فیتوشیمی (استخراج، شناسایی و اندازه گیری مواد موثره)
پویا آروین؛ رعنا فیروزه
چکیده
در این مطالعه، ترکیب‌های بیوشیمیایی و کمّیت و کیفیت اسانس گیاه Chenopodium botrys L. رشدیافته در رویشگاه طبیعی واقع در شهرستان راز و جرگلان، استان خراسان شمالی با هدف ارزیابی پتانسیل بیولوژیک و خواص دارویی بررسی شد. نمونه‌برداری از برگ‌ها و سرشاخه‌های گل‌دار این گیاه در مرحله گلدهی کامل انجام شد. محتوای ترکیب‌های بیوشیمیایی، ازجمله ترکیب‌های ...
بیشتر
در این مطالعه، ترکیب‌های بیوشیمیایی و کمّیت و کیفیت اسانس گیاه Chenopodium botrys L. رشدیافته در رویشگاه طبیعی واقع در شهرستان راز و جرگلان، استان خراسان شمالی با هدف ارزیابی پتانسیل بیولوژیک و خواص دارویی بررسی شد. نمونه‌برداری از برگ‌ها و سرشاخه‌های گل‌دار این گیاه در مرحله گلدهی کامل انجام شد. محتوای ترکیب‌های بیوشیمیایی، ازجمله ترکیب‌های فنلی، فلاونوئیدی و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی، اندازه‌گیری شد. اسانس سرشاخه‌های گل‌دار به‌همراه برگ‌ها به روش تقطیر با آب استخراج و با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل شده به طیف‌سنج جرمی (GC/MS) تجزیه و شناسایی شد. نتایج نشان داد محتوای فنلی، فلاونوئیدی و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی عصاره‌های متانولی برگ و سرشاخه‌های گل‌دار به‌ترتیب 83.2 و 91.4 (میلی‌گرم اسیدگالیک بر گرم وزن خشک)، 14 و 17 (میلی‌گرم کوئرستین بر گرم وزن خشک) و 91 و 77 (میکروگرم بر میلی‌لیتر) بدست آمد. 26 ترکیب در اسانس شناسایی شد. المول (17.2%)، جونیپرکامفور (7.9%) و بولنسول (6.9%) عمده‌ترین ترکیب‌های تشکیل‌دهنده اسانس را تشکیل دادند. بازده اسانس نیز 0.36% (w/w) بدست آمد. همچنین، عصاره برگ با اختلاف معنی‌دار نسبت به عصاره سرشاخه‌های گل‌دار، حاوی آنتوسیانین بیشتر (3.1 میلی‌گرم سیانیدین-3-گلوکوزید در گرم وزن خشک) بود. به‌طور کلی براساس نتایج می‌توان گفت که گیاه C. botrys منبع قابل ملاحظه‌ای از ترکیب‌های آنتی‌اکسیدانی است و انتظار می‌رود بتوان از آن در فرآورده‌های غذایی، دارویی و بهداشتی استفاده کرد.
فیروزه چلبیان؛ اعظم منفرد؛ کامبیز لاریجانی؛ سارا سلدوزی
چکیده
اسانس اندام هوایی گیاه Chenopodium botrys L. از خانواده Chenopodiaceae از دو روش تقطیر با آب و روش استخراج با حلال هگزان تهیه شد. از 34 ترکیب، 29 ترکیب با 91.8% کل شناسایی شده در اسانس این گیاه در روش تقطیر با آب آلفا-اویدسمول (15.2%)، اپی-آلفا-مورولول (11.0%) و کوبنول (10.2%) و از 19 ترکیب، 14 ترکیب با 91.0% کل شناسایی شده در روش استخراج با هگزان آلفا- کنوپودیول استات ...
بیشتر
اسانس اندام هوایی گیاه Chenopodium botrys L. از خانواده Chenopodiaceae از دو روش تقطیر با آب و روش استخراج با حلال هگزان تهیه شد. از 34 ترکیب، 29 ترکیب با 91.8% کل شناسایی شده در اسانس این گیاه در روش تقطیر با آب آلفا-اویدسمول (15.2%)، اپی-آلفا-مورولول (11.0%) و کوبنول (10.2%) و از 19 ترکیب، 14 ترکیب با 91.0% کل شناسایی شده در روش استخراج با هگزان آلفا- کنوپودیول استات (35.0%) و اویدسما–11 و 3- دی‌ان–6-آلفا–ال (18.92%) بیشترین درصد را دربرداشتند. اسانس اندام هوایی گیاه Ferulago subvelutina Rech.F. از خانواده Apiaceae با روش تقطیر با آب تهیه شد و از 39 ترکیب، 36 ترکیب با 98.3% کل شناسایی شده لیمونن (27.0%)، آلفا–فلاندرن (23.1%) و آلفا–پینن (13.3%) بیشترین درصد را به خود اختصاص داده بودند. اسانس گل گیاه Rosa gallica L. از خانواده Rosaceae از روش استخراج با حلال‌هگزان تهیه شد و از 13 ترکیب، 12 ترکیب با 98.0% کل شناسایی گردید. نونادیسن (23.7%)، ایزوپروپیل تیگلات (17.5%)، 2-متیل-4-هپتان (14.8%) و نرمال–نونان (11.8%) بیشترین درصد را دارا بودند. اسانس گیاهان مورد بررسی همچنین از نظر فعالیت ضدمیکروبی برعلیه باکتریهای گرم مثبت و گرم منفی، 3 گونه از جنس Staphylococcus spp.، Shigella flexneri، Salmonella typhi و Escherichia coli بررسی شدند. نتایج نشان داد که اسانس گیاه Chenopodium botrys L. بر روی همه باکتریهای مورد بررسی اثر مهاری دارد. اسانس گیاه Ferulago subvelutina Rech.F. فعالیت بازدارندگی بر روی Staphylococcus aureusو باکتریهای گرم منفی نشان داد. اسانس گیاه Rosa gallica L. بر روی باکتریهای Staphylococcus saprophyticus ، Shigella flexneri و Salmonella typhi اثر بازدارندگی دارد.
