دوره 32، شماره 5 ، دی 1395
علی فلاحی؛ عباس حسنی؛ فاطمه سفیدکن
چکیده
روی یک عنصر ریزمغذی ضروری است که نقش‌های حیاتی زیادی در گیاهان دارد. در سال‌های اخیر نانو کودهای روی به‌دلیل جذب بیشتر آنها توسط گیاه که ناشی از اندازه کوچک و نفوذ بسیار بالای آنها از طریق غشاهای سلولی است مورد توجه بسیار قرار گرفته‌اند. به‌منظور مطالعه اثر کاربرد برگی کودهای مختلف حاوی روی بر عملکرد و ویژگی‌های فیتوشیمیایی گیاه ...
بیشتر
روی یک عنصر ریزمغذی ضروری است که نقش‌های حیاتی زیادی در گیاهان دارد. در سال‌های اخیر نانو کودهای روی به‌دلیل جذب بیشتر آنها توسط گیاه که ناشی از اندازه کوچک و نفوذ بسیار بالای آنها از طریق غشاهای سلولی است مورد توجه بسیار قرار گرفته‌اند. به‌منظور مطالعه اثر کاربرد برگی کودهای مختلف حاوی روی بر عملکرد و ویژگی‌های فیتوشیمیایی گیاه ریحان (Ocimum basilicum L.)، یک آزمایش گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار در گلخانه تحقیقاتی گروه علوم باغبانی دانشگاه ارومیه در سال 1393 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه منبع مختلف روی (سولفات روی، کلات روی و نانوکود کلات روی) در چهار مقدار (صفر، 1، 2 و 3 گرم در لیتر) بودند. نتایج نشان داد که کاربرد برگی روی تأثیر معنی‌داری بر صفات مورد اندازه‌گیری داشته است. به‌طوری که با کاربرد روی عملکرد پیکر رویشی تر و خشک، محتوای روی و فنول برگ‌ها و درصد و عملکرد اسانس افزایش یافت و از این نظر کاربرد برگی نانوکود کلات روی مؤثرتر از دو کود دیگر روی بود. کمترین و بیشترین مقادیر صفات اندازه‌گیری شده به‌ترتیب در غلظت‌های صفر و سه گرم در لیتر مشاهده شد. براساس نتایج تجزیه اسانس به‌وسیله دستگاه‌های گاز کروماتوگرافی و گاز کروماتوگرافی متصل به طیف‌سنج جرمی، 20 ترکیب در اسانس ریحان شناسایی گردید. لینالول و اوژنول اجزاء اصلی اسانس بودند که تحت تأثیر کاربرد روی تغییرات ناچیزی را نشان دادند. در مجموع یافته‌های این تحقیق نشان داد که تأثیر کاربرد نانوکود کلات روی (به‌ویژه در مقدار 3 گرم در لیتر) در افزایش عملکرد و مواد مؤثره گیاه ریحان، مؤثرتر از کودهای سولفات و کلات روی بود.
مهدی موحدی؛ ولی‌اله قاسمی عمران؛ سپیده ترابی
چکیده
این تحقیق به‌منظور بررسی امکان ریزازدیادی، تعیین بهترین محیط کشت و ترکیب تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی شاهدانه (Cannabis sativa L.) در شرایط درون شیشه‌ای انجام شد. بذرها بعد از ضدعفونی سطحی روی محیط کشت پایه MS کشت شدند. پس از یک ماه ریزنمونه‌های برگ و هیپوکوتیل از گیاهچه‌های رشدیافته در محیط in vitro در محیط کشت MS حاوی تنظیم‌کننده رشد گیاهی NAA ...
بیشتر
این تحقیق به‌منظور بررسی امکان ریزازدیادی، تعیین بهترین محیط کشت و ترکیب تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی شاهدانه (Cannabis sativa L.) در شرایط درون شیشه‌ای انجام شد. بذرها بعد از ضدعفونی سطحی روی محیط کشت پایه MS کشت شدند. پس از یک ماه ریزنمونه‌های برگ و هیپوکوتیل از گیاهچه‌های رشدیافته در محیط in vitro در محیط کشت MS حاوی تنظیم‌کننده رشد گیاهی NAA (5/0، 1، 2 و 3 میلی‌گرم در لیتر) به تنهایی یا در ترکیب با 5/0 میلی‌گرم در لیتر BA و تنظیم‌کننده رشد گیاهی 2,4-D (1/0، 2/0، 5/0 و 1 میلی‌گرم در لیتر) به تنهایی یا در ترکیب با 5/0 میلی‌گرم در لیتر BA کشت گردیدند. واکنش ریزنمونه‌ها تقریباً در بیشتر محیط‌های کشت مورد استفاده، تولید کالوس بوده‌است. هیچگونه باززایی مستقیم در ریزنمونه‌ها مشاهده نشده و تنها در غلظت 1/0 میلی‌گرم در لیتر 2,4-D به همراه 5/0 میلی‌گرم BA در ریزنمونه هیپوکوتیل باززایی غیرمستقیم دیده شده‌است. بیشترین حجم کالوس تولید شده در کل ریزنمونه‌ها، در غلظت 1/0 میلی‌گرم در لیتر 2,4-D به همراه 5/0 میلی‌گرم در لیتر BA در ریزنمونه برگ بدست آمد. ریشه‌زایی در کالوس بعضی از ریزنمونه‌ها در سطوح مختلف تیمارها مشاهده شد. بیشترین وزن تر کالوس تولید شده مربوط به بافت برگ در تیمار 1 میلی‌گرم در لیتر 2,4-D به همراه 5/0 میلی‌گرم در لیتر BA بوده‌است. ریزنمونه‌ها به راحتی کالوس‌زایی و ریشه‌زایی کرده و نسبت به باززایی واکنش خوبی نشان ندادند.
