زراعت و باغبانی
فرهاد باقری فرد شربیانی؛ اسماعیل چمنی؛ موسی ترابی گیگلو؛ علیرضا قنبری؛ یونس پوربیرامی هیر
چکیده
سابقه و هدف: اثرهای مفید گیاه بابونه به اسانس آن نسبت داده شده است، بنابراین هر عاملی که به کمیت اسانس آن اثر بگذارد مورد توجه محققان قرار خواهد گرفت. به منظور بررسی تأثیر تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی اسید سالیسیلیک و متیل جاسمونات بر تولید متابولیت‌های ثانویه در گیاه بابونه تحت شرایط درون شیشه‌ای بومی منطقه شهر شربیان، این آزمایش ...
بیشتر
سابقه و هدف: اثرهای مفید گیاه بابونه به اسانس آن نسبت داده شده است، بنابراین هر عاملی که به کمیت اسانس آن اثر بگذارد مورد توجه محققان قرار خواهد گرفت. به منظور بررسی تأثیر تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی اسید سالیسیلیک و متیل جاسمونات بر تولید متابولیت‌های ثانویه در گیاه بابونه تحت شرایط درون شیشه‌ای بومی منطقه شهر شربیان، این آزمایش انجام شد.مواد و روش‌ها: برای انجام این پژوهش، بذرهای گیاهان بابونه از استان آذربایجان‌شرقی شهر شربیان (N ʺ52 ʹ58 ˚37 و E ʺ06 ʹ11 ˚47) جمع‌آوری شد. بذرها پس از انتقال به مدت 15 دقیقه در ماده شوینده و سطح آنها به مدت 45 ثانیه در الکل 70% و بعد به مدت 30 دقیقه به وسیله هیپوکلریت سدیم ضدعفونی شد. پس از ضدعفونی سطحی، با آب مقطر دو بار تقطیر شستشو داده شدند. محیط کشت پایه در این پژوهش، محیط کشتMS بود. تمامی کشت‌های انجام شده در اتاقک رشد در دمای 2±24 درجه سانتی‌گراد و 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی قرار گرفتند و آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی، با 3 تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل اسید سالیسیلیک (SA) و متیل جاسمونات (MeJA) در 5 سطح (0، 50، 100، 200، 400 میکرومولار) بود. برای تعیین میزان رنگریزه‌های فتوسنتزی، از روش Minguez-Mosquera and Perez-Galvez استفاده شد. میزان ترکیب‌های فنلی موجود در عصاره گیاه با استفاده از معرف فولین‌سیوکالتیو (Folin-Ciocalteau) اندازه‌گیری شد. داده‌های مربوط به این پژوهش با استفاده از نرم‌افزار آماری SAS V.9.g.1 تجزیه‌شده و مقایسه میانگین تیمارها نیز با آزمون دانکن در سطح احتمال 1% و 5% انجام گردید. نمودارها نیز با استفاده از نرم‌افزار Excel Microsoft رسم شد.نتایج: نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر متقابل تیمارهای اعمال‌شده بر صفات وزن ساقه، وزن ریشه، طول ساقه و طول ریشه در سطح احتمال 1% و بر تعداد ساقه در سطح احتمال 5% تفاوت معنی‌داری است. مقایسه میانگین‌ها نشان داد بیشترین مقدار وزن ساقه در اثر متقابل (µM 50) SA و (µM 200) MeJA و کمترین مقدار وزن ساقه در اثر متقابل تیمار (µM 400) SA و (µM 400) MeJA بدست آمد. مقایسه میانگین‌ها نشانگر تفاوت معنی‌داری این صفت بوده و بیشترین مقدار وزن ریشه در اثر متقابل تیمار (µM 100) SA و (µM 100) MeJA و کمترین مقدار وزن ریشه در برهم‌کنش تیمار (µM 400) SA و (µM 400) MeJA بدست آمد. مقایسه میانگین‌ها نشان داد بیشترین تعداد ساقه در اثر متقابل تیمار (µM 100) SA و (µM 50) MeJA و کمترین تعداد ساقه در برهم‌کنش تیمار (µM 400) SA و (µM 200) MeJA بدست آمد. مقایسه میانگین‌ها نشان از معنی‌داری صفات طول ساقه و ریشه داشت و بیشترین مقدار این دو صفت در اثر متقابل تیمارهای (µM 50)SA و (µM 100) MeJA و کمترین مقدار طول ساقه در ترکیب تیمارهای (µM 400) SA و (µM 400) MeJA و طول ریشه در ترکیب تیمارهای (µM 400)SA و (µM 200) MeJA مشاهده شد. در صفات بیوشیمیایی تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد که اثر سطوح SA بر میزان کلرفیل a، b، کاروتنوئید، کلروفیل کل، فنول و فلاونوئید در هر سه طول موج در سطح احتمال 1% معنی‌دار بود.نتیجه‌گیری: در این آزمایش نشان داده شد که افزایش تولید متابولیت‌ها نه‌تنها تحت تأثیر فعالیت آنزیم، بلکه به غلظت محرک‌ها بستگی دارد. افزایش محرک بیش از حد معمول نه‌تنها افزایش متابولییت را دربر ندارد، بلکه از طریق کاهش فعالیت آنزیم (احتمالاً از طریق کاهش بیان ژن مربوط) تولید متابولیت‌ها را کم یا متوقف می‌کند.
