دوره 22، شماره 3 ، آبان 1385
گلنار قاضیان تفریشی؛ مجید عزیزی؛ محمد فارسی
دوره 22، شماره 3 ، آبان 1385، صفحه 172-179
چکیده
گل راعی(Hypericum perforatum) متعلق به خانواده Hypericaceae، یک گیاه دارویی مهم است که مواد موثر آن یعنی هیپریسین و هیپرفورین دارای خواص مهمی مانند خاصیت ضد افسردگی، ضد ویروس و ضد باکتری می‌باشند و در صنایع دارویی کاربرد فراوانی دارند. دلیل توجه به جنبه‌های مختلف کشت بافت گیاهان دارویی، بهینه نمودن این روشها به عنوان ابزار مهم جهت مطالعات بعدی مربوط ...
بیشتر
گل راعی(Hypericum perforatum) متعلق به خانواده Hypericaceae، یک گیاه دارویی مهم است که مواد موثر آن یعنی هیپریسین و هیپرفورین دارای خواص مهمی مانند خاصیت ضد افسردگی، ضد ویروس و ضد باکتری می‌باشند و در صنایع دارویی کاربرد فراوانی دارند. دلیل توجه به جنبه‌های مختلف کشت بافت گیاهان دارویی، بهینه نمودن این روشها به عنوان ابزار مهم جهت مطالعات بعدی مربوط به عوامل موثر در بیوسنتز متابولیت‌های ثانویه و همچنین کاربرد آنها در اصلاح گیاهان دارویی می‌باشد. در این تحقیق برای اولین بار نحوه کال‌زایی، شاخه‌زایی و ریشه زایی گل راعی بومی ایران مورد مطالعه قرار گرفت. ماده گیاهی مورد استفاده در این آزمایش بذر گل راعی بومی ایران توده بومی اردبیل بود. محیط کشت مورد استفاده MS و از هورمونهای 2,4-D (0.25 ،0.5 ، 1 ، 2 و 5 میلی‌گرم در لیتر) و BA (0.25 ،0.5 ، 1، 2و 5 میلی‌گرم در لیتر) یا Kin (0.25 ، 0.5 ،1 ،2 و 5 میلی گرم در لیتر) برای کال زایی در بذر و از سطوح مختلف BA (0.5، 1، 2 و 5 میلی‌گرم بر لیتر) به تنهایی و یا یک سطح ثابت NAA (1 میلی گرم بر لیتر) به همراه سطوح مختلف Kin (1 ، 2 و 5 میلی‌گرم بر لیتر) برای شاخه‌زایی استفاده شد. همچنین تیمارهای NAA (صفر، 0.5 ، 1 ، 2 و 5 میلی گرم در لیتر) برای ریشه‌زایی در قلمه تهیه شده از گیاهچه استریل استفاده شد. نمونه‌های کشت شده، در دمای 21 درجه سانتیگراد و روشنایی 16 ساعت قرار گرفتند. پس از گذشت 2 هفته روند کال زایی، شاخه‌زایی و ریشه‌زایی در نمونه‌ها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه داده‌ها در سطح 5 درصد نشان داد که بیشترین مقدار کالوس از نظر وزن در تیمار حاوی 1 میلی گرم در لیتر Kin به همراه 0.25 میلی گرم در لیتر 2,4-D (1937/2 گرم وزن تر کالوس) بود. همچنین بررسی نتایج شاخه زایی و ریشه‌زایی با آزمون دانکن در سطح 5 درصد نشان داد که بیشترین تعداد و طول شاخه در تیمار 1 میلی گرم بر لیترNAA به همراه 1 میلی‌گرم بر لیتر Kin (95 شاخه از کالوس و میانگین طول 4 سانتیمتر) و بیشترین ریشه‌زایی از نظر تعداد و طول ریشه در تیمار بدون هورمون (4.7 عدد ریشه در هر قلمه و میانگین طول ریشه‌ها 2.2 سانتیمتر) بود.
