همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، بخش فارماکولوژی و سم‌شناسی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران اهواز

2 استاد، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران اهواز

3 دانشیار، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران اهواز

4 دانش‌آموخته دکترای دامپزشکی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

باروری و اوولاسیون تحت تأثیر بسیاری از عوامل هورمونی و دارویی است. یکی از داروهایی که احتمال می‌رود با تغییرات نروترانسمیتری ازجمله دوپامین بتواند بر اوولاسیون اثر بگذارد، هایپریسین می‌باشد. هایپریسین یکی از اجزای اصلی گیاه علف‌چای (Hypericum perforatum L.) می‌باشد. از هایپریسین برای درمان افسردگی استفاده می‌شود که یکی از عوارض مهم آن ایجاد حساسیت به نور است. در این مطالعه تأثیر هایپریسین بر روی اوولاسیوان موش صحرایی بررسی شد. بررسی حاضر بر روی 30 سر موش صحرایی ماده سالم نابالغ 25 روزه به‌صورت زیر انجام شد. در روز اول در ساعت 9 صبح هورمون PMSG در تمامی موش‌های صحرایی بجز گروه شاهد تجویز شد. گروه شاهد بدون دریافت دارو و با شرایط تقریباً یکسان با سایر گروه‌ها نگهداری شدند. در روز دوم تزریقی انجام نشد، اما در روز سوم گروه کنترل مثبت اول در ساعت سه بعدازظهر گنادورولین را با دوز 800 نانوگرم به‌صورت زیرجلدی دریافت نمودند. گروه کنترل مثبت دوم ساعت یک بعدازظهر فنوباربیتال را با دوز mg/kg4 از راه داخل صفاقی دریافت کردند. گروه کنترل مثبت سوم ساعت یک بعدازظهر فنوباربیتال را با دوز mg/kg4 از راه داخل صفاقی و دو ساعت بعد GnRH را با دوز 800 نانوگرم به‌صورت زیرجلدی دریافت نمودند. موش‌های صحرایی گروه آزمایش اول همانند گروه کنترل مثبت سوم بود، ولی علاوه‌بر آن هایپریسین را با دوز mg/kg25 به‌صورت خوراکی 30 دقیقه قبل از تجویز فنوباربیتال دریافت کردند. گروه آزمایش دوم همانند گروه آزمایش اول بود ولی هایپریسین با دوز mg/kg50 دریافت کردند. در روز چهارم در ساعت 9 صبح موش‌های صحرایی آسان‌کشی و تعداد فولیکول‌های رسیده، فولیکول‌های پر خون و جسم خونی بر روی تخمدان‌ها شمارش گردید. نتایج نشان داد که تجویز هایپریسین رشد فولیکولی را افزایش داده و بر تعداد فولیکول‌های رسیده و جسم خونی می‌افزاید و اوولاسیون را تشدید می‌کند، به‌طوری که تعداد زیادی از تخمک‌ها به‌وسیله این دارو در مقایسه با گروه‌های کنترل اووله شدند. البته اظهارنظر قطعی در مورد چگونگی تأثیر هایپریسین نیازمند اندازه‌گیری هورمون‌ها و میانجی‌های شیمیایی مداخله‌کننده می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