فیتوشیمی (استخراج، شناسایی و اندازه گیری مواد موثره)
محمود افشین؛ مجید شریفی راد؛ سعیده سعیدی
چکیده
سابقه و هدف: میزان مواد مؤثره گیاهان دارویی در مراحل مختلف رشد آنها متفاوت است، بنابراین برای تعیین بهترین زمان برداشت هر یک از گونه‌های گیاهان دارویی، لازم است که میزان مواد مؤثره و فعالیت زیستی آن در مراحل مختلف رشد بررسی شود. گونه Tanacetum parthenium L. یکی از گونه‌های مهم جنس کاسنی می‌باشد که خواص دارویی متعددی دارد. در این مطالعه محتوای ...
بیشتر
سابقه و هدف: میزان مواد مؤثره گیاهان دارویی در مراحل مختلف رشد آنها متفاوت است، بنابراین برای تعیین بهترین زمان برداشت هر یک از گونه‌های گیاهان دارویی، لازم است که میزان مواد مؤثره و فعالیت زیستی آن در مراحل مختلف رشد بررسی شود. گونه Tanacetum parthenium L. یکی از گونه‌های مهم جنس کاسنی می‌باشد که خواص دارویی متعددی دارد. در این مطالعه محتوای تام ترکیبات فنول، فلاونوئید، آلکالوئید و آنتوسیانین، فعالیت آنتی‌اکسیدانی و ضدباکتریایی عصاره اتانولی اندام‌های هوایی و ریشه T. parthenium در مراحل مختلف فنولوژی (رویشی، گلدهی و بذردهی) بررسی شده است.مواد و روش‌ها: بدین‌منظور فنول کل، فلاونوئید کل، آلکالوئید کل و آنتوسیانین کل در عصاره اتانولی اندام‌های هوایی و ریشه گیاه بابونه گاوی به روش اسپکتروفتومتری اندازه‌گیری شدند. فعالیت آنتی‌اکسیدانی عصاره‌ها به روش مهار رادیکال آزاد 2 و 2 دی فنیل- 1- پیکریل هیدرازیل (DPPH) و فعالیت ضدباکتریایی عصاره‌ها در برابر باکتری‌های گرم مثبت (استافیلوکوکوس اورئوس و باسیلوس سرئوس) و باکتری‌های گرم منفی (اشریشیا کلی و سالمونلا تیفی‌موریوم) به روش‌های انتشار دیسک، حداقل غلظت مهار (MIC) و حداقل غلظت کشندگی (MBC) ارزیابی شد.نتایج: حداکثر میزان فنول کل (1.2 ± 62.3 میلی‌گرم معادل اسید گالیک بر گرم وزن خشک گیاه)، فلاونوئید کل (0.9 ± 35.7 میلی‌گرم معادل کوئرستین بر گرم وزن خشک گیاه)، آلکالوئید کل (0.6 ± 73.2 میلی‌گرم معادل آتروپین بر گرم وزن خشک گیاه) و آنتوسیانین کل (0.3 ± 4.2 میلی‌گرم معادل سیانیدین 3-گلوکوزید بر گرم وزن خشک گیاه) در عصاره اندام‌های هوایی گونه مورد مطالعه در مرحله گلدهی اندازه‌گیری شد. نتایج ارزیابی فعالیت آنتی‌اکسیدانی عصاره‌ها نشان داد که عصاره اندام‌های هوایی در مرحله گلدهی گیاه دارای بالاترین فعالیت آنتی‌اکسیدانی (0.7 ± 75.3%) است و حداقل فعالیت آنتی‌اکسیدانی (0.9 ± 16.5%) برای عصاره ریشه در مرحله رویشی گیاه اندازه‌گیری گردید. براساس نتایج بررسی فعالیت ضدباکتریایی، بیشترین قطر هاله عدم رشد (0.3 ± 21 میلی‌متر) برای عصاره اندام‌های هوایی گیاه در مرحله گلدهی و در مقابل باکتری استافیلوکوکوس اورئوس مشاهده شد و حداقل غلظت مهار (12.5 میکروگرم بر میلی‌لیتر) و حداقل غلظت کشندگی (25 میکروگرم بر میلی‌لیتر) در برابر باکتری مذکور و برای عصاره اندام‌های هوایی در مرحله گلدهی و رویشی ثبت شد. براساس نتایج، عصاره‌های گونه مورد مطالعه اثرگذاری بیشتری بر باکتری‌های گرم مثبت نسبت به باکتری‌های گرم منفی داشت.نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج این تحقیق می‌توان بیان کرد که عصاره گیاه‌بابونه گاوی در مرحله گلدهی دارای میزان قابل توجهی از ترکیبات فیتوشیمیایی با خاصیت آنتی‌اکسیدانی و ضدباکتریایی مناسب است و می‌توان از آن به‌عنوان منبع ترکیبات آنتی‌اکسیدان و آنتی‌بیوتیک طبیعی استفاده کرد.
