همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران

2 دانشیار، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران

3 استاد، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران

چکیده

تأثیر کودهای شیمیایی، دامی و تلفیقی از آنها شامل 20 تیمار بر عملکرد کمّی و کیفی گل‌محمدی (Rosa damascena Mill.) با استفاده از طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مجتمع تحقیقاتی البرز کرج در خاک لوم رسی با 9/7 = pH مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه از نیتروژن، فسفر، پتاسیم و ترکیبی از عناصر ریز‌مغذی و کود گاوی استفاده شد. اسانس موجود در گلبرگ‌های گیاه در هر تیمار در سه سال متوالی با روش تقطیر با آب استخراج گردید و ترکیب اسانس در سال اول و دوم گلدهی با استفاده از دستگاه GC و GC/MS شناسایی شد. درصد اسانس در مجموع سه سال در تیمار N80P80K40 به همراه 30 تن در هکتار کود دامی بیشترین مقدار بود. متوسط مقدار اسانس در سه سال متوالی در این ترکیب کودی با 35/0% بیشترین مقدار و در تیمار شاهد با 23/0% کمترین مقدار بود. بیشترین عملکرد اسانس در این سه سال هم در تیمار N40P40K40 با مقدار 58/1395 گرم در هکتار بود. کمترین مقدار در تیمار 40 تن کود دامی (23/636 گرم در هکتار) بود. تیمار شاهد با 98/868 گرم در هکتار نیز عملکرد اسانس کمی را در این سه سال داشت. از نظر ترکیب اسانس در سال اول گلدهی مقدار لینالول، سیترونلول و ژرانیول در تیمار کودی N40P40K40 نسبت به شاهد به‌ترتیب 88، 39 و 36 درصد افزایش یافت. در سال دوم گلدهی نیز مقدار ژرانیول این تیمار نسبت به شاهد 45% افزایش داشت.