علیرضا آستارائی
دوره 22، شماره 3 ، آبان 1385، صفحه 180-187
چکیده
به منظور بررسی تأثیر کمپوست زباله شهری و ورمی کمپوست تولیدی بر گیاه اسفرزه این تحقیق با چهار نسبت کمپوست به خاک (10MC، 20MC، 30MC و 50 (MC، ورمی کمپوست به خاک (10MCW، 20MCW، 30MCW و 50 (MCWو خاک شاهد (C) در شرایط گلخانه انجام شد. مقایسه تیمارهای 20MC و 20MCW با شاهد به ترتیب 7% و 5/23% افزایش در ارتفاع گیاه را نشان دادند. طول سنبله تیمار 20MCW نسبت به 20MC معادل 33% افزایش ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر کمپوست زباله شهری و ورمی کمپوست تولیدی بر گیاه اسفرزه این تحقیق با چهار نسبت کمپوست به خاک (10MC، 20MC، 30MC و 50 (MC، ورمی کمپوست به خاک (10MCW، 20MCW، 30MCW و 50 (MCWو خاک شاهد (C) در شرایط گلخانه انجام شد. مقایسه تیمارهای 20MC و 20MCW با شاهد به ترتیب 7% و 5/23% افزایش در ارتفاع گیاه را نشان دادند. طول سنبله تیمار 20MCW نسبت به 20MC معادل 33% افزایش داشت. بیشترین تعداد سنبله در بوته در تیمار 20MCW مشاهده شد که نسبت به شاهد معادل 23.5% افزایش داشت. بیشترین وزن دانه در سنبله در تیمار 20MCW و کمترین آن در 50 MCWمشاهده شد و به ترتیب در مقایسه با شاهد 20% افزایش و 16.8% کاهش معنی داری داشتند. تعداد دانه در سنبله تیمارهای 20MCW و 50MCW نسبت به شاهد به ترتیب 14% افزایش و 16% کاهش معنی داری داشتند. وزن دانه در بوته تیمار 20MCW در مقایسه با 20MC معادل 8/37% افزایش و هر کدام نسبت به شاهد به ترتیب 48.5% و 7.7% افزایش داشتند. وزن کاه و کلش در بوته تیمارهای 30MCW و 20 MCWحداکثر شد. وزن 1000 دانه تیمار 20 MCWدر مقایسه با سایر تیمارها و شاهد (29.3%) افزایش معنی داری داشت. نسبت وزن دانه به وزن کاه و کلش که بیانگر تأثیر تیمارهای آزمایشی بر تولید دانه یا کاه و کلش بیشتر می باشد، ورمی کمپوست (20MCW)نسبت به کمپوست زباله شهری (20MC) با 39.4 درصد و شاهد با 24% افزایش دانه بیشتر در مقایسه با کاه و کلش برتری داشت. مناسبترین مخلوط کمپوست زباله شهری با خاک جهت تهیه ورمی کمپوست در نسبت20.80 مشاهده شد که در اکثر مولفه های اندازه گیری شده برتری خود را نسبت به سایر تیمارهای آزمایشی آشکار نموده است.
مجتبی محمدی ارانی
دوره 22، شماره 3 ، آبان 1385، صفحه 188-192
چکیده
در این تحقیق، اثر غلظت و مدت زمان استفاده از اسانس میخک (Eugenia caryophyllata) به روش غوطه وری بر مراحل بیهوشی و بازگشت بچه ماهی خاویاری ایران (تاس ماهی ایرانی یا قره برون، Acipenser persicus) در مرکز شهید رجایی ساری در استان مازندران بررسی گردید. بچه ماهی ها در اندازه انگشت قد، در سه گروه وزنی 4.25 گرم (9 تا 11 سانتیمتر)، 33/3 گرم (7 تا 9 سانتیمتر) و 1.89 گرم (5 تا ...
بیشتر
در این تحقیق، اثر غلظت و مدت زمان استفاده از اسانس میخک (Eugenia caryophyllata) به روش غوطه وری بر مراحل بیهوشی و بازگشت بچه ماهی خاویاری ایران (تاس ماهی ایرانی یا قره برون، Acipenser persicus) در مرکز شهید رجایی ساری در استان مازندران بررسی گردید. بچه ماهی ها در اندازه انگشت قد، در سه گروه وزنی 4.25 گرم (9 تا 11 سانتیمتر)، 33/3 گرم (7 تا 9 سانتیمتر) و 1.89 گرم (5 تا 7 سانتیمتر) بودند که با غلظت های 25 تا ppm 120 اسانس میخک در شرایط معمول آب کارگاه شامل 8.31= pH و دمای 22 درجه سانتیگراد، مورد بیهوشی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که هر چه غلظت و مدت قرارگیری ماهی در آب حاوی ماده بیهوش کننده بیشتر باشد مراحل بیهوشی سریعتر و مراحل بازگشت آهسته تر اتفاق می افتد (0.05>α). بهترین غلظت اسانس میخک برای بیهوشی و بازگشت تاس ماهی ایرانی انگشت قد در این آزمایشها ppm 75 تعیین گردید. برمبنای یافته های این تحقیق اسانس میخک در غلظت های ppm 50 تا ppm 120 برای بیهوشی تاس ماهی انگشت قد ایرانی مناسب به نظر می رسد.
