همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا، گروه علوم باغبانی، واحد شیروان، دانشگاه آزاد اسلامی، شیروان، ایران

2 دانشیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

3 استادیار، گروه علوم باغبانی، واحد شیروان، دانشگاه آزاد اسلامی، شیروان، ایران

4 دانشیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

چکیده

با هدف بررسی اثر سطوح مختلف نیتروژن (صفر، 70، 140 و 210 میلی‏گرم بر لیتر) بر برخی ویژگی‏های رشدی، بیوشیمیایی، جذب عناصر غذایی (نیتروژن، فسفر و پتاسیم) و بازده اسانس در گیاه دارویی مریم‌‏گلی (Salvia officinalis L.) در شرایط کشت هیدروپونیک، آزمایشی گلدانی بر پایه طرح کاملاً تصادفی در 4 تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1398 انجام شد. نتایج مقایسه میانگین داده‌ها نشان داد که با افزایش سطح نیتروژن ویژگی‏های رشدی گیاه افزایش یافت، به‌طوری که سطح 210 میلی‏گرم بر لیتر نیتروژن نسبت به عدم کاربرد آن به‏ترتیب سبب کاهش 54.19، 72.59، 39.49، 82.52، 42/51، 272.20، 71.46، 95.17، 90.31، 82/95، 92.30 و 83.46 درصدی قطر ساقه، تعداد شاخه فرعی، گره و برگ، طول میانگره، طول و عرض برگ، وزن تر و خشک ساقه، وزن تر و خشک اندام هوایی و نسبت وزن خشک اندام هوایی به وزن خشک ریشه شد. کاربرد 210 میلی‏گرم بر لیتر نیتروژن به‏ترتیب سبب افزایش 57/9، 6/266 و 87/14 درصدی محتوای نسبی آب برگ، پرولین و بازده اسانس و کاهش 30.45 و 51.51 درصدی نشت الکترولیت و مالون دی‏آلدئید نسبت به عدم کاربرد نیتروژن شد. همچنین پایین‌ترین سطح نیتروژن به‏ترتیب سبب کاهش 32.65، 85.13 و 56.89 درصدی پتاسیم، فسفر و نیتروژن نسبت به بالاترین سطح نیتروژن شد. نتایج این آزمایش نشان داد که سطوح مختلف نیتروژن می‌تواند بر رشد و میزان اسانس مریم گلی تأثیرات متفاوتی داشته باشد. براساس یافته‌های پژوهش حاضر، کاربرد 210 میلی‌گرم بر لیتر نیتروژن به‌واسطه بهبود صفات مورد مطالعه برای کشت و کار مریم‌گلی پیشنهاد می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

