زراعت و باغبانی
فرهاد باقری فرد شربیانی؛ اسماعیل چمنی؛ موسی ترابی گیگلو؛ علیرضا قنبری؛ یونس پوربیرامی هیر
چکیده
سابقه و هدف: اثرهای مفید گیاه بابونه به اسانس آن نسبت داده شده است، بنابراین هر عاملی که به کمیت اسانس آن اثر بگذارد مورد توجه محققان قرار خواهد گرفت. به منظور بررسی تأثیر تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی اسید سالیسیلیک و متیل جاسمونات بر تولید متابولیت‌های ثانویه در گیاه بابونه تحت شرایط درون شیشه‌ای بومی منطقه شهر شربیان، این آزمایش ...
بیشتر
سابقه و هدف: اثرهای مفید گیاه بابونه به اسانس آن نسبت داده شده است، بنابراین هر عاملی که به کمیت اسانس آن اثر بگذارد مورد توجه محققان قرار خواهد گرفت. به منظور بررسی تأثیر تنظیم‌کننده‌های رشد گیاهی اسید سالیسیلیک و متیل جاسمونات بر تولید متابولیت‌های ثانویه در گیاه بابونه تحت شرایط درون شیشه‌ای بومی منطقه شهر شربیان، این آزمایش انجام شد.مواد و روش‌ها: برای انجام این پژوهش، بذرهای گیاهان بابونه از استان آذربایجان‌شرقی شهر شربیان (N ʺ52 ʹ58 ˚37 و E ʺ06 ʹ11 ˚47) جمع‌آوری شد. بذرها پس از انتقال به مدت 15 دقیقه در ماده شوینده و سطح آنها به مدت 45 ثانیه در الکل 70% و بعد به مدت 30 دقیقه به وسیله هیپوکلریت سدیم ضدعفونی شد. پس از ضدعفونی سطحی، با آب مقطر دو بار تقطیر شستشو داده شدند. محیط کشت پایه در این پژوهش، محیط کشتMS بود. تمامی کشت‌های انجام شده در اتاقک رشد در دمای 2±24 درجه سانتی‌گراد و 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی قرار گرفتند و آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی، با 3 تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل اسید سالیسیلیک (SA) و متیل جاسمونات (MeJA) در 5 سطح (0، 50، 100، 200، 400 میکرومولار) بود. برای تعیین میزان رنگریزه‌های فتوسنتزی، از روش Minguez-Mosquera and Perez-Galvez استفاده شد. میزان ترکیب‌های فنلی موجود در عصاره گیاه با استفاده از معرف فولین‌سیوکالتیو (Folin-Ciocalteau) اندازه‌گیری شد. داده‌های مربوط به این پژوهش با استفاده از نرم‌افزار آماری SAS V.9.g.1 تجزیه‌شده و مقایسه میانگین تیمارها نیز با آزمون دانکن در سطح احتمال 1% و 5% انجام گردید. نمودارها نیز با استفاده از نرم‌افزار Excel Microsoft رسم شد.نتایج: نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر متقابل تیمارهای اعمال‌شده بر صفات وزن ساقه، وزن ریشه، طول ساقه و طول ریشه در سطح احتمال 1% و بر تعداد ساقه در سطح احتمال 5% تفاوت معنی‌داری است. مقایسه میانگین‌ها نشان داد بیشترین مقدار وزن ساقه در اثر متقابل (µM 50) SA و (µM 200) MeJA و کمترین مقدار وزن ساقه در اثر متقابل تیمار (µM 400) SA و (µM 400) MeJA بدست آمد. مقایسه میانگین‌ها نشانگر تفاوت معنی‌داری این صفت بوده و بیشترین مقدار وزن ریشه در اثر متقابل تیمار (µM 100) SA و (µM 100) MeJA و کمترین مقدار وزن ریشه در برهم‌کنش تیمار (µM 400) SA و (µM 400) MeJA بدست آمد. مقایسه میانگین‌ها نشان داد بیشترین تعداد ساقه در اثر متقابل تیمار (µM 100) SA و (µM 50) MeJA و کمترین تعداد ساقه در برهم‌کنش