به‌زراعی و به‌نژادی
شمیلا یداللهی زاده؛ فرزین عبدالهی؛ علیرضا یاوری؛ لیلا جعفری
چکیده
سابقه و هدف: نور از عوامل محیطی تأثیرگذار بر رشد و توسعه گیاهان است. امروزه لامپ‌های LED منابع نوری هستند که پژوهش‌ها بر روی آنها متمرکز شده است و در تولیدات گیاهی پیشنهاد می‌شوند. در سال‌های اخیر توجه متخصصان کشاورزی به تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی برای بهبود کیفیت و پایداری سیستم کشت معطوف شده است. الیسیتورهای زیستی از طریق فعال کردن ...
بیشتر
سابقه و هدف: نور از عوامل محیطی تأثیرگذار بر رشد و توسعه گیاهان است. امروزه لامپ‌های LED منابع نوری هستند که پژوهش‌ها بر روی آنها متمرکز شده است و در تولیدات گیاهی پیشنهاد می‌شوند. در سال‌های اخیر توجه متخصصان کشاورزی به تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی برای بهبود کیفیت و پایداری سیستم کشت معطوف شده است. الیسیتورهای زیستی از طریق فعال کردن سازوکارهای دفاعی باعث القای تشکیل متابولیت‌های ثانوی و پاسخ‌های فوق حساسیتی می‌شوند. فیتوهورمون آبسیزیک اسید، عامل انتقال پیام در شرایط تنش‌های زنده و غیر زنده است.مواد و روش‌ها: این پژوهش در سال 1400 در گلخانه مرکز تحقیقات بیولوژیک شهید فزوه اصفهان به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در 5 تکرار بر روی گیاه شاهدانه (.Cannabis sativa L) انجام شد. بدین منظور تأثیر فاکتورهای آزمایش شامل چهار غلظت اسید آبسیزیک (0، 5، 10 و 20 میلی‌گرم در لیتر) و پنج طول روز (16، 14، 12، 10 و 8 ساعت روشنایی) بر خصوصیات رشدی، محتوای رنگدانه‌های فتوسنتزی و فنل گیاه شاهدانه ارزیابی گردید. برای هر سطح نوری ۲۰ گلدان در ۵ ردیف ۴تایی در نظر گرفته شد و بالای سر هر ۲۰ گلدان به‌صورت جداگانه با توجه به نتایج آزمایش مقدماتی ۴ عدد لامپ LED ۹ وات با قدرت تابش ۹۰ لومن متصل به زمان‌سنج به فاصله زمانی 16، 14، 12، 10 و 8 ساعت قرار داده شد. قبل از ورود گیاه به مرحله گلدهی، گیاهان با محلول‌های صفر، 5، 10 و 20 میلی‌گرم در لیتر اسید آبسیزیک به‌طور کامل محلول‌پاشی شدند. محلول‌پاشی سه بار و به فاصله 24 ساعت تکرار شد. سپس یک روز پس از محلول‌پاشی، برگ‌های گیاهان برای بررسی صفات مورفولوژیکی و میزان رنگدانه‌ها جمع‌آوری گردید.نتایج: بیشترین ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد برگ، طول ریشه، وزن تر و خشک ریشه، وزن تر و خشک اندام هوایی و وزن تر و خشک برگ در مدت زمان روشنایی 14 ساعت حاصل شد، در حالی که کمترین میزان این صفات در مدت زمان روشنایی 16 ساعت مشاهده گردید. همچنین بیشترین میزان کلروفیل a، b، کل و کاروتنوئید در تیمار مدت زمان روشنایی 16 ساعت بدون کاربرد هورمون اسید آبسیزیک حاصل شد. در حالی که بیشترین میزان آنتوسیانین در تیمار مدت زمان روشنایی 16 ساعت تحت تیمار هورمون اسید آبسیزیک با غلظت‌های 10 و ppm20 مشاهده گردید. همچنین، بیشترین میزان فنل کل در مدت زمان روشنایی 16 ساعت تحت تیمار اسید آبسیزیک با غلظت ppm20 حاصل شد.