همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران

2 دانشیار، مرکز تحقیقات گیاهان دارویی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران

چکیده

به‌منظور بررسی تأثیر کودهای زیستی و شیمیایی بر عملکرد کمّی و کیفی گیاه دارویی زیره سبز (Cuminum cyminum L.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل با چهار فاکتور شامل کود فسفات زیستی (تلقیح و عدم تلقیح)، کود شیمیایی فسفر (0، 40 و 80 کیلوگرم در هکتار)، کود زیستی نیتروکسین (تلقیح و عدم تلقیح) و کود شیمیایی نیتروژن (0، 25 و 50 کیلوگرم در هکتار) در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سی و شش تیمار و سه تکرار در سال زراعی 90-1389 در مزرعه تحقیقاتی گیاهان دارویی دانشگاه شاهد تهران اجرا شد. در این آزمایش صفات تعداد چتر در بوته، تعداد دانه در چتر، وزن هزاردانه، تعداد ساقه فرعی، ارتفاع بوته، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، شاخص برداشت، درصد اسانس و عملکرد اسانس مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست‌آمده حکایت از آن داشت که بین تیمارهای کودی از نظر تعداد چتر در بوته، تعداد دانه در چتر، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، شاخص برداشت و عملکرد اسانس اختلاف معنی‌داری در سطح 1% وجود دارد. تیمار تلقیح با کود فسفات زیستی، 40 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی فسفر، تلقیح با کود زیستی نیتروکسین و 25 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی نیتروژن با تولید 73/29 عدد چتر در بوته، 1/11 عدد دانه در چتر، 245 گرم در مترمربع عملکرد بیولوژیک، 3/101 گرم در مترمربع عملکرد دانه، 22/47% شاخص برداشت و 96/2 گرم در مترمربع عملکرد اسانس بیشترین مقدار را در مقایسه با سایر تیمارهای کودی داشت و کمترین مقدار صفات مورد مطالعه در تیمار شاهد بدست آمد.

کلیدواژه‌ها

- آستارایی، ع. و کوچکی، ع.، 1375. کاربرد کودهای بیولوژیکی در کشاورزی پایدار. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد، 194 صفحه.
- افشاری، م.ع.، ولدآبادی، ع.، اکبری‌نیا، ا. و دانشیان، ج.، 1386. تأثیر سطوح نیتروژن بر عملکرد، اجزای عملکرد و بازده اسانس زیره سبز (Cuminum cyminum L.). مجموعه مقالات سومین همایش گیاهان دارویی، دانشگاه شاهد، تهران، 3-2 آبان: 60.
- امینی دهقی، م.، 1390. تأثیر کودهای بیولوژیک و فسفره بر عملکرد و اجزاء عملکرد گیاه دارویی رازیانه. گزارش طرح پژوهشی.
مرکز تحقیقات گیاهان دارویی دانشگاه شاهد. شماره ثبت پروژه 5310-31304349، 112 صفحه.
- تبریزی، ل.، 1383. اثر تنش رطوبتی و کود دامی بر خصوصیات کمّی و کیفی اسفرزه (Plantago ovata) و پسیلیوم (Plantago psyllium). پایان‌نامه کارشناسی ارشد زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، 103 صفحه.
- رمضانی، ح.، 1388. تأثیر کودهای بیولوژیک و فسفره بر عملکرد و اجزاء عملکرد گیاه دارویی رازیانه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه شاهد، تهران، دانشکده کشاورزی، 113 صفحه.
- شاره، م.، ۱۳۷۸. اثر تراکم گیاهی و دفعات کنترل علف‌های هرز بر عملکرد و اجزای عملکرد انیسون. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، 112 صفحه.
- صبور بیلندی، م.، 1383. بررسی اثر سطوح مختلف کود دامی بر عملکرد زیره سبز دیم در شهرستان گناباد. مجموعه مقالات اولین همایش ملی زیره سبز، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار،
12 آذر: 89-88.
- کافی سه قلعه، م و راشد محصل، م.ح.، ۱۳۷۱. بررسی اثر دفعات کنترل علف‌های هرز و فاصله ردیف و تراکم بر رشد و عملکرد زیره سبز. علوم و صنایع کشاورزی، ۶(۲): ۱۵8-151.
- کوچکی، ع.، تبریزی، ل. و قربانی، ر.، 1387. ارزیابی اثر کودهای بیولوژیکی بر ویژگی‌های رشد، عملکرد و خصوصیات کیفی گیاه دارویی زوفا. پژوهش‌های زراعی ایران، 6(1): 137-127.
- معلم، ا.ح. و عشقی‌زاده، ح.ر.، 1386. کاربرد کودهای بیولوژیک: مزیتها و محدودیتها. خلاصه مقالات دومین همایش ملی بوم‌شناسی ایران، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، 26-25 مهر: 47.
- Akbarinia, A., Daneshian, J. and Mohammadbeigi, F., 2006. Effect of nitrogen fertilizer and plant density on seed yield, essential oil and oil content of Coriandrum sativum L. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 22(4): 410-419.
- Azizi, M., Alimoradee, L. and Rashedmohassel, M.H., 2006. Allelopathic effects of Bunium persicum and Cuminum cyminum essential oils on seed germination of some weeds species. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 22(3): 198-208.
- Baswana, K.S., Pandita, M.L. and Malik, Y.S., 1983. Genetic variability studies in cumin. Haryana Agriculture University Journal Research, 13:
596-598.
- Chen, Y.P., Rekha, P.D., Arun, A.B., Shen, F.T., Lai, W.A. and Young, C.C., 2006. Phosphate solubilizing bacteria from subtropical soil and their tricalcium phosphate solubilizing abilities. Applied Soil Ecology, 34: 33-41.
- Copetta, A., Lingua, G. and Brta, G. 2006. Effect
of three AM fungi on growth, distribution of glandular hairs, and essential oil production in Ocimum basilicum L. var. Genovese. Mycorrhiza, 16: 485-494.
- Darzi, M.T. Ghalavand, A., Rejali, F. and Sefidkon, F., 2006. Effects of biofertilizers application on yield and yield components in fennel (Foeniculum vulgare Mill.). Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 22(4): 276-292.
- Fatma, E.M., El-Zamik, I., Tomader, T., El-Hadidy, H.I., Abd El-Fattah, L. and Seham Salem, H., 2009. Efficiency of biofertilizers, organic and in organic amendments application on growth and essential oil pf marjoram (Majorana hortensis L.) plants grown in sandy and calcareous. Egyptian Academic Journal of Biological Sciences 1(1): 29-36