- Alu’datt, M.H., Rababah, T., Alhamad, M.N., Al-Tawaha, A., Al-Tawaha, A.R., Gammoh, S., Ereifej, K.I., Al-Karaki, G., Hamasha, H.R., Tranchant, C.C. and Kubow, S., 2019. Herbal yield, nutritive composition, phenolic contents and antioxidant activity of purslane (Portulaca oleracea L.) grown in different soilless media in a closed system. Industrial Crops and Products, 141: 111746.
- Ardalani, H., Hadipanah, A., Pazoki, A. and Zolfaghar, M., 2017. Phytochemical, morphological and yield responses of Mentha canadensis to organic and nitrogen fertilizers. Journal of Essential Oil Bearing Plants, 20(3): 752-757.
- Barzegar, T., Mohammadi, S. and Ghahremani, Z., 2020. Effect of nitrogen and potassium fertilizer on growth, yield and chemical composition of sweet fennel. Journal of Plant Nutrition, 43: 1189-1204.
- Bashirifar, N., Aliasgharzad, N. and Zehtab Salmasi, S., 2016. Effects of nitrogen on growth and some morphological traits of inoculated savory plant (Satureja hortensis L.) with Azospirillum irakense and Pseudomonas putida. Water and Soil Science, 26(1): 79-91.
- Chrysargyris, A., Panayiotou, C. and Tzortzakis, N., 2016. Nitrogen and phosphorus levels affected plant growth, essential oil composition and antioxidant status of lavender plant (Lavandula angustifolia Mill.). Industrial Crops and Products, 83: 577-586.
- Chrysargyris, A., Nikolaidou, E., Stamatakis, A. and Tzortzakis, N., 2017. Vegetative, physiological, nutritional and antioxidant behavior of spearmint (Mentha spicata L.) in response to different nitrogen supply in hydroponics. Journal of Applied Research on Medicinal and Aromatic Plants, 111: 1-10.
- Davey, M.W., Stals, E., Panis., B., Keulemans, J. and Swennen, R.L., 2005. High-throughput determination of malondialdehyde in plant tissues. Analytical Biochemistry, 347(2): 201-207.
- Farsaraei, S., Moghaddam, M. and Ghasemi Pirbalouti, A., 2020. Changes in growth and essential oil composition of sweet basil in response of salinity stress and superabsorbents application. Scientia Horticulturae, 271: 1-12.
- El Gendy, A.G., El Gohary, A.E., Omer, E.A., Hendawy, S.F., Hussein, M.S., Petrova, V. and Stancheva, I., 2015. Effect of nitrogen and potassium fertilizer on herbage and oil yield of chervil plant (Anthriscus cerefolium L.). Industrial Crops and Products, 69: 167-174.
- Foyer, C.H. and Noctor, G., 2011. Ascorbate and glutathione the heart of the redox hub. Plant Physiology, 155: 2-18.
- Ghorbani, A., 2016. Sage (Chapter 19): 224-236. In: Ambrose, D.C., Manickavasagan, A. and Naik, R., (Eds.). Leafy Medicinal Herbs: Botany, Chemistry, Postharvest Technology and Uses. Oxfordshire, UK: CABI, 297p.
- Giorgi, A., Mingozzi, M., Madeo, M., Speranza, G. and Cocucci, M., 2009. Effect of nitrogen starvation on the phenolic metabolism and antioxidant properties of yarrow (Achillea collina Becker ex Rchb.). Food Chemistry, 114: 204-211.
- Goldani, M., Zare, H. and Kamali, M., 2016. Evaluation of different levels of nitrogen and phosphorus fertilizers on shoot and root characteristics of Echinacea purpurea. Journal of Horticultural Science, 34(2): 366-375.
- Hao, D.C., Gu, X. and Xiao, P.G., 2015. Phytochemical and biological research of Salvia medicinal resources: 587-639. In: Hao, D.C., Gu, X. and Xiao, P.G., (Eds.). Medicinal Plants: Chemistry, Biology and Omics, 681p.
- Heidari, M. and Mobseri Moghadam, M., 2014. Effects of amount and timing of nitrogen application on yield production and quantitative characteristics of karela (Momordica charantia L.). Iranian Journal of Aromatic and Medicinal Plants Research, 30(4): 591-599.
- Hokmalipour, S., 2017. Evaluate the effect of plant growth promoting rhizobacteria (PGPR) and nitrogen fertilizer on yield and some agronomic and physiological traits of medicinal plant of peppermint (Mentha piperita L.). Journal of Plant Ecophysiology, 9(28): 133-144.
- Izadi, Z., Biabani, A., Sabouri, H. and Bahreyninejad, B., 2021. Effects of nitrogen and density on growth and Datura stramonium L. yield. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants Research, 37(2): 315-328.
