همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران

2 استادیار، مرکز ملی تحقیقات شوری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران

3 کارشناس، مرکز ملی تحقیقات شوری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران

چکیده

با هدف بررسی تأثیر شوری آب آبیاری بر ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیک اندام هوایی زرشک بی‌دانه (Berberis vulgaris L.) آزمایشی با استفاده از گلدان‌های بزرگ زهکش‌دار در قالب طرح کاملاً تصادفی با 5 سطح شوری: 3، 6، 9، 12 و 15 دسی‌زیمنس بر متر آب آبیاری در سه تکرار در ایستگاه مرکزی مرکز ملی تحقیقات شوری در یزد طی سال‌های 1397 تا 1400 انجام شد. تأثیر شوری آب بر برخی شاخص‌های مورفولوژیک و فیزیولوژیک اندام هوایی بررسی شد. تأثیر سطوح مختلف شوری روی ارتفاع، قطر، سطح و حجم تاج‌پوشش، تعداد جست و انشعاب جدید، تعداد برگ در هر درختچه، سطح کل برگ، شاخص سطح برگ، وزن خشک برگ، درصد آسیب‌دیدگی برگ‌ها در دمای بالا، میزان کلروفیل کل، کلروفیل‌های a و b، کاروتنوئید، پرولین، قند کل، آنتوسیانین برگ، فنول برگ و فعالیت آنتی‌اکسیدانی معنی‌دار (0.01>P) بدست آمد. براساس نتایج، زرشک بی‌دانه از تاب‌آوری بالایی نسبت به تنش شوری برخوردار است. علی‌رغم کاهش رشد در شوری بالای 9 دسی‌زیمنس بر متر، مقاومت فیزیولوژیکی گیاه از طریق تولید اسمولیت‌های ثانویه و بقا در شرایط شور تا شوری 12 دسی‌زیمنس بر متر مشاهده شد. بر این اساس در رویشگاه‌‌های مناسب برای پرورش زرشک، می‌توان با مدیریت مناسب محیط ریشه و کنترل شوری عصاره اشباع خاک تا 12 دسی‌زیمنس بر متر، از منابع آب و خاک شور برای پرورش زرشک بی‌دانه به‌ویژه برای افزایش ترکیب‌های فنلی، بهره جست.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