- Hecl, J. and Sustrikova, A., 2006. Determination of heavy metals in chamomile flower drug-an assurance of quality control. Proceedings of the First International Symposium on Chamomile Research, Development and Production,Prešov, Slovak Republic, June 7-10: 69.

- Jeyabal, A. and Kupposwamy, G., 2001. Recycling of organic wastes for the production of vermicompost and it’s response in rice-legume cropping system and soil fertility. European Journal of Agronomy, 15(3): 153-170.
- Kalra, A., 2003. 18 Organic cultivation of
Medicinal and aromatic plants. A hope for sustainability and qualility enhancement. Journal of Organic Production of Medicinal, Aromatic and Dye-Yielding Plants (MADPs), FAO, 198p.
- Mahshwari, S.K., Sharma, R.K. and Gangrade, S.K., 2000. Performance of isabgol or blond psyllium (Plantago ovata) under different levels of nitrogen, phosphorus and biofertilizers in shallow black soil. Indian Journal of Agronomy, 45(2): 443-446.
- Naruala, N., Kumar, V., Behl, R.K., Deubel, A., Gransee, A. and Merbach, W., 2000. Effect of P-solubilizing Azotobacter chroococcum on N, P, K uptake in P-responsive wheat genotypes grown under greenhouse conditions. Journal of Plant Nutrition and Soil Science, 163(4): 393-398.
- Ramshwar, C. and Sing, M., 1988. Effect FYM and fertilizer on the growth and development of maize (Zea mays L.) and (Triticum aestivum L.) in sequence. Indian Agricultural Sciences, 32: 65-70.
- Sanches Govin, E., Rodrigues Gonzales, H., Carballo Guerra, C. and Milanés Figueredo, M., 2005. Influencia de los abonos organicos y biofertilizantes en la calidad de las especies medicinales Calendula officinalis L. and Matricaria recutita L. Revista Cubana de Plantas Medicinales, 10(1): 1-4.
- Sharma, A.K., 2002. Biofertilizers for Sustainable Agriculture. Agrobios, India, 407p.
- Vazques, P., Holguin, G., Puente, P., Lopez-Cortes, A. and Bashan, Y., 2000. Phosphate solubilizing micro organism associated with the rhizosphere of mangroves in semiarid coastal lagoon. Bioligy and Firitility of Soils, 30(5-6): 460-468.
- Willatgamuwa, S.A., Platel, K., Saraswathi, G. and Srinivasan, K., 1998. Antidiabetic influence of dietary cumin seeds in streptozotocin induced diabetic rats. Nutrition Research, 18(1): 131-142.
- Wu, S.C., Cao, Z.H., Li, Z.G. Cheung, K.C. and Wong, M.H., 2005. Effects of biofertilizers containing N-fixer, P and K solubilizer and AM fungi on maize growth: a greenhouse trail. Geoderma, 125: 155-166.
- Zahir, Z.A., Arshad, M. and Frankenberger, W.T., 2003. Plant growth promoting rhizobacteria: applications and perspectives in agriculture. Advances in Agronomy, 81: 97-168.