همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

2 استاد، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

3 استادیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

4 استادیار، گروه پژوهشی کروماتوگرافی، جهاد دانشگاهی آذربایجان‌غربی، ارومیه، ایران

چکیده

شناسه دیجیتال (DOR):
98.1000/1735-0905.1398.36.466.101.3.1575.1610

گل ‌ماهور یا خرگوشک (Verbascum L.) گیاهی علفی، دوساله، دارویی و متعلق به تیره گل‌میمون (Scrophulariaceae) می‌باشد. از گل‌های این گیاه برای درمان ناراحتی‌های دستگاه تنفس استفاده می‌شود. در این تحقیق تنوع ژنتیکی گونه‌های مختلف گل ‌ماهور جمع‌آوری‌شده از مناطق مختلف استان آذربایجان‌غربی براساس برخی نشانگرهای فیتوشیمیایی در راستای اهلی‌سازی این گیاه ارزشمند مورد بررسی قرار گرفت. تنوع فیتوشیمیایی گونه‌های مختلف گل ماهور براساس محتوای کاروتنوئید، بتا‌کاروتن، مقدار فنل کل، فلاونوئید کل، فعالیت آنتی‌اکسیدانی (روش FRAP و DPPH) و ترکیب‌های فنلی (گالیک اسید، کافئیک اسید، کلروژنیک اسید، روتین، کوماریک اسید، کوئرسیتین، سینامیک اسید و آپی‌ژنین) به روش HPLC در اندام برگ ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که نوع گونه تأثیر معنی‌داری در سطح احتمال 1% بر میزان کاروتنوئید، بتا‌کاروتن، فنل، فلاونوئید کل، فعالیت آنتی‌اکسیدانی و ترکیب‌های فنلی داشته است. بیشترین میزان کاروتنوئید کل (mg/g DW 76.27)، بتا‌کاروتن (mg/100 g DW ۸۸/۵)، فنل کل
(mg GAE/g DW 32.83)، فلاونوئید کل (mg QE/g DW 7.13) و فعالیت آنتی‌اکسیدانی به روش DPPH (µg AA/mL 34.66) در برگ‌های گونه V. sinuatum C. Kochمشاهده شد. نتایج نشان داد که برگ‌های گونه V. erianthum Benth. بیشترین میزان ترکیب‌های کلروژنیک اسید، کوئرسیتین، سینامیک اسید و آپی‌ژنین را دارد، در حالی‌که بیشترین مقدار گالیک اسید و کافئیک اسید در V. saccatum مشاهده شد. درمجموع یافته‌های این تحقیق نشان داد که تنوع وسیعی از گونه‌های گل ماهور در استان آذربایجان‌غربی وجود دارد. گونه‌های V. erianthum و V. saccatum دارای خصوصیات فیتوشیمیایی منحصر به‌فردی بودند که می‌توان از آنها برای طراحی برنامه‌های اصلاحی و نیز بهره‌برداری در صنایع داروسازی استفاده نمود.

