زراعت و باغبانی
جبرائیل ملکی؛ ابراهیم شریفی عاشور آبادی؛ مهدی میرزا؛ حسین حیدری شریف آباد؛ محمدحسین لباسچی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر روشهای حاصلخیزی خاک بر عملکرد اقتصادی و اجزای اسانس سیاهدانه (Nigella sativa L.)، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل سطوح مختلف کودهای شیمیایی NPK، کود دامی، تلفیق کودهای NPK با کود دامی و همچنین تلفیق کودهای شیمیایی و دامی همراه با تلقیح کود زیستی آزوریزوبیوم ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر روشهای حاصلخیزی خاک بر عملکرد اقتصادی و اجزای اسانس سیاهدانه (Nigella sativa L.)، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل سطوح مختلف کودهای شیمیایی NPK، کود دامی، تلفیق کودهای NPK با کود دامی و همچنین تلفیق کودهای شیمیایی و دامی همراه با تلقیح کود زیستی آزوریزوبیوم در مقایسه با تیمار شاهد بود. صفات عملکرد دانه، عملکرد اندام هوایی و درصد، عملکرد و ترکیب اسانس بررسی شدند. نتایج نشان داد، بیشترین عملکرد دانه (1270.43 کیلوگرم در هکتار) در تیمار 40 کیلوگرم در هکتار نیتروژن+ 32 کیلوگرم در هکتار فسفر+ 40 کیلوگرم در هکتار پتاسیم+30 تن در هکتار کود دامی بهدست آمد. بیشترین درصد (0.25%) و عملکرد اسانس (2.8 کیلوگرم در هکتار) در تیمار 40 کیلوگرم در هکتار نیتروژن+ 32 کیلوگرم در هکتار فسفر+ 40 کیلوگرم در هکتار پتاسیم+ 30 تن در هکتار کود دامی+ آزوریزوبیوم و بیشترین درصد تیموکینون (14.9%) در تیمار 30 تن در هکتار کود دامی بدست آمدند. بهطور کلی تیمارهای تلفیقی و زیستی، بیشترین تأثیر مثبت را بر عملکرد دانه و درصد اسانس سیاهدانه داشتند. استفاده از منابع کودی مناسب، نه تنها موجب افزایش عملکرد، مقدار اسانس و ترکیب تیموکینون در سیاهدانه شد بلکه پیامدهای ناشی از مصرف بیرویه کودهای شیمیایی را کاهش داد. استفاده از روشهای کوددهی تلفیقی گامی موثر جهت دستیابی به اهداف کشاورزی پایدار است.
زراعت و باغبانی
غلامرضا پورشعبان کتشالی؛ غلامعلی اکبری؛ ایرج اله دادی؛ الیاس سلطانی
چکیده
بهمنظور بررسی سازگاری گیاه و اثرات دور آبیاری و عناصر پرمصرف NPK روی شاخصهای رشد و عملکرد گیاه زنجبیل (Zingiber officinale R.)، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی بهصورت اسپلیت پلات با 9 تیمار و 3 تکرار در دو منطقه پاکدشت (استان تهران) و لاهیجان (استان گیلان) در سال 1400 اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل دور آبیاری در سه سطح (4 (V1)، 6 (V2) و 8 (V3) روز) ...
بیشتر
بهمنظور بررسی سازگاری گیاه و اثرات دور آبیاری و عناصر پرمصرف NPK روی شاخصهای رشد و عملکرد گیاه زنجبیل (Zingiber officinale R.)، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی بهصورت اسپلیت پلات با 9 تیمار و 3 تکرار در دو منطقه پاکدشت (استان تهران) و لاهیجان (استان گیلان) در سال 1400 اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل دور آبیاری در سه سطح (4 (V1)، 6 (V2) و 8 (V3) روز) بهعنوان عامل اصلی و عناصر پرمصرف NPK در سه سطح (N300P100K200 (F1)، N350P150K250 (F2) و N250P50K150 (F3) (کیلوگرم در هکتار)) بهعنوان عامل فرعی بودند. نتایج نشان داد که اثر آبیاری×NPK در منطقه پاکدشت روی صفات ارتفاع بوته، تعداد برگ در بوته، سطح برگ، تعداد شاخه در بوته، شاخص سطح برگ، وزن تر و خشک ریزوم و عملکرد ریزوم در سطح 1% و قطر ساقه در سطح 5% معنیدار شد. بهترین تیمار در این منطقه، V1F2 بود. اثر آبیاری×NPK در منطقه لاهیجان روی صفات تعداد برگ در بوته و عملکرد ریزوم در سطح 1% و ارتفاع بوته و قطر ساقه در سطح 5% معنیدار شد. بهترین نتیجه در لاهیجان در تیمار V1F2 بدست آمد. همچنین از نظر صفات سطح برگ، تعداد شاخه در بوته و شاخص سطح برگ، V1 و F2 بهترین تیمارها در لاهیجان بودند. وزن تر و خشک ریزوم در تیمارهای V2 و F2 بهترین نتایج را داشتند. در مجموع، صفات مورد بررسی در اقلیم لاهیجان بر اقلیم پاکدشت برتری داشت و دور آبیاری هر 4 روز برای پاکدشت و هر 6 روز برای لاهیجان بهترین نتایج را داشتند.
