همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مربی پژوهش و دانشجوی دکترا، بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران

2 استادیار، گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران

3 استادیار، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران

4 استادیار، دانشکده شیمی، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران

چکیده

این پژوهش به‌منظور بررسی چگونگی پوشش نانو اکسید سیلیسیم با اسید هیومیک و اسید سالیسیلیک و تأثیر آن در افزایش تحمل به شوری گیاه سیاهدانه (Nigella sativa L.) در شرایط آزمایشگاهی و گلخانه‌ای در سال زراعی 96-1395 انجام شد. شرایط آزمایشگاهی با پوشش نانو اکسید سیلیسیم در غلظت‌های مختلف اسید هیومیک (40 تا 1600 میلی‌گرم در لیتر) با حضور اسید سالیسیلیک و در زمان‌های مختلف (0.5 تا 120 ساعت) به‌ترتیب برای حداکثر پوشش و انرژی جذب و شرایط گلخانه‌ای در قالب طرح اسپیلیت پلات بر پایه بلوک‌های کامل تصادفی در 4 تکرار برای آزمون اثربخشی نانو اکسید سیلیسیم پوشش‌دار اجرا گردید. تیمار شوری در 3 سطح شامل 2، 3.5 و 5 دسی‌زیمنس بر متر با آب آبیاری و تیمار نانو اکسید سیلیسیم پوشش‌دار در 4 سطح شامل 0.25، 0.5 و 0.75 گرم در لیتر در دو مرحله چند برگی (15 روز پس از کاشت نشاء) و گلدهی (50 روز پس از کاشت نشاء) در آب آبیاری اعمال شدند. بررسی نتایج آزمایشگاهی نشان داد که با افزایش غلظت و زمان تماس اسید هیومیک، میزان جذب کربن از 7.6 به 11.9 میلی‌گرم بر گرم افزایش یافت ولی اندازه نانو ذرات در حدود 20 تا 30 نانومتر بود. ارزیابی نتایج گلخانه‌ای نشان داد که وزن خشک اندام هوایی، ریشه، ارتفاع بوته، تعداد شاخه فرعی اولیه، رطوبت نسبی برگ و پتاسیم برگ با افزایش شوری کاهش و با کاربرد نانو ذره پوشش‌دار در غلظت 0.5 گرم در لیتر افزایش معنی‌دار داشتند. به‌طوری‌که وزن خشک اندام هوایی در غلظت 0.5 گرم در لیتر نانو ذره پوشش‌دار در شوری‌های 3.5 و 5 دسی‌زیمنس بر متر اختلاف معنی‌دار نداشت. بنابراین نتیجه‌گیری می‌شود که با پوشش نانو اکسید سیلیسیم توسط اسید هیومیک و اسید سالیسیلیک می‌توان با کاهش مقدار و دفعات مصرف مواد مذکور، تحمل به شوری گیاه سیاهدانه را افزایش داد.

