محمدتقی درزی؛ محمد رضا حاج سید هادی
چکیده
به‌منظور بررسی اثر کاربرد کودهای آلی و زیستی بر برخی ویژگی‌های کمّی و کیفی گیاه دارویی بادرشبی (Dracocephalum moldavica L.)، آزمایشی به‌صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی شرکت کشاورزی ران در شهرستان فیروزکوه در سال 1394 انجام شد. تیمارها شامل 20 تن کود دامی در هکتار، 10 تن ورمی‌کمپوست در هکتار، کود زیستی (نیتروکسین ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر کاربرد کودهای آلی و زیستی بر برخی ویژگی‌های کمّی و کیفی گیاه دارویی بادرشبی (Dracocephalum moldavica L.)، آزمایشی به‌صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی شرکت کشاورزی ران در شهرستان فیروزکوه در سال 1394 انجام شد. تیمارها شامل 20 تن کود دامی در هکتار، 10 تن ورمی‌کمپوست در هکتار، کود زیستی (نیتروکسین + بیوسوپرفسفات)، 10 تن کود دامی همراه با 5 تن ورمی‌کمپوست در هکتار، 20 تن کود دامی در هکتار همراه با کود زیستی، 10 تن ورمی‌کمپوست در هکتار همراه با کود زیستی، 10 تن کود دامی و 5 تن ورمی‌کمپوست در هکتار همراه با کود زیستی و شاهد کود شیمیایی (NPK به میزان 80، 70 و 80 کیلوگرم در هکتار) بودند. نتایج نشان داد که تیمارها تأثیر معنی‌داری بر صفات مورد مطالعه بجز ارتفاع بوته داشتند، به‌طوری که بیشترین تعداد سرشاخه گلدار در بوته (1/17)، وزن خشک گل (4/4 گرم بر بوته)، وزن خشک بوته (38/12 گرم بر بوته) و عملکرد خشک سرشاخه گلدار (2032 کیلوگرم در هکتار) در تیمار کاربرد 10 تن کود دامی همراه با 5 تن ورمی‌کمپوست حاصل شد. همچنین بیشترین میزان اسانس (54/0%) و درصد ژرانیول در اسانس (95/7%) در تیمار مصرف 10 تن ورمی‌کمپوست بدست آمد.
فاطمه قبادی؛ مجید قربانی جاوید؛ علی سروش‌زاده
چکیده
به‌منظور ارزیابی میزان عملکرد گل و کلاله و همچنین صفات رویشی زعفران (Crocus sativus L.) تحت تأثیر تاریخ‌های کشت و اندازه بنه، پژوهشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی پردیس ابوریحان-دانشگاه تهران واقع در منطقه پاکدشت در دشت خشک ورامین در سال زراعی 93-1392 اجرا شد. تیمارهای تاریخ کشت، 20 خرداد، 16 ...
بیشتر
به‌منظور ارزیابی میزان عملکرد گل و کلاله و همچنین صفات رویشی زعفران (Crocus sativus L.) تحت تأثیر تاریخ‌های کشت و اندازه بنه، پژوهشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی پردیس ابوریحان-دانشگاه تهران واقع در منطقه پاکدشت در دشت خشک ورامین در سال زراعی 93-1392 اجرا شد. تیمارهای تاریخ کشت، 20 خرداد، 16 شهریور، 5 مهر و 20 مهر و دو وزن بنه مادری، 14-10 گرم و 9-5 گرم، در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که میزان عملکرد گل و کلاله در بنه‌های بزرگ کشت شده در تاریخ 20 خرداد حدود 50% بیشتر از سایر تاریخ‌های کشت و بعد از این تاریخ، عملکرد در تاریخ کاشت 5 مهر حدود 25% بیش از سایر تاریخ‌ها بود. اما این اختلاف نسبت به تاریخ کشت 16 شهریور معنی‌دار نبود. در تاریخ کشت 20 مهرماه نسبت به سایر تاریخ‌های کشت کمترین عملکرد گل و کلاله حاصل شد، به‌طوری که این صفات در بنه‌های سنگین نسبت به بنه‌های سبک در تمام تاریخ‌های کشت بیشتر بود. در تاریخ کشت 20 خرداد طول گل و تعداد جوانه سبز شده بیشتر از بقیه بود. همچنین تاریخ‌های کشت 20 خرداد و 16 شهریور دارای بیشترین وزن خشک کل برگ، بیشترین طول برگ‌ها در جوانه اصلی و فرعی بودند که در تولید بنه‌های دختری در سال بعد می‌تواند مؤثر باشد. نتایج نشان داد که تمام صفات رویشی در بنه‌های درشت بیشتر از ریز بود. به‌طور کلی نتایج بیانگر آن است که کشت بنه درشت 14-10 گرمی در تاریخ20 خرداد می‌تواند باعث بهبود عملکرد و صفات رویشی زعفران در دشت ورامین گردد.
فرشته قانع‌پسند؛ محمدرضا حاج سید هادی
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر کودهای زیستی تأمین‌کننده نیتروژن و کود دامی بر عملکرد و اسانس گیاه دارویی سیاهدانه (Nigella sativa L.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی شرکت کشاورزی ران در منطقه فیروزکوه در سال زراعی 1391 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل کود دامی در چهار سطح (عدم مصرف، 5/2، 5 ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر کودهای زیستی تأمین‌کننده نیتروژن و کود دامی بر عملکرد و اسانس گیاه دارویی سیاهدانه (Nigella sativa L.)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی شرکت کشاورزی ران در منطقه فیروزکوه در سال زراعی 1391 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل کود دامی در چهار سطح (عدم مصرف، 5/2، 5 و 5/7 تن در هکتار) و باکتری‌های تثبیت‌کننده نیتروژن در چهار سطح (عدم تلقیح، تلقیح با ازتوباکتر، تلقیح با آزوسپیریلوم و تلقیح توأم با ازتوباکتر و آزوسپیریلوم) بودند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بیشترین ارتفاع بوته (8/47 سانتی‌متر)، درصد اسانس در دانه (14/0%) و عملکرد اسانس (31/768 گرم در هکتار) در کاربرد 5/7 تن کود دامی در هکتار بدست آمد، در حالی‌که بیشترین عملکرد زیستی (16/1829 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد دانه (22/556 کیلوگرم در هکتار) از تیمار پنج تن کود دامی در هکتار حاصل شد. کمترین میزان صفات مورد بررسی از تیمار شاهد یا عدم مصرف کود دامی بدست آمد. بیشتر صفات تحت تأثیر مثبت و معنی‌دار تلقیح بذر با باکتری‌های ازتوباکتر و آزوسپیریلوم قرار گرفتند. بیشترین ارتفاع (61/49 سانتی‌متر)، عملکرد دانه (41/553 کیلوگرم در هکتار)، شاخص برداشت (71/37%)، عملکرد زیستی (21/1697 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد اسانس (09/664 گرم در هکتار) از تلقیح توأم بذر با ازتوباکتر و آزوسپیریلوم بدست آمد. کمترین مقادیر نیز از تیمار شاهد یا عدم تلقیح بذر با باکتری‌های تثبیت‌کننده نیتروژن بدست آمد.
عباس زارع‌زاده؛ سیدرضا طبایی عقدایی؛ علی میرحسینی؛ محمدرضا عرب‌زاده؛ لیلا میرجانی
چکیده
جنس Satureja متعلق به خانواده Lamiaceae بوده و گونههای مختلف از آن در سراسر جهان یافت می‌شود. در ایران گونههای یکساله و چندساله این گیاه دارویی یه صورت خودرو رویش دارند که از میان آنها 9 گونه انحصاری کشور ما هستند. در این تحقیق، مرزههای چندساله ایران در ایستگاه تحقیقات گیاهان دارویی استان یزد در سال‌های 1392- 1388 مورد ارزیابی قرار ...
