همکاری با انجمن علمی گیاهان دارویی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

2 استاد، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

3 مربی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم‌آباد، ایران

چکیده

هر دو گونه Centaurea pterocaula Trautv. و C. urvillei DC. subsp. deinacantha نوعی گل‌گندم هستند. هدف از این مطالعه تعیین ترکیب‌های شیمیایی در روغن‌های اسانسی گونه‌های مذکور برای استفاده در مواد غذایی، لوازم آرایشی- بهداشتی و دارویی بود. گیاهان C. urvillei و C. pterocaula در مرحله گلدهی از ارومیه (دره قاسملو) و زنجان در سال‌های 1389 و 1390 جمع‌آوری شدند. اندام‌های گیاه شامل ساقه و برگ و گل‌آذین در آزمایشگاه خشک شدند و به ذرات ریزی تبدیل شدند. روغن‌های اسانس به روش تقطیر با آب بدست آمد و توسط GC-FID و GC/MS مورد تجزیه قرارگرفتند. بازده اسانس ساقه همراه برگ و گل‌آذین گونه C. pterocaula (براساس وزن خشک گیاه) به‌ترتیب 0.06% و 0.09% بود. بیشترین درصد ترکیب‌های اسانس ساقه همراه برگ و گل‌آذین به‌ترتیب جرماکرن‌دی (20.4% و 5.4%)، تیمول (10.6% و 8/3%)، سیپرن (3.5% و 11.5%)، اسپاتولنول (7.7% و 4.9%)، کاریوفیلن اکسید (6.8% و 13.4%) و ترانس-کاریوفیلن (4.9% و 8.1%) بودند. بازده اسانس ساقه همراه برگ و گل‌آذین C. urvillei (براساس وزن خشک گیاه)، به‌ترتیب 023/0%، 065/0% بود. بیشترین درصد ترکیب‌های اسانس ساقه همراه برگ، بنزیل بنزوات (38.7%)، کاریوفیلن اکسید (17.9%) و بتا-اودسمول (19.8%) بوده و بیشترین درصد ترکیب‌های اسانس گل‌آذین، کاریوفیلن اکسید (25.7%)، اسپاتولنول (14.8%) و اودسما-4(15)-7-دی ان-1-بتا-اُل (0/21%) بوده‌است.