مهدی فراوانی؛ سید علیرضا رضوی؛ محمد فارسی
دوره 22، شماره 3 ، آبان 1385، صفحه 193-197
چکیده
بیست و هشت توده سیاهدانه از نقاط مختلف خراسان در طی سالهای 1378 -1376 جمع آوری و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی کشت گردیدند. در طی فصل رشد یادداشت برداری از صفات مختلف مورفولوژیکی انجام گردید وجهت بررسی آناتومیکی تعداد دستجات آوندی، اقطار آوندهای چوب و آبکش و صفات مختلف زراعی نمونه برداری صورت گرفت. توده های سیاهدانه از نظر ارتفاع بوته، ...
بیشتر
بیست و هشت توده سیاهدانه از نقاط مختلف خراسان در طی سالهای 1378 -1376 جمع آوری و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی کشت گردیدند. در طی فصل رشد یادداشت برداری از صفات مختلف مورفولوژیکی انجام گردید وجهت بررسی آناتومیکی تعداد دستجات آوندی، اقطار آوندهای چوب و آبکش و صفات مختلف زراعی نمونه برداری صورت گرفت. توده های سیاهدانه از نظر ارتفاع بوته، وزن هزاردانه، عملکرد دانه، تعداد انشعابهای ساقه، وزن کپسول، تعداد روزنه، تعداد دستجات آوندی و اقطار آوند چوب-آبکش تفاوت معنی دار)0.05 (P< داشتند. اما، از نظر شاخص برداشت، تعداد دانه در کپسول و وزن تک بوته درسطح 5% تفاوت آماری معنی داری وجودنداشت. از میان صفات مورد بررسی، عملکرد بیولوژیکی، HIو تعداد انشعاب ساقه با 0.977 =R2 تغییرات عملکرد دانه را توجیه نمود. شاخص برداشت و عملکرد بیولوژیکی بیشترین توارث پذیری و بازده ژنتیکی را داشتند و بنابراین در گزینش و اصلاح نباتات بایستی مد نظر قرار گیرند.
مجید عزیزی؛ لیلا علیمرادی؛ محمدحسن راشد محصل
دوره 22، شماره 3 ، آبان 1385، صفحه 198-208
چکیده
به منظور بررسی اثرات آللوپاتی اسانس بذر زیره سیاه و زیره سبز بر جوانه زنی بذرهای سه گونه علف هرز، این پژوهش انجام شد. در این تحقیق در دو آزمایش جداگانه تاثیر غلظتهای متفاوت اسانس زیره سیاه (ppm 200، ppm 500، ppm 700، ppm 1000 و ppm 2000) و زیره سبز (ppm 100، ppm 300، ppm 500، ppm 700 و ppm 1000) بر فرآیند جوانه زنی بذرهای علف پشمکی (Bromus tectorum)،گل گندم (Centaurea ovina) و خاکشیر ...
بیشتر
به منظور بررسی اثرات آللوپاتی اسانس بذر زیره سیاه و زیره سبز بر جوانه زنی بذرهای سه گونه علف هرز، این پژوهش انجام شد. در این تحقیق در دو آزمایش جداگانه تاثیر غلظتهای متفاوت اسانس زیره سیاه (ppm 200، ppm 500، ppm 700، ppm 1000 و ppm 2000) و زیره سبز (ppm 100، ppm 300، ppm 500، ppm 700 و ppm 1000) بر فرآیند جوانه زنی بذرهای علف پشمکی (Bromus tectorum)،گل گندم (Centaurea ovina) و خاکشیر (Descurainia sophia) بر اساس طرح بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان دادند که بیشترین درصد جوانه زنی هر سه گونه در تیمار شاهد رخ می دهد (به ترتیب 96.67 ، 73 و 96.67 درصد). .اسانس زیره سیاه با غلظت ppm 700 و ppm 1000 به ترتیب جوانه زنی بذرهای گل گندم و علف پشمکی را کاملا متوقف نمود، در حالی که بذرهای خاکشیر حساستر بوده و جوانه زنی آن در غلظت ppm 500 و بیشتر کاملا متوقف گردید. در علف پشمکی بین تیمارهای ppm 200 و ppm 500 اسانس زیره سیاه از نظر درصد جوانه زنی اختلاف معنی داری وجود نداشت (بترتیب 54 و 43 درصد). تیمار ppm 500 اسانس زیره سیاه درصد جوانه زنی بذرهای گل گندم را نسبت به شاهد درحدود 25 درصد کاهش داد (از 73 درصد به 48.67 درصد) . این در حالی بود که تیمار ppm 200 اسانس زیره سیاه درصد جوانه زنی بذرهای خاکشیر را 69 درصد کاهش داد (از 96.67 به 27.67 درصد). اسانس زیره سبز نیز بر فرآیند جوانه زنی بذرهای مورد بررسی در این تحقیق موثر بود. جوانه زنی بذرهای علف پشمکی، گل گندم و خاکشیر به ترتیب با تیمارهای ppm 2000 ، ppm 1000 و ppm 500 اسانس زیره سبز کاملا متوقف گردید. افزایش غلظت اسانس زیره سبز از ppm 100 به ppm 1000 درصد جوانه زنی بذرهای علف پشمکی، گل گندم و خاکشیر را به ترتیب به میزان 46.67، 51 و 53 درصد کاهش داد. بررسی سرعت جوانه زنی نشان داد که تمام تیمارها باعث کاهش سرعت جوانه زنی در هر سه بذر علف هرز گردید و اسانس زیره سیاه توانست سرعت جوانه زنی را در علف پشمکی، گل گندم و خاکشیر به ترتیب از 4.14، 17.5، 11.25 (در تیمار شاهد) به صفر برساند. با توجه به نتایج بدست آمده می توان اظهار نمود که اسانس زیره سبز و زیره سیاه به عنوان ترکیبهای قوی برای کنترل این علفهای هرز می توانند نتایج امیدوارکننده ای را در راستای کشاورزی ارگانیک درپی داشته باشند.