- Alemardan, A., Asadi, W., Rezaei, M., Tabrizi, L. and Mohammadi, S., 2013. Cultivation of Iranian seedless barberry (Berberis integerrima ’Bidaneh’): A medicinal shrub. Indasterial Crops Production, 50: 276-287.
- Aras, S., Eşitken, A. and Karakurt, Y., 2019. Morphological and physiological responses and some WRKY genes expression in cherry rootstocks under salt stress. Spanish Journal of Agricultural Research, 17(4): 1-10.
- Ardestani, S.B., Sahari, M.A., Barzegar, M. and Abbasi, S., 2013. Some physicochemical properties of Iranian native barberry fruits (abi and poloei): Berberis integerrima and Berberis vulgaris. Journal of Food and Pharmaceutical Sciences, 1(3): 60-67.
- Arnon, A.N., 1967. Method of extraction of chlorophyll in the plants. Agronomy Journal, 23(1): 112-121.
- Atarodi, B., 2020. Nutrition Guide for Berberis Trees. Soil and Water Research Institute, 27p.
- Bates, L.S., Waldren, R.P. and Teare, I.D., 1973. Rapid determination of free proline for water stress studies. Journal of Plant and Soil, 39: 205-207.
- Bhardwaj, D. and Kaushik, N., 2012. Phytochemical and pharmacological studies in genus Berberis. Phytochemistry Reviews, 11(4): 523-542.
- Claeys, H., Van Landeghem, S., Dubois, M., Maleux, K. and Inzé, D., 2014. What is stress? Dose-response effects in commonly used in vitro stress assays. Plant physiology, 165(2): 519-527.
- Cutini, A., Matteucci, G. and Mugnozza, G.S., 1998. Estimation of leaf area index with the Li-Cor LAI 2000 in deciduous forests. Forest Ecology and Management, 105(1): 55-65.
- Fallah Huseini, H., Zareei Mahmoudabady, A., Mehrazma, M., Alavian, S.M., Kianbakht, S. and Mehdizadeh, M., 2010. The effects of taraxacum officinale L. and Berberis vulgaris L. root extracts on carbon tetrachloride induced liver toxicity in rats. Journal of Medecinal Plant, 9(33): 45-52.
- Gangopadhyay, G., Basu, S., Mukherjee, B. and Gupta, S., 1997. Effects of salt and osmotic shocks on unadapted and adapted callus lines of tobacco. Plant Cell, Tissue and Organ Culture, 49: 45-52.
- Harris, B.N., Sadras, V.O. and Tester, M., 2010. A water-centred framework to assess the effects of salinity on the growth and yield of wheat and barley. Plant and Soil, 336(1): 377-389.
- Hnilickova, H., Kraus, K., Vachova, P. and Hnilicka, F., 2021. Salinity stress affects photosynthesis, malondialdehyde formation, and proline content in Portulaca oleracea L. Plants, 10(5): 845.
- Irigoyen, J.J., Einerich, D.W. and Sanchez-Diaz, M., 1992. Water stress induced changes in concentrations of proline and total soluble sugars in nodulated alfalfa (Medicago sativa) plants. Physiologia Plantarum, 84(1): 55-60.
- Ma, Y., Dias, M.C. and Freitas, H., 2020. Drought and salinity stress responses and microbe-induced tolerance in plants. Frontiers in Plant Science, 13(11): 1750-1758.
- Martens, S.N., Ustin, S.L. and Rousseau, R.A., 1993. Estimation of tree canopy leaf area index by gap fraction analysis. Forest Ecology and Management, 61(1-2): 91-108.
- Mehdizadeh, A.A. and Nazerii, M., 2016. Introduction to Barberry Planting, Holding and Harvesting. Extension Magazine, Kerman Extension Media Unit Publications, 9p.
- Myung-Min, H., Trick, H.N. and Rajasheka, E.B., 2009. Secondary metabolism and antioxidant are involved in environmental adaptation and stress tolerance in lettuce. Journal of Plant Physiology, 166: 180-191.
- Negrao, S., Schmockel, S.M. and Tester, M., 2017. Evaluating physiological responses of plants to salinity stress. Annals of Botany, 119(1): 1-11.
- Pandey, P., Ramegowda, V. and Senthil-Kumar, M., 2015. Shared and unique responses of plants to multiple individual stresses and stress combinations: physiological and molecular mechanisms. Frontiers in Plant Science, 6: 723.
- Petrusa, L.M. and Winicov, I., 1997. Proline status in salt tolerant and salt sensitive alfalfa cell lines and plants in response to NaCl. Plant Physiology and Biochemistry, 35: 303-310.
- Polash, M.A., Sakil, M.A. and Hossain, M.A., 2019. Plants responses and their physiological and biochemical defense mechanisms against salinity: A review. Tropical Plant Research, 6: 250-274.
- Rahimi-Madiseh, M., Lorigoini, Z., Zamani-Gharaghoshi, H. and Rafieian-Kopaei, M., 2017. Berberis vulgaris: specifications and traditional uses. Iranian Journal of Basic Medical Sciences, 20(5): 569-577.
- Rasoli, S.A., Rajaii, M., Nam Jahromi, B. and Zakerin, A.R., 2012. Investigation of deference level of water irrigation salinity on production and use of three species of ornamental barberry. 7th Iranian Congress of Horticultural Sciences, Isfahan University of Technology, 5-8 September.
- Shimada, K., Fujikawa, K., Yahara, K. and Nakamura, T., 1992. Antioxidative properties of xanthan on the autoxidation of soybean oil in cyclodextrin emulsion. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 40(6): 945-948.
- Singh, V.K., Singh, A.K., Singh, P.P. and Kumar, A., 2018. Interaction of plant growth promoting bacteria with tomato under abiotic stress: a review. Agricaltural and Ecosystem Environment, 267: 129-140.
- Singleton, V.L. and Rossi, J.A., 1965. Colorimetry of total phenolics with phosphomolybdic-phosphotungstic acid reagents. American journal of Enology and Viticulture, 16(3): 144-158.
- Taghizadeh, S.F., Aroiee, H. and Asil, J., 2017. Effects of coronatine on physiological and biochemical characteristics of two berberis cultivars (Berberis crataegina DC. & Berberis integerrima Bge.) under saline condition. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants Research, 32(6): 1048-1059.
- Toyooka, K., Goto, Y., Asatsuma, S., Koizumi, M., Mitsui, T. and Matsuoka, K., 2009. A mobile secretory vesicle cluster involved in mass transport from the golgi to the plant cell exterior. Plant Cell, 21: 1212-1229.
- Wagner, G.J., 1979. Content and vacuole/extra vacuole distribution of neutral sugars, free amino acids, and anthocyanin in protoplasts. Plant physiology, 64(1): 88-93.
- Waskiewicz, A., Muzolf-Panek, M. and Golinski, P., 2013. Phenolic content changes in plants under salt stress: 283-314. In: Ahmad, P., Azooz, M.M. and Prasad, M.N.V., (Eds.). Ecophysiology and Responses of Plants under Salt Stress. Springer, New York, NY, 510p.
- Yang, Y. and Guo, Y., 2018. Elucidating the molecular mechanisms mediating plant salt-stress responses. New Phytology, 217: 523-539.