همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس، مجتمع آموزش عالی جهاد کشاورزی خراسان، مشهد

2 دانشیار، ‌گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

در این پژوهش اثر بازدارندگی اکالیپتوس (Eucalyptus golubulus Labill.) بر جوانه‌زنی و رشد علف هرز پنجه‌مرغی (Cynodon dactylon (L.) Pers.) به‌صورت: الف) غلظتهای متفاوت اسانس (ppm20، ppm50، ppm100) با روش محلول‌پاشی، ب) مقادیر مختلف برگ (2، 5 و 10 درصد وزنی) به‌صورت مالچ و مخلوط با خاک در چهار تکرار و ج) تأثیر غلظتهای مختلف اسانس (ppm20، ppm50، ppm100) و عصاره (25، 50 و 75 درصد) بر فرایند جوانه‌زنی ریزومهای این علف هرز با سه تکرار در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی و در سه آزمایش مجزا مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که تأثیر غلظتهای مختلف اسانس به‌صورت محلول‌پاشی باعث کاهش رشد و ارتفاع بوته‌ها شد. کمترین میزان رشد رویشی در تیمار محلول‌پاشی با اسانس (ppm100) بود که پس از گذشت چهار ماه بتدریج نشانه‌های زردی و خشکیدگی در آنها ظاهر شد. مالچ اکالیپتوس نیز تأثیر بازدارندگی قابل‌توجهی بر جوانه‌زنی ریزومها داشت، به‌گونه‌ای که در 50 درصد تیمار مالچ اکالیپتوس جوانه‌زنی ریزومها به‌طور کامل متوقف شد. بیشترین تعداد ساقه روییده شده از هر ریزوم در تیمار شاهد مشاهده شد. در آزمایش سوم فرایند جوانه‌زنی ریزومها تحت تأثیر اسانس و عصاره اکالیپتوس قرار گرفت. جوانه‌زنی و ظهور گیاهچه‌ها با افزایش غلظت اسانس کاهش می‌یافت. غلظت 25 درصدی عصاره، جوانه‌زنی را 66 درصد کاهش داد ولی غلظتهای 50 درصد و 75 درصد آن باعث توقف کامل جوانه‌زنی شد. از نتایج بدست آمده استنباط می‌شود که عصاره و بعد اسانس اکالیپتوس دارای پتانسیل بالقوه در کنترل و مدیریت علف هرز پنجه‌مرغی بوده و می‌توان در راستای تحقق کشاورزی ارگانیک و تهیه علف‌کشهای با منشأ طبیعی از آن استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