- اقدسی، م.، عریان، ش. و پریور، ک.، 1386. بررسی اثر GnRH و نالوکسان در تغییرات سرمی هورمونهای FSH و LH و تستوسترون حاصل از تجویز مزمن مورفین در موش صحرایی نر. مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی زنجان، 14(58): 23-17.
- حسین‌زاده، ح.، کریمی، غ.ر. و رخشانی‌زاده، م.، 1383. بررسی اثر ضد تشنجی سر شاخه‌های علف‌چای (.Hypericum perforatum L) در موش. گیاهان دارویی، 3(10): 30-23.
- حسینی، ع. و ضمیری، م.ج.، 1376. تأثیر دوز و فرکانس تزریق GnRH بر میزان تخمک‌ریزی در موش صحرایی. سیزدهمین کنگره فیزیولوژی فارماکولوژی ایران، اصفهان، 7-4 شهریور: 540-539.
- خاکساریان، م.، جوان، م.، سنبلی، ع. و معتمدی، ف.، 1382. مهار درد مزمن با عصاره علف‌چای (Hypericum perforatum L.) در موش صحرایی نر. یافته، 5(3): 17-11.
- رجایی، ف. و ربزی، پ.، 1386.بررسی تغییرات فراساختاری غشای پایه اپی‌تلیوم لومینال رحم موش به دنبال استفاده از داروهای محرک تخمک‌گذاری. دانشگاه علوم پزشکی قزوین، 11(1): 23-18.
- روغنی، م.، بلوچ‌نژاد مجرد، ت. و روغنی دهکردی، ف.، 1385. بررسی اثر تجویز خوراکی و دراز مدت بخش هوایی علف‌چای بر یادگیری و حافظه در موش صحرایی دیابتی با استفاده از آزمون اجتنابی غیر فعال. دانشگاه علوم پزشکی کردستان، 11(1):10-1.
- صمصام شریعت، ه.، 1383. گزیده گیاهان دارویی. انتشارات مانی، اصفهان، 400 صفحه.
- قنادی، ع.ر.، نصر اصفهانی، م.ح. و بهدادی‌پور، ز.، 1383. بررسی چگونگی تأثیر اگونیست هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH-a) به‌صورت غیر پالسی بر روی تخمدان‌ها در موش نابالغ رت (Rat). یاخته، 23: 131-124.
- کراچیان، ن.، علایی، ح.ا.، غروی نایینی، م.، پیله‌وریان، ع.ا. و مقیمی، ع.، 1385. اثرات عصاره الکلی جو دوسر، علف‌چای، گل ساعتی و اسطوخودوس در کاهش علائم ترک مورفین در موش صحرایی. فیزیولوژی و فارماکولوژی، 10(4): 321-313.
- محسنی کوچصفهانی، ه.، پریور، ک. و حیاتی رودباری، ن.، 1385. اثر عصاره علف‌چای بر حاملگی موش نژاد Balb/C. علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی، 16(2): 83-79.
- محمودی، م.، مرتضی سمنانی، ک.، سعیدی، م. و جوانمردی، آ.، 1385. اثرات ضدالتهابی، ضددردی، سمیت حاد و تعیین مقدار هایپریسین در گیاه علف‌چای. مجله دانشگاه علوم پزشکی بابل، 8(4): 14-7.
- مقدم، ع.ا.، نیاسری نسلجی، ا. و بلورچی، م.، 1380. تأثیر تجویز استروئیدها و GnRH در روز فحلی بر روی شاخصهای رشد فولیکولهای تخمدانی در تلیسه‌های هلشتاین، تحقیقات دامپزشکی دانشگاه تهران، 56(4): 52-45.
- موحدی، ح.، 1375. مطالعه اثر داروی هایپیران (هایپریسین) روی زخم‌های گوارشی تجربی موش صحرایی. پایان‌نامه دکترای عمومی از دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران.
- نقدبادی، ح.، امین، غ.ر.، مکی‌زاده تفتی، م. و ضیایی، س.ع.، 1384. مروری بر گیاه هوفاریقون (.Hypericum perforatum L). گیاهان دارویی، 4(16): 14-1.
- Anzalone, C.R., Hong, L.S., Lu, K.H. and LaPolt, P.S., 2001. Influences of age and ovarian follicular reserve on estrous cycle patterns, ovulation, and hormone secretion in the long-evans rat. Biology of reproduction, 64(4): 1056-1062.
- Barnes, J., Anderson, L.A. and Phillipson, J.D., 2001. St John's wort (Hypericum perforatum L.): a review of its chemistry, pharmacology and clinical properties. Journal of pharmacy and pharmacology, 53(5): 583-600.
- Braw, R.H. and Tsafriri, A., 1980. Effect of PMSG on follicular atresia in the immature rat ovary. Reproduction Fertility, 59(2): 276-272.
- Butterweck, V., Böckers, T., Korte, B., Wittkowski, W. and Winterhoff, H., 2002. Long-term effects of St. John’s wort and hypericin on monoamine levels in rat hypothalamus and hippocampus. Brain Research, 930: 21-29.
- Butterweck, V., Korte, B. and Winterhoff, H., 2001. Pharmacological and endocrine effect of Hypericum perforatum and hypericin after repeated treatment. Pharmacopsychiatry,34 (Suppl1): S2-S7.
- Franklin, M. and Cowen, P.J., 2001. Researching the antidepressant actions of Hypericum perforatum (St John’s Wort) in animals and man. Pharmacopsychiatry,34(Suppl1): S29-S37.
- Franklin, M., Chi, J., McGavin, C., Hockney, R., Reed, A., Campling, G., Whale, R.W.R. and Cowen, P.J., 1999. Neuroendocrine evidence for dopaminergic actions of Hypericumextract (LI 160) in healthy volunteers. Biology Psychiatry,46(4): 581-584.
- Hsueh, A.J., Liu, Y.X., Cajander, S., Peng, X.R., Dahl, K., Kristensen, P. and Ny, T., 1988. Gonadotropin-releasing hormone induces ovulation in hypophysectomized rats: studies on ovarian tissue-type plasminogen activator activity, messenger ribonucleic acid content, and cellular localization. Endocrinology, 122(4): 1486-1495.
- Popova, E., Krivokharchenko, A., Ganten, D. and Bader, M., 2002. Comparison between PMSG and FSH induced superovulation for the generation of transgenic rats. Molecular Reproduvtion and Development, 63(2): 177-182.
- Robert, D. and William, J., 1985. Effect of gonadotropin-releasing hormone agonist on ovulation during perfusion of rabbit and rat ovaries. Endocrinology, 122: 1486-1495.
- Schule, C., Baghai, T., Ferrera, A. and Laakmann, G., 2001. Neuroendocrine effects of Hypericum
extract WS 5570 in 12 healthy volunteers. Pharmacopsychiatry, 34(Suppl1): S127-S133.
- Terranova, P.F., 1980. Effects of phenobarbital-induced ovulatory delay on the follicular population and serum levels of steroids and gonadotropins in the hamster: a model for atresia. Biology of Reproduction, 23: 92-99.
- Tuomisto, J. and Mannisto, P., 1985. Neurotransmitter regulation of anterior pituitary hormones. Pharmacological Reviews, 37(3): 249-332.
- Vogel, H.G. and Vogel, W.H., 1997. Drug Discovery and Evaluation Pharmacological Assay. Springer Verlag, 757p.
- Wang, X.N. and Greenwald, G.S., 1993. Hypophysectomy of the cyclic mouse. Effects of follicle stimulating hormone (FSH) and luteinizing hormone on folliculogenesis, FSH and human chorionic gonadotropin receptore, andsteroidogenesis. Biology Reproduction, 48(3): 595-605.
- Worthington, C.A. and Kennedy, J.P., 1979. Ovarian response to exogenous hormones in six-week-old lambs. Australian Journal of Biological Sciences, 32: 91-95.