زراعت و باغبانی
پریسا کریمی؛ امیر صحرارو؛ هدایت زکی زاده؛ محمد حسن بیگوئی؛ باب اله فرجی
چکیده
گیاه مامیران (Chelidonium majus L.) با دارا بودن آلکالوئید و خواص فارماکولوژیکی گسترده جایگاه ویژهای در میان گیاهان دارویی دارد. برای بررسی تأثیر دور آبیاری و نیترات آمونیوم روی برخی از خصوصیات دارویی این گیاه، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان در سال 1396 ...
بیشتر
گیاه مامیران (Chelidonium majus L.) با دارا بودن آلکالوئید و خواص فارماکولوژیکی گسترده جایگاه ویژهای در میان گیاهان دارویی دارد. برای بررسی تأثیر دور آبیاری و نیترات آمونیوم روی برخی از خصوصیات دارویی این گیاه، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان در سال 1396 انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل دور آبیاری در سه سطح 4 (I1)، 8 (I2) و 12 (I3) روز و نیترات آمونیوم در پنج سطح صفر (N0)، 45 (N1)، 60 (N2)، 75 (N3) و 95 (N4) کیلوگرم در هکتار بودند. نتایج تجزیه آماری دادهها نشان داد که برهمکنش دور آبیاری و کود نیتروژن بر صفات وزن تر ریشه، وزن تر و خشک اندام هوایی، وزن خشک کل و حجم ریشه در سطح احتمال 5% و وزن خشک ریشه، وزن تر کل، آلکالوئید ریشه و بخش اندام هوایی در سطح احتمال 1% معنیدار بود. بیشترین وزن تر ریشه (68.92 گرم در بوته) در تیمار I2N0 بدست آمد. همچنین، بیشترین وزن تر اندام هوایی (33.54 گرم در بوته) و وزن تر کل بوته (92.92 گرم در بوته) در تیمار I2N4 بدست آمدند. بیشترین آلکالوئید ریشه (1.72 میلیگرم بر گرم وزن خشک) و بخش هوایی (1.23 میلیگرم بر گرم وزن خشک) بهترتیب در تیمارهای I3N1 و I2N0 حاصل شد. بهطور کلی میتوان نتیجه گرفت که تیمار دور آبیاری 8 روز با افزایش مقدار کود از نظر عملکرد و تیمار دور آبیاری 12 روز با مقدار کود کمتر (صفر الی 60 کیلوگرم در هکتار) از نظر آلکالوئید بخشهای مختلف، در تولید گیاه دارویی مامیران کبیر برای کشت گلخانهای قابل پیشنهاد میباشند.
زراعت و باغبانی
ارسلان پیروش؛ محمد علی شیخ محسنی؛ فاطمه نژادحبیب وش
چکیده
عناصر غذایی بهعنوان مهمترین عامل مؤثر بر صفات مورفولوژیکی و ترکیبهای ثانویه در گیاهان دارویی مطرح میباشند. روش تغذیه گیاه در جذب مؤثر این عناصر، اهمیت بسیاری دارد. بهمنظور ارزیابی تاثیر منابع مختلف نیتروژن شامل اوره، نانو کود نیتروژن و آمینواسیدها بر خصوصیات مورفولوژیکی و غلظت ترکیبهای پلیفنولی گیاه سرخارگل (Echinacea ...
بیشتر
عناصر غذایی بهعنوان مهمترین عامل مؤثر بر صفات مورفولوژیکی و ترکیبهای ثانویه در گیاهان دارویی مطرح میباشند. روش تغذیه گیاه در جذب مؤثر این عناصر، اهمیت بسیاری دارد. بهمنظور ارزیابی تاثیر منابع مختلف نیتروژن شامل اوره، نانو کود نیتروژن و آمینواسیدها بر خصوصیات مورفولوژیکی و غلظت ترکیبهای پلیفنولی گیاه سرخارگل (Echinacea purpurea L.)، آزمایشی بر پایه فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 27 تیمار و چهار تکرار، انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل کود اوره در سه سطح 0، 100 و 200 کیلوگرم در هکتار، محلولپاشی با نانوکودنیتروژن در سه سطح 0، 1 و 3 گرم در لیتر و محلولپاشی با آمینواسید تجاری فرمولایف در سه سطح 0، 1 و 3 گرم در لیتر بودند. صفات در زمان گلدهی کامل گیاه اندازهگیری شدند. نتایج نشان داد که بیشترین مقدار وزن تر و خشک برگ و وزن تر ریشه در تیمار سه گرم در لیتر نانوکود نیتروژن و بیشترین مقدار وزن خشک اندامهوایی در تیمار ترکیبی یک گرم در لیتر نانوکود نیتروژن و سه گرم در لیتر آمینواسید بهدست آمد. اکثر صفات گیاه در روش محلولپاشی با نانوکودنیتروژن و آمینواسید نسبت به کوددهی اوره افزایش یافتند. اثر کودهای مختلف نیتروژنی بر غلظت فنل کل گیاه نیز معنیدار شد. بیشترین میزان فنل کل مربوط به تیمار همزمان 200 کیلوگرم برهکتار اوره، 3 گرم در لیتر نانوکودنیتروژن و یک گرم در لیتر آمینواسید بود. بهطور کلی نتایج نشان داد که تغذیه گیاه سرخارگل با کودهای نیتروژنی توانست صفات موفولوژیکی و غلظت فنل کل در گیاه را افزایش دهد.
زراعت و باغبانی
عسکر قنبری عدیوی؛ سینا فلاح؛ مجتبی کریمی؛ زهرا لری گوئینی
چکیده
بهمنظور ارزیابی پاسخ تولید زرینگیاه (Dracocephalum kotschyi Boiss.) به کودهای دامی و شیمیایی آزمایشی بهصورت اسپیلت پلات در زمان با سه تکرار در سالهای 1397 و 1398 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل شاهد (بدون کود)، کود شیمیایی، و سطوح مختلف (100، 143 و 250 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) از هر یک از کودهای مرغی (PM100، PM143، PM250)، گوسفندی (SM100، SM143، SM250) و گاوی (CM100، ...
بیشتر
بهمنظور ارزیابی پاسخ تولید زرینگیاه (Dracocephalum kotschyi Boiss.) به کودهای دامی و شیمیایی آزمایشی بهصورت اسپیلت پلات در زمان با سه تکرار در سالهای 1397 و 1398 اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل شاهد (بدون کود)، کود شیمیایی، و سطوح مختلف (100، 143 و 250 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) از هر یک از کودهای مرغی (PM100، PM143، PM250)، گوسفندی (SM100، SM143، SM250) و گاوی (CM100، CM143، CM250) بودند. صفات شامل رنگیزههای فتوسنتزی، شاخص سطحبرگ، زیستتوده گیاهی و درصد و عملکرد اسانس بررسی شدند. اثر کود، چین و اثر متقابل کود در چین بر همه صفات معنیدار شد. در چین اول، تیمار PM250 رنگدانههای فتوسنتزی بیشتری در مقایسه با کود شیمیایی تولید نمود. همچنین، تیمارهای SM100 و CM100، کلروفیل a و کلروفیل کل بالاتری را در مقایسه با کود شیمیایی موجب شدند. در چین دوم، میانگین رنگدانههای فتوسنتزی در تیمارهای کود دامی بر کود شیمیایی برتری نداشت. در چین اول، سطح بالای انواع کودهای دامی شاخص سطح برگ بالاتری در مقایسه با کود شیمیایی داشتند ولی در چین دوم، سطح متوسط و بالای کود مرغی و سطح بالای کود گوسفندی دارای این برتری بودند. در چین اول، همه تیمارهای کودهای دامی به استثنای CM100 زیستتوده گیاهی مشابه با کود شیمیایی تولید کردند ولی در چین دوم، تیمار PM143 زیست توده بالاتری در مقایسه با کود شیمیایی تولید نمود. در چین اول، میزان اسانس تیمار SM250 در مقایسه با کود شیمیایی برتری معنیداری داشت. در چین اول، بیشترین عملکرد اسانس با سطح بالای انواع کودهای دامی بهدست آمد اما در چین دوم، اختلاف معنیداری بین عملکرد اسانس سطوح مختلف کودهای دامی با کود شیمیایی مشاهده نشد. بهطور کلی، نتیجهگیری میشود سطح بالای کود مرغی با ایجاد شرایط مطلوب رشد گیاهی جایگزین مطلوبی برای کود شیمیایی در کشت گیاه دارویی زرینگیاه بهشمار میرود.