فیتوشیمی (استخراج، شناسایی و اندازه گیری مواد موثره)
فاطمه باباخانی؛ جلال خورشیدی؛ محمدرضا مرشدلو
چکیده
شرایط پس از برداشت تأثیر بسزایی در کمّیت و کیفیت متابولیت‌های ثانویه گیاهان دارویی دارد. بر همین اساس، در این پژوهش تأثیر زمان‌های مختلف انبارمانی (صفر، دو، چهار و شش ماه) و نوع بسته‌بندی (کرافت، پلی‌اتیلن، پلی‌پروپیلن و بدون بسته‌بندی) بر محتوای اسانس، نوع و میزان ترکیب‌های اسانس، فنول و فعالیت ضداکسایشی عصاره میوه رازیانه (Foeniculum ...
بیشتر
شرایط پس از برداشت تأثیر بسزایی در کمّیت و کیفیت متابولیت‌های ثانویه گیاهان دارویی دارد. بر همین اساس، در این پژوهش تأثیر زمان‌های مختلف انبارمانی (صفر، دو، چهار و شش ماه) و نوع بسته‌بندی (کرافت، پلی‌اتیلن، پلی‌پروپیلن و بدون بسته‌بندی) بر محتوای اسانس، نوع و میزان ترکیب‌های اسانس، فنول و فعالیت ضداکسایشی عصاره میوه رازیانه (Foeniculum vulgare Mill.) ارزیابی شد. اسانس‌گیری به روش تقطیر با آب به مدت سه ساعت و عصاره‌گیری توسط سوکسله با استفاده از حلال متانول انجام شد. اسانس‌ها توسط GC-FID و GC-MS آنالیز شدند. به‌طورکلی، افزایش زمان انبارمانی موجب کاهش میزان اسانس رازیانه گردید (به‌استثنای بسته‌بندی کرافت) و میزان این کاهش با توجه به نوع بسته‌بندی متفاوت بود. بیشترین (3.25% حجمی/وزنی) و کمترین (1.8% حجمی/وزنی) میزان اسانس به‌ترتیب از میوه‌های دو ماه انبار شده با بسته‌بندی پلی‌اتیلن و میوه‌های شش ماه انبار شده بدون بسته‌بندی بدست آمد. تعداد، نوع و میزان ترکیب‌های تشکیل‌دهنده اسانس تحت تأثیر زمان انبارمانی و نوع بسته‌بندی قرار گرفت. بیشترین میزان ای-آنتول (75.8%) در اسانس میوه‌های شش ماه انبار شده بدون بسته‌بندی و کمترین میزان آن (49.46%) در اسانس میوه‌های انبار نشده مشاهده شد. میزان فنول و فعالیت ضداکسایشی با افزایش زمان انبارمانی کاهش یافت، ولی در زمان‌های مختلف انبارمانی، تأثیر نوع بسته‌بندی‌ها متفاوت بود. به‌طورکلی، براساس میزان اسانس، فنول و فعالیت ضداکسایشی، انبارمانی رازیانه توصیه نمی‌گردد، ولی براساس نوع ترکیب هدف موجود در اسانس، می‌توان زمان‌های مختلف انبارمانی را توصیه کرد. در صورت انبار کردن محصول، براساس مجموع صفات اندازه‌گیری شده، بسته‌بندی پلی‌اتیلن و کرافت توصیه می‌شود.
به‌زراعی و به‌نژادی
اسماعیل چمنی؛ فرحناز نریمانیان؛ یونس پوربیرامی هیر؛ حمیدرضا حیدری
چکیده
این تحقیق به‌منظور بررسی تأثیر منابع نیتروژنی مختلف شامل نیترات آمونیوم، آسپاراژین و گلوتامین در پنج غلظت 0، 50، 150،100، و 200 میلی‌گرم بر لیتر بر برخی ویژگی‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه رزماری (Rosmarinus officinalis L.) در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج تکرار اجرا شد. شاخص‌های ارتفاع گیاه، میزان شاخه‌زایی، تعداد برگ، میزان برگ نکروزه، مقدار ...
