حسین احمدی چناربن؛ سعید مینایی؛ علیرضا بصیری؛ مرتضی الماسی؛ اکبر عرب حسینی
چکیده
علف چای (Hypericum perforatum L.) یکی از مهمترین انواع گیاهان دارویی بوده که مهمترین ویژگی گونههای ایرانی آن، بالا بودن درصد هیپریسین در برگ و گل‌های آن است. منحنی‌های هم‌دما، رابطه تعادلی بین فعالیت آبی و مقدار رطوبت محصول در دمای ثابت را نشان می‌دهند و آگاهی از آنها در فرایند انبارمانی و خشک کردن محصول ضروریست. در این تحقیق رطوبت ...
بیشتر
علف چای (Hypericum perforatum L.) یکی از مهمترین انواع گیاهان دارویی بوده که مهمترین ویژگی گونههای ایرانی آن، بالا بودن درصد هیپریسین در برگ و گل‌های آن است. منحنی‌های هم‌دما، رابطه تعادلی بین فعالیت آبی و مقدار رطوبت محصول در دمای ثابت را نشان می‌دهند و آگاهی از آنها در فرایند انبارمانی و خشک کردن محصول ضروریست. در این تحقیق رطوبت تعادلی هم‌دمای جذب برگ علف چای در چهار دمای 40، 50، 60 و 70 درجه سلسیوس و در محدوده فعالیت آبی 11/0 تا 84/0 به روش وزنسنجی ایستا تعیین گردید. پنج مدل ریاضی (هندرسون، هالسی، ازوین، چانگ فاست و گاب) برای برازش دادههای حاصل از آزمایش مورد استفاده قرار گرفتند. براساس نتایج حاصل از برازش انجام شده در تعیین منحنی‌های هم‌دمای جذب رطوبت، مدل چانگ فاست دارای بهترین برازش بود.
محمدجواد ثقه‌الاسلامی؛ سید غلامرضا موسوی؛ طاهره برزگران
چکیده
امروزه تغییر الگوی کاشت به سمت گیاهان مقاوم به کم‌آبی به‌عنوان راهکاری برای مقابله با خشکی مطرح شده‌است. به‌منظور مطالعه‌ی اثر سطوح آبیاری و تاریخ کاشت بر عملکرد و بازدهی مصرف آب چای ترش (Hibiscus sabdariffa L.)، آزمایشی در سال زراعی 1389-1388 در مزرعه‌ی تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند انجام شد. مقادیر آبیاری ...
بیشتر
امروزه تغییر الگوی کاشت به سمت گیاهان مقاوم به کم‌آبی به‌عنوان راهکاری برای مقابله با خشکی مطرح شده‌است. به‌منظور مطالعه‌ی اثر سطوح آبیاری و تاریخ کاشت بر عملکرد و بازدهی مصرف آب چای ترش (Hibiscus sabdariffa L.)، آزمایشی در سال زراعی 1389-1388 در مزرعه‌ی تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند انجام شد. مقادیر آبیاری در سه سطح (100، 60 و 20 درصد تبخیر و تعرق گیاه مرجع) به‌عنوان کرتهای اصلی و تاریخ‌های مختلف کاشت در سه سطح (20 اردیبهشت، 10 خرداد و 30 خرداد) به‌عنوان کرتهای فرعی در نظر گرفته شدند. آزمایش در قالب طرح کرتهای خرد شده به‌صورت بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. نتایج آزمایش نشان داد که سطوح مختلف آبیاری و تاریخ کاشت اثر معنی‌داری بر تعداد گل در مترمربع، وزن تر و خشک گل، عملکرد زیست‌توده کل و بازدهی مصرف آب (گل و زیست‌توده) داشت. بیشترین تعداد گل در مترمربع (42/62)، وزن تر گل (50/62 گرم در مترمربع)، وزن خشک گل (30/10 گرم در مترمربع)، عملکرد زیست‌توده کل (3/150 گرم در مترمربع)، بازدهی مصرف آب گل (024/0 گرم بر لیتر آب مصرفی) و بازدهی مصرف آب زیست‌توده (532/0گرم بر لیتر آب مصرفی) مربوط به تاریخ کاشت اول (20 اردیبهشت) بود. همچنین بیشترین تعداد گل در مترمربع (88/55)، وزن تر گل (40/72 گرم در مترمربع)، وزن خشک گل (46/11 گرم در مترمربع)، عملکرد زیست‌توده کل (5/142 گرم در مترمربع)، بازدهی مصرف آب گل (042/0 گرم بر لیتر آب مصرفی) و بازدهی مصرف آب زیست‌توده (897/0 گرم بر لیتر آب مصرفی) مربوط به سطح آبیاری 20% تبخیر و تعرق گیاه مرجع بود. سطوح آبیاری و تاریخ کاشت اثر معنی‌داری بر شاخص برداشت گل در بوته نداشت. اثر متقابل آبیاری و تاریخ کاشت بر وزن تر و خشک گل، عملکرد زیست‌توده کل و بازدهی مصرف آب (گل و بیوماس) معنی‌دار شد. بیشترین مقادیر این صفات مربوط به تیمار تاریخ کاشت 20 اردیبهشت و سطح آبیاری 20% تبخیر و تجمع گیاه مرجع بود. به‌طور کلی با توجه به بروز سرمای زودرس پاییزه و طولانی بودن دوره‌ی رشد چای ترش، کشت این گیاه در اقلیم بیرجند توصیه نمی‌شود. در عین حال نتایج این آزمایش نشان داد که نیاز آبی این گیاه کم است.
محمدحسین عبدالمحمدی؛ ابوالفضل دادخواه تهرانی؛ معصومه بابایی
چکیده
تتراکلریدکربن طی متابولیسم توسط سیتوکروم P450 به رادیکال CCL3O تبدیل می‌شود. این متابولیت فعال توسط آنزیم گلوتایتون-s-ترانسفراز (GST: Glutathion s-transferase) با اتصال به گلوتایتون باعث کاهش GSH کبدی و ایجاد آسیب اکسیدایتو در سلول‌ها می‌شود. به همین دلیل، ترکیبهای دارای خواص آنتی‌اکسیدانی می‌توانند از بروز آسیب‌های اکسیداتیو ناشی از ...
بیشتر
تتراکلریدکربن طی متابولیسم توسط سیتوکروم P450 به رادیکال CCL3O تبدیل می‌شود. این متابولیت فعال توسط آنزیم گلوتایتون-s-ترانسفراز (GST: Glutathion s-transferase) با اتصال به گلوتایتون باعث کاهش GSH کبدی و ایجاد آسیب اکسیدایتو در سلول‌ها می‌شود. به همین دلیل، ترکیبهای دارای خواص آنتی‌اکسیدانی می‌توانند از بروز آسیب‌های اکسیداتیو ناشی از CCL4 جلوگیری کنند. در این مطالعه، رت‌ها به 5 گروه تقسیم شدند. تتراکلریدکربن با دوز ml/kg bw2 و اسانس آویشن شیرازی (Zataria multiflora Boiss.) با دوز 100 و 200 mg/kg bw و همچنین BHT با دوز mg/kg bw10 به‌صورت درون صفاقی (iP) به رت‌ها تزریق شد و نمونه‌های خون و کبد در زمان‌های مختلف پس از تزریق دارو جمع‌آوری شد. فعالیت آنزیم GST، سطح گلوتایتون احیاء (GSH) و میزان پراکسیداسیون لیپیدها (LP: Lipid Peroxidation) در هموژن بافت کبد و همچنین سطح مارکرهای آسیب بافتی (ALP (Alkaline Phosphatase)،AST (Aspartate Amino Transferase)،ALT (Alanine Amino Transferase) و بیلی‌روبین) و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی کل، در پلاسما اندازه‌گیری شد. نتایج این تحقیق نشان داد که تزریق CCL4 منجر به کاهش فعالیت آنزیم GST و همچنین کاهش سطح GSH و افزایش سطح LP در کبد شد که با افزایش سطح AST و ALT همراه بود. تیمار رت‌ها با اسانس آویشن همانند BHT منجر به جلوگیری از تغییرات فوق گردید. به‌طور کلی، CCL4 منجر به القاء آسیب اکسیدایتو در بافت کبد شد و تیمار رت‌ها با اسانس آویشن، احتمالا به‌دلیل خواص آنتی‌اکسیدانی قوی، می‌تواند تا حدودی از بروز این آسیب‌ها در بافت کبد جلوگیری کند. تتراکلریدکربن طی متابولیسم توسط سیتوکروم P450 به رادیکال CCL3O تبدیل می‌شود. این متابولیت فعال توسط آنزیم گلوتایتون-s-ترانسفراز (GST: Glutathion s-transferase) با اتصال به گلوتایتون باعث کاهش GSH کبدی و ایجاد آسیب اکسیدایتو در سلول‌ها می‌شود. به همین دلیل، ترکیبهای دارای خواص آنتی‌اکسیدانی می‌توانند از بروز آسیب‌های اکسیداتیو ناشی از CCL4 جلوگیری کنند. در این مطالعه، رت‌ها به 5 گروه تقسیم شدند. تتراکلریدکربن با دوز ml/kg bw2 و اسانس آویشن شیرازی (Zataria multiflora Boiss.) با دوز 100 و 200 mg/kg bw و همچنین BHT با دوز mg/kg bw10 به‌صورت درون صفاقی (iP) به رت‌ها تزریق شد و نمونه‌های خون و کبد در زمان‌های مختلف پس از تزریق دارو جمع‌آوری شد. فعالیت آنزیم GST، سطح گلوتایتون احیاء (GSH) و میزان پراکسیداسیون لیپیدها (LP: Lipid Peroxidation) در هموژن بافت کبد و همچنین سطح مارکرهای آسیب بافتی (ALP (Alkaline Phosphatase)،AST (Aspartate Amino Transferase)،ALT (Alanine Amino Transferase) و بیلی‌روبین) و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی کل، در پلاسما اندازه‌گیری شد. نتایج این تحقیق نشان داد که تزریق CCL4 منجر به کاهش فعالیت آنزیم GST و همچنین کاهش سطح GSH و افزایش سطح LP در کبد شد که با افزایش سطح AST و ALT همراه بود. تیمار رت‌ها با اسانس آویشن همانند BHT منجر به جلوگیری از تغییرات فوق گردید. به‌طور کلی، CCL4 منجر به القاء آسیب اکسیدایتو در بافت کبد شد و تیمار رت‌ها با اسانس آویشن، احتمالا به‌دلیل خواص آنتی‌اکسیدانی قوی، می‌تواند تا حدودی از بروز این آسیب‌ها در بافت کبد جلوگیری کند.