کلیدواژه‌ها

- احمدی، ک.، سفیدکن، ف. و عصاره، م.ح.، 1387. مقایسه کمّیت و کیفیت اسانس حاصل از گلبرگ و سایر اجزای گل (نهنج، کاسبرگ، مادگی و پرچم) در دو ژنوتیپ از گل محمدی (Rosa damascene). پژوهش و سازندگی، 21: 72-61.
- اکبری‌نیا، ا.، قلاوند، ا.، سفیدکن، ف.، رضایی، م.ب. و شریفی عاشورآبادی، ا.، 1382. بررسی تأثیر کودهای شیمیایی، دامی و تلفیقی بر عملکرد و میزان ترکیبات اسانس دانه گیاه دارویی زنیان. پژوهش و سازندگی، 16(4): 41-32.
- دادمان، ب. امیدبیگی، ر. و سفیدکن، ف.، 1386. تأثیر نیتروژن بر مقدار و اجزای تشکیل دهنده اسانس گیاه جعفری مکزیکی (Tagetes minutal L.). تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 23(4): 491-484.
- دادوند سراب، م.ر.، نقدی‌بادی، ح.ع.، نظری، م.، مکی‌زاده تفتی، م. و امیدی، ح.، 1387. تغییرات میزان اسانس و عملکرد گیاه دارویی ریحان (Ocimum basilicum L.) تحت تأثیر تراکم و کود نیتروژن. گیاهان دارویی، 7(27): 70-60.
- دانشخواه، م.، کافی،م.، نیکبخت، ع. و میرجلیلی، م.ح.، 1386. اثر سطوح مختلف نیتروژن و پتاسیم بر شاخص‌های عملکرد گل و اسانس گل‌محمدی برزک کاشان. علوم و فنون باغبانی ایران، 8(2): 90-83.
- رضایی م.ب.، نادری حاجی باقرکندی، م. و طبایی عقدایی، س.ر.، 1383. عناصر معدنی در ژنوتیپ‌های مختلف (Rosa damacena Mill) استان‌های تهران، آذربایجان شرقی و گلستان. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران. 20(3): 299-291.
- شرف‌زاده، ش.، خوشخوی، م. و جاویدنیا، ک.، 1387. اثر عناصر غذایی بر رشد و مواد مؤثره آویشن (Thymus vulgaris L.). علوم و فنون باغبانی ایران، 9(4): 274-261.
- طبایی عقدایی، س.ر.، رضایی، م.ب. و جایمند، ک.، 1383. بررسی تنوع ژنوتیپ‌های گل‌محمدی (Rosa damascene) غرب ایران در تولید اسانس. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 20(4): 545-533.
- شریفی عاشورآبادی، ا.، متین، ا.، لباسچی، م.ح. و عباس‌زاده، ب.، 1383. تأثیر نحوه مصرف کود نیتروژن بر عملکرد گیاه دارویی بادرنجبویه. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران،
20(3): 376-369.
- علیزاده سهزابی، ع.، شریفی عاشورآبادی، ا.، شیرانی‌راد ا. ح. و عباس‌زاده، ب.، 1386. تأثیر مقادیر و روشهای مصرف نیتروژن بر تعدای از ویژگیهای کمی و کیفی گیاه دارویی مرزه (Saturia hortensis L.). تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 23(3): 431-416.
- Baydar, H. and Baydar, N.G., 2004. The effects of harvest date, fermentation duration and Tween 20 treatment on essential oil content and composition of industrial oil rose (Rose damascena Mill.). Industrial Crops and Products, 21(2): 251-255.
- Chevallier, A., 1996. The Encyclopedia of Medicinal Plants. Dorling Kindersely Publishers, London, 336p.
Dong, J., Hengsdijk, H., Dai, T., Boer, W.de., Qi, J. and Cao, W., 2006. Long-term effects of manure and inorganic fertilizers on yield and soil fertility for a winter wheat-maize system in Jiangsu, China. Pedosphere, 16(1): 25-32.
- Gammerman, A.F., Kadayev, G.N. and Yacenko-Khmelevskyi, A.A., 1983. Herbs. International Roseship Conference, Moscow, 9-12 December: 114-119.
- Hati. K.M., Mandal, K.G., Misra, A.K., Ghosh, P.K. and Bandyopadhyay, K.K., 2006. Effect of inorganic fertilizer and farmyard manure on soil physical properties, root distribution, and water-use efficiency of soybean in Vertisols of central India. Bioresource Technology, 97(16): 2182-2188.
- Jalali-Heravi, M., Parastar, H. and Sereshti, H., 2008. Development of a method for analysis of Iranian damask rose oil: Combination of gas chromatography–mass spectrometry with chemometric techniques. Analytica Chimica Acta, 623(1): 11-21.
- Karawya, M.S., Hashim, F.M. and Hifnawy, M.S., 1974. Oils of jasmine, rose and cassie of Egyptian origin. Bulletin of Faculty of Pharmacy, Cairo University, 13: 183-192.
- Kovats, E., 1987. Cmposition of essential oils: Part 7. Bulgarian oil of rose (Rosa damascena Mill.). Journal of Chromatography A, 406: 185-222.
- Mandal, K.G., Hati, K.M. and Misra, A.K., 2009. Biomass yield and energy analysis of soybean production in relation to fertilizer-NPK and organic manure. Biomass and Bioenergy, 33(12): 1670-1679.
- Manna, M.C., Swarup, A. Wanjari, R.H., Ravankar, H.N., Mishra, B., Saha, M.N., Singh, Y.V., Sahi, D.K. and Sarap, P.A., 2005. Long-term effect of fertilizer and manure application on soil organic carbon storage, soil quality and yield sustainability under sub-humid and semi-arid tropical India. Field Crops Research, 93(2-3): 264-280.
- Novruzov, E., 2003. Pigments of reproductive organs of species Rosal. Azerbaijan, NAS, Ser. Biological Science, 3: 376-382.
- Pavlov, A., Popov, S., Kovacheva. E., Georgiev, M. and Llieva, M., 2005. Volatile and polar compounds in Rosa damascena. Mill. 1803 cell suspension. Journal of biotechnology, 118(1): 89-97.
- Rao, B.R.R., Sastry, K.P., Saleem, S.M., Rao, E.V.S.P., Samasundar, K.V. and Rmesh, S., 2000. Volatile flower oils of three genotypes of rose scented geranium (Pelargonium sp.). Flavour and Fragrance Journal, 15: 105-107.
- Steen, N., 1987. The Charm of old roses. Kyodo Printing Co. LT., 261p.