کلیدواژه‌ها

- Agarwal, S., Sairam, R.K., Srivastava, G.C. and Meena, R.C., 2005. Changes in antioxidant enzymes activity and oxidative stress by abscisic acid and salicylic acid in wheat genotypes. Biologia Plantarum, 49: 541-550.
- Alishavandi, R., Enteshari, S., Delavar, K. and Gagoonani, S., 2010. Interactive effects of silicon and NaCl on the physiological and biochemical parameters in Borago officinalis. The 5th National Conference on New Ideas in Agriculture, Esfahan, 15-16 February: 1-3.
- Aitken, R.J., Chaudhry, M.Q., Boxall, A.B.A. and Hull, M., 2006. Manufacture and use of nano materials: current status in the UK and global trends. Occupational Medicine, 56: 300-306.
- Ashraf, M., Mukhtar, N., Rehman, S. and Rha, E.S., 2004. Salt-induced changes in photosynthetic activity and growth in a potential medicinal plant Bishop`s weed (Ammi majus L.). Photosynthetica, 42(4): 543-550.
- Azizi, M., Abdolzade, A., Mehrban, P. and Sadegipour, H.R., 2015. The effect of silica on increasing salt resistance by reducing oxidative stress in lambs (Festuca arundinacea). Scientific Journal of Rangeland, 9(1): 43-54.
- Baiat, H., Nemati, S.H., Tehranifar, A., Vahdati, N. and Salahvarzi, A., 2012. Effects of salicylic acid on growth and ornamental characteristics of Persian petunia (Petunia hybrida) under salt stress. Journal of Science and Technology of Greenhouse Culture, 3(3): 43-51.
- Cachorro, P., Olmos, E. and Cerda, A., 1995. Salinity-induced changes in the structure and ultra structure of bean Root. Cell Plant Biology, 37: 273-283.
- Chamani, I., Bonyadi, M. and Ghanbari, A., 2016. Effect of salicylic acid and humic acid on vegetative indices of parvanesh medicinal ornamental plant. Journal of Horticultural Science, 29(4): 631-641.
- Davazdah Imami, S. and Majnoon Hosseini, N., 2014. The Cultivation and Production of Some Spice and Medicinal Plants. Tehran University Press, Tehran, 300p.
- Derosa, M.R., Monreal, C., Schmitzer, M., Walsh, R. and Sultan, Y., 2010. Nanotechnology in fertilizers. Nature Nanotechnology, 5(2): 91.
- Eskandari Zanjani, K., Shirinarad, A.H., Moradi Aqdam, A. and Taherkhani, T., 2012. Effect of salicylic acid application in salinity stress conditions on physiological characteristics (Artemisia annua L.), Morphology of Artemisia Medicinal Plant. Scientific Journal of Ecophysiology of Crop Plants, 6(24): 415-428.
-Fazeli, A., Zarei, B. and Tahmasebi, Z., 2018. The effect of salinity stress and salicylic acid on some physiological and biochemical traits of Black cumin (Nigella sativa L.). Iranian Journal of Plant Biology, 9(4): 69-83.
- Gohari, G., Rasouli, F. and Zahedi, S.M., 2017. Evaluation of some growth traits and quantitative characteristics of basil (Ocimum basilicum L.) in conditions of salt stress and application of humic acid. Journal of Agricultural Knowledge and Sustainable Production, 27(2): 159-168.
- Gunes, A., Inal, A. and Alpaslan, M., 2005. Effects of exogenously applied salicylic acid on the induction of multiple stress tolerance and mineral nutrition in maize (Zea mays L.). Archives Agronomy Soil Science, 51: 687-695.
- Hajar, A.S., Zidan, M.A. and Al-zahrani, H.S., 1996. Effect of salinity stress on the germination, growth and physiological activities of Black cumin (Nigella sativa L.). The Arab Gulf Journal of Science Reseach, 14(2): 445-454.
- Harati, E., Kashefi, B. and Matinizadeh, M., 2016. Investigation of reducing detrimantal effects of salt stress on morphological and physiological traits of (Thymus daenensis Celak.) through Salicylic Acid Application. Plant Production Technology, 16(2): 111-125.
- Hoagland, D.R. and Arnon, D.I., 1950. The Waterculture for Growing Plants without Soil. California Agriculture Experimental Statistics Circular, 32p.
- Hyam, R. and Pankhurst, R., 1995. Plants and Their Names, Oxford, 545p.
- Kalteh, M., Taj Alipour, Z., Ashraf, S., Marashi Aliabadi, M. and Falah, A., 2014. Effect of silica nanoparticles on Basil (Ocimum basilicum) under salinity stress. Journal of Chemical Health Risks, 4(3): 49-55.
- Kaya, M.D., Okci, G., Atak, M., Cikili, Y. and Kolsarici, O., 2006. Seed treatment to overcome salt and drought stress during germination in sunflower (Helianthus annuus L.). European Journal of Agronomy, 24: 291-295.
- Khan, W., Prithiviraj, B. and Smith, D.L., 2003. Photosynthetic response of corn and soybean to foliar application of salicylates. Journal Plant Physiolgy, 160: 485-492.