فرزانه بهادری؛ ابراهیم شریفی عاشور آبادی
چکیده
به‌منظور مطالعه روشهای تکثیر غیرجنسی گیاهان آویشن کوهی (Thymus kotschyanus Boiss.)، تأثیر تنظیم‌کننده‌های رشد اکسینی بر تغییرات مورفولوژیک و ریشه‌زایی قلمه‌های ساقه این گیاه در شرایط گلخانه بررسی شد. این پژوهش به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار و 20 مشاهده در هر تکرار انجام شد. فاکتور اول شامل: دو سطح تنظیم‌کننده ...
بیشتر
به‌منظور مطالعه روشهای تکثیر غیرجنسی گیاهان آویشن کوهی (Thymus kotschyanus Boiss.)، تأثیر تنظیم‌کننده‌های رشد اکسینی بر تغییرات مورفولوژیک و ریشه‌زایی قلمه‌های ساقه این گیاه در شرایط گلخانه بررسی شد. این پژوهش به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار و 20 مشاهده در هر تکرار انجام شد. فاکتور اول شامل: دو سطح تنظیم‌کننده رشد اکسینی (ایندول بوتریک اسید و ایندول استیک اسید) و فاکتور دوم شامل غلظت‌های گوناگون (صفر، 100، 200، 300، 1000، 2000 و 3000 میلی‌گرم بر لیتر) بودند. ویژگیهای بررسی شده شامل طول و تعداد ریشه، درصد ریشه‌زایی و وزن خشک ریشه و تعداد جوانه تازه در قلمه‌ها بود. نتایج این پژوهش نشان داد که کاربرد غلظت‌های 100 و 300 میلی‌گرم بر لیتر از مواد اکسینی، بالاترین کیفیت ریشه‌زایی را در گیاه آویشن کوهی در پی داشته است. به گونه‌ای که به‌ترتیب کاربرد 100 و 300 میلی‌گرم بر لیتر از اکسین‌ها سبب 3.6 و 3.25 برابر افزایش در وزن خشک ریشه و 150% و 90% افزایش در طول ریشه در مقایسه با گیاهان شاهد (عدم کاربرد مواد اکسینی) شدند. بیشترین تعداد و طول ریشه و همچنین تعداد جوانه تازه در قلمه شاخه آویشن کوهی در اثر کاربرد ایندول استیک اسید در مقایسه با ایندول بوتریک اسید حاصل شد. با توجه به یافته‌های این پژوهش، تیمار قلمه‌های آویشن کوهی با 100 میلی‌گرم بر لیتر از ایندول استیک اسید در سطح اقتصادی می‌تواند سبب تولید قلمه‌های ریشه‌دار با کیفیت برتر شود.
فاطمه سفیدکن؛ اسرین حیدری؛ مریم کسیانی اول؛ سیدرضا طبایی عقدایی؛ محمود نادری
چکیده
جنس مرزه با نام علمی Satureja از خانواده Lamiaceae است و S.macrantha C. A. Mey. یکی از گونههای آن در ایران است که در استانهای زنجان، کردستان، همدان و کرمانشاه رویش دارد. در این تحقیق به‌منظور زراعی کردن این گونه و بررسی کمّیت و کیفیت مواد مؤثره آن در حالت زراعی، ابتدا بذر چهار اکسشن از این گونه از رویشگاه‌های مختلف کشور جمع‌آوری شده و در مزرعه تحقیقاتی ...
بیشتر
جنس مرزه با نام علمی Satureja از خانواده Lamiaceae است و S.macrantha C. A. Mey. یکی از گونههای آن در ایران است که در استانهای زنجان، کردستان، همدان و کرمانشاه رویش دارد. در این تحقیق به‌منظور زراعی کردن این گونه و بررسی کمّیت و کیفیت مواد مؤثره آن در حالت زراعی، ابتدا بذر چهار اکسشن از این گونه از رویشگاه‌های مختلف کشور جمع‌آوری شده و در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، در قالب طرح بلوک کامل تصادفی، در سه تکرار کشت شدند. به‌منظور بررسی و مقایسه کمّی و کیفی اسانس این اکسشن‌ها، سرشاخه‌های گلدار آنها، طی سه سال متوالی پس از کشت جمع‌آوری شدند و پس از خشک‌شدن در محیط آزمایشگاه به روش تقطیر با آب مورد اسانس‌گیری قرار گرفتند. ضمن محاسبه بازده اسانس، ترکیبهای تشکیل‌دهنده اسانسها با استفاده از کروماتوگرافی گازی تجزیه‌ای (Analytical GC) و گاز کروماتوگراف متصل به طیف‌سنج جرمی (GS-MS) و محاسبه شاخص بازداری مورد اندازه‌گیری و شناسایی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که ترکیبهای عمده اسانس همه اکسشن‌ها در سه سال متوالی پس از کاشت، تیمول، پارا-سیمن و گاما-ترپینن بودند که مقادیر آنها در اسانس اکسشن‌های مختلف با هم فرق داشت. البته کارواکرول هم در اسانس موجود بود که مقدار آن قابل‌توجه نبود. همچنین برای کلیه اکسشن‌های مورد بررسی با رشد و استقرار گیاه، به‌تدریج بازده اسانسها افزایش یافت. کیفیت اسانسها نیز با افزایش عمر گیاه، بجز برای یک اکسشن، به‌تدریج بهبود یافت، به‌نحوی که گیاهان سه ساله هم دارای بازده اسانس بالاتری بودند و هم درصد بیشتری از ترکیبهای فنلی تیمول و کارواکرول نسبت به گیاهان یکساله داشتند. حذف و ظهور تدریجی برخی ترکیبهای غیرعمده اسانس هم در طول رشد گیاه نشان داد که تعیین مقدار کمّی و آنالیز اسانس گیاه کاشته شده در سال اول پس از کاشت نمی‌تواند نتیجه قابل استنادی را تولید کند و برای دستیابی به نتایج قابل‌قبول حداقل باید بررسی کمّی و کیفی اسانس تا چندین سال متوالی ادامه یابد.
زهرا بیطرفان؛ حمیدرضا اصغری؛ طاهره حسنلو؛ احمد غلامی؛ فواد مرادی
چکیده
تقاضای بالا برای استفاده از داروهای گیاهی و محدودیت منابع گیاهی مرتبط با آنها موجب شده است که توجه و تحقیق پیرامون این دسته از گیاهان به‌منظور افزایش عملکرد و مواد مؤثره آنها ضرورت یابد. این تحقیق به بررسی تأثیر کاربرد بیوچار بر عملکرد و میزان تریگونلین موجود در بذر اکوتیپ‌های گیاه شنبلیله (Trigonella foenum-graceum L.) در رژیم‌های مختلف آبیاری ...
بیشتر
تقاضای بالا برای استفاده از داروهای گیاهی و محدودیت منابع گیاهی مرتبط با آنها موجب شده است که توجه و تحقیق پیرامون این دسته از گیاهان به‌منظور افزایش عملکرد و مواد مؤثره آنها ضرورت یابد. این تحقیق به بررسی تأثیر کاربرد بیوچار بر عملکرد و میزان تریگونلین موجود در بذر اکوتیپ‌های گیاه شنبلیله (Trigonella foenum-graceum L.) در رژیم‌های مختلف آبیاری می‌پردازد. بدین‌منظور شش اکوتیپ پا کوتاه دزفول، شوشتر، اردستان، رهنان، یزد و خمینی‌شهر در شرایط کاربرد (به میزان 8-7% وزن حجمی خاک) و عدم کاربرد بیوچار در دو دور آبیاری 4 (آبیاری نرمال) و 8 (کم‌آبیاری) روز با استفاده از آزمایش اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در سال 1394 در مزرعه تحقیقاتی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی ایران (کرج) بررسی شدند. نتایج نشان داد که کاربرد بیوچار در شرایط آبیاری نرمال و کم‌آبیاری عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک را افزایش می‌دهد. با وجود پاسخ متفاوت اکوتیپ‌ها، افزایش دور آبیاری بر عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و عملکرد تریگونلین در تمام اکوتیپ‌ها اثر کاهشی نشان داد. با اعمال تیمارهای آزمایشی، تغییر میزان تریگونلین بذر در اکوتیپ‌های مختلف روند مشابهی نداشت و اکوتیپ‌ها پاسخ متفاوتی نشان دادند. به‌طور خلاصه، اگرچه کاربرد بیوچار با تعدیل اثرات ناشی از کم‌آبی توانست از کاهش رشد و عملکرد جلوگیری کند اما تأثیری بر میزان تریگونلین بذر نداشت.