نتیجه‌گیری: با توجه به اهمیت و کاربرد فراوان گیاهان دارویی در زندگی امروزی بشر، بررسی وجود ارتباط بین شرایط محیطی (ازجمله نور) و هورمون‌های گیاهی (مانند اسید آبسیزیک) با تولید و تجمع متابولیت‌های ثانویه در این گیاهان می‌تواند بسیار مفید باشد. نتایج این مطالعه نشان داد که استفاده از نور LED با مدت زمان‌های روشنایی 14 و 16 ساعت برای افزایش خصوصیات رشدی و محتوای رنگیزه‌های فتوسنتزی گیاه شاهدانه توصیه می‌گردد. در حالی که در این شرایط کاربرد اسید آبسیزیک برای افزایش تولید آنتوسیانین و فنل کل، ضروری به نظر می‌رسد. در مجموع، نتایج این پژوهش نشان داد که اگر از نظر نور طبیعی در محیط‌های بسته مانند گلخانه محدودیت ایجاد شود، می‌توان با نور مصنوعی تکمیلی حاصل از لامپ‌های LED ویژگی‌های کمّی و کیفی گیاهان دارویی ازجمله شاهدانه را بهبود بخشید.
زراعت و باغبانی
انیس کوشکی؛ افسانه عالی نژادیان بیدآبادی؛ عباس ملکی
چکیده
به‌منظور بررسی اثر کاربرد بیوچار پوسته برنج بر ویژگی‌های مختلف فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی (وزن تر و خشک اندام هوایی، ارتفاع گیاه، درصد و عملکرد اسانس، و محتوی کلروفیل‌ها، کاروتنوئیدها، نیتروژن، فسفر و پتاسیم) نعناع فلفلی (Mentha piperita L.) تحت رژیم‌های مختلف آبیاری، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سطوح مختلف بیوچار ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر کاربرد بیوچار پوسته برنج بر ویژگی‌های مختلف فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی (وزن تر و خشک اندام هوایی، ارتفاع گیاه، درصد و عملکرد اسانس، و محتوی کلروفیل‌ها، کاروتنوئیدها، نیتروژن، فسفر و پتاسیم) نعناع فلفلی (Mentha piperita L.) تحت رژیم‌های مختلف آبیاری، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سطوح مختلف بیوچار (صفر، 3 و 6 تن در هکتار) و آبیاری (100% آبیاری کامل (شاهد)، 60، 80 و 120 درصد آبیاری کامل) با چهار تکرار در آبان سال 1398 به‌صورت گلدانی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان اجرا شد. نتایج نشان داد که بیشترین و کمترین وزن تر اندام هوایی تیمارهای 3 تن در هکتار بیوچار + 120% آبیاری کامل (24.2 گرم در گلدان) و 3 تن در هکتار بیوچار + 60% آبیاری کامل (13.3 گرم در گلدان) مشاهده گردید. در سطح 60% آبیاری کامل، وزن خشک، ارتفاع، عملکرد اسانس، غلظت نیتروژن و فسفر اندام هوایی گیاه در مقایسه با تیمار شاهد به‌ترتیب 39.8، 33.3، 26.2، 17.2 و 8.7 درصد کاهش معنی‌داری نشان داد؛ در حالی‌که درصد اسانس و غلظت پتاسیم اندام هوایی روند افزایشی داشت. با اعمال تنش آبی، مقدار کلروفیل a، b، کلروفیل کل و کاروتنوئیدها کاهش یافت. بیشترین مقدار کلروفیل کل در تیمار 6 تن در هکتار بیوچار + 100% آبیاری کامل مشاهده شد. کاربرد 6 تن در هکتار بیوچار سبب افزایش معنی‌دار وزن تر و خشک اندام هوایی، ارتفاع گیاه، درصد و عملکرد اسانس، رنگیزه‌های فتوسنتزی و غلظت عناصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم اندام هوایی در مقایسه با تیمار عدم کاربرد بیوچار گردید. یافته‌ها نشان داد که بیشتر ویژگی‌های بررسی شده در تیمار 6 تن در هکتار بیوچار + 120% آبیاری کامل افزایش یافتند. هرچند با توجه به اهمیت نعناع فلفلی از جنبه تولید اسانس، بیشترین درصد اسانس در بالاترین سطح تنش آبی حاصل شد.
