همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران

2 استاد، بخش تحقیقات گیاهان دارویی و محصولات فرعی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

شناسه دیجیتال (DOR):
98.1000/1735-0905.1398.35.196.94.2.1576.1610

آویشن دنایی با نام علمی Thymus daenensis Celak یکی از گونه‌های انحصاری کشور ایران می‌باشد. از آنجا که این گونه یکی از باارزش‌ترین گیاهان دارویی منطقه زاگرس مرکزی است، بهره‌برداری بی‌رویه آن را در معرض خطر انقراض قرار داده است. تکنیک رج‌بندی (Ordination) ازجمله روش‌هایی می‌باشد که ارتباط بین گیاه و متغیرهای محیطی را بررسی می‌کند. به‌منظور بررسی تأثیر عوامل اکولوژیک بر ترکیب‌های اسانس، تعداد 8 رویشگاه آویشن دنایی در استان اصفهان شناسایی و پس از جمع‌آوری اندام‌های هوایی گیاه و اسانس‌گیری، ترکیب‌های آن شناسایی گردید. 24 عامل بیواقلیمی، خاک و توپوگرافی در رویشگاه‌ها برای آنالیز رج‌بندی تعیین شد. نتایج نشان داد عوامل ارتفاع، متوسط دما در مرطوب‌ترین فصل، همدمایی، میزان بارندگی در مرطوب‌ترین فصل، میزان بارندگی سالانه، میزان بارندگی در خشک‌ترین فصل و دامنه درجه حرارت سالانه، درصد رس، سنگریزه، ماده آلی، نیتروژن و پتاسیم قابل جذب از تأثیرگذارترین عوامل بر ترکیب‌های اسانس بودند. تیمول به‌عنوان ترکیب اصلی این گونه تحت تأثیر تغییرات دامنه درجه حرارت سالانه، ارتفاع و شیب قرار گرفت. درصد شن خاک و متوسط دما در مرطوب‌ترین فصل ازجمله مهمترین عوامل تأثیرگذار بر تولید کارواکرول بودند. یافته‌های حاصل از این مطالعه می‌تواند نقش ارزشمندی در مدیریت کشت و توسعه آویشن در عرصه‌های منابع طبیعی و کشاورزی به‌ویژه با توجه به نوع ترکیب‌های مورد نیاز در صنایع دارویی و بهداشتی داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

- Alipour, N., Mahdavi, Kh., Mahmoudi, J. and Ghelichnia, H., 2016. Investigation into the effect of environmental conditions on the quality and quantity of essential oil of Stachys laxa. Journal of Plant Researches, 28(3): 561-572.
- Alvandi, M., 1996. The investigation of morphological and phytochemical traits in Thymus daenensis. PhD thesis, Department of Pharmacy, Isfahan University, Isfahan.
- Aminzadeh, M., Amiri, F. and Sharifi Ashor Abadi, E., 2010. Factors affecting on essential chemical oils from Thymus kotschyanus and Thymus persicus. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 51(8): 2200-2205.
- Aziz, E., Hendawy, S., El-Din, A.A.E. and Omer, E., 2008. Effect of soil type and irrigation intervals on plant growth, essential oil yield and constituents of Thymus vulgaris plant. American-Eurasian Journal of Agricultural & Environmental Sciences, 4: 443-450.
- Bahreininejad, B., 2006. Collection and Identification of Thymus daenensis from different localities in Central Region of Iran and Determination of its Chemical Components. Scientific Report, Research Institiute of Forests and Rangelands, Tehran.
- Bahreininejad, B., Razmjoo, J. and Mirza, M., 2013. Influence of water stress on morpho-physiological and phytochemical traits in Thymus daenensis. International Journal of Plant Production, 7(1): 151-166.
- Bakhshi Khaniki, GH., Sefidkon, F. and Dehghan, Z., 2011. The effects of some ecological factors on essential oil yield and composition of Ziziphora clinopodioides Lam. Journal of Herbal Drugs,1(1): 11-20.
- Bigdeloo, M., Nazeri, V. and Hadian, J., 2013. Study on effect of some environmental factors on morphological traits and essential oil productivity of Thymus caramanicus Jalas. Iranian Journal of Medical and Aromatic Plants, 28(4): 756-766.
- Corticchiato, M., Tomi, F., Bernardini, A.F. and Casanova, J., 1998. Composition and infraspecific variability of essential oil from Thymus herba barona lois. Biochemical Systematics and Ecology, 26: 915-932.
- Curado, M.A., Oliveira, B.A.C., Jesus, J.G., Santos, S.C., Seraphin, J.C. and Ferri, P.H., 2006. Environmental factors influence on chemical polymorphism of the essential oils of Lychnophora ericoides. Phytochemistry, 67(21): 2363-2369.
- Figueiredo, A.C., Barroso, J.G., Pedro, L.G. and Scheffer, J.J.C., 2008. Factors affecting secondary metabolite production in plants: volatile components and essential oils. Flavour and Fragrance Journal, 23(4): 213-226.
- Ghavam arabian, M., 2007. Effect of some ecological characteristics on quality and quantity of essential oil of Achilea milefolium. MS. thesis, Department of natural resources, Tehran University, Tehran.
- Hosseinzadegan, R. and Bakhshi Khaniki, Gh., 2014. The effect of some ecological factors on the essential oil of Teucrium polium L. New Cellular & Molecular Biotechnology Journal, 4(13): 65-70.
- Jamshidi, A., Aminzadeh, M., Azarnivand, H. and Abedi, M., 2006. Effect of elevation on the quality and quantity of essential oil of Thymus kotschyanus Boiss (Damavand-Tar). Journal of Medicinal Plants, 2(18): 17-22.
- Jangman, R.H.G., Ter Braak, C.J.F. and Van Tangeren, O.F.R., 1987. Data Analysis in Community and Landscape Ecology. Agricultural University, Wageningen, The Netherlands, 300p.
- Lattaoui, N. and Tantaoui-Elaraki, A., 1994. Comparative kinetics of microbial destruction by the essential oils of Thymus broussonettii, T. zygis and T. satureioides. Journal of Essential Oil Research, 6: 165-171.
- Lusia, J., Peñuelas, J., Alessio, G.A. and Estiarte, M., 2006. Seasonal contrasting changes of foliar concentrations of terpenes and other volatile organic compound in four dominant species of a Mediterranean shrubland submitted to a field experimental drought and warming. Physiologia Plantarum, 127(4): 632-649.
- Mohammadian, A., Karamian, R., Mirza, M. and Sepahvand, A., 2014. Effects of altitude and soil characteristics on essential of Thymus fallax Fisch.et C.A. Mey. in different habitats of Lorestan province. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 30(4): 519-528.
- Safaei, L., Sharifi Ashoor Abadi, E. and Afiuni, D., 2017. Study of environmental factors effects on thyme quality and quantity in field and habitat conditions. Journal of Plant Ecophysiology, 9(29): 195-203.
- Sanchez, R.P., Galvez, C. and Ubera, J.L., 2012. Bioclimatic influence on essential oil composition in South Iberian Peninsular populations of Thymus zygis. The Journal of Essential Oil Research, 24(1): 71-81.
- Stahl, E. and Schild, W., 1981. Pharmazeutiche Biologie 4: Drogennanalyse II. Gustav Fischer Verlage, Stuttgart, 232p.
- Ter Braak, C.J.F. 1991. CANOCO A Fortran Program for Canonical Community Ordination by [Detrended] [Canonical] Correspondence Analysis. Agro. Mathe. Group, Wageningen, 122p.