زراعت و باغبانی
سیده محدثه محمدی؛ فاطمه سفیدکن؛ سمانه اسدی صنم؛ سپیده کلاتهجاری
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1400.37.193.106.2.1578.32این آزمایش بهمنظور بررسی تأثیر تیمارهای مختلف تغذیهای بر ویژگیهای مورفولوژیک، عملکرد اسانس و میزان برخی عناصر خاک و سرشاخههای گیاه مرزه خوزستانی (Satureja khuzistanica Jamzad) بهصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و ۱۴ تیمار تغذیهای طی دو سال زراعی 1396 و 1397 اجرا شد. تیمارها شامل 1-C (شاهد)، ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1400.37.193.106.2.1578.32این آزمایش بهمنظور بررسی تأثیر تیمارهای مختلف تغذیهای بر ویژگیهای مورفولوژیک، عملکرد اسانس و میزان برخی عناصر خاک و سرشاخههای گیاه مرزه خوزستانی (Satureja khuzistanica Jamzad) بهصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و ۱۴ تیمار تغذیهای طی دو سال زراعی 1396 و 1397 اجرا شد. تیمارها شامل 1-C (شاهد)، 2-NPK (کود شیمیایی 50، 25، 25 کیلوگرم در هکتار)، 3- CM30، 4- CM60 (CM: کود دامی 30 و 60 تن در هکتار)، 5- CM30+NPK، 6- CM60+NPK، 7- V5 (ورمیکمپوست 50 تن در هکتار)، 8- V5+NPK، 9- GM (Glomus mosseae)، 10- GI (Glomus intraradices)، 11- S0+T، 12- S250+T، 13- S500+T (S: سولفور 0، 250 و 500 کیلوگرم در هکتار، T: Thiobacillus) و14- V5+T بودند. تجزیه واریانس دادهها نشان داد، اثر متقابل سال در تیمارهای تغذیهای بر تمام ویژگیهای مورفولوژیک، بازده و عملکرد اسانس و مقدار عناصر پتاسیم و گوگرد سرشاخههای گیاه معنیدار (p ≤0.01) شد. بیشترین ارتفاع بوته در سالهای اول و دوم بهترتیب مربوط به تیمارهای CM30+NPK و CM60 بود. بیشترین تعداد شاخه در سالهای اول و دوم بهترتیب در تیمارهای CM30+NPK و GM مشاهده شد. تیمار CM30+NPK بیشترین پهنای سایهانداز را در هر دو سال بهخود اختصاص داد. همچنین بیشترین میزان ماده خشک سرشاخه گلدار در سالهای اول و دوم بهترتیب در تیمارهای CM30+NPK و V5+T بدست آمد. طبق نتایج آزمایش، بیشترین بازده اسانس در سالهای اول و دوم بهترتیب در تیمارهای GM و S0+T مشاهده شد. کاربرد تیمارهای V5+NPK و V5+T موجب افزایش معنیدار عملکرد اسانس بهترتیب در سالهای اول و دوم گردید. نتایج همچنین نشان داد، بیشترین مقدار پتاسیم سرشاخهها در سال اول، در تیمار GI و در سال دوم، در تیمار V5+NPK مشاهده شد. همچنین، بیشترین مقدار گوگرد سرشاخهها در سالهای اول و دوم بهترتیب در تیمارهای V5 و S500+T بدست آمد. بهطور کلی، پژوهش حاضر نشان داد که استفاده از کودهای زیستی موجب افزایش بازده اسانس و میزان عناصرتغذیهای در این گیاه میشود. همچنین، استفاده از ورمیکمپوست به همراه کودهای شیمیایی و زیستی جهت افزایش عملکرد اسانس گیاه دارویی مرزه خوزستانی توصیه میگردد.