بیشتر
این تحقیق به‌منظور بررسی تأثیر منابع نیتروژنی مختلف شامل نیترات آمونیوم، آسپاراژین و گلوتامین در پنج غلظت 0، 50، 150،100، و 200 میلی‌گرم بر لیتر بر برخی ویژگی‌های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه رزماری (Rosmarinus officinalis L.) در قالب طرح کاملاً تصادفی با پنج تکرار اجرا شد. شاخص‌های ارتفاع گیاه، میزان شاخه‌زایی، تعداد برگ، میزان برگ نکروزه، مقدار کلروفیل‌های a، b و کل، و مقدار کاروتنوئید، فنول و فلاونوئید اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که تأثیر منابع نیتروژنی بر بر تمامی شاخص‌های مورد بررسی به‌استثنای میزان برگ نکروزه در سطح احتمال 1% معنی‌دار شد. نتایج حاصل از مقایسه میانگین داده‌ها نشان داد بیشترین میزان شاخه‌زایی و تعداد برگ در تیمار گلوتامین و آسپاراژین با غلظت 100 میلی‌گرم بر لیتر حاصل شد و بیشترین ارتفاع گیاه در غلظت 200 میلی‌گرم بر لیتر نیترات آمونیوم بدست آمد. همچنین، بیشترین میزان رنگیزه‌های فتوسنتزی در تیمار آسپاراژین با غلظت 50 میلی‌گرم در لیتر و بیشترین میزان فنول و فلاونوئید در تیمار گلوتامین با غلظت 200 میلی‌گرم بر لیتر بدست آمد. در کل، نتایج نشان داد که منابع نتیروژنی مختلف مورد بررسی توانستند به‌طور مثبت و معنی‌داری سبب بهبود شاخص‌های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی رزماری در شرایط درون شیشه‌ای شوند.
فاطمه سلیمی؛ محمد فتاحی؛ جواد حمزه ئی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.644.96.4.1575.1578 در این تحقیق، اثر زمان (10، 15، 20، 25 و 30 دقیقه) و دمای امواج فراصوت (35، 45، 55، 65 و 75 درجه سانتی‌گراد)، نسبت اتانول به آب (20، 35، 50، 65 و 80 درصد) و نسبت ماده خشک به حلال (5:1، 10:1، 15:1، 20:1 و 25:1 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر) بر ویژگی‌های فنول و فلاونوئید کل و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی عصاره هیدروالکلی حاصل از گیاه کرفس ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.644.96.4.1575.1578 در این تحقیق، اثر زمان (10، 15، 20، 25 و 30 دقیقه) و دمای امواج فراصوت (35، 45، 55، 65 و 75 درجه سانتی‌گراد)، نسبت اتانول به آب (20، 35، 50، 65 و 80 درصد) و نسبت ماده خشک به حلال (5:1، 10:1، 15:1، 20:1 و 25:1 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر) بر ویژگی‌های فنول و فلاونوئید کل و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی عصاره هیدروالکلی حاصل از گیاه کرفس (Apium graveolens L.) بررسی شد. استخراج عصاره از بخش هوایی کرفس، با روش عصاره‌گیری هیدروالکلی به کمک امواج فراصوت با بهره‌گیری از روش سطح پاسخ انجام گردید و صفات فنول کل، فلاونوئید کل و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی به دو روش DPPH و FRAP اندازه‌گیری و ارزیابی گردید. براساس نتایج، اعمال زمان 10 دقیقه امواج فراصوت، 55 درجه سانتی‌گراد دمای امواج فراصوت، نسبت اتانول به آب 80% و نسبت ماده خشک به حلال 5:1 بهترین تیمار بود. در شرایط بهینه، مقدار فنول و فلاونوئید کل به‌ترتیب 471.12 میلی‌گرم گالیک اسید در یک گرم ماده خشک و 187.70 میلی‌گرم کوئرستین در یک گرم ماده خشک و میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی عصاره به روش DPPH و FRAP به‌ترتیب 68.48% و 4210.4 میکرومولار Fe+2 در 50 میکرولیتر عصاره بدست آمد. در کل، R2-Adjusted R2 و P-value بالا در برازش مدل‌ها، بیانگر ایده‌آل بودن مدل‌های سطح پاسخ (RSM) ترسیم شده است. به‌عبارت دیگر، بالا بودن این پارامترها نشانگر وجود همبستگی بالای بین مقادیر مشاهده شده و مقادیر پیش‌بینی شده می‌باشد.