زراعت و باغبانی
حانیه شب خیز؛ عبدالله جوانمرد؛ علی استادی؛ محمدرضا مرشدلو
چکیده
به‌منظور بررسی اثرهای کود زیستی مایکوروت و سطوح مختلف آبیاری بر درصد و ترکیب‌های اسانس آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار در گلخانه گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه در سال 1399 اجرا شد. فاکتورها شامل تنش خشکی در چهار سطح بدون تنش (آبیاری ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثرهای کود زیستی مایکوروت و سطوح مختلف آبیاری بر درصد و ترکیب‌های اسانس آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار در گلخانه گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه در سال 1399 اجرا شد. فاکتورها شامل تنش خشکی در چهار سطح بدون تنش (آبیاری در حد ظرفیت مزرعه به‌عنوان شاهد)، تنش ملایم (آبیاری در 75% ظرفیت زراعی)، تنش متوسط (آبیاری در 55% ظرفیت زراعی) و تنش شدید (آبیاری در 35% ظرفیت زراعی) و کود زیستی در دو سطح تلقیح و عدم تلقیح با مایکوروت بودند. نتایج نشان داد با افزایش سطح کم‌آبی، وزن تر و خشک برگ، وزن خشک ساقه و وزن خشک کل، محتوای نسبی آب برگ، کلروفیل a، b، کل و درصد کلونیزاسیون ریشه به‌طور معنی‌داری کاهش یافتند. ولی میزان کاروتنوئید و درصد اسانس با افزایش تنش خشکی روند افزایشی را نشان دادند. بیشترین محتوی کاروتنوئید و درصد اسانس با کاربرد مایکوروت در تنش خشکی متوسط حاصل شد. تیمول، کارواکرول، پارا-سیمن، 8،1-سینئول، ای-کاریوفیلن، بورنئول، گاما-ترپینن و آلفا-پینن به‌عنوان اجزای غالب اسانس در تمامی تیمارها شناسایی شدند. بیشترین میزان تیمول در تنش خشکی ملایم و با کاربرد مایکوروت به‌دست آمد. همچنین بیشترین میزان کارواکرول به‌ترتیب در تنش‌های ملایم، متوسط و شدید و با تلقیح مایکوروت حاصل شد. به‌طور میانگین، با کاربرد کود زیستی مایکوروت میزان ترکیب‌های تیمول، کارواکرول، 1،8-سینئول، ای-کاریوفیلن، بورنئول و آلفا-پینن به‌ترتیب 4.19، 45.28، 15.93، 16.33، 14.15 و 3.78 درصد نسبت به عدم کاربرد این کود زیستی افزایش یافتند. به‌طور کلی نتایج نشان داد با افزایش سطح کم‌آبیاری، بعضی صفات موفولوژیک و فیزیولوژیک آویشن کاهش معنی‌داری پیدا کردند، ولی کاربرد کود زیستی مایکوروت توانست اثرات تنش خشکی را تعدیل و موجب بهبود رشد، درصد و کیفیت اسانس گیاه گردد. بنابراین، به نظر می‌رسد استفاده از کود زیستی مایکوروت به جای کودهای شیمیایی در راستای حصول اهداف کشاورزی پایدار در کشت آویشن قابل توصیه باشد.
