تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران

همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

اثر تیمارهای تغذیه‌ای بر عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی سرخارگل (Echinaceae purpurea L.)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا، گروه علوم باغبانی و زراعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 هیأت علمی مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور / تنش های زیستی و غیر زیستی، اکو فیزیولوژی گیاهان داروئی و طرح های آماری

3 استاد، بخش تحقیقات گیاهان دارویی، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

سابقه و هدف: سرخارگل (Echinaceae purpurea L.)، یکی از معروف‌ترین گونه‌های دارویی با ارزش اقتصادی زیاد در سراسر جهان است که در ایران از ریشه و اندام هوایی آن در تولید داروهای گیاهی استفاده می‌شود. بسیاری از داروهای گیاهی که به‌طور تجاری از اندام‌های هوایی سرخارگل تولید می‌شود برای افزایش سیستم ایمنی غیر اختصاصی و درمان سرماخوردگی استفاده می‌شوند. هزینه‌های زیست محیطی و بهداشتی کودهای شیمیایی منجر شده تا پژوهشگران به نیازهای غذایی گیاهان با استفاده از کودهای آلی و بیولوژیک پاسخ دهند. ازاین‌رو، این مطالعه با هدف بررسی اثر کودهای شیمیایی، آلی و بیولوژیک بر ویژگی‌های مورفولوژیک، ماده خشک شاخساره، ریشه، درصد و عملکرد اسانس گل و مجموع برگ و ساقه سرخارگل انجام شد.
مواد و روش‌ها: این آزمایش براساس طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور (مجتمع تحقیقاتی البرز) در سال‌ زراعی 98-1397 انجام شد. تیمارها شامل شاهد (Control)، NPK (N50P25K25، N75P35K35 و N100P75K75 کیلوگرم در هکتار)، کود دامی (30، 60 و 90 تن در هکتار)، ورمی‌کمپوست (5، 10 و 15 تن در هکتار)، ترکیب‌های کودی N50P25K25 + 30 تن کود دامی در هکتار، N50P25K25 + 5 تن در هکتار ورمی‌کمپوست، کودهای زیستی G. intraradaices + Glomus mosseae، Azospirillum + Pseudomonas، Thiobacillus + ۵ تن در هکتار ورمی‌کمپوست و Thiobacillus + 250 کیلوگرم در هکتار گوگرد (S) بودند. پیش از اعمال تیمارهای کودی، آنالیز خاک انجام شد و پس از اعمال تیمارهای کودی نیز ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک تعیین گردید. تیمارها براساس نیازهای کودی گیاه و نیز نتایج آزمون خاک انتخاب شدند. صفات ارتفاع گیاه، تعداد برگ، ساقه فرعی و گل در گیاه، عمق نفوذ و حجم ریشه، ماده خشک برگ، ساقه، گل و ریشه به‌طور جداگانه، ماده خشک شاخساره (برگ+ساقه+گل) و بازده و عملکرد اسانس گل و مجموع برگ و ساقه ارزیابی شدند. در مرحله گلدهی کامل، نمونه‌ها از اندام‌های هوایی و ریشه گیاهان در همه گروه‌های تیماری برداشت شد. پس از هواخشک شدن نمونه‌ها در محیط سایه، نمونه‌ها با دستگاه کلونجر و به‌روش تقطیر با آب اسانس‌گیری شدند و درصد و عملکرد اسانس بر اساس وزن خشک محاسبه شد.
نتایج: نتایج نشان داد که بیشترین ماده خشک برگ و ساقه در تیمار 15 تن در هکتار ورمی‌کمپوست بدست آمد. همچنین بیشترین ماده خشک گل و ریشه به‌ترتیب مربوط به تیمارهای 5 تن در هکتار ورمی‌کمپوست + NPK و 30 تن در هکتار کود دامی + NPK بود. بیشترین بازده اسانس گل در تیمار 30 تن در هکتار کود دامی + NPK و بیشترین بازده اسانس مجموع برگ و ساقه در مرحله گلدهی در تیمار 15 تن در هکتار ورمی‌کمپوست بدست آمد. همچنین، تیمار NPK + 30 تن در هکتار کود دامی منجر به بیشترین عملکرد اسانس گل و تیمار 15 تن در هکتار ورمی‌کمپوست موجب بیشترین عملکرد اسانس مجموع برگ و ساقه شد. در مقایسه گروهی بین تیمارهای کودی مصرفی، تنها مقایسه بین کودهای آلی (دامی در مقابل ورمی‌کمپوست) و کودهای زیستی (قارچ در مقابل باکتری) موجب افزایش معنی‌دار عملکرد اسانس گل شد. در نتایج مربوط به عملکرد اسانس مجموع برگ و ساقه، همه مقایسه‌های انجام شده بین گروه‌های تیماری تأثیر معنی‌داری را نشان دادند و تنها کود آلی (برهم‌کنش بین کود دامی در مقابل ورمی‌کمپوست) معنی‌دار نبود. بااین‌حال، بیشترین عملکرد اسانس مجموع برگ و ساقه، مربوط به کود زیستی در مقابل با کود شیمیایی و آلی بود.