خلیل کریم‌زاده اصل؛ فاطمه سفیدکن؛ ناصر مجنون حسینی؛ سیدعلی پیغمبری
چکیده
به‌منظور بررسی اثرات سطوح مختلف رطوبتی خاک، زئولیت و کودهای بیولوژیک بر خصوصیات فیزیولوژیکی، عملکرد و اسانس گیاه دارویی بادرشبو (Dracocephalum moldavica L.)، این تحقیق در سال 1389 و در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه تهران انجام شد. آزمایش به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 4 تکرار اجرا گردید. عامل اصلی شامل سه سطح مختلف رطوبتی ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثرات سطوح مختلف رطوبتی خاک، زئولیت و کودهای بیولوژیک بر خصوصیات فیزیولوژیکی، عملکرد و اسانس گیاه دارویی بادرشبو (Dracocephalum moldavica L.)، این تحقیق در سال 1389 و در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه تهران انجام شد. آزمایش به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 4 تکرار اجرا گردید. عامل اصلی شامل سه سطح مختلف رطوبتی (آبیاری تا رساندن به 90%، 60% و 30% ظرفیت مزرعه) و عامل فرعی شامل دو سطح زئولیت (عدم مصرف زئولیت و مصرف 2 گرم به ازای هر کیلوگرم خاک) و 4 سطح کودهای زیستی (شاهد، نیتروکسین، بیوفسفر و ترکیب کودهای نیتروکسین و بیوفسفر) در نظر گرفته شد. بالاترین مقادیر صفات غلظت کلروفیل کل، کلروفیل a، کلروفیل b، محتوی نسبی آب برگ و عملکرد اسانس مربوط به تیمار 90% ظرفیت مزرعه بود، ولی بیشترین مقادیر پرولین، قندهای محلول و درصد اسانس به تیمار 30% ظرفیت مزرعه اختصاص یافته بود. بیشترین مقادیر صفات فیزیولوژیکی، درصد و عملکرد اسانس، از تیمار ترکیب نیتروکسین و بیوفسفر حاصل گردید. اثرات متقابل سطوح رطوبتی در زئولیت در کودهای زیستی، تأثیر معنی‌داری بر روی غلظت کلروفیل کل، کلروفیل a، کلروفیل b، محتوی آب نسبی برگ، درصد و عملکرد اسانس داشت. بالاترین مقدار عملکرد اسانس مربوط به تیمار 60% ظرفیت مزرعه در مصرف زئولیت در ترکیب نیتروکسین و بیوفسفر و همچنین تیمار 90% ظرفیت مزرعه در مصرف زئولیت در ترکیب نیتروکسین و بیوفسفر بود. نتایج این تحقیق نشان داد که تنش خشکی ملایم (60% ظرفیت مزرعه) با مصرف زئولیت و ترکیب نیتروکسین و بیوفسفر، به‌منظور بدست آوردن بیشترین عملکرد اسانس در گیاه بادرشبو مناسب می‌باشد.
قباد سلیمی؛ محمد فیضیان؛ ناصر علی اصغرزاد
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.158.93.1.1576.1610 تنش خشکی منجر به کاهش رشد و تغییر شاخص‌های بیوشیمیایی گیاهان می‌شود. به‌منظور بررسی تأثیر تلقیح با قارچ میکوریز و سلنیم بر کاهش اثرهای مخرب تنش خشکی، این آزمایش به‌صورت اسپلیت پلات-فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در شرایط گلخانه‌ای بر روی گیاه بادرشبو (Dracocephalum ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.158.93.1.1576.1610 تنش خشکی منجر به کاهش رشد و تغییر شاخص‌های بیوشیمیایی گیاهان می‌شود. به‌منظور بررسی تأثیر تلقیح با قارچ میکوریز و سلنیم بر کاهش اثرهای مخرب تنش خشکی، این آزمایش به‌صورت اسپلیت پلات-فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در شرایط گلخانه‌ای بر روی گیاه بادرشبو (Dracocephalum moldavica L.) اجرا شد. فاکتور اصلی شامل سه سطح خشکی براساس حداکثر تخلیه مجاز (Maximum Allowable Depletion) (بدون تنش، 0.75 حداکثر تخلیه مجاز و 5/0حداکثر تخلیه مجاز) و فاکتورهای فرعی شامل سلنیم در سه سطح (صفر، 100 میکروگرم به ازای هر بوته و 200 میکروگرم به ازای هر بوته) و تلقیح با قارچ میکوریزای (Glumus verciforme) در دو سطح (بدون قارچ، دارای قارچ) بود. نتایج نشان داد که تنش خشکی موجب کاهش ارتفاع بوته، وزن خشک گیاه و سطح برگ شد؛ به‌طوری که کمترین و بیشترین میزان این صفات، به‌ترتیب در تلقیح با قارچ در 0.75 حداکثر تخلیه مجاز و در شرایط بدون تنش خشکی حاصل شد. در شرایط بدون تنش، ارتفاع بوته، وزن خشک گیاه و سطح برگ حاصل از تلقیح با قارچ و سلنیم به‌طور معنی‌داری بیشتر از شاهد بود. در تمام سطوح تنش خشکی، میانگین فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و پراکسیداز در گیاهان تلقیح شده با قارچ همراه با سلنیم به‌طور معنی‌داری بیشتر از شاهد بود. کمترین میزان فعالیت آنزیم کاتالاز (25.06) و کمترین میزان پراکسیداز (14.81) در تیمار شاهد بدون قارچ و سلینیم در شرایط تنش 0.75 حداکثر تخلیه مجاز بدست آمد و بیشترین میزان فعالیت آنزیم کاتالاز (53.62) در تیمار 200 میکروگرم سلنیم و تلقیح با قارچ در شرایط بدون تنش و بیشترین میزان فعالیت پراکسیداز (31.59) در شرایط تنش 0.5 حداکثر تخلیه مجاز و تلقیح با قارچ و استفاده از 200 میکروگرم سلنیم بود. همچنین تلقیح با قارچ همراه با کاربرد سلنیم موجب افزایش میزان پرولین در حدود 1 تا 1.5 برابر و مالون دی‌آلدئید در حدود 1.3 تا 1.5 برابر نسبت به شاهد در شرایط تنش خشکی شده است. نتایج نشان داد که حضور میکوریزا و عنصر سلنیم در شرایط تنش خشکی تأثیر مثبتی بر رشد و خصوصیات بیوشیمیایی موردمطالعه داشت.
اکرم فرزانه؛ محمّدتقی عبادی؛ سیدحسین نعمتی؛ حسین آرویی
چکیده
به منظور بررسی واکنش جوانه‌زنی بذرهای دو رقم اصلاح شده گیاه دارویی گل گندم (Centaurea cyanus L.) و توده بومی ایران به تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1388 در محل آزمایشگاه‌های تحقیقاتی گروه علوم باغبانی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا گردید. عامل اول شامل یک توده‌ی ایرانی و دو رقم اصلاح شده گل گندم به ...
بیشتر
به منظور بررسی واکنش جوانه‌زنی بذرهای دو رقم اصلاح شده گیاه دارویی گل گندم (Centaurea cyanus L.) و توده بومی ایران به تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1388 در محل آزمایشگاه‌های تحقیقاتی گروه علوم باغبانی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا گردید. عامل اول شامل یک توده‌ی ایرانی و دو رقم اصلاح شده گل گندم به نام‌های Ball blue و Ball junge بود و عامل دوم شامل 7 سطح شوری (0، 50، 100، 150، 200، 250، 300 میلی‌مولار) حاصل از نمک کلرید سدیم خالص که شوری صفر (آب مقطر) به‌عنوان شاهد در نظر گرفته شد. مؤلفه‌های جوانه‌زنی شامل درصد و سرعت جوانه‌زنی، شاخص بنیه، طول ریشه‌چه و طول ساقه‌چه اندازه‌گیری شد. نتایج آنالیز واریانس نشان‌دهنده اثر معنی‌دار سطوح مختلف شوری بر تمام صفات مورد اندازه‌گیری بود ولی اثر نوع رقم تنها در مورد درصد و سرعت جوانه‌زنی و شاخص بنیه معنی‌دار گردید. همچنین اثر متقابل شوری و رقم بر تمام صفات اندازه‌گیری شده معنی‌دار بود. نتایج نشان داد که با افزایش تنش شوری هر یک از صفات اندازه‌گیری شده کاهش معنی‌داری یافتند. بیشترین درصد و سرعت جوانه‌زنی (به‌ترتیب 04/51% و 82/11 بذر در روز) مربوط به رقم Ball blue در تیمار شاهد و کمترین میزان (به‌ترتیب 32/9% و 5/0 بذر در روز) مربوط به توده بومی ایران و رقم Ball junge در تیمار 300 میلی‌مولار بود. طول ساقه‌چه نیز نسبت به طول ریشه‌چه کاهش بیشتری در مقابل شوری نشان داد. ارقام اصلاح‌شده گل گندم و توده بومی ایران به دلیل تفاوت‌های ژنتیکی نسبت به تنش شوری واکنش متفاوتی نشان دادند. به‌طور کلی به نظر می‌رسد رقم Ball blue در بین ارقام مورد مطالعه دارای بیشترین تحمل به شوری در مرحله جوانه‌زنی باشد.