زهرا تقی زاده طبری؛ حمیدرضا اصغری؛ حمید عباس دخت؛ اسماعیل باباخانزاده سجیرانی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.36.98.99.1.1576.1610 کمبود آب بیشترین سهم را در بین انواع تنش‌ها در کاهش عملکرد به خود اختصاص داده است. از راهکارهای مقابله با اثرهای نامطلوب کم‌آبی می‌توان به اصلاح خاک و یا کاربرد برخی از مواد هورمونی برای تخفیف اثرهای نامطلوب خشکی اشاره کرد. این پژوهش با هدف بررسی دو اصلاح‌کننده خاک و تنظیم‌کننده رشد در شرایط ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.36.98.99.1.1576.1610 کمبود آب بیشترین سهم را در بین انواع تنش‌ها در کاهش عملکرد به خود اختصاص داده است. از راهکارهای مقابله با اثرهای نامطلوب کم‌آبی می‌توان به اصلاح خاک و یا کاربرد برخی از مواد هورمونی برای تخفیف اثرهای نامطلوب خشکی اشاره کرد. این پژوهش با هدف بررسی دو اصلاح‌کننده خاک و تنظیم‌کننده رشد در شرایط کم‌آبی بر برخی از خصوصیات فیزیولوژیک و مورفولوژیکی گاوزبان اروپایی (Borago officinalis L.) انجام شد. این آزمایش در سال زراعی 1396-1395 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود به‌صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شده است. کرت‌های اصلی شامل سطوح کم آبیاری در سه سطح (آبیاری به شکل معمول و هر 5 روز یک‌بار، آبیاری هر 10 و هر 15 روز یک‌بار) و کرت‌های فرعی شامل بیوچار در سه سطح (0، 5 و 10 تن در هکتار) و سالیسیلیک اسید در دو سطح (0 و 0.5 میلی‌مولار) بود. نتایج نشان داد اثرهای ساده بیوچار و سالیسیلیک اسید و کم آبیاری بر روی تعداد ساقه گل‌دهنده، تعداد ساقه و نیز ارتفاع ساقه، میزان کلروفیل a، میزان کلروفیل کل و کاروتنوئید و کلروفیل b برگ معنی‌دار بود. اثرهای متقابل سالیسیلیک اسید و کم آبیاری نیز بر کاروتنوئید و نیز کلروفیل b معنی‌دار بود. اثرهای متقابل سه‌گانه نیز در تعداد وزن خشک کل، تعداد ساقه گل‌دهنده، تعداد ساقه و نیز ارتفاع ساقه و کلروفیل b تأثیرگذار بود. به‌طور کلی تنش کم آبیاری موجب کاهش میزان رنگریزه‌های فتوسنتزی و شاخص‌های رشد برگ گاوزبان اروپایی نسبت به حالت شاهد شد، که سالیسیلیک اسید و بیوچار موجب کاهش اثرهای منفی بر میزان رنگریزه‌های فتوسنتزی شد. بنابراین به‌نظر می‌رسد استفاده از بیوچار به‌عنوان اصلاح‌کننده خاک و سالیسیلیک اسید به‌عنوان تنظیم‌کننده رشد در بهبود برخی از اثرهای منفی تنش آبی گیاه گاوزبان اروپایی مفید باشد.
