همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 علوم دامی دانشگاه اراک

2 هیات علمی

3 گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اراک، اراک، ایران

4 گروه علوم دامی دانشگاه اراک

چکیده

سابقه و هدف: امروزه در صنعت طیور برای دستیابی به بالاترین تولید با کمترین هزینه از افزودنی‌های خوراکی استفاده می‌شود. محرک‌های رشد و افزودنی‌های خوراکی، مجموعه‌هایی از ترکیب‌های شیمیایی، بیولوژیکی یا طبیعی هستند که به آب و خوراک اضافه شده و با فرض بهبود رشد و بهبود کارایی خوراک و بدست آوردن بالاترین و اقتصادی‌ترین تولید استفاده می‌شوند. استفاده از گیاهان دارویی در تغذیه طیور نشان داد که این گیاهان علاوه بر تحریک مصرف خوراک، خاصیت آنتی‌بیوتیکی و ضد کوکسیدیوزی نیز دارند. این مطالعه به منظور بررسی اثرهای سطوح مختلف پودر گیاه دارویی بیلهر بر عملکرد، هماتولوژی، جمعیت تفریقی گلبول‌های سفید و کیفیت گوشت ران و سینه در جوجه‌های گوشتی اجرا شد.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه، تعداد 240 قطعه جوجه گوشتی سویه راس 308 با 5 تیمار، 4 تکرار و 12 قطعه جوجه در هر واحد آزمایشی به مدت 42 روز در قالب طرح کاملاً تصادفی پرورش داده شدند. در طول دوره پرورش، دسترسی جوجه‌ها به آب و خوراک آزاد بود و مراقبت‌های لازم منطبق با اصول علمی پرورش و روش‌های توصیه شده کاتالوگ‌های تجاری بود. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از: 1- جیره کنترل، 2- جیره کنترل همراه با 0.1% آنتی‌بیوتیک فلاوفسفولیپول، جیره 3، 4 و 5 به‌ترتیب کنترل همراه با 0.1، 0.3 و 0.5 درصد پودر بیلهر (در مرحله آغازین و رشد و 0.05، 0.15 و 0.25 درصد در مرحله پایانی). در طول آزمایش، وزن بدن و مصرف خوراک در پایان دوره‌های آغازین، رشد و پایانی اندازه‌گیری شد. در روز 42، یک قطعه جوجه از هر تکرار به‌‌طور تصادفی انتخاب و از طریق ورید بال خون‌گیری انجام گردید. دو نمونه خون یکی به داخل لوله‌های ونوجکت محتوی cc0.5 ماده ضد انعقاد اتیلن دی آمین تترا استیک اسید (EDTA) جمع‌آوری و به‌‌منظور اندازه‌گیری فراسنجه‌های هماتولوژی خون (میزان گلبول قرمز، گلبول سفید، هموگلوبین، هماتوکریت و جمعیت تفریقی گلبول‌‌های سفید) و بخش دیگری از خون به داخل لوله‌های عاری از ماده ضد انعقاد به‌ منظور جداسازی سرم خون، برای اندازه‌گیری متابولیت‌های بیوشیمیایی سرم منتقل شد.