زراعت و باغبانی
زهرا ایزدی؛ عباس بیابانی؛ حسین صبوری؛ بابک بحرینی نژاد
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1400.37.315.106.2.1576.46گیاه داتوره (Datura stramonium L.) به لحاظ دارا بودن ترکیبهای آلکالوئیدی یکی از گیاهان مهم در صنایع دارویی است. بهمنظور بررسی اثرات سه سطح کود اوره (60 ،120 و 180 کیلوگرم در هکتار) و سه سطح تراکم کاشت (6، 10 و 14 بوته در مترمربع) بر عملکرد و اجزای عملکرد این گونه گیاهی، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1400.37.315.106.2.1576.46گیاه داتوره (Datura stramonium L.) به لحاظ دارا بودن ترکیبهای آلکالوئیدی یکی از گیاهان مهم در صنایع دارویی است. بهمنظور بررسی اثرات سه سطح کود اوره (60 ،120 و 180 کیلوگرم در هکتار) و سه سطح تراکم کاشت (6، 10 و 14 بوته در مترمربع) بر عملکرد و اجزای عملکرد این گونه گیاهی، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان در سالهای زراعی 1397 و 1398 به اجرا درآمد. اثرات اصلی تراکم و اوره بر صفات ارتفاع، تعداد شاخه جانبی و وزن هزاردانه و برهمکنش سطوح مختلف اوره و تراکم بر صفات عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه در بوته و تعداد دانه در کپسول در هر دو سال معنیدار شد. بیشترین عملکرد دانه (1282.37 و 1212.53 کیلوگرم در هکتار، بهترتیب در سالهای 1397 و 1398) در تیمار 180 کیلوگرم در هکتار کود اوره و تراکم 6 بوته در مترمربع بدست آمد. تجزیه علیّت، بیشترین اثر مثبت مستقیم در سطوح مختلف تراکم و اوره را مربوط به صفت تعداد کپسول در بوته نشان داد. نتایج این آزمایش نشان داد که، کاربرد 180 کیلوگرم اوره در هکتار و تراکم 6 بوته در مترمربع میتواند نقش مهمی در افزایش عملکرد دانه در گیاه دارویی داتوره داشته باشد.
زراعت و باغبانی
آیدا رحمانی؛ ابراهیم شریفی عاشورآبادی؛ آسا ابراهیمی؛ مهدی میرزا
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1400.37.83.105.1.1576.1601بهمنظور بررسی تأثیر روشهای حاصلخیزی خاک بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی زوفا (Hyssopus officinalis L.) در چینهای مختلف، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در کرج (استان البرز) در سال 1396 اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی شامل زمان برداشت و روشهای حاصلخیزی خاک ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1400.37.83.105.1.1576.1601بهمنظور بررسی تأثیر روشهای حاصلخیزی خاک بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی زوفا (Hyssopus officinalis L.) در چینهای مختلف، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در کرج (استان البرز) در سال 1396 اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی شامل زمان برداشت و روشهای حاصلخیزی خاک بودند. نتایج نشان داد که چین اول دارای ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی و شاخص سطح برگ و چین دوم دارای وزن خشک بوته و محتوی کلروفیل بیشتری بود. با حاصلخیزی خاک، ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی، وزن خشک بوته، شاخص سطح برگ، محتوی کلروفیل، عملکرد اسانس و جذب عناصر غذایی افزایش معنیدار پیدا کرد. بیشترین ارتفاع بوته و تعداد شاخه فرعی از کاربرد تیمار 120 کیلوگرم در هکتار نیتروژن+ 96 کیلوگرم در هکتار فسفر+ 120 کیلوگرم در هکتار پتاسیم بهدست آمد. حداکثر وزن خشک بوته را تلفیق 20 تن کود دامی در هکتار با 80 کیلوگرم در هکتار نیتروژن+ 64 کیلوگرم در هکتار فسفر+ 80 کیلوگرم در هکتار پتاسیم بهخود اختصاص داد. بالاترین عملکرد اسانس از تیمار 120 کیلوگرم در هکتار نیتروژن+ 96 کیلوگرم در هکتار فسفر+ 120 کیلوگرم در هکتار پتاسیم حاصل شد که با تیمارهای 40 تن در هکتار کود دامی، تلفیق 30 تن در هکتار کود دامی با میکوریزا و تلفیق 40 کیلوگرم در هکتار نیتروژن+ 32 کیلوگرم در هکتار فسفر+40 کیلوگرم در هکتار پتاسیم با 30 تن در هکتار کود دامی در یک گروه آماری قرار داشت. براساس نتایج، با روش تغذیه تلفیقی و استفاده از کودهای زیستی و آلی میتوان به عملکرد کمی و کیفی مطلوبی در گیاه زوفا دست یافت.
ویدا ورناصری قندعلی؛ عباس نصیری دهسرخی؛ حسن مکاریان؛ پرویز حقیقتجو
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.950.98.6.1578.41
بهمنظور بررسی تأثیر سطوح ورمیکمپوست و اسید هیومیک بر جذب عناصر پرمصرف، عملکرد دانه و اسانس زیره سبز (Cuminum cyminum L.)، آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 96-1395 در مزرعهای واقع در شهرستان مبارکه انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل ورمیکمپوست در سه سطح ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.950.98.6.1578.41
بهمنظور بررسی تأثیر سطوح ورمیکمپوست و اسید هیومیک بر جذب عناصر پرمصرف، عملکرد دانه و اسانس زیره سبز (Cuminum cyminum L.)، آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 96-1395 در مزرعهای واقع در شهرستان مبارکه انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل ورمیکمپوست در سه سطح (صفر، 5 و 10 تن در هکتار) و محلولپاشی اسید هیومیک روی شاخ و برگ در چهار سطح (صفر، 2، 4 و 6 لیتر در هکتار) بود. نتایج نشان داد که کاربرد ورمیکمپوست به میزان 10 تن در هکتار باعث افزایش عملکرد اسانس و محتوای فسفر دانه بهترتیب به میزان 86.7% و 33% نسبت به شاهد گردید. محلولپاشی 4 لیتر در هکتار اسید هیومیک در شرایط کاربرد صفر، 5 و 10 تن ورمیکمپوست، باعث افزایش محتوای پتاسیم دانه بهترتیب به میزان 27.8، 9.6 و 9.2 درصد نسبت به شاهد شد. بالاترین درصد نیتروژن دانه در کاربرد توأم اسید هیومیک به میزان 4 لیتر در هکتار و 10 تن ورمیکمپوست مشاهده شد که در مقایسه با شاهد، 11.7% افزایش نشان داد. محلولپاشی 4 و 6 لیتر در هکتار اسید هیومیک در شرایط کاربرد 10 تن ورمیکمپوست، باعث افزایش عملکرد دانه بهترتیب به میزان 11.1% و 9.9% نسبت به شاهد گردید. مصرف ترکیبی اسید هیومیک و ورمیکمپوست میتواند نیازهای غذایی زیره سبز را فراهم نموده و ضمن افزایش عملکرد کمّی و کیفی، گامی مؤثر در جهت تحقق اهداف کشاورزی پایدار تلقی گردد.
