نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی کارشناسی ارشد علوم باغبانی، گرایش گیاهان دارویی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد،
2 دانشیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
3 استاد، گروه علوم باغبانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
4 استاد، دانشکده داروسازی و مرکز تحقیقات علوم دارویی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد
چکیده
به منظور بررسی تأثیر تاریخ کاشت و میزان بذر مصرفی بر عملکرد، درصد اسانس و درصد کامازولن بابونه آلمانی (Matricaria recutita L.) اصلاح شده رقم پرسو (Presov)، بذر این رقم از کشور اسلواکی خریداری شد و آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده و در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتور اصلی شامل سه تاریخ کاشت (15 آبان، 15 اسفند و 15 فروردین ماه) و فاکتور فرعی شامل سه میزان بذر مصرفی (0.2، 0.4 و 0.8 گرم در متر مربع که معادل 2، 4 و 8 کیلوگرم در هکتار می‌باشد) بود. صفات مورد بررسی شامل ارتفاع بوته، تعداد بوته در کرت، قطر گل، عملکرد گل تازه و خشک، درصد اسانس، عملکرد اسانس و درصد کامازولن بود. نتایج نشان‌دهنده اثر معنی‌دار تاریخ کاشت بر تمام صفات مورد اندازه‌گیری بود، ولی میزان بذر مصرفی تنها بر تعداد بوته در کرت و عملکرد اسانس اثر معنی‌داری داشت. اثر متقابل این دو فاکتور بر تمامی صفات مورد اندازه‌گیری معنی‌دار بود. نتایج نشان داد که تاریخ کاشت 15 آبان دارای بیشترین ارتفاع بوته (47.4 سانتی‌متر)، تعداد بوته در کرت (135.4 بوته)، عملکرد گل تازه (749.1 گرم در متر مربع) و عملکرد گل خشک (175.1 گرم در متر مربع) بود، ولی بیشترین میزان اسانس و کامازولن (به‌ترتیب 0.59 و 5.62 درصد وزنی براساس وزن خشک) و عملکرد اسانس (0.79 گرم در متر مربع) به تاریخ کاشت 15 اسفند ماه تعلق داشت و تاریخ کاشت 15 فروردین دارای بیشترین قطر گل (17.9 میلی‌متر) بود. در بررسی اثر متقابل تاریخ کاشت و میزان بذر مصرفی، بیشترین ارتفاع بوته (7/49 سانتی‌متر)، عملکرد گل تازه و خشک (به‌ترتیب 810 و 2/198 گرم در متر مربع) به تیمار کاشت 15 آبان ماه و استفاده از 0.8 گرم بذر در متر مربع تعلق داشت، ولی بیشترین میزان اسانس و کامازولن (به‌ترتیب 0.63 و 5.9 درصد وزنی براساس وزن خشک) و بیشترین عملکرد اسانس (0.97 گرم در متر مربع) مربوط به تاریخ کاشت 15 اسفندماه و 0.4 گرم بذر در متر مربع بود. با توجه به نتایج حاصل به نظر می‌رسد 15 اسفندماه بهترین تاریخ کاشت و 0.4 گرم بذر در متر مربع بهترین میزان بذر مصرفی جهت کاشت بابونه آلمانی اصلاح شده رقم پرسو در محل مورد تحقیق می‌باشد.
کلیدواژه‌ها
)