محمدتقی عبادی؛ فاطمه سفیدکن؛ مجید عزیزی؛ نوراله احمدی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر سرعت جریان هوا و شدت تابش مادون قرمز بر زمان خشک کردن، درصد و اجزای اسانس گیاه دارویی بهلیمو (Lippia citriodora Kunth.)، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا شد. سرعت جریان هوا در سه سطح (5/0، 1 و 5/1 متر بر ثانیه) و سه سطح شدت تابش مادون قرمز 2/0، 3/0 و 5/0 وات بر سانتیمتر مربع در این آزمایش مورد ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر سرعت جریان هوا و شدت تابش مادون قرمز بر زمان خشک کردن، درصد و اجزای اسانس گیاه دارویی بهلیمو (Lippia citriodora Kunth.)، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا شد. سرعت جریان هوا در سه سطح (5/0، 1 و 5/1 متر بر ثانیه) و سه سطح شدت تابش مادون قرمز 2/0، 3/0 و 5/0 وات بر سانتیمتر مربع در این آزمایش مورد بررسی قرار گرفتند. پس از خشک شدن نمونهها و استخراج اسانس به روش تقطیر با آب، به کمک دستگاههای GC و GC/MS ترکیبهای اسانسها مورد تجزیه و شناسایی قرار گرفتند. نتایج نشاندهنده تأثیر معنیدار تیمارها بر زمان خشک شدن و میزان اسانس برگهای بهلیمو بود. با کاهش سرعت جریان هوا و افزایش میزان شدت تابش مادون قرمز، زمان خشک شدن نمونهها کاهش یافت، بهطوری که کمترین مدت زمان خشک کردن (35 دقیقه) مربوط به تیمار سرعت جریان هوای 5/0 (m/s) و شدت تابش 5/0 (W/cm2) بود و بیشترین زمان (65 دقیقه) به تیمار سرعت جریان هوا 5/1 (m/s) و شدت تابش 3/0 (W/cm2) تعلق داشت. افزایش شدت تابش مادون قرمز در تمامی سرعتهای جریان هوا سبب افزایش درصد اسانس شد، بهطوری که بیشترین میزان اسانس (1/1%) در تیمار استفاده از سرعت جریان هوا 1 و 5/1 (m/s) همراه با استفاده از شدت تابش 5/0 (W/cm2) بدست آمد. بررسی اجزای اسانس نشان داد که بیشترین میزان مونوترپنهای اکسیژندار (3/73%) بهخصوص سیترال (3/61%) در اسانس نمونههای خشک شده با سرعت جریان هوای 5/0 (m/s) همراه با تابش مادون قرمز 2/0 (W/cm2) وجود داشت. با توجه به نتایج این تحقیق، میتوان بیان کرد که کاربرد تابش مادون قرمز در خشککنهای متداول ضمن کاهش زمان خشک کردن، سبب حفظ کمّیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی بهلیمو خواهد شد.
سمیه بیگی؛ مجید عزیزی؛ سید حسین نعمتی؛ وحید روشن
چکیده
یکی از مهمترین عوامل محدودکننده تولید گیاهان دارویی در مناطق خشک و نیمهخشک جهان، کمبود آب و تنش خشکی است. از اینرو، در این پژوهش گیاه ریحان (Ocimum basilicum L. var.Keshkeni luvelou) بهعنوان یکی از گیاهان دارویی با ارزش و حساس به کمآبی انتخاب شد. هدف از این تحقیق افزایش بهرهوری مصرف آب در تولید ریحان بود که بهصورت یک آزمایش فاکتوریل در قالب ...
