فیتوشیمی (استخراج، شناسایی و اندازه گیری مواد موثره)
محمود براتی؛ مجید شریفی راد؛ سعیده سعیدی
چکیده
برای بررسی پروفایل شیمیایی و خواص آنتی‌اکسیدانی، ضد باکتریایی و ضد التهابی ریشه و اندام‌های هوایی گونه مرتعی- دارویی افسنطین (Artemisia absinthium L.)، نمونه‌برداری از ریشه و اندام‌های هوایی گیاه در سه مرحله فنولوژیک (رشد رویشی، گلدهی و بذردهی) انجام شد. میزان فنل و فلاونوئید، فعالیت زیستی عصاره اتانولی در مراحل مختلف فنولوژی، فعالیت ...
بیشتر
برای بررسی پروفایل شیمیایی و خواص آنتی‌اکسیدانی، ضد باکتریایی و ضد التهابی ریشه و اندام‌های هوایی گونه مرتعی- دارویی افسنطین (Artemisia absinthium L.)، نمونه‌برداری از ریشه و اندام‌های هوایی گیاه در سه مرحله فنولوژیک (رشد رویشی، گلدهی و بذردهی) انجام شد. میزان فنل و فلاونوئید، فعالیت زیستی عصاره اتانولی در مراحل مختلف فنولوژی، فعالیت آنتی‌اکسیدانی، قدرت احیاءکنندگی آهن (FRAP)، فعالیت ضد باکتریایی، حداقل غلظت مهارکنندگی (MIC) و حداقل غلظت کشندگی (MBC) و فعالیت ضد التهابی بررسی شدند. بیشترین میزان فنل کل (2 ± 4/86 میلی‌گرم برابر اسید گالیک بر گرم وزن خشک گیاه) و فلاونوئید کل (3/1 ± 36.2 میلی‌گرم برابر کوئرستین بر گرم وزن خشک گیاه) در ریشه و در مرحله گلدهی گیاه وجود داشت. بررسی فعالیت آنتی‌اکسیدانی عصاره‌ها نشان داد که مرحله گلدهی گیاه از فعالیت آنتی‌اکسیدانی بالاتری برخوردار بود. حداقل مقدار IC50 (15.4 میکروگرم بر میلی‌لیتر) مربوط به عصاره ریشه در مرحله گلدهی گیاه بود و بالاترین میزان IC50 (271.65 میکروگرم بر میلی‌لیتر) برای عصاره اندام‌های هوایی در مرحله رویشی بود. در بررسی فعالیت آنتی‌باکتریایی عصاره‌ها، عصاره ریشه مربوط به مرحله گلدهی گیاه از بالاترین فعالیت ضد باکتریایی برخوردار بود و بیشترین قطر هاله عدم رشد (22 میلی‌متر) برای این عصاره در برابر باکتری استافیلوکوکوس اورئوس مشاهده گردید. حداقل غلظت مهار (18.7 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر) و حداقل غلظت کشندگی (37.5 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر) این عصاره در برابر باکتری‌های استافیلوکوکوس اورئوس و باسیلوس سرئوس ثبت شد. باکتری‌های ویبریوکلرا (حداقل غلظت مهار 37.5 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر و حداقل غلظت کشندگی 75 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر) و اشریشیاکلی (حداقل غلظت کشندگی 75 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر و حداقل غلظت کشندگی 150 میلی‌گرم بر میلی‌لیتر) در برابر عصاره مذکور حساسیت کمتری نشان دادند. همچنین نتایج نشان داد که گونه مورد مطالعه در مرحله گلدهی دارای بیشترین فعالیت ضد التهابی است و عصاره بدست آمده از ریشه گیاه در تمام مراحل فنولوژی از فعالیت ضد التهابی بالاتری نسبت به اندام‌های هوایی گیاه برخوردار است. براساس این نتایج، گیاه افسنطین و به‌طور خاص مرحله گلدهی آن دارای فعالیت آنتی‌اکسیدانی، ضد باکتریایی و ضد التهابی مناسبی است و می‌توان آن را به‌عنوان جایگزینی مناسب برای آنتی‌اکسیدان‌ها و آنتی‌بیوتیک‌ها و ضد التهاب‌های مصنوعی مد نظر قرار داد.
فیتوشیمی (استخراج، شناسایی و اندازه گیری مواد موثره)
مجید شریفی راد
چکیده
مشگک (Ducrosia anethifolia (DC.) Boiss.) یکی از گیاهان دارویی متعلق به خانواده چتریان است که استفاده از آن در درمان اختلالات عصبی توصیه شده است. هدف مطالعه حاضر بررسی تغییرات محتوای ترکیب‌های فیتوشیمیایی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی، ضد باکتریایی و ضد التهابی عصاره اتانولی گونه D. anethifolia در مراحل مختلف فنولوژی (رویشی، گلدهی و بذردهی) بود. نمونه‌برداری ...
بیشتر
مشگک (Ducrosia anethifolia (DC.) Boiss.) یکی از گیاهان دارویی متعلق به خانواده چتریان است که استفاده از آن در درمان اختلالات عصبی توصیه شده است. هدف مطالعه حاضر بررسی تغییرات محتوای ترکیب‌های فیتوشیمیایی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی، ضد باکتریایی و ضد التهابی عصاره اتانولی گونه D. anethifolia در مراحل مختلف فنولوژی (رویشی، گلدهی و بذردهی) بود. نمونه‌برداری از سرشاخه‌های هوایی گیاه در هر مرحله به‌صورت تصادفی انجام گرفت. محتوای فنل و فلاونوئید کل عصاره اتانولی با استفاده از روش اسپکتروفتومتری و فعالیت آنتی‌اکسیدانی با استفاده از روش به دام‌اندازی رادیکال آزاد DPPH تعیین شد. فعالیت ضد باکتریایی عصاره گیاه با استفاده از روش انتشار دیسک بر روی باکتری‌های گرم مثبت (Staphylococcus aureus و Bacillus subtilis) و گرم منفی (Escherichia coli و Pseudomonas aeruginosa) بررسی گردید. همچنین، فعالیت ضد التهابی عصاره گیاه با استفاده از روش پایداری غشای گلبول قرمز ارزیابی شد. نتایج نشان داد که بین مراحل مختلف فنولوژی از نظر میزان فنل و فلاونوئید کل و فعالیت آنتی‌اکسیدانی، ضد باکتریایی و ضد التهابی تفاوت معنی‌داری وجود دارد (0.05>P). بیشترین میزان فنل و فلاونوئید کل (به‌ترتیب 1.7 ± 148 میلی‌گرم معادل اسید گالیک بر گرم وزن خشک و 1.5 ± 97 میلی‌گرم معادل کوئرستین بر گرم وزن خشک) و فعالیت آنتی‌اکسیدانی، ضد باکتریایی و ضد التهابی در مرحله گلدهی به‌دست آمد. همچنین نتایج نشان داد که عصاره گیاهی مورد مطالعه اثر بازدارندگی بیشتری بر باکتری‌های گرم مثبت در مقایسه با باکتری‌های گرم منفی دارد. نتایج بیانگر آن است که عصاره اتانولی گونه D. anethifolia می‌تواند به‌عنوان یک آنتی‌اکسیدان، ضد باکتری و ضد التهاب امیدوار کننده در درمان بسیاری از بیماری‌ها استفاده شود. همچنین، مرحله گلدهی بهترین زمان برداشت جهت بهره‌برداری دارویی از این گونه معرفی می‌شود.