زینب ولی نژاد؛ عبداللطیف قلی زاده؛ معصومه نعیمی؛ ابراهیم غلامعلی‌پور علمداری؛ مهدی زارعی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.484.95.3.1578.41 به‌منظور بررسی اثر کودهای ورمی‌کمپوست و میکوریزا بر گیاه استویا (Stevia rebaudiana Bertoni) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس در سال 96-1395 اجرا شد. عامل اول ورمی‌کمپوست در چهار سطح (صفر، 10، 20 و 30 درصد وزنی خاک) و عامل ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.484.95.3.1578.41 به‌منظور بررسی اثر کودهای ورمی‌کمپوست و میکوریزا بر گیاه استویا (Stevia rebaudiana Bertoni) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در چهار تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس در سال 96-1395 اجرا شد. عامل اول ورمی‌کمپوست در چهار سطح (صفر، 10، 20 و 30 درصد وزنی خاک) و عامل دوم تلقیح نشاء با کودهای زیستی در 3 سطح (عدم تلقیح، تلقیح با Glomus mosseae و تلقیح با Glomus intraradices) بودند. نتایج نشان داد که همه نهال‌های حاوی 30% ورمی‌کمپوست به‌دلیل شوری زیاد آن به‌تدریج از بین رفتند و در تیمارهای حاوی 20% رشد بسیار کمی داشتند. اثر ورمی‌کمپوست و قارچ میکوریزا بر تمام صفات مورد بررسی بجز قارچ میکوریزا بر تعداد شاخه جانبی و آنتوسیانین در سطح احتمال 1% معنی‌دار بود. برهم‌کنش آنها نیز بر تمام صفات بجز وزن خشک ساقه معنی‌دار شد. نتایج نشان داد که کاربرد قارچ Glomus mosseae توأم با 10% ورمی‌کمپوست از بیشترین تأثیر مثبت بر صفات مورفولوژیکی مانند ارتفاع بوته (126.63 سانتی‌متر) و طول ریشه (33.75 سانتی‌متر) و قارچ Glomus intraradices توأم با 10% ورمی‌کمپوست بر صفات وزن خشک گل (1.025 گرم)، وزن خشک ریشه (9.928 گرم) و سطح برگ (78212 سانتی‌مترمربع) نسبت به شاهد و عدم تلقیح میکوریزا در سطوح مختلف ورمی‌کمپوست برخوردار بودند. بیشترین میزان کلروفیل a، b، کل و کاروتنوئید (به‌ترتیب 1.25، 1.583، 2.833 و 1.080 میلی‌گرم بر گرم) در تیمار 10% ورمی‌کمپوست و تلقیح با قارچ Glomus intraradices بدست آمد. حداکثر محتوای قند‌های محلول (158.153 میلی‌گرم بر گرم) در تیمار 10% ورمی‌کمپوست بدون تلقیح با قارچ مشاهده شد. با توجه به نتایج این پژوهش استفاده از قارچ Glomus mosseae و Glomus intraradices توأم با 10% ورمی‌کمپوست از بیشترین تأثیر مثبت بر خصوصیات کمّی و کیفی استویا نسبت به شاهد و عدم تلقیح میکوریزا در سطوح مختلف ورمی‌کمپوست برخوردار بودند.
محبوبه عبداللهی نوروزی؛ محمدرضا مرادی تلاوت؛ سید عطااله سیادت؛ آیدین خدائی جوقان
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.335.94.2.1578.41 آزمایشی برای بررسی اثر ورمی‌کمپوست و زئولیت بر روی گیاه دارویی همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.) در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه رامین خوزستان در سال 1396، به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. ورمی‌کمپوست (صفر، 3، 6 و 9 تن در هکتار) به‌عنوان فاکتور اصلی و زئولیت ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.335.94.2.1578.41 آزمایشی برای بررسی اثر ورمی‌کمپوست و زئولیت بر روی گیاه دارویی همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.) در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه رامین خوزستان در سال 1396، به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. ورمی‌کمپوست (صفر، 3، 6 و 9 تن در هکتار) به‌عنوان فاکتور اصلی و زئولیت (صفر، 4، 8 و 12 تن در هکتار) به‌عنوان فاکتور فرعی بررسی شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که ورمی‌کمپوست و زئولیت اثر معنی‌داری بر عملکرد گل، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، کلروفیل a و کلروفیل b، کاروتنوئید برگ، کاروتنوئید گلبرگ همیشه‌بهار، برداشت نیتروژن، برداشت فسفر و شدت رنگ گلبرگ‌ها داشتند. همچنین برهم‌کنش بین ورمی‌کمپوست و زئولیت بر تمامی صفات ذکر شده معنی‌دار گردید. بیشترین عملکرد گل (69.53 گرم در متر مربع) و عملکرد بیولوژیک (474.84 گرم در متر مربع) به‌ترتیب در تیمارهای سه تن در هکتار ورمی‌کمپوست + 12 تن در هکتار زئولیت و نه تن در هکتار ورمی‌کمپوست به دست آمدند. بالاترین میزان عملکرد بیولوژیک (474.84 گرم در مترمربع) در تیمار 9 تن در هکتار ورمی‌کمپوست حاصل شد. همچنین بیشترین میزان کاروتنوئید برگ و گلبرگ در تیمار 9 تن در هکتار ورمی‌کمپوست و بیشترین میزان کلروفیل‌های a و b مربوط به تیمار 9 تن در هکتار ورمی‌کمپوست و 4 تن در هکتار زئولیت بود. بالاترین میزان برداشت نیتروژن در تیمار 8 تن در هکتار زئولیت بود. بالاترین مقدار برداشت فسفر نیز در تیمار 9 تن در هکتار ورمی‌کمپوست و 12 تن در هکتار زئولیت بدست آمد. در مجموع به‌دلیل مقرون به صرفه‌تر بودن زئولیت نسبت به ورمی‌کمپوست، با افزایش مقدار زئولیت مصرفی می‌توان عملکرد گل را افزایش داد. در این پژوهش برای حاصل شدن بهترین عملکرد گل، ترکیب تیماری 3 تن در هکتار ورمی‌کمپوست و 12 تن در هکتار زئولیت مناسب بوده و پیشنهاد می‌گردد.
