نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• لیلا معین نجف‌آبادی ¹
• پرویز اولیاء ²
• سمیه موسوی ندوشن ¹
• ایرج رسولی ³
• حوریه صادری ⁴
• فاطمه سفیدکن ⁵
• محمدحسین سالاری ⁶

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زیست‌شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه شاهد

² استاد، گروه میکروب‌شناسی، دانشکده پزشکی، دانشگاه شاهد

³ استاد، گروه زیست‌شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه شاهد

⁴ دانشیار، گروه میکروب‌شناسی، دانشکده پزشکی، دانشگاه شاهد

⁵ استاد، بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

⁶ استاد، گروه باکتری‌شناسی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران

چکیده

پسودوموناس آئروجینوزا (Pseudomonas aeruoginosa) یکی از بیماری‌زاهای فرصت‌طلب و مهم می‌باشد. این باکتری عوامل بیماری‌زایی متعددی تولید می‌کند. هدف از انجام این مطالعه، ارزیابی اثر غلظت‌های کمتر از حداقل غلظت‌های ممانعت‌کننده از رشد (sub-MIC) بر تولید آلژینات، تشکیل بیوفیلم، سوئیمینگ، توئیچینگ و اتصال در پسودوموناس آئروجینوزا می‌باشد. گیاهان آویشن شیرازی (Zataria multiflora Boiss.)، مورد (Myrtus communis L.) و اکالیپتوس (Eucalyptus camaldulensis Dehnh.) پس از جمع‌آوری در سایه خشک شدند و به روش تقطیر با آب اسانس‌گیری شدند. مقدار MIC اسانس‌ها به روش ماکروبراث دایلیوشن بدست آمد. بعد اثر غلظت‌های MIC5/0، MIC25/0 و MIC125/0 اسانس‌های مذکور بر تولید آلژینات، تشکیل بیوفیلم، سوئیمینگ، توئیچینگ و اتصال در پسودوموناس آئروجینوزا استرین 8821 M اندازه‌گیری شد. نتایج حاصل از آزمایش‌ها نشان داد که مقدار MIC برای هر سه اسانس معادل µg/mL64 می‌باشد. همچنین تمام اسانس‌ها در غلظت‌های MIC5/0 و MIC25/0 به‌طور بارز بر تمام فاکتورهای بیماری‌زای مورد آزمایش اثر بارز داشت. به‌طوری که آویشن شیرازی در غلظت MIC125/0 نیز به‌طور بارز اثر خود را نشان داد، اما دو اسانس دیگر در این غلظت اثرهای متفاوتی را نشان دادند. این مطالعه نشان داد که غلظت‌های sub-MIC اسانس‌های آویشن شیرازی، مورد و اکالیپتوس بر تولید آلژینات، تشکیل بیوفیلم، سوئیمینگ، توئیچینگ و اتصال در پسودوموناس آئروجینوزا اثر دارد و این احتمال وجود دارد که بتوان از این گیاهان در درمان عفونت‌های ناشی از پسودوموناس آئروجینوزا استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

• تحرک
• آلژینات
• بیوفیلم
• اسانس گیاهی
• پسودوموناس آئروجینوزا