نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• یحیی سلاح‌ورزی ¹
• علی تهرانی‌فر ²
• وحید جهانبخش ³

¹ مربی، مرکز تحقیقات انار، دانشگاه فردوسی مشهد

² دانشیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

³ دانشجوی دکتری، گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

در بسیاری از کشورها، ضایعات محصولات کشاورزی اکثراً به علت فرایندهای اکسیداسیونی و حمله میکروارگانیسم‌ها در انبار صورت می‌گیرد. در عین حال، بسیاری از گیاهان حاوی ترکیب‌هایی با فعالیت آنتی‌اکسیدانی بالا و خواص ضدقارچی قوی می‌باشند که می‌توانند به صورت نگهدارنده‌های طبیعی بکار برده شوند. به منظور بررسی اثر آنتی‌اکسیدانی و ضدقارچی انار (Punica granatum L.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با 5 تکرار انجام شد. در این پژوهش اثر سه قسمت مختلف گیاه انار (پوست میوه، بذر و برگ) و دو حلال مصرفی (آبی و متانولی) با 4 غلظت (ppm 0، 500، 1000 و 1500) بر روی دو نوع قارچ پس از برداشت (Alternaria citri و Aspergillus niger) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که عصاره متانولی پوست میوه انار با میانگین‌های 6/47% و 7/37% به‌ترتیب بیشترین اثر بازدارندگی را بر رشد میسلیوم‌ها (Inhibitory of Mycelia Growth (IMG)) و جوانه‌زنی اسپور (Inhibitory of Spore Germination (ISG)) قارچ‌ها دارد. همچنین محتوای فنولیک پوست میوه انار 8/1 برابر محتوای فنولیک برگ آن و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی پوست میوه، بذر و برگ درخت انار به‌ترتیب برابر 3/55%، 7/35%‌ و 4/16% مشخص گردید. بنابراین به نظر می‌رسد که محتوای فنولیکی بالای پوست و بذر انار می‌تواند خاصیت ضدقارچی و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی قوی این عصاره‌ها را بوجود آورد.

کلیدواژه‌ها

• برگ انار
• بذر انار
• پوست میوه انار
• عصاره متانولی
• فعالیت ضدقارچی