بیشتر
جنس Satureja متعلق به خانواده Lamiaceae بوده و گونههای مختلف از آن در سراسر جهان یافت می‌شود. در ایران گونههای یکساله و چندساله این گیاه دارویی یه صورت خودرو رویش دارند که از میان آنها 9 گونه انحصاری کشور ما هستند. در این تحقیق، مرزههای چندساله ایران در ایستگاه تحقیقات گیاهان دارویی استان یزد در سال‌های 1392- 1388 مورد ارزیابی قرار گرفتند. اکسشنهای برخی گونههای جنس Satureja در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار کشت گردید. از صفات مختلف شامل درصد استقرار گیاه، ارتفاع گیاه، قطر تاج پوشش، عملکرد تر و خشک اندام هوایی و میزان اسانس اندازه‌گیری بعمل آمد. تجزیه واریانس دادهها، اختلاف معنی‌داری (p<0.01) میان اکسشنها برای صفات وزن تر و خشک اندام هوایی، وزن خشک برگ، بازده اسانس، ارتقاع و قطر تاج پوشش نشان داد. براساس مقایسه میانگین صفات به روش دانکن، SKM (S. bachtiarica) از یزد، 107 (S. spicigera) از گیلان، 15 (S. rechingeri) از ایلام، 123-1 و 123-2 (S. mutica) از خراسان به لحاظ صفات زراعی ارزشمند مانند درصد استقرار، عملکرد اندام هوایی و میزان اسانس، اکسشنهای برتر بودند.
بهجت پورسینا؛ پریسا سلیمانی رودی؛ محمد صدقی؛ علی طیبی‌پور
چکیده
به‌منظور بررسی اثر استفاده از نعناع (Mentha piperita L.)، آویشن (Thymus vulgaris L.) و به‌ویژه کاسنی (Chicorium intybus L.) بر عملکرد و مورفولوژی روده در جوجه‌های گوشتی، آزمایشی با 360 قطعه جوجه گوشتی یک‌روزه از سویه تجاری راس 308 در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تیمار در 3 تکرار و 40 قطعه جوجه گوشتی در هر تکرار (20 قطعه نر و 20 قطعه ماده) طراحی شد. تیمارهای آزمایشی شامل: ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر استفاده از نعناع (Mentha piperita L.)، آویشن (Thymus vulgaris L.) و به‌ویژه کاسنی (Chicorium intybus L.) بر عملکرد و مورفولوژی روده در جوجه‌های گوشتی، آزمایشی با 360 قطعه جوجه گوشتی یک‌روزه از سویه تجاری راس 308 در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تیمار در 3 تکرار و 40 قطعه جوجه گوشتی در هر تکرار (20 قطعه نر و 20 قطعه ماده) طراحی شد. تیمارهای آزمایشی شامل: جیره شاهد، جیره شاهد به‌علاوه پودر کاسنی و جیره شاهد به‌علاوه مخلوط پودر گیاهان کاسنی، نعناع و آویشن بود. جیره‌های آزمایشی در سه دوره 10-0، 24-11 و 42-25 روزگی استفاده شدند. صفات عملکردی شامل افزایش وزن بدن، خوراک مصرفی و ضریب تبدیل غذایی به‌صورت دوره‌ای اندازه‌گیری شدند. در 42 روزگی، برای بررسی اثر تیمارهای اعمال شده بر طول پرز، عمق کریپت و نسبت آنها در ژئوژنوم و ایلئوم، 6 پرنده از هر تیمار به‌صورت تصادفی کشتار شد. نتایج این مطالعه نشان داد که افزودن کاسنی یا مخلوط کاسنی، نعناع و آویشن سبب افزایش وزن بدن و مصرف خوراک شد (p<0.05) که بیشترین افزایش وزن بدن و کمترین ضریب تبدیل غذایی مربوط به گروهی بود که با جیره حاوی کاسنی تغذیه شده بودند. نتایج حاصل از بافت‌شناسی روده نشان داد که طول پرز، عمق کریپت و نسبت طول پرز به عمق کریپت در ژئوژنوم و ایلئوم تحت تأثیر تیمارهای غذایی قرار نگرفت. به‌طور کلی نتایج این آزمایش نشان داد که افزودن گیاه دارویی نعناع، آویشن و به‌ویژه کاسنی سبب بهبود عملکرد جوجه‌های گوشتی شد و بر مورفولوژی بافت روده جوجه‌های گوشتی اثری نداشت.
غزاله رمضان؛ بهلول عباسزاده
چکیده
در میان تنش‌های غیرزنده، خشکی مهمترین مشکل زراعی است که باعث کاهش عملکرد محصولاتی می‌شود که به‌صورت دائم یا دوره‌ای در معرض آن قرار می‌گیرند. Nepeta pogonosperma Jamzad et Assadi گیاهی چندساله و متعلق به تیره نعناعیان می‌باشد. ایران منطقه‌ای خشک و نیمه‌خشک بوده و بیشتر زمین‌‌های زراعی با مشکل کم‌آبی مواجه می‌باشند که این پدیده عمده‌ترین ...
بیشتر
در میان تنش‌های غیرزنده، خشکی مهمترین مشکل زراعی است که باعث کاهش عملکرد محصولاتی می‌شود که به‌صورت دائم یا دوره‌ای در معرض آن قرار می‌گیرند. Nepeta pogonosperma Jamzad et Assadi گیاهی چندساله و متعلق به تیره نعناعیان می‌باشد. ایران منطقه‌ای خشک و نیمه‌خشک بوده و بیشتر زمین‌‌های زراعی با مشکل کم‌آبی مواجه می‌باشند که این پدیده عمده‌ترین دلیل کاهش عملکرد محسوب می‌شود. به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی و فاصله کاشت بر گیاه Nepeta pogonosperma، تحقیقی در شرایط مزرعه در سال‌های 91-1390 در ایستگاه تحقیقات البرز (مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور) اجرا شد. این آزمایش در قالب فاکتوریل و بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا گردید. عامل فاصله کاشت در 4 سطح (20×20، 30×30، 40×40 و 50×50 سانتی‌متر) و عامل خشکی در 3 سطح آبیاری (30، 60 و 90 درصد ظرفیت زراعی) اعمال شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر متقابل تنش خشکی×فاصله کاشت بر قطر ساقه اصلی و درصد اسانس در سطح 5% معنی‌دار بود. اثر تنش خشکی و فاصله کاشت بر طول و عرض برگ، طول گل‌آذین، عملکرد در هکتار، درصد و عملکرد اسانس، تعداد ساقه گلدار و کل ساقه‌ها و تعداد گل‌آذین معنی‌دار بود. مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که بیشترین عرض برگ (mm9/15)، طول برگ (mm5/40) و عملکرد اندام هوایی در هکتار (kg/ha3391) مربوط به تیمار بدون تنش خشکی (FC %90) بود. بیشترین تعداد ساقه بدون گل (Number/plant47)، تعداد ساقه گلدار (Number/plant41)، تعداد کل ساقه (Number/plant88)، تعداد گل‌آذین (Number/plant6/15)، و بیشترین عملکرد اندام هوایی در هکتار (kg/ha5185)، درصد اسانس (21/3%) و عملکرد اسانس (kg/ha122) مربوط به فاصله کاشت 20×20 سانتی‌متر بود. نتایج این بررسی نشان داد که به‌منظور دستیابی به بیشترین عملکرد اندام هوایی و عملکرد اسانس میتوان از تراکم 20×20 در سطح تنش 60% ظرفیت زراعی استفاده کرد.
محمدتقی درزی؛ عادل آخانی
چکیده
به‌منظور بررسی اثر کود بیولوژیک و تراکم بوته بر عملکرد و اسانس گیاه دارویی گشنیز (Coriandrum sativum L.)، شامل وزن هزاردانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، میزان اسانس و عملکرد اسانس، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل با استفاده از دو عامل کود بیولوژیک نیتروکسین (عدم تلقیح، تلقیح با بذر، محلول‌پاشی بر روی بوته در مرحله ساقه رفتن و تلقیح با بذر+محلول‌پاشی ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر کود بیولوژیک و تراکم بوته بر عملکرد و اسانس گیاه دارویی گشنیز (Coriandrum sativum L.)، شامل وزن هزاردانه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، میزان اسانس و عملکرد اسانس، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل با استفاده از دو عامل کود بیولوژیک نیتروکسین (عدم تلقیح، تلقیح با بذر، محلول‌پاشی بر روی بوته در مرحله ساقه رفتن و تلقیح با بذر+محلول‌پاشی بر روی بوته در مرحله ساقه رفتن) و تراکم بوته (5/12، 7/16 و 25 بوته در مترمربع) در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با دوازده تیمار و سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی شرکت کشاورزی ران در شهرستان فیروزکوه در سال 1390 مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بیشترین وزن هزاردانه (04/5 گرم)، عملکرد بیولوژیک (9/5727 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد دانه (1/630 کیلوگرم در هکتار)، میزان اسانس در دانه (26/0%) و عملکرد اسانس (60/1 کیلوگرم در هکتار) در تیمار تلقیح نیتروکسین با بذر همراه با محلول‌پاشی بر روی بوته در مرحله ساقه رفتن حاصل شد. تراکم بوته نیز دارای تأثیر معنی‌داری بر روی صفات مورد بررسی بود، به‌طوری که بیشترین عملکرد بیولوژیک (1/6853 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد دانه (8/755 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد اسانس (13/1 کیلوگرم در هکتار) در تراکم 25 بوته در مترمربع و نیز بیشترین میزان اسانس (19/0%) در تراکم 7/16 بوته در مترمربع بدست آمد. طبق نتایج حاصل، تیمار شامل مصرف دو بار کود بیولوژیک نیتروکسین و استفاده از تراکم 25 بوته در مترمربع، بهترین نتیجه را داشته است.