نتایج: افزودن پودر بیلهر به جیره به‌طور معنی‌داری سبب افزایش وزن جوجه‏های گوشتی در روز 24 و 42 پرورش گردید (0.05>P). خوراک مصرفی در دوره‎های آغازین و رشد تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفت (0.05>P)، امّا در دوران پایانی و کل دوره اختلاف معنی‎داری بین تیمارهای آزمایشی مشاهده نشد (05/0<P). افزودن سطوح مختلف پودر بیلهر به جیره بر تعداد گلبول‌های قرمز خون تأثیر معنی‌داری نداشت (0.05<P). ولی بر درصد هموگلوبین، درصد هماتوکریت، تعداد گلبول سفید و تعداد ترومبوسیت‌ها تأثیر معنی‌داری داشت (0.05>P). آنتی‌بیوتیک و سطوح مختلف پودر بیلهر بر روی جمعیت تفریقی گلبول‌های سفید (درصد لنفوسیت، بازوفیل، مونوسیت، هتروفیل، ائوزینوفیل) و نسبت هتروفیل به لنفوسیت تأثیر معنی‌دار نداشتند (0.05<P). سطوح مختلف پودر بیلهر و آنتی‌بیوتیک بر ارتفاع پرز، ضخامت پرز و مساحت پرز در دئودنوم تأثیر معنی‌دار داشت (0.05>P). ولی عمق کریپت و نسبت ارتفاع پرز به عمق کریپت در دئودنوم از لحاظ آماری بین تیمارها تأثیر معنی‌داری نشان نداد (0.05<P). تیمارهای آزمایشی بر ظرفیت نگهداری آب، اُفت ناشی از خونابه و اُفت ناشی از پخت گوشت سینه تأثیر معنی‌دار نداشتند (0.05<P)، امّا سبب کاهش معنی‏دار pH گوشت سینه شدند (0.05>P). تیمارهای آزمایشی ظرفیت نگهداری آب، اُفت ناشی از خونابه و pH گوشت ران را تحت تأثیر قرار دادند (0.05>P)، ولی سبب تغییر معنی‏داری در اُفت ناشی از پخت گوشت ران نشدند (0.05<P).
نتیجه‌گیری: در مورد بیشتر صفات به‌ویژه صفات عملکردی تیمار سه به‌ترتیب0.1، 0.1 و 0.05 درصد بیلهر در دوره آغازین، رشد و پایانی نسبت به تیمار کنترل بهبود داشت. ازاین‌رو می‌توان از این گیاه در سطح اشاره شده به‌عنوان یک افزودنی گیاهی در جیره جوجه‏های گوشتی برای بهبود صفات عملکردی و بافت‌شناسی استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

- Akbarian, A., Rahimmalek, M., Sabzalian, MR. and Saeedi Q., 2017. Evaluation of phytochemical, morphological and antioxidant activity of Dorema aucheripopulations cultivated in different environments. Journal of Medcine Plants.16:
120-135.
- Al-Kassie, A.M., 2009. Influence of two plant extracts derived from thyme and cinnamon onbroiler performance. Pakistan Veterinary Journal. 29: 1-5.
- Asadollahi, K., Abassi, N., Afshar, N., Alipour, M. and Asadollahi, P., 2010. Investigation of the effects of prosopis farcta plant extract of rats aorta. Journal of Medicinal Plants Research, 4(2): 142-147.
- Bampidis, V.A., Christodoulou, V., Florou-Paneri, P., Christaki, E., Chatzopoulou, P.S., Tsilingianni, T. and Spais, A.B., 2005. Effect of dietary dried oregano leaves on growth performance, carcase characteristics and serum cholesterol of female early maturing turkeys. British Poultry Science, 46(5): 595-601.
- Bertrama, H.C., Andersena, H.J., Karlssona, A.H., Hornc, P., Hedegaardc, J. and Norgaardb, L., 2003. Prediction of technological quality (cooking loss and Napole Yield) of pork based on fresh meat characteristics. Meat Science, 65: 707-712.
- Botsoglou, N.A., Florou-Paneri, P., Christaki, E., Fletouris, D.J. and Spais, A.B., 2002. Effect of dietary oregano essential oil on performance of chickens and on iron-induced lipid oxidation of breast, thigh and abdominal fat tissues. British Poultry Science, 43: 223-230.
- Cardoso, V., de Lima, C.A.R., de Lima, M.E.F., Dorneles, L.E.G. and Danelli, M.G.M., 2012. Piperine as a phytogenic additive in broiler diets. Pesquisa Agropecuária Brasileira, 47: 489-496.
- Castellini, C., Mugnai, C. and Dal Bosco, A., 2002. Effect of organic production system on broiler carcass and meat quality. Meat Science, 60: 219-225.