فرخناز هوشیدری؛ فاطمه سفیدکن؛ زیبا جمزاد
دوره 22، شماره 3 ، آبان 1385، صفحه 209-215
چکیده
جنس مریم گلی در ایران 58 گونه گیاهی علفی و چند ساله دارد که اسانس برخی از این گونه ها، قبلاٌ مورد بررسی قرار گرفته است. استفاده از اسانس بعضی از گونه های سالویا در صنایع دارو سازی، عطر سازی، فرآورده های بهداشتی، آرایشی و در صنایع غذایی به عنوان طعم دهنده و چاشنی متداول است. Salvia bracteata Bank & Soland یکی از گونه های جنس Salviaاست ...
بیشتر
جنس مریم گلی در ایران 58 گونه گیاهی علفی و چند ساله دارد که اسانس برخی از این گونه ها، قبلاٌ مورد بررسی قرار گرفته است. استفاده از اسانس بعضی از گونه های سالویا در صنایع دارو سازی، عطر سازی، فرآورده های بهداشتی، آرایشی و در صنایع غذایی به عنوان طعم دهنده و چاشنی متداول است. Salvia bracteata Bank & Soland یکی از گونه های جنس Salviaاست که در غرب و شمال غرب ایران می روید. در این تحقیق که برای اولین بار در مورد این گونه در ایران صورت گرفته است، اندام هوایی گیاه در دو مرحله رویشی قبل از گلدهی و زمان گلدهی کامل از چناره مریوان جمع آوری و پس از خشک کردن به روش تقطیر با آب اسانس گیری شد. سپس ترکیبهای تشکیل دهنده اسانس ها به وسیله دستگاههای GC و GC/MS مورد تجزیه و شناسایی قرار گرفت. در اسانس این گونه در مرحله قبل از گلدهی 17 ترکیب و در مرحله گلدهی کامل 19 ترکیب شناسائی شد. ترکیبهای عمده اسانس شامل بتا-کاریوفیلن (49.6% و 41.7%)، گاما-مورولن (18.3% و 22.8%) و بی سیکلوجرماکرن (9.5% و 8.8%) به ترتیب در زمان قبل از گلدهی و گلدهی کامل بودند. نتایج نشان داد که با پیشرفت دوره رشد گیاه از قبل از گلدهی به سمت گلدهی کامل از درصد نسبی بتا کاریوفلن در اسانس کاسته شده و در عوض درصد نسبی گاما مورولن افزایش می یابد. تغییراتی نیز در نوع و درصد برخی از دیگر ترکیبهای اسانس مشاهده شد.
مریم مکی‌زاده تفتی؛ رضا توکل‌افشاری؛ ناصر مجنون حسینی؛ حسنعلی نقدی بادی؛ علی مهدی زاده
دوره 22، شماره 3 ، آبان 1385، صفحه 216-222
چکیده
گاوزبان (Borago officinalis L.) دارای خواص متعدد صنعتی، علوفه ای و دارویی می‌باشد. نظر به اهمیت این گیاه و مشکلات موجود در زمینه جوانه‌زنی آن، تحقیق حاضر در راستای تکنولوژی آبگیری بذر و به منظور بررسی تأثیر آماده‌سازی اسمزی (اسموپرایمینگ) بذرها بر درصد و میانگین روزهای جوانه‌زنی بذرهای گاوزبان به صورت آزمایش فاکتوریل و در قالب طرح پایه کاملا ...