علی نوبخت
چکیده
این آزمایش به‌منظور بررسی اثراتسطوح مختلف پودر قسمت‌های هوایی گیاه دارویی خارمریم (Silybum marianum L.) بر عملکرد، صفات کیفی تخم‌مرغ، فراسنجه‌های بیوشیمیایی و سلول‌های ایمنی خون مرغ‌های تخم‌گذار انجام شد. تعداد 240 قطعه مرغ تخم‌گذار سویه‌‌های-لاین W36، از سن 65 تا 76 هفتگی در پنج تیمار، چهار تکرار و 12 قطعه مرغ در هر تکرار در قالب یک طرح ...
بیشتر
این آزمایش به‌منظور بررسی اثراتسطوح مختلف پودر قسمت‌های هوایی گیاه دارویی خارمریم (Silybum marianum L.) بر عملکرد، صفات کیفی تخم‌مرغ، فراسنجه‌های بیوشیمیایی و سلول‌های ایمنی خون مرغ‌های تخم‌گذار انجام شد. تعداد 240 قطعه مرغ تخم‌گذار سویه‌‌های-لاین W36، از سن 65 تا 76 هفتگی در پنج تیمار، چهار تکرار و 12 قطعه مرغ در هر تکرار در قالب یک طرح کاملاً تصادفی مورد استفاده قرار گرفتند. پودر گیاه خارمریم مورد استفاده صفر، 5/0، 1، 5/1 و 2 درصد جیره بود. نتایج نشان داد که استفاده از پودر گیاه خارمریم تا 2% نسبت به شاهد موجب افزایش وزن تخم‌مرغ، درصد تولید تخم‌مرغ، توده تخم‌مرغ تولیدی و خوراک مصرفی گردید (05/0>p). در حالی‌که بیشترین وزن مخصوص تخم‌مرغ، در بالاترین درصد پوسته با استفاده از 1% خارمریم مشاهده شد (01/0>p). استفاده از خارمریم موجب کاهش سطح تریگلیسرید، کلسترول، آلبومین و پروتئین تام خون مرغها شد (05/0>p). 2% خارمریم در جیره اثرات افزایشی بر سطح هماتوکریت، هموگلوبین و گلبولهای سفید خون مرغها داشت (05/0>p). به‌طور کلی در مرغ‌های تخم‌گذار استفاده از پودر گیاه خارمریم تا سطح 2% جیره، موجب بهبود عملکرد، صفات کیفی تخم‌مرغ و پارامتر‌های بیوشیمیایی و سلول‌های خون شد.
عزیزه فرجی؛ بهروز اسماعیل‌پور؛ فاطمه سفیدکن؛ بهلول عباسزاده؛ کاظم خاوازی
چکیده
به‌منظور بررسی اثر سالیسیلیک اسید و پوتریسین بر عملکرد گیاه، عملکرد اسانس و اجزای اسانس گیاه مرزه (Satureja hortensis L.)، آزمایشی در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا شد. سالیسیلیک اسید به‌صورت محلول‌پاشی، در 4 غلظت (0، 1، 2 و 3 میلی‌مولار بر لیتر) و محلول‌پاشی پوتریسین نیز در 5 غلظت (0، 5/0، 1، 5/1 و 2 میلی‌مولار بر لیتر) در سه مرحله (مرحله ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر سالیسیلیک اسید و پوتریسین بر عملکرد گیاه، عملکرد اسانس و اجزای اسانس گیاه مرزه (Satureja hortensis L.)، آزمایشی در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا شد. سالیسیلیک اسید به‌صورت محلول‌پاشی، در 4 غلظت (0، 1، 2 و 3 میلی‌مولار بر لیتر) و محلول‌پاشی پوتریسین نیز در 5 غلظت (0، 5/0، 1، 5/1 و 2 میلی‌مولار بر لیتر) در سه مرحله (مرحله شروع ساقه‌‌دهی، ابتدای مرحله غنچه‌دهی، شروع مرحله گلدهی) بکار برده شدند. نتایج نشان داد که اثر محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید و پوتریسین بر وزن خشک و عملکرد اندام هوایی کل، برگ و گل‌آذین، کلروفیل کل، درصد وزنی، بازده و عملکرد اسانس گیاه مرزه و نیز ترکیب‌های اسانس گیاه مرزه در سطح 1% معنی‌دار بود. بیشترین مقدار وزن خشک اندام هوایی (g/p63/45)، عملکرد اندام هوایی (kg/ha5070)، وزن خشک برگ (g/p39/6)، عملکرد برگ (kg/ha710)، وزن خشک گل‌آذین (g/p65/15)، عملکرد گل‌آذین (kg/ha1739) و کلروفیل کل (mg/l44/1) مربوط به محلول‌پاشی با 3 میلی‌مولار سالیسیلیک اسید بود و بیشترین میزان بازده اسانس (35/2%) و عملکرد اسانس (76/76) در تیمار 5/1 میلی‌مولار بر لیتر پوتریسین مشاهده شد. بیشترین میزان تیمول (76/47%) به‌عنوان ترکیب شاخص گیاه مرزه در تیمار 2 میلی‌مولار بر لیتر سالیسیلیک اسید حاصل شد و بیشترین میزان آلفا-پینن، لیمونن و ترانس-بتا-اوسیمن در گیاهان تیمار شده با 50 میلی‌گرم بر لیتر پوتریسین تولید گردید.
مرضیه فوادالدینی؛ محمدجواد ثقه‌الاسلامی؛ سیدغلامرضا موسوی
چکیده
به‌منظور بررسی اثر تنش کم‌آبی و تاریخ کاشت بر برخی صفات کاسنی (Cichorium intybus L.)، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 91-90 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل چهار سطح آبیاری 100، 75، 50 و 25 درصد تبخیر و تعرق گیاه مرجع (ET0) به‌عنوان کرت اصلی ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر تنش کم‌آبی و تاریخ کاشت بر برخی صفات کاسنی (Cichorium intybus L.)، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 91-90 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل چهار سطح آبیاری 100، 75، 50 و 25 درصد تبخیر و تعرق گیاه مرجع (ET0) به‌عنوان کرت اصلی و سه تاریخ کاشت (26/12/90، 14/1/91 و 7/2/91) به‌عنوان کرت فرعی بودند. نتایج آزمایش نشان داد تنش کم‌آبی کلیه صفات بجز نسبت وزن خشک ریشه به اندام هوایی را تحت تأثیر قرار داد. به‌طوری که بیشترین ارتفاع بوته، طول، قطر و تعداد انشعابات ریشه، عملکرد خشک اندام هوایی، عملکرد خشک ریشه، ماده خشک کل (زیست‌توده) و نسبت وزن خشک ریشه به اندام هوایی از تیمار آبیاری معادل ET0 100% و بیشترین بازدهی مصرف آب از تیمار آبیاری معادل ET0 25% بدست آمدند. مقایسه میانگین‌ها نشان داد که تاریخ کاشت26 اسفند در کلیه صفات بجز نسبت ریشه به اندام هوایی، بیشترین مقدار را داشت. اثر متقابل عوامل نیز بر تعداد شاخه جانبی، عملکرد خشک ساقه، عملکرد خشک اندام هوایی، عملکرد خشک ریشه و بهره‌وری آب معنی‌دار شد. به‌طور کلی، کاشت کاسنی در اواخر اسفند ماه، به‌دلیل تعداد چین بیشتر، از عملکرد و بهره‌وری آب بیشتری برخوردار بود. همچنین تیمار آبیاری معادل ET0 50% در تاریخ کاشت 26 اسفند به دلیل آن که از نظر ماده خشک کل با تیمار آبیاری معادل ET0 100% در این تاریخ کاشت تفاوت معنی‌داری نداشت، به‌ویژه در شرایط کمبود رطوبت، قابل توصیه است.