- Khandan-Mirkohi, A.L., Kazemi, F., Babalar, M. and Naderi, R., 2014. Effect of different levels of nitrogen in nutrient solution on the qualitative and quantitative traits of geranium (Pelargonium hortorum cv. Bulles eye). Journal of Crops Improvement, 16(1): 157-168.
- Kent, M.W. and Reed, D.W., 1996. Nitrogen nutrition of new Guinea impatiens ‘Barbados’ and spathiphyllum ‘Petite’ in a Subirrigation system. American Society for Horticultural Sciences, 121: 816-819.
- Koeduka, T., Fridman, E., Gang, D.R., Vassao, D.G., Jackson, B.L., Kish, C.M., Orlova, I., Spassova, S.M., Lewis, N.G., Noel, J.P., Baiga, T.J., Dudareva, N. and Pichersky, E., 2006. Eugenol and isoeugenol characteristic aromatic constituents of spices, are biosynthesized via reduction of a coniferyl alcohol ester. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America, 103: 10128-10133.
- Kumar, P., Mishra, S., Malik, A. and Satya, S., 2011. Insecticidal properties of Mentha species: a review. Industrial Crops and Products, 34: 802-817.
- Lutts, S., Kinet, J.M. and Bouharmont, J., 1995. Changes in plant response to NaCl during development of rice (Oryza sativa L.) varieties differing in salinity resistance. Journal of Experimental Botany, 46(12): 1843-1852.
- Maathuis, F.J., 2009. Physiological functions of mineral macronutrients. Current Opinion in Plant Biology, 12: 250-258.
- Malakouti, M.J. and Homayi, M., 2004. Soil fertility of arid and semi-arid regions (problems and solutions). Tarbiat Modares University Press, Tehran, 518p.
- Mashayekhi, P. and Tatari, M., 2017. Effect of different concentrations of nitrogen, phosphorus and potassium on some quantitative and qualitative characteristics of strawberry cv. selva in hydroponic culture. Iranian Journal of Soil Research, 30(4): 391-402.
- Menghini, L., Leporini, L., Pintore, G., Chessa, M. and Tirillini, B., 2013. Essential oil content and composition of three sage varieties grown in central Italy. Journal of Medicinal Plants Research 7: 480-489.
- MirseyedHoseini, H., Fathi Gerdelidani, A., Kohestani, M. and Bihamta, M.R., 2004. Effect of CO2 concentration and soil nitrogen availability on physiological and growth indices of wheat. Iranian Journal of Soil and Water Research, 49(4): 767-779.
- Moosavi, G.R., Javadi, H., Seghatoleslami, M.J. and Salavati, M., 2020. Effect of nitrogen and plant density on morphological traits and yield components of roselle (Hibiscus sabdariffa L.) in Iranshahr Climatic Conditions. Journal of Plant Nutrition, 3(1): 103-118.
- Nurzynska-Wierdak, R., Borowski, B., Dzida, K., Zawislak, G. and Kowalski, R., 2013. Essential oil composition of sweet basil cultivars as affected by nitrogen and potassium fertilization. Turkish Journal of Agriculture and Forestry, 37: 427-436.
- Putra, P.A. and Yuliando, H., 2015. Soilless culture system to support water use efficiency and product quality: a review. Agricultural Science Procedia, 3: 283-288.
- Raeisisarbijan, A.R., Broomand, N. and Zaher, A., 2016. Effect of nitrogen and zinc foliar application on quantitative traits of tea rosselle (Hibiscus sabdariffa L.) under Jiroft zone. Journal of Horticultural Science, 30(1): 93-101.
- Sánchez, F.J., Manzanares, M., de Andres, E.F., Tenorio, J.L. and Ayerbe, L., 1998. Turgor maintenance, osmotic adjustment and soluble sugar and proline accumulation in 49 pea cultivars in response to water stress. Field Crops Research, 59(3): 225-235.
- Tabatabaei, S.J., 2013. Principles of Mineral Nutrition of Plants. Tabriz: Tabriz University Press, 562p.
- Wang, H.D., Wu, L.F., Cheng, M.H., Fan, J.L., Zhang, F.C., Zou, Y.F., Chau, H., Gao, Z.J. and Wang, X.K., 2018. Coupling effects of water and fertilizer on yield, water and fertilizer use efficiency of drip-fertigated cotton in northern Xinjiang, China. Field Crops Research, 219: 169-179.
- Yu, F., Wang, X., Yao, Y., Lin, J., Huang, Y., Xie, D., Liu, K. and Li, Y., 2020. Manganese accumulation and plant physiology behavior of Camellia oleifera in response to different levels of potassium fertilization. International Journal of Phytoremediation, 22(10): 1075-1084.
- Zakery-Asl, M.A., Bolandnazara, S. and Oustanb, S., 2014. Effect of salinity and nitrogen on growth, sodium, potassium accumulation, and osmotic adjustment of halophyte Suaedaa egyptiaca (Hasselq.). Archives of Agronomy and Soil Science, 60: 785-792.