بیشتر
گاوزبان (Borago officinalis L.) دارای خواص متعدد صنعتی، علوفه ای و دارویی می‌باشد. نظر به اهمیت این گیاه و مشکلات موجود در زمینه جوانه‌زنی آن، تحقیق حاضر در راستای تکنولوژی آبگیری بذر و به منظور بررسی تأثیر آماده‌سازی اسمزی (اسموپرایمینگ) بذرها بر درصد و میانگین روزهای جوانه‌زنی بذرهای گاوزبان به صورت آزمایش فاکتوریل و در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید.تیمارهای آزمایش شامل پتانسیل اسمزی محلول پلی‌اتیلن‌گلیکول با چهار سطح (آب مقطر، 4- ، 8- و 12- بار) و طول دوره آماده‌سازی اسمزی بذر با سه سطح (24 ، 48 و72 ساعت) بود. نتایج نشان داد که تاثیر پتانسیل اسمزی محلول پلی‌اتیلن‌گلیکول بر درصد جوانه‌زنی و میانگین روزهای جوانه‌زنی بذرهای گاوزبان معنی‌دار بوده و بالاترین درصد جوانه‌زنی و کمترین میانگین روزهای جوانه‌زنی مربوط به پتانسیل اسمزی 8- بار می‌باشد. نتایج نشان داد طول دوره آماده‌سازی اسمزی بذر اثر معنی‌داری بر درصد جوانه‌زنی و میانگین روزهای جوانه‌زنی ندارد. همچنین اثر متقابل دو عامل پتانسیل اسمزی و طول دوره آماده‌سازی اسمزی نیز معنی‌دار نمی‌باشد که حاکی از واکنش یکسان توانهای اسمزی مختلف محلول پلی‌اتیلن‌گلیکول بر درصد و میانگین روزهای جوانه‌زنی،در زمانهای مختلف آماده‌سازی اسمزی می‌باشد.البته میانگین‌های اثرات متقابل پتانسیل‌های اسمزی مختلف و طول دوره آماده‌سازی اسمزی بذر،نشان داد که کمترین میانگین روزهای جوانه‌زنی و بیشترین درصد جوانه‌زنی در پتانسیل اسمزی 8- بار و به مدت 72 ساعت آماده‌سازی اسمزی بذر حاصل می‌گردد.
بهلول عباس زاده؛ ابراهیم شریفی‌عاشورآبادی؛ محمدرضا اردکانی؛ محمدحسین لباسچی؛ فضل ا.. صفی‌خانی؛ محمود نادری حاجی باقرکندی؛ فاطمه سفیدکن
دوره 22، شماره 3 ، آبان 1385، صفحه 223-230
چکیده
به منظور بررسی تاثیر روش مصرف کود نیتروژن بر بازده اسانس و درصد ترکیبهای تشکیل دهنده اسانس گیاه دارویی بادرنجبویه، آزمایشی در سال 1383 تحت شرایط مزرعه در مجتمع تحقیقات البرز کرج در مدت 7 ماه اجرا شد. این آزمایش با دو سطح 4.5 و 6 درصد کود نیتروژن خالص به فرم اوره و محلول‌پاشی بر روی اندام هوایی گیاه، دو سطح 60 و 90 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار ...
بیشتر
به منظور بررسی تاثیر روش مصرف کود نیتروژن بر بازده اسانس و درصد ترکیبهای تشکیل دهنده اسانس گیاه دارویی بادرنجبویه، آزمایشی در سال 1383 تحت شرایط مزرعه در مجتمع تحقیقات البرز کرج در مدت 7 ماه اجرا شد. این آزمایش با دو سطح 4.5 و 6 درصد کود نیتروژن خالص به فرم اوره و محلول‌پاشی بر روی اندام هوایی گیاه، دو سطح 60 و 90 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار مصرف در خاک مزرعه و در حضور شاهد که هر یک از تیمارها در طول دوره رشد گیاه در طی سه تقسیط مساوی اعمال گردیدند. این تحقیق در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار برای هر تیمار اجرا شد. با آغاز گلدهی اقدام به برداشت گیاه گردید و از سرشاخه گلدار گیاه با استفاده از روش کلونجر اسانس‌گیری بعمل آمد. اسانس‌های هر تیمار به منظور بررسی بیشتر توسط دستگاه GC و GC/MS آنالیز گردید. درصد اسانس و عملکرد اسانس در هکتار برای هر تیمار مشخص گردید. طبق نتایج حاصل از تجزیه واریانس، تاثیر مقادیر مختلف کود نیتروژن و روشهای مصرف آن بر درصد اسانس و عملکرد اسانس معنی‌دار بود. همچنین نتایج حاصل از بررسی طیف‌های GCو GC/MS نشان دادند که کاربرد مقادیر مختلف کود نیتروژن و روشهای مصرف آن بر درصد ترکیبهای تشکیل دهنده اسانس بادرنجبویه موثر بود. با مصرف نیتروژن، درصد تعدادی از ترکیبهای موجود در اسانس نسبت به شاهد کاهش و یا افزایش یافت.
