaii, H.A.A., (1983), "Some pharmacological studies of Achillea santolina L. and Achillea micrantha M.B.", Fitoterapia, 54, 25-32.
6- Rustaiyan, A and Komeilizadeh, H. (1998), "Comparative study of the essential oils of three Achillea species from Iran", J. essent. Öil Res., 10, 207-209.
7- Küsmenoglu, S., Baser, K.H.C. and Ozek, T., (1995), "Constituents of  the essential oil of Achillea bieberseinii Afan." J Essent, oil Res., 7, 527-528
8- Davies, N.W., (1998), "Gas chromatographic Retention Index of monoterpenes and sesquiterpenes on methyl and carbowax 20 M  phases", J. chromatography, 503, 1-24.
9- Bauer, K., Ganbe, D., Surburg, H., (1990), "Common Fragrance and  flavor materials" pp 45, VCH Publishers.
10- Simonsen, J.L. and Owen, L.N., (1947), The terpenes 2 and edn. Vol. 1, pp. 359-370, Univdrsity press, Cambridge.
11- Gildemeister, E. and Hoffmann, F., (1963), Die atherischen Öle, (Merkel, D., ed.) 4 the edn., Vol. IIIc, pp. 213-225. Akademic-Verlag, Berline.
12- Naves, Y.R., (1943), Helv. Chem. Acta., 26, 162.
13- Read, J. and Smith, H. G., (1923), J. Chem. Soc. Trans. 123, 2267.
14- Hefendehl, F.W., (1970), Phytochemistry, 9, 1985.
15- Von Rudloff, E. and Hefendehl, F.W., (1966) Can. J. Chem., 44, 2015.
16- Murray, M.J., Lincoln, D.E. and Hefendehl, F.W., (1980), Phytochemistry, 19, 2103.
17- Yeh, P.H., (1960), Perfum, Essent. Oil Res., 51, 293.
18- Nagasawa, T. and Umemoto, K., (1976), Nippon Nogei Kagaku Kaishi 50, 381.
19- Lawrence, B.M., (1978), Doctoral thesis Rijksuniversiteit te Gronig. The Netherlands.
20- Kremers, R.E., (1925), Am. J. Pharm., 97, 658.
21- Guenther, E., (1949), "The Essential oils vol. II, pp. 396-399. Van Nostrand, New York  (reprint (1975) Krieger, Huntington, NewYork]
22- Guenther, E., (1948), The Essential oils Vol. I, pp. 283-284. Van Nostrand, NewYork [reprint (1972) Krieger, Huntington, NewYork]