مراد محمدی؛ ناصر مجنون حسینی؛ محمد دشتکی
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر نانو‌اکسید آهن و سولفات روی بر صفات رنگیزهای و عناصر مختلف برگ نعناع فلفلی (Mentha piperita L.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل با دو عامل کود آهن (نانو‌اکسید آهن) و کود روی (سولفات روی) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران (کرج) در سال 1392 اجرا شد. کود آهن ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر نانو‌اکسید آهن و سولفات روی بر صفات رنگیزهای و عناصر مختلف برگ نعناع فلفلی (Mentha piperita L.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل با دو عامل کود آهن (نانو‌اکسید آهن) و کود روی (سولفات روی) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران (کرج) در سال 1392 اجرا شد. کود آهن در 4 سطح (شامل 0، 25/0، 50/0 و 75/0 گرم بر لیتر آب) و کود روی 3 سطح (شامل 0، 25 و 50 کیلوگرم در هکتار سولفات روی) در نظر گرفته شدند و به‌صورت برگ‌پاشی بکار رفتند. صفات رنگیزهای مانند غلظت آنتوسیانین، فلاونوئید (در طول موج 270 نانومتر)، غلظت کلروفیل کل و عناصر (کلسیم، منیزیم، آهن، روی و فسفر) در برگ مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج آزمایش نشان داد که سطوح کودهای روی و آهن بر صفات فلاونوئید و کلروفیل کل تأثیر معنی‌داری داشتند، اما بر میزان آنتوسیانین تأثیر معنی‌داری مشاهده نشد. همچنین اثر متقابل نانو‌اکسید آهن و سولفات روی بر تمام صفات مورد بررسی بجز آنتوسیانین در سطح 5% معنی‌دار بودند. بیشترین میزان آهن (57/1363 میلی‌گرم بر کیلوگرم) در برگ نعناع وقتی حاصل شد که از تیمار 75/0 گرم در لیتر آهن استفاده شد و کمترین میزان آن (78/1073 میلی‌گرم بر کیلوگرم) در محلول‌پاشی با غلظت 25/0 گرم در لیتر آهن بدست آمد. در مجموع نتایج تحقیق نشان داد که اثر کاربرد کود سولفات روی (میزان 25 کیلوگرم در هکتار) و کود نانو آهن (سطح 75/0 گرم در لیتر) سبب افزایش آهن برگ و متعاقب آن افزایش کلروفیل برگ شد که از طریق محلول‌پاشی می‌تواند بهینه‌سازی شود.
پروین محمدی؛ راضیه پوراحمد
چکیده
باکتری‌‌های گرم منفی مقاوم چند دارویی، عفونت‌های واقعاً غیرقابل درمان را سبب می‌شوند. پمپ‌های انتشار به خارج نقش کلیدی در ایجاد مقاومت دارویی در باکتری‌ها دارند. AcrAB-TolC شناخته‌شده‌‌ترین پمپ انتشار به خارج است که اهمیتی برجسته در ایجاد فنوتیپ مقاوم چند دارویی در باکتری E. coli دارد. مهار این پمپ راهکاری برای مقابله با مقاومت دارویی ...
بیشتر
باکتری‌‌های گرم منفی مقاوم چند دارویی، عفونت‌های واقعاً غیرقابل درمان را سبب می‌شوند. پمپ‌های انتشار به خارج نقش کلیدی در ایجاد مقاومت دارویی در باکتری‌ها دارند. AcrAB-TolC شناخته‌شده‌‌ترین پمپ انتشار به خارج است که اهمیتی برجسته در ایجاد فنوتیپ مقاوم چند دارویی در باکتری E. coli دارد. مهار این پمپ راهکاری برای مقابله با مقاومت دارویی است. هدف این پژوهش بررسی اثر عصاره گیاه تلخ‌بیان (Sophora alopecuroides L.) بر مهار پمپ AcrAB-TolC در موتان‌های E. coli بوده است. عصاره حاوی آلکالوئیدهای تام برای سنجش حداقل غلظت مهاری (MIC) به‌صورت تنها و ترکیب با سیپروفلوکساسین استفاده شد. موتان‌های مقاوم با غلظت کمتر از MIC عصاره، در دوره‌های زمانی مختلف پیش‌تیمار شده و بعد MIC سیپروفلوکساسین تعیین شد. بیان ژن acrA در موتان‌های تیمار شده و نشده با عصاره در حضور و عدم حضور سیپروفلوکساسین با تکنیک PCR زمان واقعی سنجش شد. نتایج نشان داد که عصاره به تنهایی اثر ضدباکتریایی دارد و در غلظتی کمتر از MIC، در ترکیب با سیپروفلوکساسین، دارای اثر سینرژیستی است. همچنین در پیش‌تیمار 36 ساعته موجب کاهش MIC سیپروفلوکساسین شد. نتایج PCR زمان واقعی نشان داد که پیش‌تیمار با عصاره منجر به کاهش بیان ژن acrA شد. در نتیجه، عصاره گیاه در موتان‌های E. coli مقاوم چند دارویی، احتمالاً همانند یک مهارکننده پمپ عمل می‌کند. بنابراین جداسازی بهتر آلکالوئیدهای گیاه و بررسی اثرات آنها می‌تواند راهکاری را برای ساخت داروی جدید فراهم کند.