علی شفقت؛ هاشم اخلاقی؛ علیرضا متولی‌زاده کاخکی؛ کامبیز لاریجانی؛ عبدالحسین روستائیان
دوره 24، شماره 2 ، مرداد 1387، ، صفحه 244-252
چکیده
گیاهان تیره چتریان با داشتن حدود سیصد جنس و سه هزار گونه گیاهی در سطح وسیعی از جهان پراکنده‌اند. جنس Chaerophyllum متعلق به این تیره در ایران دارای هشت گونه بوده و دو گونه Chaerophyllum khorassanicum(جعفری فرنگی خراسانی) و nivale Chaerophyllum (جعفری فرنگی البرزی)، بومی ایران می‌باشند. در این تحقیق، ریشه و اندامهای هوایی گیاه جعفری فرنگی کوهستانی از تیره چتریان ...
بیشتر
گیاهان تیره چتریان با داشتن حدود سیصد جنس و سه هزار گونه گیاهی در سطح وسیعی از جهان پراکنده‌اند. جنس Chaerophyllum متعلق به این تیره در ایران دارای هشت گونه بوده و دو گونه Chaerophyllum khorassanicum(جعفری فرنگی خراسانی) و nivale Chaerophyllum (جعفری فرنگی البرزی)، بومی ایران می‌باشند. در این تحقیق، ریشه و اندامهای هوایی گیاه جعفری فرنگی کوهستانی از تیره چتریان (Umbelliferae) با نام علمی Chaerophyllum macropodum Boiss.، به‌طور جداگانه از مناطق اطراف خلخال نزدیک لنبر، جمع‌آوری و پس از خشک نمودن آنها در سایه به مدت ده روز، به روش تقطیر با آب در دستگاه کلونجر اسانس‌گیری شد. اسانس حاصل با استفاده از دستگاههای GC و GC/MS تجزیه و شناسایی گردید. بازده اسانسها (V/W) برای نمونه‌ها به‌ترتیب 17/0% برای ریشه و 20/0% برای اندامهای هوایی نسبت به وزن خشک نمونه‌ها، بدست آمد. تعداد10 و 18 ترکیب که به‌ترتیب 3/96% و 2/99% کل ترکیبهای اسانس ریشه و اندامهای هوایی را نشان می‌دهند، شناسایی شدند. در میان ترکیبهای اسانسی ریشه، میریس‌تیسین (1/39%)، ترپینولن (0/23%)، ترانس-بتا-اوسیمن (22%) و گاما-ترپینن (4/5%) و در میان ترکیبهای اسانسی اندامهای هوایی، ایی-بتا-اوسیمن (9/24%)، میریس‌تیسین (7/15%)، ترپینولن (2/14%)، فنچیل استات (9/13%)، ترانس-بتا-اوسیمن (3/6%) وسابینن (1/6%) ترکیبهای عمده بودند. مقایسه ترکیبهای شیمیایی موجود در اسانس دو بخش ریشه و اندامهای هوایی گیاه نشان می‌دهد که ترکیب میریس‌تیسین در اسانس ریشه بیش از دو برابر آن در اندامهای هوایی است.
محمد علی دری
دوره 22، شماره 3 ، آبان 1385، ، صفحه 262-269
چکیده
این آزمایش در ایستگاه تحقیقاتی مراوه تپه واقع در شمال شرقی استان گلستان در طول شرقی´57 °55 و عرض شمالی´ 48 ° 37، در شرایط دیم با ارتفاع 430 متر از سطح دریا، بافت خاک سیلتی لوم تا سیلتی کلی لوم، بارش متوسط سالیانه 330 میلیمتر و اسیدیته خاک در حد خنثی، انجام شد . این طرح به صورت طرح کرتهای یکبار خردشده اجرا شد. تیمارهای مورد ...
بیشتر
این آزمایش در ایستگاه تحقیقاتی مراوه تپه واقع در شمال شرقی استان گلستان در طول شرقی´57 °55 و عرض شمالی´ 48 ° 37، در شرایط دیم با ارتفاع 430 متر از سطح دریا، بافت خاک سیلتی لوم تا سیلتی کلی لوم، بارش متوسط سالیانه 330 میلیمتر و اسیدیته خاک در حد خنثی، انجام شد . این طرح به صورت طرح کرتهای یکبار خردشده اجرا شد. تیمارهای مورد بررسی عبارت بودند از : میزان بذر (2، 4 و 6 کیلوگرم در هکتار) و تاریخ کاشت به فواصل پانزده روز (نیمه دوم بهمن ماه و نیمه اول اسفند ماه) در نظرگرفته شد. درصد جوانه زنی بذر در آزمایشگاه با کشت در پتریدیش تعیین و براساس آن میزان بذر مورد نیاز در هر کرت تعیین گردید. در طی رشد مراحل رشد ثبت گردید. برای محاسبه تولید بذر در واحد سطح، در زمان رسیدگی بذر، از وسط کرتها نمونه برداری انجام شد. برای اندازه گیری مولفه های طول سنبله، تعداد سنبله در بوته، تعداد دانه در سنبله از وسط هرکرت پنج بوته به صورت تصادفی انتخاب شد. طول سنبله، تعداد دانه در سنبله و تعداد سنبله در هر بوته تحت تأثیر تاریخ کاشت قرار نگرفت، اما تحت تأثیر میزان کاشت بذر قرار گرفته و به ترتیب در سطح احتمال 5، 1 و1 درصد اختلاف معنی داری را نشان دادند. شاخص برداشت (HI) در سطح احتمال 1و 5 درصد اختلاف معنی داری نداشت و تحت تأثیر میزان کشت بذر و تاریخ کشت قرار نگرفت. تاریخ کاشت اثر معنی داری بر عملکرد بذر نداشت، اما براساس نتایج بدست آمده اثر میزان کاشت بذر بر عملکرد بذر در سطح 5 درصد اختلاف معنی داری داشت و بالاترین عملکرد در میزان کاشت 6 کیلوگرم در هکتار بدست آمد.
محمدهادی فکور؛ عبدالامیر علامه؛ ایرج رسولی؛ منصوره مظاهری
دوره 23، شماره 2 ، مرداد 1386، ، صفحه 269-277
چکیده
اثر ضد قارچی اسانسهای آویشن شیرازی (.Zataria multiflora Boiss) و آویشن کرکی (Thymus eriocalyx (Ronniger) Jalas) از طریق مهار رشد قارچ آسپرژیلوس پارازیتیکوس NRRL 2999 مولد آفلاتوکسین بررسی شد. کمترین غلظت مهاری (MIC) و کمترین غلظت قارچ‌کشی (MFC) و سنیتیک مرگ میکروارگانیسم نسبت به اسانسهای فوق اندازه‌گیری شد. اسانسهای فوق توسط گاز کروماتوگرافی (GC) و گاز کروماتوگرافی متصل ...
بیشتر
اثر ضد قارچی اسانسهای آویشن شیرازی (.Zataria multiflora Boiss) و آویشن کرکی (Thymus eriocalyx (Ronniger) Jalas) از طریق مهار رشد قارچ آسپرژیلوس پارازیتیکوس NRRL 2999 مولد آفلاتوکسین بررسی شد. کمترین غلظت مهاری (MIC) و کمترین غلظت قارچ‌کشی (MFC) و سنیتیک مرگ میکروارگانیسم نسبت به اسانسهای فوق اندازه‌گیری شد. اسانسهای فوق توسط گاز کروماتوگرافی (GC) و گاز کروماتوگرافی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) آنالیز شدند تا ترکیبهای اسانسهای مؤثر بر مهار کامل رشد قارچ فوق بدست آید. اطلاعات گاز کروماتوگرافی و گاز کروماتوگرافی متصل به طیف سنج جرمی نشان داد که اسانس Thymus eriocalyx از 18 ترکیب و اسانسZataria multifloraاز 22 ترکیب تشکیل شدهاند. این دو اسانس از نظر دارا بودن هشت ترکیب آلفا-پینن، آلفا-توژن، تیمول، سیس سابینن هیدرات، پارا-سیمن، 1،8-سینئول، میرسن و سابینن یکسان بودند. نتایج حاصل، حاکی از قدرت فوقالعاده اسانسهای فوق به عنوان ترکیب قارچکش قارچ مولد آفلاتوکسین و نگهدارنده ایمن مواد غذایی بود.
