همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای تخصصی زراعت-فیزیولوژی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

2 دانشیار، فیزیولوژی، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

3 استادیار، علوم و تکنولوژی بذر، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

4 دانشیار، اکولوژی گیاهان زراعی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

چکیده

استفاده از مواد آلی و نانو کودها به‌منظور کنترل دقیق آزادسازی عناصر غذایی می‌تواند گامی مؤثر برای دستیابی به کشاورزی پایدار و سازگار با محیط‌زیست باشد. تنش خشکی مهمترین عامل محدودکننده رشد و عملکرد گیاهان دارویی ازجمله همیشه‌بهار (Calendula officinalis L.) است. این آزمایش در شرایط مزرعه‌ای به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار به‌صورت مرکب (تکرار در مکان) واقع در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی ارومیه و سلماس اجرا شد. فاکتور اول نحوه آبیاری در دو سطح شامل آبیاری و قطع آبیاری در مرحله شروع گلدهی و فاکتور دوم پیش‌تیمار بذرها در هفت سطح شامل بذرهای تیمار شده با کودهای نانو (اکسید آهن، اکسید روی و اکسید بر با غلظت دو در هزار) و پرایم شده با مواد آلی (اسید هیومیک 72 میلی‌گرم در لیتر، اسید سالیسیلک 2000 میکرومول و اسید آسکوربیک ppm200) و شاهد بود. نتایج تجزیه مرکب داده‌های آزمایش حکایت از این داشت که استفاده از پیش‌تیمار بذرها با مواد نانو و پیش‌تیمار با مواد آلی در صفاتی مانند ارتفاع بوته، تعداد کاپیتول، وزن تر و خشک بوته، وزن تر و خشک ریشه، عملکرد دانه، شاخص برداشت، درصد اسانس و درصد عنصر معدنی فسفر واکنش مثبتی نشان داده و بهترین واکنش از کاربرد پیش‌تیمار اسید سالسیلیک و نانو اکسیدروی دیده شد و باعث افزایش و بهبود صفات یادشده و عملکرد کمّی و کیفی همیشه‌بهار به‌ویژه در شرایط تنش خشکی می‌گردد و کاربرد آن در راستای کشاورزی پایدار و ارگانیک قابل توصیه می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

