همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه کشاورزی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران

2 استادیار، گروه کشاورزی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران

چکیده

زیره سبز (Cuminum cyminum L.) یکی از گیاهان دارویی ارزشمند است که در مناطق خشک و نیمه‌خشک کشور که با تنش خشکی مواجه هستند، کشت می‌شود. بر این اساس، تأثیر عصاره جلبک دریایی و هیومیک اسید در شرایط تنش خشکی در آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال 1398 و 1399 در مزرعه‌‌ای واقع در شهرستان بویراحمد در 35 کیلومتری شهر یاسوج بررسی شد. تنش خشکی به‌عنوان عامل اصلی در سه سطح آبیاری پس از مصرف 35% رطوبت خاک (شاهد)، آبیاری پس از مصرف 70% رطوبت خاک و آبیاری پس از مصرف 90% رطوبت خاک و فاکتور فرعی هیومیک اسید در دو سطح صفر و 300 میلی‌گرم در لیتر و فاکتور فرعی دیگر جلبک دریایی در دو سطح صفر و دو لیتر در هکتار بود. نتایج آزمایش نشان داد که محلول‌پاشی هیومیک اسید و عصاره جلبک دریایی تأثیر معنی‌داری بر عملکرد اسانس، تعداد ساقه‌های فرعی، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، وزن هزاردانه، تعداد دانه در چتر، تعداد چتر در بوته، ارتفاع بوته و درصد اسانس داشت و اثرهای منفی ناشی از تنش خشکی را کاهش داد. به‌طوری که بیشترین میزان عملکرد دانه، وزن هزاردانه، عملکرد اسانس و تعداد دانه در چتر با محلول‌پاشی هیومیک اسید و عصاره جلبک دریایی بدست آمد. کاربرد اسید هیومیک نسبت به عصاره جلبک دریایی در بیشتر صفات تأثیر بیشتری داشت، به‌نحوی که تنها در صفات عملکرد اسانس و درصد اسانس عصاره جلبک دریایی تأثیر بیشتری از فاکتور اسید هیومیک نشان داد. به‌طور کلی نتایج نشان داد که محلول‌پاشی هیومیک اسید و عصاره جلبک دریایی می‌تواند شرایط نامطلوب تنش را تعدیل کند و موجب افزایش 41.4 درصدی عملکرد زیره سبز شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