- Catala, P., Garcia, V., Orengo, J., Madrid, J., Hernandez, F., Corpa, J. and Ortega, J., 2004. Effect of plant extracts and chickens' location on intestine mucosal morphology and ileal apparent digestibility of broylers. XXII World’s Poultry Congress, Book of abstracts, 8-13 June, Istanbul-Turkey, 456.
- Christensen, L.B., 2003. Drip loss sampling in porcine meat at longissimus dorsi. Meat Science, 63: 469-477.
- Ciftci, M., Guler, T., Gulcihani Simsek, U., Nihat Ertas, O., Dalkilic, B. and Bicer, Z., 2009. The effect of Thymus vulgaris L. oil as growth promoter in broilers. Indian Veterinary Journal, 86(9): 930-932.
- Cross, D.E., McDevitt, R.M., Hillman, K. and Acamovic, T., 2007. The effect of herbs and their associated essential oils on performance, dietary digestibility and gut microflora in chickens from 7 to 28 days of age. British Poultry Science, 48(4):
496-504.
- Ganong, W.F., 1999. Review of Medicinal Physiology. 19th Edition, Appleton and Lange, Stanford, 353p.
- Garcia, A.R., Batal, A.B. and Dale, N.M., 2007. A comparison of methods to determine amino acid digestibility of feed ingredients for chickens. Poultry Science, 86(1): 94-101.
- Germano, M.P., Angelo, V. and Sanogor, R., 2005. Hepatoprotective and antibacterial effect of extracts from trichilia emetica vahi (Meliaceae). Journal of Ethnopharmacology, 9: 227-32.
- Gharaman, A., 1993. Iranian chromophytes. First edition. University Press, 2: 668-769.
- Grashorn, M.A., 2010. Use of phytobiotics in broiler nutrition on alternative to ii feed antibiotics. Journal of Animal and Feed Science, 19: 338-347.
- Habibi, R., Sadeghi, G.H. and Karimi, A., 2014. Effect of different concentrations of ginger root powder and its essential oil on growth performance, serum metabolites and antioxidant status in broiler chicks under heat stress. British Poultry Science, 55:  228-237.
- Hernandez, F., Madrir, J. and Garcia, V., 2004. Influence of two plant extracts on broiler performance, digestibility and digestive organ size. Poultry Science, 83: 169-174.
- Hsiao, G., Shen, M.Y. and Lin, K.H., 2003. Antioxdant and hepatoproteceiv effect of Antrodia camphorate extract. Journal of Agricultural Food Chemistry, 51: 3302-3308.
- Huff-Lonergan, E. and Lonergan, S.M., 2005. Mechanisms of water-holding capacity of meat: The role of postmortem biochemical and structural changes. Meat Science, 71(1): 194-204.
- Jamroz, D., Wertelecki, T., Houszka, M. and Kamel, C., 2006. Influence of diet type on the inclusion of plant origin active substances on morphological and histochemical characteristics of the stomach and jejunum walls in chicken. Journal of Animal Physiology and Animal Nutrition, 90(5): 255-268.
- Jang, A., Liu, X.D., Shin, M.H., Lee, B.D., Lee, S.K., Lee, J.H. and Jo, C., 2008. Antioxidative potential of raw breast meat from broiler chicks fed a dietary medicinal herb extract mix. Poultry Science, 87: 2382-2389.
- Lee, K.W., Everts, H. and Beynen, A.C., 2004. Essential oils in broiler nutrition. International Journal of Poultry Science, 3: 738-752.
- Mahdavi, S., Mehmannavaz, Y., Nobakht, A. and Zakeri, A., 2013. The effects of different amounts of Mentha pulegium L. on immune system performance of broiler chickens. International Research Journal of Applied and Basic Science, 4(2): 381-384.
- Markovic, R., Sefer, D., Krstic, M. and Petrujkic, B., 2009. Effect of different growth promoters on broiler performance and gut morphology. Archieves Medician Veterinaria, 41: 163-169.
