مریم پیروز؛ حمزه امیری؛ بهروز دوستی
چکیده
آویشن دنایی با نام علمی Thymus daenensis Celak.، گیاهی از تیره نعناعیان و از گونههای اندمیک جنس آویشن در ایران میباشد. با وجود نیاز روزافزون برای تکثیر انبوه این گیاه بهدلیل وجود انواع متابولیتهای ثانویه مفید، اطلاعات کمی در مورد روشهای ازدیاد آن وجود دارد. در این تحقیق برهمکنش بعضی از تیمارهای هورمونی بهمنظور ایجاد کشت درون شیشه ...
بیشتر
آویشن دنایی با نام علمی Thymus daenensis Celak.، گیاهی از تیره نعناعیان و از گونههای اندمیک جنس آویشن در ایران میباشد. با وجود نیاز روزافزون برای تکثیر انبوه این گیاه بهدلیل وجود انواع متابولیتهای ثانویه مفید، اطلاعات کمی در مورد روشهای ازدیاد آن وجود دارد. در این تحقیق برهمکنش بعضی از تیمارهای هورمونی بهمنظور ایجاد کشت درون شیشه برای کالزایی و ریزازدیادی گیاه آویشن دنایی در محیط کشت MS با غلظتهای مختلف از هورمونهای اندولاستیک اسید (IAA)، بنزیل آمینوپورین (BAP)، کینتین (Kin) و در حضور یا عدم حضور آسکوربیک اسید (AS) بررسی شد. نتایج نشان داد که شاخص کالوس، وزن تر و وزن خشک در قطعات میانگرهای نسبت به قطعات مریستم رأسی مناسبترند. باززایی گیاه از کالوس بدست آمده از جداکشتهای مریستم رأسی و میانگرهای واجد اختلاف معنیداری بوده و بهترین ترکیبهای هورمونی برای باززایی گیاه شامل NAA-Kin بهترتیب با غلظت (5/4-5/1) و NAA-BAP بهترتیب با غلظتهای (6-9) میلیگرم بر لیتر بود. تولید کالوس در قطعات میانگرهای اختلاف معنیداری نسبت به مریستم رأسی نشان داد و در ترکیب هورمونی Kin-NAA (9-3) میلیگرم بر لیتر و NAA-BAP (6-9) میلیگرم بر لیتر در حضور آسکوربیک اسید بهترین تراکم تولید کالوس بدست آمد. در مجموع از میان تیمارهای بکار برده شده، تیمار شاهد و تیمارهای هورمونی NAA و Kin اثرات مطلوبتری بر باززایی داشته و نیز کالزایی در قطعات میانگرهای بهتر انجام شده است.
حمزه امیری؛ حسین لاری یزدی؛ اکبر اسماعیلی؛ فرانک صمصامنیا؛ داریوش اقبالی؛ غلام حسن ویسکرمی؛ بهروز دوستی؛ احسان نورمحمدی
چکیده
گونه Scrophularia striata Boiss. متعلق به تیره Scrophulariaceae بوده که در استان لرستان با نام محلی تشنه دارو معروف است. این گیاه از دامنه کوههای شمال غرب شهرستان کوهدشت در منطقه تنگسیاب واقع در استان لرستان جمعآوری گردید و پس از خشک کردن گیاه در سایه، اسانسگیری از بخشهای هوایی آن شامل ساقه، برگ و میوه با روش تقطیر با آب انجام شد. شناسایی ترکیبهای ...
بیشتر
گونه Scrophularia striata Boiss. متعلق به تیره Scrophulariaceae بوده که در استان لرستان با نام محلی تشنه دارو معروف است. این گیاه از دامنه کوههای شمال غرب شهرستان کوهدشت در منطقه تنگسیاب واقع در استان لرستان جمعآوری گردید و پس از خشک کردن گیاه در سایه، اسانسگیری از بخشهای هوایی آن شامل ساقه، برگ و میوه با روش تقطیر با آب انجام شد. شناسایی ترکیبهای موجود در اسانس به وسیله کروماتوگراف گازی (GC) و کروماتوگراف گازی متصل به طیفسنج جرمی (GC/MS) انجام گردید. مطالعات آناتومیکی نیز توسط روش رنگآمیزی مضاعف با استفاده از دو رنگ سبز متیل و قهوهای بیسمارک انجام شد. آنالیز اسانس S. striata منجر به شناسایی 34 ترکیب شد که 3/90% از کل اسانس را شامل میشود. نتایج این بررسی نشان داد که لینالول (3/18%)، 6، 10، 14- تریمتیل پنتا دکان- 2- اون (4/8%)، دیبوتیل فتالات (9/6%) و بتا-داماسکون (9/5%) مهمترین ترکیبهای تشکیلدهنده اسانس را شامل میشوند. از طرف دیگر، بررسیهای آناتومیکی نیز نشان داد که در زیر اپیدرم و در منطقه پوست ایدیوبلاستهای ترشحکننده اسانس و ترکیبهای ترپنوئیدی مشاهده میشوند.