یعقوب صرافی؛ غلامرضا مرادی رباطی؛ محمدحسین فاطمی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.109.93.1.1575.1610 هدف از این مطالعه، بررسی اثرهای ضد قارچی دود مایع تولید شده از ضایعات توتون و همچنین شناسایی و اندازه‌گیری ترکیب‌های مؤثره آن بود. ضایعات در کوره در شرایط بدون اکسیژن پیرولیز شد و دود حاصل با استفاده از مبرّد خنک شده و تبدیل به دود مایع شد. بررسی اثرهای ضد قارچی دود مایع با استفاده از سه نوع ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.109.93.1.1575.1610 هدف از این مطالعه، بررسی اثرهای ضد قارچی دود مایع تولید شده از ضایعات توتون و همچنین شناسایی و اندازه‌گیری ترکیب‌های مؤثره آن بود. ضایعات در کوره در شرایط بدون اکسیژن پیرولیز شد و دود حاصل با استفاده از مبرّد خنک شده و تبدیل به دود مایع شد. بررسی اثرهای ضد قارچی دود مایع با استفاده از سه نوع قارچ Rhizoctonia solani، Sclerotinia sclerotiorum و Phytophthora nicotianae که به‌ترتیب عامل بیماری ساق زخم، پوسیدگی یقه و ساق سیاه توتون می‌باشند در غلظت‌های صفر، ۲۵۰، ۵۰۰، ۱۰۰۰، ۲۰۰۰ و ppm۴۰۰۰ دود مایع به روش اختلاط با محیط کشت انجام شد. نتایج تجزیه واریانس تأثیر دود مایع بر قارچ‌ها نشان داد که تأثیر دود مایع، غلظت و اثر متقابل دود مایع بر غلظت روی قارچ‌ها در سطح احتمال 1% آماری معنی‌دار می‌باشد. نتایج مقایسه میانگین تأثیر دود مایع بر قارچ‌ها نشان داد که نمونه دود مایع حاصل از پیرولیز ۲۵% دمار توتون + ۷۵% خرده برگ توتون در غلظت ppm۴۰۰۰ رشد میسیلیوم قارچ‌های بیماری‌زای فوق را 100% کنترل می‌نماید. همچنین دود مایع تولید شده از تیمار بالا در غلظت‌های پایین نیز رشد میسیلیوم قارچ‌های Rhizoctonia solani و Sclerotinia sclerotiorum را 100% کنترل نمود. براساس گزارش نتایج تحقیقات، حضور ترکیب‌های فنولی، اسیدهای آلی و آلکالوئیدی در دود مایع عامل خواص ضد قارچی آن است. بنابراین استخراج این ترکیب‌ها از دود مایع انجام شده و آنالیز کیفی به‌وسیله روش کروماتوگرافی گازی اسپکتروسکوپی جرمی (GC/MS) و آنالیزهای کمّی برای اندازه‌گیری فنول کل و ترکیب‌های آلکالوئیدی با استفاده از روش اسپکتروفتومتری انجام شد. مقایسه نتایج نشان داد که اثرهای کنترلی ترکیب‌های آلکالوئیدی بیشتر از ترکیب‌های فنولی و اسیدی در دود مایع تولید شده از ضایعات توتونی است. نتایج این تحقیق نشان از توان بالای دود مایع در مهار زیستی قارچ‌های بیماری‌زا دارد.
عادل پشت دار؛ علیرضا ابدالی مشهدی؛ فواد مرادی؛ سید عطااله سیادت؛ عبدالمهدی بخشنده
چکیده
روش‌های مختلفی به‌منظور افزایش تولید متابولیت‌های ثانوی در گیاهان دارویی استفاده می‌شود، ازجمله آنها افزودن الیسیتورها به گیاهان است. سالیسیلیک اسید اثر مثبتی در رشد و عملکرد گیاهان با اثر بر جذب عناصر معدنی دارد. برای بررسی پاسخ نعناع فلفلی (Mentha piperita L.) به کاربرد سالیسیلیک اسید در سطوح مختلف نیتروژن، آزمایش زراعی دوساله، ...
بیشتر
روش‌های مختلفی به‌منظور افزایش تولید متابولیت‌های ثانوی در گیاهان دارویی استفاده می‌شود، ازجمله آنها افزودن الیسیتورها به گیاهان است. سالیسیلیک اسید اثر مثبتی در رشد و عملکرد گیاهان با اثر بر جذب عناصر معدنی دارد. برای بررسی پاسخ نعناع فلفلی (Mentha piperita L.) به کاربرد سالیسیلیک اسید در سطوح مختلف نیتروژن، آزمایش زراعی دوساله، در سال‌های 93-1392 و 94-1393 اجرا گردید. آزمایش به‌صورت اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل مقدار کود (0، 70، 140، 210 و 280 کیلوگرم نیتروژن در هکتار) به‌عنوان عامل اول و غلظت سالیسیلیک اسید (0، 100، 200 و 300 میکرومولار) به‌عنوان عامل فرعی بود. نتایج نشان داد که در دو سال، بیشترین میزان فعالیت نیترات ردوکتاز در ریشه با کاربرد غلظت 200 میکرومولار سالیسیلیک اسید و مصرف 280 کیلوگرم نیتروژن در هکتار مشاهده شد. فعالیت این آنزیم در برگ تنها تحت تأثیر نیتروژن قرار گرفت. بیشترین میزان فعالیت آنزیم در برگ (در سال اول و دوم به‌ترتیب 2.87 و 2.82 میکرومولار نیتریت در گرم وزن تازه بر ساعت) با مصرف 280 کیلوگرم نیتروژن در هکتار مشاهده شد. در هر دو سال محتوی نیتروژن و اسید آمینه آزاد در برگ با افزایش غلظت سالیسیلیک اسید، همزمان با افزایش مقدار کود افزایش یافت. هر دو سال محتوای نیترات، فنول کل و کربوهیدرات محلول برگ با افزایش غلظت سالیسیلیک اسید و مقدار کود کاهش یافت. در سال اول و دوم بیشترین عملکرد تر (به ترتیب 3316.2 و 3480.7 گرم در مترمربع)، خشک (به ترتیب 811.7 و 855.6 گرم در مترمربع) و اسانس (به‌ترتیب 13.01 و 15.2 میلی‌لیتر در مترمربع) با مصرف 210 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بدست آمد. در مجموع مصرف 210 تا 280 کیلوگرم در هکتار نیتروژن همراه با کاربرد غلظت‌های 200 میکرومولار سالیسیلیک اسید برای دستیابی به عملکرد کمّی و کیفی مطلوب توصیه می شود.