بیشتر
یکی از مهمترین عوامل محدودکننده تولید گیاهان دارویی در مناطق خشک و نیمهخشک جهان، کمبود آب و تنش خشکی است. از اینرو، در این پژوهش گیاه ریحان (Ocimum basilicum L. var.Keshkeni luvelou) بهعنوان یکی از گیاهان دارویی با ارزش و حساس به کمآبی انتخاب شد. هدف از این تحقیق افزایش بهرهوری مصرف آب در تولید ریحان بود که بهصورت یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل دو پلیمر آبدوست تراکوتم (صنعتی) و اسفرزه (گیاهی)، هر یک در چهار سطح (صفر، 1/0%، 2/0% و 3/0% وزنی/وزنی بر اساس وزن خاک) با دو روش کاربرد (مخلوط با خاک و ریشه و روش مخلوط با خاک) بودند. صفات اندازهگیری شده شامل: صفات ریختی (تعداد برگ، سطح برگ، وزن خشک اندام هوایی نسبت به ریشه)، صفات زیستی (تعداد دانه در بوته، وزن هزاردانه در بوته)، بازدهی مصرف آب و دو ویژگی مهم درصد و عملکرد اسانس در زمان گلدهی بودند. نتایج نشان داد که اثرات ساده و متقابل بین تیمارها تأثیرات مثبت و معنیدار بر صفات ریختی، زیستی و بیوشیمیایی اندازهگیری شده در این آزمایش داشتند. بهطوری که بهترین نتایج برای صفات رویشی و زایشی با کاربرد موسیلاژ اسفرزه و بالاترین درصد و عملکرد اسانس با استفاده از سوپرجاذب تراکوتم بدست آمد. بهترین نتایج برای هر دو ماده در غلظت1/0% و 2/0% بهترتیب با روش کاربرد در خاک و ریشه و روش کاربرد در خاک حاصل شد. در مجموع هر دو ترکیب (تراکوتم و اسفرزه) قادر به کاهش اثرات نامناسب تنش خشکی و بهبود بازدهی مصرف آب در کشت ریحان بودند.
سهیلا شهریاری؛ مجید عزیزی؛ حسین آرویی؛ حسین انصاری
چکیده
بهمنظور اثر رژیمهای مختلف آبیاری و انواع خاکپوش بر شاخصهای فیزیولوژیک و میزان اسانس گیاه دارویی نعنا فلفلی (Mentha piperita L.) در سال 1389 در مزرعهی دانشکدة کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد آزمایشی بهصورت فاکتوریل با طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. تیمارها شامل سه سطح آبیاری (100، 80 و 60 درصد نیاز آبی محاسبه شده از تشت تبخیر ...
بیشتر
بهمنظور اثر رژیمهای مختلف آبیاری و انواع خاکپوش بر شاخصهای فیزیولوژیک و میزان اسانس گیاه دارویی نعنا فلفلی (Mentha piperita L.) در سال 1389 در مزرعهی دانشکدة کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد آزمایشی بهصورت فاکتوریل با طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. تیمارها شامل سه سطح آبیاری (100، 80 و 60 درصد نیاز آبی محاسبه شده از تشت تبخیر کلاس A) و دو نوع خاکپوش (پلاستیک سیاه، خرده چوب) و شاهد بدون پوشش بودند. نتایج حاصل نشان داد که اثر آبیاری بر وزن تر و خشک، سطح برگ و محتوای آب نسبی برگ و عملکرد اسانس معنیدار بود. اثر خاکپوش بر فاصله میانگرهها، تعداد شاخه، وزن تر و خشک، سطح برگ و عملکرد اسانس معنیدار بود. اثر متقابل آبیاری و خاکپوش بر فاصله میانگره، وزن تر و خشک، و سطح برگ معنیدار بود. نتایج این تحقیق نشان داد که بالاترین عملکرد وزن خشک بوته (35/38 گرم) و بالاترین عملکرد اسانس (83/82 لیتر در هکتار) در تیمار سطح اول آبیاری به همراه کاربرد خاکپوش خرده چوب بدست آمد. همچنین بین تیمار سطح اول آبیاری به همراه خاکپوش خرده چوب با تیمار سطح سوم آبیاری و خاکپوش خرده چوب اختلاف معنیداری وجود نداشت. کمترین عملکرد وزن خشک (87/14 گرم) و کمترین عملکرد اسانس (57/29 لیتر در هکتار) با تیمار سطح سوم آبیاری و بدون پوشش بدست آمد. همچنین بهترین تیمار در کاهش اثر تنش ناشی از کم آبیاری، خاکپوش خرده چوب بوده است. بهطور کلی نتایج این آزمایش نشان داد که استفاده از خرده چوب بهعنوان خاکپوش و آبیاری به میزان 60% نیاز آبی، بالاترین شاخص بهرهوری آب در تولید نعنا فلفلی را در شرایط اقلیمی منطقه محل اجرای آزمایش دارا میباشد.