حمزه امیری؛ حسین لاری یزدی؛ بهروز دوستی؛ فرانک صمصامنیا
چکیده
جنس Oliveria متعلق به تیره چتریان بوده و فقط یک گونه با نام علمی Oliveria decumbens Vent دارد که اندمیک ایران است. از طرف دیگر اسانسها از متابولیتهای ثانویه گیاهی بوده که بهطور وسیعی در صنایع غذایی، دارویی و بهداشتی و بهعنوان ترکیبهایی با خاصیت ضدمیکروبی مورد استفاده قرار میگیرند. در این تحقیق گیاه Oliveria decumbens Vent. از دامنه کوههای شمال غرب ...
بیشتر
جنس Oliveria متعلق به تیره چتریان بوده و فقط یک گونه با نام علمی Oliveria decumbens Vent دارد که اندمیک ایران است. از طرف دیگر اسانسها از متابولیتهای ثانویه گیاهی بوده که بهطور وسیعی در صنایع غذایی، دارویی و بهداشتی و بهعنوان ترکیبهایی با خاصیت ضدمیکروبی مورد استفاده قرار میگیرند. در این تحقیق گیاه Oliveria decumbens Vent. از دامنه کوههای شمال غرب شهرستان کوهدشت در منطقه تنگسیاب واقع در استان لرستان جمعآوری گردید و پس از خشککردن گیاه در سایه، اسانسگیری از آن با روش تقطیر با آب انجام شد. شناسایی ترکیبهای موجود در اسانس به وسیله کروماتوگراف گازی (GC) و کروماتوگراف گازی متصل به طیفسنج جرمی (GC/MS) انجام شد. مطالعات آناتومیکی نیز توسط روش رنگآمیزی مضاعف با استفاده از دو رنگ سبز متیل و قهوهای بیسمارک انجام شد. نتایج این بررسی منجر به شناسایی 16 ترکیب در اسانس این گیاه شد که 5/96% از کل ترکیبهای اسانس را شامل شده و تیمول (3/49%)، گاما-ترپینن (1/23%) و پارا-سیمن (0/10%) ترکیبهای اصلی آن محسوب میشدند. بنابراین بررسی نتایج آناتومیکی نشان داد که در سطح برگهای این گیاه کرکهای غیرترشحی دیده میشوند، در حالی که در قسمتهای درونی پوست ساقه کانالهای ترشحی مشاهده میشوند که محل تشکیل اسانس در این گیاه هستند.
حمزه امیری
دوره 24، شماره 2 ، مرداد 1387، ، صفحه 217-224
چکیده
Zosimia absinthifolia (Vent.) Link. گیاهی است علفی و پایا، متعلق به تیره چتریان که در مناطق وسیعی از ایران رشد میکند. بخشهای هوایی گیاه مورد نظر از ارتفاعات شهرستان الشتر واقع در شمال استان لرستان جمعآوری گردید و پس از خشک شدن در سایه جهت اسانسگیری با روش تقطیر با آب (Hydrodistillation) مورد استفاده قرار گرفت. بازده اسانس در مراحل قبل از گلدهی، گلدهی و ...
بیشتر
Zosimia absinthifolia (Vent.) Link. گیاهی است علفی و پایا، متعلق به تیره چتریان که در مناطق وسیعی از ایران رشد میکند. بخشهای هوایی گیاه مورد نظر از ارتفاعات شهرستان الشتر واقع در شمال استان لرستان جمعآوری گردید و پس از خشک شدن در سایه جهت اسانسگیری با روش تقطیر با آب (Hydrodistillation) مورد استفاده قرار گرفت. بازده اسانس در مراحل قبل از گلدهی، گلدهی و میوهدهی بهترتیب 42/0%، 65/0% و 8/0% (w/w) بود. اسانس بدست آمده از این گیاه بهوسیله دستگاههای GC و GC-MS آنالیز گردید. 47 ترکیب در روغن اسانسی مرحله قبل از گلدهی، 38 ترکیب در اسانس مرحله گلدهی و 37 ترکیب در اسانس مرحله میوهدهی این گیاه شناسایی گردید. n-اکتانول، جرماکرن-دی، بتا-کاریوفیلن، آلفا-پینن، لیمونن، اکتیل استات، کاریوفیلن اکسید و n-اکتانال ترکیبهای شاخص اسانس گیاه در طی مراحل مختلف رشد میباشند.