نتیجه‌گیری: به‌طور کلی می‌توان نتیجه‌گیری کرد که در بین تیمارهای استفاده شده، تیمار کودهای آلی در کنار کودهای شیمیایی می‌تواند در تولید پایدار این گیاه دارویی باارزش باشد. این یافته‌ها پیشنهاد می‌کند که استفاده باهم (ترکیب) کودهای بیولوژیک و آلی، می‌تواند در کشت سرخارگل به علت افزایش درصد و عملکرد اسانس مزیت باشد. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مراجع
- Anwar, M., Patra, D., Chand, S., Alpesh, K., Naqvi, A.A. and Khanuja, S., 2005. Effect of organic manures and inorganic fertilizer on growth, herb and oil yield, nutrient accumulation, and oil quality of French basil. Communications in soil science and plant analysis, 36: 1737-1746.
- Ashnavar, M., Bahmanyar, M.A. and Akbarpour, V., 2012. Study the effect of chemical fertilizer, manure and mixure of them utilization on growth and yield of Echinacea purpurea L. National Conference of Natural Products and Medicinal Plants, Bojnord, 3-4 October, 250-255.
- Attarzadeh, M., Balouchi, H., Rajaie, M., Dehnavi, M.M. and Salehi, A., 2019. Growth and nutrient content of Echinacea purpurea as affected by the combination of phosphorus with arbuscular mycorrhizal fungus and Pseudomonas florescent bacterium under different irrigation regimes. Journal of Environmental Management, 231: 182-188.
- Ateia, E.M., Osman, Y.A.H. and Meawad, A.E.A.H., 2009. Effect of organic fertilization on yield and active constituents of Thymus vulgaris L. under North Sinai conditions. Research Journal of Agriculture and Biological Sciences, 5: 555-565.
- Azizi, M., Lakzian, A. and Baghani, M., 2004. Study the effects of various amounts of vermicompost on growth characters and essence yield of Ocimum basilicum L. In "Proceeding of 2nd congress of medicinal plants. Shahed University, Tehran, Iran", 26 January, (in Persian with English abstract).
- Barnes, J., Anderson, L.A., Gibbons, S. and Phillipson, J.D., 2005. Echinacea species (Echinacea angustifolia (DC.) Hell., Echinacea pallida (Nutt.) Nutt., Echinacea purpurea (L.) Moench): a review of their chemistry, pharmacology and clinical properties. Journal of Pharmacy and Pharmacology, 57: 929-54.
- Cardoso, I.M. and Kuyper, T.W., 2006. Mycorrhizas and tropical soil fertility. Agriculture, Ecosystems & Environment 116: 72-84.
- Chen, C.L., Zhang, S.C. and Sung, J.M., 2008. Biomass and caffeoyl phenols production of Echinacea purpurea grown in taiwan. Experimental Agriculture, 44: 497-507.
- Gouws, L.M., Botes, E., Wiese, A.J., Trenkamp, S., Torres-Jerez, I., Tang, Y., Hills, P.N., Usadel, B., Lloyd, J.R., Fernie, A.R., Kossmann, J. and van der Merwe, M.J., 2012. The plant growth promoting substance, lumichrome, mimics starch, and ethylene-associated symbiotic responses in lotus and tomato roots. Frontiers in plant science, 3: 120-120.
- Guzmán-Albores, J., Montes-Molina, J., Castañón-González, J., Abud-Archila, M., Gutiérrez-Miceli, F. and Ruiz-Valdiviezo, V., 2020. Effect of different vermicompost doses and water stress conditions on plant growth and biochemical profile in medicinal plant, Moringa oleifera Lam. Journal of Environmental Biology, 41: 240-246.
- Jaderlund, L., Hellman, M., Sundh, I., Bailey, M.J. and Jansson, J.K., 2008. Use of a novel nonantibiotic triple marker gene cassette to monitor high survival of Pseudomonas fluorescens SBW25 on winter wheat in the field. FEMS Microbiol Ecol, 63: 156-68.
- Karsch-Völk, M., Barrett, B., Kiefer, D., Bauer, R., Ardjomand-Woelkart, K. and Linde, K., 2014. Echinacea for preventing and treating the common cold. The Cochrane database of systematic reviews, 2: CD000530-CD000530.