علی افتاده فدافن؛ محمدحسین امینی فرد
چکیده
زعفران (Crocus sativus L.) یکی از مهمترین و گرانبهاترین گیاهان دارویی در جهان می‌باشد. این آزمایش به‌منظور بررسی اثرات سطوح مختلف ورمی‌کمپوست زباله شهری بر خصوصیات رویشی و زایشی زعفران در سال‌های 95-1394 در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل چهار سطح ورمی‌کمپوست زباله شهری (صفر، ...
بیشتر
زعفران (Crocus sativus L.) یکی از مهمترین و گرانبهاترین گیاهان دارویی در جهان می‌باشد. این آزمایش به‌منظور بررسی اثرات سطوح مختلف ورمی‌کمپوست زباله شهری بر خصوصیات رویشی و زایشی زعفران در سال‌های 95-1394 در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل چهار سطح ورمی‌کمپوست زباله شهری (صفر، 5، 10، 15 تن در هکتار) با سه تکرار بود. براساس نتایج بدست آمده، تیمارهای کودی بر ویژگی‌های زایشی زعفران در سال دوم تأثیر معنی‌داری داشت، به‌طوری که بیشترین عملکرد تر گل (22.55 گرم در مترمربع) از تیمار 10 تن ورمی‌کمپوست زباله شهری بدست آمد. بیشترین عملکرد کلاله خشک شده، 1.10 گرم در مترمربع از تیمار 5 تن ورمی‌کمپوست در هکتار بدست آمد. میانگین بیشترین تعداد برگ (8.6 برگ در بوته)، میانگین وزن تر (0.33 گرم) و خشک (0.099 گرم) برگ از تیمار 15 تن در هکتار ورمی‌کمپوست زباله شهری و بیشترین طول برگ از تیمار 10 تن در هکتار با میانگین 249 میلی‌متر بدست آمد. کود آلی ورمی‌کمپوست زباله شهری توانست اثر معنی‌داری بر میزان کلروفیل a، کلروفیل کل و میزان سبزینگی بگذارد، به‌طوری که سطح 10 تن در هکتار ورمی‌کمپوست زباله شهری بیشترین کمک را به بهبود رنگیزه‌های فتوسنتزی داشته است. از ویژگی‌های بنه زعفران هم می‌توان به تعداد بنه دختری، وزن تر و خشک بنه دختری و تعداد جوانه بنه دختری اشاره کرد که تحت تأثیر تیمار ورمی‌کمپوست قرار گرفته است. بیشترین تعداد بنه دختری از تیمار 10 تن در هکتار ورمی‌کمپوست بدست آمد. در این آزمایش تیمار 5 تن در هکتار ورمی‌کمپوست توانست بیشترین تأثیر را روی وزن تر و خشک بنه دختری بگذارد. همچنین این تیمار توانست بیشترین جوانه بنه دختری را به تعداد 11.33 عدد در مقابل تیمار شاهد (عدم کاربرد کود) به تعداد 5 جوانه ایجاد کند. در کل، نتایج بیانگر تأثیر مثبت ورمی‌کمپوست زباله شهری بر خصوصیات رویشی و زایشی زعفران بود.