راحله خطیبزاده؛ مجید عزیزی؛ حسین آرویی؛ محمد فارسی
چکیده
با گذشت زمان، بار دیگر پرورش و تولید گیاهان دارویی با رشد قابلتوجهی روبرو شدهاست. پیشرفتهای زیستفناوری میتواند کارآیی بسیاری در حفظ و تکثیر گیاهان در خطر انقراض و همچنین افزایش توان ژنتیکی گیاهان دارویی داشته باشد. تغییرات ژنتیکی رخ داده در کشتهای کالوس ممکن است به بازدهی بالاتری در تولید متابولیتهای ثانویهی ارزشمند ...
بیشتر
با گذشت زمان، بار دیگر پرورش و تولید گیاهان دارویی با رشد قابلتوجهی روبرو شدهاست. پیشرفتهای زیستفناوری میتواند کارآیی بسیاری در حفظ و تکثیر گیاهان در خطر انقراض و همچنین افزایش توان ژنتیکی گیاهان دارویی داشته باشد. تغییرات ژنتیکی رخ داده در کشتهای کالوس ممکن است به بازدهی بالاتری در تولید متابولیتهای ثانویهی ارزشمند بیانجامد. انجدان رومی (Levisticum officinale Koch.) از تیرهی چتریان، یکی از قدیمیترین گیاهان دارویی و ادویهای بهشمار میرود که در فارماکوپههای معتبر، ترکیبهای ریشهی آن بهعنوان موادی مدر برای درمان سنگ و عفونتهای کلیه و مجاری ادراری معرفی شدهاند. این تحقیق بهمنظور بررسی تأثیر نوع ریزنمونه، ترکیب محیط کشت و هورمونهای تنظیمکنندهی رشد بر روی میزان رشد کالوس انجدان رومی در قالب طرح کاملاً تصادفی فاکتوریل با ریزنمونههای هیپوکوتیل، ریشه، برگ، دمبرگ و گره طوقه و در محیط MS تغییریافته (AM1) حاوی سطوح مختلف مواد رشد گیاهی انجام شد. پس از یک ماه میزان رشد و درصد کالزایی مقایسه شد. نتایج نشان داد که حداکثر میزان رشد و بهترین خصوصیات ظاهری کالوس با استفاده از ریزنمونهی هیپوکوتیل و ریشه، در محیط پایهی AM1 و با مقادیر 5/1 میلیگرم در لیتر 2,4-D، 5/0 میلیگرم در لیتر Kin و 025/0 میلیگرم در لیتر NAA بدست آمد.
محمّدتقی عبادی؛ مصطفی رحمتی؛ مجید عزیزی؛ محمّد حسنزاده خیاط؛ علیرضا دادخواه
چکیده
خشک کردن یکی از قدیمیترین روشهای نگهداری محصولات کشاورزی پس از برداشت میباشد. ریحان (Ocimum basilicum L.) یکی از گیاهان خانواده نعناعیان (Lamiaceae) است که بهعنوان گیاهی دارویی و ادویهای مورد استفاده قرار میگیرد. بهمنظور بررسی تأثیر روشهای مختلف خشک کردن بر زمان خشک کردن، درصد و اجزای اسانس گیاه دارویی ریحان آزمایشی بهصورت ...
