همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

2 -

چکیده

به منظور بررسی تاثیر روشهای مختلف حاصلخیز کردن خاک بر عملکرد گیاهان دارویی تحقیقی در سالهای زراعی 75 تا پایان 76 در ایستگاه تحقیقات البرز کرج انجام شد. در این تحقیق از گیاهان دارویی رازیانه (Foeniculum vulgare) استفاده گردید. تیمارهای مورد بررسی شامل نسبتهای مختلفی از کود شیمیایی خالص به صورت ترکیبی از NPK، مورد استفاده در سیستمهای زراعی رایج و مبتنی بر کودهای شیمیایی و نسبتهای مختلفی از کود دامی، مورد استفاده در سیستمهای زراعی پایدار یا ارگانیک ونیز ترکیبی از نسبتهای مختلف کود دامی و شیمیایی، مورد استفاده در سیستمهای تغذیه تلفیقی در مقایسه با تیمار شاهد بود. 
این تحقیق بصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار به اجرا در آمد. نتایج حاصل از سالهای آزمایش ضمن تجزیه مرکب، با استفاده از آزمون دانکن مورد مقایسه قرار گرفت. 
براساس نتایج حاصل از سالهای اول و دوم آزمایش مشخص شد که در مجموع بالاترین میزان عملکردهای بذر و کاه در روش تغذیه شیمیایی مربوط به تیمارهای شماره 5 (K=160، P=128، N=160 کیلوگرم در هکتار) و شماره 4 (K=120، P=96، N=120 کیلوگرم در هکتار) به ترتیب برابر 901.33 و 4326.2 کیلوگرم درهکتار بود. بین تیمارهای روش تغذیه ارگانیک بیشترین عملکردهای بذر و کاه مربوط به تیمار شماره 13 (40 تن کود دامی در هکتار) بود که به ترتیب برابر 947.17 و 5147.2 کیلوگرم در هکتار گردید. این در حالیست که بالاترین میزان این عملکردهای بذر و کاه در روش تغذیه تلفیقی مربوط به تیمار شماره 10 (مخلوط 25 تن کود دامی به همراه K=60، P=48 و N=60 کیلوگرم در هکتار) و به ترتیب برابر 1182.67 و 6627.3 کیلوگرم در هکتار بود. عملکردهای بذر و کاه در روش تغذیه شیمیایی خالص به ترتیب 69.37% و 31.49% در روش تغذیه تلفیقی 122.23% و 101.43% و در روش تغذیه ارگانیک نیز به ترتیب 77.98% و 56.44% افزایش را نسبت به شاهد نشان داد. با توجه به تجزیه مرکب مربوط به دو سال، در مجموع میزان عملکردهای بذر، کاه وبیولوژیک در روش تغذیه تلفیقی نسبت به دو روش شیمیایی خالص و ارگانیک بیشترشده که این افزایش عملکرد در سال دوم نسبت به سال اول مشخص تر بود. بدین ترتیب میتوان به اثر ترکیب کودهای شیمیایی و دامی به عنوان یک منبع تغذیه مناسب برای گیاه و همچنین به عنوان عامل اساسی در اصلاح ساختار فیزیکی و شیمیایی خاک اشاره نمود.