عبدالحمید حاجبی؛ محمد امین سلطانی پور
دوره 22، شماره 3 ، آبان 1385، صفحه 231-241
چکیده
به منظور بررسی تاثیر محلجمع آوری و تیمارهای پیش رویشی بر روی جوانه زنی بذر مورتلخ، طرح فوق در سال 1382 انجام گردید. ابتدا بذر این گونه، از دو رویشگاه اصلی آن در مناطق تنگ زاغ و سیرمند جمع آوری شده و بعد چهار تیمار پیش رویشی شامل آب گرم، اسید سولفوریک 98 درصد به مدت 15 و 30 دقیقه و خراش دهی مکانیکی (Scarification) بر روی آنها اعمال گردید و آنگاه بذرها ...
بیشتر
به منظور بررسی تاثیر محلجمع آوری و تیمارهای پیش رویشی بر روی جوانه زنی بذر مورتلخ، طرح فوق در سال 1382 انجام گردید. ابتدا بذر این گونه، از دو رویشگاه اصلی آن در مناطق تنگ زاغ و سیرمند جمع آوری شده و بعد چهار تیمار پیش رویشی شامل آب گرم، اسید سولفوریک 98 درصد به مدت 15 و 30 دقیقه و خراش دهی مکانیکی (Scarification) بر روی آنها اعمال گردید و آنگاه بذرها به مدت 14 روز در پتریدیش کشت و صفات مورد نظر اندازه گیری شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی و امور دام هرمزگان در سال 1381 انجام گرفت. نتایج نشان داد که بین دو رویشگاه جمع آوری بذر و همچنین بین تیمارهای پیش رویشی اعمال شده اختلاف بسیار معنی داری وجود دارد. مقایسه میانگین ها نشان داد که از بین دو محل جمع آوری، بذر تهیه شده از سیرمند و از تیمارهایپیش رویشی، تیمار اسید سولفوریک 15 دقیقه، بیشترین درصد و سرعت جوانه زنی را داشتند. همچنین شاخص بنیه بذر رویشگاه سیرمند نسبت به تنگ زاغ بیشتر بود.
عزت الله قائمی؛ دیدار خورشیدی؛ عبدالوهاب مرادی؛ اختر سیفی؛ معصومه مازندرانی؛ مسعود بازوری
دوره 22، شماره 3 ، آبان 1385، صفحه 242-249
چکیده
مقاومت روزافزون استافیلوکوکوس اورئوس به انواع آنتی بیوتیکها به ویژه پنی سیلین و متی سیلین سبب شده است که توجه زیادی به یافتن داروهای جدید معطوف گردد.در مطالعه آزمایشگاهی (in vitro) مشخص گردید که عصاره الکلی گیاه به لیمو می تواند از رشد استافیلوکوکو س اورئوس جلوگیری نماید، به همین دلیل بر آن شدیم تا اثر این عصاره را در درمان ضایعات جلدی ...
بیشتر
مقاومت روزافزون استافیلوکوکوس اورئوس به انواع آنتی بیوتیکها به ویژه پنی سیلین و متی سیلین سبب شده است که توجه زیادی به یافتن داروهای جدید معطوف گردد.در مطالعه آزمایشگاهی (in vitro) مشخص گردید که عصاره الکلی گیاه به لیمو می تواند از رشد استافیلوکوکو س اورئوس جلوگیری نماید، به همین دلیل بر آن شدیم تا اثر این عصاره را در درمان ضایعات جلدی استافیلوکوکی در موش آزمایشگاهی (in vivo) بررسی نماییم. برروی کتف 63سر موش سوری نر 20-25 گرمی، 200میکرولیتر از سوسپانسیون میکروبی با کدورت معادل لوله 0.5 مک فارلند حاوی استافیلوکوکوس اورئوس را تلقیح نمودیم ،سپس موشها را به 4 گروه تقسیم کردیم،دو گروه کنترل :گروه کنترل منفی (بدون درمان)، گروه کنترل مثبت (درمان با موپیروسین) و دو گروه مورد: گروه مورد تحت درمان با فرم پمادی عصاره الکلی و گروه مورد تحت درمان با فرم تزریقی عصاره الکلی. وضعیت زخم و میزان بهبودی هر روز تا 8 روز و نیز وجود کانون چرکی در محل تزریق بعد از تشریح موشها، بررسی و ثبت گردید و با یکدیگر مقایسه شد. زخمهای ایجاد شده در روز دوم آزمایش در گروه کنترل منفی بیش از 3 گروه دیگر بود.توانایی میوپیروسین و عصاره پمادی به لیمو در جلوگیری از ایجاد عفونت زخم تا روز دوم بیشتر از عصاره تزریقی بود. در84.2%گروه کنترل بدون درمان تا روز نهائی بررسی زخم وجود داشت، میزان دوام زخم در موشهای تحت درمان با فرم تزریقی به لیمو بیش از دو گروه دیگر تحت درمان بود. نتایج این مطالعه نشان می دهد که فرم تزریقی عصاره اتانولی گیاه به لیمو نمی تواند در پیشگیری ودرمان عفونت ناشی از استافیلوکوکوس اورئوس مفید باشد، ولی پماد تهیه شده از این عصاره قادر است بروز عفونت را در محل آلوده به تاخیر بیاندازد، ولی قادر به جلوگیری از بروز عفونت زخم نمی باشد.