حمزه امیری
دوره 23، شماره 1 ، اردیبهشت 1386، ، صفحه 121-127
چکیده
جاشیر (Prangos ferulacea Lindl.)گیاهی است پایا، بلند و معطر متعلق به تیره چتریانکه دارای ارزش علوفهای زیادی است و در پزشکی سنتی نیز مورد استفاده قرار میگیرد. بخشهای هوایی گیاه مذکور از ارتفاعات شمال غرب شهرستان بروجرد واقع در استان لرستان جمع آوری گردید و پس از خشک کردن گیاه در سایه اسانسگیری از آن با روش تقطیر با آبصورت گرفت. نتایج بررسیهای ...
بیشتر
جاشیر (Prangos ferulacea Lindl.)گیاهی است پایا، بلند و معطر متعلق به تیره چتریانکه دارای ارزش علوفهای زیادی است و در پزشکی سنتی نیز مورد استفاده قرار میگیرد. بخشهای هوایی گیاه مذکور از ارتفاعات شمال غرب شهرستان بروجرد واقع در استان لرستان جمع آوری گردید و پس از خشک کردن گیاه در سایه اسانسگیری از آن با روش تقطیر با آبصورت گرفت. نتایج بررسیهای کمی در این مورد نشان داد که بیشترین مقدار اسانس در مرحله قبل از گلدهی (1/2%) وکمترین میزان اسانس مربوطه به مرحله میوه دهی(2/1%) میباشد. شناسایی ترکیبهای موجود در اسانس به وسیله کروماتوگراف گازی متصل به طیفسنج جرمی(GC/MS) انجام شد. نتایج نشان داد که ترکیبهای اصلی اسانس این گیاه در هر سه مرحله ترکیبهای مونوترپنی به ویژه آلفا و بتا-پینن میباشند، به طوری که این دو ترکیب در اسانس بیش از 65 درصد از حجم اسانس را تشکیل میدهند. از ترکیبهای مهم دیگر این اسانس آلفا-ترپینولن میباشد. از تغییرات کیفی قابل مشاهده در مراحل رشد و نموی این گیاه میتوان به بالا بودن درصد آلفا و بتا-پینن در مرحله قبل از گلدهی نسبت به مراحل رشد بعدی گیاه اشاره کرد. از طرف دیگر بتا-کاریوفیلن فقط در مرحله میوه دهی و آلفا-فلاندرن و گاما-ترپینن در مراحل گلدهی و میوهدهی مشاهده میشوند.
حمزه امیری؛ محمد هادی مشکات السادات؛ حسین لاری یزدی؛ اردشیر گودرزی
دوره 22، شماره 3 ، آبان 1385، ، صفحه 270-275
چکیده
Salvia reuteranaگیاهی علفی و پایا متعلق به تیره نعناع است که در بعضی از مناطق ایران از جمله استان لرستان به صورت وحشی می روید. بخش های هوایی این گیاه در مرحله پس از گلدهی از ارتفاعات شمال شهرستان الشتر واقع در استان لرستان در اوایل خرداد ماه 1384 جمع آوری گردید و پس از خشک شدن در سایه، با روش تقطیر با آب (Hydro-distillation) مورد اسانس گیری قرار گرفت (بازده ...
بیشتر
Salvia reuteranaگیاهی علفی و پایا متعلق به تیره نعناع است که در بعضی از مناطق ایران از جمله استان لرستان به صورت وحشی می روید. بخش های هوایی این گیاه در مرحله پس از گلدهی از ارتفاعات شمال شهرستان الشتر واقع در استان لرستان در اوایل خرداد ماه 1384 جمع آوری گردید و پس از خشک شدن در سایه، با روش تقطیر با آب (Hydro-distillation) مورد اسانس گیری قرار گرفت (بازده اسانس 8/0% بود). اسانس بدست آمده از این گیاه به وسیله دستگاه کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) تجزیه گردید.46 ترکیب در اسانس این گیاه شناسایی گردیدکه 7/91% از کل اسانس را شامل می شود. جرماکرن D (5/27%)، بتا کاریوفیلن(5/15%)، لینالول (5/12%)، بی سیکلو جرماکرن (2/9%)، کاریوفیلن اکسید (3/6%) و اسپاتولنول (7/5%) ترکیبهای اصلی روغن اسانسی این گونه را تشکیل می دهند.