مجید دشتی؛ مهدی میرزا؛ محمد کافی؛ حسین توکلی
چکیده
به‌منظور مطالعه تأثیر تنش کمبود آب بر عملکرد کمّی و ترکیب‌های اسانس گیاه دارویی نوروزک (Salvia leriifolia Benth.) آزمایشی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی انجام شد. تیمارهای مختلف آبیاری براساس میزان تبخیر و تعرق واقعی در 4 سطح به میزان 100% (آبیاری کامل)، 6/66% (تنش متوسط)، 3/33% (تنش شدید) و بدون آبیاری (شاهد) در قالب طرح بلوک کامل ...
بیشتر
به‌منظور مطالعه تأثیر تنش کمبود آب بر عملکرد کمّی و ترکیب‌های اسانس گیاه دارویی نوروزک (Salvia leriifolia Benth.) آزمایشی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی انجام شد. تیمارهای مختلف آبیاری براساس میزان تبخیر و تعرق واقعی در 4 سطح به میزان 100% (آبیاری کامل)، 6/66% (تنش متوسط)، 3/33% (تنش شدید) و بدون آبیاری (شاهد) در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار اعمال گردید. نتایج نشان دادند که درصد اسانس برگهای سبز و ساقه گل‌دهنده در تیمارهای تنش شدید و بدون آبیاری به‌طور معنی‌داری (05/0≥p) بیشتر از تیمار آبیاری کامل بود. بالاترین عملکرد ماده خشک برگ و ساقه گل‌دهنده در تیمار آبیاری کامل و کمترین مقدار آن در تیمار شاهد مشاهده شد. تنش آب عملکرد اسانس برگ و ساقه گل‌دهنده را به‌طور معنی‌داری کاهش داد، اما عملکرد اسانس تحت تأثیر تنش آبی متوسط قرار نگرفت. نتایج همچنین نشان دادند که ترکیب‌های اصلی اسانس در کلیه سطوح تنش کمبود آب شامل 8،1-سینئول، بتا-پینن و بورنئول بودند که در مجموع نزدیک به 50% از کل اجزای اسانس برگهای سبز را در تیمار آبیاری کامل شامل شدند. با افزایش شدت تنش آب، میزان این ترکیب‌ها به‌تدریج در اسانس افزایش یافته، به‌طوری که در تیمار بدون آبیاری، ترکیب‌های فوق به‌ترتیب به میزان 1/21، 7 و 3/15 درصد در برگهای سبز، و 39، 12 و 55 درصد در ساقه گل‌دهنده در مقایسه با تیمار آبیاری کامل افزایش یافته و ترکیب‌های سدرن-13-اُل و دلتا-کادینن در تیمار بدون آبیاری به‌ترتیب به میزان 5/58% و 46% در برگهای سبز و 52% و 14% در ساقه گل‌دهنده کاهش نشان دادند.
شاهین شرف‌الدین شیرازی؛ فائزه فاضلی
چکیده
آویشن، گیاهی چندساله از خانواده نعناع و از گیاهان دارویی با ارزش در دنیاست. گونه آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak.) در بسیاری از مناطق ایران پراکنش دارد. به‌منظور بررسی اثر میکروکلات آهن و سولفات آهن بر ارتفاع گیاه، سطح تاج پوشش، عملکرد ماده تر، عملکرد ماده خشک و میزان جذب N، P، K و Fe در برگ‌ها، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های ...
بیشتر
آویشن، گیاهی چندساله از خانواده نعناع و از گیاهان دارویی با ارزش در دنیاست. گونه آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak.) در بسیاری از مناطق ایران پراکنش دارد. به‌منظور بررسی اثر میکروکلات آهن و سولفات آهن بر ارتفاع گیاه، سطح تاج پوشش، عملکرد ماده تر، عملکرد ماده خشک و میزان جذب N، P، K و Fe در برگ‌ها، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار با سه سطح 0، 3 و 6 کیلوگرم در هکتار میکروکلات آهن (0n، 3n و 6n) و سولفات آهن (0i، 3i و 6i) به‌صورت محلول‌پاشی (محلول 3 و 6 گرم در لیتر در مترمربع) در سه مرحله در سال زراعی 1391 در ایستگاه تحقیقات مراتع همند آبسرد انجام شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که اثر ساده عامل‌ها هر یک به تنهایی بر صفات ارتفاع گیاه در سطح 5% (63/28 سانتی‌متر)، عملکرد ماده تر و عملکرد ماده خشک (به‌ترتیب 5110 و 2613 کیلوگرم در هکتار از تیمار 6n) و اثر متقابل عامل‌ها بر صفات سطح تاج‌پوشش (81/47 سانتی‌متر مربع از تیمار 0i6n)، میزان جذب N (10/1% از تیمار 0i6n)، میزان جذب P (14/1 گرم بر کیلوگرم وزن خشک برگ از تیمار 6i6n)، میزان جذب K (89/15 گرم بر کیلوگرم وزن خشک برگ از تیمار 0i6n) و میزان جذب Fe (70/1 گرم بر کیلوگرم وزن خشک برگ از تیمار 6i6n) در سطح 1% معنی‌دار بود. با توجه به نتایج حاصل، استفاده از 6 کیلوگرم در هکتار از میکروکلات آهن برای افزایش عملکرد آویشن مناسب می‌باشد.
سمیرا نصیرزاده؛ سیف‌اله فلاح؛ شهرام کیانی؛ عبدالرحمن محمدخانی
چکیده
به‌منظور بررسی پاسخ ویژگی‌های کمّی و کیفی گیاه دارویی اسفرزه (Plantago ovata Forssk.) به سطوح مختلف کودهای گاوی و نیتروژن، آزمایشی به‌صورت بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد در سال 1390 اجرا شد. تیمارهای کودی شامل: شاهد (عدم مصرف کود) و سه سطح کود نیتروژن (30، 60 و 90 کیلوگرم نیتروژن در هکتار از منبع اوره) و سه سطح ...
بیشتر
به‌منظور بررسی پاسخ ویژگی‌های کمّی و کیفی گیاه دارویی اسفرزه (Plantago ovata Forssk.) به سطوح مختلف کودهای گاوی و نیتروژن، آزمایشی به‌صورت بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد در سال 1390 اجرا شد. تیمارهای کودی شامل: شاهد (عدم مصرف کود) و سه سطح کود نیتروژن (30، 60 و 90 کیلوگرم نیتروژن در هکتار از منبع اوره) و سه سطح کود گاوی (29/14، 58/28 و 87/42 تن در هکتار) بودند. نتایج نشان داد که در شرایط کاربرد کود گاوی ویژگی‌های کمّی و کیفی اسفرزه اختلاف معنی‌داری با کاربرد کود اوره نداشتند. سطح ۹۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار از منبع کود اوره دارای بیشترین عملکرد دانه و زیست‌توده اندام هوایی (به‌ترتیب ۱۶۱۸ و ۹۴۶۴ کیلوگرم در هکتار) بود ولی با تیمار ۸۷/۴۲ تن کود گاوی در هکتار اختلاف معنی‌داری نداشت. بیشترین میزان موسیلاژ بذر (۷۵/۲۶%)، فاکتور تورم (۳۸/۱۰ میلی‌لیتر) و عملکرد موسیلاژ (۴۱۵ کیلوگرم در هکتار) با تیمار ۸۷/۴۲ تن در هکتار کود گاوی بدست آمد، ولی اختلاف فاکتور تورم و عملکرد موسیلاژ این تیمار با سطح ۹۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار از منبع کود اوره معنی‌دار نبود. به‌طور کلی میتوان گفت که استفاده از کود گاوی در زراعت اسفرزه نه تنها کاهش عملکرد دانه و موسیلاژ اسفرزه را به همراه ندارد بلکه با تولید بذرهای با درصد موسیلاژ بالاتر می‌تواند با کاهش آلودگی ناشی از مصرف کودهای شیمیایی در ایجاد پایداری در کشاورزی نیز مؤثر باشد.