- Khalesro, Sh. and Malekian, M., 2017. Effects of vermicompost and humic acid on morphological traits, yield, essential oil content and component in organic farming of Ajwan (Trachyspermum ammi L.). Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants Research, 32(6): 968-980.
- Khan, R.A.A., Ullah, N., Alam, S.S., Ali, A., Naz, I., Ahmad, B., Ahmad, M. and Ullah, I., 2020. Management of Ralstonia solanacearum (Smith) Wilt in Tomato using green manure of the medicinal plant Adhatoda vasica (L.) Nees. Gesunde Pflanzen, 72: 129-138.
- Khorasaninejad, S., zare, F. and Hemmati, K., 2020. Effects of silicon on some phytochemical traits of purple coneflower (Echinacea purpurea L.) under salinity. Scientia Horticulturae, 264: 108954.
- Luo, H.J., Wang, J.Z., Chen, J.F. and Zou, K., 2011. Docking study on chlorogenic acid as a potential H5N1 influenza A virus neuraminidase inhibitor. Medicinal Chemistry Research, 20: 554-557.
- Marron, N., 2015. Agronomic and environmental effects of land application of residues in short-rotation tree plantations: a literature review. Biomass Bioenergy, 81: 378-400.
- Miquel, J., Richard, H. and Sandret, F., 1976. Volatile constituents of Moroccan thyme oil. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 24: 833-835.
- Mishra, B., Gyawali, B.R., Paudel, K.P., Poudyal, N.C., Simon, M.F., Dasgupta, S. and Antonious, G., 2018. Adoption of sustainable agriculture practices among farmers in Kentucky, USA. Environmental management, 62: 1060-1072.
- Mohammadi, M., Sefidkon, F., Asadi-Sanam, S. and Kalatejari, S., 2021. Effects of nutritional treatments on morphological characteristics and essential oil yield of Satureja khuzistanica Jamzad. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants Research, 37(2): 193-213.
- Moustakas, M., Bayçu, G., Sperdouli, I., Eroğlu, H. and Eleftheriou, E.P., 2020. Arbuscular mycorrhizal symbiosis enhances photosynthesis in the medicinal herb Salvia fruticosa by improving photosystem II photochemistry. Plants, 9: 962.
- Oveysi Omran, M., Zavareh, M., Sefidkon, F., Abbaszadeh, B. and Asadi-Sanam, S., 2020. Effects of potassium and brassinosteroid on some morphophysiological characteristics and essential oil yield of Echinacea purpurea (L.) Moench under different regimens of water availability. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants Research, 36(1): 40-58.
- Silva, A.d.C., Blank, A.F., Dos Santos, W.M., Prata, P.S., Alves, P.B. and Arrigoni-Blank, M.d.F., 2014. Fertilization and colors of plastic mulch affect biomass and essential oil of sweet-scented geranium. The Scientific World Journal, vol. 2014, Article ID 828259, 7p.
- Sloley, B.D., Urichuk, L.J., Tywin, C., Coutts, R.T., Pang, P.K. and Shan, J.J., 2001. Comparison of chemical components and antioxidants capacity of different Echinacea species. Journal of Pharmacy and Pharmacology, 53: 849-57.
- Stanisavljević, I., Stojičević, S., Veličković, D., Veljković, V. and Lazić, M., 2009. Antioxidant and antimicrobial activities of Echinacea (Echinacea purpurea L.) extracts obtained by classical and ultrasound extraction. Chinese Journal of Chemical Engineering, 17: 478-483.
- Tashakorifard, E., Mohsenabadi, Gh.R., Ehteshami, S.M.R. and Asadi-Sanam, S., 2019. Effects of integrated soil fertility management on the quantitative and qualitative yield of fodder, seed and fennel (Foeniculum vulgare Mill.) essential oil. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants Research, 35(5): 774-788.
- Win, T.T., Barone, G.D., Secundo, F. and Fu, P., 2018. Algal biofertilizers and plant growth stimulants for sustainable agriculture. Industrial Biotechnology, 14: 203-211.
- Yagi, R., Ferreira, M.E., Cruz, M.C.P.d. and Barbosa, J.C., 2003. Organic matter fractions and soil fertility under the influence of liming, vermicompost and cattle manure. Scientia Agricola, 60: 549-557.
- Zucco, M.A., Walters, S.A., Chong, S.K., Klubek, B.P. and Masabni, J.G., 2015. Effect of soil type and vermicompost applications on tomato growth. International Journal of Recycling of Organic Waste in Agriculture, 4: 135-141.
تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران
دوره 39، شماره 3
مهر 1402
صفحه 315-335
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار