همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مربی پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمان

2 دانشیار، بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

3 کارشناس، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمان

چکیده

یکی از مهمترین گونه‌های دارویی که مقاومت بالایی در برابر کم‌آبی و شوری خاک دارد، آلوئه‌ورا می‌باشد. به‌منظور بررسی تأثیر مکان و زمان کاشت بر عملکرد و تعدادی از ویژگی‌های گیاه صبر زرد (Aloe vera L.)، آزمایشی در سال‌های 89-1387 به‌صورت کرت‌های خرد شده در مکان و زمان در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا شد. تیمار اصلی شامل مکان در دو سطح (منطقه تکاب با ارتفاع 329 متر در مقایسه با منطقه چهارفرسخ با ارتفاع 930 متر از سطح دریا که هر دو به‌عنوان مزرعه زارع بود) و تیمار فرعی نیز شامل دو تاریخ کاشت (15/7/87 و 15/11/87) بود. نتایج یادداشت‌برداری در آزمایش از نظر خصوصیاتی مانند عملکرد در بوته، ارتفاع بوته، طول برگ، عرض برگ، عملکرد ژل و … مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که بیشترین عملکرد بوته از تاریخ کاشت بهاره با 3141 گرم در بوته، بیشترین درصد زنده‌مانی از تاریخ کاشت بهاره با 100%، بالاترین عملکرد ژل از تاریخ کاشت دوم با 106 گرم در بوته و بیشترین تعداد برگ از تاریخ کاشت بهاره با 17 برگ مشاهده گردید. همچنین همبستگی مثبت و معنی‌داری در میان صفات مورد مطالعه وجود داشت، که بالاترین همبستگی با عملکرد گل در بوته، مربوط به طول برگ، قطر برگ و ارتفاع بوته بود. با توجه به نتایج بدست آمده مناسب‌ترین محل کاشت، منطقه تکاب (شهداد) و بهترین زمان کاشت 25 بهمن ماه می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

- خواجه‌پور، م.ر.، 1376. اصول مبانی زراعت. انتشارات جهاد دانشگاهی واحد صنعتی اصفهان، اصفهان، 408 صفحه.
- رضایی، م.ب.، جایمند، ک. و دیان، ح.، 1382. روش پایداری ژل گیاه صبر زرد (Aloe vera). تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 19(2): 72-67.
- سرطاوی، ک.، 1385. کاشت گیاه دارویی صبر زرد. مدیریت ترویج و مشارکت مردمی با همکاری مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی بوشهر، 16صفحه.
- سرطاوی، ک.، 1378. انتخاب بهترین اقلیم و مناسبترین گونه صبر زرد در استان بوشهر. مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی بوشهر، 99 صفحه.
- فتاحی‌مقدم، ج. و حمیداوغلی، ی.، 1383. تولید و فرآوری گیاه دارویی صبر زرد. خلاصه مقالات دومین همایش گیاهان دارویی، دانشگاه شاهد، تهران، 8-7 بهمن: 157.
- محمدی، غ.ر.، 1373. صبر زرد. انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 29 صفحه.
- مظفریان، و.، 1377. فرهنگ نامهای گیاهان ایران. انتشارات فرهنگ معاصر، تهران، 740 صفحه.
- یزدانی، د.، رضایی، م.ب.، کیان‌بخت، س. و خسروانی، س.، 1385. مروری بر جنبه‌های مختلف گیاه صبر زرد (Aloe vera (L.) Burm. F).گیاهان دارویی، 5(19): 8-1.
- Beaumont, J., Cutlre, D.F., Reynolds, T. and Veyghhan, J., 1989. Secretary tissues in the East African shrubby Aloes. Botanical Journal of the Linnean Society, 22(4): 399-403.
- Morton, J.F., 1961. Folk uses and commercial exploitation of Aloe leaf pulp. Economic Botany, 15(4): 311-319.
- Saks, Y., Ish, S. and Gordon, N., 1995. Aloe vera L., potential crop for cultivation under condition of low temperature winter and basalt soils. Industial Crops and Products, 4(2): 85-90.