مهدی پارسا؛ رضا کمائی؛ بهناز یوسفی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.860.97.5.1578.1610 بهمنظور بررسی اثر رژیمهای مختلف آبیاری و ترکیبهای مختلف کودی بر شاخصهای عملکرد و عناصر موجود در گیاه نعناع فلفلی (Mentha piperita L.)، یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی در 3 تکرار در سال زراعی 97-96، در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا گردید. فاکتورهای مورد آزمایش شامل سطوح مختلف ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.860.97.5.1578.1610 بهمنظور بررسی اثر رژیمهای مختلف آبیاری و ترکیبهای مختلف کودی بر شاخصهای عملکرد و عناصر موجود در گیاه نعناع فلفلی (Mentha piperita L.)، یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی در 3 تکرار در سال زراعی 97-96، در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا گردید. فاکتورهای مورد آزمایش شامل سطوح مختلف رژیمهای آبیاری در سه سطح 100% ظرفیت زراعی (FC)، 75% ظرفیت زراعی (FC) و 50% ظرفیت زراعی (FC) و 6 نوع کودهای مختلف زیستی و شیمیایی شامل: 1- کود زیستی باکتریایی NPK+NPP، 2- کود زیستی باکتریایی NPP، 3- NPK، 4- کود ریزمغذی (MIC) و 5- MIC + کود آمینه اسید (AP) بود. در این آزمایش صفات وزن خشک، ارتفاع بوته، نیتروژن، فسفر، پتاسیم، سدیم، پروتئین، اسپد، درصد اسانس و عملکرد اسانس اندازهگیری شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد اثرهای اصلی رژیمهای آبیاری و انواع مختلف کودی بر روی شاخصهای وزن خشک، نیتروژن، فسفر، پروتئین و درصد اسانس در سطح 1% و شاخص اسپد در سطح 5% معنیدار بود. بیشترین میزان وزن خشک (56/14 گرم) و فسفر (43/0%) در تیمار آبیاری 100% ظرفیت زراعی، نیتروژن (2.001%)، پروتئین (12.51%)، عدد اسپد (45.3) و پتاسیم (1.66%) در تیمار کودی ترکیبی NPK+NPP و بیشترین میزان درصد اسانس (64/1%) در تیمار آبیاری 50% FC بود. نتایج این بررسی نشان داد که استفاده از کودهای ترکیبی زیستی باکتریایی و شیمیایی در رژیم آبیاری کامل باعث افزایش شاخصهای عملکرد و عناصر ماکرو شد.
امیر صادقی بختوری؛ حمید محمدی؛ بهمن پاسبان اسلام
چکیده
بهمنظور بررسی اثرات نیتروژن و فاصله بوتهها بر ویژگیهای فنولوژیک، ریختشناسی و عملکرد میوه در کدوی تخم کاغذی، آزمایشی در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان بهصورت فاکتوریل بر پایه بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار طی سال زراعی 1392 اجرا شد. فاکتورهای مورد ارزیابی شامل نیتروژن در 5 سطح بدون کاربرد (صفر)، 50، 100، 150 و ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثرات نیتروژن و فاصله بوتهها بر ویژگیهای فنولوژیک، ریختشناسی و عملکرد میوه در کدوی تخم کاغذی، آزمایشی در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان بهصورت فاکتوریل بر پایه بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار طی سال زراعی 1392 اجرا شد. فاکتورهای مورد ارزیابی شامل نیتروژن در 5 سطح بدون کاربرد (صفر)، 50، 100، 150 و 200 کیلوگرم در هکتار و فاصله بوتهها با آرایش مربع در 3 سطح 30، 60 و 90 سانتیمتر بودند. نتایج نشان دادند که زمان کاشت تا گلدهی و میوهدهی در تیمار 200 کیلوگرم نیتروژن طولانیتر بود. فاصله بوته 90 سانتیمتر و کاربرد 200 کیلوگرم نیتروژن از نظر تعداد گره در بوته، شاخه فرعی، برگ در بوته و فاصله کاشت 60 سانتیمتر همراه با 150 کیلوگرم نیتروژن از نظر طول بوته و عملکرد میوه در سطح بالاتری قرار داشتند. بیشترین وزن خشک برگ مربوط به سطح کودی 200 کیلوگرم در هکتار نیتروژن بود. مصرف 150 کیلوگرم نیتروژن بیشترین تعداد گل نر و ماده، وزن تر میوه و تعداد دانه سالم را در میوه داشت. فاصله کاشت 90 سانتیمتر از نظر وزن خشک برگ، تعداد گل نر و ماده و تعداد میوه در بوته بالاتر بود. در نهایت کاربرد 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و فاصله بوته 60 سانتیمتر، بیشترین تعداد میوههای سالم را در بوته و عملکرد هکتاری میوه در منطقه آزمایش داشت.
عاصم سپهرم؛ سید غلامرضا موسوی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر کمآبیاری و کود نیتروژن بر صفات مورفولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد کاسبرگ چای ترش (Hibiscus sabdariffa L.) در سال زراعی 1389 آزمایشی بهصورت کرتهای خرد شده و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان سراوان اجرا گردید. در این تحقیق آبیاری بهعنوان فاکتور اصلی در سه سطح شامل آبیاری پس از 60، 120 و 180 ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر کمآبیاری و کود نیتروژن بر صفات مورفولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد کاسبرگ چای ترش (Hibiscus sabdariffa L.) در سال زراعی 1389 آزمایشی بهصورت کرتهای خرد شده و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان سراوان اجرا گردید. در این تحقیق آبیاری بهعنوان فاکتور اصلی در سه سطح شامل آبیاری پس از 60، 120 و 180 میلیمتر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر کلاس A و مقدار نیتروژن بهعنوان فاکتور فرعی در چهار سطح شامل کاربرد 0، 60، 120 و 180 کیلوگرم نیتروژن در هکتار در نظر گرفته شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر سطوح آبیاری و نیتروژن بر ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد میوه در مترمربع، عملکرد تر و خشک کاسبرگ و عملکرد بیولوژیک معنیدار بود، اما وزن خشک کاسبرگ در تک میوه و شاخص برداشت کاسبرگ در میوه تنها تحت تأثیر آبیاری و شاخص برداشت کاسبرگ در بوته تنها تحت تأثیر نیتروژن قرار گرفت. اثر متقابل آبیاری و نیتروژن نیز بر صفات عملکرد تر و خشک کاسبرگ و بازدهی مصرف آب برای تولید کاسبرگ معنیدار بود. براساس مقایسه میانگینها افزایش دور آبیاری از 60 به 180 میلیمتر تبخیر تجمعی، ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد میوه در مترمربع، عملکرد تر و خشک کاسبرگ، عملکرد بیولوژیک و وزن خشک کاسبرگ در تک میوه را بهترتیب 1/48، 8/31، 3/41، 58، 9/54، 67 و 7/22 درصد کاهش داد و افزایش کاربرد نیتروژن از صفر به 120 کیلوگرم در هکتار صفات مذکور را بهترتیب 7/13، 6/8، 1/37، 3/43، 1/44، 5/25 و 7/5 درصد افزایش داد. بهطور کلی براساس نتایج این تحقیق با توجه به اهمیت کمبود آب، تیمار آبیاری پس از 120 میلیمتر تبخیر تجمعی و کاربرد 180 کیلوگرم نیتروژن در هکتار برای زراعت چای ترش در شرایط مشابه پیشنهاد میگردد.
مصطفی گواهی؛ امیر قلاوند؛ فرزاد نجفی؛ علی سروشزاده
چکیده
مریمگلی یک گیاه دارویی متداول است که بهطور گستردهای در صنایع غذایی و داروسازی مورد استفاده قرار میگیرد. بهمنظور بررسی کودهای آلی و بیولوژیک بر خصوصیات فیزیولوژیکی، عملکرد و میزان اسانس گیاه دارویی مریمگلی (Salvia officinalis L.) در شرایط مختلف رطوبتی، آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 15 تیمار و سه تکرار ...