سودابه مفاخری؛ رقیه امینیان
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.834.97.5.1662.1610 اگرچه استفاده از کودهای شیمیایی تولید محصول را افزایش میدهند، اما مصرف طولانی مدت آنها سبب فشردگی و کاهش حاصلخیزی خاک، افزایش آلودگی هوا و آب و همچنین افزایش انتشار گازهای گلخانهای شده که در نهایت منجر به وارد آمدن آسیب جدی به سلامت انسان و محیطزیست میشوند. این پژوهش با هدف مطالعه و ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.834.97.5.1662.1610 اگرچه استفاده از کودهای شیمیایی تولید محصول را افزایش میدهند، اما مصرف طولانی مدت آنها سبب فشردگی و کاهش حاصلخیزی خاک، افزایش آلودگی هوا و آب و همچنین افزایش انتشار گازهای گلخانهای شده که در نهایت منجر به وارد آمدن آسیب جدی به سلامت انسان و محیطزیست میشوند. این پژوهش با هدف مطالعه و مقایسه تأثیر تغذیه با کود شیمیایی و کودهای زیستی بر کمّیت و کیفیت گیاه دارویی گشنیز (Coriandrum sativum L.) در سال زراعی 96-97 در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تیمار شامل: کاربرد عصاره جلبک دریایی، هیومیک اسید، کود شیمیایی ماکرو (NPK) و شاهد (بدون استفاده از کود) و 5 تکرار انجام شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که تیمارهای آزمایشی تأثیر معنیداری بر اغلب صفات مورد اندازهگیری داشتند، بهطوری که بیشترین ارتفاع بوته، وزن خشک بوته، تعداد چتر در بوته، تعداد بذر در بوته، وزن هزاردانه، تعداد شاخه فرعی درجه اول، مقدار کلروفیل، مقدار کاروتنوئید برگ و درصد اسانس بذر از گیاهان تیمار شده با کود شیمیایی و عصاره جلبک بدست آمد. از سوی دیگر بالاترین وزن تر بوته از تیمار کاربرد کود شیمیایی حاصل گردید، اما بیشترین تعداد شاخه فرعی درجه دوم (9.08 عدد) و بالاترین درصد لینالول (61.32%) در اسانس، از گیاهانی حاصل شد که عصاره جلبک دریافت کرده بودند. نتایج حکایت از آن داشت که استفاده از عصاره جلبک در بسیاری از صفات کمّی و کیفی توانست به خوبی جایگزین کاربرد کود شیمیایی گردد.
الهام هرمزی نژاد؛ مریم ذوالفقاری؛ محمد محمودی سورستانی؛ نعیمه عنایتی ضمیر
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر باکتریهای محرک رشد و کود شیمیایی بر رشد، عملکرد، گلدهی و برخی ویژگیهای بیوشیمیایی گیاه دارویی همیشهبهار (Calendula officinalis L.) آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 5 تیمار و 4 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز در سال 95-1394 انجام شد. تیمارهای مورد بررسی در این آزمایش شامل باکتریهای ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر باکتریهای محرک رشد و کود شیمیایی بر رشد، عملکرد، گلدهی و برخی ویژگیهای بیوشیمیایی گیاه دارویی همیشهبهار (Calendula officinalis L.) آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 5 تیمار و 4 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز در سال 95-1394 انجام شد. تیمارهای مورد بررسی در این آزمایش شامل باکتریهای انتروباکترکلوزه R13، انتروباکترکلوزه R33، گونهای از سودوموناس، کود شیمیایی کامل و شاهد (بدون کود و باکتری) بود. نتایج این پژوهش نشان داد که بیشترین تعداد گل در مترمربع، تعداد برگ، تعداد انشعابات شاخههای اصلی و فرعی، قطر نهنج، قطر کاپیتول گل و قطر دمگل در تیمار انتروباکترکلوزه R13 و بیشترین وزن تر و خشک کاپیتول گل در تیمار انتروباکترکلوزه R33 بدست آمد. همچنین بیشترین درصد فسفر و نیتروژن برگ، کلروفیل و کاروتنوئید برگ در کرتهای مایهزنی شده با انتروباکترکلوزه R13 اندازهگیری شد. بیشترین میزان فنل کل در تیمارهای انتروباکتر مشاهده شد و تیمار شاهد کمترین میزان فنل کل را نشان داد. نتایج مقایسه میانگینها نشان داد که در بیشتر شاخصهای مورد بررسی تیمار انتروباکترکلوزه R33 اثری مشابه با انتروباکترکلوزه R13 داشته و تفاوت معنیداری بین آنها وجود نداشت. با توجه به نتایج مثبت و افزایشی باکتریها بر شاخصهای مورد بررسی گیاه دارویی همیشه بهار، میتوان گفت باکتریهای بکار رفته در این تحقیق میتوانند بهعنوان یک جایگزین مناسب برای کود شیمیایی ضمن کاهش مصرف کودهای شیمیایی، تضمینکننده تولید گیاهان دارویی عاری از مواد شیمیایی باشند.