- Khattak, R.A., Haroon, K. and Muhammad, D., 2013. Mechanism(s) of humic acid induced beneficial effects in salt_affected soils. Scientific Research and Essays, 8(21): 932-939.
- Koocheki, A., Fallahi, H.R., Amiri, M.B. and Ehyaei, H.R., 2016. Effects of humic acid application and mother corm weight on yield and growth of Saffron. Journal of Agroecology, 7(4): 425-442.
- Khorasaninejad, S., Mousavi, A., Soltanloo, H., Hemmati, Kh. and Khalighim, A., 2010. The effect of salinity stress on growth parameters, essential oil yield and constituent of peppermint (Mentha piperita L.). World Applied Sciences Journal, 11(11): 1403-1407.
- Liang, L., Luo, L. and Zhang, S., 2011. Adsorption and desorption of humic and fulvic acids on SiO2 particles at nano and micro-scales. Colloids and Surfaces A: Physicochemical and Engeering Aspects, 384: 126-130.
- Mandhanis, S., Madan, S. and Sawhney, V., 2006. Antioxidant defense mechanism under salt stress in wheat seedlings. Biologia Plantarum, 50(2): 227-231.
- Mishra, A. and Choudhuri, M.A., 1999. Effects of salicylic acid on heavy metal induced membrane deterioration mediated by lipoxygenase in rice. Biologia Plantarum, 42: 409-415.
- Mohammadkhani, N. and Heidari, R., 2007. Effect of drought stress on protective enzyme activities and lipid peroxidation in two maize cultivars. Pakistan Journal of Biological Science, 10(21): 3835-3840.
- Naseri, M., Aroei, H., Nemati, S.H. and Kafi, M., 2012. Effect of different levels of salinity and silicon on productivity of mass, masses of sodium and potassium in aerial plant of fenugreek. Journal of Soil and Water, 26(2): 508-514.
- Nazar, R., Iqbal, N., Syeed, S. and Khan, N.A., 2011. Salicylic acid alleviates decreases in photosynthesis under salt stress by enhancing nitrogen and sulfur assimilation and antioxidant metabolism differentially in two mungbean cultivars. Journal of Plant Physiology, 168(8): 807-815.
- Pakar, N., Pirasteh-Anosheh, H. and Emam, Y., 2005. Effect of different concentrations of salicylic acid on quantitative and qualitative characteristics of barley under salinity stress. Production and Processing of Crops and Gardens, 4(14): 191-202.
- Pirasteh-Anosheh, H., Emam, Y., Ashraf, M. and Foolad, M.R., 2012. Exogenous application of salicylic acid and chlormequat chloride alleviates negative effects of drought stress in wheat. Advanced Studies in Biology, 4(11): 501-520.
- Pirasteh-Anosheh, H., Rosta, M.J. and Emam, Y., 2015. Different methods of crop treatment with salicylic acid in salinity research. National Center of Salinity Research, Yazd, 1-20.
- Poustini, K. and Ciocemardeh, A., 2001. Na/K ratio and ion selectivity in response to salt stress in wheat. Iranian Journal of Aric Science, 32(3): 525-532.
- Qinghua, S., Zhiyi, V., Zhujun, Z., Quansheng, Y. and Qiong, Q., 2006. Effect of different treatments of Salicylic acid acid on heat tolerance, chlorophyll fluorescence and antioxidant enzyme activity in seedling of Cucumis sativa L. Plant Growth Regulators, 48: 127-135.
- Rahimi, A., Shamsodin Saeed, M. and Etemadi, F., 2011a. Effects of salt stress on germination, growth and ion contents of Cumin (Nigella sativa L.). Arid Biome Scientific and Research Journal, 1(2): 20-31.
- Rahimi, Z., Kafi, M., Nezami, A. and Khazaei, H.R., 2011b. Effect of salinity and silicon on some morphophysiologic characters of purslane (Portulaca oleracea L.). Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 27(3): 359-374.
- Rai, V.K., Sharm, S.S. and Sharma, S., 1986. Reversal of ABA-induced stomatal induced by phenolic compounds. Journal of Experimental Botany, 37: 129-134.
- Said-Alahl, H.A.H. and Omer, E.A., 2011. Medicinal and aromatic plants production under salt stress, a review. Herba Polonica, 57(1): 72-87.
- Sangeetha, M., Singaram, P. and Uma Devi, R., 2006. Effect of lignite humic acid and fertilizer on yield of onion and nutrient availability. 18th World Congeress of Soil Science, Philadelphia, Penncylvania, USA, 9-15 July: 163.
- Shaaban, M., Abid, M. and Abou-Shanab, R.A.I., 2013. Amelioration of salt affected soils in rice paddy system by application of organic and inorganic amendments. Plant, Soil and Environment, 59: 227-233.
- Wang, J. and Naser, N., 1994. Improved performance of carbon paste ampermeric biosensors through the incorporation of fumed silica. Electroanalysis, 6: 571-575.