زهره بختیاری؛ غلامرضا اصغری؛ شکوفه انتشاری؛ نگین مهدی نژاد
چکیده
عوامل اقلیمی بر تولید متابولیت‌های ثانویه گیاهان تأثیرگذار هستند. فنول‌ها و فلاوونوئیدها از مهمترین ترکیب‌های ثانویه گیاهان می‌باشند. در این مقاله هدف بررسی تأثیر نور با فرکانس‌های متفاوت بر تولید فنول‌ها و فلاوونوئیدها در گیاه Artemisia aucheri یا درمنه کوهی بود. از محیط کشت جامد موراشینگ و اسکوگ بدون تنظیم‌کننده‌های رشد استفاده ...
بیشتر
عوامل اقلیمی بر تولید متابولیت‌های ثانویه گیاهان تأثیرگذار هستند. فنول‌ها و فلاوونوئیدها از مهمترین ترکیب‌های ثانویه گیاهان می‌باشند. در این مقاله هدف بررسی تأثیر نور با فرکانس‌های متفاوت بر تولید فنول‌ها و فلاوونوئیدها در گیاه Artemisia aucheri یا درمنه کوهی بود. از محیط کشت جامد موراشینگ و اسکوگ بدون تنظیم‌کننده‌های رشد استفاده شد. محیط کشت‌ها در اتاق کشت در شرایط استریل، تحت دمای 2±25 و شرایط نوری متفاوت با تیمارهای مختلف بودند. شرایط نوری آزمایش، استفاده از تابش‌های نوری 1000، 2000 و 3000 لوکس بود. علاوه‌بر آن تیمار اشعه UV با شدت 320 نانومتر و تیمار تاریکی هم در نظر گرفته شد. سنجش فنول‌ها و فلاوونوئیدها با روش اسپکترومتری انجام شد و برای تحلیل داده‌ها و رسم نمودارها از نرم‌افزارهای SPSS نسخه 20 و برنامه Excel استفاده شد. در طول آزمایش داده‌های حاصل میانگین سه تکرار ±SD بوده و نتایج براساس آزمون ANOVA یک‌طرفه، پس آزمون Tukey و اختلاف معنی‌دار براساس P≤0.05، بررسی شد. با توجه به آنالیز آماری نتایج، مشخص گردید که اشعه UV بر روی تولید فنول‌ها و فلاوونوئیدها تأثیرگذار است، به‌طوری که اشعه باعث کاهش میزان فلاوونوئیدها و افزایش فنول‌ها شده است. تأثیر نور متفاوت بوده و به بررسی‌های بیشتری نیاز دارد. در مورد کالوس‌ها نیز نتایج متفاوتی بدست آمد. با توجه به داده‌های حاصل می‌توان نتیجه گرفت که نور و به‌ویژه اشعه UV بر تولید تعدادی از ترکیب‌های ثانویه گیاه (فنول‌ها و فلاوونوئیدها) مؤثر است و با توجه به ارتباط این ترکیب‌ها با فعالیت آنتی‌اکسیدانی گیاه، بررسی چگونگی تأثیرات این فاکتور محیطی می‌تواند مورد توجه قرار بگیرد.
علی فلاحی؛ عباس حسنی؛ فاطمه سفیدکن
چکیده
روی یک عنصر ریزمغذی ضروری است که نقش‌های حیاتی زیادی در گیاهان دارد. در سال‌های اخیر نانو کودهای روی به‌دلیل جذب بیشتر آنها توسط گیاه که ناشی از اندازه کوچک و نفوذ بسیار بالای آنها از طریق غشاهای سلولی است مورد توجه بسیار قرار گرفته‌اند. به‌منظور مطالعه اثر کاربرد برگی کودهای مختلف حاوی روی بر عملکرد و ویژگی‌های فیتوشیمیایی گیاه ...