بیشتر
مریمگلی یک گیاه دارویی متداول است که بهطور گستردهای در صنایع غذایی و داروسازی مورد استفاده قرار میگیرد. بهمنظور بررسی کودهای آلی و بیولوژیک بر خصوصیات فیزیولوژیکی، عملکرد و میزان اسانس گیاه دارویی مریمگلی (Salvia officinalis L.) در شرایط مختلف رطوبتی، آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 15 تیمار و سه تکرار در سال 1391 در دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل آبیاری (I) در سه سطح: آبیاری پس از مصرف 40% رطوبت قابل استفاده در عمق توسعه ریشه (I1)، آبیاری پس از مصرف 60% رطوبت قابل استفاده در عمق توسعه ریشه (I2)، آبیاری پس از مصرف 80% رطوبت قابل استفاده در عمق توسعه ریشه (I3) و سامانههای حاصلخیزی خاک در پنج سطح: عدم مصرف کود (F0)، کود شیمیایی اوره (Ur)، باکتریهای آزادزی تثبیتکننده نیتروژن (NFB)، ورمیکمپوست (V) و ورمیکمپوست + باکتریهای آزادزی تثبیتکننده نیتروژن (V+NFB) بودند که تیمار آبیاری در کرتهای اصلی و سامانههای حاصلخیزی خاک در کرتهای فرعی قرار داده شدند. نتایج آزمایش نشان داد که تمام صفات مورد بررسی بهطور معنیداری (01/0P ) تحت تأثیر رژیمهای مختلف آبیاری و سامانههای حاصلخیزی خاک قرار گرفت. با افزایش تنش خشکی کلروفیل a، b، کل و عملکرد خشک کاهش یافت، اما مقدار قند، پرولین و مقدار اسانس افزایش یافت. بررسی نتایج نشان داد که بالاترین مقادیر کلیه صفات اندازهگیری شده مربوط به تیمار ورمیکمپوست+باکتریهای تثبیتکننده نیتروژن بود. همچنین نتایج آزمایش نشان داد که بالاترین مقدار اسانس (10/1%) و عملکرد اسانس (l ha-150/20) از تیمار ورمیکمپوست + باکتریهای تثبیتکننده نیتروژن تحت تنش متوسط (I2) بدست آمد.
سید میثم رضوینیا؛ مجید آقاعلیخانی؛ حسنعلی نقدی بادی
چکیده
هدف اصلی این تحقیق بررسی تأثیر مقادیر مختلف کود آلی ورمیکمپوست و کود شیمیایی بر عملکرد کمّی و کیفی گیاه سرخارگل (Echinacea purpurea (L.) Moench) بود. آزمایش در سال زراعی 89-1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه تربیت مدرس بهصورت فاکتوریل دو عاملی با 12 تیمار در سه تکرار انجام شد. عامل کود شیمیایی در سه سطح C1 (بدون مصرف کود)، C2 (75 کیلوگرم در هکتار نیتروژن از ...
بیشتر
هدف اصلی این تحقیق بررسی تأثیر مقادیر مختلف کود آلی ورمیکمپوست و کود شیمیایی بر عملکرد کمّی و کیفی گیاه سرخارگل (Echinacea purpurea (L.) Moench) بود. آزمایش در سال زراعی 89-1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه تربیت مدرس بهصورت فاکتوریل دو عاملی با 12 تیمار در سه تکرار انجام شد. عامل کود شیمیایی در سه سطح C1 (بدون مصرف کود)، C2 (75 کیلوگرم در هکتار نیتروژن از منبع اوره + 3000 پیپیام در هکتار کود مایع ریزمغذی) و C3 (150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن از منبع اوره + 6000 پیپیام در هکتار کود مایع ریزمغذی) و عامل کود آلی ورمیکمپوست در چهار سطح (0، 2، 4 و 6 تن در هکتار) در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که کود ورمیکمپوست اثر معنیداری بر وزن خشک ساقه، گل، ریشه، عملکرد بیولوژیک، تعداد گل در بوته و سبزینگی برگ داشت. همچنین برهمکنش کود شیمیایی و کود ورمیکمپوست بر وزن خشک ریشه، وزن خشک 100 گل و ارتفاع بوته معنیدار گردید. بیشترین مقدار وزن خشک ساقه، گل، تعداد گل در بوته و ارتفاع بوته از کاربرد ترکیب تیماری ورمیکمپوست 4 تن در هکتار و بدون مصرف کود شیمیایی و بیشترین وزن خشک ریشه و عملکرد بیولوژیک بهترتیب از کاربرد 94/2 و 59/3 تن در هکتار ورمیکمپوست بدست آمد. هیچ یک از صفات مورد مطالعه تحت تأثیر عامل کود شیمیایی قرار نگرفت. همچنین اثر هیچکدام از عوامل آزمایش بر ترکیبهای فنلی تام اندامهای مختلف گیاه معنیدار نبود. با توجه به نتایج بدست آمده کاربرد کود آلی ورمیکمپوست بهعنوان جایگزین مناسبی برای کودهای شیمیایی در زراعت سرخارگل معرفی میشود.
منصور افشار محمدیان؛ فرشاد تشکری؛ مظفر شریفی
چکیده
Linum album Ky. ex Boiss.، یکی از گونههای انحصاری در ایران است که ترکیبهای لیگنانی مهمی را ازجمله پودوفیلوتوکسین (PTOX) تولید میکند. این ترکیب پیشساز سه نوع داروی مهم ضدسرطان به نامهای تنیپوساید، اتوپوساید و اتوپوفوز میباشد. سنتز شیمیایی این ترکیبها بسیار پیچیده است و از نظر تجاری تولید آن مقرون بهصرفه نیست. در افزایش سنتز پودوفیلوتوکسین ...
بیشتر
Linum album Ky. ex Boiss.، یکی از گونههای انحصاری در ایران است که ترکیبهای لیگنانی مهمی را ازجمله پودوفیلوتوکسین (PTOX) تولید میکند. این ترکیب پیشساز سه نوع داروی مهم ضدسرطان به نامهای تنیپوساید، اتوپوساید و اتوپوفوز میباشد. سنتز شیمیایی این ترکیبها بسیار پیچیده است و از نظر تجاری تولید آن مقرون بهصرفه نیست. در افزایش سنتز پودوفیلوتوکسین از راهبردهای گوناگونی مانند تغییر رژیم غذایی، بکار بردن الیسیتور، مهندسی ژنتیک و غیره استفاده میشود. بهینهسازی محیط کشت یکی از راهبردهای مهم در افزایش متابولیتهای ثانویه در کشت سلولی است. با توجه به اهمیت زیاد پودوفیلوتوکسین بهعنوان ترکیب پیشساز سه نوع داروی مهم ضدسرطان، در این تحقیق تأثیر نسبتهای مختلف آمونیوم و نیترات در محیط کشت بر رشد سلولها و برخی متابولیتهای ثانویه ازجمله تولید پودوفیلوتوکسین و فعالیت آنزیم کلیدی فنیلآلانین آمونیالیاز (PAL) بررسی شد. میزان رشد سلولها در نسبت 2:1 نیترات به آمونیوم نسبت به تیمارهای دیگر افزایش معنیداری داشت. بیشترین میزان ترکیبهای فنلی و فلاونوییدی در نمونه کنترل بدست آمد که کمترین میزان وزن تر را داشت و بیشترین مقدار فلاونول در نسبت 2:1 آمونیوم به نیترات مشاهده شد. بیشترین میزان سنتز پودوفیلوتوکسین در نسبت 3:1 آمونیوم به نیترات ایجاد شد. همچنین بیشترین میزان فعالیت آنزیم PAL بهترتیب در سه نمونه 2:1 و 3:1 نیترات به آمونیوم و 3:1 آمونیوم به نیترات ایجاد شد. بنابراین میتوان نتیجه گرفت که تغییر ترکیب محیط کشت یک فاکتور مؤثر در افزایش سنتز متابولیتهای ثانویه در سلولهای L. album بود.
