وحیده پیام نور؛ جمیله نظری؛ راضیه جعفری حاجتی
چکیده
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.577.96.4.1575.105 بتولین و اسید بتولینیک یکی از مهمترین متابولیتهای ضد سرطان (پوست، سینه، رحم، روده، پانکراس، مغز استخوان و غیره) و ضد ایدز میباشند که منبع اولیه تهیه آن درخت توس است. با توجه به در حال انقراض بودن این درختان در ایران، جایگزین نمودن روشهای نوین کشت سلول و بافت بجای استخراج از پوست امری ضروری ...
بیشتر
شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.577.96.4.1575.105 بتولین و اسید بتولینیک یکی از مهمترین متابولیتهای ضد سرطان (پوست، سینه، رحم، روده، پانکراس، مغز استخوان و غیره) و ضد ایدز میباشند که منبع اولیه تهیه آن درخت توس است. با توجه به در حال انقراض بودن این درختان در ایران، جایگزین نمودن روشهای نوین کشت سلول و بافت بجای استخراج از پوست امری ضروری میباشد. هدف از انجام این مطالعه تعیین میزان تأثیر نوع ریزنمونه بر مقدار بتولین و بتولینیک اسید تولید شده در کالوسهای دو گونه Betula pendula و B. litwinowii در مقایسه با نمونههای گرفته شده از طبیعت بوده است. ریزنمونه برگ و پوست گونههای مذکور با هدف کالزایی در محیط کشت پایه WPM حاوی 1 میلیگرم بر لیتر BAP و 0.1 میلیگرم بر لیتر 2,4-D کشت شدند. میزان بتولین و اسید بتولینیک کالوسهای سه ماهه با استفاده از تکنیک HPLC ارزیابی و با میزان موجود در ساقههای یک سانتیمتری دو گونه (نمونههای گرفته شده از طبیعت) مقایسه شد. ریزنمونه پوست بهمراتب موفقتر از ریزنمونه برگ در کالزایی عمل نمود و در عین حال میزان ماده مؤثره بیشتری نیز در آن القاء شد. میزان بتولین و اسید بتولینیک استخراجی از عصاره پوست طبیعی B. pendula بهترتیب 5.227 و 2.909 درصد و B. litwinowii بهترتیب 649/5 و 519/2 درصد بود. همچنین کالوسهای حاصل از پوست B. pendula و B. litwinowi بهترتیب دارای 0.0226 و 0.016 درصد بتولین و 0.0525 و 0.057 درصد اسید بتولینیک بودند. بهطور کلی ریزنمونه پوست در هر دو گونه توس، باعث القاء مقدار بیشتری ماده مؤثره نسبت به ریزنمونه برگی در شرایط In vitro شد.
نسیم ایرانپاک؛ سپیده کلاته جاری؛ سیامک کلانتری
چکیده
نرگس شیراز با نام علمی Narcissus tazetta L. متعلق به جنس Narcissus و تیره Amaryllidacea بومی ایران میباشد. گلهای زیبای این گیاه در فصول پاییز و زمستان علاوه بر ارزش زینتی، به علت معطر بودن و تولید اسانس از ارزش دارویی بالایی نیز برخوردار است. از اینرو تکثیر سریع و تولید تعداد زیادی گیاه در مدتی کوتاه در این گل زیبای بومی و دارویی مورد توجه میباشد. ...
