همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته دکترای عمومی دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد

2 استادیار، گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد

3 استادیار، گروه گیاهان دارویی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد

4 استادیار، بخش تحقیقات مرتع، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

چکیده

استفاده از داروهای ضددرد و ضدالتهاب در طب بالینی ضروری و اجتناب‌ناپذیر است. از طرف دیگر، مصرف روزافزون دارو‌های شیمیایی، عوارض جانبی متعددی را به همراه دارد که بعضاً می‌تواند از خود بیماری خطرناک‌تر باشد؛ بنابراین تحقیق درباره‌ خواص دارویی گیاهان برای کشف داروهایی با اثر مشابه و حتی بهتر از داروهای شیمیایی با عوارض جانبی کمتر از اهمیت بالایی برخوردار است. به همین منظور در این تحقیق از عصاره الکلی بخش‌های هوایی گیاه دارویی آویشن دنایی (Thymus daenensis Celak) استفاده شد. در این آزمایش از 75 سر موش سوری نر با وزن تقریبی30-20 گرم که در 15 گروه 5تایی تقسیم شدند، استفاده شد. روش بررسی شامل آزمون رایزینگ و فرمالین برای بررسی اثرات ضددرد و آزمون گزیلن برای بررسی اثرات ضدالتهاب بود. عصاره در دوزهای 400، 600 و 800 میلی‌گرم بر کیلوگرم مورد آزمایش قرار گرفت. از نرمال سالین به‌عنوان محلول خنثی و از داروی مورفین با دوز 10 میلی‌گرم بر کیلوگرم برای کنترل مثبت در آزمون درد و از دگزامتازون با دوز 10 میلی‌گرم بر کیلوگرم در آزمون التهاب استفاده شد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS تجزیه و مقایسه میانگین‌ها با آزمون چنددامنه‌ای دانکن انجام شد. براساس نتایج بدست‌آمده، عصاره‌ الکلی آویشن دنایی اثرات ضددردی را در آزمون رایزینگ نشان داد. همچنین، اثرات ضددردی گیاه، در فاز اول آزمون فرمالین معنی‌دار نبود ولی در فاز دوم معنی‌دار شد. به‌طوری که عصاره‌ الکلی آویشن دنایی در دوز 800 میلی‌گرم بر کیلوگرم اثرات نسبی ضدالتهابی نشان داد. نتیجه کلی تحقیق حکایت از آن داشت که آثار ضددردی عصاره الکلی آویشن دنایی احتمالاً ناشی از ترکیب‌های پارا-سایمن، بتا-کاریوفیلین، کارواکرول و به‌خصوص تیمول می‌باشد. البته تأیید قطعی اثرات ضدالتهابی گیاه نیاز به افزایش دوز و بررسی اثرات ضدالتهابی از طریق آزمون‌های دیگر دارد.