تیمار (µM 400) SA و (µM 200) MeJA بدست آمد. مقایسه میانگین‌ها نشان از معنی‌داری صفات طول ساقه و ریشه داشت و بیشترین مقدار این دو صفت در اثر متقابل تیمارهای (µM 50)SA و (µM 100) MeJA و کمترین مقدار طول ساقه در ترکیب تیمارهای (µM 400) SA و (µM 400) MeJA و طول ریشه در ترکیب تیمارهای (µM 400)SA و (µM 200) MeJA مشاهده شد. در صفات بیوشیمیایی تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد که اثر سطوح SA بر میزان کلرفیل a، b، کاروتنوئید، کلروفیل کل، فنول و فلاونوئید در هر سه طول موج در سطح احتمال 1% معنی‌دار بود.نتیجه‌گیری: در این آزمایش نشان داده شد که افزایش تولید متابولیت‌ها نه‌تنها تحت تأثیر فعالیت آنزیم، بلکه به غلظت محرک‌ها بستگی دارد. افزایش محرک بیش از حد معمول نه‌تنها افزایش متابولییت را دربر ندارد، بلکه از طریق کاهش فعالیت آنزیم (احتمالاً از طریق کاهش بیان ژن مربوط) تولید متابولیت‌ها را کم یا متوقف می‌کند.
فرهاد مسعودی صدقیانی؛ مجید امینی دهقی؛ علیرضا پیرزاد؛ محمدحسین فتوکیان
چکیده
به‌منظور بررسی تأثیر کاربرد برگی اسمولیت‌ها بر عملکرد کمّی و کیفی بابونه آلمانی در شرایط خشکی، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه مرکز تحقیقات گیاهان دارویی دانشگاه شاهد با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل آبیاری به‌عنوان عامل اصلی در سه سطح ](آبیاری پس از 50 (بدون تنش)، 100 (تنش متوسط) و 150 میلی‌متر ...
بیشتر
به‌منظور بررسی تأثیر کاربرد برگی اسمولیت‌ها بر عملکرد کمّی و کیفی بابونه آلمانی در شرایط خشکی، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه مرکز تحقیقات گیاهان دارویی دانشگاه شاهد با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل آبیاری به‌عنوان عامل اصلی در سه سطح ](آبیاری پس از 50 (بدون تنش)، 100 (تنش متوسط) و 150 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر (تنش شدید)[ و محلول‌پاشی به‌عنوان عامل فرعی در هفت سطح ](عدم محلول‌پاشی (NS)، محلول‌پاشی با آب مقطر (W)، متیل جاسمونات (75 میکرومولار= MJ)، سالیسیلیک اسید (2 میلی‌مولار= SA)، هیومیک اسید (2.5 لیتر در هزار= HA)، گلایسین بتائین (5 میلی‌مولار= GB) و گاماآمینوبوتیریک اسید (50 میلی‌مولار= GABA)[ بود. هدایت الکتریکی آب آبیاری 4.8 دسی‌زیمنس بر متر بود. مقایسه میانگین‌ها نشان داد که GABA توأم با تنش شدید بیشترین عملکرد اسانس (3.07 کیلوگرم در هکتار) را به خود اختصاص داد. در گیاهان تیمار شده با GABA در تنش شدید شاخص برداشت اسانس به‌ترتیب افزایش 60 و 58 درصدی نسبت به گیاهان تیمار شده با W و NS نشان داد. بیشترین و کمترین شاخص برداشت کاپیتول با 81/70% و 23/28% به‌ترتیب از ترکیب تیماری GB و بدون تنش و W همراه با تنش شدید بدست آمد. SA، GB و GABA باعث افزایش عملکرد کاپیتول در تنش شدید در مقایسه با تنش متوسط شدند. تنش شدید باعث افزایش معنی‌دار محتوای اسانس از 0.66% به 1.13%، کاهش 35 درصدی شاخص برداشت بذر نسبت به تیمار شاهد و کاهش معنی‌دار عملکرد بیوماس نسبت به تنش متوسط شد. MJ و SA در مقایسه با NS، عملکرد بذر را در تنش متوسط افزایش دادند.
