همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

2 استاد، دانشکده منابع طبیعی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

3 دانشیار، بخش تحقیقات گیاه‌شناسی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

4 استادیار، بخش تحقیقات گیاهان دارویی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

5 کارشناس، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

اطلاع از شایستگی مراتع پیش‌نیاز بهره‌برداری از گیاهان دارویی آن مراتع است. بر همین اساس، این پژوهش با هدف ارزیابی قابلیت بهره‌‌برداری از گیاهان دارویی بر مبنای شاخص‌‌های اکولوژیکی و اقتصادی، در 12 رویشگاه معرف مناطق نیمه ‌‌‌استپی انجام شد. برای این منظور، پس از اندازه‌گیری پوشش گیاهی و برآورد تولید گیاهان دارویی، شاخص‌های اکولوژیکی و اقتصادی مرتبط با بهره‌‌برداری از گیاهان دارویی در هر رویشگاه محاسبه شد. در پایان، بر مبنای معیارها و شاخص‌‌های مذکور، طبقه شایستگی هر یک از رویشگاه‌‌ها طبق دستورالعمل FAO و به روش عامل محدودکننده مشخص گردید. نتایج نشان داد که مقدار تولید علوفه قابل برداشت رویشگاه‌‌ها از 90 تا 591 کیلوگرم در هکتار متغیر است. سهم تولید گیاهان دارویی رویشگاه‌‌ها نیز 5% تا 58% بدست آمد. به‌‌عبارتی، مقدار تولید گیاهان دارویی رویشگاه‌‌ها از 27 تا بیشتر از 383 کیلوگرم در هکتار متغیر بود. بر این اساس، ارزش مورد انتظار هر هکتار از رویشگاه‌‌ها از محل بهره‌‌برداری از گیاهان دارویی، با در نظر گرفتن نرخ تنزیل 5.4% در شهریورماه 1399، 3 تا 41 دلار در هکتار متغیر است. در مجموع، 25% از رویشگاه‌ها دارای شایستگی خوب، 17% دارای شایستگی متوسط، 25% دارای شایستگی کم و 33% غیر شایسته از نظر تولید و بهره‌‌برداری از گیاهان دارویی بودند، در صورتی که شایستگی تمامی رویشگاه‌‌ها‌‌ از نظر تولید علوفه برای چرای دام خوب بود. بنابراین، بهره‌‌برداری از همه رویشگاه‌‌ها نمی‌‌تواند نقش مهم و یکسانی در بهبود معیشت مرتع‌داران داشته باشد و با رویکرد حفظ ذخایر ژنتیکی گیاهان‌، بهره‌‌برداری از گیاهان دارویی در تمامی رویشگاه‌‌های مرتعی توصیه نمی‌‌شود. علاوه‌بر این، حد بهره‌‌برداری مجاز در هر رویشگاه، متناسب با وضعیت و گرایش مرتع و حساسیت خاک به فرسایش، متفاوت است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