بیشتر
خشک کردن یکی از قدیمیترین روشهای نگهداری محصولات کشاورزی پس از برداشت میباشد. ریحان (Ocimum basilicum L.) یکی از گیاهان خانواده نعناعیان (Lamiaceae) است که بهعنوان گیاهی دارویی و ادویهای مورد استفاده قرار میگیرد. بهمنظور بررسی تأثیر روشهای مختلف خشک کردن بر زمان خشک کردن، درصد و اجزای اسانس گیاه دارویی ریحان آزمایشی بهصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. شش توان مختلف میکروویو شامل 100، 180، 300، 450، 600 و 900 وات، دو دمای مختلف آون شامل 50 و 70 درجه سانتیگراد و روش طبیعی (سایه و آفتاب) مورد مقایسه قرار گرفتند. در روشهای مختلف، خشک کردن نمونهها تا زمانیکه وزن آنها به محتوای رطوبتی 10/0 بر پایه وزن خشک (یا 10% بر پایه وزن تر) رسید، ادامه داشت. نتایج نشان داد که کمترین و بیشترین زمان خشک کردن (بهترتیب 1/4 دقیقه و 48 ساعت) مربوط به تیمارهای خشک کردن با توان 900 وات میکروویو و روش خشک کردن در سایه بود. بالاترین درصد اسانس (3/1%) در روش سایه بدست آمد و کمترین میزان (3/0%) مربوط به توانهای 450، 600 و 900 وات میکروویو بود. توانهای مختلف میکروویو اثر منفی بر اجزای اصلی اسانس (ژرانیال و متیل کاویکول) گذاشتند ولی در روش سایه این ترکیبها بهخوبی حفظ شدند. بهطورکلی با توجه به نتایج این تحقیق میتوان اظهار نمود که خشک کردن گیاه دارویی ریحان با استفاده از روش سایه از این جهت که میزان اسانس و اجزای اصلی آن را بهصورت قابلملاحظهای حفظ کرد، برای خشک نمودن این گیاه مطلوب است.
مریم توانا؛ مجید عزیزی؛ محمد فارسی؛ فاطمه بانشی
چکیده
این تحقیق به منظور معرفی محیط کشت غوطهور مطلوب، جهت تولید بهینه بیومس میسلیومی و پلیساکارید برون سلولی قارچ دارویی Ganoderma lucidum انجام گردید. اثر منابع مختلف کربن (قند گلوکز، قند لاکتوز و قند مالتوز)، غلظت منابع کربن (40، 50 و 60 گرم بر لیتر) و pH (5/3، 5/4 و 5/5) بر تولید میسلیوم و پلیساکارید برون سلولی مورد بررسی قرار گرفت. آزمایشها به ...
بیشتر
این تحقیق به منظور معرفی محیط کشت غوطهور مطلوب، جهت تولید بهینه بیومس میسلیومی و پلیساکارید برون سلولی قارچ دارویی Ganoderma lucidum انجام گردید. اثر منابع مختلف کربن (قند گلوکز، قند لاکتوز و قند مالتوز)، غلظت منابع کربن (40، 50 و 60 گرم بر لیتر) و pH (5/3، 5/4 و 5/5) بر تولید میسلیوم و پلیساکارید برون سلولی مورد بررسی قرار گرفت. آزمایشها به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی به اجرا در آمد. نتایج بدست آمده نشان داد که بیشترین تولید بیومس میسلیومی برابر با 588/8 گرم وزن خشک میسلیوم بر لیتر (g DW/l 588/8)، توسط قند مالتوز و کمترین بیومس میسلیومی توسط قند گلوکز برابر با g DW/l 953/4 بدست آمد. همچنین در بین منابع کربن، قند مالتوز با تولید g/l 551/1 بیشترین تولید پلیساکارید را داشته است و کمترین تولید پلیساکارید توسط قند لاکتوز با g/l 41/1 بدست آمد. بین غلظتهای مختلف کربن بکار برده شده و همچنین pH محیط کشت از لحاظ تولید بیومس میسلیوم و پلیساکارید اختلاف معنیداری مشاهده نشد. در پایان، با مقایسه ترکیبهای مختلف بستر کشت غوطهور قارچ گانودرما مشخص شد که بهترین ترکیب برای تولید بیومس میسلیومی، قند مالتوز با غلظت 50 گرم در لیتر و 5/4=pH و بهترین ترکیب برای تولید پلیساکارید برون سلولی، قند مالتوز با غلظت 40 گرم در لیتر و 5/3=pH میباشد.
