همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زراعت و اصلاح نباتات ، دانشگاه زنجان

2 استادیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه زنجان

چکیده

به‌منظور بررسی تأثیر تراکم گیاهی و هرس ساقه اصلی بر عملکرد و اجزای عملکرد کدوی تخم‌کاغذی (Cucurbita pepo con var. pepo var. styriaca) آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان، در سال 1389 انجام شد. تأثیر تراکم گیاهی در سه سطح شامل8000، 12000 و16000 بوته در هکتار و هرس ساقه اصلی نیز در 3 سطح شامل (عدم هرس ساقه، هرس ساقه اصلی پس از تشکیل 14 و 18 گره) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تمامی صفات مورد بررسی به غیر از تعداد دانه در میوه به‌طور معنی‌داری (05/ 0≤ p) تحت تأثیر هرس ساقه قرار گرفتند. بیشترین عملکرد میوه (2/142تن در هکتار) و دانه (3219 کیلوگرم در هکتار) از تیمار هرس ساقه پس از تشکیل 14 گره و کمترین میزان صفات مذکور به‌ترتیب در مقادیر 9/111 تن در هکتار و 2775 کیلوگرم در هکتار از تیمار عدم هرس ساقه بدست آمد. نتایج همچنین نشان داد که تأثیر تراکم گیاهی بر عملکرد دانه و میوه معنی‌دار (01/0 ≤ p) بود. به‌طوری که بیشترین عملکرد دانه (9/3753 کیلوگرم در هکتار) از تراکم 16000 بوته در هکتار و کمترین آن از تراکم 8000 بوته در هکتار بدست آمد و همچنین بالاترین عملکرد میوه (4/175 تن در هکتار) مربوط به تراکم 16000 بوته در هکتار و کمترین آن (4/93 تن در هکتار) مربوط به تراکم 8000 بوته در هکتار بود. اثر متقابل هرس ساقه و تراکم گیاهی بر هیچکدام از صفات مورد بررسی معنی‌دار نبود.

کلیدواژه‌ها

-آبادیان، ه.، لطیفی، ن.، کامکار، ب. و باقری، م.، 1387. بررسی تأثیر تاریخ کاشت تأخیری و تراکم بر صفات کمّی و کیفی کانولا (RGS-003) در گرگان. علوم کشاورزی و منابع طبیعی (ویژه نامه زراعت و اصلاح نباتات)، 15(5): 96- 85.
- امیدبیگی، ر.، 1379. رهیافتهای تولید و فرآوری گیاهان دارویی. انتشارات آستان قدس رضوی، مشهد، 343 صفحه.
- امیدبیگی، ر.، مفاخری، س. و توکلی، ع.، 1385. تأثیر هرس انتهای ساقه اصلی بر برخی صفات گیاه دارویی کدوی تخمه کاغذی(کدوی پتی‌دانه). علوم کشاورزی ایران، 37(2): 247-241.
- عبادی، ع.، قلی‌پور، ع. و نیکخواه بهرامی، ر.، 1386. اثر هرس و فاصله بین بوته‌ها بر روی عملکرد و اجزای عملکرد کدوی تخم‌کاغذی. پژوهش و سازندگی (زراعت و باغبانی)،
78: 47-41.
- قلی‌پوری، ع.، جوانشیر، ق.، رحیم‌زاده خویی، ف.، محمدی، س.ا.، و بیات، ه.، 1385. تأثیر کود نیتروژن و هرس ساقه بر روی عملکرد و اجزای عملکرد کدوی تخم‌کاغذی. علوم کشاورزی و منابع طبیعی (ویژه نامه زراعت و اصلاح نباتات)، 13: 41-32.
- مظاهری، د.، پوریوسف، م.، قنادها، م. و بانکه‌ساز، ا.، 1381. تأثیر الگوی کاشت و تراکم گیاهی روی روند رشد، شاخص‌های فیزیولوژیکی و عملکرد علوفه و دانه‌ی دو رقم هیبرید ذرت. پژوهش و سازندگی (زراعت و باغبانی)، 15(57-56): 77-71.
- Ball, R.A., Purcell, L. C. and Vories, E.D., 2000. Optimizing soybean plant population for a short-season production system in the Southern U.S. Crop Science, 40(3): 757-764.
- Bavec, F.L., Gril, L., Grobelnik-Mlakar, S. and Bavec, M., 2002. Production of Pumpkin for Oil: 187-193. In: Janick, J. and Whipkey, A., (Eds.). Trends in New Crops and New Uses. ASHS Press, Alexandria, VA, 599p.
- Bhilla, H.S., 1985. Response of muskmelon within row plant spacing. Proceedings of the Indiana Academy of Science, 94: 99-104.
- Bombardelli, E. and Morazzoni, P., 1997. Cucurbita pepo L. Fitoterapia, 68(4): 291-302.
- Hafideh, F.T., 2002. Effect of foliage density and plant spacing on the number of flowers produced, sex expression, and early and total fruit weight of summer squash (Cucurbita pepo L.cv. Lita hybrid). Dirasat Agricultural science, 28: 178-183.
- Kulture, F., Harrison, H.C. and Staub, J.E., 2001. Spacing and genotype affect fruit sugar concentration, yield and fruit size of muskmelon. HortScience, 36(2): 274-278.
- Marcelis, L.F.M., 1992. The dynamics of growth and dry matter distribution in cucumber. Annals of Botany, 69(6): 487-492.
- Nerson, H., 2005. Relationship between plant density and fruit and seed production in muskmelon. Journal of the American Society of Horticultural Science, 127(5): 855-859.
- Shirtliffe, S.J. and Johnston, A.M., 2003. Yield density relationships and optimum plant populations in two cultivars of solid-seeding dry bean grown in Saskatchewan. Canadian Journal of Plant Science, 82(3): 521-529.
- Stepleton, S.C., Wien, H. and Morse, R.A., 2000. Flowering and fruit set of pumpkin cultivars under field conditions. HortScience, 35(6): 1074-1077.
- Wien, H.C., Stapleton, S.C., Maynard, D.N., McClurg, C. and Riggs, D., 2004. Flowering, sex expression, and fruiting of pumpkin (Cucurbita sp.) cultivars under various temperatures in greenhouse and distant field trials. HortScience, 39(2): 239-242.