محبوبه تاج‌الدینی؛ فیروز صمدی؛ سیدرضا هاشمی؛ سعید حسنی؛ عظیم قاسمنژاد
چکیده
این آزمایش به‌منظور بررسی اثرات گیاه کنگرفرنگی (Cynara scoolymus L.)، بر عملکرد و عیار آنتی‌بادی علیه نیوکاسل جوجه‌های گوشتی انجام شد. تعداد 300 قطعه جوجه یک روزه از سویه راس 308 در قالب طرح کاملاً تصادفی برای مدت 42 روز بر روی بستر پرورش یافتند. یک جیره پایه برای هر یک از دوره‌های آغازین (صفر تا 21 روزگی) و پایانی (21 تا 42 روزگی) با مقادیر 5/1% و 3% پودر ...
بیشتر
این آزمایش به‌منظور بررسی اثرات گیاه کنگرفرنگی (Cynara scoolymus L.)، بر عملکرد و عیار آنتی‌بادی علیه نیوکاسل جوجه‌های گوشتی انجام شد. تعداد 300 قطعه جوجه یک روزه از سویه راس 308 در قالب طرح کاملاً تصادفی برای مدت 42 روز بر روی بستر پرورش یافتند. یک جیره پایه برای هر یک از دوره‌های آغازین (صفر تا 21 روزگی) و پایانی (21 تا 42 روزگی) با مقادیر 5/1% و 3% پودر کنگرفرنگی و 300 میلی‌گرم ویتامین E در هر کیلوگرم خوراک مکمل شدند. بنابراین 4 تیمار آزمایشی با 5 تکرار متشکل از 15 قطعه جوجه گوشتی (به‌صورت مخلوط جنسی) وجود داشت. داده‌های عملکرد به‌صورت هفتگی و تیتر آنتی‌بادی علیه نیوکاسل در روزهای 28 و 42 و وزن اندام‌های داخلی در پایان دوره آزمایش اندازه‌گیری شدند. از نظر ترکیب‌های مؤثره برگ کنگرفرنگی، میزان فلاونوئید، فنل کل و آنتی‌اکسیدان‌ها به‌ترتیب 614/1، 387/2 و 92/6 برآورد شد. نتایج آزمایش نشان داد که پودر کنگرفرنگی تأثیر معنی‌داری بر افزایش وزن، ضریب تبدیل غذایی و مصرف خوراک جوجه‌های گوشتی ندارد (05/0p>). افزودن کنگرفرنگی، باعث اختلاف معنی‌دار تیتر آنتی‌بادی علیه ویروس نیوکاسل در 42 روزگی گردید و بیشترین تیتر آنتی‌بادی مربوط به پرندگانی بود که با تیمار 5/1% کنگرفرنگی تغذیه شده بودند (05/0p<). از نظر وزن اندام‌های داخلی، بجز وزن پانکراس، اختلاف معنی‌داری بین تیمارها مشاهده نشد. با توجه به نتایج این آزمایش پیشنهاد می‌شود که کنگرفرنگی می‌تواند به‌عنوان یک افزودنی غذایی در بهبود تیتر آنتی‌بادی علیه نیوکاسل و تقویت سیستم ایمنی در جوجه‌های گوشتی مورد توجه قرار گیرد.
نجمه رئیسی؛ سید محمدعلی وکیلی؛ جواد سرحدی؛ فرشید ترکی‌نژاد
چکیده
به‌منظور بررسی اثر مقادیر مختلف کود حیوانی، کود آهن و کود روی بر عملکرد و اجزای عملکرد و درصد اسانس زیره سبز (Cuminum cyminum L.) آزمایشی در سال زراعی 1391-1390 در منطقه جیرفت انجام شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه فاکتور و 18 تیمار در سه تکرار انجام شد. کود حیوانی شامل دو سطح (0 و 15 تن در هکتار) و کود سولفات روی در ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثر مقادیر مختلف کود حیوانی، کود آهن و کود روی بر عملکرد و اجزای عملکرد و درصد اسانس زیره سبز (Cuminum cyminum L.) آزمایشی در سال زراعی 1391-1390 در منطقه جیرفت انجام شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه فاکتور و 18 تیمار در سه تکرار انجام شد. کود حیوانی شامل دو سطح (0 و 15 تن در هکتار) و کود سولفات روی در سه سطح شامل (0، 25، 40 کیلوگرم در هکتار) و کود آهن شامل سه سطح (0، 5/2، 5 کیلوگرم در هکتار) بود. در این تحقیق پاسخهای گیاهی شامل عملکرد، وزن خشک اندام هوایی، ارتفاع بوته، تعداد دانه در بوته، تعداد چتر و وزن هزاردانه بود. نتایج نشان داد که سطوح کود حیوانی، کود آهن و کود روی بر وزن خشک اندام هوایی، عملکرد، تعداد دانه در بوته، تعداد چتر در بوته، ارتفاع گیاه و وزن هزاردانه و درصد اسانس در سطح 1% معنی‌دار شد. همچنین برهمکنش کود آلی، کود روی و کود آهن بر وزن خشک اندام هوایی، عملکرد، تعداد دانه در بوته و وزن هزاردانه معنی‌دار بود. بنابراین با توجه به نتایج این آزمایش میتوان برای افزایش حداکثر عملکرد و اجزای عملکرد زیره سبز تیمار مرکب 15 تن کود حیوانی، 25 کیلوگرم سولفات روی در هکتار و 5 کیلوگرم کود سکوسترین آهن در هکتار را در منطقه جیرفت توصیه کرد.
علی‌اکبر زارع؛ محمدجعفر ملکوتی؛ حسین‌علی بهرامی؛ فاطمه سفیدکن؛ رضا شاه‌حسینی
چکیده
به‌لیمو (Lippia citriodora H. B. et K.) از گیاهان دارویی ارزشمندی است که اسانس به‌عنوان عمده‌ترین ترکیب شیمیایی آن دارای ترکیب‌های مؤثره‌ای نظیر نرال و ژرانیال بوده و به‌صورت خام و فرآوری شده کاربرد وسیعی در صنایع دارویی، غذایی، آرایشی و بهداشتی دارد. در گیاهان دارویی تغذیه متناسب و بهینه با استفاده از نهاده‌های شیمیایی و زیستی تأثیر چشمگیری ...
بیشتر
به‌لیمو (Lippia citriodora H. B. et K.) از گیاهان دارویی ارزشمندی است که اسانس به‌عنوان عمده‌ترین ترکیب شیمیایی آن دارای ترکیب‌های مؤثره‌ای نظیر نرال و ژرانیال بوده و به‌صورت خام و فرآوری شده کاربرد وسیعی در صنایع دارویی، غذایی، آرایشی و بهداشتی دارد. در گیاهان دارویی تغذیه متناسب و بهینه با استفاده از نهاده‌های شیمیایی و زیستی تأثیر چشمگیری بر عملکرد و شاخص‌های فیتوشیمیایی مرتبط با عملکرد دارد. این پژوهش با هدف بررسی اثر مصرف متعادل کود (کوددهی براساس نتایج آزمون خاک) و پلیمر سوپرجاذب بر عملکرد و ترکیب‌های شیمیایی گیاه به‌لیمو در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با هفت تیمار و سه تکرار بشرح: T1: بدون کوددهی (شاهد)، T2: کوددهی براساس عرف زارع، T3: کوددهی براساس مصرف متعادل کود یا همان تجزیه خاک، T4: کود زیستی، T5: تیمار دوم + کود زیستی، T6: تیمار سوم + کود زیستی و T7: تیمار سوم + کود زیستی + پلیمر سوپرجاذب در دانشگاه تربیت مدرس در شرایط گلخانه انجام شد. نتایج این پژوهش نشان داد که بین تیمارها از لحاظ کلیه پارامترها در سطح 1% اختلاف معنی‌دار وجود داشت. کمترین و بیشترین عملکرد تر گیاه به‌ترتیب مربوط به تیمارهای شاهد (6410 کیلوگرم در هکتار) و تیمار مصرف متعادل کود + کود زیستی + پلیمر سوپرجاذب (15435 کیلوگرم در هکتار) بود. به همین روال حداقل و حداکثر عملکرد برگ خشک در تیمارهای شاهد (702 کیلوگرم در هکتار) و تیمار مصرف متعادل کود + کود زیستی + پلیمر سوپرجاذب (1503 کیلوگرم در هکتار) بدست آمد. البته کمترین و بیشترین میزان اسانس در تیمارهای شاهد (4/7 کیلوگرم در هکتار) و تیمار مصرف متعادل کود + کود زیستی (5/20 کیلوگرم در هکتار) حاصل شد. از نظر مجموع ترکیب‌های اصلی ژرانیال و نرال تیمارهای شاهد و مصرف متعادل کود + کود زیستی به‌ترتیب با کسب مقادیر 2/41% و 27/52%، کمترین و بیشترین میزان را به خود اختصاص دادند.