سید محمد دبیری؛ محمد مجدی؛ بهمن بهرام نژاد
چکیده
ژن 1-دئوکسی-دی-زایلوز 5-فسفات سنتاز و ژن چند عملکردی GLIP (TcGLIP) دو ژن کلیدی در مسیر بیوسنتزی "پیرترین‌ها" می‌باشند که دارای خاصیت حشره‌کشی می‌باشند. ژن DXS در مسیر MEP با استفاده از پیروات و گلیسر آلدهید 3-فسفات باعث تولید 1-دئوکسی-دی-زایلوز 5-فسفات می‌گردد و ژن TcGLIP نیز در انتهای مسیر بیوسنتزی دخالت می‌کند و مولکول‌های کریزانتمیل کوآ (Chrysanthemyl ...
بیشتر
ژن 1-دئوکسی-دی-زایلوز 5-فسفات سنتاز و ژن چند عملکردی GLIP (TcGLIP) دو ژن کلیدی در مسیر بیوسنتزی "پیرترین‌ها" می‌باشند که دارای خاصیت حشره‌کشی می‌باشند. ژن DXS در مسیر MEP با استفاده از پیروات و گلیسر آلدهید 3-فسفات باعث تولید 1-دئوکسی-دی-زایلوز 5-فسفات می‌گردد و ژن TcGLIP نیز در انتهای مسیر بیوسنتزی دخالت می‌کند و مولکول‌های کریزانتمیل کوآ (Chrysanthemyl CoA) و پیرترلون (Pyrethrolone) توسط دو مسیر MEP و لیپوکسی ژناز را به یکدیگر متصل می‌کند و باعث تولید پیرترین نوع 1 می‌شود. با توجه به اهمیت بالای پیرترین‌ها، بررسی و شناخت بیشتر این متابولیت‌ها حائز اهمیت می‌باشد. هدف از این مطالعه، جداسازی ژن DXS در گیاه پیرتروم (Chrysanthemum cinerariaefolium Vis.) از خانواده گل‌ستاره‌ای‌ها و بررسی بیان دو ژن DXS و TcGLIP تحت تیمار متیل جاسمونات بود. در این تحقیق ابتدا توالی‌های نوکلئوتیدی ژن 1-دئوکسی-دی-زایلوز 5-فسفات سنتاز گونه‌های گیاهی مختلف از پایگاه اطلاعاتی NCBI دریافت شد و بعد توالی‌های دریافت شده توسط نرم‌افزار تحت وب ClustalW هم‌ردیف شدند. از هم‌ردیف‌سازی توالی‌های بدست آمده برای این توالی در گیاه پیرتروم آغازگرهای ویژه طراحی و سنتز شد. نتایج واکنش زنجیره‌ای پلیمراز و نتایج توالی‌یابی محصول آن و مشاهده باند با طول bp715 نشان داد که آغازگرهای اختصاصی طراحی شده برای جداسازی ژن DXS کارایی لازم را دارند. همچنین بررسی بیان این دو ژن تحت تیمار متیل جاسمونات، القای بیان این ژن‌ها را تحت تأثیر متیل جاسمونات در مرحله گیاهچه‌ای نشان داد که نشان می‌دهد که متیل جاسمونات می‌تواند به‌عنوان یک الیسیتور مناسب برای افزایش میزان تولید پیرترین‌ها بکار گرفته شود.