فاطمه سالارپور غربا؛ حسن فرحبخش
چکیده
به تازگی کاربرد سالیسیلیک اسید در افزایش مقاومت گیاهان به تنش خشکی افزایش یافته‌است. از این‌رو برای بررسی تأثیر سالیسیلیک اسید بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی گیاه رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.) در شرایط تنش خشکی، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید باهنر کرمان، به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح مربع لاتین با سه تکرار در سال زراعی 1391 ...
بیشتر
به تازگی کاربرد سالیسیلیک اسید در افزایش مقاومت گیاهان به تنش خشکی افزایش یافته‌است. از این‌رو برای بررسی تأثیر سالیسیلیک اسید بر خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی گیاه رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.) در شرایط تنش خشکی، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید باهنر کرمان، به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح مربع لاتین با سه تکرار در سال زراعی 1391 اجرا شد. تنش خشکی در سه سطح (50، 75 و 100 درصد ظرفیت زراعی) به‌عنوان فاکتور اصلی و غلظت سالیسیلیک اسید در سه سطح (صفر، نیم و یک میلی‌مولار) به‌عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. اسپری برگی سالیسیلیک اسید در مرحله سه تا چهار برگی و قبل از اعمال تنش خشکی در دو نوبت انجام شد. نتایج نشان داد که تنش خشکی باعث کاهش تعداد چتر بارور در بوته، تعداد چترک بارور در چتر، تعداد دانه در چترک، محتوای آب نسبی، کلروفیل، کاروتنوئید و عملکرد دانه و افزایش نشت الکترولیت‌ها نسبت به شاهد شد. کاربرد سالیسیلیک اسید سبب کاهش نشت الکترولیت‌ها و افزایش صفات تعداد چتر بارور در بوته، تعداد چترک بارور در بوته، محتوای آب نسبی، کلروفیل، کاروتنوئید و عملکرد دانه نسبت به شاهد شد. اثر متقابل تنش خشکی × سالیسیلیک اسید بر تعداد چتر بارور در بوته، تعداد چترک بارور در بوته، محتوای آب نسبی، کاروتنوئید و عملکرد دانه معنی‌دار بود. البته افزایش رنگیزه‌های فتوسنتزی، محتوای آب نسبی و کاهش نشت الکترولیت‌ها نشان‌دهنده کاهش خسارت اکسیداتیو و نقش سالیسیلیک اسید در افزایش تحمل رازیانه در برابر خشکی می‌باشد.
مریم نعمتی؛ مهدی دهمرده؛ عیسی خمری؛ مسعود نجاتی یزدی‌نژاد
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر کود دامی و کودهای زیستی بر عملکرد اقتصادی و ویژگی‌های کیفی چای ترش (Hibiscus sabdariffa L.) آزمایشی در مزرعه پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل در سال زراعی 91 به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. کود دامی در سه مقدار 0، 10 تن و 20 تن در هکتار و کاربرد کود زیستی در هشت سطح: شاهد (بدون مصرف ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر کود دامی و کودهای زیستی بر عملکرد اقتصادی و ویژگی‌های کیفی چای ترش (Hibiscus sabdariffa L.) آزمایشی در مزرعه پژوهشکده کشاورزی دانشگاه زابل در سال زراعی 91 به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. کود دامی در سه مقدار 0، 10 تن و 20 تن در هکتار و کاربرد کود