زهرا رنجبر؛ فرید شریعتمداری؛ محمدامیر کریمی ترشیزی
چکیده
این بررسی به‌منظور مطالعه افزودنی‌های خوراکی شامل سطوح مختلف عصاره یوکا و آنتی‌بیوتیک بر عملکرد، سیستم ایمنی، فاکتورهای خونی و شاخص آسیتی اجرا شد. از 312 قطعه جوجه گوشتی یک روزه در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تیمار، و در 3 تکرار با 26 جوجه (13 نر و 13 ماده) استفاده شد. تیمارها شامل شاهد (بدون افزودنی)، سطوح mg/kg150 و 225 از عصاره Yucca schidigera و جیره ...
بیشتر
این بررسی به‌منظور مطالعه افزودنی‌های خوراکی شامل سطوح مختلف عصاره یوکا و آنتی‌بیوتیک بر عملکرد، سیستم ایمنی، فاکتورهای خونی و شاخص آسیتی اجرا شد. از 312 قطعه جوجه گوشتی یک روزه در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تیمار، و در 3 تکرار با 26 جوجه (13 نر و 13 ماده) استفاده شد. تیمارها شامل شاهد (بدون افزودنی)، سطوح mg/kg150 و 225 از عصاره Yucca schidigera و جیره حاوی mg/kg15 آنتی‌بیوتیک ویرجینیامایسین می‌باشد. وزن بدن، خوراک مصرفی و ضریب تبدیل در 42 روزگی بین تیمارهای آزمایشی تفاوت معنی‌داری را نشان داد (01/0 < p). به‌طوری که تیمار سطح 1 از عصاره و آنتی‌بیوتیک بالاترین وزن بدن و بهترین ضریب تبدیل را داشتند. عیارهای پادتن تحت تأثیر افزودنی‌های جیره قرار گرفت (01/0 > p). وزن اندام‌های لنفی در گروههای آزمایشی بین تیمارها معنی‌دار نبود (05/0 > p). اثر تیمارهای آزمایشی بر کلسترول، تریگلیسرید، HDL و LDL در 35 روزگی در گروههای آزمایشی مختلف تفاوت معنی‌داری (01/0 < p) را بر پارامتر‌های ذکر شده نشان دادند. نتایج حاصل از این آزمایش نشان میدهند که یوکا می‌تواند تأثیرات مثبت بر عملکرد طیور داشته باشد.
غزال مرغایی‌زاده؛ محمدحسین قرینه؛ قدرت‌الله فتحی؛ علیرضا ابدالی؛ منصور فربد
چکیده
پرایمینگ بذر شامل روشهای بسیار ساده‌ایست که می‌تواند در جوانه‌زنی بهتر و استقرار مطلوب گیاهچه مؤثر باشد. از روشهای بیوفیزیکی و پرایمینگ بذر، میتوان به تیمار بذرها توسط امواج فراصوتی و میدان مغناطیسی اشاره کرد. به‌منظور بررسی تأثیر امواج فراصوتی و میدان مغناطیسی بر جوانه‌زنی، رشد و عملکرد گیاه زنیان (Curum copticum Carum copticum ...
بیشتر
پرایمینگ بذر شامل روشهای بسیار ساده‌ایست که می‌تواند در جوانه‌زنی بهتر و استقرار مطلوب گیاهچه مؤثر باشد. از روشهای بیوفیزیکی و پرایمینگ بذر، میتوان به تیمار بذرها توسط امواج فراصوتی و میدان مغناطیسی اشاره کرد. به‌منظور بررسی تأثیر امواج فراصوتی و میدان مغناطیسی بر جوانه‌زنی، رشد و عملکرد گیاه زنیان (Curum copticum Carum copticum (L.) C. B. Clarke)، در شرایط آزمایشگاه و همچنین افزایش درصد و سرعت جوانه‌زنی بذرها تحت تأثیر این دو تیمار و افزایش مقاومت گیاه به تنش‌های محیطی و افزایش مقاومت به بیماریها و آفات، این پژوهش در سال 1389 انجام شد. تیمار مربوط به امواج فراصوتی با فرکانس 22 کیلوهرتز در 2 زمان 2 و 5 دقیقه (U2، U3) و تیمار مربوط به میدان مغناطیسی با شدت 5000 گوس در 3 زمان 15، 30 و 45 دقیقه (M4، M3، M2) در دمای 30 درجه سانتیگراد اعمال شد. البته تیمار شاهد (در این تیمار میدان مغناطیسی و امواج فراصوتی اعمال نشد و M1 و U1 به‌ترتیب عدم اعمال میدان مغناطیسی و امواج فراصوتی هستند) نیز در نظر گرفته شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی و با 4 تکرار به اجرا درآمد. نتایج نشان داد که با اعمال تیمارهای میدان مغناطیسی و امواج فراصوتی جوانه‌زنی و ویگور بذرها بهبود و عملکرد نهایی گیاه زنیان تحت تأثیر تیمارها افزایش یافت. بنابراین به نظر می‌رسد که میدان مغناطیسی اعمال شده در زمان 30 دقیقه و در مواردی 45 دقیقه و امواج فراصوتی با زمان 5 دقیقه بیشترین تأثیر را بر گیاهان داشته‌است. تیمارها فقط در مورد شاخص سطح برگ و وزن هزاردانه میانگین را کاهش داده بودند. البته با وجود حساسیت بالای گیاه به بیماریها و آفات، هیچ‌گونه اثری از بیماری و آفت در مزرعه دیده نشد.
مصطفی حیدری؛ محمد مبصری‌مقدم
چکیده
به‌منظور بررسی اثرات مقدار و زمان مصرف کود نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی کارلا (Momordica charantia L.)، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1390 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان سیستان و بلوچستان واقع در شهرستان زابل اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح کود نیتروژن ...
بیشتر
به‌منظور بررسی اثرات مقدار و زمان مصرف کود نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی کارلا (Momordica charantia L.)، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1390 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان سیستان و بلوچستان واقع در شهرستان زابل اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح کود نیتروژن به میزان 75 =N1، 150 =N2 و 225 =N3 کیلوگرم نیتروژن در هکتار از منبع اوره به‌عنوان عامل اصلی و سه زمان مصرف شامل: T1= 2/1 در مرحله 3 تا 4 برگی و 2/1 در مرحله قبل از گلدهی، T2= 2/1 در مرحله 3 تا 4 برگی و 2/1 در مرحله شروع میوه‌دهی و T3 = 3/1 در مرحله 3 تا 4 برگی، 3/1 در مرحله قبل از گلدهی و 3/1 باقیمانده در مرحله شروع میوه‌دهی به‌عنوان عامل فرعی لحاظ گردید. نتایج نشان داد که نیتروژن تأثیر معنی‌داری (p < 0.01) بر عملکرد محصول و میزان زیست‌توده تولیدی در گیاه کارلا دارد. با افزایش سطح نیتروژن از 75 تا 225 کیلوگرم نیتروژن در هکتار میزان عملکرد و مقدار زیست‌توده افزایش یافت. افزایش عملکرد محصول معادل 1/63% بود. طول بوته، تعداد شاخه‌های جانبی، تعداد میوه در بوته، تعداد دانه در میوه، طول و قطر میوه ازجمله اجزای عملکرد محصول بودند که نیتروژن تأثیر معنی‌دار و مثبتی بر آنها داشت و سبب افزایش آنها گردید. زمان استفاده از کود نیتروژن تنها بر عملکرد محصول، میزان زیست‌توده تولیدی، تعداد میوه در بوته و قطر میوه تأثیر معنی‌دار داشت. به‌طوری که بیشترین عملکرد محصول با تقسیط 2/1 نیتروژن در مرحله 3 تا 4 برگی و 2/1 بقیه در مرحله شروع میوه‌دهی حاصل گردید.