- Akbari, I. and Gholami, A., 2016. Evaluation of mycorrhizal fungi, vermicompost and humic acid on essence yield and root colonization of fennel. Iranian Journal of Field Crops Research, 13(4): 840-853.
- Alipour, A., Rahimi, M.M., Hosseini, M. and Bahrani, A., 2021. Mycorrhizal fungi and growth-promoting bacteria improves fennel essential oil yield under water stress. Industrial Crops and Products 170: 113792.
- Alizadeh, A., Najaf, F., Hadian, J. and Salehi, P., 2018. Effect of different levels of humic-acid and vermicompost extract on growth, yield, morphological and phytochemical properties of Satureja khuzistanica (Jamzad). Journal of Agroecology, 10(1): 69-80.
- Amiri, E., Bahrani, A., Khorsand, A. and Haghjoo, M., 2015. Evaluating Aquacrop model performance to predict grain yield and wheat biomass, under water stress. Water and Soil Science (Agricultural Science), 25(4/2): 217-229.
- Amiri, E., Bahrani, A., Irmak, S. and Mohammadiyan Roshan, N., 2022. Evaluation of irrigation scheduling and yield response for wheat cultivars using Aquacrop model in an arid climate. Water Supply, 22(1): 602-614.
- Ariafar, S. and Forouzandeh, M., 2017. Evaluation of humic acid application on biochemical omposition and yield of black cumin under limited irrigation condition. Bulletin de la Société Royale des Sciences de Liège, 86 (special issue): 13-24.
- Anisimov, M.M., Skriptsova, A.V., Chaikina, E.L. and Klykov, A.G., 2013. Effect of water extracts of seaweeds on the growth of seedling roots of buckwheat (Fagopyrum esculentum Moench). International Journal of Recent Research and Applied Studies, 16(2): 282-287.
- Azizi, M. and Safaei, Z., 2017. The effect of foliar application of humic acid and nano fertilizer on morphological traits, yield, essential oil content and yield of black cumin (Nigella Sativa L.). Journal of Horticulture Science (Agricultural Sciences and Technology), 30(4): 671-680.
- Bayati, P., Karimmojeni, H. and Razmjoo, J., 2020. Changes in essential oil yield and fatty acid contents in black cumin (Nigella sativa L.) genotypes in response to drought stress. Industrial Crops and Products, 155(1): 112764.
- Bettaieb, R.I., Jabri-Karoui, I., Hamrouni-Sellami, I., Bourgou, S., Limam, F. and Marzouk, B., 2012. Effect of drought on the biochemical composition and antioxidant activities of cumin (Cuminum cyminum L.) seeds. Industrial Crops and Products, 36(1): 238-245.
- Gholami, A., Akbari, I. and Abbas Dokht, H., 2015. Study the effects of bio and organic fertilizers on growth characteristics and yield of Fennel (Foeniculum vulgar). Journal of Agroecology, 7(2): 215-224.
- Goldani, M. and Rezvani Moghadam, P., 2007. The effect of different moisture regimes and planting date on phenological characteristics and growth indices of three cultivars of rainfed and irrigated chickpeas in Mashhad. Journal of Agricultural Sciences and Natural Resources, 14(1): 63-74.
- Grzesik, M., Romanowska-Duda Z. and Kalaji, H.M., 2017. Effectiveness of cyanobacteria and green algae in enhancing the photosynthetic performance and growth of willow (Salix viminalis L.) plants under limited synthetic fertilizers application. Photosynthetica, 55: 510-521.
- Haghjoo, M. and Bahrani, A., 2014. Effect of irrigation and nitrogen fertilizer on grain yield, yield components and dry matter remobilization of maize cv. SC260. Iranian Journal of Crop Sciences, 16(4): 278-292.
- Haj Seyed Hadi, M.R. and Rezaei Ghale, H., 2016. Effects of vermicompost and foliar application of amino acids and urea on quantitative and qualitative yield of chamomile (Matricaria chamomilla L.). Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants Research, 31(6): 1058-1070.
- Heydari, M., Daneshian-Moghaddam, A.M. and Nourafcan, H., 2017. Effect of vermicompost and liquid seaweed fertilizer on morpho-physiological properties of marigold. Journal of Crop Ecophysiology, 10(4): 891-906.
- Khalesro, S. and Malekian, M., 2017. Effects of vermicompost and humic acid on morphological traits, yield, essential oil content and component in organic farming of Ajwan (Trachyspermum ammi L.). Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 32(6): 968-980.
- Kamiab, F., Khorshidi, A. and Heidari-Salehabad, M., 2014. Effect of vermicompost and cow manure application on growth and flowering of Petunia hybrida. Agroecology Journal, 10: 65-73.
- Karimi Afshar, A., Baghizadeh, A. and Mohammadi-Nejad, G., 2016. Evaluation of relationships between morphological traits and grain yield in cumin (Cuminum cyminum L.) under normal and drought conditions. Journal of Crop Breeding, 8(18): 159-165.
- Khazaie, H.R., EyshiRezaie, E. and Bannayan, M., 2011. Application times and concentration of humic acid impact on above ground biomass and oil production of hyssop (Hyssopusofficinalis). Journal of Medicinal Plants Research, 5(20): 5148-5154.
- Mojaddam, M., Dashti, M. and Derogar, N., 2016. Effect of humic acid and nitrogen fertilizer application on quantitative and qualitative characteristics and nitrogen use efficiency of spring corn. Journal of Crop Production Research, 8(1): 43-50.
- Nasiri Dehsorkhi, A., Makarian, H., Vernaseri Qandali, V. and Salari, N., 2018. The effect of humic acid and vermicompost application on yield and yield components of Cumin cyminum L. Journal of Crop Applied Research, 31(1): 93-113.
- Norouzi Shahri, F., Puryousef, M., Tavakoli, A., Saba, J. and Yazdinejad, A., 2015. Evaluation of the function of some native fennel (Foeniculum vulgare Mill.) of Iranian fennel under drought stress conditions. Iranian Journal of Field Crop Science, 46(1): 49-56.
- Paul, J. and Shridevi, S.D.K., 2014. Effect of seaweed liquid fertilizer of Gracilria dura (AG.) J. AG. (Red seaweed) on Pennisetum glaucum (L.) R.Br. in Thoothukudi, Tamil nadu, India. Indo American Journal of Pharmaceutical Research, 4(4): 2183-2187.
- Rahul, V., Agrawal, P., Sharma, M. and Shukla, S., 2016. Total phenolics, flavonoids and antioxidant potential of organic extract of fresh water algal sample collected from a marine lake. Indian Journal of Geo-Marine Sciences, 45: 1320-1326.
- Rezaei Chianeh, A., Zahtab Salmasi, S., Ghasemi Golazani, K. and Delazar, A., 2012. The effect of irrigation treatments on yield and yield components of three native fennel cultivars. Journal of Agricultural Science and Sustainable Production, 22(4): 57-71.
- Sanjari Mijani, M., Sirousmehr, A. and Fakheri, B., 2015. The effects of drought stress and humic acid on some physiological characteristics of roselle. Journal of Crops Improvement, 17(2): 403-414.
- Shahbazi, Sh., Fateh, E. and Aynehband, A., 2015. Evaluation of the effect of humic acid and vermicompost on yield and yield components of three wheat cultivars in tropical regions. Journal of the Plant Production, 38(2): 99-110.
- Sivasangari Ramya, S., Nagaraj, S. and Vijayanand, N., 2010. Biofertilizing efficiency of brown and green algae on growth, biochemical and yield parameters of Cyamopsis tetragonolaba L. Taub. Recent Research in Science and Technology, 2(5): 45-52.
- Taghaddosi, M., Hasani, N. and Sinki, J.M., 2013. Irrigation disruption stresss, spraying with humic acid and seaweed extract in antioxidant enzymes and proline in the forage sorghum. Crops Production in Environmental Stress, 4(4): 1-12.
- Thambiraj, J., Lingakumar, K. and Paulsamy, S., 2012. Effect of seaweed liquid fertilizer (SLF) prepared from Sargassum wightii and Hypnea musciformis on the growth and biochemical constituents of the pulse, Cyamopsis tetragonoloba. Journal of Agricultural Research, 1(1): 65-70.