کریم چعب؛ شعبان رحیمی؛ پژواک خاکی
چکیده
این آزمایش به‌منظور بررسی اثر گیاهان دارویی، اسید آلی و آنتی‌بیوتیک بر عملکرد جوجه‌های گوشتی انجام شد. گروه‌های آزمایشی شامل: گروه اول کنترل منفی (غیرآلوده)، گروه دوم کنترل مثبت (آلوده)، گروه‌های سوم، چهارم و پنجم به‌ترتیب شامل عصاره‌های گیاهی آویشن، سیر و بومادران (هر یک به میزان 1/0% در طول دوره)، گروه ششم اسید آلی (Selko-pH به میزان ...
بیشتر
این آزمایش به‌منظور بررسی اثر گیاهان دارویی، اسید آلی و آنتی‌بیوتیک بر عملکرد جوجه‌های گوشتی انجام شد. گروه‌های آزمایشی شامل: گروه اول کنترل منفی (غیرآلوده)، گروه دوم کنترل مثبت (آلوده)، گروه‌های سوم، چهارم و پنجم به‌ترتیب شامل عصاره‌های گیاهی آویشن، سیر و بومادران (هر یک به میزان 1/0% در طول دوره)، گروه ششم اسید آلی (Selko-pH به میزان 1/0%، در دو هفته اول به‌صورت 24 ساعت و در ادامه دوره 8-7 ساعت در روز) در آب آشامیدنی و گروه هفتم آنتی‌بیوتیک (اکسی تتراسایکلین به میزان 100 گرم در تن) بودند. در روز 21 تمام گروه‌ها بجز کنترل منفی با باکتری کمپیلو باکتر ژژونی چالش (1 میلی‌لیتر) داده شدند. نتایج در 42 روزگی نشان داد که بالاترین عیار آنتی‌بادی علیه گلبول‌های قرمز خون گوسفند مربوط به تیمار اسید آلی بود که نسبت به تیمار شاهد تفاوت معنی‌داری داشت (P<0.05). البته تیمارها بر روی ترکیب‌های بیوشیمیایی خون تأثیر معنی‌داری گذاشتند (P<0.05)، به‌طوری که تیمار آویشن باعث کاهش کلسترول سرم و تیمار سیر نیز کمترین میزان تری‌گلیسرید را نشان داد که از لحاظ آماری با تیمار شاهد تفاوت معنی‌داری داشتند (P<0.05). تیمارها تأثیر معنی‌داری بر مورفولوژی روده داشتند، به‌طوری که بالاترین ارتفاع پرز و بیشترین عمق کریپت‌ها به‌ترتیب در تیمارهای سیر و آویشن مشاهده شد که از لحاظ آماری با تیمار شاهد تفاوت معنی‌داری داشت (P<0.05). همچنین تیمارها بر موضعی شدن باکتری کمپیلو باکتر ژژونی تأثیر معنی‌داری داشتند (P<0.05)، به‌طوری که کمترین جمعیت کلونی این باکتری در تیمار آنتی‌بیوتیک مشاهده شد و تیمار بومادران نیز باکتری را نسبت به تیمار شاهد به‌صورت معنی‌داری کاهش داد.
پرگل رضی‌پور؛ احمد گلچین؛ مریم داغستانی
چکیده
کودهای بیولوژیک ازجمله نهاده‌های طبیعی هستند که می‌توانند به‌عنوان مکمل یا جایگزین کودهای شیمیایی در کشاورزی پایدار بکار برده شوند. به‌منظور بررسی اثر کودهای آلی و زیستی بر برخی شاخص‌های رشد و عملکردگیاه داروییبادرنجبویه (Melissa officinalis L.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با 15 تیمار و سه تکرار در مزرعه‌ای ...
بیشتر
کودهای بیولوژیک ازجمله نهاده‌های طبیعی هستند که می‌توانند به‌عنوان مکمل یا جایگزین کودهای شیمیایی در کشاورزی پایدار بکار برده شوند. به‌منظور بررسی اثر کودهای آلی و زیستی بر برخی شاخص‌های رشد و عملکردگیاه داروییبادرنجبویه (Melissa officinalis L.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با 15 تیمار و سه تکرار در مزرعه‌ای در شهریار کرج در سال زراعی 92-91 اجرا شد. عوامل مورد بررسی شامل سطوح مختلف کود گاوی (صفر، 5، 10، 20 و 40 تن در هکتار) و سطوح کود میکروبی نیتروکسین (بدون تلقیح، تلقیح گیاه، تلقیح گیاه و خاک) بود. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که مصرف کود گاوی سبب افزایش معنی‌دار کلیه صفات مورد اندازه‌گیری شامل ارتفاع بوته، تعداد شاخههای فرعی و برگ در بوته، سطح برگ، عملکرد و درصد اسانس، شاخص کلروفیل برگ، وزن تر و خشک بخش هوایی و ریشه شد. بیشترین مقدار کلیه صفات مورد اندازه‌گیری بهاستثنای وزن تر و خشک ریشه از سطح مصرف 20 تن در هکتار کود گاوی و کمترین مقدار کلیه آنها از عدم مصرف کود گاوی بدست آمد. همچنین تلقیح با کود میکروبی نیتروکسین نیز سبب افزایش معنی‌دار کلیه صفات مذکور شد و بیشترین مقدار آنها از تلقیح خاک و گیاه با این کود بدست آمد.
سیامک ذیشان؛ رسول اصغری زکریا؛ ناصر زارع
چکیده
سیاه‌دانه (Nigella sativa L.) گیاهی یک‌ساله از خانواده آلاله است که دانه آن حاوی پروتئین، آلکالوئیدها، کینون‌ها، ساپونین و اسانس فرّار بوده و علیه برخی از باکتری‌ها و درمان بسیاری از بیماری‌ها بکار می‌رود. در این تحقیق القاء پلی‌پلوئیدی در گیاه سیاه‌دانه از طریق تیمار بذر با غلظت‌های 0، 025/0، 05/0، 1/0 و 2/0 درصد کلشی‌سین در مدت زمان 8، 24 و ...
بیشتر
سیاه‌دانه (Nigella sativa L.) گیاهی یک‌ساله از خانواده آلاله است که دانه آن حاوی پروتئین، آلکالوئیدها، کینون‌ها، ساپونین و اسانس فرّار بوده و علیه برخی از باکتری‌ها و درمان بسیاری از بیماری‌ها بکار می‌رود. در این تحقیق القاء پلی‌پلوئیدی در گیاه سیاه‌دانه از طریق تیمار بذر با غلظت‌های 0، 025/0، 05/0، 1/0 و 2/0 درصد کلشی‌سین در مدت زمان 8، 24 و 48 ساعت در قالب آزمایش فاکتوریل با طرح پایه کاملاً تصادفی در سه تکرار بررسی شد. تعیین درصد گیاهان تتراپلوئید از طریق بررسی صفات مورفولوژیکی و مشاهدات کروموزومی انجام شد. تجزیه واریانس داده‌های حاصل نشان داد که اثر غلظت کلشی‌سین، مدت زمان تیمار و اثر متقابل آنها بر زنده‌مانی گیاهان و درصد القاء تتراپلوئیدی معنی‌دار است. با افزایش غلظت کلشی‌سین و مدت زمان تیمار، درصد جوانه‌زنی بذرها و زنده‌مانی گیاهان حاصل به‌طور قابل ملاحظه‌‌ای کاهش یافت. کمترین تعداد گیاهان زنده مانده در غلظت 2/0% کلشی‌سین با زمان تیمار 24 و 48 ساعت مشاهده شد. بیشترین درصد گیاهان تتراپلوئید القاء شده (9/9%) در غلظت 05/0% کلشی‌سین با مدت زمان تیمار 48 ساعت بدست آمد که تفاوت معنی‌داری با غلظت‌های 1/0% و 2/0% آن با همین زمان تیمار نداشت. البته گیاهان حاصل از تیمار با کلشی‌سین، ارتفاع بوته، فواصل میانگره، طول و عرض کپسول بیشتری نسبت به گیاهان دیپلوئید داشتند. علاوه‌بر این، آنها دارای روزنه‌های بزرگتر با تعداد کمتر در مقایسه با گیاهان دیپلوئید بودند.
محمد علی درّی؛ غلامرضا ناصری
چکیده
به‌منظور تعیین اثر تراکم بوته بر عملکرد و موسیلاژ دانه گیاه دارویی اسفرزه (Plantago ovata Forsk.)، آزمایشی در دو شرایط دیم، در دو ایستگاه تحقیقاتی مراوه‌تپه (کم‌باران) و چالکی‌گرگان (پرباران) انجام شد. این مطالعه در قالب بلوک‌های کامل تصادفی اجرا و به‌صورت تجزیه مرکب در مکان، تجزیه واریانس شد. کرت‌های آزمایشی با تراکم‌های 100، 200 و 400 بوته ...
بیشتر
به‌منظور تعیین اثر تراکم بوته بر عملکرد و موسیلاژ دانه گیاه دارویی اسفرزه (Plantago ovata Forsk.)، آزمایشی در دو شرایط دیم، در دو ایستگاه تحقیقاتی مراوه‌تپه (کم‌باران) و چالکی‌گرگان (پرباران) انجام شد. این مطالعه در قالب بلوک‌های کامل تصادفی اجرا و به‌صورت تجزیه مرکب در مکان، تجزیه واریانس شد. کرت‌های آزمایشی با تراکم‌های 100، 200 و 400 بوته در مترمربع و با فاصله بین ردیف 20 سانتی‌متر کاشته شدند. نتایج تجزیه مرکب نشان داد اثر تراکم بوته بر طول سنبله، تعداد دانه در سنبله، وزن هزاردانه، درصد موسیلاژ و شاخص برداشت معنی‌دار نبود، در حالیکه تعداد سنبله، عملکرد دانه و موسیلاژ در سطح 1% معنی‌دار شدند. تحت تأثیر مکان نیز تعداد سنبله در مترمربع، عملکرد دانه و موسیلاژ در هکتار در سطح 1% و شاخص برداشت در سطح 5% معنی‌دار شدند. اثر متقابل تراکم بوته و مکان بر عملکرد دانه و موسیلاژ در هکتار در سطح 1% معنی‌دار شد و سایر صفات اختلاف معنی‌داری نداشتند. عملکرد دانه و عملکرد موسیلاژ با افزایش تراکم از 100 بوته به 400 بوته در مترمربع در چالکی‌گرگان به‌ترتیب 3/2 و 9/2 برابر و در مراوه‌تپه به‌ترتیب 94/1 و 86/1 برابر افزایش یافتند. نتایج این تحقیق نشان داد که عملکرد دانه و موسیلاژ در هکتار در چالکی‌گرگان به‌ترتیب 71/1 و 69/1 برابر آن در مراوه‌تپه می‌باشد. براساس نتایج، همه صفات اندازه‌گیری شده در تراکم 400 بوته در مترمربع در چالکی‌گرگان، نسبت به تراکم‌های دیگر، در هر دو مکان برتری داشتند.
حسن رامشینی؛ نیره کوثری؛ اعظم السادات مقدسی
چکیده
تجمعات آمیلوئیدی از ویژگی‌های تعداد زیادی از بیماریهای تحلیل برنده سیستم عصبی ازجمله آلزایمر است. بنابراین مهار این تجمعات یک راهکار جذاب برای درمان این بیماری است. به‌طوری که با وجود تحقیقات گسترده‌ای که انجام شده است، یک روش درمانی مؤثر که به‌طور مستقیم باعث مهار این تجمعات گردد تاکنون کشف نشده است. یکی از روش‌های درمانی مهم ...
بیشتر
تجمعات آمیلوئیدی از ویژگی‌های تعداد زیادی از بیماریهای تحلیل برنده سیستم عصبی ازجمله آلزایمر است. بنابراین مهار این تجمعات یک راهکار جذاب برای درمان این بیماری است. به‌طوری که با وجود تحقیقات گسترده‌ای که انجام شده است، یک روش درمانی مؤثر که به‌طور مستقیم باعث مهار این تجمعات گردد تاکنون کشف نشده است. یکی از روش‌های درمانی مهم برای جلوگیری از بروز این بیماری‌ها استفاده از گیاهان دارویی (غنی از ترکیب‌های آروماتیک) می‌باشد. در این مطالعه فعالیت مهاری عصاره برگ گیاه مرزه (Satureia hortensis L.) روی روند فیبریلاسیون لیزوزیم سفیده تخم‌مرغ مورد مطالعه قرار گرفته است. لیزوزیم با غلظت 2 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر در بافر گلایسین 50 میلی‌مولار با 5/2pH= تهیه و در دمای 57 درجه به‌طوری که مدام هم زده می‌شود تبدیل به فیبر شد. برای اثبات تشکیل فیبرها از تکنیک‌های مختلفی ازجمله سنجش تیوفلاوین T، فلورسانس خارجی و عکس میکروسکوپ نیروی اتمی استفاده شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون آماری تی مستقل و با نرم‌افزار SPSS.16 انجام گردید.در غیاب عصاره مرزهبعد از 48 ساعت انکوباسیون فیبرهای بالغ آمیلوئیدی ظاهر شد. در حضور عصاره در دامنه غلظت 1-25/0 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر تشکیل فیبرهای آمیلوئیدی مهار شد. اثر مهاری وابسته به غلظت بود و بهترین غلظت مؤثر 1 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر بدست آمد. عصاره روی تمام مراحل تشکیل فیبر شامل فازهای تأخیر، رشد و تعادل تأثیر می‌گذارد. مطالعه سمّیت سلولی به روش MTT در حضور عصاره در مقایسه با عدم حضور آن نشان داد که سمّیت آنها به‌طور معنی‌داری (05/0>P) کاهش می‌یابد. با توجه به نقش مهاری عصاره روی سمّیت سلولی و اثر آن روی تمامی مراحل مختلف تشکیل فیبر می‌توان از آن در آینده به‌عنوان یک مهارکننده احتمالی برای درمان این نوع از بیماری‌ها استفاده کرد.
فاطمه قبادی؛ مجید قربانی جاوید؛ علی سروش‌زاده
چکیده
به‌منظور ارزیابی میزان عملکرد گل و کلاله و همچنین صفات رویشی زعفران (Crocus sativus L.) تحت تأثیر تاریخ‌های کشت و اندازه بنه، پژوهشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی پردیس ابوریحان-دانشگاه تهران واقع در منطقه پاکدشت در دشت خشک ورامین در سال زراعی 93-1392 اجرا شد. تیمارهای تاریخ کشت، 20 خرداد، 16 ...
بیشتر
به‌منظور ارزیابی میزان عملکرد گل و کلاله و همچنین صفات رویشی زعفران (Crocus sativus L.) تحت تأثیر تاریخ‌های کشت و اندازه بنه، پژوهشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی پردیس ابوریحان-دانشگاه تهران واقع در منطقه پاکدشت در دشت خشک ورامین در سال زراعی 93-1392 اجرا شد. تیمارهای تاریخ کشت، 20 خرداد، 16 شهریور، 5 مهر و 20 مهر و دو وزن بنه مادری، 14-10 گرم و 9-5 گرم، در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که میزان عملکرد گل و کلاله در بنه‌های بزرگ کشت شده در تاریخ 20 خرداد حدود 50% بیشتر از سایر تاریخ‌های کشت و بعد از این تاریخ، عملکرد در تاریخ کاشت 5 مهر حدود 25% بیش از سایر تاریخ‌ها بود. اما این اختلاف نسبت به تاریخ کشت 16 شهریور معنی‌دار نبود. در تاریخ کشت 20 مهرماه نسبت به سایر تاریخ‌های کشت کمترین عملکرد گل و کلاله حاصل شد، به‌طوری که این صفات در بنه‌های سنگین نسبت به بنه‌های سبک در تمام تاریخ‌های کشت بیشتر بود. در تاریخ کشت 20 خرداد طول گل و تعداد جوانه سبز شده بیشتر از بقیه بود. همچنین تاریخ‌های کشت 20 خرداد و 16 شهریور دارای بیشترین وزن خشک کل برگ، بیشترین طول برگ‌ها در جوانه اصلی و فرعی بودند که در تولید بنه‌های دختری در سال بعد می‌تواند مؤثر باشد. نتایج نشان داد که تمام صفات رویشی در بنه‌های درشت بیشتر از ریز بود. به‌طور کلی نتایج بیانگر آن است که کشت بنه درشت 14-10 گرمی در تاریخ20 خرداد می‌تواند باعث بهبود عملکرد و صفات رویشی زعفران در دشت ورامین گردد.
نگین کارگر؛ فروغ مرتضایی نژاد
چکیده
در این پژوهش اثر سطوح مختلف کود شیمیایی و ورمی‌کمپوست بر شاخص‌های عملکرد و نیز مقدار ماده مؤثره کاهنده قند خون (تریگونلین) در گیاه شنبلیله (Trigonella foenum-graecum L.) برای مصارف خانگی و دارویی بررسی شد. این آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو تیمار و پنج تکرار در مقایسه با گروه شاهد، به‌صورت گلدانی و در فضای آزاد اجرا شد. تیمارها شامل کود ...
بیشتر
در این پژوهش اثر سطوح مختلف کود شیمیایی و ورمی‌کمپوست بر شاخص‌های عملکرد و نیز مقدار ماده مؤثره کاهنده قند خون (تریگونلین) در گیاه شنبلیله (Trigonella foenum-graecum L.) برای مصارف خانگی و دارویی بررسی شد. این آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با دو تیمار و پنج تکرار در مقایسه با گروه شاهد، به‌صورت گلدانی و در فضای آزاد اجرا شد. تیمارها شامل کود شیمیایی NPK در سه سطح 5، 10 و 15 گرم و کود ورمی‌کمپوست به نسبت حجمی 10، 20 و 30 درصد و گلدان‌های شاهد از خاک باغچه بدون هیچ تیماری بودند. شاخص‌های ارتفاع گیاه، تعداد برگ، طول برگ، وزن خشک و وزن تر اندام هوایی و مقدار تریگونلین برگ مورد اندازه‌گیری و بررسی قرار گرفت. نتایج بدست‌آمده نشان داد که افزایش سطوح ورمی‌کمپوست و کود شیمیایی تأثیر افزایشی در مورد صفات رویشی و ماده تریگونلین دارند. نتایج نشان داد که غلظت تریگونلین در تیمار ورمی‌کمپوست 30% (8/2698 میلی‌گرم در کیلوگرم ماده خشک)، وزن خشک اندام‌هوایی در تیمار 15 گرم کود شیمیایی (46/5 گرم)، وزن تر اندام هوایی در تیمار 15 گرم کود شیمیایی (85/196 گرم) و ورمی‌کمپوست 30% (65/193 گرم) و طول برگ در تیمار 15 گرم کود شیمیایی (55/1 سانتی‌متر) و ورمی‌کمپوست 30% (52/1 سانتی‌متر) بیشتر از سایر تیمارها بود. به‌طور کلی تیمار 15 گرم کود شیمیایی و 30% حجمی ورمی‌کمپوست بهترین تیمارها از نظر افزایش غلظت تریگونلین و فاکتورهای رشد رویشی بودند. از این‌رو با توجه به مضرات کودهای شیمیایی و با رویکرد کشاورزی پایدار استفاده از ورمی‌کمپوست در کشت متابولیک گیاه شنبلیله توصیه می‌شود.
شراره شیعتی؛ جلیل خارا؛ عبداله حسن‌زاده قورت تپه
چکیده
در بین انواع مختلف میکوریز، میکوریز آربوسکولار، رایج‌ترین نوع همزیستی مسالمت‌آمیز بین میکروارگانیسم‌های خاکزی و گیاهان می‌باشد که اهمیت اکولوژیک و اقتصادی فراوانی دارد. پرتو UV به‌دلیل افزایش تولید گونه‌های فعال اکسیژن به‌عنوان یک عامل ایجادکننده تنش‌های اکسایشی شناخته شده‌است. موضوع این تحقیق بررسی کاربرد میکوریز بر صفات ...