- Mianabadi, M., Hoshani, M. and Salmanian, S., 2015. Antimicrobial and antioxidative effects of methanolic extract of Dorema aucheri Boiss. Journal of Agricultural Science Technology, 17: 623-634.
- Mokhtari, M., Sharifi, A. and Parang, A., 2008. Effect of alcoholic extract of Dorema aucheri on ematological indices in male rats. Journal of Zanjan University of Medical Sciences, 62: 37-44.
- Naderi, M., Akbari, M.R., Asadi-Khoshoei, E., Khaksar, K. and Khajali, F., 2014. Effects of dietary inclusion of Turmeric (Curcuma longa) and Cinnamon (Cinnamomum verum) powders on performance, organs relative weight and some immune system parameters in broiler chickens. Poultry Science Journal, 2: 153-163.
- Najifi, P. and Torki, M., 2010. Performance, blood metabolites and immunocompetance of broiler chicks fed diets included essential oils of medicinal herbs. Journal of Animal and Veterinary Advance,
9: 1164-1168.
- Narimani Rad, M., Nobakht, A., Shahryar, H.A. and Lotfi, AR., 2011. Influence of dietary supplementation of medicinal plants mixtures (Ziziphora, Mentha pulagum and Peppermint) on some serum biochemical and immunological measures of broiler chickens. Middle-East. Journal Science Research, 8: 457-459.
- Ocak, N., Erener, G., Burak, A.k., Sungu, M., Altop, A. and Ozmen, A., 2008. Performance of broilers fed diets supplemented with dry peppermint (Mentha piperita L.) or thyme (Thymus vulgaris L.) leaves as growth promoter source. Czech Journal of Animal Science, 53: 161-169.
- Platel, K. and Srinivasan, K., 2001. Studies on the influence of dietary spices on food transit time in experimental rats. Nutritional Research, 21:
1309-1314.
- Sadeghi, H., Ghaitasi, I., Mazrooghi, N. and Sabzali, S., 2007. The hepatoprotective effects of Dorema auchri on carbon tetrachloride induced liver damage in rats. Journal of Shahrekord University Medicinal Science, 6(1): 38-43. (In persian)
- Sarica, S., Ciftci, A., Demir, E., Kilinc, K. and Yildirim, Y., 2005. Use of antibiotic growth promoter and two herbal natural feed additives with and without exogenous enzymes in wheat-based broiler diets. South Africa Animal Science, 35:
61-72.
- Tabatabaei, F., Goharjoo, M.E., Edalatian Dovom, M.R., Shahidi, F. and Varidi, M.J., 2011. Evaluation of the ginger and yogurt serum different levels on the lactic flora biodiversity in fermented carrot. Journal of food science and technology, 16(96): 27-42.
- Toghyani, M., Toghyani, M., Gheisari, A., Ghalamkari, G. and Mohammadrezaei, M., 2010. Growth performance, serum biochemistry and blood hematology of broiler chicks fed different levels of black seed (Nigella sativa) and peppermint (Mentha piperita). Livestock Science, 129: 173-178.
- Viveros, A., Chamorro, S., Pizarro, M., Arija, I., Centeno, C. and Brenes, A., 2011. Effects of dietary polyphenol-rich grape products on intestinal microflora and gut morphology in broiler chicks. Poultry science, 90(3): 566-578.
- Warris, P.D., 2000. Meat science. An introductory text. New York, CABI Publishing, Inc, 310p.
- Zibaee, E., Amiri, M.S., Boghrati, Z., Farhadi, F., Ramezani, M., Emami, S.A. and Sahebkar, A.H., 2020. Ethnomedicinal Uses, Phytochemistry and Pharmacology of Dorema Species (Apiaceae): A Review. Journal of Pharmacopuncture, 23: 91-123.
- Zollitsch, W., Knaus, W., Aichinger, F. and Lettner, F., 1997. Effects of different dietary fat sources on performance and carcass characteristics of broilers. Animal Feed Science and Technology, 66: 63-73.