فاطمه عباس پور؛ حمیدرضا اصغری؛ پرویز رضوانیمقدم؛ حمید عباس دخت؛ جواد شباهنگ؛ عادل بیگ بابایی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر بیوچار بر صفات کمّی سیاهدانه (Nigella sativa L.) در شرایط کم آبیاری، آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل آبیاری بهعنوان عامل اصلی در سه سطح 100% (I1)، 70% (I2) و 40% (I3) نیاز آبی و کرتهای فرعی شامل فاکتور بیوچار در سه سطح شامل بدون بیوچار (B1)، 10 تن در هکتار بیوچار ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر بیوچار بر صفات کمّی سیاهدانه (Nigella sativa L.) در شرایط کم آبیاری، آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل آبیاری بهعنوان عامل اصلی در سه سطح 100% (I1)، 70% (I2) و 40% (I3) نیاز آبی و کرتهای فرعی شامل فاکتور بیوچار در سه سطح شامل بدون بیوچار (B1)، 10 تن در هکتار بیوچار (B2) و 20 تن در هکتار بیوچار (B3)؛ و کود شیمیایی در دو سطح شامل بدون مصرف کود (F1) و مصرف کود (F2) بود. نتایج نشان داد که مصرف10 تن در هکتار بیوچار در مقایسه با مصرف20 تن در هکتار، تعداد دانه در بوته و وزن دانه در بوته را بهطور معنیداری افزایش داد. کاربرد کود شیمیایی بر کلیه صفات سیاهدانه بجز وزن هزاردانه معنیدار بود. با وجود معنیدار نبودن اثر ساده بیوچار بر عملکرد دانه و بیولوژیک، اثر متقابل آن با کود شیمیایی و نیاز آبی معنیدار شد. در استفاده همزمان 10 تن در هکتار بیوچار بههمراه کود شیمیایی و آبیاری براساس 70% نیاز آبی (I2B2F2)، بیشترین میزان افزایش عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک (بهترتیب با 1356 کیلوگرم در هکتار و 5776 کیلوگرم در هکتار) بدست آمد. به این ترتیب کاربرد مقدار متعادلی از بیوچار بههمراه کود شیمیایی بهدلیل بهبود عناصر غذایی خاک و کاهش آبشویی نیتروژن، علاوهبر تأثیر بهینه بر عملکرد، میزان آب مصرفی در تولید سیاهدانه را نیز کاهش داد.
هوشنگ یادگاری؛ عیسی خمری؛ محمد سالاری؛ براتعلی فاخری؛ مریم رحیمی؛ فاطمه بیدرنامنی
چکیده
ماریتیغال (Silybum marianum L.) گیاهی است یکساله، از خانواده گل ستارهایها که خاکهای سبک و حاصلخیز را ترجیح میدهد. مهمترین ترکیبی که از دانههای این گیاه استخراج میشود سیلیمارین نام دارد که در درمان امراض کبدی، هپاتیت، سیروز کبدی و پیشگیری از سرطان کبد کاربرد دارد. در سیستمهای کشاورزی متداول هدف استفاده از کودهای مختلف و تلفیق ...
بیشتر
ماریتیغال (Silybum marianum L.) گیاهی است یکساله، از خانواده گل ستارهایها که خاکهای سبک و حاصلخیز را ترجیح میدهد. مهمترین ترکیبی که از دانههای این گیاه استخراج میشود سیلیمارین نام دارد که در درمان امراض کبدی، هپاتیت، سیروز کبدی و پیشگیری از سرطان کبد کاربرد دارد. در سیستمهای کشاورزی متداول هدف استفاده از کودهای مختلف و تلفیق آنها، بدست آوردن بیشترین عملکرد دانه و کیفیت مواد مؤثره است. بهمنظور بررسی تأثیر کودهای مختلف و تلفیق آنها بر برخی خصوصیات کمّی و کیفی ماریتیغال، در سال زراعی 1393-1392 طرح کرتهای خرد شده در پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و در مزرعه تحقیقاتی پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل اجرا شد. در این تحقیق عامل اصلی شامل ژنوتیپ مجارستان (A1) و توده مشهدی (A2) و عامل فرعی شامل کاربرد کودهای مختلف مانند تیمار شاهد، کود دامی، کود شیمیایی (اوره+ فسفات آمونیوم+ سولفات پتاسیم)، قارچ میکوریزا گلوموسموسهآ (Glomus mosseae)، ترکیب نیتروکسین، بیوسولفور و بیوسوپر فسفات، ترکیب کود شیمیایی و کود دامی، ترکیب قارچ میکوریزا و کود دامی و کود نانو کلات آهن بود. نتایج نشان داد، بین ژنوتیپ مجارستان و توده مشهد اختلاف معنیداری وجود نداشت. در مجموع قارچ میکوریزا گلوموسموسهآ (Glomus mosseae) بهترین تیمار در بین تیمارهای کودی در گیاه ماریتیغال بود و موجب افزایش رشد و فعالیت بهتر رنگریزههای فتوسنتزی گردید، همچنین باعث بهبود عملکرد دانه و افزایش سیلیمارین گیاه ماریتیغال شد.
جمیله باردل؛ احمد قنبری؛ مصطفی خواجه
چکیده
باتوجه به لزوم استفاده از ترکیبهای کاهشدهنده اثرات زیانآور تنش شوری در مناطق با آب و خاک شور و تأمین نیاز غذایی گیاهان از طریق کود، آزمایشی در سال 1391 بهصورت کرتهای یکبار خردشده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل انجام شد. دو سطح کیفیت آب آبیاری (59/0 و 180/4 دسیزیمنس ...
بیشتر
باتوجه به لزوم استفاده از ترکیبهای کاهشدهنده اثرات زیانآور تنش شوری در مناطق با آب و خاک شور و تأمین نیاز غذایی گیاهان از طریق کود، آزمایشی در سال 1391 بهصورت کرتهای یکبار خردشده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل انجام شد. دو سطح کیفیت آب آبیاری (59/0 و 180/4 دسیزیمنس بر متر شوری) در کرت اصلی و چهار سطح کود (شاهد، کاربرد جداگانه کود شیمیایی به نسبت 80:40:30 کیلوگرم در هکتار بهترتیب از منبع اوره، سوپرفسفات تریپل و سولفات پتاسیم، 40 تن در هکتار کود دامی و تلفیق کودها به میزان نصف مقادیر یادشده) در کرت فرعی قرار گرفت. نتایج تجزیه آماری دادهها نشان داد که طی اعمال تنش و کاربرد آب شور با هدایت الکتریکی 180/4 دسیزیمنس بر متر بر میزان فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدان CAT و APX افزوده و از فعالیت آنزیم دیگر کاسته شد. همچنین پوترسین (Put)، اسپرمین (Spm) و اسپرمیدین (Spd)، محتوای پرولین و کربوهیدرات، رنگدانههای فتوسنتزی و یون سدیم در برگ زیره سبز (Cuminum cyminum L.) افزایش یافت. کاربرد جداگانه تیمار کودهای شیمیایی کامل و دامی بهاستثنای محتوای اسپرمین، پرولین، سدیم و پتاسیم در سایر صفات فیزیولوژیکی اختلاف معنیداری با یکدیگر نداشته بلکه تیمار کاربرد توأمان کودهای شیمیایی کامل و دامی در کاهش فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدان CAT و GPX و افزایش محتوای اسپرمیدین، پرولین، رنگدانههای فتوسنتزی و پتاسیم کاراتر عمل کرد؛ بهطوری که محتوای پتاسیم در تیمار کود شیمیایی کامل و دامی (581 قسمت در میلیون) در مقایسه با تیمار کاربرد جداگانه کودهای شیمیایی و دامی بهترتیب معادل 61/17% و 53/18% افزایش نشان داد. براساس نتایج این پژوهش، در راستای کاهش مصرف یکجانبه کودهای شیمیایی و نیز تکمیل عناصر مورد نیاز گیاه در شرایط تنش شوری مصرف کود شیمیایی کامل در تلفیق با کودهای آلی نظیر کود دامی در منطقه توصیه میشود.
آذر موقتیان؛ اسفندیار فاتح؛ امیر آینه بند؛ امیر سیاهپوش
چکیده
بهمنظور بررسی اثر کودهای شیمیایی و زیستی-آلی بر برخی خصوصیات فیزیکی و غلظت عناصر در خاک و گیاه و عملکرد کمّی دانه و اسانس رازیانه (Foeniculum vulgareMiller.)، آزمایشی بهصورت فاکتوریل با استفاده از فاکتورهای کود شیمیایی در 3 سطح (N0-P0-K0، N60-P60-K48 و N120-P120-K96 کیلوگرم در هکتار) و کود زیستی-آلی در 6 سطح (بدون مصرف کود، ترکیب بیوسوپرفسفات و نیتروکسین، نیتروکسین، ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر کودهای شیمیایی و زیستی-آلی بر برخی خصوصیات فیزیکی و غلظت عناصر در خاک و گیاه و عملکرد کمّی دانه و اسانس رازیانه (Foeniculum vulgareMiller.)، آزمایشی بهصورت فاکتوریل با استفاده از فاکتورهای کود شیمیایی در 3 سطح (N0-P0-K0، N60-P60-K48 و N120-P120-K96 کیلوگرم در هکتار) و کود زیستی-آلی در 6 سطح (بدون مصرف کود، ترکیب بیوسوپرفسفات و نیتروکسین، نیتروکسین، بیوسوپرفسفات، کمپوست ضایعات نیشکر و بیوسولفور) در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با 18 تیمار و 3 تکرار در سال زراعی 90-1389 به اجرا درآمد. نتایج نشان داد که تأثیر کود شیمیایی بر کلیه صفات مورد اندازهگیری بجز جرم مخصوص ظاهری، تخلخل خاک و عملکرد اسانس معنیدار بود. کود زیستی-آلی نیز بجز درصد اسانس بر کلیه صفات مورد اندازهگیری تأثیر معنیداری داشت. همچنین میزان فسفر دانه، جرم مخصوص ظاهری خاک و درصد تخلخل خاک تحت تأثیر برهمکنش تیمارها معنیدار شد. براساس مقایسه میانگین تیمارها بهترتیب بیشترین و کمترین عملکرد دانه (66/237 کیلوگرم در هکتار) و (15/103 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد اسانس (46/6 کیلوگرم در هکتار) و (63/2 کیلوگرم در هکتار) با کاربرد کمپوست ضایعات نیشکر همراه با N120-P120-K96 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی و تیمار بیوسولفور بدون مصرف کود شیمیایی بدست آمد. همچنین تیمار کمپوست ضایعات نیشکر همراه با N120-P120-K96 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی بیشترین درصد نیتروژن دانه (61/2%) و درصد فسفر دانه (33/0%) و تیمار شاهد کمترین میزان این صفات را داشتند. در مجموع با توجه به این که بین سطح کودی N120-P120-K96 وN60-P60-K48 کیلوگرم در هکتار اختلاف آماری وجود نداشت، تیمار کمپوست ضایعات نیشکر همراه با N60-P60-K48 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی برای زراعت این گیاه در شرایط آب و هوایی اهواز پیشنهاد میشود.
