نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• بهمن مصلی‌نژاد ¹
• رضا آویزه ²
• حسین نجف‌زاده ورزی ³
• مهدی پورمهدی ⁴

¹ استادیار، گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران اهواز

² دانشیار، گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران اهواز

³ دانشیار، گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران اهواز

⁴ استادیار، گروه بهداشت و مواد غذایی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

در مطالعه حاضر، اثر سیلیمارین به‌عنوان یک داروی محافظت‌کننده از کبد، در مقابل مسمومیت حاد کبدی ناشی از تجویز مبندازول در سگ‌های نژاد ژرمن شفرد (مخلوط) ارزیابی گردید. 25 قلاده سگ سالم به‌طور تصادفی به 5 گروه مساوی تقسیم‌بندی شدند. سگ‌های گروه A مبندازول را با تک دوز 150 میلی‌گرم/کیلوگرم به‌صورت خوراکی دریافت کردند. سگ‌های گروه B سیلیمارین را با تک دوز 30 میلی‌گرم/کیلوگرم به شکل خوراکی و همزمان با مبندازول دریافت کردند. گروه‌های C، D و E مشابه گروه B درمان شده بودند، اما سیلیمارین به‌ترتیب 2، 12 و 24 ساعت بعد از تجویز مبندازول، دریافت کرده بودند. غلظت آنزیم‌های سرمی آلانین آمینوترانسفراز (ALT)، آسپارتات آمینوترانسفراز (AST)، آلکالین فسفاتاز (ALP)، لاکتات دهیدروژناز (LDH) و بیلی‌روبین توتال و مستقیم قبل از تجویز مبندازول، 2، 12، 24 و 72 ساعت بعد، به‌عنوان شاخص آسیب‌های کبدی اندازه‌گیری شدند. در سگ‌های گروه A، تک دوز خوراکی مبندازول، به شکل معنی‌داری غلظت‌های سرمی ALP، AST، ALT و LDH را در تمام موارد (05/0 > p) و بعد از 24 ساعت افزایش داد. در هر دو گروه B و C، میزان فعالیت آنزیم‌های سرمی در محدوده نرمال قرار گرفتند. تفاوت بین گروه‌های B و C با گروه A معنی‌دار بود (05/0 > p). میزان فعالیت آنزیم‌های سرمی، در سه قلاده از سگ‌های گروه D و در تمام موارد از گروه E، بالاتر از محدوده نرمال قرار گرفتند. این مطالعه نشان داد که سیلیمارین می‌تواند بافت کبد را از عوامل استرس اکسیداتیو، در سگ‌های دچار مسمومیت با مبندازول، به‌ویژه در اولین 2 ساعت بعد از در معرض قرار گرفتن، محافظت نماید.

کلیدواژه‌ها

• سیلیمارین
• هپاتوتوکسیسیتی (سمّیت کبدی)
• مبندازول
• سگ