محمّدتقی عبادی؛ مصطفی رحمتی؛ مجید عزیزی؛ محمّد حسنزاده خیاط
چکیده
خشککردن یکی از مراحل مهم پس از برداشت گیاهان دارویی میباشد که نقش مهمی در کمیت و کیفیت مواد مؤثره آنها دارد. به منظور بررسی تأثیر روشهای مختلف خشککردن بر زمان خشککردن، درصد و اجزای اسانس گیاه دارویی مرزه (Satureja hortensis L.)، آزمایشی به صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1387 به اجرا درآمد. شش توان مختلف میکروویو شامل 100، ...
بیشتر
خشککردن یکی از مراحل مهم پس از برداشت گیاهان دارویی میباشد که نقش مهمی در کمیت و کیفیت مواد مؤثره آنها دارد. به منظور بررسی تأثیر روشهای مختلف خشککردن بر زمان خشککردن، درصد و اجزای اسانس گیاه دارویی مرزه (Satureja hortensis L.)، آزمایشی به صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1387 به اجرا درآمد. شش توان مختلف میکروویو شامل 100، 180، 300، 450، 600 و 900 وات، دو دمای مختلف آون شامل 50 و 70 درجه سانتیگراد و روش طبیعی (سایه و آفتاب) در این آزمایش مورد مقایسه قرار گرفتند. در روشهای مختلف، خشککردن نمونهها تا زمانی که وزن آنها به محتوای رطوبتی 10/0 بر پایه وزن خشک (یا 10% بر پایه وزن تر) برسد، ادامه داشت. نتایج نشاندهنده تأثیر معنیدار روشهای مختلف خشککردن بر زمان خشککردن و میزان اسانس نمونهها بود. بهطوری که کمترین و بیشترین زمان خشککردن (بهترتیب 5/4 دقیقه و 96 ساعت) مربوط به تیمارهای خشککردن با توان 900 وات میکروویو و روش خشککردن در سایه بود. بالاترین درصد اسانس (3%) در دمای 50 درجه آون و روش سایه بدست آمد و کمترین میزان (9/0%) مربوط به روش آفتاب بود. بنابراین توانهای 100 و 300 وات میکروویو با 3/2% اسانس در حد متوسطی قرار داشتند. درصد کارواکرول در تیمارهای خشککردن با میکروویو بیشتر از روشهای دیگر بود، بهطوریکه بیشترین میزان (9/63%) در تیمار خشککردن با میکروویو با توان 300 وات حاصل شد که اختلاف ناچیزی با تیمار توان 180 وات داشت. بیشترین میزان گاما-ترپینن (2/28%) در تیمار خشککردن در دمای 70 درجه سانتیگراد حاصل شد که اختلاف ناچیزی با تیمار دمای 50 درجه سانتیگراد، توانهای 100 و 300 وات میکروویو داشت. بهطور کلی با توجه به نتایج این تحقیق میتوان اظهار نمود که خشککردن گیاه دارویی مرزه با استفاده از توانهای پایین میکروویو از این جهت که زمان خشککردن را کاهش داده و میزان اسانس و اجزای آن را به صورت قابلملاحظهای حفظ میکند، جهت خشککردن این گیاه مطلوب است.