بیشتر
نرگس شیراز با نام علمی Narcissus tazetta L. متعلق به جنس Narcissus و تیره Amaryllidacea بومی ایران میباشد. گلهای زیبای این گیاه در فصول پاییز و زمستان علاوه بر ارزش زینتی، به علت معطر بودن و تولید اسانس از ارزش دارویی بالایی نیز برخوردار است. از اینرو تکثیر سریع و تولید تعداد زیادی گیاه در مدتی کوتاه در این گل زیبای بومی و دارویی مورد توجه میباشد. تکثیر سنتی این گیاه با روش تقسیم سوخ میباشد که روشی پُرهزینه و وقتگیر است. کشت درون شیشهای این گیاه بهمنظور تولید کالوس و امکان استخراج مواد مؤثره از کالوس و بهمنظور تولید گیاهچههای کامل برای کاربرد زینتی و دارویی از اهمیت خاصی برخوردار است. از اینرو در این آزمایش امکان تولید کالوس از ریزنمونههای مختلف نرگس شیراز بررسی شد و همچنین امکان تکثیر گیاه با استفاده از ریزنمونههای پیاز مورد بررسی قرار گرفت. ریزنمونههای برگ و فلس از قاعده سوخ تهیه شدند و پس از گندزدایی به محیط کشت پایه MS منتقل شدند. ترکیبهای هورمونی جهت القاء کالوس (پینه) از فلس سوخ شامل غلظتهای مختلفی از NAA و 2,4-D همراه BAP بود. جهت القای کالوس (پینه) از قاعده برگ، محیط کشت پایه MS همراه با غلظتهای مختلفی از مواد تنظیمکننده رشد گیاهی NAA در ترکیب با BAP مورد استفاده قرار گرفت. همچنین جهت القاء شاخه از قاعده سوخ، محیط کشت MS همراه با غلظتهای مختلفی از مواد تنظیمکننده رشد گیاهی NAA و IBA همراه BAP بود. به همه محیطهای کشت 30 گرم در لیتر ساکارز و 8 گرم در لیتر آگار اضافه شد. ریزنمونهها جهت تولید کالوس در شرایط تاریکی و جهت تولید شاخساره در شرایط 16 ساعت روشنایی در دمای 25 درجه سانتیگراد نگهداری شدند. نتایج آزمایش نشان داد ریزنمونههای سوخ در تیمار هورمونی mglˉ¹ 6 NAA در محیط کشت MS بیشترین میزان کالوس را تولید کردند که 35% از ریزنمونهها کالوس با قطر mm 8 تولید کردند و جهت تولید شاخه بهترین تیمار هورمونی (mglˉ¹ 2) BA و (mglˉ¹ 1) IBA بودند که بیشترین تعداد شاخساره (2 عدد) را با طول mm 5 تولید کردند. در این محیط کشت میزان باززایی شاخسارهها از ریزنمونهها 50% بود. البته ریزنمونههای قاعده برگ در تیمارهای مختلف هورمونی هیچ کالوسی را تولید نکردند.
پانتهآ سرخیل؛ منصور امیدی؛ سیدعلی پیغمبری؛ سعید دوازده امامی
چکیده
به منظور بررسی تأثیر تیمارهای هورمونی بر کالزایی و باززایی در گیاه رازیانه، پنج ریزنمونه (برگ، هیپوکوتیل، مریستم انتهایی، ریشه و طوقه) انتخاب شد. بذر گیاه رازیانه بعد از استریل به محیط آب در لوله آزمایش روی پل کاغذی کشت و در دمایoC24 با 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی قرار داده شد و بعد از گذشت 15 روز که گیاه به ارتفاع حدود 10 سانتیمتر رسید ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر تیمارهای هورمونی بر کالزایی و باززایی در گیاه رازیانه، پنج ریزنمونه (برگ، هیپوکوتیل، مریستم انتهایی، ریشه و طوقه) انتخاب شد. بذر گیاه رازیانه بعد از استریل به محیط آب در لوله آزمایش روی پل کاغذی کشت و در دمایoC24 با 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی قرار داده شد و بعد از گذشت 15 روز که گیاه به ارتفاع حدود 10 سانتیمتر رسید ریزنمونهها تهیه شدند. القای کالوس با کشت ریزنمونهها روی محیط MS½ با 9 تیمار هورمونی شامل هورمون 2,4-D (2، 4 و 8 میلیگرم در لیتر) و BAP (25/0، 5/0 و 1 میلیگرم در لیتر) تحت شرایط 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی و دمای oC24 انجام شد. اندازه کالوس، وزن کالوس و درصد کالزایی در هر یک از تیمارهای بکار رفته اندازهگیری شد. با درنظر گرفتن صفات فوق هورمونی 2 و 4 میلیگرم در لیتر 2,4-D و 25/0 و 5/0 میلیگرم در لیتر BAP بهترین ترکیبهای هورمونی و نیز هیپوکوتیل و مریستم انتهایی بهترین ریزنمونهها شناخته شدند. در مرحله باززایی کالوس محیط MS½ با 9 ترکیب هورمونی یاد شده به همراه 2,4-D (2/0 میلیگرم در لیتر) و BAP (5/0، 2، 4، 15، 20 و 25 میلیگرم در لیتر) و TDZ (15 و 20 میکرولیتر) و محیط MS½ بدون هورمون در نظر گرفته شد که محیط MS ½ بدون هورمون بهترین محیط باززایی را نشان داد. به منظور مطالعه تولید اسانس در فاز کشت سوسپانسیون سلولی بهترین تیمار در فاز کالزایی انتخاب شد و کالوس به محیط سوسپانسیون سلولی به محیط کشت MS ½ شامل 2,4-D (2 میلیگرم در لیتر) و BAP (25/0 میلیگرم در لیتر) منتقل و در شرایط تاریکی در دمای oC24 روی شیکر با 100 دور در دقیقه قرار داده شدند. بعد از 4 هفته طیفنگاری جرمی انجام شد که تولید موادی همچون آلفا-پینن و لیمونن در محیط کشت بافت گزارش شد.