همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه زیست شناسی، دانشکده علوم دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال

2 استادیار گروه شیمی، دانشگاه پیام‌نور، مرکز تهران

3 مربی، گروه شیمی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات

4 دانشجوی مقطع کارشناسی رشته شیمی دانشگاه پیام‌نور، مرکز تهران

چکیده

اسانس اندام هوایی گیاه Chenopodium botrys L. از خانواده Chenopodiaceae از دو روش تقطیر با آب و روش استخراج با حلال هگزان تهیه شد. از 34 ترکیب، 29 ترکیب با 91.8% کل شناسایی شده در اسانس این گیاه در روش تقطیر با آب آلفا-اویدسمول (15.2%)، اپی‌-آلفا-مورولول (11.0%) و کوبنول (10.2%) و از 19 ترکیب، 14 ترکیب با 91.0% کل شناسایی شده در روش استخراج با هگزان آلفا- کنوپودیول استات (35.0%) و اویدسما–11 و 3- دی‌ان–6-آلفا–ال (18.92%) بیشترین درصد را دربرداشتند. اسانس اندام هوایی گیاه Ferulago subvelutina Rech.F. از خانواده Apiaceae با روش تقطیر با آب تهیه شد و از 39 ترکیب، 36 ترکیب با 98.3% کل شناسایی شده لیمونن (27.0%)، آلفا–فلاندرن (23.1%) و آلفا–پینن (13.3%) بیشترین درصد  را به خود اختصاص داده بودند. اسانس گل گیاه Rosa gallica L. از خانواده Rosaceae از روش استخراج با حلال‌هگزان تهیه شد و از 13 ترکیب، 12 ترکیب با 98.0% کل شناسایی گردید. نونادیسن (23.7%)، ایزوپروپیل تیگلات (17.5%)، 2-متیل-4-هپتان (14.8%) و نرمال–نونان (11.8%) بیشترین درصد را دارا بودند. اسانس گیاهان مورد بررسی همچنین از نظر فعالیت ضدمیکروبی برعلیه باکتری‌های گرم مثبت و گرم منفی، 3 گونه از جنس Staphylococcus spp.، Shigella flexneri، Salmonella typhi و Escherichia coli بررسی شدند.  نتایج نشان داد که اسانس گیاه Chenopodium botrys L. بر روی همه باکتری­های مورد بررسی اثر مهاری دارد. اسانس گیاه Ferulago subvelutina Rech.F. فعالیت بازدارندگی بر روی Staphylococcus aureusو باکتری­های گرم منفی نشان داد. اسانس گیاه Rosa gallica L. بر روی باکتری­های Staphylococcus saprophyticus ، Shigella flexneri  و Salmonella typhi اثر بازدارندگی دارد. 

کلیدواژه‌ها

- زرگری، ع.، 1375. گیاهان دارویی. انتشارات دانشگاه تهران.
- Adams R.P., 1995. Identification of Essential oil Components by Gas Chromatography/Mass Spectroscopy. Allured Publ. Corp.
- Alkalin E., 1999. Pharmaceutical Botanical Investigation of Ferulago Species Growing in Western Turkey. Ph.D. Theses. Istanbul Unv., Istanbul.
- Bahrman N. and Jay M., 1985. Apport a la connaissance Chimiosystematique de quelques especes du genre Chenopodium L. lett. Bot. 2: 107-113.
- Baser K.H.C.  and Demirci B., 2002. Ferulagone: A new monoterpene ester from Ferulago thirkeana essential oil. Planta Medica, 68 (6): 564-567.
- Baver, A.W., Kirby WM., Sherris JC. and Turck M., 1966. Antibiotic susceptibility testing by a standardized single disc method. Am. J. Clin. Pathol., 45: 493- 496.
- Baytop T., 1999. Turkiye’de Tibbi Bitkiler ile Tedavi – Gecmiste ve Bugun (Therapy with Medicinal Plants in Turkey – Past and Present), 2nd Ed: Nobel Tip Basimevi, Istanbul: 348-9.
- Bedrossian AG., 2001. Analysis of North American Chenopodium botrys essential Oil isolation and Structure of two new sesquiterpene alcohols. J. Essen. Oil Res. 13(6), 393-400.
- Davies, N.W., 1999. Gas chromatographic retention indices of monoterpenes and sesquiterpenes on methyl silicone and carbowax 20M phases. J. Chromatogr., 503: 1-24.
- Demetzos, C. and Tan K., 2000. Chemical analysis and antimicrobial studies on three species of Ferulago from Greece. Planta Med., 66(6): 560-3.
- El-Sayed, AM., 1994 Sesquiterpene constituents of Chenopodium botrys and Venidium decurrensZagazig. J. Pharm. Sci., 3: 131-5.
- El–Sayed AM., Al- Yahya MA., 1989. Chemical composition and Anti- microbial Activity of the Essential oil of Chenopodium botrys growing in Saudi Arabia. Int. J. Crude Drug Res., 27: 185-8.
- Muehlbauer, R., 2002. Essential oils and chemicalliy related speices for the treatment of increases bone resorption, PCT Int. Appl. WO 0213, 840, 21Feb..
- Nakamura S., 1987. Scent and component analysis of the hybrid tea rosa. Perfum. Flavor., 12 (3): 44-45.
- Pascual, T.J. and Gonzales, M.S., 1981. Flavonoids from Chenopodium botrys.Planta Med. 41: 389-41.
- Pascual, T.J. and Bellido, I.S., 1980. Aceite essential de plantas jovenes de Chenopodium botrys. L. Rivista Ital. EPPOS., 62: 63-64.
- Rustaiyan, A. and Feizbakhsh, A., 2003. Chemical composition of the essential oils of Chenopodium botrys L. from two different locations in Iran.J. Essen. Oil Res., 15: 193-94.
- Rustaiyan, A. and Sedagat, S., 2002. Ferulago angulata Composition of The essential oil of Ferulago angulata (Schlecht) Boiss. from Iran. J. Essen. Oil. Res., 14(6): 447-8.
- Rustaiyan, A. and Yari, M., 1999. Chemical constituents of the essential oil of Ferulago contraca Boiss. et Hausskn. a speices endemic to Iran. J. Essent. Oil Res., 11(5): 609-10.
- Rustembekova, G.B. and Goryaev, M.I., 1973. Fatty acid compositon of oil from “Jerusalem Oak” Chenopodium botrys L. seeds. Izv. Akad. Nauk. Kaz. SSR., Ser. Khim., 23: 75-6.
- Rustembekova, G.B. and Goryaev M.I., 1974. Flavonoits from Chenopodium botrys.Khim. Prir. Soedin., 3: 403.
- Rustembekova, GB., Goryaev M.I.. 1974. Substances contained in essential oils 58. Hydrocarbons of “Jerusalem Oak” (Chenopodium botrys).Izv. Akad. Nauk, Kaz. SSR., Ser. Khim., 24: 47-51.
- Sadykoy, Y.D., Khodzhimatov, M., 1978. Alkaloids of Chenopodium botrys L. fruit.Rastit. Resur., 14: 385-7.
- Tuker, A.O., 1988. Nomenclature and chemistry of the kazanlik damask rosa and some potential alternatives from the horticultural trade of North Ameriac and Europe. Der. Food Sci., 18: 99-114.
- Unwin Brothers LTD., 1991. Eight peak Indexes of Mass Spectra, Royal Society of Chemistry, Nothingham, UK.