سید مهدی موسوی؛ سید غلامرضا موسوی؛ محمدجواد ثقه‌الاسلامی
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر تنش کم‌آبی در دوره رشد زایشی و مقادیر نیتروژن بر صفات ریختی، درصد و عملکرد اسانس و نیز بازدهی مصرف آب برای تولید اسانس میوه رازیانه (Foenicolum vulgare Mill.) آزمایشی در سال 89 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند اجرا گردید. در این تحقیق آبیاری در سه سطح (آبیاری مطلوب، تنش قطع آبیاری در مرحله گلدهی و مرحله پرشدن ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر تنش کم‌آبی در دوره رشد زایشی و مقادیر نیتروژن بر صفات ریختی، درصد و عملکرد اسانس و نیز بازدهی مصرف آب برای تولید اسانس میوه رازیانه (Foenicolum vulgare Mill.) آزمایشی در سال 89 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند اجرا گردید. در این تحقیق آبیاری در سه سطح (آبیاری مطلوب، تنش قطع آبیاری در مرحله گلدهی و مرحله پرشدن دانه) به‌عنوان عامل اصلی و مقدار نیتروژن مصرفی در چهار سطح (0، 60، 120 و 180 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) به‌عنوان عامل فرعی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که تنش قطع آبیاری در مرحله گلدهی و پرشدن دانه نسبت به تیمار آبیاری مطلوب ارتفاع بوته را به‌ترتیب 2/16% و 2/5%، عملکرد میوه را به‌ترتیب 7/69% و 6/52%، عملکرد اسانس را به‌ترتیب 9/72% و 4/31% و بازدهی مصرف آب برای تولید اسانس میوه را به‌ترتیب 1/69% و 5/4% کاهش داد. همچنین با افزایش کاربرد نیتروژن از صفر به 120 کیلوگرم نیتروژن در هکتار صفات ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد انشعابات ساقه اصلی و عملکرد میوه به‌ترتیب 8/5%، 12%، 5/15% و 3/24% افزایش یافت. البته بیشترین عملکرد اسانس و بازدهی مصرف آب برای تولید اسانس میوه با کاربرد 60 کیلوگرم نیتروژن در هکتار حاصل شد. به‌طور کلی براساس نتایج این تحقیق میتوان تیمار آبیاری مطلوب و کاربرد 60 کیلوگرم نیتروژن در هکتار را به علت داشتن بیشترین قابلیت تولید اسانس و لزوم رعایت مسائل زیست محیطی برای زراعت رازیانه در بیرجند توصیه کرد.
نرجس خاتون کازرانی؛ محمدجمال سحرخیز؛ جمال جوانمردی؛ بهرام حیدری؛ مهروز رضایی؛ پرویز بیات
چکیده
ریحان مقدس (Ocimum sanctum L.) گیاهی دارویی، معطر و متعلق به تیره نعناییان (Lamiaceae) است. به‌منظور دستیابی به مناسبترین تراکم بوته و میزان کود مصرفی نیتروژن در راستای افزایش میزان اسانس و عملکرد ماده خشک این گیاه، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان ...
بیشتر
ریحان مقدس (Ocimum sanctum L.) گیاهی دارویی، معطر و متعلق به تیره نعناییان (Lamiaceae) است. به‌منظور دستیابی به مناسبترین تراکم بوته و میزان کود مصرفی نیتروژن در راستای افزایش میزان اسانس و عملکرد ماده خشک این گیاه، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر در سال 89-88 انجام شد. در این پژوهش تراکم (D) در چهار سطح 1/12، 8/14، 19 و 6/26 بوته در مترمربع و مقدار نیتروژن خالص (N) در سه سطح 0، 50 و100 کیلوگرم در هکتار مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله تمام گل، پارامتر‌های رشدی مانند تعداد و طول شاخساره، تعداد و طول گل‌آذین، ماده تر و خشک شاخساره و مقدار اسانس و عملکرد آن اندازه‌گیری شد. همچنین استخراج اسانس به روش تقطیر با آب توسط دستگاه اسانس‌گیر کلونجر انجام گردید. طبق نتایج بدست آمده اثر تراکم بوته و میزان نیتروژن بر ماده تر و خشک شاخساره، طول شاخه، طول و تعداد گل‌آذین، میزان اسانس و عملکرد اسانس معنی‌دار بود. اگرچه تعداد شاخه جانبی، ارتفاع بوته، وزن تر تک بوته، میزان نیتروژن ریشه، میزان نیتروژن اندام هوایی، ماده خشک ریشه، میزان کلروفیل و سطح برگ تحت تأثیر تراکم بوته یا مقدار نیتروژن قرار نگرفت، اما اثرات متقابل آنها بر کلیه صفات مورد بررسی معنی‌دار بود. بیشترین میانگین ماده تر و خشک، طول و تعداد گل‌آذین، طول و تعداد شاخه، درصد اسانس و عملکرد اسانس در تراکم‌های 8/14 تا 19 بوته در مترمربع و با مصرف 50 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار حاصل گردید. البته میزان اسانس تحت تیمارهای مورد بررسی در پژوهش حاضر بین 6/0 تا 1/1% در نوسان بود.
مهران محمدپور؛ عظیم قاسمنژاد؛ محمدحسین لباسچی؛ بهلول عباسزاده؛ محمد آزاد‌بخت
چکیده
مرزه با نام علمی (Satureja hortensis L.) گیاهی علفی و یکساله از خانواده Labiatae بومی جنوب اروپا، آناتولی، قفقاز، عراق و غرب ایران بوده و امروزه در اغلب دنیا کشت می‌گردد. به‌منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و تراکم بر صفات مورفولوژیک مرزه (Satureja hortensis L.)، آزمایشی به‌صورت طرح اسپلیت‌پلات در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تاریخ کاشت (22 فروردین، ...
بیشتر
مرزه با نام علمی (Satureja hortensis L.) گیاهی علفی و یکساله از خانواده Labiatae بومی جنوب اروپا، آناتولی، قفقاز، عراق و غرب ایران بوده و امروزه در اغلب دنیا کشت می‌گردد. به‌منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و تراکم بر صفات مورفولوژیک مرزه (Satureja hortensis L.)، آزمایشی به‌صورت طرح اسپلیت‌پلات در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تاریخ کاشت (22 فروردین، 2 و 13 اردیبهشت) به‌عنوان عامل اصلی و سه تراکم (35 × 15، 35 × 25، 35 × 35 سانتی‌متر) به‌عنوان عامل فرعی در سه تکرار در سال 89 در دانشگاه کشاورزی ساری انجام شد. گیاهان در مرحله گلدهی کامل بررسی شدند. اثر تاریخ کاشت و تراکم بر اغلب صفات مورفولوژیک مرزه معنی‌دار شد. نتایج مقایسه میانگین تاریخ کاشت نشان داد که تاریخ کاشت اول بیشترین ارتفاع گیاه (3/52 سانتی‌متر)، قطر ساقه (8/8 میلی‌متر)، تعداد گره (81/17)، تعداد ساقه فرعی (22/23)، قطر ریشه (12/9 میلی‌متر) و وزن خشک ریشه (76/2 گرم بر بوته) بود. تأخیر در تاریخ کاشت به‌طور معنی‌داری باعث افزایش وزن خشک اندام هوایی شد. به‌طوری که بیشترین مقدار آن (1/3023 و 9/2663 کیلوگرم در هکتار) از تاریخ‌های کاشت سوم و دوم بدست آمد. نتایج مقایسه میانگین تراکم‌ها نشان داد که تراکم سوم (کمترین تراکم) بیشترین قطر ریشه (33/9 میلی‌متر) و وزن خشک ریشه (56/2 گرم بر بوته) را داشت. به‌علاوه اینکه تراکم‌های سوم و دوم بیشترین ارتفاع گیاه (03/53 و 09/51 سانتی‌متر)، قطر ساقه (92/7 و 4/7 میلی‌متر)، تعداد گره (06/17 و 32/16) و تعداد ساقه فرعی (94/21 و 79/21) بود. اثر تراکم بر وزن خشک اندام هوایی معنی‌دار نشد. البته نتایج بدست‌آمده نشان داد که خصوصیات مورفولوژیک مرزه که اغلب از اجزای عملکرد پیکر رویشی محسوب می‌شوند، تحت تأثیر تیمارهای زراعی قرار داشته و با مدیریت صحیح میتوان عملکرد رویشی را افزایش داد.