الهام مرتضی؛ غلامعلی اکبری؛ سید علی‌محمد مدرس ثانوی؛ بهروز فوقی؛ محمد عبدلی؛ حسین علی‌آبادی فراهانی
چکیده
به منظور بررسی تأثیر تاریخ کاشت و تراکم بوته مختلف بر مقدار و ترکیبهای اسانس گیاه سنبل‌الطیب (Valeriana officinalis L.)، این آزمایش در سالهای 1385-1384، در مزرعه آزمایشی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران انجام شد. آزمایش به‌صورت کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار اجرا شد. عامل اصلی زمان کاشت، در سه سطح 20 مرداد، 10 و 30 شهریور و عامل فرعی ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر تاریخ کاشت و تراکم بوته مختلف بر مقدار و ترکیبهای اسانس گیاه سنبل‌الطیب (Valeriana officinalis L.)، این آزمایش در سالهای 1385-1384، در مزرعه آزمایشی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران انجام شد. آزمایش به‌صورت کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار اجرا شد. عامل اصلی زمان کاشت، در سه سطح 20 مرداد، 10 و 30 شهریور و عامل فرعی تراکم کاشت، در سه سطح 40000، 80000 و 120000 بوته در هکتار بود. بذرهای سنبل‌الطیب از واحد تحقیقات گیاهان دارویی دانشگاه شهید بهشتی تهیه شد. پس از استخراج اسانس از ریشه خشک شده به روش تقطیر با آب، ترکیبهای آن توسط دستگاههای کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف‌سنج جرمی (GC/MS) مورد شناسایی قرار گرفت. تعداد 81 ترکیب در اسانس سنبل‌الطیب شناسایی شد. در میان همه این ترکیبها، بورنیل استات، والرنال، کامفن و والرانون بیشترین درصد را در میان دیگر ترکیبهای اسانس دارا بودند. با توجه به نتایج، تیمارهای تاریخ کاشت و تراکم بوته، در سطح 1 درصد تأثیر معنی‌داری بر مقدار اسانس و ترکیبهای بورنیل استات، والرنال، کامفن و والرانون داشت و اثر متقابل تاریخ کاشت و تراکم بوته در سطح 5 درصد بر صفت درصد اسانس، معنی‌دار بود. نتایج نهایی این آزمایش نشان داد که بیشترین مقدار اسانس و ترکیبهای بورنیل استات، والرنال، کامفن و والرانون از تیمار تاریخ کاشت 30 شهریور و تراکم 40000 بوته در هکتار حاصل شد.
مجید ترابی گودرزی؛ علیرضا باهنر؛ افشین رئوفی؛ حسین اکبری؛ قاسم حقی
چکیده
این پژوهش به روش کارآزمایی بالینی دو سو بیخبر بر روی 66 رأس گاو شیری نژاد هلشتاین با میانگین سن 55/1±9/4 سال و میانگین وزن 105±548 کیلوگرم با علائم کم‌اشتهایی یا بی‌‌اشتهایی نوع اولیه انجام شد و تأثیر مخلوط گیاهان دارویی کاسنی (Cichorium intybus L.) و انیسون (Pimpinella anisum L.) بر روی اشتهای این حیوانات مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین با یک ترکیب اشتها‌آور ...
بیشتر
این پژوهش به روش کارآزمایی بالینی دو سو بیخبر بر روی 66 رأس گاو شیری نژاد هلشتاین با میانگین سن 55/1±9/4 سال و میانگین وزن 105±548 کیلوگرم با علائم کم‌اشتهایی یا بی‌‌اشتهایی نوع اولیه انجام شد و تأثیر مخلوط گیاهان دارویی کاسنی (Cichorium intybus L.) و انیسون (Pimpinella anisum L.) بر روی اشتهای این حیوانات مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین با یک ترکیب اشتها‌آور ساخته شده از گیاهان نوکسومیکا و ژانسین با نام تجاری رومینوتوریک مقایسه شد. متغیرهای این تحقیق شامل میزان اشتها، تعداد و شدت انقباضات شکمبه، قبل و بعد از دوره مصرف گیاهان دارویی بود. نتایج نشان داد که مصرف ترکیب گیاهان کاسنی و انیسون موجب بهبود وضعیت اشتها، تعداد و شدت انقباضات شکمبه شده است که از لحاظ آماری در حد بسیار معنی‌داری بوده است (001/0p<). ضمن اینکه این ترکیب در مقایسه با داروی تجاری موجود که بعنوان اشتها‌آور در حیوانات مصرف می‌شود تأثیر یکسانی در افزایش اشتها داشته است (05/0p>). در 8/77 درصد موارد مصرف مخلوط کاسنی و انیسون توانسته بود وضعیت اشتها را در این حیوانات بهبود بدهد. مخلوط گیاهان کاسنی و انیسون یک ترکیب باارزش و بیضرر است که می‌تواند جایگزین مناسبی برای داروهای موجود در دام باشد.
فاطمه عسکری؛ ولی‌الله مظفریان؛ اسلام پارسا
چکیده
گونه Centaurea zuvandica (Sosn.) Sosn. نوعی گل‌گندم چندساله است که در مناطق شمال و شمال‌غربی کشور پراکنش دارد. اندام هوایی گیاه در مرحله گلدهی در پایان خرداد 1390 از مناطق فیروزکوه، قائم‌شهر و جاده چالوس جمع‌آوری گردید. اندامهای گیاهان تفکیک شده و در دمای محیط خشک شده و بعد به ذرات کوچک آسیاب شدند. نمونه ساقه همراه برگ و گل‌آذین به تفکیک با روش ...
بیشتر
گونه Centaurea zuvandica (Sosn.) Sosn. نوعی گل‌گندم چندساله است که در مناطق شمال و شمال‌غربی کشور پراکنش دارد. اندام هوایی گیاه در مرحله گلدهی در پایان خرداد 1390 از مناطق فیروزکوه، قائم‌شهر و جاده چالوس جمع‌آوری گردید. اندامهای گیاهان تفکیک شده و در دمای محیط خشک شده و بعد به ذرات کوچک آسیاب شدند. نمونه ساقه همراه برگ و گل‌آذین به تفکیک با روش تقطیر با آب اسانس‌گیری شد. برای جداسازی و شناسایی ترکیبهای اسانس از دستگاههای گاز کروماتوگرافی GC و گاز کروماتوگرافی متصل به طیف‌سنج جرمی (GC/MS) استفاده گردید. بازده اسانس اندامهای مختلف (بر پایه وزنی- وزنی خشک شده) بین 02/0% تا 07/0% بود. بیشترین درصد ترکیبها عبارت از اسپاتولنول (حداکثر 8/28%)، تیمول (حداکثر 7/21%)، کاریوفیلن‌اکساید (حداکثر 9/20%)، لینالول (حداکثر 5/19%)، جرماکرن‌دی (حداکثر 3/16%) و کارواکرول (حداکثر 8/6%) بودند. با توجه به نتایج درمی‌یابیم که تنوع بسیاری در ترکیبهای اصلی اسانس سه رویشگاه و حتی اندامهای مختلف یک رویشگاه وجود دارد. وجود تیمول در اسانس ساقه و برگ (8/17% و 7/21%) و لینالول در اسانس گل‌آذین (5/19% و 7/9%) رویشگاه‌های جاده چالوس و فیروزکوه و عمده بودن کاریوفیلن‌اکساید (9/20%) در اسانس ساقه و برگ رویشگاه قائم‌شهر از ویژگیهای گیاهان این رویشگاه‌ها است.
یعقوب ایران منش؛ حسن جهانبازی گوجانی
چکیده
بلوط ایرانی، پسته وحشی و بادام کوهی سه گونه از مهمترین گونههای جنگلی غرب کشور بوده که به‌عنوان گونههای اصلی در جنگل‌های زاگرس پراکنش دارند. میوه این گونه‌ها دارای روغن قابل توجه با خواص تغذیه‌ای مناسب بوده که آشنایی با آن می‌تواند نقش مهمی در اقتصادی کردن جنگل ایفاء کند. این تحقیق با هدف بررسی و مقایسه ساختار روغن استخراج شده ...