کلیدواژه‌ها

- Agbo, M.O., Uzor, P.F., Nneji, U.N.A., Odurukwe, C.U.E., Ogbatue, U.B. and Mbaoji, E.C., 2015. Antioxidant, total phenolic and flavonoid content of selected Nigerian medicinal plants. Dhaka University Journal of Pharmaceutical Sciences, 14(1): 35-41.
- Alirezalu, A., Ahmadi, N., Salehi, P., Sonboli, A., Ayyari, M. and Hatami-Maleki, H., 2015. Antioxidant capacity in different organs of Hawthorn various species (Crataegus spp.). Journal of Food Research, 25(2): 325-338.
- Amini, S., Hassani, A., Alirezalu, A. and Maleki, R., 2018. Investigation of genetic diversity among Verbascum species in West Azerbaijan province by morphological and phytochemical markers. Journal of Plant Production Research, 24(3): 123-142.
- Armatu, A., Bodirlau, R., Nechita, C., Niculaua, M., Teaca, C., Ichim, M. and Spiridon, I., 2011. Characterization of biological active compounds from Verbascum phlomoides by chromatography techniques. I. Gas chromatography. Romanian Biotechnological Letters, 16(4): 6297-6304.
- Benzie, I.F. and Strain, J., 1996. The ferric reducing ability of plasma (FRAP) as a measure of “antioxidant power”: the FRAP assay. Analytical Biochemistry, 239(1): 70-76.
- Bernath, J., 2002. Strategies and recent achievements in selection of medicinal and aromatic plants. Acta Horticulturae, 576: 115-128.
- Burits, M. and Bucar, F., 2000. Antioxidant activity of Nigella sativa essential oil. Phytotherapy Research, 14(5): 323-328.
- Carvalho, L., Carvalho, J., Faustino, R., Kaser, I., Lima, V. and Sousa, D., 2015. Variability of total carotenoids in C. moschata genotypes. Chemical Engineering Transactions, 44: 247-252.
- Ebrahimzadeh, M., Hosseinimehr, S., Hamidinia, A. and Jafari, M., 2008. Antioxidant and free radical scavenging activity of Feijoa sallowiana fruits peel and leaves. Pharmacologyonline, 1: 7-14.
- Ghasemi, G., Fattahi, M. and Alirezalu, A., 2017. Evaluation of diversity in some phytochemical characteristics among flower extract of wild-growing populations of Rheum ribes L. in Iran. Eco-Phytochemical Journal of Medicinal Plants, 4(4): 49-61.
- Grigore, A., Colceru-Mihul, S., Litescu, S., Panteli, M. and Rasit, I., 2013. Correlation between polyphenol content and anti-inflammatory activity of Verbascum phlomoides (Mullein). Pharmaceutical Biology, 51(7): 925-929.
- He, S., Ohm, H. and Mackenize, S., 1992. Detection of DNA sequence polymorphisms among wheat varieties. Theoretical and Applied Genetics, 84: 573-578.
- Javanmardi, J., Stushnoff, C., Locke, E. and Vivanco, J., 2003. Antioxidant activity and total phenolic content of Iranian Ocimum accessions. Food Chemistry, 83(4): 547-550.
- Kahraman, C., Akdemir, Z.S. and Tatlı, I.I., 2010. Promising cytotoxic activity profile, biological activities and phytochemical screening of Verbascum L. species. Medicinal and Aromatic Plant Science and Biotechnology, 6(2): 63-75.
- Karamian, R. and Ghasemlou, F., 2013. Total phenolic content, antioxidant and antibacterial activities of three Verbascum species from Iran. Journal of Medicinal Plants and By-Products, 2(1): 43-51.
- Kheiri, S., 2009. Identification of breeding system of some species of Verbascum (Scrophulariaceae) in north-west of Iran on the basis of the ratio of pollen to ovule number. Journal of Biology, Islamic Azad University, 4(2): 67-74.
- Khalighi-Sigaroodi, F., Ahvazi, M., Ebrahimzadeh, H., Rahimifard, N., 2013 Chemical composition of the essential oil and antioxidant activities, total phenol and flavonoid content of the extract of Nepeta pogonosperma. Journal of Medicinal Plants, 4 (48):185-198.
- Kharazian, N. and Rahiminejad, M., 2009. Study of phenolic constituents of Triticum L. (Poaceae) species in Iran. Iranian Journal of Science and Technology, 33(4): 309-315.
- Kumar, G.P., Kumar, R., Badere, R. and Singh, S.B., 2011. Antibacterial and antioxidant activities of ethanol extracts from trans himalayan medicinal plants. European Pharmacognosy Journal, 17(2): 66-69.