- Abdollahi, V., Arzani, H., Zare-Chahuki, M.A., Movahed Mohammadi, H., Haderbadi, GH. and Motamedi, J., 2021. Assessment of the ability of mountain rangelands of Darmiyan in South Khorasan to exploit medicinal plants based on ecological characteristics and relying on indigenous knowledge of exploiters. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants Research, 37(1):  30-51.
- Arzani, H. and Abedi, M., 2015. Rangeland assessment (Measuring vegetation). University of Tehran Press, 306p.
- Arzani, H. and Motamedi, J., 2019. Reducing pressure on rangelands through economicization of rangeland management. Journal of Nature, 4(2): 7-14.
- Arzani, H., Ahmadi, H., Jafari, M., Azarnivand, H., Salajeghe, A. and Tavili, A., 2008. Determination of criteria and indices of rangeland suitability assessment. Organization of Forests, Rangelands and Watershed Management.
- Arzani, H., Alizadeh, E., Layeghi, M., Azarnivand, H. and Jafari, M., 2017. Integration of grazing system and electric fence for rangeland management. Journal of Rangeland, 11(4): 522-531.
- Arzani, H., Borhani, M. and Charehsaz, N., 2016. World rangelands, developments and future vision. Pooneh Publishing, 360p.
- Daneshvar Ameri, Z. and Yazdani, S., 2007. Factors affecting marketing margins shrimp. Journal of Agricultural Sciences, 1(2): 125-115.
- Eftekhari, A.R., Arzani, H., Zandi Esfahan, E. and Alizadeh, E., 2016. Effect of range management plan on range condition (Case study: Zarandieh region, Markazi province). Journal of Rangeland and Desert Research, 23(2): 209-218.
- F.A.O., 1991. Guidelines: land evaluation for extensive grazing. Food & Agriculture Organization of the United Nations Publisher, Rome, Italy, 158p.
- Faustmann, M., 1995. On the determination of the value which forest land and immature stands possess for forestry. Journal of Forest Economics, 1(1): 7-44.
- Freed, J., 2003. Non-timber forest products in local economics: The case of Mason County, Washington. Journal of Sustainable Forestry, 13(3/4): 67-39.
- Glawson, M., 1950. The Western Range Livestock Industry. New York Toronto London, McMRAW-Hill Book Company, ING, 401p.
- Grice, A.C. and Hodgkinson, K.C., 2002. Global Rangelands: Progress and Prospects. CABI Publication, 229p.
- Heshmatol Vaezin, S.M., Ghanbari, S. and Tavili, A., 2010. Income of Eremurus (Erenurus olgae) and forage production in the Khazangah rangelands of Makoo. Journal of Range and Watershed Management, 63(2): 183-195.
- Janse, G. and Ottitsch, A., 2005. Forest in flueincing the role of non-wood forest products and services. Forest Policy and Econimics, 7(3): 309-319.
- Motamedi, J., Arzani, H., Sefidkon, F., Asri, Y., Najafpour Navaei, M., Khalifezadeh, R., Najibzadeh, M.R. Zinali, H., Davazdah Emami, S., Fakhimi, E., Dashti, M., Rashvand, S., Parsaei, L. Azhir, F. and Ghelichnia, H., 2021. Assessing of the multi-purpose use of the rangelands representing the semi-steppe region of the country. Journal of Rangeland, 15(4): 693-707.
- Motamedi, J., Alijanpour, A. and Banj shafie, A., 2017. Report of comprehensive project of recognition and utilization of byproducts of rangelands and forests of West Azerbaijan province. Vice Research of Urmia University, 125p.
- Motamedi, J., Mofidi Chalan, M., Rahmanpour, S. and Souri, M., 2018. Economic evalution of Shallot utilization in Varnasa rangelands, Naghadeh, Iran. Journal of Rangeland Science, 8(3): 240-252. 
- Mousavi, S.A., 2011. Apt management of lands by designing a planning support system based on economic values of ecosystem functions (Case study: Mid-Taleghan sub-basin). Ph.D. thesis, Tehran University, 318p.
- Person, J., Redfearn, D. and Derwnoski, M., 2020. Estimating a Fair Value for Standing Forage. Agriculture Economics, Cornhusker Economics, 6p.
- Pezeshki, M.H., Motamedi, J., Alijanpour, A., Souri, M., Najibzadeh, M.R. and Arzani, H., 2020. Different approaches to determine the suitability of rangelands for medicinal plants exploitation (Case study: Mountain rangeland of Arshad Chaman, Sahand, East Azarbaijan). Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants Research, 36(1): 1044-1057.
- Richardson, R.B., 2010. Ecosystem services and food security: economic perspectives on environmental sustainability. Sustainability, 2(11): 3520-3548.
- Shylajan, C.S. and Mythili, G., 2003. Community dependence on protected forest areas: A study on valuation of non-wood forest products in a region of India. Sri Lankan Journal of Agricultural Economics, 5(1): 26-32.
- Yahdjian, L., Sala, O.E. and Havstad, K.M., 2015. Rangeland ecosystem services: shifting focus from supply to reconciling supply and demand. Frontiers in Ecology and the Environment, 13(1): 44-51.
- Zahra, W., Rai, S.N., Birla, H., Singh, S.S., Rathore, A.S., Dilnashin, H., Keswani, C. and Singh, S.P., 2020. Economic importance of medicinal plant in Asian countries: 359-377. In: Keswani, C., (Ed.). Bioeconomy for Sustainable Development. Springer Singapore Publications, 388p.
- Zare, A., Arzani, H., Javadi, A., Eslami, M.R. and Baghestani Meybodi, N., 2013. Evaluation of the income of forage products and byproducts of Amygdalus scoparia. Journal of Biodiversity and Environmental Science, 3(12): 92-100.
- Zare, A., Arzani, H., Javadi, A., Eslami, M.R. and Baghestani Meybodi, N., 2014. The economic value of paste (Eremurus persicus) in rangelands of Yazd (Case study: Rangelands of Khatam county). European Journal of Experimental Biology, 4(3): 583-587.