بیشتر
در بین انواع مختلف میکوریز، میکوریز آربوسکولار، رایج‌ترین نوع همزیستی مسالمت‌آمیز بین میکروارگانیسم‌های خاکزی و گیاهان می‌باشد که اهمیت اکولوژیک و اقتصادی فراوانی دارد. پرتو UV به‌دلیل افزایش تولید گونه‌های فعال اکسیژن به‌عنوان یک عامل ایجادکننده تنش‌های اکسایشی شناخته شده‌است. موضوع این تحقیق بررسی کاربرد میکوریز بر صفات فیزیولوژیکی گیاه کتان (Linum usitatissimum L.) تحت تنش فرابنفش بود. گیاهان کتان در دو گروه میکوریزی و غیرمیکوریزی در شرایط 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی با دمای محیطی 18 تا 29 درجه سانتی‌گراد کشت داده شدند. گیاهان میکوریزی با مایه تلقیح حاصل از کشت Glomus etunicatum و Glomus versiforme آغشته شدند. 21 روز بعد از کشت، یک سری از گلدان‌ها به‌عنوان شاهد انتخاب شده و بقیه به مدت 14 روز و هر روز به مدت 1 ساعت تحت تنش UV-B (با طول موج 312 نانومتر) قرار گرفتند. این آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی شامل سه تیمار میکوریزی (دارای G. etunicatum، G. versiforme و بدون میکوریزا)، دو تیمار UV (با UV و بدون UV) و سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی، میزان قند محلول و میزان پروتئین محلول در گیاهان تحت تیمار UV-B نسبت به شاهد کاهش یافت و این کاهش در نمونه‌های میکوریزی کمتر از نمونه‌های غیرمیکوریزی بود. از سوی دیگر، فعالیت آنزیم‌های پاداُکسایشی تحت تأثیر تابش فرابنفش افزایش یافت؛ به‌نحوی که این افزایش در گیاهان میکوریزی بیشتر از نمونه‌های غیرمیکوریزی بود. همچنین آنالیز داده‌ها نشان داد که میزان مالون‌دی‌آلدئید در گیاهان تحت تابش UV-B نسبت به شاهد افزایش یافت. این افزایش در نمونه‌های میکوریزی کمتر از نمونه‌های غیرمیکوریزی بود. بنابراین با بررسی مطالب فوق نتیجه‌گیری شد که پرتو UV-B اثرات زیان‌باری بر روی رقم شاهین‌دژ دارد و همزیستی میکوریزی با دو گونه قارچی فوق می‌تواند از برخی جهات این تنش را تا حدودی تخفیف دهد. همچنین مشاهده شد که تأثیر مثبت همزیستی در حضور گونه Glomus versiforme بهتر از گونه Glomus etunicatum می‌باشد.
دیاکو رسولی؛ براتعلی فاخری
چکیده
به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد کمّی و کیفی، خصوصیات فیزیولوژیک و ترکیب‌های اسانس دو گونه O. basilicum L. و O. americanum L.، آزمایشی در قالب فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی، با 3 تکرار در شرایط گلخانه اجرا شد. تیمارهای خشکی شامل 100 (بدون تنش خشکی)، 80، 60 و 40 درصد ظرفیت زراعی بر دو گونه ریحان در نظر گرفته شدند. صفات اندازه‌گیری شده ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد کمّی و کیفی، خصوصیات فیزیولوژیک و ترکیب‌های اسانس دو گونه O. basilicum L. و O. americanum L.، آزمایشی در قالب فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی، با 3 تکرار در شرایط گلخانه اجرا شد. تیمارهای خشکی شامل 100 (بدون تنش خشکی)، 80، 60 و 40 درصد ظرفیت زراعی بر دو گونه ریحان در نظر گرفته شدند. صفات اندازه‌گیری شده شامل وزن تر و خشک شاخ و برگ، اسانس، عملکرد اسانس، هیدرات‌کربن، پرولین، نیتروژن، پروتئین، فسفر و پتاسیم بودند. نتایج نشان داد که در هر دو گونه ریحان مورد مطالعه با افزایش سطوح تنش خشکی از شاهد به 40% ظرفیت زراعی بر درصد اسانس، هیدرات‌کربن و پرولین (28، 46 و 50 درصد) افزوده و از میزان وزن تر و خشک شاخ و برگ، عملکرد اسانس، نیتروژن، پروتئین، فسفر و پتاسیم (58، 7/58، 44، 19، 16، 39 و 23 درصد) کاسته شد. در گونه O. americanum تحت تنش خشکی، وزن تر و خشک شاخ و برگ، هیدرات‌کربن، پرولین، نیتروژن، پروتئین و فسفر افزایش معنی‌داری نشان داد، در حالیکه در گونه O. basilicum فقط درصد اسانس افزایش معنی‌داری داشت. در این پژوهش مشخص شد که بیشتر مؤلفه‌های رشد در تنش ملایم (80% ظرفیت زراعی) بیشترین عملکرد را داشتند. از طرفی درصد اسانس در تنش بالا با افزایش معنی‌داری مواجه گردید، به‌طوری که در گونه O. basilicum بیشترین میزان اسانس در تنش60% ظرفیت زراعی حاصل شد. نتایج کلی حاصل از این تحقیق بیانگر این مطلب بود که در تنش متوسط، عملکرد رویشی گیاه و در تنش نسبتاً شدید، درصد اسانس افزایش یافت.