مجتبی خسروی؛ سید غلامرضا موسوی؛ محمدجواد ثقهالاسلامی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر دور آبیاری، کود نیتروژن و تراکم بوته بر صفات مورفولوژیکی، عملکرد و بازدهی مصرف آب شنبلیله (Trigonella foenum-graecum L.)، آزمایشی بهصورت کرتهای دوبار خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان درمیان در سال 1389 انجام شد. عامل اصلی آبیاری شامل دورهای آبیاری 5 و 10 روز، عامل فرعی کود نیتروژن در سه سطح ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر دور آبیاری، کود نیتروژن و تراکم بوته بر صفات مورفولوژیکی، عملکرد و بازدهی مصرف آب شنبلیله (Trigonella foenum-graecum L.)، آزمایشی بهصورت کرتهای دوبار خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان درمیان در سال 1389 انجام شد. عامل اصلی آبیاری شامل دورهای آبیاری 5 و 10 روز، عامل فرعی کود نیتروژن در سه سطح شامل مقادیر صفر (شاهد)، 75 و 150 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و عامل فرعی فرعی تراکم در سه سطح شامل تراکمهای 22، 33 و 66 بوته در مترمربع تعیین گردید. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که دور آبیاری بر صفات طول غلاف و بازدهی مصرف آب برای تولید دانه و بیوماس، مقدار نیتروژن مصرفی بر صفات تعداد شاخه اصلی در بوته، طول غلاف، عملکرد دانه، شاخص کلروفیل، بازدهی مصرف آب برای تولید دانه و بیوماس و تراکم بوته بر صفات تعداد شاخه اصلی در بوته و قطر طوقه معنیدار شد. مقایسه میانگینها نشان داد که افزایش دور آبیاری از 5 به 10 روز باعث کاهش 8/7 درصدی در طول غلاف گردید، اما بازدهی مصرف آب برای تولید دانه و بیوماس بهترتیب 5/40% و 5/47% افزایش یافت. افزایش مصرف نیتروژن از صفر به 150 کیلوگرم در هکتار، تعداد شاخه اصلی، طول غلاف، شاخص کلروفیل، عملکرد دانه، بازدهی مصرف آب برای تولید دانه و بیوماس را بهترتیب 5/23، 4/26، 2/23، 1/67، 3/72 و 5/71 درصد افزایش داد. همچنین با افزایش تراکم از 22 به 66 بوته در مترمربع، تعداد شاخه اصلی و قطر طوقه بهترتیب 9/7% و 2/11% کاهش یافت. در مجموع براساس نتایج این تحقیق میتوان تیمار دور آبیاری 10 روز به همراه مصرف 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و ترجیحاً تراکم 66 بوته در مترمربع را برای زراعت شنبلیله در منطقه درمیان توصیه نمود.
مصطفی حیدری؛ محمد مبصریمقدم
چکیده
بهمنظور بررسی اثرات مقدار و زمان مصرف کود نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی کارلا (Momordica charantia L.)، آزمایشی بهصورت کرتهای خرد شده و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1390 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان سیستان و بلوچستان واقع در شهرستان زابل اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح کود نیتروژن ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثرات مقدار و زمان مصرف کود نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی کارلا (Momordica charantia L.)، آزمایشی بهصورت کرتهای خرد شده و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1390 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان سیستان و بلوچستان واقع در شهرستان زابل اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح کود نیتروژن به میزان 75 =N1، 150 =N2 و 225 =N3 کیلوگرم نیتروژن در هکتار از منبع اوره بهعنوان عامل اصلی و سه زمان مصرف شامل: T1= 2/1 در مرحله 3 تا 4 برگی و 2/1 در مرحله قبل از گلدهی، T2= 2/1 در مرحله 3 تا 4 برگی و 2/1 در مرحله شروع میوهدهی و T3 = 3/1 در مرحله 3 تا 4 برگی، 3/1 در مرحله قبل از گلدهی و 3/1 باقیمانده در مرحله شروع میوهدهی بهعنوان عامل فرعی لحاظ گردید. نتایج نشان داد که نیتروژن تأثیر معنیداری (p < 0.01) بر عملکرد محصول و میزان زیستتوده تولیدی در گیاه کارلا دارد. با افزایش سطح نیتروژن از 75 تا 225 کیلوگرم نیتروژن در هکتار میزان عملکرد و مقدار زیستتوده افزایش یافت. افزایش عملکرد محصول معادل 1/63% بود. طول بوته، تعداد شاخههای جانبی، تعداد میوه در بوته، تعداد دانه در میوه، طول و قطر میوه ازجمله اجزای عملکرد محصول بودند که نیتروژن تأثیر معنیدار و مثبتی بر آنها داشت و سبب افزایش آنها گردید. زمان استفاده از کود نیتروژن تنها بر عملکرد محصول، میزان زیستتوده تولیدی، تعداد میوه در بوته و قطر میوه تأثیر معنیدار داشت. بهطوری که بیشترین عملکرد محصول با تقسیط 2/1 نیتروژن در مرحله 3 تا 4 برگی و 2/1 بقیه در مرحله شروع میوهدهی حاصل گردید.
سید مهدی موسوی؛ سید غلامرضا موسوی؛ محمدجواد ثقهالاسلامی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر تنش کمآبی در دوره رشد زایشی و مقادیر نیتروژن بر صفات ریختی، درصد و عملکرد اسانس و نیز بازدهی مصرف آب برای تولید اسانس میوه رازیانه (Foenicolum vulgare Mill.) آزمایشی در سال 89 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند اجرا گردید. در این تحقیق آبیاری در سه سطح (آبیاری مطلوب، تنش قطع آبیاری در مرحله گلدهی و مرحله پرشدن ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر تنش کمآبی در دوره رشد زایشی و مقادیر نیتروژن بر صفات ریختی، درصد و عملکرد اسانس و نیز بازدهی مصرف آب برای تولید اسانس میوه رازیانه (Foenicolum vulgare Mill.) آزمایشی در سال 89 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند اجرا گردید. در این تحقیق آبیاری در سه سطح (آبیاری مطلوب، تنش قطع آبیاری در مرحله گلدهی و مرحله پرشدن دانه) بهعنوان عامل اصلی و مقدار نیتروژن مصرفی در چهار سطح (0، 60، 120 و 180 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) بهعنوان عامل فرعی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که تنش قطع آبیاری در مرحله گلدهی و پرشدن دانه نسبت به تیمار آبیاری مطلوب ارتفاع بوته را بهترتیب 2/16% و 2/5%، عملکرد میوه را بهترتیب 7/69% و 6/52%، عملکرد اسانس را بهترتیب 9/72% و 4/31% و بازدهی مصرف آب برای تولید اسانس میوه را بهترتیب 1/69% و 5/4% کاهش داد. همچنین با افزایش کاربرد نیتروژن از صفر به 120 کیلوگرم نیتروژن در هکتار صفات ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد انشعابات ساقه اصلی و عملکرد میوه بهترتیب 8/5%، 12%، 5/15% و 3/24% افزایش یافت. البته بیشترین عملکرد اسانس و بازدهی مصرف آب برای تولید اسانس میوه با کاربرد 60 کیلوگرم نیتروژن در هکتار حاصل شد. بهطور کلی براساس نتایج این تحقیق میتوان تیمار آبیاری مطلوب و کاربرد 60 کیلوگرم نیتروژن در هکتار را به علت داشتن بیشترین قابلیت تولید اسانس و لزوم رعایت مسائل زیست محیطی برای زراعت رازیانه در بیرجند توصیه کرد.
منصور قربانپور؛ ناصر مجنونحسینی؛ شمسعلی رضازاده؛ منصور امیدی؛ کاظم خاوازی؛ مهرناز حاتمی؛ رضا غفارزادگان
چکیده
این مطالعه با هدف تأثیر تنش کمآبی (تخلیه آب تا 30، 60 و 90 درصد ظرفیت مزرعهای بهترتیب تنش خفیف، متوسط و شدید) و نیتروژن (براساس 0، 75، 150 و 225 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) بر رشد، محتوی کلروفیل، اختصاص زیستتوده، محتوی نسبی آب برگ، محتوی و عملکرد تروپان آلکالوئیدهای هیوسیامین و اسکوپولامین ریشه و شاخساره گیاه بذرالبنج (Hyoscyamus niger L.) انجام ...
بیشتر
این مطالعه با هدف تأثیر تنش کمآبی (تخلیه آب تا 30، 60 و 90 درصد ظرفیت مزرعهای بهترتیب تنش خفیف، متوسط و شدید) و نیتروژن (براساس 0، 75، 150 و 225 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) بر رشد، محتوی کلروفیل، اختصاص زیستتوده، محتوی نسبی آب برگ، محتوی و عملکرد تروپان آلکالوئیدهای هیوسیامین و اسکوپولامین ریشه و شاخساره گیاه بذرالبنج (Hyoscyamus niger L.) انجام شد. استخراج آلکالوئیدها به روش اختصاصی و بهوسیله حلالهای مختلفی صورت گرفت و شناسایی آنها براساس مقایسه زمان بازداری دستگاه کروماتوگرافی گازی با دادههای طیف جرمی و استانداردهای مربوطه هیوسیامین و اسکوپولامین انجام شد. نتایج نشان داد که بیشترین محتوی هیوسیامین (281/0% ماده خشک) و اسکوپولامین در ریشه (232/0%) و همچنین بیشترین محتوی هیوسیامین (937/0%) و اسکوپولامین در شاخساره (416/0%) در تیمار 225 کیلوگرم نیتروژن در هکتار در شرایط تنش کمآبی شدید مشاهده گردید. همچنین بیشترین آلکالوئید کل (52/20 میلیگرم در گیاه) در تیمار 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار در شرایط تنش خفیف کمآبی و کمترین آن (95/8 میلیگرم در گیاه) در تیمار 225 کیلوگرم نیتروژن در هکتار در شرایط تنش کمآبی شدید حاصل شد. نتایج این تحقیق حکایت از آن داشت که گیاه بذرالبنج در تیمار تنش کمآبی متوسط به همراه کود نیتروژن به میزان 150 کیلوگرم در هکتار علاوه بر اینکه دارای مقادیر مناسبی از محتوی و عملکرد هر دو آلکالوئید میباشد، بلکه بیشترین میزان اسکوپولامین را نیز که نشان از کیفیت آلکالوئید است داراست.