بیشتر
بلوط ایرانی، پسته وحشی و بادام کوهی سه گونه از مهمترین گونههای جنگلی غرب کشور بوده که به‌عنوان گونههای اصلی در جنگل‌های زاگرس پراکنش دارند. میوه این گونه‌ها دارای روغن قابل توجه با خواص تغذیه‌ای مناسب بوده که آشنایی با آن می‌تواند نقش مهمی در اقتصادی کردن جنگل ایفاء کند. این تحقیق با هدف بررسی و مقایسه ساختار روغن استخراج شده از میوه این سه گونه انجام شد.این تحقیق بر روی میوه بلوط ایرانی، پسته وحشی و چهار گونه بادام وحشی (بادام طاووسی، بادام کوهی، بادام برگ سنجدی و بادام زاگرسی) انجام شد. گونههای مورد مطالعه از قسمت‌های مختلف مناطق جنگلی در استان چهارمحال و بختیاری جمع‌آوری شدند. در مناطق مورد مطالعه از هر گونه پنج درخت به‌طور تصادفی انتخاب و از هر درخت به‌طور متوسط یک کیلوگرم میوه از قسمت‌های مختلف تاج تهیه شد. نمونه‌ها به‌صورت جداگانه به‌منظور استخراج روغن به آزمایشگاه انتقال داده شد. استخراج روغن با استفاده از روش سوکسله انجام شد. ساختار اسید چرب روغن در گونههای مورد مطالعه عمدتاً حاوی اسیدهای چرب معمول در روغن‌های گیاهیست. اسیدهای چرب تک غیراشباع گونههای مختلف بادام به‌طور متوسط 80.41%، پسته وحشی 51.7% و بلوط ایرانی 45.8% بدست آمد. متوسط اسیدهای چرب چند غیراشباع در بادام‌ها، پسته وحشی و بلوط ایرانی به‌ترتیب 13.3%، 22.8% و 25.4% می‌باشد. از نظر اسیدهای چرب اشباع گونههای بادام با متوسط 5.96% کمترین مقدار و پسته وحشی با 23.3% بیشترین مقدار را دارند.میوه انواع بادام وحشی به‌ویژه گونههای بادام کوهی و بادام طاووسی از نظر ترکیبهای اسید چرب روغن حائز اهمیت بوده و روغن آن دارای مقدار قابل توجهی از اسیدهای چرب غیراشباع است، بنابراین از نظر ساختار اسیدهای چرب در شرایط ممتازتری قرار دارند.
مجید بهرامی؛ فرید شریعتمداری؛ محمدامیر کریمی ترشیزی
چکیده
به منظور ارزیابی اثر عصاره الکلی آویشن باغی (Thymus vulgaris L.)، عصاره الکلی نعناع فلفلی (Mentha piperita L..) و ویتامین E بر سیستم ایمنی مرغ‌های تخم‌گذار در شرایط تنش گرمایی و میزان مالون دی‌آلدهید تخم‌مرغ‌های تولیدی در طی مدت ماندگاری، آزمایشی با استفاده از 144 قطعه مرغ تخم‌گذار سویه لوهمن لایت با سن 26 هفته به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایشی شامل: ...
بیشتر
به منظور ارزیابی اثر عصاره الکلی آویشن باغی (Thymus vulgaris L.)، عصاره الکلی نعناع فلفلی (Mentha piperita L..) و ویتامین E بر سیستم ایمنی مرغ‌های تخم‌گذار در شرایط تنش گرمایی و میزان مالون دی‌آلدهید تخم‌مرغ‌های تولیدی در طی مدت ماندگاری، آزمایشی با استفاده از 144 قطعه مرغ تخم‌گذار سویه لوهمن لایت با سن 26 هفته به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایشی شامل: کنترل (بدون افزودنی)، عصاره آویشن، عصاره نعناع و ویتامین E (ppm 200) در دو دمای متفاوت سالن نگهداری مرغ‌ها (گرمای متناوب و دمای معمولی) اعمال گردید. میزان عصاره استفاده شده برای سالن خنک 1% و برای سالن گرم 6/0% به‌صورت محلول در آب آشامیدنی بود. میزان مالون دی‌آلدهید تخم‌مرغ‌های جمع‌آوری شده در پایان دوره آزمایش به‌صورت تازه و نگهداری شده به مدت 14 روز در دماهای متفاوت (4 و 27-23 درجه سلسیوس) مورد ارزیابی قرار گرفتند. قبل و 14 روز بعد از واکسیناسیون علیه بیماری نیوکاسل (لاسوتا)، خون‌گیری و میزان پاسخ ایمنی به فاکتورهای مورد بررسی تعیین شد. برای تعیین اثر عوامل مورد بررسی بر تولید آنتی‌بادی ضد گلبول قرمز خون گوسفند (SRBC) در روزهای 42 و 47 آزمایش آنتی‌ژن تزریق شد. ویتامین E باعث افزایش مقدار آنتی‌بادی علیه واکسن نیوکاسل مرغ‌های نگهداری شده در دمای خنک شد (05/0 < P). عیار آنتی‌بادی اولیه و ثانویه علیه SRBC تحت تأثیر دمای محیط به‌صورت عددی کاهش یافته بود، اما این کاهش معنی‌داری نبود. تیمارهای آزمایشی تأثیری بر عیار آنتی‌بادی علیه SRBC نداشتند (05/0<P). به‌طوری که میزان مالون دی‌آلدهید تحت تأثیر تنش دمای محیطی بالا به‌طور معنی‌دار افزایش یافت. تیمارهای آزمایشی موجب کاهش مالون دی‌آلدهید تخم‌مرغ شدند (05/0P<). به‌نحوی که مقدار مالون دی‌آلدهید در زرده تخم‌مرغ تازه و نگهداری شده در دمای 4 درجه سلسیوس به‌طور معنی‌داری تحت تأثیر ویتامین E، آویشن و نعناع کاهش یافته است (05/0P<)، در حالی‌که در تیمار ویتامین E کمترین مقدار MDA مشاهده گردید.
مریم مکی‌زاده تفتی؛ محمدرضا چایی‌چی؛ صفر نصراله‌زاده؛ کاظم خاوازی
چکیده
مرزه با نام علمی Satureja hortensis L. یکی از مهمترین گیاهان دارویی است که اسانس آن در صنایع مختلف داروسازی، آرایشی و غذایی استفاده می‌شود. در این تحقیق اثر کاربرد منابع مختلف نیتروژن بر خصوصیات کمّی و کیفی این گیاه در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای آزمایش شامل کود شیمیایی اوره، کود زیستی (مخلوطی ...
بیشتر
مرزه با نام علمی Satureja hortensis L. یکی از مهمترین گیاهان دارویی است که اسانس آن در صنایع مختلف داروسازی، آرایشی و غذایی استفاده می‌شود. در این تحقیق اثر کاربرد منابع مختلف نیتروژن بر خصوصیات کمّی و کیفی این گیاه در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای آزمایش شامل کود شیمیایی اوره، کود زیستی (مخلوطی از دو باکتری ازتوباکتر و آزوسپیریلوم) و تلفیق کود زیستی با 50% کود شیمیایی و شاهد (بدون کود) بود. نتایج نشان داد که ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، وزن خشک سرشاخه گلدار و وزن خشک اندام هوایی تحت تأثیر منابع مختلف نیتروژن قرار گرفت و بالاترین میزان این صفات مربوط به کاربرد کود زیستی به همراه 50% کود شیمیایی بود. البته درصد اسانس نیز به‌طور معنی‌داری تحت تأثیر تیمارهای کودی قرار گرفت و کاربرد کود شیمیایی (07/2%) و پس از آن به‌ترتیب کاربرد کود زیستی به همراه 50% کود شیمیایی (91/1%) و کود زیستی (90/1%) بیشترین درصد اسانس را تولید نمودند. کاربرد منابع مختلف نیتروژن سبب افزایش معنی‌دار عملکرد اسانس در واحد سطح نسبت به شاهد شد و بالاترین عملکرد اسانس در واحد سطح مربوط به تلفیق کود زیستی و 50% کود شیمیایی (23/30 کیلوگرم در هکتار) بود و پس از آن به‌ترتیب کود شیمیایی و کود زیستی بیشترین میزان اسانس را تولید نمودند. نتایج این تحقیق حکایت از آن دارد که کاربرد کودهای زیستی به تنهایی و یا در ترکیب با کود شیمیایی در بهبود صفات کمّی و کیفی گیاه دارویی مرزه تأثیر مثبتی داشته و به‌جای مصرف مداوم کود شیمیایی می‌توان با استفاده بهینه از نهاده‌های زیستی در راستای کشاورزی پایدار و کاهش آلودگی ناشی از مصرف کود شیمیایی نیتروژنی اوره گام برداشت.
مصطفی گواهی؛ امیر قلاوند؛ فرزاد نجفی؛ علی سروش‌زاده
چکیده
مریم‌گلی یک گیاه دارویی متداول است که به‌طور گسترده‌ای در صنایع غذایی و داروسازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به‌منظور بررسی کودهای آلی و بیولوژیک بر خصوصیات فیزیولوژیکی، عملکرد و میزان اسانس گیاه دارویی مریم‌گلی (Salvia officinalis L.) در شرایط مختلف رطوبتی، آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 15 تیمار و سه تکرار ...