مجید عزیزی؛ میترا رحمتی؛ تقی عبادی؛ محمد حسنزاده خیاط
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر روشهای مختلف خشک کردن بر زمان خشک کردن، سرعت کاهش وزن، میزان اسانس و درصد کامازولن گلهای بابونه (Matricaria recutita L.) اصلاح شده، آزمایشی بهصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال 87-1386 به اجرا درآمد. شش توان مختلف میکروویو شامل 100، 180، 300، 450، 600 و 900 وات، سه دمای مختلف آون شامل 50، 60 و 70 درجه سانتیگراد و روش طبیعی ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر روشهای مختلف خشک کردن بر زمان خشک کردن، سرعت کاهش وزن، میزان اسانس و درصد کامازولن گلهای بابونه (Matricaria recutita L.) اصلاح شده، آزمایشی بهصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال 87-1386 به اجرا درآمد. شش توان مختلف میکروویو شامل 100، 180، 300، 450، 600 و 900 وات، سه دمای مختلف آون شامل 50، 60 و 70 درجه سانتیگراد و روش طبیعی (سایه و آفتاب) در این آزمایش مورد مقایسه قرار گرفتند. در روشهای مختلف، خشک کردن نمونهها تا زمانی که وزن آنها به محتوای رطوبتی 10/0 بر پایه وزن خشک (یا 10 درصد بر پایه وزن تر) رسید، ادامه داشت. نتایج نشاندهنده تأثیر معنیدار روشهای مختلف خشک کردن بر زمان خشک کردن، میزان اسانس و درصد کامازولن نمونهها بود. کمترین زمان خشک کردن (6 تا 102 دقیقه با توجه به توان مورد نظر) در روش میکروویو و بیشترین آن (120 ساعت) در روش سایه حاصل شد. بالاترین درصد اسانس در دمای 50 و 60 درجه آون و روش خشک کردن در سایه بدست آمد و کمترین آن مربوط به خشک کردن در توانهای بالای میکروویو، دمای بالای آون و روش آفتاب بود. بالاترین درصد کامازولن در روش طبیعی و میکروویو و کمترین درصد آن بهوسیله خشک کردن در آون بدست آمد.
مجید عزیزی؛ فرهاد رضوانی؛ محمد حسنزاده خیاط؛ امیر لکزیان؛ حسین نعمتی
دوره 24، شماره 1 ، اردیبهشت 1387، ، صفحه 82-93
چکیده
بابونه آلمانی با نام علمی Matricaria recutita یکی از مهمترین گیاهان دارویی اسانسدار است که اسانس آن از اجزای متفاوت (کامازولن، آلفا-بیسابولول و آلفا-بیسابولول اکسیدA و B) تشکیل شده و از آن در صنایع مختلف داروسازی و آرایشی-بهداشتی استفاده فراوانی میشود. در این تحقیق اثر سطوح مختلف کود آلی ورمیکمپوست و آبیاری بر خصوصیاتمورفولوژیک و میزان ...
بیشتر
بابونه آلمانی با نام علمی Matricaria recutita یکی از مهمترین گیاهان دارویی اسانسدار است که اسانس آن از اجزای متفاوت (کامازولن، آلفا-بیسابولول و آلفا-بیسابولول اکسیدA و B) تشکیل شده و از آن در صنایع مختلف داروسازی و آرایشی-بهداشتی استفاده فراوانی میشود. در این تحقیق اثر سطوح مختلف کود آلی ورمیکمپوست و آبیاری بر خصوصیاتمورفولوژیک و میزان اسانسرقم اصلاح شده Goralمورد بررسی قرار گرفت. این آزمایش در شرایط گلخانه و بهصورت گلدان صورت گرفت. تیمارها شامل 4 سطح کود آلی ورمی کمپوست صفر، 5 ،10 و 15 درصد وزنی و 3 سطح آبیاری (هر هفته 2 میلیمتر، هر دو هفته 4 میلیمتر و هر دو هفته 2 میلیمتر) بودند. در مرحله گلدهی کامل شاخصهای رشد و نمو مانند زمان گلدهی، ارتفاع بوته، قطر نهنج، طول نهنج، عملکرد گل، درصد اسانس و عملکرد اسانس اندازهگیری شد. نتایج حاصل نشان داد که افزایش سطوح ورمیکمپوست باعث بهبود معنیدار صفات ارتفاع بوته، زود گلدهی، عملکرد گل، طول نهنج و قطر نهنج میگردد. اثر سطوح مختلف آبیاری با برتری تیمار هر دو هفته 2 میلیمتر، در صفات ارتفاع بوته، عملکرد گل و زمان گلدهی، برتری تیمار هر هفته 2 میلیمتر در صفات طول و قطر نهنج معنیدار شد. در واکنش متقابل آبیاری و ورمیکمپوست، بهترین نتایج در صفات ارتفاع بوته (82/64 سانتیمتر)، وزن خشک گل (84/7 گرم در گلدان) و زود گلدهی (5/35 روز) در تیمار 15 درصد ورمیکمپوست و هر دو هفته 2 میلیمتر آبیاری مشاهده شد. بیشترین عملکرد اسانس(2/23 میلیگرم در گلدان) در تیمار 10 درصد ورمیکمپوست و با آبیاری هر دو هفته 4 میلیمتر مشاهده شد. مطابق نتایج بدست آمده به نظر میرسد کاربرد تیمار 15 درصد ورمیکمپوست و هر دو هفته 2 میلیمتر آبیاری بهترین تیمار در تولید گل خشک رقم Goral بابونه آلمانی باشد.