نرجس خاتون کازرانی؛ محمدجمال سحرخیز؛ جمال جوانمردی؛ بهرام حیدری؛ مهروز رضایی؛ پرویز بیات
چکیده
ریحان مقدس (Ocimum sanctum L.) گیاهی دارویی، معطر و متعلق به تیره نعناییان (Lamiaceae) است. بهمنظور دستیابی به مناسبترین تراکم بوته و میزان کود مصرفی نیتروژن در راستای افزایش میزان اسانس و عملکرد ماده خشک این گیاه، آزمایشی بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان ...
بیشتر
ریحان مقدس (Ocimum sanctum L.) گیاهی دارویی، معطر و متعلق به تیره نعناییان (Lamiaceae) است. بهمنظور دستیابی به مناسبترین تراکم بوته و میزان کود مصرفی نیتروژن در راستای افزایش میزان اسانس و عملکرد ماده خشک این گیاه، آزمایشی بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر در سال 89-88 انجام شد. در این پژوهش تراکم (D) در چهار سطح 1/12، 8/14، 19 و 6/26 بوته در مترمربع و مقدار نیتروژن خالص (N) در سه سطح 0، 50 و100 کیلوگرم در هکتار مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله تمام گل، پارامترهای رشدی مانند تعداد و طول شاخساره، تعداد و طول گلآذین، ماده تر و خشک شاخساره و مقدار اسانس و عملکرد آن اندازهگیری شد. همچنین استخراج اسانس به روش تقطیر با آب توسط دستگاه اسانسگیر کلونجر انجام گردید. طبق نتایج بدست آمده اثر تراکم بوته و میزان نیتروژن بر ماده تر و خشک شاخساره، طول شاخه، طول و تعداد گلآذین، میزان اسانس و عملکرد اسانس معنیدار بود. اگرچه تعداد شاخه جانبی، ارتفاع بوته، وزن تر تک بوته، میزان نیتروژن ریشه، میزان نیتروژن اندام هوایی، ماده خشک ریشه، میزان کلروفیل و سطح برگ تحت تأثیر تراکم بوته یا مقدار نیتروژن قرار نگرفت، اما اثرات متقابل آنها بر کلیه صفات مورد بررسی معنیدار بود. بیشترین میانگین ماده تر و خشک، طول و تعداد گلآذین، طول و تعداد شاخه، درصد اسانس و عملکرد اسانس در تراکمهای 8/14 تا 19 بوته در مترمربع و با مصرف 50 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار حاصل گردید. البته میزان اسانس تحت تیمارهای مورد بررسی در پژوهش حاضر بین 6/0 تا 1/1% در نوسان بود.
محسن شخمگر؛ رضا برادران؛ غلامرضا موسوی؛ محسن پویان؛ الیاس آرزمجو
چکیده
بهمنظور بررسی اثر دور آبیاری و نیتروژن بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیک گیاه دارویی شنبلیله (Trigonella foenum-gracum L.)، آزمایشی بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آموزشی دانشگاه آزاد بیرجند در بهار سال 1388 انجام شد. دور آبیاری (در سه سطح 4، 8 و 12 روز) بهعنوان عامل اصلی و کود نیتروژن (در چهار ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر دور آبیاری و نیتروژن بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیک گیاه دارویی شنبلیله (Trigonella foenum-gracum L.)، آزمایشی بهصورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه آموزشی دانشگاه آزاد بیرجند در بهار سال 1388 انجام شد. دور آبیاری (در سه سطح 4، 8 و 12 روز) بهعنوان عامل اصلی و کود نیتروژن (در چهار سطح صفر، 50، 100 و 150 کیلوگرم اوره در هکتار) بهعنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که عملکرد دانه در تیمارهای آبیاری پس از 4 و 8 روز تفاوت معنیداری نداشت؛ افزایش نیتروژن موجب افزایش عملکرد دانه شد ولی بین مقادیر 100 و 150 کیلوگرم اوره در هکتار تفاوت معنیداری از لحاظ عملکرد دانه دیده نشد. کاهش آب مصرفی همچنین موجب افزایش معنیدار سدیم، پرولین و کربوهیدرات، و کاهش پتاسیم، کلروفیل a، کاروتنوئید و مجموع رنگدانههای فتوسنتزی در برگ شد ولی روی کلروفیل b اثر معنیداری نداشت. نیتروژن موجب افزایش معنیدار کلروفیل a، کاروتنوئید، مجموع رنگدانهها و پتاسیم گردید. افزایش نیتروژن تا سطح 50 کیلوگرم در هکتار موجب افزایش کربوهیدرات ولی پس از آن باعث کاهش کربوهیدرات برگ شد. براساس نتایج بدستآمده در این آزمایش، میتوان بیان کرد که گیاه دارویی شنبلیله تا حدودی به خشکی مقاوم است و با در نظر گرفتن اهمیت این گیاه دارویی، میتوان در شرایط کمبود آب از آن بهعنوان جایگزین گیاهانی که ارزش اقتصادی پایینتری در شرایط کمبود آب دارند، استفاده نمود.
معصومه قاضی مناس؛ شهرام بانج شفیعی؛ محمدرضا حاج سیدهادی؛ محمدتقی درزی
چکیده
بهمنظور بررسی تأثیر مقادیر مختلف ورمیکمپوست و نیتروژن بر عملکرد کمّی و کیفی گیاه دارویی بابونه آلمانی (Matricaria chamomilla L.) آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی، در سه تکرار در بهار 1389 در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور اجرا گردید. فاکتورهای آزمایشی شامل چهار سطح ورمیکمپوست (5، 10، ...
بیشتر
بهمنظور بررسی تأثیر مقادیر مختلف ورمیکمپوست و نیتروژن بر عملکرد کمّی و کیفی گیاه دارویی بابونه آلمانی (Matricaria chamomilla L.) آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی، در سه تکرار در بهار 1389 در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور اجرا گردید. فاکتورهای آزمایشی شامل چهار سطح ورمیکمپوست (5، 10، 15 و 20 تن در هکتار) و عامل نیتروژن در چهار سطح (30، 60، 90 و 120 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) بودند. صفات مورد بررسی تعداد گل، قطر گل، عملکرد کل گل خشک و گل تازه، وزن خشک گل، درصد اسانس و درصد کامازولن در اسانس بودند. نتایج تجزیه واریانس آزمایش نشان داد که اثر ورمیکمپوست بر وزن خشگ گل و درصد اسانس در سطح 1% و بر عملکرد گل خشک و تازه، کامازولن در سطح 5% معنیدار گردید. اثر کود نیتروژنه بر تعداد گل در سطح 5% معنیدار و درصد اسانس در سطح 1% معنیدار شد. نتایج اثرهای متقابل نشاندهنده تفاوت معنیداری در صفات تعداد گل، عملکرد گل خشک، وزن خشک گل، درصد اسانس و درصد کامازولن بود.
سعید یوسفزاده؛ سیدعلیمحمد مدرس ثانوی؛ فاطمه سفیدکن؛ احمد اصغرزاده؛ امیر قلاوند؛ محسن رشدی؛ امین صفرعلیزاده
چکیده
بهمنظور بررسی اثر تلفیقی کودهای بیولوژیک و نیتروژن بر تعدادی از خصوصیات مورفولوژیک و میزان اسانس بادرشبی (Dracocephalum moldavica L.)، آزمایشی بهصورت فاکتوریل سه عاملی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 20 تیمار در 3 تکرار در سال زراعی 89-1388 در دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس (منطقه 1) و در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی استان آذربایجانغربی ...