بیشتر
مریم‌گلی یک گیاه دارویی متداول است که به‌طور گسترده‌ای در صنایع غذایی و داروسازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به‌منظور بررسی کودهای آلی و بیولوژیک بر خصوصیات فیزیولوژیکی، عملکرد و میزان اسانس گیاه دارویی مریم‌گلی (Salvia officinalis L.) در شرایط مختلف رطوبتی، آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 15 تیمار و سه تکرار در سال 1391 در دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری (I) در سه سطح: آبیاری پس از مصرف 40% رطوبت قابل استفاده در عمق توسعه ریشه (I1)، آبیاری پس از مصرف 60% رطوبت قابل استفاده در عمق توسعه ریشه (I2)، آبیاری پس از مصرف 80% رطوبت قابل استفاده در عمق توسعه ریشه (I3) و سامانه‌های حاصلخیزی خاک در پنج سطح: عدم مصرف کود (F0)، کود شیمیایی اوره (Ur)، باکتری‌های آزادزی تثبیت‌کننده نیتروژن (NFB)، ورمی‌کمپوست (V) و ورمی‌کمپوست + باکتری‌های آزادزی تثبیت‌کننده نیتروژن (V+NFB) بودند که تیمار آبیاری در کرتهای اصلی و سامانه‌های حاصلخیزی خاک در کرتهای فرعی قرار داده شدند. نتایج آزمایش نشان داد که تمام صفات مورد بررسی به‌طور معنی‌داری (01/0P ) تحت تأثیر رژیم‌های مختلف آبیاری و سامانه‌های حاصلخیزی خاک قرار گرفت. با افزایش تنش خشکی کلروفیل a، b، کل و عملکرد خشک کاهش یافت، اما مقدار قند، پرولین و مقدار اسانس افزایش یافت. بررسی نتایج نشان داد که بالاترین مقادیر کلیه صفات اندازه‌گیری شده مربوط به تیمار ورمی‌کمپوست+باکتری‌های تثبیت‌کننده نیتروژن بود. همچنین نتایج آزمایش نشان داد که بالاترین مقدار اسانس (10/1%) و عملکرد اسانس (l ha-150/20) از تیمار ورمی‌کمپوست + باکتری‌های تثبیت‌کننده نیتروژن تحت تنش متوسط (I2) بدست آمد.
محبوبه عبداللهی نوروزی؛ محمدرضا مرادی تلاوت؛ سید عطااله سیادت؛ آیدین خدائی جوقان
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.335.94.2.1578.41 آزمایشی برای بررسی اثر ورمی‌کمپوست و زئولیت بر روی گیاه دارویی همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.) در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه رامین خوزستان در سال 1396، به‌صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. ورمی‌کمپوست (صفر، 3، 6 و 9 تن در هکتار) به‌عنوان فاکتور اصلی و زئولیت ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.335.94.2.1578.41 آزمایشی برای بررسی اثر ورمی‌کمپوست و زئولیت بر روی گیاه دارویی همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.) در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه رامین خوزستان در سال 1396، به‌صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. ورمی‌کمپوست (صفر، 3، 6 و 9 تن در هکتار) به‌عنوان فاکتور اصلی و زئولیت (صفر، 4، 8 و 12 تن در هکتار) به‌عنوان فاکتور فرعی بررسی شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که ورمی‌کمپوست و زئولیت اثر معنی‌داری بر عملکرد گل، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، کلروفیل a و کلروفیل b، کاروتنوئید برگ، کاروتنوئید گلبرگ همیشه‌بهار، برداشت نیتروژن، برداشت فسفر و شدت رنگ گلبرگ‌ها داشتند. همچنین برهم‌کنش بین ورمی‌کمپوست و زئولیت بر تمامی صفات ذکر شده معنی‌دار گردید. بیشترین عملکرد گل (69.53 گرم در متر مربع) و عملکرد بیولوژیک (474.84 گرم در متر مربع) به‌ترتیب در تیمارهای سه تن در هکتار ورمی‌کمپوست + 12 تن در هکتار زئولیت و نه تن در هکتار ورمی‌کمپوست به دست آمدند. بالاترین میزان عملکرد بیولوژیک (474.84 گرم در مترمربع) در تیمار 9 تن در هکتار ورمی‌کمپوست حاصل شد. همچنین بیشترین میزان کاروتنوئید برگ و گلبرگ در تیمار 9 تن در هکتار ورمی‌کمپوست و بیشترین میزان کلروفیل‌های a و b مربوط به تیمار 9 تن در هکتار ورمی‌کمپوست و 4 تن در هکتار زئولیت بود. بالاترین میزان برداشت نیتروژن در تیمار 8 تن در هکتار زئولیت بود. بالاترین مقدار برداشت فسفر نیز در تیمار 9 تن در هکتار ورمی‌کمپوست و 12 تن در هکتار زئولیت بدست آمد. در مجموع به‌دلیل مقرون به صرفه‌تر بودن زئولیت نسبت به ورمی‌کمپوست، با افزایش مقدار زئولیت مصرفی می‌توان عملکرد گل را افزایش داد. در این پژوهش برای حاصل شدن بهترین عملکرد گل، ترکیب تیماری 3 تن در هکتار ورمی‌کمپوست و 12 تن در هکتار زئولیت مناسب بوده و پیشنهاد می‌گردد.
سید محسن حسینی؛ مجید آقاعلیخانی؛ فاطمه سفیدکن؛ امیر قلاوند
چکیده
با توجه به اهمیت مدیریت علف‌های هرز، نحوه تأمین حاصلخیزی خاک و زراعت ارگانیک گیاهان دارویی، در این تحقیق تأثیر سطوح تیمارهای مختلف تغذیه‌ای بر رشد و عملکرد کمّی و کیفی مرزه سهندی (Satureja sahendica Bornm.) در شرایط رقابت با علف هرز تاج‌خروس وحشی (Amaranthus retroflexux L.) مطالعه شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار ...
بیشتر
با توجه به اهمیت مدیریت علف‌های هرز، نحوه تأمین حاصلخیزی خاک و زراعت ارگانیک گیاهان دارویی، در این تحقیق تأثیر سطوح تیمارهای مختلف تغذیه‌ای بر رشد و عملکرد کمّی و کیفی مرزه سهندی (Satureja sahendica Bornm.) در شرایط رقابت با علف هرز تاج‌خروس وحشی (Amaranthus retroflexux L.) مطالعه شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سالهای 1391-1389 در ایستگاه اسماعیل‌آباد مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین اجرا شد. تیمارهای تغذیه‌ای شامل: NPK به همراه محلول‌پاشی ریزمغذی‌ها (CF)، ورمی‌کمپوست 4 تن در هکتار (V4)، ورمی‌کمپوست 2 تن در هکتار+ ورمی‌تی 40 لیتر در هکتار (V2T) و سطوح تراکم علف هرز نیز شامل: تراکم صفر، 6، 12 و 18 بوته در مترمربع (به‌ترتیب W0، W6، W12 و W18) بود. نتایج نشان داد در سال اول آزمایش، تأثیر کود بر وزن سرشاخه و تأثیر علف هرز بر میزان اسانس (p<0.05) و وزن سرشاخه (p<0.01) معنی‌دار گردید. در مجموع دو سال، تأثیر سطوح علف هرز بر وزن خشک علف هرز در سطح 1% تفاوت معنی‌دار داشته است. بیشترین درصد اسانس مرزه از تیمار ورمی‌کمپوست 2 تن+ ورمی‌تی در شرایط بدون علف هرز حاصل گردید. در اسانس تولیدی 16 ترکیب شناسایی شد که تیمول، پارا-سیمن و گاما-ترپینن مهمترین آنها بودند. نتایج تجزیه اسانس نشان داد که تیمار 4 تن کود ورمی‌کمپوست و عدم وجود علف هرز، تیمول بیشتری را تولید کرد. با وجود این، حضور علف هرز تاج‌خروس میزان تولید پارا-سیمن در اسانس مرزه را افزایش و تولید تیمول را کاهش داد.
کوثر سوری؛ سید مهدی اجاق؛ معظمه کردجزی؛ حجت میرصادقی
چکیده
این پژوهش به‌منظور بررسی اثر عصاره آبی رزماری (Rosmarinus officinalis L.) بر ماندگاری فیله ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان در شرایط یخچال (1±4 درجه سانتی‌گراد) براساس بار میکروبی کل، ارزیابی شیمیایی و خصوصیات حسی انجام شد. بدین‌منظور ماهیان به سه گروه شامل ماهیانی با تزریق وریدی عصاره رزماری در مقادیر 0.1% و 0.3% (تیمار 2 و 3)، ماهیانی با تزریق عضلانی ...
بیشتر
این پژوهش به‌منظور بررسی اثر عصاره آبی رزماری (Rosmarinus officinalis L.) بر ماندگاری فیله ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان در شرایط یخچال (1±4 درجه سانتی‌گراد) براساس بار میکروبی کل، ارزیابی شیمیایی و خصوصیات حسی انجام شد. بدین‌منظور ماهیان به سه گروه شامل ماهیانی با تزریق وریدی عصاره رزماری در مقادیر 0.1% و 0.3% (تیمار 2 و 3)، ماهیانی با تزریق عضلانی عصاره رزماری در دوزهای 0.1% و 3/0% (تیمار 4 و 5) و گروه فاقد تزریق (تیمار 1) تقسیمبندی گردیدند. بعد از 62 ساعت از زمان تزریق، ماهیان صید و فیله شده، سپس به مدت 16 روز در شرایط یخچال نگهداری شدند. در طی این مدت، هر 4 روز یکبار شاخص‌های پراکسید (PV)، تیوباربیوتیکاسید (TBA)، اسیدهای چرب آزاد (FFA) و مجموع بازهای نیتروژنی فرار (TVB-N) و بار باکتریایی کل (TVC) اندازه‌گیری شده و ارزیابی حسی نیز انجام گردید. با توجه به نتایج، تیمارهای 3 و 5 در شاخص‌های PV، TBA، FFA، TVB-N و TVC تفاوت معنی‌داری (0.05≥P) با سایر تیمارها داشتند. همچنین بین تیمار 5 در شاخص‌های TVC، TBA، FFA و TVB-N با تیمار 3 تفاوت معنی‌داری (0.05≥P) مشاهده شد که نشان‌دهنده عملکرد بهتر تزریق وریدی عصاره رزماری 0.3% در مقایسه با تزریق عضلانی عصاره رزماری 0.3% است، ضمن اینکه عصاره رزماری موجب بهبود خواص حسی نیز گردید.