- Abdel-Aziz, N.G., Taha Lobna, S. and Ibrahim Soad, M.M., 2009. Some studies on the effect of putrescine, ascorbic acid and thiamine on growth, flowering and some chemical constituents of Gladiolus plants at Nubaria. Ozean Journal of Applied Sciences, 2(2): 169-179.
- Alimadadi, A., Jahansouz, M.R., Besharati, H., Tavakkol-Afshari, R. and Tavakkoli, M., 2010. Effect phosphate solubilizing micro-organisms, mycorrhiza and seed priming on the nodulation in chickpea crop (Cicer arietinum L.). Journal of Soil Research (Soil Science and Water), 24(1): 43-53.
- Bagheri Khoulenjani, M. and Salamati, M.S., 2011. Morphological reaction and yield of Nigella sativa L. to Fe and Zn. African Journal of Agricultural Research, 7: 2359-2362.
- Blakrishman, K., 2000. Peroxidase activity as an indicator of the iron deficiency banana. Indian Journal of Plant Physiology, 5: 389-391.
- Davis, S., Turner, N.C., Siddique, K.H.M., Leport, L. and Plummer, J., 1999. Seed growth of desi and kabuli chickpea (Cicer arietinum) in a short season Mediterranean type environment. Australian Journal of Experimental Agriculture, 39: 181-188.
- Delfine, S., Tognetti, R., Desiderio, E. and Alvino, A., 2005. Effect of foliar application of N and humic acids on growth and yield of durum wheat. Agronomy for Sustainable Development, 25: 183-191.
- Dubey, V.S., Bhalla, R. and Lithra, R., 2003. Sucrose mobilization in relation to essential oil biogenesis during palmarosa (Cymbopogon martini Roxb. Wats. Var. motia) inflorescence development. Boisciences, 28(4): 479-487.
- Edward, A.H., 1999. Handbook of Reference Method for Plant Analysis. Soil and Plant Analysis Council, Inc, 320p.
- Ehiaei, H., Rezvani Moghaddam, P., Amiri, M. and Sadeghi, S., 2009. Effect of different drought stress on germination and seedling growth indices of two medicinal plants of arteshus and sarkhorgol. Proceedings of the First Regional Conference on Agriculture and Natural Resources, Ramhormoz Azad University, Ramhormoz, 28-29 January: 136.
- Eisvand, H.R., Tavakkol-Afshari, R., Sharifzadeh, F., Madah Arefi, H. and Hesamzadeh Hejazi, S.M., 2010. Effects of hormonal priming and drought stress on activity and isozyme profiles of antioxidant enzymes in deteriorated seed of tall wheatgrass (Agropyron elongatum Host). Seed Science and Technology, 38: 280-297.
- Farooq, M., Shahzad, M. and Basra, A., 2006. Priming of field-sown rice seed enhances germination, seedling establishment, allometry and yield. Plant Growth Regulation, 49: 285-294.
- Fathi, G. and Esmaeilpoor, B., 2010. Principles and Application of Plant Growth Regulators. Jahad Daneshgahi Press, Mashhad, 288p.
- Ghaffari Malayeri, M., Akbari, Gh.A. and Mohammadzadeh, A., 2012. Response of yield and yield components of corn on soil use and foliar application of micronutrients. Iranian Journal of Field Crops Research, 10(2): 368-373.
- Hamada, A.M., 1998. Effects of exogenously added ascorbic acid, thiamin or aspirin on photosynthesis and some related activities of drought-stressed wheat plants. Photosynthesis: Mechanisms and Effects (Volume V: Proceedings of the XIth International Congress on Photosynthesis), Budapest, Hungary, 17-22 August: 2581-2584.
- Harris, D., Rashid, A., Miraj, G., Arif, M. and Shah, H., 2007. On-farm seed priming with zinc solution- A cost-effective way to increase the maize yields of resource-poor farmers. Field Crops Research, 102: 119-127.
- Heidarian, A.R., Kord, H., Mostafavi, K.H., Lak, A.P. and Amini Mashhadi, F., 2011. Investigating Fe and Zn foliar application on yield and its components of soybean (Glycine max L.) at different growth stages. Journal of Agricultural Biotechnology and Sustainable Development, 3: 189-197.
- Hendawy, S.F. and Ezz EL-Din, A.A. 2010. Growth and yield of Foeniculum vulgar var.azoricum as influensed by some vitamins and amino acids. Ozean Journal of Applied Science, 3(1): 113-123.
- Kamaraki, H. and Galavi, M., 2012. Evaluation of foliar Fe, Zn and B micronutrients application on quantitative and qualitative traits of safflower (Carthamus tinctorius L.). Journal of Agroecology, 4(3): 201-206.
- Khalid, K.A. and Teixeira da silva, J.A., 2012. Biology of Calendula officinalis Linn: focus on pharmacology, biological activities and agronomic practices. Medicinal and Aromatic Plant Science and Biotechnology, 6(1): 12-27.
- Khodary, S.F.A., 2004. Effect of salicylic acid on the growth, photosynthesis and carbohydrate metabolism in salt stressed maize plants. International Journal of Agriculture and Biology, 6: 5-8.
- Marschner, H., 1995. Mineral Nutrition of Higher Plants. Academic Press Limited, Harcourt Brace and Company, Publishers, London, 672p.
- Niakan, M., Jahanbani, A. and Ghorbanli, M., 2010. Spraying effect of salicylate different concentrations on growth parameters, amount of photosynthetic pigments, anthocyanin, felavonoids and solution sugars of Coriandrum sativum L. Journal on Plant Science Researches, 5(2): 10-18.
- Nscimento, W.M. and West, S. H., 2000. Drying during muskmelon (Cucumis melo L.) seed priming and its effects on seed germination and deterioration. Seed Science and Technology, 28: 211-215.
- Omidbaigi, R., 2000. Approaches to Production and Processing of Medicinal Plants (Vol. 3). Tarahan Nashr, Tehran, 424p.
- Omidian, A., Siadat, S.A., Naseri, R. and Moradi, M., 2012. Effect of foliar application of Zn sulphate on grain yield, oil and protein of four canola cultivars. Iranian Journal of Crop Sciences, 14(1): 16-28.
- Oshodi, A.A., Olaofe, O. and Hall, G.M., 1993. Amino acid, fatty acid and mineral composition of pigeon pea. International Journal of Food Sciences and Nutrition, 43: 187-191.
- Parsa, M. and Bagheri, A., 2008. Pulses. Jihad-e Daneshgahi Mashhad Publisher, 523p.
- Potarzycki, J. and Grzebisz, M., 2009. Effect of zinc foliar application on grain yield of maize and its yielding components. Plant Soil Environment, 55: 519-527.
- Shalata, A. and Neumann, P.M., 2001. Exogenous ascorbic acid (vitamin C) increases resistance to salt stress and reduces lipid peroxidation. Journal of Experiment Botany, 52: 2207-2211.
- Sheikh Bagloo, N., Hassanzadeh Ghourt Tapeh, A.S., Baghestani Meybodi, M.A. and Zand, B., 2009. Study the effect of zinc foliar application on the quantitative and qualitative yield of grain corn under water stress. Electronic Journal of Crop Production, 2: 59-73.
- Subhani, G.M. and Chowdhry, M.A., 2000. Correlation and path coefficient analysis in bread wheat under drought stress and normal conditions. Pakistan Journal of Biological Sciences, 3(1): 72-77.
- Upadhyaya, H. and Panda, S.K., 2004. Responses of Camellia sinensis to drought and rehydration. Biologia Plantarum, 48: 597-600.
- Wang, N. and Duan, J.K., 2006. Effects of variety and crude protein content on nutrients and anti-nutrients in lentil. Food Chemistry, 95: 493-502.