احمد اکبری نیا
چکیده
مرزه سهندی (Saturja sahandica Bormn.)، گیاه دارویی از خانواده نعناعیان، بومی ایران و تنها رویشگاه آن غرب ایران است. در یک آزمایش کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی تأثیر سطوح کود نیتروژنه (به فرم اوره)، (شاهد)، 40 و 80 کیلوگرم در هکتار (عامل اصلی) و تراکم کاشت 8، 10 و 12 بوته در مترمربع (عامل فرعی) بر ارتفاع بوته، تعداد شاخه در بوته، عملکرد ...
بیشتر
مرزه سهندی (Saturja sahandica Bormn.)، گیاه دارویی از خانواده نعناعیان، بومی ایران و تنها رویشگاه آن غرب ایران است. در یک آزمایش کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی تأثیر سطوح کود نیتروژنه (به فرم اوره)، (شاهد)، 40 و 80 کیلوگرم در هکتار (عامل اصلی) و تراکم کاشت 8، 10 و 12 بوته در مترمربع (عامل فرعی) بر ارتفاع بوته، تعداد شاخه در بوته، عملکرد و اسانس سرشاخه گلدار پایه‌های سال دوم مرزه سهندی در سال زراعی 89-1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد تاکستان مورد بررسی قرار گرفت. از لحاظ ارتفاع بوته، تعداد شاخه در بوته و عملکرد سرشاخه گلدار بین کاربرد 40 و 80 کیلوگرم نیتروژن در هکتار تفاوت معنی‌داری وجود نداشت. اما هر دو بالاتر از تیمار شاهد بودند. بیشترین درصد (1/2%) و عملکرد اسانس (2/42 کیلوگرم در هکتار) با کاربرد 40 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بدست آمد و کاربرد نیتروژن بیشتر بازده اسانس را کاهش داد (7/1%). تراکم کاشت تا 10 بوته در واحد سطح عملکرد سرشاخه و عملکرد اسانس را افزایش داد. بالاترین عملکرد سرشاخه گلدار (2096 کیلوگرم در هکتار)، بازده اسانس (1/2%) و عملکرد اسانس (1/44 کیلوگرم در هکتار) از کاربرد 40 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و تراکم کاشت 12 بوته در مترمربع بدست آمد که با کاربرد 40 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و تراکم 10 بوته در مترمربع (عملکرد سرشاخه گلدار 2069 کیلوگرم در هکتار، بازده اسانس 1/2% و عملکرد اسانس 5/43 کیلوگرم در هکتار ) تفاوت معنی‌داری را نشان نداد.
معصومه قاضی مناس؛ شهرام بانج شفیعی؛ محمدرضا حاج سیدهادی؛ محمدتقی درزی
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر مقادیر مختلف ورمی‌کمپوست و نیتروژن بر عملکرد کمّی و کیفی گیاه دارویی بابونه آلمانی (Matricaria chamomilla L.) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی، در سه تکرار در بهار 1389 در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور اجرا گردید. فاکتورهای آزمایشی شامل چهار سطح ورمی‌کمپوست (5، 10، ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر مقادیر مختلف ورمی‌کمپوست و نیتروژن بر عملکرد کمّی و کیفی گیاه دارویی بابونه آلمانی (Matricaria chamomilla L.) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی، در سه تکرار در بهار 1389 در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور اجرا گردید. فاکتورهای آزمایشی شامل چهار سطح ورمی‌کمپوست (5، 10، 15 و 20 تن در هکتار) و عامل نیتروژن در چهار سطح (30، 60، 90 و 120 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) بودند. صفات مورد بررسی تعداد گل، قطر گل، عملکرد کل گل خشک و گل تازه، وزن خشک گل، درصد اسانس و درصد کامازولن در اسانس بودند. نتایج تجزیه واریانس آزمایش نشان داد که اثر ورمی‌کمپوست بر وزن خشگ گل و درصد اسانس در سطح 1% و بر عملکرد گل خشک و تازه، کامازولن در سطح 5% معنی‌دار گردید. اثر کود نیتروژنه بر تعداد گل در سطح 5% معنی‌دار و درصد اسانس در سطح 1% معنی‌دار شد. نتایج اثرهای متقابل نشاندهنده تفاوت معنی‌داری در صفات تعداد گل، عملکرد گل خشک، وزن خشک گل، درصد اسانس و درصد کامازولن بود.
شیرین کاوه؛ حسین زینلی؛ لیلی صفایی؛ حسن مداح عارفی؛ سمیه افلاکیان
چکیده
آویشن یکی از مهمترین گیاهان دارویی ایران است که به‌دلیل داشتن دو ترکیب تیمول و کارواکرول دارای خواص دارویی ضد میکروبی، ضد باکتریایی و ضد نفخ می‌باشد. در این تحقیق 13 جمعیت آویشن کوهی (Thymus kotschyanus Boiss. & Hohen.) و 9 ژنوتیپ آویشن باغی (Thymus vulgaris L.)، جمع‌آوری شده از نقاط مختلف ایران، در ایستگاه شهید فزوه وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی و ...
بیشتر
آویشن یکی از مهمترین گیاهان دارویی ایران است که به‌دلیل داشتن دو ترکیب تیمول و کارواکرول دارای خواص دارویی ضد میکروبی، ضد باکتریایی و ضد نفخ می‌باشد. در این تحقیق 13 جمعیت آویشن کوهی (Thymus kotschyanus Boiss. & Hohen.) و 9 ژنوتیپ آویشن باغی (Thymus vulgaris L.)، جمع‌آوری شده از نقاط مختلف ایران، در ایستگاه شهید فزوه وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار کشت شدند. صفات مورد مطالعه در طول فصل رشد عبارت بودند از: طول گل، طول غنچه، وزن سنبله، ارتفاع ساقه، سطح برگ، طول و عرض برگ، بزرگترین و کوچکترین قطر تاج پوشش، تعداد گل در سنبله، طول سنبله، مرحله شروع گلدهی، 50% و 100% گلدهی، عملکرد تر و خشک بوته و درصد اسانس. همچنین درصد تیمول و کارواکرول با استفاده از روشهای GC و GC/MS محاسبه گردید. نتایج حاصل از مقایسه میانگین صفات نشان داد که تنوع ژنتیکی کافی برای کلیه صفات اندازه‌گیری شده وجود داشت. در این تحقیق بالاترین میزان تولید در گونه آویشن باغی بدست آمد و ژنوتیپ آویشن باغی استان اصفهان با میزان تولید 2200 کیلوگرم در هر هکتار بالاترین مقدار را به خود اختصاص داد. بیشترین میزان تولید ماده خشک آویشن کوهی نیز متعلق به جمعیت آذربایجان‌غربی با تولید 1640 کیلوگرم در هکتار بود. درصد اسانس آویشن کوهی از 42/0% تا 17/2% و در آویشن باغی از 42/0% تا 75/1% متغیر بدست آمد. درصد ترکیب تیمول در آویشن کوهی از 63/4% تا 52/74% و درصد کارواکرول از 3% تا 24/78% و در آویشن باغی درصد تیمول از 53/32% تا 75/79% و درصد کارواکرول از 74/5% تا 16/53% متغیر بود. تجزیه خوشه‌ای، ژنوتیپ‌های مورد بررسی را در 4 گروه مجزا قرار داد. گروه اول، دوره رشدی طولانی‌تری داشتند. گروه دوم، دارای عرض برگ، طول غنچه و وزن سنبله بالاتری بودند. گروه سوم، از عرض برگ و درصد تیمول نسبتاً بالا و تعداد سنبله بالا برخوردار بودند؛ درنهایت گروه چهارم، از نظر درصد اسانس، درصد تیمول و همچنین عملکرد تر و خشک اندام هوایی نسبت به سایر گروه‌ها برتری داشتند. در مجموع نتایج بدست آمده حکایت از وجود پتانسیل ژنتیکی مناسبی از لحاظ کلیه صفات در ژرم‌پلاسم آویشن مورد مطالعه داشت که میتوان از آن در برنامه‌های اصلاحی حداکثر استفاده را بعمل آورد.