زهرا رسولی؛ سعیده ملکی فراهانی؛ حسین بشارتی
چکیده
عملکرد کمّی و کیفی زعفران (Crocus sativus L.) طی آزمایشی بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفت. عوامل مورد بررسی شامل کود شیمیایی NPK در سه سطح (0، 50 و 100 درصد مقدار توصیه کودی) و کودهای غیرشیمیایی در چهار سطح (شاهد بدون کود، ورمیکمپوست، کود زیستی حاوی باکتریهای سودوموناس و باسیلوس و در نهایت ...
بیشتر
عملکرد کمّی و کیفی زعفران (Crocus sativus L.) طی آزمایشی بهصورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفت. عوامل مورد بررسی شامل کود شیمیایی NPK در سه سطح (0، 50 و 100 درصد مقدار توصیه کودی) و کودهای غیرشیمیایی در چهار سطح (شاهد بدون کود، ورمیکمپوست، کود زیستی حاوی باکتریهای سودوموناس و باسیلوس و در نهایت تلفیق ورمیکمپوست و کود زیستی) بودند. نتایج نشان دادند که اثر متقابل کودهای شیمیایی و غیرشیمیایی بر تمامی صفات مورد مطالعه معنیدار و کوددهی سبب افزایش عملکرد کمّی و کیفی زعفران نسبت به تیمار شاهد شد. کاربرد همزمان نیمی از مقادیر کودهای شیمیایی، ورمیکمپوست و باکتریهای محرک رشد توانست وزن خشک کلاله، عملکرد کلاله، درصد کروسین، درصد پیکروکروسین و درصد سافرانال را بهترتیب 03/2، 65/4، 83/0، 10/1 و 46/1 برابر نسبت به شاهد افزایش دهد. گرچه اثرگذاری تیمارهای ترکیب باکتریها با 0% و 100% کود شیمیایی بر کروسین، ورمیکمپوست خالص و ترکیب باکتریها با 50% و 100% کود شیمیایی بر پیکروکروسین و باکتریهای خالص بر سافرانال بیشتر از تیمار ترکیب کود شیمیایی، ورمیکمپوست و باکتری بود؛ اما تأثیر بسزای تیمار اخیر بر عملکرد گل، عملکرد کلاله و نیز اثر مثبت بر ترکیبهای کلاله منجر به معرفی آن بهعنوان تیمار برتر شد. میزان اثرگذاری این تیمار نسبت به کاربرد 0%، 50% و 100% کود شیمیایی در رابطه با وزن خشک کلاله بهترتیب 95/50%، 48/20% و 86/12% بود.
قاسم حسین طلایی؛ مجید امینی دهقی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر کودهای زیستی و شیمیایی بر عملکرد کمّی و کیفی گیاه دارویی زیره سبز (Cuminum cyminum L.)، آزمایشی بهصورت فاکتوریل با چهار فاکتور شامل کود فسفات زیستی (تلقیح و عدم تلقیح)، کود شیمیایی فسفر (0، 40 و 80 کیلوگرم در هکتار)، کود زیستی نیتروکسین (تلقیح و عدم تلقیح) و کود شیمیایی نیتروژن (0، 25 و 50 کیلوگرم در هکتار) در قالب طرح پایه ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر کودهای زیستی و شیمیایی بر عملکرد کمّی و کیفی گیاه دارویی زیره سبز (Cuminum cyminum L.)، آزمایشی بهصورت فاکتوریل با چهار فاکتور شامل کود فسفات زیستی (تلقیح و عدم تلقیح)، کود شیمیایی فسفر (0، 40 و 80 کیلوگرم در هکتار)، کود زیستی نیتروکسین (تلقیح و عدم تلقیح) و کود شیمیایی نیتروژن (0، 25 و 50 کیلوگرم در هکتار) در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سی و شش تیمار و سه تکرار در سال زراعی 90-1389 در مزرعه تحقیقاتی گیاهان دارویی دانشگاه شاهد تهران اجرا شد. در این آزمایش صفات تعداد چتر در بوته، تعداد دانه در چتر، وزن هزاردانه، تعداد ساقه فرعی، ارتفاع بوته، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، شاخص برداشت، درصد اسانس و عملکرد اسانس مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدستآمده حکایت از آن داشت که بین تیمارهای کودی از نظر تعداد چتر در بوته، تعداد دانه در چتر، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، شاخص برداشت و عملکرد اسانس اختلاف معنیداری در سطح 1% وجود دارد. تیمار تلقیح با کود فسفات زیستی، 40 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی فسفر، تلقیح با کود زیستی نیتروکسین و 25 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی نیتروژن با تولید 73/29 عدد چتر در بوته، 1/11 عدد دانه در چتر، 245 گرم در مترمربع عملکرد بیولوژیک، 3/101 گرم در مترمربع عملکرد دانه، 22/47% شاخص برداشت و 96/2 گرم در مترمربع عملکرد اسانس بیشترین مقدار را در مقایسه با سایر تیمارهای کودی داشت و کمترین مقدار صفات مورد مطالعه در تیمار شاهد بدست آمد.