مهدی میرزا؛ زهرا باهرنیک
دوره 22، شماره 3 ، آبان 1385، صفحه 250-255
چکیده
میوه گیاه پرتقال ((Citrus sinensisاز تیره مرکبات (Rutaceae) ، در فصل پاییز از منطقه شمال جمع آوری گردید و پس از جدا سازی پوست از میوه به روش پرس سرد (Cold-press) اسانس گیری انجام شده و بعد با استفاده از دستگاه GC و طیف سنجی جرمیGC/MS، ترکیبهای تشکیل دهنده اسانس مورد شناسایی دقیق قرار گرفت. در مجموع 21 ترکیب در اسانس پوست پرتقال شناسایی شد که عمده ترین ترکیبهای ...
بیشتر
میوه گیاه پرتقال ((Citrus sinensisاز تیره مرکبات (Rutaceae) ، در فصل پاییز از منطقه شمال جمع آوری گردید و پس از جدا سازی پوست از میوه به روش پرس سرد (Cold-press) اسانس گیری انجام شده و بعد با استفاده از دستگاه GC و طیف سنجی جرمیGC/MS، ترکیبهای تشکیل دهنده اسانس مورد شناسایی دقیق قرار گرفت. در مجموع 21 ترکیب در اسانس پوست پرتقال شناسایی شد که عمده ترین ترکیبهای آن لیمونن )94.3%)، میرسن (1.5%), لینالول (0.9%)، دکانال (0.5%)، آلفا-پینن (0.4%) و اکتانول (0.3%) بود. پس از عمل ترپن زدایی که به وسیله تقطیر جزء به جزء و با استفاده از پمپ خلاء انجام پذیرفت تغییرات مختلفی در اسانس پوست پرتقال بوجود آمد. عمده ترین ترکیبها در اسانس حاصل لیمونن (92.2%)، لینالول (1.5%)، میرسن (0.5%)، آلفا-پینن (0.1%) و دکانال (0.7%) بودند.
عباس حسنی
دوره 22، شماره 3 ، آبان 1385، صفحه 256-261
چکیده
بادرشبو(Dracocephalum moldavica) گیاهی علفی، یکساله و متعلق به تیرة نعناع است که به عنوان گیاهی اشتهاآور و آرامبخش شناخته شده است. اسانس آن دارای خاصیت ضدباکتریایی بوده و در صنایع غذایی و دارویی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به منظور بررسی اثر سطوح مختلف تنش آبی بر رشد، عملکرد و میزان اسانس گیاه بادرشبو، آزمایشی گلدانی در قالب طرح بلوکهای کامل ...
بیشتر
بادرشبو(Dracocephalum moldavica) گیاهی علفی، یکساله و متعلق به تیرة نعناع است که به عنوان گیاهی اشتهاآور و آرامبخش شناخته شده است. اسانس آن دارای خاصیت ضدباکتریایی بوده و در صنایع غذایی و دارویی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به منظور بررسی اثر سطوح مختلف تنش آبی بر رشد، عملکرد و میزان اسانس گیاه بادرشبو، آزمایشی گلدانی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تیمار و چهار تکرار انجام گردید. تیمارهای تنش آبی عبارت بودند از:100% ظرفیت مزرعهای (بدون تنش)، 85% ظرفیت مزرعهای (تنش آبی ملایم)، 70% ظرفیت مزرعهای (تنش آبی متوسط) و 55% ظرفیت مزرعهای (تنش آبی شدید). نتایج تجزیههای آماری نشان دادند که تنش آبی اثر معنی‌داری بر مولفه های رشدی، عملکرد پیکر رویشی و عملکرد اسانس دارد. با کاهش مقدار آب خاک، ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد و طول شاخههای جانبی، عملکرد مادة تر و خشک در گلدان و عملکرد اسانس کاهش یافت. از نظر درصد اسانس اختلاف معنی‌داری میان تیمارهای مختلف وجود نداشت. بیشترین درصد اسانس (0.35 میلیلیتر در صد گرم مادة خشک) و عملکرد اسانس (0.115 میلیلیتر در گلدان) به ترتیب در شرایط رطوبتی 70% و 100% ظرفیت مزرعهای بدست آمد.