روح‌اله قلندری؛ فرنگیس قاسمی؛ حسین کارگر جهرمی؛ نبی‌اله غلام‌زاده
چکیده
سیاه‌دانه (Nigella sativa L.) گیاهی دارویست که از گذشته‌های دور در درمان پاره‌ای از بیماری‌ها ازجمله ناتوانی جنسی کاربرد داشته است. از این‌رو، این تحقیق با هدف مطالعه اثر سیاه‌دانه بر ساختار بافتی تخمدان انجام شد. در این تحقیق، 35 سر موش سفید بزرگ ماده (ویستار) با وزن 300-250 گرم تهیه و به 5 گروه مساوی شامل کنترل (بدون تیمار)، شاهد (دریافت‌کننده ...
بیشتر
سیاه‌دانه (Nigella sativa L.) گیاهی دارویست که از گذشته‌های دور در درمان پاره‌ای از بیماری‌ها ازجمله ناتوانی جنسی کاربرد داشته است. از این‌رو، این تحقیق با هدف مطالعه اثر سیاه‌دانه بر ساختار بافتی تخمدان انجام شد. در این تحقیق، 35 سر موش سفید بزرگ ماده (ویستار) با وزن 300-250 گرم تهیه و به 5 گروه مساوی شامل کنترل (بدون تیمار)، شاهد (دریافت‌کننده محلول آب و الکل) و سه گروه تیمار تقسیم شدند. عصاره سیاه‌دانه به‌ترتیب در دوزهای حداقل، متوسط و حداکثر (mg/kg/b.wt400، 200، 100) تهیه و طی 3 هفته روزانه به موشهای گروه تیمار تزریق درون صفاقی شد. در پایان دوره تیمار، تخمدان موش‌ها را جدا و پس از آبگیری، شفاف‌سازی و جایگزینی با پارافین، مقاطع بافتی 5 میکرونی تهیه گردید. انواع فولیکول‌ها شمارش و تغییرات بافتی با میکروسکوپ نوری مطالعه شد. داده‌های حاصل با (17)SPSS و آزمون ANOVA تحلیل و گروه‌های مورد بررسی با آزمون t (P<0.05) با هم مقایسه شدند. نتایج حاصلکاهش معنی‌داری را در تعداد فولیکول بدوی و فولیکول اولیه در تمامی گروه‌های تیمار نسبت به گروه کنترل نشان داد. تعداد فولیکول ثانویه و وزن تخمدان‌ها نیز در تیمار با دوز مصرفی حداکثر در مقایسه با کنترل کاهش معنی‌داری داشتند. با استناد به یافته‌های این تحقیق، عصاره هیدروالکلی سیاه‌دانه بر بافت تخمدان تا حدودی اثر تخریبی وابسته به دوز داشته و از مصرف آن در دوره بارداری باید اجتناب شود.
محمداقبال قبادی؛ ساناز فتاحی
چکیده
گیاهان برای دستیابی به رشد و عملکرد مناسب در شرایط تنش رطوبتی (دیم تا نیمه‌آبی) نیاز به تراکم کشت مطلوب دارند. به‌منظور بررسی تأثیر رژیم آبیاری و تراکم بوته بر خصوصیات رشد، عملکرد و درصد روغن گیاه دارویی گشنیز (Coriandrum sativum L.) آزمایشی در سال زراعی 92-1391 در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه اجرا شد. آزمایش ...
بیشتر
گیاهان برای دستیابی به رشد و عملکرد مناسب در شرایط تنش رطوبتی (دیم تا نیمه‌آبی) نیاز به تراکم کشت مطلوب دارند. به‌منظور بررسی تأثیر رژیم آبیاری و تراکم بوته بر خصوصیات رشد، عملکرد و درصد روغن گیاه دارویی گشنیز (Coriandrum sativum L.) آزمایشی در سال زراعی 92-1391 در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه اجرا شد. آزمایش به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار طراحی شد. کرت‌های اصلی شامل زمان آبیاری (بدون آبیاری (دیم)، آبیاری در مرحله ساقه رفتن، آبیاری در مراحل ساقه رفتن + گلدهی و آبیاری در مراحل ساقه رفتن + گلدهی + پرشدن دانه) و کرت‌های فرعی شامل تراکم بوته (10، 30، 50 و 70 بوته در مترمربع) بودند. نتایج این مطالعه نشان داد که اثر زمان آبیاری و تراکم بر عملکرد زیست توده، عملکرد دانه، تعداد دانه در چتر و وزن هزاردانه معنی‌دار شد. بیشترین عملکرد زیست‌توده (در دو بار آبیاری در مراحل ساقه رفتن + گلدهی و تراکم 50 بوته در مترمربع) و عملکرد دانه (در سه بار آبیاری در مراحل ساقه رفتن + گلدهی + پرشدن دانه با تراکم 30 بوته در مترمربع) به‌ترتیب با 9/542 و 2/246 گرم در مترمربع بدست آمد. بیشترین تأثیر زمان آبیاری بر تعداد دانه در چتر (45% افزایش نسبت به شرایط دیم) و بیشترین تأثیر تراکم بوته بر تعداد چتر در بوته (7/44% کاهش 10 بوته نسبت به 70 بوته در مترمربع) بدست آمد. در این آزمایش درصد روغن تحت تأثیر تیمارها قرار نگرفت. به‌طور کلی، این مطالعه نشان داد که گیاه گشنیز در شرایط دیم دارای عملکرد مناسبی بوده و با افزایش هر دور آبیاری حدود 16% بر عملکرد دانه اضافه شده است.