بیشتر
بهمنظور بررسی اثر تلفیقی کودهای بیولوژیک و نیتروژن بر تعدادی از خصوصیات مورفولوژیک و میزان اسانس بادرشبی (Dracocephalum moldavica L.)، آزمایشی بهصورت فاکتوریل سه عاملی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 20 تیمار در 3 تکرار در سال زراعی 89-1388 در دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس (منطقه 1) و در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی استان آذربایجانغربی (منطقه 2) انجام گردید. تیمارهای آزمایشی شامل ژنوتیپ (اکوتیپ بومی و رقم (SZK-1، باکتری (تلقیح بذر با باکتریهای ازوتوباکتر + آزوسپرلیوم + سودوموناس و عدمتلقیح)، رژیم کودی (100% کود اوره، 75% کود اوره + 25% آزوکمپوست، 50% کود اوره + 50% آزوکمپوست، 25% کود شیمیایی + 75% آزوکمپوست و 100% آزوکمپوست) بود. براساس نتایج بدستآمده بیشتر صفات مورفولوژیک مورد مطالعه تحت تأثیر ژنوتیپ قرار گرفت. اثر رژیم کودی بر عملکرد ماده خشک، بازده و عملکرد اسانس در هر دو منطقه معنیدار شد. تعداد شاخه گلدهنده در منطقه 1 و ارتفاع بوته، تعداد برگ ساقه اصلی و تعداد شاخه گلدهنده در منطقه 2 تحت تأثیر عامل تلقیح با باکتری قرار گرفنتد. برهمکنش اثر متقابل دو جانبه تعدادی از صفات مورد مطالعه را تحت تأثیر قرار دادند. اثر متقابل سه جانبه بر تعداد شاخه گلدهنده در منطقه 1 و بر بازده و عملکرد ماده خشک در منطقه 2 معنیدار بود. بیشترین ارتفاع بوته، ارتفاع اولین شاخه گلدهنده از سطح زمین، تعداد برگ در ساقه اصلی، تعداد شاخه فرعی و عملکرد اسانس در اکوتیپ بومی بدست آمد. تلقیح با باکتری ارتفاع، تعداد برگ ساقه اصلی، قطر ساقه و تعداد شاخه گلدهنده را افزایش داد. کاربرد تلفیقی 50 درصد کود اوره + 50 درصد آزوکمپوست توانست عملکرد ماده خشک، بازده و عملکرد اسانس را افزایش دهد. بهطوریکه کاربرد 100% آزوکمپوست کمترین عملکرد اسانس را تولید کرد. عملکرد اسانس در اکوتیپ بومی نسبت به رقم اصلاحشده افزایش یافت. افزایش عملکرد اسانس به واسطه تلقیح با باکتری در اکوتیپ بومی در مقایسه با رقم اصلاحشده بیشتر بود. در مجموع، نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که کاربرد تیمار تلفیقی 50% کود اوره + 50% آزوکمپوست در حالت تلقیح با باکتری میتواند بهعنوان یک جایگزین مناسب برای کودهای شیمیایی مورد توجه قرار گیرد.
علی احسانیپور؛ خورشید رزمجو؛ حسین زینلی
چکیده
هدف از انجام این تحقیق، مطالعه تأثیر سطوح مختلف نیتروژن بر تودههای رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.) از لحاظ عملکرد، اجزاء عملکرد و مقدار اسانس بود. این تحقیق در بهار سال 1387 بهصورت آزمایش اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با 20 تیمار و 3 تکرار در ایستگاه تحقیقات دانشگاه صنعتی اصفهان (لورک) واقع در نجفآباد انجام شد. در ...
بیشتر
هدف از انجام این تحقیق، مطالعه تأثیر سطوح مختلف نیتروژن بر تودههای رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.) از لحاظ عملکرد، اجزاء عملکرد و مقدار اسانس بود. این تحقیق در بهار سال 1387 بهصورت آزمایش اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با 20 تیمار و 3 تکرار در ایستگاه تحقیقات دانشگاه صنعتی اصفهان (لورک) واقع در نجفآباد انجام شد. در این آزمایش تأثیر پنج سطح کود نیتروژن (0، 40، 80، 120 و 160 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار) بر چهار توده رازیانه (اصفهان، تهران، یزد و اروپایی 11486) مورد مطالعه قرار گرفت. صفات اندازهگیری شده شامل عملکرد دانه در هکتار، درصد اسانس دانه، وزن هزاردانه، تعداد دانه در چترک، تعداد چتر در بوته، طول دانه و ارتفاع گیاه بودند. نتایج نشان داد که تودههای مورد بررسی از نظر صفات عملکرد دانه در هکتار، وزن هزاردانه، تعداد دانه در چترک، طول بذر، تعداد چتر در بوته، ارتفاع بوته، درصد اسانس دانه و همچنین سطوح مختلف کود نیتروژن نسبت به عملکرد دانه در هکتار، وزن هزاردانه، تعداد دانه در چترک، تعداد چتر در بوته، طول بذر و درصد اسانس دانه تفاوت معنیداری داشتند. اثر متقابل توده و کود نیتروژن نیز در مورد صفات وزن هزاردانه، تعداد دانه در چترک، تعداد چتر در بوته، طول بذر و ارتفاع بوته معنیدار بود. بیشترین عملکرد دانه در هکتار بین تودهها، به توده اصفهان و در بین سطوح کود نیتروژن، به سطح 160 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص و بیشترین میزان درصد اسانس دانه بین تودهها، به توده اروپایی 11486 و در بین سطوح کودی، به سطح 40 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص تعلق داشت.
مرتضی حمیسی؛ فاطمه سفیدکن؛ محمد نصری؛ محمدحسین لباسچی
چکیده
به منظور بررسی تأثیر مقادیر مختلف نیتروژن، فسفر و کود دامی بر عملکرد کمّی و کیفی اسانس گیاه دارویی بابونه کبیر (Tanacetum parthenium L.)، طرح آزمایشی فاکتوریل (سه عاملی) بر پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1389 در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور واقع در غرب تهران (پیکانشهر) به اجرا درآمد. تیمارهای مورد بررسی شامل ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر مقادیر مختلف نیتروژن، فسفر و کود دامی بر عملکرد کمّی و کیفی اسانس گیاه دارویی بابونه کبیر (Tanacetum parthenium L.)، طرح آزمایشی فاکتوریل (سه عاملی) بر پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1389 در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور واقع در غرب تهران (پیکانشهر) به اجرا درآمد. تیمارهای مورد بررسی شامل مقادیر مختلف کود نیتروژن از منبع اوره در سه سطح (60، 90 و 120 کیلوگرم در هکتار)، کود فسفره از منبع سوپرفسفات تریپل در دو سطح (60 و 80 کیلوگرم در هکتار) و کود گاوی در سه سطح (0، 15 و 30 تن در هکتار) بودند. در مرحله تشکیل غنچه، پیکر رویشی گیاهان برداشت شده و ضمن محاسبه عملکرد، اسانس از اندامهای هوایی به روش تقطیر با آب استخراج شده و با دستگاههای GC و GC/MS مورد آنالیز قرار گرفت. نتایج بدستآمده نشان داد که اثر سطوح مختلف کود نیتروژن بر عملکرد پیکر رویشی، درصد و عملکرد اسانس در سطح 1% معنیدار بود. همچنین، کود نیتروژن بر درصد کریزانتنیلاستات و سانتولیناتریاِن موجود در اسانس در سطح 5% تأثیر معنیدار داشت. کود فسفره بر درصد کریزانتنیلاستات اسانس در سطح 5% تأثیر معنیدار داشت. کود گاوی نیز بر درصد اسانس در سطح 1% و بر عملکرد پیکر رویشی و اسانس، درصد کامفور، کامفن و سانتولیناتریاِن در سطح 5% تأثیر معنیدار داشت. اثر متقابل کودهای نیتروژن و دامی بر عملکرد پیکر رویشی در سطح 5% معنیدار بود. مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که بیشترین درصد و عملکرد اسانس مربوط به تیمار مصرف 60 کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار بود که بهترتیب برابر 32/0% و 19 کیلوگرم اسانس در هکتار بود. در صورتی که بیشترین عملکرد پیکر رویشی در تیمار 120 کیلوگرم نیتروژن در هکتار حاصل گردید. همچنین استفاده از کود دامی منجر به افزایش درصد و عملکرد اسانس نسبت به شاهد گردید. بررسی نتایج حاصل از طیفهای GC و GC/MS در تیمارهای مختلف، حکایت از آن دارد که کاربرد مقادیر مختلف کود دامی بر درصد ترکیبهای عمده اسانس مؤثر میباشد.
