همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

عضو ‌هیئت علمی مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع

چکیده

از اسانس اکثر گونه‌های بومادران در صنایع مختلف دارویی و بهداشتی استفاده می‌شود. به علت شرایط اقلیمی مناسب و سایر عوامل خاص جغرافیایی گیاهان متنوع و زیادی در بیشتر مناطق ایران می‌رویند که اکثرآنها خواص متفاوتی را دارا می‌باشند. استفاده صحیح از گیاهان دارویی مستلزم شناخت و بررسی دقیق ترکیبهای شیمیایی موجود در آنها است. تجزیه و شناخت کامل چنین گیاهانی از نظر بحث داروشناسی اهمیت زیادی دارد. در این تحقیق پس از جمع‌آوری گیاه از شهرستانک به روش تقطیر با آب (نوع کلونجر طبق دارونامه بریتانیا) نمونه مورد آزمایش مورد اسانس‌گیری قرار گفت که بازده اسانس در گل 0.44 درصد و در برگ 0.71 درصد بدست آمد. نمونه‌های اسانس گل و برگ توسط دستگاههای کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف‌سنج جرمی (GC/MS) مورد شناسایی قرار گرفتند. ترکیبهای عمده در گل عبارتند از: ‌Camphor (31.2 درصد)،‌ 1.8-cineole(25.7درصد)، camphor (21.4درصد)، trans- p- menth- 2- en- 1- ol  (5.3 درصد) و همچنین در برگ 1.8- cineole (25.4درصد)، camphor (21.4درصد)، trans- p- menth- 2- en- 1—ol  (18 درصد) و sabinene (4 درصد) بدست آمد. با توجه به میزان مواد مؤثره موجود در گیاه که عمده‌ترین آنها ترکیب camphor در گل است به عنوان ترکیبی که دارای خواص ضد جوش، ضد احتقان و ورم،‌ گندزدا، خلط‌آور و تسکین دهنده سوزش و خارش شناخته شده و همچنین ترکیب 1 و 8- سینئول که دارای خواص بیهوش کنندگی، کرم‌کش، ضد آلرژی، گندزدا، باکتری‌کش، خلط‌آور، مسکن، پایین آورنده فشار خون، عامل درمان التهاب حنجره سرفه و برونشیت است و همچنین ترکیب ترپینئول که دارای خواص ضد آلرژی، گندزدا، ضد سرفه، باکتری‌کش و عاملی که باعث تحریک انقباضهای کیسه صفرا می‌شود، شناخته شده است.

کلیدواژه‌ها

پارسا، احمد. 1943. فلور ایران، جلد سوم، صفحه 232.
رشینگر، کارل هینز. 1986. فلورا ایرانیکا، کمپوزیته 5- آنته میده، نمره 158، صفحه55.
قهرمان،‌ احمد. 1368. فلور رنگی ایران. جلد 11، شماره 1258، از انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع.
Brunke, E.J.; Hammerschmidt, F.J. and Aboutabl, A. 1986. Volatile constituents of Achillea wilbelmsii C. Koch. (Syn. Achillea santolina auct. Mult) from Egypt and Turkey. In: Progress in essential oil research. Edit., Brunk, E.J. pp.. 85-95, Walter de Gruyter, Berlin.
Cernaj, P.; Liptakova, H., Mohr, G.: Repeak, M. and Honcariv, R. 1983. Variability of the content and composition of essential oil during ontogensis of Achillea collina Bhocker., Herb Hung., 22, 21-27.
Chandler, R.F,; Hooper, S.N. and Harvey, m.J. 1982. Ethnobotany and phytochemistry of yattow, Achillea millefolium, Compositae, Econ. Bot., 36, 203-223
Clausen, J.; Keck, D.D. and Hiersey, W.M. 1948. “Experimental studies on the nature of species. III Environmental responses of climatic races of Achillea. Carnegia Inst. Washington publ. Washington 581, pp. 132.
Davies, N.W. 1998. Gas Chromatographic retention index of monoterpenes and sesquiterpenes on methyl and carbowax 20 M phases., J. Chromatography, 503, 1-24.
Eglseer, K.; Jurenitsch, J.; Saukels, J.; Franz, Ch. And Kubelka, W. 1988.
Greger, H.; Grenze, M. and Bohlmann, F. 1981. Polyacetylenic compounds, Part 260. Amides from  Achillea species and leucocyclus formosus., Phytochemistry, 20, 2579-2581.
Hanlidou, E.; Kokkini, S. and Kokkalou, E. 1992. “ Volatile constituents of Achillea abrotanoides  in relation to their infragenetic variation”., Biochem. Syst. Ecol., 20, 33-40.
Hethelyi, E.; Danos, B. and Tetenyi, P. 1988. “Investigation of the essential oils Of the Achilea genus. 1. The essential oil composition of Achillea distans W. et K. Ex. Willd., Herba Hungarica, 27: 35-42.
Hoffmann, L.; Fritz, D.; Nitz, S.; Kollmannsberger, H. and Drawert, F. 1992. “Essential oil composition of theree Polyploids in the Achillea millefolium complex.”, Phytochemistry, 31, 33-40.
Mitich, L.W. 1990. Yarrow- The herb of Achilles. Weed Technol., 4, 451-453.
Motl, O.; Ochir, G.and Kubeczka, K.H. 1990. Composition of Achillea asiatica Serg. Essential oil., Flav. Fragr. J., 5, 153-155.
Plchova, S.; Spurna, B. and Karpfel, Z. 197. Intra- and interspecific differentiation within the Achillea genus., Planta Med., 19, 75-82.
Sacco, T.; Nano, G.M. and Frattini, C. 1972. “Ricerche botaniche chimicoessenziere su alcune Achilee montane dell’ acro alpino centro- occidentale, Primo Contributo. Ess. Der. Agrum., 42, 316-324.
Sandra, P.; Bicchi, C. 1987. Chromatographic method, capillary gas Chromatography in essential oil analysis., Chapter 8, retention indices in essential oil analysis, P. 259-274.
Simon, J.E.; Chadwick, A.F. and Craker, L.E. 1984. Herbs: An indexed bibliography, 1971-1980, pp. 101-102, Elsevier Sci., publ., Amsterdam.
Stahl, E. and Wollensah, A. 1985. Observation on the function of the glandular bairs of yarrow Achillea millefolium. 1st report removal of the glandular bairs and growth of the florect., J. Plant Physiol., 121, 83-88.
Twaij, H.A.A. 1983. Some pharmacological studies of Achillea santolina L. and Achillea micrantha M.B., Fitoterapia, 54, 25-32.
Vergleichende untersuchungen des atherischen oles verschiedener sippen des Achillea millefolium Aggregats., Scientica Pharmaceutica, 56: 15.
Yusupov, M.I.: Kasymov, S.Z.; Abdullaev, N.D.; Sidyakin, G.P. Yagudaev, M.R.1977 New isorideniin lactone from Achillea biebersteinii., Khim. Prir. Soedin., 13, 800-802.