کلیدواژه‌ها

1- سالاردینی، ع.1. ۱۳۶۶. حاصلخیزی خاک. انتشارات دانشگاه تهران. ۴۴۱ ص
2- فرزانه، ه . ۱۳۷۴. اگروشیمی، انتشارات آوای نور. ۳۵۶ ص
3- متین، ۱۔ ۱۳۴۸. تغذیه گیاه )وضع عناصر لازمه در خاک و گیاه(. انتشارات دانشگاه جندی شاپور. ۲۰۹ ص.
4- متین، ۱. ۱۳۵۰. تکنولوژی، فیزیولوژی و طرق استعمال کودهای شیمیایی در مناطق آرید. انتشارات دانشگاه جندی شاپور. ۳۳۹
5- محمدزاده، ع. و میوه چی لنگرودی، ح. ۱۳۷۷. روش مصرف توأم کود حیوانی و فسفره در خاک برای کاهش مصرف کودهای فسفره در خاکهای استان بوشهر. نشریه عملی پژوهشی خاک و آب، ۱۲: ۲۷-۲۰
6- ملکوتی، م.ج. ۱۳۷۳. حاصلخیزی خاکهای مناطق خشک، مشکلات و راه حلها. انتشارات دانشگاه تربیت مدرس. ۴۹۴ ص.
7- Abdel-Sabour, M. F., Abo-Seoud, M. A. 1996. Effects of organic waste compost addition on sesams growth yield and chemical composition. Agric. Ecosystems Environ., 6: 157-164.
8- Afridi, M. A., Afag, SH. S. and Parvaiz, M. 1983. Nitrogen, phosohorus and potasium on the growth and Yield Fennel (Foeniculum vulgare Mill.). Agric. Science Prog, pp. 63-73.
9- Allievi, L., Marchesini, M., Salardi, C., Piano, V. and Ferrari, A. 1993. Plant Quality and soil residual fertility six year after compost treatment. Agric. Tecnology, PP. 85-89.
10- Bhati, M. S., Dixit, V. S. and Bhati, D. S. 1988. Effect of nitrogen and stage of umbel picking on yield attributes of fennel (Foeniculum vulgare Mill.). Indian - Perfumer, 32: 306-309.
11- Black, C. A. 1992. Soil fertility evaluation and control. New York: Lewis publishers, USA. 746 p.
12- Brinton, W. F. Jr. 1979. Effects of organic and inorganic fertilizer on Soil Crops (Result of a long term field expriments in Sweden, translate from Swedish and German of the original work by B. D. pettersson. V. Wistinghaussen.). Misc. Woods and Agric. Inst., Temple, ME
13- Buntain, M. and Chung, B. 1994. Effects of irrigation and nitrogen  on the yield   componenets of Fennel (Foeniculum vulgare Mill.) Australian Journal of Experimental Agriculture. 34: 845-849.
14- Carly, J. C. and Than, U. B. 1987. Influence of urea and  superphosphate fertilization on  microarthropod numbers and fungal activity during short-therm incubation of material from a Pinus  radiata D. Don forest floor, plant & soil, 103: 143-46.
15- Darmody, R. G., Foss, J. E., McIntosh, M. and Wolf, D. C. 1983.  Municipal sewage sludge compost-amended soils: some spatiotemporal treatment effects. Journal Environ. Qual., 12: 231-236.
16- Djigma, A., Lairon, D., Nikiema, E. and Ott, p. 1989. Alternative  agricoles et autosuffisance alimentaire. Communications de la 7eme conference Scientifigue Internationale der IFOAM. Ouagadougou,  2-5 Janvier 1989.
17- Edwards, C. A. 1980. Interactins between agricultural practice and  arthworms in: Soil biology as Related to Land Use Practices, Ed. Dindal, D. L, pp. 3-12. Proc. Vll Intl. Soil Zool. olloq, EPA  Washington, DC.
18- Huhnta, V., Hyvonen, R., Koskennieme, A. and Vilkamaa, P. 1983. Role of pH in the effect of fertilization on Nematoda, Oligochaete, and Microarthropoda. In: new trends in soil Biology, Eds. Lebrun, p., De Medts, H. M. A., Gregoire-ibo, C. and Wauthy, G, pp. 61-73. Dieu Brichart, Louvain la Neuve, Belgium.
19- Khan, M. M. A., Afag, S. and Afidi, M. M. R. K. 1992. Yield and 239. quality of fennel (Foeniculum vulgare, Mill) in relation to base and foiler application to nitrogen and phosphorus. Journal of Plant Nutrition, 15(11): 2502-2515.
20- Kolata, E., Beresniiewicz, A., Krezel, J., Nowosielski, L. and Slow, 0. 1992. Slow release fertilizers on organic carryiers as the source of N for vegetable crops production in the open field. Acta horticulture, 339: 241-249.
21- Leiser, M. 1993. Improving the quality of compost mended peat post  for vegetable plantlets in organic farming. Acta horticulture 339: 229-239.
22- Lockeretz, W. 1983. Environmentally sound agriculture selected Papers from the 4th International Conference of the IFOAM. Cambridge. Mass. 18-20 August, 1982. Praeger Scientific.
23- Mader, L., Pfiffner, U. and Niggli. 1993. Effect of three farming  systems (Bio-dynamic, Bio-organic, conventional) on yield and quality of beetroot (Beta vulgar-Risl. var. Esculental) in a seven year crop rotation. Acta Horticulture, 339: 11-31.
24- Marechesini, A., Allievi, L., Comotii, E. and Errari, A. 1988. Long  term effects of quality-compost treatment on soil. plant & soil, 106: 253-61.
25- Marotti, M., Dellacecca, V., Piccaglia, R. and Glovanelli, E. 1993. Agronomic and chemical evaluation of three varieties of Foeniculum vulgare Mill. Acta Horticulture, 331: 63-69.
26- Nishio, M. and Kusano, S. 1980. Fluctuation patterns of mocrobial numoers in soil applied with compost. Soil Sci. plant Nutr., 26: 581-93.
27- Omidbaigi, R. and Hornoke, L. 1992. Effect of N fertilization on the production of Fennel (Foeniculum vulgare Mill.) Acta Horticulture, 306: 249-252.
28- Pera, A., Valini, G., Sireno, I., Bianchin, M. L. and De Bertoldi, M. 1983. Effect of organic matter on rhizosphere micro organisms and root development of Sorghum plants in two different soils. Plant &Soil, 74: 3-18.
29- Ravid, U., Putievsky, E., Katzir, I., Ikan, R. 1992. Chiral GC analysis of enantiomerically pure fenchone in essential oils. Flavour and Fragrance Journal, 7(3): 169-172.
30- Reichardt, I., Pank, F. 1993. Methode and results breeding a Fennel variety (Foeniculum vulgare Mill.) for annual cultivation. Acta Horticulture, 330: 185-189.
31- Schnitzer, M., Khan, S. U. 1989. Soil organic matter. Elsevier Scientific Publishing Company. 319p.
32- Sharif, M. F., Chaudhry, M. and Lorho, A. G. 1974. Supperssion of per phosphate-phosphorus fixation by farm yard manure. soil sci. plant Nutr., 20 (4): 395-401.
33- Steffen, R. 1979. The value of composted Organic matter in building soil fertility. Compost Sec. & Land Util., 20: 34-37.
34- Svab, J. 1978. Problems and results of Foeniculum vulgare cultivation  in large scale production in Hungary. Acta Hortic, 73: 297-301.
35- Vogtmann, H., Bochncke, E. and Fricke, I. 1986. The Importance of biological agriculture in a world diminishing resource proceeding of the 5th LEOAM International Scientific Conference at the University of Kassel. 27-30 Agu. 1984. Verslagsgruppe. Witzenhausen.
36- Wagner, H. 1993. Maximizing seed yield and important components of Fennel (Foeniculum vulgare M.) Wissenschaft Technologie, 95 (3): 114-117.
37- Wild, A. 1988. Russel's soil condition & palnt growth. Longman Scientific & Technical. 991 p.