سید غلامرضا موسوی؛ محمدجواد ثقهالاسلامی؛ الهام انصارینیا؛ حامد جوادی
چکیده
به منظور بررسی تأثیر تنش کمآبی و سطوح مختلف کود نیتروژن بر عملکرد و بازده مصرف آب در گیاه همیشهبهار (Calendula officinalis L.) آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند در سال 1388 به صورت کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. در این تحقیق دور آبیاری در سه سطح (آبیاری پس از 60، 120 و180 میلیمتر تبخیر ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر تنش کمآبی و سطوح مختلف کود نیتروژن بر عملکرد و بازده مصرف آب در گیاه همیشهبهار (Calendula officinalis L.) آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند در سال 1388 به صورت کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. در این تحقیق دور آبیاری در سه سطح (آبیاری پس از 60، 120 و180 میلیمتر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر) بهعنوان فاکتور اصلی و مقادیر نیتروژن در چهار سطح (صفر، 60، 120 و 180 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) بهعنوان فاکتور فرعی مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثر دور آبیاری بر عملکرد دانه و اجزای آن، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، بازده مصرف آب برای تولید دانه و بیوماس و تعداد و عملکرد خشک گل در سطح 1% معنیدار بود. با افزایش دور آبیاری از 60 به 180 میلیمتر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر، تعداد دانه در طبق، تعداد طبق در متر مربع، وزن هزاردانه، عملکرد دانه، تعداد و عملکرد خشک گل در واحد سطح بهترتیب 6/26، 5/49، 6/39، 3/79، 6/65 و 72 درصد کاهش یافت. بیشترین عملکرد بیولوژیک و وزن طبق بذری نیز مربوط به دور آبیاری 60 میلیمتر تبخیر تجمعی بود، ولی بیشترین بازده مصرف آب در دور آبیاری پس از 120 میلیمتر تبخیر تجمعی بدست آمد. همچنین نتایج نشان داد که اثر مقدار کود نیتروژن مصرفی بر تمامی صفات بجز شاخص برداشت و تعداد طبق در متر مربع در سطح 1% معنیدار بود، بهطوری که افزایش مقدار کود مصرفی نیتروژن باعث افزایش معنیدار صفات گردید. اثر متقابل دور آبیاری و کود نیتروژن صفات مورد مطالعه را تحت تأثیر قرار نداد. بهطور کلی، براساس نتایج این تحقیق و با در نظر گرفتن بازده مصرف آب، تیمار آبیاری پس از 120 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر و کاربرد 120 کیلوگرم نیتروژن در هکتار برای دستیابی به عملکرد دانه قابل قبول در شرایط این آزمایش پیشنهاد میشود.
سعید حضرتی یادکوری؛ زینالعابدین طهماسبی سروستانی
چکیده
صبر زرد (Aloe vera L.) یکی از مهمترین گیاهان دارویی در دنیا میباشد که بهدلیل ارزش اقتصادی و دارویی آن کشت میشود. بهمنظور بررسی اثر سطوح مختلف کود نیتروژن و هورمون بنزیلآدنین (BA) بر رشد و تولید پاجوش گیاه صبر زرد، تحقیقی در قالب آزمایش فاکتوریل با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در سال 1388 و 1389 در گلخانه آزمایشی ...
بیشتر
صبر زرد (Aloe vera L.) یکی از مهمترین گیاهان دارویی در دنیا میباشد که بهدلیل ارزش اقتصادی و دارویی آن کشت میشود. بهمنظور بررسی اثر سطوح مختلف کود نیتروژن و هورمون بنزیلآدنین (BA) بر رشد و تولید پاجوش گیاه صبر زرد، تحقیقی در قالب آزمایش فاکتوریل با طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار در سال 1388 و 1389 در گلخانه آزمایشی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل چهار سطح کود نیتروژن (0، 500، 1000، 1500 میلیگرم در هر گلدان) و چهار سطح هورمون بنزیلآدنین (BA) (0، 500، 1000، 1500 میلیگرم در لیتر( بود. در پایان دوره رشد گیاه صفاتی مانند ارتفاع گیاه، تعداد برگ، قطر ساقه، تعداد پاجوش، تعداد برگ پاجوش، وزن پاجوش و ارتفاع پاجوش و بیوماس کل اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که کاربرد 1000 میلیگرم نیتروژن و 1000 میلیگرم در لیتر بنزیلآدنین بیشترین تأثیر را روی صفات رشدی و کاربرد 1500 میلیگرم نیتروژن و 1500 میلیگرم بنزیلآدنین بیشترین تأثیر را روی خصوصیات پاجوش داشت؛ بهطوری که با افزایش غلظت بنزیلآدنین بر تعداد پاجوش افزوده شد و بیشترین تعداد پاجوش در تیمار محلولپاشی 1500 میلیگرم بنزیلآدنین بدون کاربرد نیتروژن بدست آمد. اما کاربرد همزمان سطوح 1000 و 1500 میلیگرم نیتروژن با 1000 و 1500 میلیگرم در لیتر بنزیلآدنین بیشترین تأثیر را بر صفات اندازهگیری شده در این آزمایش داشت.
سیدعلیرضا ولدآبادی؛ حسین علیآبادی فراهانی؛ پیام معاونی
چکیده
به منظور بررسی تغییرات میزان اسانس و عملکرد دانه در تودههای مختلف زیره سبز (Cuminum cyminum L.) تحت کاربرد نیتروژن در منطقه قزوین، تحقیق حاضر در سال 1386 در ایستگاه تحقیقات اسماعیلآباد قزوین انجام گردید. آزمایش مزرعهای به صورت کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار اجرا گردید. عوامل مورد بررسی شامل عامل توده بومی مشتمل بر ...
بیشتر
به منظور بررسی تغییرات میزان اسانس و عملکرد دانه در تودههای مختلف زیره سبز (Cuminum cyminum L.) تحت کاربرد نیتروژن در منطقه قزوین، تحقیق حاضر در سال 1386 در ایستگاه تحقیقات اسماعیلآباد قزوین انجام گردید. آزمایش مزرعهای به صورت کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با 4 تکرار اجرا گردید. عوامل مورد بررسی شامل عامل توده بومی مشتمل بر سه توده بومی زیره سبز سبزوار، بجنورد و اسفراین و عامل کود نیتروژنه حاوی چهار سطح با مقادیر 30، 60، 90 و 120 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار بودند. نتایج نشان داد که تودههای بومی دارای صفات معنیداری با یکدیگر بودند. بهطوری که بیشترین عملکرد اسانس، درصد اسانس، عملکرد دانه، شاخص برداشت و وزن هزاردانه از توده بومی اسفراین و بیشترین عملکرد بیولوژیک از توده بومی بجنورد بدست آمدند. همچنین در رابطه با تیمار کود نیتروژنه مشاهده شد که اثر مثبت معنیداری بر صفات گیاهی داشته و اگرچه کاربرد 120 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار بیشترین عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و وزن هزاردانه را تولید کرد ولی بیشترین عملکرد اسانس، درصد اسانس و شاخص برداشت بهترتیب از کاربرد 90، 60 و 30 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار بدست آمدند. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که انتخاب توده برتر گیاهی که سازگاری مناسبی با شرایط اقلیمی منطقه کشت دارد، میتواند صفات کمی و کیفی گیاه مورد نظر را به میزان قابلتوجهی افزایش داده و از طرفی سبب استفاده بهینه از نهادههای زراعی گردد.