سید محمد نبوی؛ محمدعلی ابراهیم زاده؛ سید فاضل نبوی
دوره 24، شماره 3 ، آبان 1387، ، صفحه 374-384
چکیده
Pterocarya fraxinifolia (Lam.) Spach از تیره Juglandaceae به‌صورت خودرو در استانهای شمالی ایران می‌روید. به‌رغم فراوانی، اطلاعات بسیار کمی در خصوص این گیاه گزارش شده است. این تحقیق به منظور بررسی اثر آنتی‌اکسیدانی این گیاه انجام شد. برای این منظور، برگها و شاخه‌های این گیاه از منطقه دشت ناز ساری جمع‌آوری شده و عصاره متانولی آنها استخراج شد. سپس این عصاره‌ها ...
بیشتر
Pterocarya fraxinifolia (Lam.) Spach از تیره Juglandaceae به‌صورت خودرو در استانهای شمالی ایران می‌روید. به‌رغم فراوانی، اطلاعات بسیار کمی در خصوص این گیاه گزارش شده است. این تحقیق به منظور بررسی اثر آنتی‌اکسیدانی این گیاه انجام شد. برای این منظور، برگها و شاخه‌های این گیاه از منطقه دشت ناز ساری جمع‌آوری شده و عصاره متانولی آنها استخراج شد. سپس این عصاره‌ها در آزمونهای گوناگون بکار رفت. نتایج نشان داد که میزان فنل و فلاونوئیدها در برگ به‌طور قابل ملاحظه‌ای بیشتر از پوست شاخه است. در آزمون به‌دام‌اندازی رادیکالهای آزاد DPPH غلظت مهار 50% در عصاره متانولی برگ 11/0±59/15 و در پوست شاخه30/2±24/166 میکروگرم بر میلی‌لیتر بدست آمد. قدرت احیاءکنندگی عصاره‌های برگ تفاوتی با آسکوربیک اسید نداشت (p>0.05). اگرچه عصاره‌ها در آزمون به‌دام‌اندازی نیتریک اکساید اثر ضعیفی ا ز خود نشان دادند، اما به‌طور مؤثری قابلیت شلات کنندگی آهن را دارا بودند. تمامی عصاره‌ها فعالیت آنتی‌اکسیدانی خوبی در تست لینولئیک اسید از خود نشان دادند. اختلاف معنی‌داری بین فعالیت این عصاره‌ها وجود نداشته (p>0.05) و تمامی عصاره‌ها الگوی مهار پراکسیداسیون مشابه آسکوربیک اسید و آنتی‌اکسیدان سنتزی BHA از خود نشان دادند. در مجموع، عصاره متانولی این گیاه در تمامی مدلهای مورد مطالعه، سطوح مختلفی از فعالیت آنتی‌اکسیدانی را از خود نشان دادند. به‌ویژه، قابلیت احیاءکنندگی آهن III به آهن II را با اهداء الکترون، شلاته کنندگی آهن II و فعالیت ضد پراکسیده شدن چربی را از خود نشان دادند.
مژگان لارتی؛ صابر قاسم‌پور؛ ابراهیم شریفی عاشورآبادی؛ بهمن علیزاده
چکیده
جنس آویشن یکی از گیاهان مهم در صنایع دارویی، غذایی، بهداشتی و آرایشی است. به‌منظور بررسی رویشگاه‌های طبیعی گونههای مختلف جنس Thymus در استان آذربایجان‌غربی، مطالعات مختلفی در سالهای 1386-1384، در شرایط رویشگاهی اجرا شد. ابتدا بررسی‌های رویشگاهی در نقاط مختلف استان انجام شد و بعد با مراجعه به رویشگاه گونههای T. pubescens Boiss. ...
بیشتر
جنس آویشن یکی از گیاهان مهم در صنایع دارویی، غذایی، بهداشتی و آرایشی است. به‌منظور بررسی رویشگاه‌های طبیعی گونههای مختلف جنس Thymus در استان آذربایجان‌غربی، مطالعات مختلفی در سالهای 1386-1384، در شرایط رویشگاهی اجرا شد. ابتدا بررسی‌های رویشگاهی در نقاط مختلف استان انجام شد و بعد با مراجعه به رویشگاه گونههای T. pubescens Boiss. & Kotschy ex Celak و T. kotschyanus Boiss. Et Hohen به‌ترتیب در مناطق حاجیبیگ و قوشچی، پلاتگذاری و ثبت اطلاعات هر کدام از گونههای مورد نظر انجام گردید. در این بررسی علاوه بر اطلاعات مربوط به اقلیم و خاک منطقه، شاخص‌های رویشی همانند ارتفاع بوته، سطح تاج پوشش، تعداد شاخه‌های فرعی مورد اندازه‌گیری قرار گرفته و بررسی آماری انجام شد. نتایج حاصل از بررسی رویشگاهی نشان داد که گونه T. kotschyanus در دامنه ارتفاعی 2500-1450 متر و در شیبهای 60-20 درصد و در جهت شیب شمالی با میانگین بارش 600- 400 میلیمتر رویش دارد. گونه T. pubescens در دامنه ارتفاعی 2600-1900 متر و در شیبهای 45-10 درصد با جهت شرقی و شمالشرقی با میانگین بارش 400- 250 میلیمتر گسترش دارد. برای رویش گونه kotschyanus خاک سیلتی- کلی- لومی و برای گونه pubescens خاک سیلتی- لومی مناسب می‌باشد. درصد اسانس گونه pubescens در مرحله 50% گلدهی 12/1 و گونه kotschyanus، 78/1% بود.
علی علیزاده سهزابی؛ ابراهیم شریفی عاشورآبادی؛ امیرحسین شیرانی‌راد؛ بهلول عباس‌زاده
دوره 23، شماره 3 ، آبان 1386، ، صفحه 416-431
چکیده
به منظور بررسی تأثیر مقادیر و روشهای مختلف مصرف نیتروژن بر تعدادی از ویژگیهای کمی و کیفی گیاه دارویی مرزه (Satureja hortensis L.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در سال 1385 در جنوب شهرستان کرج اجرا گردید. تیمارهای مورد بررسی شامل کاربرد کود اوره به صورت جامد در خاک، در چهار سطح 0 ،50، 100 و 150 کیلوگرم نیتروژن خالص در ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر مقادیر و روشهای مختلف مصرف نیتروژن بر تعدادی از ویژگیهای کمی و کیفی گیاه دارویی مرزه (Satureja hortensis L.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار در سال 1385 در جنوب شهرستان کرج اجرا گردید. تیمارهای مورد بررسی شامل کاربرد کود اوره به صورت جامد در خاک، در چهار سطح 0 ،50، 100 و 150 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و همچنین به صورت محلول‌پاشی در چهار سطح 0، 4.5، 6 و 7.5 درصد محلول نیتروژن خالص بودند که نیتروژن هر دو روش در سه تقسیط مساوی اعمال گردید. نتایج نشان داد که اثرات ساده تیمارها بر عملکرد بیولوژیک، ارتفاع گیاه، درصد اسانس، عملکرد سرشاخه گلدار و تعداد شاخه‌های فرعی، در سطح یک درصد و بر شاخص برداشت در سطح پنج درصد معنی‌دار بود. اثر متقابل عوامل آزمایش بر عملکرد اسانس، عملکرد سرشاخه گلدار و درصد اسانس در سطح یک درصد و بر عملکرد بیولوژیک نیز در سطح پنج درصد معنی‌دار بود. در این آزمایش مشخص شد که کاربرد 100 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار به صورت مصرف در خاک به همراه 4.5 درصد نیتروژن خالص به صورت محلول‌پاشی، بیشترین عملکرد بیولوژیک، بذر و سرشاخه گلدار را به ترتیب با میانگین 4424، 875.3 و 1855 کیلوگرم در هکتار تولید نمود. این در حالی است که با افزایش مصرف نیتروژن درصد اسانس کاهش یافت. به طوری که بیشترین درصد اسانس مربوط به کاربرد 6 درصد محلول مصرفی و عدم کاربرد کود به صورت مصرف در خاک بود که با میانگین 2.13 درصد بدست آمد. کاربرد 150 کیلوگرم نیتروژن به صورت جامد و 5/7 درصد محلول‌پاشی بیشترین عملکرد اسانس را با میانگین 33.7 کیلوگرم در هکتار، بیشترین ارتفاع گیاه را با میانگین 66.88 سانتیمتر و بیشترین تعداد شاخه‌های فرعی را با میانگین 18 شاخه فرعی تولید نمود. بیشترین شاخص برداشت از تیمار عدم کاربرد نیتروژن با میانگین 25.98 درصد حاصل شد. بنابر نتایج حاصل، استفاده از روش محلول‌پاشی به دلیل کاهش قابل توجه مقدار مصرف کود نیتروژن می‌تواند راهی مناسب به منظور دستیابی به اهداف کشاورزی پایدار باشد.