محمد علی دری
دوره 22، شماره 3 ، آبان 1385، صفحه 262-269
چکیده
این آزمایش در ایستگاه تحقیقاتی مراوه تپه واقع در شمال شرقی استان گلستان در طول شرقی´57 °55 و عرض شمالی´ 48 ° 37، در شرایط دیم با ارتفاع 430 متر از سطح دریا، بافت خاک سیلتی لوم تا سیلتی کلی لوم، بارش متوسط سالیانه 330 میلیمتر و اسیدیته خاک در حد خنثی، انجام شد . این طرح به صورت طرح کرتهای یکبار خردشده اجرا شد. تیمارهای مورد ...
بیشتر
این آزمایش در ایستگاه تحقیقاتی مراوه تپه واقع در شمال شرقی استان گلستان در طول شرقی´57 °55 و عرض شمالی´ 48 ° 37، در شرایط دیم با ارتفاع 430 متر از سطح دریا، بافت خاک سیلتی لوم تا سیلتی کلی لوم، بارش متوسط سالیانه 330 میلیمتر و اسیدیته خاک در حد خنثی، انجام شد . این طرح به صورت طرح کرتهای یکبار خردشده اجرا شد. تیمارهای مورد بررسی عبارت بودند از : میزان بذر (2، 4 و 6 کیلوگرم در هکتار) و تاریخ کاشت به فواصل پانزده روز (نیمه دوم بهمن ماه و نیمه اول اسفند ماه) در نظرگرفته شد. درصد جوانه زنی بذر در آزمایشگاه با کشت در پتریدیش تعیین و براساس آن میزان بذر مورد نیاز در هر کرت تعیین گردید. در طی رشد مراحل رشد ثبت گردید. برای محاسبه تولید بذر در واحد سطح، در زمان رسیدگی بذر، از وسط کرتها نمونه برداری انجام شد. برای اندازه گیری مولفه های طول سنبله، تعداد سنبله در بوته، تعداد دانه در سنبله از وسط هرکرت پنج بوته به صورت تصادفی انتخاب شد. طول سنبله، تعداد دانه در سنبله و تعداد سنبله در هر بوته تحت تأثیر تاریخ کاشت قرار نگرفت، اما تحت تأثیر میزان کاشت بذر قرار گرفته و به ترتیب در سطح احتمال 5، 1 و1 درصد اختلاف معنی داری را نشان دادند. شاخص برداشت (HI) در سطح احتمال 1و 5 درصد اختلاف معنی داری نداشت و تحت تأثیر میزان کشت بذر و تاریخ کشت قرار نگرفت. تاریخ کاشت اثر معنی داری بر عملکرد بذر نداشت، اما براساس نتایج بدست آمده اثر میزان کاشت بذر بر عملکرد بذر در سطح 5 درصد اختلاف معنی داری داشت و بالاترین عملکرد در میزان کاشت 6 کیلوگرم در هکتار بدست آمد.
حمزه امیری؛ محمد هادی مشکات السادات؛ حسین لاری یزدی؛ اردشیر گودرزی
دوره 22، شماره 3 ، آبان 1385، صفحه 270-275
چکیده
Salvia reuteranaگیاهی علفی و پایا متعلق به تیره نعناع است که در بعضی از مناطق ایران از جمله استان لرستان به صورت وحشی می روید. بخش های هوایی این گیاه در مرحله پس از گلدهی از ارتفاعات شمال شهرستان الشتر واقع در استان لرستان در اوایل خرداد ماه 1384 جمع آوری گردید و پس از خشک شدن در سایه، با روش تقطیر با آب (Hydro-distillation) مورد اسانس گیری قرار گرفت (بازده ...
بیشتر
Salvia reuteranaگیاهی علفی و پایا متعلق به تیره نعناع است که در بعضی از مناطق ایران از جمله استان لرستان به صورت وحشی می روید. بخش های هوایی این گیاه در مرحله پس از گلدهی از ارتفاعات شمال شهرستان الشتر واقع در استان لرستان در اوایل خرداد ماه 1384 جمع آوری گردید و پس از خشک شدن در سایه، با روش تقطیر با آب (Hydro-distillation) مورد اسانس گیری قرار گرفت (بازده اسانس 8/0% بود). اسانس بدست آمده از این گیاه به وسیله دستگاه کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) تجزیه گردید.46 ترکیب در اسانس این گیاه شناسایی گردیدکه 7/91% از کل اسانس را شامل می شود. جرماکرن D (5/27%)، بتا کاریوفیلن(5/15%)، لینالول (5/12%)، بی سیکلو جرماکرن (2/9%)، کاریوفیلن اکسید (3/6%) و اسپاتولنول (7/5%) ترکیبهای اصلی روغن اسانسی این گونه را تشکیل می دهند.