مجید عزیزی
دوره 22، شماره 4 ، بهمن 1385، ، صفحه 386-396
چکیده
بابونه با نام علمی (Matricaria chamomila L.) یک گیاه دارویی ارزشمند است که از گلهای آن در صنایع داروسازی، آرایشی و بهداشتی استفاده فراوانی می شود. اسانس این گیاه دارای ترکیبهای ارزشمندی چون کامازولن، آلفابیسابلول و آلفا بیسابلول اکسید A و B میباشد. باتوجه به نیاز صنایع داروسازی داخلی به این گیاه و با درنظر گرفتن خواص کیفی بابونههای خودروی ...
بیشتر
بابونه با نام علمی (Matricaria chamomila L.) یک گیاه دارویی ارزشمند است که از گلهای آن در صنایع داروسازی، آرایشی و بهداشتی استفاده فراوانی می شود. اسانس این گیاه دارای ترکیبهای ارزشمندی چون کامازولن، آلفابیسابلول و آلفا بیسابلول اکسید A و B میباشد. باتوجه به نیاز صنایع داروسازی داخلی به این گیاه و با درنظر گرفتن خواص کیفی بابونههای خودروی ایران بذرهای چهار رقم اصلاح شده جرمانیا، بودگلد، بونا و گورال که از آلمان و اسلواکی خریداری شد در شرایط آب و هوایی مشهد کشت گردید. درمرحله گلدهی کامل شاخصهای رشد مانند ارتفاع بوته، قطر گل، درصد ماده خشک، عملکرد گل و میزان اسانس و میزان کامازولن موجود در اسانس اندازه گیری شد. نتایج حاصل نشان داد که در ارقام بودگلد و گورال ارتفاع بوته به طور معنیداری بیشتر از دو رقم دیگر بود در حالی که اندازه گل در ارقام بودگلد و بونا به طور معنیداری بیشتر از ارقام گورال و جرمانیا بود. از نظر عملکرد گل، رقم گورال با مقدار 15/221 گرم گل خشک در متر مربع برتر از بقیه بود و از این نظر با رقم بودگلد اختلاف معنی داری نداشت. کمترین عملکرد گل برابر 95/104 گرم گل خشک در متر مربع و مربوط به رقم بونا بود. مقایسه میزان اسانس ارقام نشان داد که بین برداشتها در هر رقم از این نظر اختلاف قابل توجهی وجود دارد. بیشترین میزان اسانس برابر965/0 درصد وزنی و در برداشت اول رقم بونا بدست آمد، در حالی که کمترین میزان اسانس برابر 627/0 درصد وزنی و از برداشت سوم رقم جرمانیا حاصل شد. مقایسه میزان کامازولن موجود در نمونه ها نشان داد که بابونههای مورد بررسی در تحقیق بین 6/9 تا 14 درصد کامازولن دارند. مقایسه کامازولن در برداشتهای متوالی نشان داد که در هر چهار رقم مورد بررسی میزان کامازولن در برداشت دوم بیشتر از برداشت اول و سوم است. با توجه به کلیه نتایج بدست آمده میتوان اظهار نمود که از نظر رشد و نمو و میزان اسانس و کامازولن در میان ارقام مورد بررسی در این تحقیق ارقام بودگلد و گورال برتر از بقیه بوده و برای شرایط آب و هوایی مشهد توصیه میگردند.