احمد رحمانی؛ مهدی میرزا؛ سیدرضا طبائی عقدایی
چکیده
تأثیر کودهای شیمیایی، دامی و تلفیقی از آنها شامل 20 تیمار بر عملکرد کمّی و کیفی گلمحمدی (Rosa damascena Mill.) با استفاده از طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مجتمع تحقیقاتی البرز کرج در خاک لوم رسی با 9/7 = pH مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه از نیتروژن، فسفر، پتاسیم و ترکیبی از عناصر ریزمغذی و کود گاوی استفاده شد. اسانس موجود در گلبرگهای ...
بیشتر
تأثیر کودهای شیمیایی، دامی و تلفیقی از آنها شامل 20 تیمار بر عملکرد کمّی و کیفی گلمحمدی (Rosa damascena Mill.) با استفاده از طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مجتمع تحقیقاتی البرز کرج در خاک لوم رسی با 9/7 = pH مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه از نیتروژن، فسفر، پتاسیم و ترکیبی از عناصر ریزمغذی و کود گاوی استفاده شد. اسانس موجود در گلبرگهای گیاه در هر تیمار در سه سال متوالی با روش تقطیر با آب استخراج گردید و ترکیب اسانس در سال اول و دوم گلدهی با استفاده از دستگاه GC و GC/MS شناسایی شد. درصد اسانس در مجموع سه سال در تیمار N80P80K40 به همراه 30 تن در هکتار کود دامی بیشترین مقدار بود. متوسط مقدار اسانس در سه سال متوالی در این ترکیب کودی با 35/0% بیشترین مقدار و در تیمار شاهد با 23/0% کمترین مقدار بود. بیشترین عملکرد اسانس در این سه سال هم در تیمار N40P40K40 با مقدار 58/1395 گرم در هکتار بود. کمترین مقدار در تیمار 40 تن کود دامی (23/636 گرم در هکتار) بود. تیمار شاهد با 98/868 گرم در هکتار نیز عملکرد اسانس کمی را در این سه سال داشت. از نظر ترکیب اسانس در سال اول گلدهی مقدار لینالول، سیترونلول و ژرانیول در تیمار کودی N40P40K40 نسبت به شاهد بهترتیب 88، 39 و 36 درصد افزایش یافت. در سال دوم گلدهی نیز مقدار ژرانیول این تیمار نسبت به شاهد 45% افزایش داشت.
عصمت قاسمی سیانی؛ سیفاله فلاح؛ علی تدین
چکیده
به منظور بررسی واکنش عملکرد، خصوصیات کمی و کیفی اسفرزه (Plantago ovata Forssk.) به دور آبیاری و کوددهی، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد در سال زراعی 1388 اجرا گردید. آزمایش بهصورت کرت خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا شد. دور آبیاری شامل 7، 14 و 21 روز یکبار در کرتهای اصلی و کوددهی شامل 5 تلفیق کودی (100% کود شیمیایی، ...
بیشتر
به منظور بررسی واکنش عملکرد، خصوصیات کمی و کیفی اسفرزه (Plantago ovata Forssk.) به دور آبیاری و کوددهی، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد در سال زراعی 1388 اجرا گردید. آزمایش بهصورت کرت خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا شد. دور آبیاری شامل 7، 14 و 21 روز یکبار در کرتهای اصلی و کوددهی شامل 5 تلفیق کودی (100% کود شیمیایی، 100% کود مرغی، 75% کود شیمیایی + 25% کود مرغی، 50% کود شیمیایی + 50% کود مرغی، 25% کود شیمیایی + 75% کود مرغی) و شاهد (عدم کوددهی) در کرتهای فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثر فواصل آبیاری بر عملکرد دانه، ارتفاع گیاه، تعداد سنبله در بوته، طول سنبله و درصد موسیلاژ معنیدار ولی بر تعداد پنجه در بوته، تعداد دانه در سنبله، وزن هزاردانه و فاکتور تورم معنیدار نبود. بیشترین عملکرد بذر و درصد موسیلاژ هنگامی بهترتیب با آبیاری 7 و 14 روز بدست آمد. عملکرد دانه، تعداد پنجه در بوته، ارتفاع گیاه، تعداد سنبله در بوته، طول سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن هزاردانه، درصد موسیلاژ و فاکتور تورم بهطور معنیداری تحت تأثیر کوددهی قرار گرفتند. بیشترین ماده خشک و عملکرد بهترتیب با جایگزینی 50% و 75% کود شیمیایی توسط کود مرغی حاصل شد. بهطور کلی میتوان اظهار کرد که تیمار 75% کود مرغی + 25 درصد کود شیمیایی با دور آبیاری 14 روز برای اسفرزه مطلوب میباشد.
