مطالعه چهار رقم بابونه(Matricaria chamomila L.) اصلاح شده در شرایط آب و هوایی ایران

عزیزی, مجید

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

مجید عزیزی

استادیار گروه باغبانی،دانشکده کشاورزی،دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

بابونه با نام علمی (Matricaria chamomila L.) یک گیاه دارویی ارزشمند است که از گل‌های آن در صنایع داروسازی، آرایشی و بهداشتی استفاده فراوانی می شود. اسانس این گیاه دارای ترکیبهای ارزشمندی چون کامازولن، آلفابیسابلول و آلفا بیسابلول اکسید A و B می‌باشد. باتوجه به نیاز صنایع داروسازی داخلی به این گیاه و با درنظر گرفتن خواص کیفی بابونه‌های خودروی ایران بذرهای چهار رقم اصلاح شده جرمانیا، بودگلد، بونا و گورال که از آلمان و اسلواکی خریداری شد در شرایط آب و هوایی مشهد کشت گردید. درمرحله گلدهی کامل شاخص‌های رشد مانند ارتفاع بوته، قطر گل، درصد ماده خشک، عملکرد گل و میزان اسانس و میزان کامازولن موجود در اسانس اندازه گیری شد. نتایج حاصل نشان داد که در ارقام بودگلد و گورال ارتفاع بوته به طور معنی‌داری بیشتر از دو رقم دیگر بود در حالی که اندازه گل در ارقام بودگلد و بونا به طور معنی‌داری بیشتر از ارقام گورال و جرمانیا بود. از نظر عملکرد گل، رقم گورال با مقدار 15/221 گرم گل خشک در متر مربع برتر از بقیه بود و از این نظر با رقم بودگلد اختلاف معنی داری نداشت. کمترین عملکرد گل برابر 95/104 گرم گل خشک در متر مربع و مربوط به رقم بونا بود. مقایسه میزان اسانس ارقام نشان داد که بین برداشت‌ها در هر رقم از این نظر اختلاف قابل توجهی وجود دارد. بیشترین میزان اسانس برابر965/0 درصد وزنی و در برداشت اول رقم بونا بدست آمد، در حالی که کمترین میزان اسانس برابر 627/0 درصد وزنی و از برداشت سوم رقم جرمانیا حاصل شد. مقایسه میزان کامازولن موجود در نمونه ها نشان داد که بابونه‌های مورد بررسی در تحقیق بین 6/9 تا 14 درصد کامازولن دارند. مقایسه کامازولن در برداشت‌های متوالی نشان داد که در هر چهار رقم مورد بررسی میزان کامازولن در برداشت دوم بیشتر از برداشت اول و سوم است. با توجه به کلیه نتایج بدست آمده می‌توان اظهار نمود که از نظر رشد و نمو و میزان اسانس و کامازولن در میان ارقام مورد بررسی در این تحقیق ارقام بودگلد و گورال برتر از بقیه بوده و برای شرایط آب و هوایی مشهد توصیه می‌گردند.

کلیدواژه‌ها

مراجع

- امیدبیگی، ر.، 1378 . بررسی تیپهای شیمیایی بابونه های خودروی ایران و مقایسه آن با انواع اصلاح شده ، مجله علوم کشاورزی مدرس ، 1: 45-53 .

- امیدبیگی، ر.، 1379. رهیافتهای تولید و فرآوری گیاهان دارویی جلد سوم انتشارات آستان قدس رضوی ایران. 397 صفحه.

- جایمند، ک. و رضایی، م.ب.، 1381. بررسی ترکیبهای اسانس بابونه دارویی (Matricaria chamomila) در مناطق تهران، همدان و کازرون. فصلنامه پژوهشی تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 13: 21-14.

- Anonyme, M., 1984. Hungarian pharmacopoea, VII Kiadas, Kotet; Medicine Publication.Hungary.

- Bottcher, H., Gunther, I., Frank, R. and Warnstorff, K., 2001. Physiological postharvest response of Matricaria (Matricaria recutita L.) flowers. Postharvest Biology and Technology, 22: 39-51.

- Das, M., Mallavarapu, G.R. and Kumar, S., 1999. Isolation of genotype bearing fasciated capitula in chamomile (Chamomilla recutita). Journal of Medicinal and Aromatic Plant Science, 22: 17-22.

- Das, M., Mallavarapu, G.R., Gupta, S.K. and Kumar, S., 2000. Prospect of cultivation of Matricaria recutita L and production of Chamomile oil in India, Journal of Medicinal and Aromatic Plant Science, 22: 747-750.

- Filho, D.L., Crachineski, J.J., Milleo, M.V.R. and Correa. J.R., 1999. Competition between eight genotypes of chamomile [Chamomilla recutita (L.) Rauschert]. Acta Horticulturae, 502: 191-194.

- Franze, C., Hoelzel, J. and Voemel, A., 1978. Preliminary morphological and chemical characterization of some population and varieties of Matricaria chamomila L. , Acta Horticulturae,73: 109-114.

- Galambosi, B., Galambosi, S.Z., Repcak, M. and Cernaj, P., 1991. Variation in the yield and essential oil of four chamomile cultivars grown in Finland. Journal of Agricultural Science in Finland, 63(5): 403-410.

- Galambosi, B., Holm, Y., Szabeni, G., Repcak, M. and Cernaj, P., 1991. The effect of spring sowing times and spacing on the yield and essential oil of chamomile (Chamomilla recutita (L.) cv. “Bona” grown in Finland, Herba Hungarica, 28: 21-28.

- Katarzyna, S.L., 2003. Determination of the ploidy level in chamomile (Chamomilla recutita (L.) Rausch.) strain rich in ά-bisabolol. Journal of Applied Gennetic, 44(2): 151-155.

- Laura, D.A., 2002. Variation of morphology, yield and essential oil components in common chamomile (Chamomilla recutita) cultivars grown in Southern Italy. Journal of Herb, Spice & Medicinal Plants, 4(2): 359-365.

- Letchamo, W. and Vomel, A., 1992. A comparative investigation of camomile genotypes under extremely varying ecological conditions. Acta Horticulture, 306: 105-114.

- Letchamo, W. and Marquard, R., 1993. The pattern of active substances accumulation in camomile genotypes under different growing condition and harvesting frequencies. Acta Horticulture, 331: 357-361.

- Mann, C. and Staba, E.J., 1986. The Chemistry, Pharmacology and Commercial formulation of Chamomile. Journal of Herb, Spice & Medicinal plants,1: 236-280.

- Salamon, I., 1994. Growing condition and essential oil of chamomile, Chamomilla recutita L. ( Rauschert). Journal of Herb, Spice & Medicinal plants, 22: 31-43.

- Tetenyi, P., 1970. Infraspecific Chemical Taxa of Medicinal plant; Academic Publication; Budapest.

- Vildova, A., Stolcova, M.,Kloucek, P. and Orsak, M., 2006. Quality characterization of chamomile (Matricaria chamomila L.) in organic and traditional agricultures. Proceding of 1th International symposium on chamomile research, development and production, June 7-10, SlovakRepublic.

- Yanive, Z. and Palevitch, D., 1982. Effects of drought on the secondary metabolites of medicinal and aromatic plants. Jammu-India.

مطالعه چهار رقم بابونه(Matricaria chamomila L.) اصلاح شده در شرایط آب و هوایی ایران

مراجع

مراجع

دوره 22، شماره 4 - شماره پیاپی 34بهمن 1385صفحه 386-396

دوره 22، شماره 4 - شماره پیاپی 34
بهمن 1385
صفحه 386-396