زیستی در هشت سطح: شاهد (بدون مصرف کود زیستی)، نیتروکسین، بیوسولفور، فسفات بارور2، نیتروکسین+بیوسولفور، نیتروکسین+فسفات بارور2، بیوسولفور+فسفات بارور2 و نیتروکسین+بیوسولفور+فسفات بارور تیمارهای آزمایشی بودند. سطوح مختلف کود دامی به‌عنوان عامل اصلی و تیمارهای کود زیستی به‌عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. صفات مورد مطالعه شامل عملکرد اقتصادی، سنجش سبزینگی برگ، مقدار کلروفیل a، b، کاروتنوئید، کربوهیدرات، آنتوسیانین، میزان پروتئین، میزان پتاسیم و فسفر بود که براساس نتایج، مصرف سطوح مختلف کود دامی و تیمارهای کود زیستی و برهم‌کنش آنها بر این صفات معنی‌دار شد. بیشترین مقدار عملکرد اقتصادی (kg.h-11290) و میزان پروتئین (mg.g-1841.42) با مصرف همزمان 10 تن در هکتار کود دامی و نیتروکسین و بالاترین مقدار آنتوسیانین کاسبرگ (μg.g-1 0.45) و کربوهیدرات (μg.g-110.35.7) در تیمار 20 تن در هکتار کود دامی و بیوسولفور+ فسفات بارور2 حاصل گردید. همچنین استفاده از 20 تن در هکتار کود دامی و تلفیق سه کود زیستی نیتروکسین، بیوسولفور و فسفات بارور2 سبب افزایش سبزینگی برگ، میزان کلروفیل a، b، کاروتنوئید، فسفر و پتاسیم نسبت به شاهد شد. نتایج نشان داد که مصرف همزمان کودهای دامی و زیستی، نسبت به مصرف جداگانه آنها می‌تواند در افزایش عملکرد اقتصادی و ویژگی‌های کیفی چای ترش نقش مؤثری را ایفا کند.
مه‌لقا قربانلی؛ غلامرضا بخشی‌خانیکی؛ انوشه ذاکری
چکیده
خشکی ازجمله تنش‌های فیزیکی است که به‌عنوان عامل محدودکننده رشد گیاهان در بیشتر نقاط جهان شناخته شده‌است. در این پژوهش بذر کتان (Linum usitatissimum L.) در گلدان‌های پلاستیکی حاوی شن- رس- خاک‌برگ با نسبت 1:1:2 کاشته شد. پس از کامل شدن سومین برگ اصلی گیاه، تنش در سه سطح براساس ظرفیت زراعی (شاهد FC، FC 3/2، FC 3/1) به مدت 10 روز اعمال شد. این آزمایش ...
بیشتر
خشکی ازجمله تنش‌های فیزیکی است که به‌عنوان عامل محدودکننده رشد گیاهان در بیشتر نقاط جهان شناخته شده‌است. در این پژوهش بذر کتان (Linum usitatissimum L.) در گلدان‌های پلاستیکی حاوی شن- رس- خاک‌برگ با نسبت 1:1:2 کاشته شد. پس از کامل شدن سومین برگ اصلی گیاه، تنش در سه سطح براساس ظرفیت زراعی (شاهد FC، FC 3/2، FC 3/1) به مدت 10 روز اعمال شد. این آزمایش با سه تکرار براساس طرحی کاملاً تصادفی انجام شد. به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر مکانیسمهای دفاعی غیرآنزیمی گیاه دارویی کتان، گیاهان ابتدا از گلدانها خارج و سپس میزان کاروتنوئید، آنتوسیانین، فلاونوئید، ترکیب‌های فنلی و پرولین در آنها اندازهگیری شد. نتایج آماری با استفاده از نرمافزار SPSS در سطح 05/0 نشان داد که میزان آنتوسیانین، ترکیب‌های فنلی و پرولین با افزایش تنش خشکی افزایش یافت و این افزایش معنی‌دار بود. لازم به ذکر است که تجمع پرولین در اندام هوایی بیشتر از ریشه می‌باشد. میزان فلاونوئید در شرایط FC 3/2 ابتدا افزایش و بعد کمی کاهش یافت، اما به هر حال در مقایسه با شاهد میزان فلاونوئید افزایش یافت. میزان کاروتنوئید در این آزمایش در برگ گیاه کتان کاهش معنی‌داری را با شاهد نشان داد.