ابراهیم شریفی عاشورآبادی؛ محمد حسین لباسچی؛ ابوالقاسم متین؛ بهلول عباس زاده؛ کامبیز علیزاده انارکی
چکیده
به منظور بررسی کارآیی انرژی تولید در اکوسیستمهای زراعی، این تحقیق در سال 1383 در مجتمع تحقیقاتی البرز کرج به اجرا در آمد. در این آزمایش از گیاه دارویی بادرنجبویه (Melissa officinalis) که در سال 1381 استقرار یافته و کف بر شده بود استفاده گردید. تیمارهای مورد بررسی شامل کاربرد 80 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار به فرم اوره و به صورت مصرف در خاک و همچنین ...
بیشتر
به منظور بررسی کارآیی انرژی تولید در اکوسیستمهای زراعی، این تحقیق در سال 1383 در مجتمع تحقیقاتی البرز کرج به اجرا در آمد. در این آزمایش از گیاه دارویی بادرنجبویه (Melissa officinalis) که در سال 1381 استقرار یافته و کف بر شده بود استفاده گردید. تیمارهای مورد بررسی شامل کاربرد 80 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار به فرم اوره و به صورت مصرف در خاک و همچنین بهصورت محلول پاشی دو درصدی بر اندام هوایی گیاه در مقایسه با تیمار شاهد بود که در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 3 تکرار مورد بررسی قرار گرفتند. در هر دو روش، هنگامی که ارتفاع گیاه به حدود 10 سانتیمتری رسید, اولین تقسیط و 30 روز بعد دومین تقسیط به گیاه داده شد. برداشت گیاه قبل از گلدهی انجام شد. به منظور بررسی کارآیی انرژی تولید در دو روش فوق, نرم افزار کامپیوتری ویژهای که طراحی و برنامه نویسی شده بود مورد استفاده قرار گرفت. نتایج بدست آمده از تجزیه واریانس نشان داد که روشهای تغذیه گیاه بر کارآیی انرژی تولید, در سطح پنج درصد معنیدار بود. مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که کارآیی انرژی در روش محلول پاشی معادل 2.14 بود که نسبت به سایر روشها اختلاف معنیداری داشت و ضمن افزایش عملکرد، موجب کاهش مصرف نهاده پر انرژی مانند کود شیمیایی نیتروژنی گردید که در نهایت افزایش کارآیی انرژی تولید را در گیاه دارویی ملیس به دنبال داشت. با توجه به نتایج آزمایش، روش محلول پاشی را میتوان گامی مناسب به منظور کاهش مصرف کود، حفظ محیط زیست، اقتصادی نمودن فرآیند تولید و در نهایت یکی از روشهای دستیابی به اهداف کشاورزی پایدار معرفی نمود.
مهردخت نجف پور نوایی
دوره 13، شماره 1 ، مرداد 1381، ، صفحه 41-50
چکیده
به منظور بررسی تأثیر کودهای شیمیایی اوره و سوپر فسفات تریپل بر میزان بذردهی گل گاوزبان ایرانی، تحقیقی در سال 1372 در مجتمع تحقیقاتی البرز واقع در شهرستان کرج انجام شد. در این تحقیق کودهای نیتروژن و فسفر هر کدام در 4 سطح صفر، 20، 40 و 60 کیلوگرم در هکتار مورد مصرف قرار گرفت. این آزمایش به صورت طرح فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر کودهای شیمیایی اوره و سوپر فسفات تریپل بر میزان بذردهی گل گاوزبان ایرانی، تحقیقی در سال 1372 در مجتمع تحقیقاتی البرز واقع در شهرستان کرج انجام شد. در این تحقیق کودهای نیتروژن و فسفر هر کدام در 4 سطح صفر، 20، 40 و 60 کیلوگرم در هکتار مورد مصرف قرار گرفت. این آزمایش به صورت طرح فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا شد. طبق نتایج بدست آمده میزان بذر تولیدی در تیمار 60 کیلوگرم نیتروژن و 20 کیلوگرم فسفر در هکتار حداکثر بذر تولید شد و نتیروژن نقش مؤثری در افزایش عملکرد بذر داشت.