بیشتر
روی یک عنصر ریزمغذی ضروری است که نقش‌های حیاتی زیادی در گیاهان دارد. در سال‌های اخیر نانو کودهای روی به‌دلیل جذب بیشتر آنها توسط گیاه که ناشی از اندازه کوچک و نفوذ بسیار بالای آنها از طریق غشاهای سلولی است مورد توجه بسیار قرار گرفته‌اند. به‌منظور مطالعه اثر کاربرد برگی کودهای مختلف حاوی روی بر عملکرد و ویژگی‌های فیتوشیمیایی گیاه ریحان (Ocimum basilicum L.)، یک آزمایش گلدانی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار در گلخانه تحقیقاتی گروه علوم باغبانی دانشگاه ارومیه در سال 1393 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه منبع مختلف روی (سولفات روی، کلات روی و نانوکود کلات روی) در چهار مقدار (صفر، 1، 2 و 3 گرم در لیتر) بودند. نتایج نشان داد که کاربرد برگی روی تأثیر معنی‌داری بر صفات مورد اندازه‌گیری داشته است. به‌طوری که با کاربرد روی عملکرد پیکر رویشی تر و خشک، محتوای روی و فنول برگ‌ها و درصد و عملکرد اسانس افزایش یافت و از این نظر کاربرد برگی نانوکود کلات روی مؤثرتر از دو کود دیگر روی بود. کمترین و بیشترین مقادیر صفات اندازه‌گیری شده به‌ترتیب در غلظت‌های صفر و سه گرم در لیتر مشاهده شد. براساس نتایج تجزیه اسانس به‌وسیله دستگاه‌های گاز کروماتوگرافی و گاز کروماتوگرافی متصل به طیف‌سنج جرمی، 20 ترکیب در اسانس ریحان شناسایی گردید. لینالول و اوژنول اجزاء اصلی اسانس بودند که تحت تأثیر کاربرد روی تغییرات ناچیزی را نشان دادند. در مجموع یافته‌های این تحقیق نشان داد که تأثیر کاربرد نانوکود کلات روی (به‌ویژه در مقدار 3 گرم در لیتر) در افزایش عملکرد و مواد مؤثره گیاه ریحان، مؤثرتر از کودهای سولفات و کلات روی بود.
مریم مدحج؛ صالح طباطبائی وکیلی؛ محسن ساری؛ سمیه سالاری؛ اسرافیل منصوری
چکیده
با توجه به استفاده از فنول در صنایع پتروشیمی و نیز به‌عنوان ضدعفونی‌کننده در زمینه پزشکی، این ماده به فراوانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. با وجود این، فنول آزاد در محیط برای سلامتی زیان‌آور می‌باشد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثر محافظتی گیاه گل‌راعی (Hypericum perforatum L.) بر برخی فراسنجه‌های بیوشیمیایی خون در رت‌های مسموم شده با فنول ...
بیشتر
با توجه به استفاده از فنول در صنایع پتروشیمی و نیز به‌عنوان ضدعفونی‌کننده در زمینه پزشکی، این ماده به فراوانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. با وجود این، فنول آزاد در محیط برای سلامتی زیان‌آور می‌باشد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثر محافظتی گیاه گل‌راعی (Hypericum perforatum L.) بر برخی فراسنجه‌های بیوشیمیایی خون در رت‌های مسموم شده با فنول بود. بدین منظور، تعداد 54 سر رت نر نژاد ویستار در قالب آزمایش فاکتوریل 3×3 با دو فاکتور اصلی گل‌راعی (سطوح صفر، 250 و 500 میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن بدن) و فنول (سطوح صفر، 100 و 200 میلی‌گرم بر کیلوگرم وزن بدن) به 9 تیمار آزمایشی تقسیم شدند. فنول و عصاره به‌صورت یک روز در میان و به روش گاواژ تجویز شدند. در روزهای 15 و 30 آزمایش، پس از خون‌گیری، غلظت برخی فراسنجه‌های بیوشیمیایی سرم خون ارزیابی شد.در نیمه اول آزمایش، سطح 200 میلی‌گرم بر کیلوگرم فنول افزایش معنی‌دار کلسترول و LDL و سطح 100 میلی‌گرم بر کیلوگرم آن کاهش میزان VLDL سرم خون را موجب شدند (05/0>p). در نیمه دوم آزمایش، بیشترین مقدار HDL در تیمار دریافت‌کننده سطوح 250 و 200 میلی‌گرم بر کیلوگرم گل‌راعی و فنول و کمترین آن در تیمار 500 و 200 میلی‌گرم بر کیلوگرم گل‌راعی و فنول مشاهده شد (05/0>p). اثرات اصلی و متقابل سایر تیمارها دارای اختلاف آماری معنی‌داری نبودند (05/0<p). به‌طور کلی، یافته‌های پژوهش حاضر نشان داد که سطح 250 میلی‌گرم بر کیلوگرم عصاره گیاه گل‌راعی توانسته از اثر سوء سطح 200 میلی‌گرم بر کیلوگرم فنول در بلندمدت بر فراسنجه بیوشیمیایی HDL سرم خون بکاهد.