گلنار قاضیان تفریشی؛ مجید عزیزی؛ محمد فارسی
دوره 22، شماره 3 ، آبان 1385، ، صفحه 172-179
چکیده
گل راعی(Hypericum perforatum) متعلق به خانواده Hypericaceae، یک گیاه دارویی مهم است که مواد موثر آن یعنی هیپریسین و هیپرفورین دارای خواص مهمی مانند خاصیت ضد افسردگی، ضد ویروس و ضد باکتری میباشند و در صنایع دارویی کاربرد فراوانی دارند. دلیل توجه به جنبههای مختلف کشت بافت گیاهان دارویی، بهینه نمودن این روشها به عنوان ابزار مهم جهت مطالعات بعدی مربوط ...
بیشتر
گل راعی(Hypericum perforatum) متعلق به خانواده Hypericaceae، یک گیاه دارویی مهم است که مواد موثر آن یعنی هیپریسین و هیپرفورین دارای خواص مهمی مانند خاصیت ضد افسردگی، ضد ویروس و ضد باکتری میباشند و در صنایع دارویی کاربرد فراوانی دارند. دلیل توجه به جنبههای مختلف کشت بافت گیاهان دارویی، بهینه نمودن این روشها به عنوان ابزار مهم جهت مطالعات بعدی مربوط به عوامل موثر در بیوسنتز متابولیتهای ثانویه و همچنین کاربرد آنها در اصلاح گیاهان دارویی میباشد. در این تحقیق برای اولین بار نحوه کالزایی، شاخهزایی و ریشه زایی گل راعی بومی ایران مورد مطالعه قرار گرفت. ماده گیاهی مورد استفاده در این آزمایش بذر گل راعی بومی ایران توده بومی اردبیل بود. محیط کشت مورد استفاده MS و از هورمونهای 2,4-D (0.25 ،0.5 ، 1 ، 2 و 5 میلیگرم در لیتر) و BA (0.25 ،0.5 ، 1، 2و 5 میلیگرم در لیتر) یا Kin (0.25 ، 0.5 ،1 ،2 و 5 میلی گرم در لیتر) برای کال زایی در بذر و از سطوح مختلف BA (0.5، 1، 2 و 5 میلیگرم بر لیتر) به تنهایی و یا یک سطح ثابت NAA (1 میلی گرم بر لیتر) به همراه سطوح مختلف Kin (1 ، 2 و 5 میلیگرم بر لیتر) برای شاخهزایی استفاده شد. همچنین تیمارهای NAA (صفر، 0.5 ، 1 ، 2 و 5 میلی گرم در لیتر) برای ریشهزایی در قلمه تهیه شده از گیاهچه استریل استفاده شد. نمونههای کشت شده، در دمای 21 درجه سانتیگراد و روشنایی 16 ساعت قرار گرفتند. پس از گذشت 2 هفته روند کال زایی، شاخهزایی و ریشهزایی در نمونهها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه دادهها در سطح 5 درصد نشان داد که بیشترین مقدار کالوس از نظر وزن در تیمار حاوی 1 میلی گرم در لیتر Kin به همراه 0.25 میلی گرم در لیتر 2,4-D (1937/2 گرم وزن تر کالوس) بود. همچنین بررسی نتایج شاخه زایی و ریشهزایی با آزمون دانکن در سطح 5 درصد نشان داد که بیشترین تعداد و طول شاخه در تیمار 1 میلی گرم بر لیترNAA به همراه 1 میلیگرم بر لیتر Kin (95 شاخه از کالوس و میانگین طول 4 سانتیمتر) و بیشترین ریشهزایی از نظر تعداد و طول ریشه در تیمار بدون هورمون (4.7 عدد ریشه در هر قلمه و میانگین طول ریشهها 2.2 سانتیمتر) بود.