کلیدواژه‌ها

- آزادبخت، م.، 1378. رده‌بندی گیاهان دارویی. انتشارات تیمورزاده، تهران، 420 صفحه.
- جعفری، ف.، قنادی، ع. و سیاهپوش، ا.، 1379. بررسی اثر ضد التهابی گیاه آویشن شیرازی (Zataria multiflora Boiss.). پژوهش در علوم پزشکی، 5 (پیوست 2): 9-6.
- حاج‌زاده، م.، خویی، ع.، پریزاده، م. و حاج‌زاده، ز.، 1385. بررسی اثرات عصاره الکلی دانه سیاهدانه بر سنگ کلیه ناشی از اتیلن گلیکول در رت. علوم پایه پزشکی ایران، 9(3): 166-158.
- رمضانی، م.، حسین‌زاده، ح. و سمیع‌زاده، ش.، 1380. بررسی اثرات ضد دردی فراکسیون‌های برگ گیاه آویشن شیرازی (Zataria multiflora) بر روی موش. علوم پایه پزشکی ایران، 4(4): 233-223.
- صمصام شریعت، ه.، 1374. پرورش و تکثیر گیاهان دارویی. انتشارات مانی، اصفهان، 422 صفحه.
- عباس‌نژاد، م.، شایانفر، ن. و کدیور، م.، 1387. آسیب‌شناسی پایه عمومی رابینز (ترجمه). انتشارات اندیشه رفیع، 438 صفحه.
- Atta, A.H. and Alkofahi, A., 1998. Anti-nociceptive and anti-inflammatory effects of some Jordanian medical plant extracts. Journal of Ethnopharmacology, 60(2): 117-124.
- Barazandeh, M.M. and Bagherzadeh, K., 2007. Investigation on the chemical composition of the essential of Thymus daenensis Celak from four different region of Isfahan Province. Journal of Medicinal Plants, 6(23): 15-19.
- Duraipandian, V., Ayyanar, M. and Ignacimuthu, S., 2006. Antimicrobial activity of some ethnomedicinal plant used by tribe from Tamil Nadu. BMC Complementary and Alternative Medicine, 17(6): 35-41.
- Ghasemi pirbalouti, A., Karimi, A., Yousefi, M., Enteshari, E. and Golparvar, A.R., 2011. Diversity of Thymus daenensis Celak in central and west of Iran. Journal of Medicinal Plants Research, 5(4): 319-323.
- Jafari, M., Malaekeh-Nikouei, B., Nasirli, H. and Hosseinzadeh, H., 2005. Formulation of topical liposomes encapsulated with triamcinolone and comparison of their anti-inflammatory effects with available conventional topical ointment in mice. Iranian Journal of Basic Medical Sciences, 8(3): 195-201.
- Katzung, B.G., 2007. Basic & Clinical Pharmacology. McGraw-Hill Medical, USA, 1179p.
- Kessler, R.C., Davis, R.B., Foster, D.F., Van Rompay, M.I., Walters, E.E., Wilkey, S.A., Kaptchuk, T.J. and Eisenberg, D.M., 2001. Long term trends in the use of complementary and alternative medical therapies in the United States. Annals of Internal Medicine, 135(4): 262-268.
- Khorsand, M., 1981. Antagonistic Reactions of Analgesic, Antipyretic and Anti-inflammatory Drugs. Khajah Press, Tehran, 286p.
- Looi, Y.C. and Audisio, R.A., 2007. A review of the literature on post-operative pain in older cancer patient. European Journal of Cancer, 43(15):
2211-2221.
- Nikavar, B., Mojab, F. and Doulatabadi, R., 2005. Composition of the volatile oil of Thymus daenensis Celak. subsp. daenensis. Journal of Medicinal Plants, 4(13): 45-49.
- Rechinger, K.H., 1982. Flora Iranica (No.152). Akademische Druck-und Verlagsanstalt, Austria.
- Santos, A.R., Niero, R., Filho, V.C., Yunes, R.A., Pizzolatti, M.G., Delle Monache, F. and Calixto, J.B., 1995. Antinociceptive properties of steroids isolated from Phyllanthus corcovadensis in mice. Planta Medica, 61(4): 329-331.
- Shibata, M., Ohkubo, T., Takahashi, H. and Inoki, R., 1989. Modified formalin test; characteristic biphasic pain response. Pain, 38(3): 347-352.
- Stahl-Biskup, E. and Saez, F., 2002. Thyme: The Genus Thymus. CRC Press, 346p.
- Taherian, A., Rashidy-Pour, A., Vafaei, A., Jarrahi, M, Miladi-Gorgi, H., Emami-Abarghoii, M. and Sadeghi, H., 2004. Assessment the effects of hydroalcoholic extract of Thymus vulgaris on acute pain in hot plate and tail flick in mice. Koomesh, 5(3):179-185.
- Vianna, G.S.B., Dovale, T.G., Rao, V.S.N. and Matos, F.J.A., 1998. Analgesic and antiinflammatory effects of two chemotypes of Lippia alba: a comparative study. Pharmaceutical Biology, 36(5): 347-351.