سودابه عبداله زارع؛ اسفندیار فاتح؛ امیر آینه بند
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر تاریخ‌های مختلف کاشت و سطوح مختلف تغذیه‌ای (شیمیایی و آلی) بر عملکرد و میزان ماده مؤثره دانه گیاه دارویی خارمریم (Silybum marianum (L.) Gaerate)، آزمایشی در سال زراعی 1389-1388 به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه آموزشی و تحقیقاتی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر تاریخ‌های مختلف کاشت و سطوح مختلف تغذیه‌ای (شیمیایی و آلی) بر عملکرد و میزان ماده مؤثره دانه گیاه دارویی خارمریم (Silybum marianum (L.) Gaerate)، آزمایشی در سال زراعی 1389-1388 به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در مزرعه آموزشی و تحقیقاتی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز انجام شد. عامل اصلی تاریخ کشت در سه زمان: (23 آبان، 10 آذر و 24 آذر) و عامل فرعی سطوح تغذیه‌ای مختلف در شش سطح: F1- شاهد (عدم مصرف کود)، F2- 100% کود شیمیایی NPK (150- 120- 100)، F3- 25% کود آلی +75% کود شیمیایی (5/7 تن دامی و NPK (5/112- 90- 75))، F4- 50% آلی+50% شیمیایی (15 تن کود دامی و NPK (75- 60 -50))، F5- 75% آلی+25% شیمیایی (5/22 تن کود دامی + NPK (5/37- 30- 25)) و F6- 100% کود آلی (30 تن کود دامی) بودند. نتایج بدست‌آمده نشان داد که تاریخ کاشت تأثیر معنی‌داری بر درصد فنول، درصد فلاونوئیدها و میزان سیلی‌مارین دانه داشت. تأخیر در کاشت منجر به کاهش میزان سیلی‌مارین دانه گردید. درحالی‌که بالاترین درصد فنول و فلاونوئیدهای دانه در تاریخ 24 آذر بدست آمد. از نظر سطوح کودی نیز بیشترین درصد فلاونوئیدها، عملکرد فلاونوئیدها و عملکرد سیلی‌مارین از تیمار کودی 100% شیمیایی و سطوح کودی تلفیقی حاصل گردید. در این رابطه تیمار F2 مزیتی نسبت به سطوح کودی تلفیقی نداشت. همچنین بالاترین درصد فنول و عملکرد فنول از سطوح کودی تلفیقی بدست آمد. بنابراین بیشترین میزان سیلی‌مارین از تیمار F6 و بیشترین فعالیت آنتی‌اکسیدانی دانه از تیمار F4 و F6 حاصل شد.
مهناز باقرلو؛ رضا حیدری؛ رشید جامعی؛ صابر قادرپور
چکیده
گیاهان جنس Allium منبع مهمی از ترکیب‌های فنولی و فلاونوئیدی رژیم غذایی هستند. پلی‌فنول‌ها فعالیت اصلی آنتی‌اکسیدانی را در گیاهان انجام می‌دهند. ویژگی‌های آنتی‌اکسیدانی ترکیب‌های فنولی به‌علت قابلیت احیاء‌کنندگی آنها می‌باشد. این مطالعه برای شناسایی و تعیین مقدار ترکیب‌های فنولی تانیک اسید، 8-هیدروکسی کوئینولین، ...
بیشتر
گیاهان جنس Allium منبع مهمی از ترکیب‌های فنولی و فلاونوئیدی رژیم غذایی هستند. پلی‌فنول‌ها فعالیت اصلی آنتی‌اکسیدانی را در گیاهان انجام می‌دهند. ویژگی‌های آنتی‌اکسیدانی ترکیب‌های فنولی به‌علت قابلیت احیاء‌کنندگی آنها می‌باشد. این مطالعه برای شناسایی و تعیین مقدار ترکیب‌های فنولی تانیک اسید، 8-هیدروکسی کوئینولین، وانیلیک اسید، کافئیک اسید، سالسیلیک اسید و 1- نفتول موجود در بخش خوراکی دو واریته پیاز ایرانی (Allium cepa L.) با نامهای پیاز قرمز آذرشهر و پیاز سفید نیشابور و اندازه‌گیری فعالیت آنتی‌اکسیدانی آنها طراحی شده است. از پودر پیازها توسط متانول آبکی 50% و اسید کلریدریک 2/1 مولار، عصاره تهیه شد و توسط HPLC، فنول‌ها شناسایی و مقدار آنها تعیین شد و میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی آنها با استفاده از رادیکال DPPH اندازه‌گیری شد. فعالیت آنتی‌اکسیدانی و ترکیب‌های فنولی مورد نظر در بخش خوراکی دو واریته پیاز ایرانی شناسایی و اندازه‌گیری شد. نتایج نشان دادند که مقدار ترکیب‌های فنولی در واریتههای مختلف پیاز متفاوت هستند و حداکثر مقدار آن در پیاز قرمز مشاهده شد. همچنین فعالیت آنتی‌اکسیدانی موجود در پیاز قرمز بیشتر از پیاز سفید مشاهده شد.