- راشد محصل، م.ح.، رحیمیان، ح. و بنایان، م.، 1371. علفهای هرز و کنترل آنها، ( ترجمه). انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد، 575 صفحه.
- راشد محصل، م.ح.، نجفی، ح. و اکبرزاده، م.د.، 1380. بیولوژی و کنترل علفهای هرز. انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد، 404 صفحه.
- راشد محصل ، م.ح. و موسوی، س.ک .، 1385الف. اصول مدیریت علفهای هرز، ( ترجمه). انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد، 545 صفحه.
- راشد محصل، م.ح.، راستگو، م.، موسوی، س.ک.، ولی‌الله پور، ر. و حقیقی، ع.، 1385ب. مبانی علم علفهای هرز، (ترجمه). انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد، 534 صفحه.
- زینلی، ا.، 1381. شناخت و کنترل پنجه‌مرغی. مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی (گرگان)، 9(1): 70-59.
- صانعی شریعت پناهی، م.، 1384. مهمترین علفهای هرز پهن برگ و باریک برگ ایران. دفتر خدمات تکنولوژی و آموزش کشاورزی، 316 صفحه.
- عزیزی، م.، علیمرادی، ل. و راشد محصل، م.ح.، 1385. بررسی اثرات آللوپاتیکی اسانس زیره سیاه و زیره سبز بر جوانه‌زنی برخی از علفهای هرز. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 22(3): 200-198.
- کریمی، ‌ه.، 1374. گیاهان هرز ایران. مرکز نشر دانشگاهی تهران، 419 صفحه.
- کوچکی، ع.، حسینی، م. و خزاعی، ح.، 1376. نظامهای کشاورزی پایدار، ( ترجمه). انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد، 188 صفحه.
- میقانی، ف.، 1382. آللوپاتی (دگرآسیبی) از مفهوم تا کاربرد. انتشارات پرتو واقعه تهران، 256 صفحه.
- نصیری محلاتی، م.، کوچکی، ع.، رضوانی، پ. و بهشتی، ع.،1384. اگرواکولوژی، (ترجمه). انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد. 459 صفحه.
-Anaya, A.L., 1999. Allelopathy as a tool in management of biotic resources in agroecosystems. Critical Review in Plant Sciences, 18(6): 697-739.
- Azizi, M. and Fuji, Y., 2006. Allelopathic effect of some medicinal plant substances on seed germination of Amaranthus retroflexus and Portulaca oleraceae. Acta Horticulture, 699: 61-67
- Azizi, M., Mosavi, A. and Nazdar, T., 2008.XXVII International Horticultural Congress - IHC2006: International Symposium on Sustainability through Integrated and Organic Horticulture, ISHS. Acta Horticulture, 767: 97-104.
- Barkosky, R.R. and Einhellig, F.A., 2003. Allelopathic interference of plant-water relationships by parahydroxybenzoic acid. Botanical Bulletin Academic Sinica, 44: 53-58.
- Baum, S.F., Karanastasis, L. and Rost, T.L., 1998. Morphogenetic effects of the herbicide cinch on Arabidopsis thaliana root development. Journal of plant Growth Regulation, 17: 107-114.
- Davis, R.F., 1928. The toxic principle of Juglans nigra as identified with synthetic guglone and its toxic effects on tomato and alfalfa plants. American Journal of Botany, 15: 620-628.
-Del moral, R., Willis. R.J. and Ashton, H.D., 1978. Suppression of coastal heath vegetation by Eucalyptus baxteri. Australian Journal of Botany, 26: 203-219.
- Ducke, S.O. and Abbas, H.K., 1995. Natural poroducts with potential use as herbicides. American Chemical Society Symposium, 582: 348-362.
- Elakovich, S.D. and Wooten, Y.W., 1995b . Allelopathic woody plants. Part II. Mabea through Zelkova. Allelopathy Journal, 2(1): 9-32.
- Gliessman, S.R., 2007. Allelopathic Effects of Crops. Technology & Engineering, Santa Cruz. 384p.
- Heap, I., 1997. International survey of herbicide-resistant weeds. Published on the Internet/World Wide Web, with the URL: http:// www. Pioneer. net/heapian.
- Inderjit., Dakshini, K.M.M. and Einhellig, F.A., 1993. Allelopathy: Organisms, Processes and Applications. ACS Symposium Series No. 582, American Chemical Society, Washington, DC, 381p.
- Inderjit., 1996. Plant phenolics in allelopathy. Botanical Review, 62: 168-202.
- Indearjit. and Keating, K.I., 1999. Allelopathy: Principles, proccdures, processos and promises for biological control. Advances in Agronomy, 67: 141-231.
- Kohli, R.K., Singh, H.P. and Batish, D.R., 2001. Allelopathy in agroecosystems. Food Products Press. USA, 447p.
- Lee, P.L. and Prisbylla, M.P., 1997. The discovery and structural requirements of inhibitors of p-hydroxypyruvate dioxygenase. Weed Science, 45: 601-609.
- Mc Whorter, C.C. and Patterson, D.T., 1980. Ecological factors affecting weed competition in soybeans. Proceedings of World Soybean Research Conference, 15-17 October: 371-392.
- Mitich, L.W., 1989. Bermoda grass. Weed technology, (3): 335-433.
- Narwal, S.S. and Tauro, P., 1996. Allelopathy in pest's management for sustainable agriculture. Proceeding of the International Conference on Allelopathy, 6-8 September, Vol. 1: 23-28,
- Nelson, C.J., 1996. Allelopathy in cropping systems. Agronomy Journal, 88: 991-996.
- Pellissier, F. and Souto, X.C., 1999. Allelopathy in northern temperate and boreal semi-natural woodland. Critical Review in Plant Sciences, 18: 637-652.
- Rao, V.S., 1983, Principles of Weed science. Oxford and IBH publishing Co. New Dehli, 487p.
- Rao, V.S., 2000. Principles of weed scinece. Publishers USA, 568p.
- Rice, E.L., 1979. Allelopathy, an update. Botanical Review, 45: 105-109.
-Rice, E.L., 1984. Alleopathy. 2nd ed. Academic Press: Orlando, FL., 422p.
- Rice, E.L., 1995: Biological control of weeds and plant disases. University of oklahoma Press: Norman and London, 440p.
- Rizvi, V., Rizvi, S.J.H., Rezai, M. and Jabbari, M.S., 1999a. Thuja orientalis: Allelopathic properties and possible use in weed control. II world congress on alleopathy, Ontario, Canada, 8-13 August: 102-110.
- Rizvi, S.J.H., Tahir, M., Rizvi, V., Kohli, R.K. and Ansari, A., 1999b. Allelopathic interactions in agroforestry systems. Critical Review in Plant Sciences, 18(6): 773-796.
- Romagni, J.G., Duke, S.O. and Dayan, F.E., 2000. Inhibition of plant asparagin synthetase by monoterpen cineoles. Journal of Plant Physiology, 123: 725-732.
- Shaw, W.C., 1979. National Research Program 20280, Weed control technology for protecting crops, crazing lands, aquatic sites, and noncropland. Weeds to day, 10(4): 4-12.
- Singh, H.P., Batish, D.R., Setia, N. and Kohli, R.K., 2005. Hericidal activity of volatile oils from Eucalyptus citriodora against Parthenium hysterophorus. Annals of Appied Biology, 146: 89-94.
- Thomas, E.L., 1969. Effect of dessication and temperature on survival of Cyperus esculantus tuberus cynodon dactylon rhizomes. Weed Research, 9: 1-8.
- Tworkoski, T., 2002. Herbicide effects of essential oils. Weed Science, 50: 425-431.