- Lichtenthaler, H.K., 1987. Chlorophylls and carotenoids: pigments of photosynthetic biomembranes. Methods in Enzymology, 148: 350-382.
- Martz, F., Jaakola, L., Julkunen-Tiitto, R. and Stark, S., 2010. Phenolic composition and antioxidant capacity of bilberry (Vaccinium myrtillus) leaves in Northern Europe following foliar development and along environmental gradients. Journal of Chemical Ecology, 39(9): 1017-1028.
- Mihailović, V., Kreft, S., Benković, E.T., Ivanović, N. and Stanković, M.S., 2016. Chemical profile, antioxidant activity and stability in stimulated gastrointestinal tract model system of three Verbascum species. Industrial Crops and Products, 89: 141-151.
- Nagata, M., 2009. A simple spectrophotometric method for the estimation of β-carotene content in spinach acetone extracts. Bulletin of the National Institute of Vegetable and Tea Science, 8: 1-5.
- Nofouzi, K., 2015. Study on the antioxidant activity and in vitro antifungal activity of Verbascum speciosum methanolic extract. Journal of Mycology Research, 2(2): 97-103.
- Nowak, R. and Gawlik-Dziki, U., 2007. Polyphenols of Rosa L. leaves extracts and their radical scavenging activity. Zeitschrift für Naturforschung, 62(1-2): 32-38.
- Peksel, A., Arisan-Atac, I. and Yanardag, R., 2010. Evaluation of antioxidant and antiacetylcholinesterase activities of the extracts of Pistacia atlantica Desf. Leaves. Journal of Food Biochemistry, 34(3): 451-476.
- Riaz, M., Zia-Ul-Haq, M. and Jaafar, H.Z., 2013. Common mullein, pharmacological and chemical aspects. Revista Brasileira de Farmacognosia, 23(6): 948-959.
- Rigane, G., Ben, Y., Ghazghazi, H. and Ben, S., 2013. Investigation into the biological activities and chemical composition of Calendula officinalis L. growing in Tunisia. International Food Research Journal, 20(6): 3001-3007.
- Saboura, A., Ahmadi, A., Zeynali, A. and Parsa, M., 2014. Comparison between the contents of phenolic and flavonoid compounds and aerial part antioxidant activity in Scutellaria pinnatifida in two North Iranian populations. Journal of Rafsanjan University of Medical Sciences, 13(3): 249-266.
- Safi, Z., Saeidi, K., Lorigooini, Z. and Shirmardi, H.A., 2016. Evaluation of total phenols and antioxidant activity of Mullein (Verbascum songaricum) ecotypes. Journal of Shahrekord Uuniversity of Medical Sciences, 17(6): 68-75.
- Seal, T., 2016. Quantitative HPLC analysis of phenolic acids, flavonoids and ascorbic acid in four different solvent extracts of two wild edible leaves, Sonchus arvensis and Oenanthe linearis of North-Eastern region in India. Journal of Applied Pharmaceutical Science, 6(02): 157-166.
- Selseleh, M., Hadian, J., Nejad Ebrahimi, S., Sonboli, A., Georgiev, M.I. and Mirjalili, M.H., 2019. Metabolic diversity and genetic association between wild populations of Verbascum songaricum (Scrophulariaceae). Industrial Crops and Products, 137: 112-125.
- Sytar, O., Hemmerich, I., Zivcak, M., Rauh, C. and Brestic, M., 2016. Comparative analysis of bioactive phenolic compounds composition from 26 medicinal plants. Saudi Journal of Biological Sciences, 25: 631-641.
- Tatli, I. and Akdemir, Z., 2004. Chemical constituents of Verbascum L. species. Fabad Journal of Pharmaceutical Sciences, 29: 93-107.
- Tohma, H., Köksal, E., Kılıç, Ö., Alan, Y., Yılmaz, M.A., Gülçin, I., Bursal, E. and Alwasel, S.H., 2016. RP-HPLC/MS/MS analysis of the phenolic compounds, Antioxidant and antimicrobial activities of Salvia L. species. Antioxidants, 5(4): 38.
- Turke, A.U. and Gurel, E., 2005. Common mullein (Verbascum thapsus L.): recent advances in research. Phytotherapy Research, 19(9): 733-739.
- Zhelev, I., Dimitrova-Dyulgerova, I., Belkinova, D. and Mladenov, R., 2013. Content of phenolic compounds in the genus Carduus L. from Bulgaria. Ecologia Balkanica, 5(2): 14-20.
- Žugić, A., Đorđević, S., Arsić, I., Marković, G., Živković, J., Jovanović, S. and Tadić, V., 2014. Antioxidant activity and phenolic compounds in 10 selected herbs from Vrujci Spa, Serbia. Industrial Crops and Products, 52: 519-527.