کلیدواژه‌ها

- Adams, R.P., 2011. Identification of Essential Oils by Ion Trap Mass Spectroscopy. Academic Press, New York, 302p.
- Aldo, T., Esposti, S., Boracchia, M. and Viegi, L., 2010. Volatile constituents of Centaurea paniculata subsp. carueliana and C. rupestris S.L. (Asteraceae) from Mt. Ferrato (Tuscany, Italy). Journal of Essential Oil Research, 22: 1-5.
- Askari, F. and Mirza, M., 2013. Chemical composition of essential oil of different species of Centaurea depressa M. Bieb. from different places. Journal of Research in Iranian Medicinal and Aromatic Plants, 29(2): 476-485.
- Askari, F., Mozaffarian, V. and Parsa, E., 2014. Chemical composition of essential oil of different species of Centaurea zuvandica (Sosn.)Sosn. from different places. Journal of Research in Iranian Medicinal and Aromatic Plants, 30(2): 322-331.
- Azadi, B. and Nouri, E., 2014. The essential oil composition of Centaurea intricata Boiss. flowering aerial parts. Asian Journal of Biomedical and Pharmaceutical Sciences, 4(32): 25-27.
- Ben Jemia, M., Senatore, F., Bruno, M. and Bancheva, S., 2015. Components from the essential oil of Centaurea aeolica Guss. and C. diluta Aiton from Sicily, Italy. Records of Natural Products, 9(4): 580-585.
- Davies, N.W., 1990. Gas Chromatographic Retention Index of Monoterpenes and Sesquiterpenes on Methyl Silicon and Carbowax 20M Phases. Journal of Chromatography A, 503: 1-24.
- Dural, H., Bagci, Y., Ertugrul, K., Demirelma, H., Flamini, G., Cioni P.L. and Morelli, H., 2003. Composition of two endemic Centaurea species from Turkey, Centaurea mucronifera and Centaurea chrysantha, collected in the same habitat. Biochemical Systematics and Ecology, 31(12): 1417-1425.
- Djeddi, S., Sokovic, M. and Skaltsa, H., 2011. Analysis of the essential oils of some Centaurea species (Asteraceae) growing wild in Algeria and Greece and investigation of their antimicrobial activities. Journal of Essential Oil Bearing Plants, 14(6): 658-666.
- Esmaeili, A., Rustaiyan, A., Nadimi, M., Masoudi, S., Tadayon, F., Sedaghat, S., Ebrahimpur, N. and Hajyzadeh, E., 2005. Volatile constituents of Centaurea depressa M.B and Carduus pycnocephalus L. two Compositae herbs growing wild in Iran. Journal of Essential Oil Research, 17: 539-541.
- Esmaeili , A. and Khodadadi, E., 2012. Volatile compounds of essential oil Centaurea behen L. grown in Iran. Journal of Paramedical Sciences (JPS), 3(2): 8-11.
- Erel, B., Demirci, B., Demir, S., Karaalp, C. and Baser, K.H.C., 2013. Composition of the essential oils of Centaurea aphrodisea, C. polyclada, C. athoa, C. hyalolepis and C. iberica. Journal of Essential Oil Research, 25(2): 79-84.
- Flamini, G., Ertugrul, K., Cioni, P.L., Morelli, I., Dural H. and Bagci, Y., 2002. Volatile constituents of two endemic Centaurea species from Turkey: C. pseudoscabiosa subsp. pseudoscabiosa and C. hadimensis. Biochemical Systematics and Ecology, 30(10): 953-959.
- Ghahreman, A., 1980. Flora of Iran (Vol. 2). A Joint Project by the Research Institute of Forests and Ranglans & Tehran University, No. 260.
- Köse, B.Y., İşcan, G., Demirci, B., Başer, K.H.C. and Çelik, S., 2007. Antimicrobial activity of the essential oil of Centaurea aladagensis. Fitoterapia, 78(3): 253-254.
- Mozaffarian, V., 2007. Flora of Iran (Umbelliferae Family, No. 54). Research Institute of Forests and Rangelands Publication, 596p.
- Novakovic, J., Rajcevic, N., Milanovici, S., Marin, P.D. and Janackovic, P., 2016. Essential oil composition of Centaurea atropurpurea and C. orientalis inflorescences from the central Balkans: ecological significance and taxonomic implications. Chemistry & Biodiversity, 13(9): 1221-1229.
- Polatoglu, K., Sen, A., Bulut, G., Bitis, L. and Goren, N., 2014a. Essential oil composition of Centaurea kilaea Boiss. and C. cuneifolia Sm. from Turkey. Natural Volatiles & Essential Oils, 1(1): 55-59.
- Polatoglu, K., Sen, Ali., Bulut, G., Bitis, L. and Garen, N., 2014b. Essential oil composition of centaurea stenolepis Kerner. from Turkey. Journal of Essential Oil Bearing Plants, 17(6): 1268-1278.
- Salmanpour, S., Khalilzadeh, M.A. and Sadeghifar, H., 2009. Chemical composition of the essential oils from leaves flowers stem and root of Centaurea zuvandica Sosn. Journal of Essential Oil Research, 21(4): 357-359.
-Shibamoto, T., 1987. Retention indices in essential oil analysis: 259-274. In: Sandra, P. and Bicchi, C., (Eds.). Capillary Gas Chromatography in Essential Oil Analysis. Dr. Alfred Huethig Verlag, New York, 435p.
- Yaglioglu, A. and Demirtas, I., 2015. Comparative essential oil composition of flowers, leaves, and stems of Centaurea polypodiifolia var. polypodiifolia. Chemistry of Natural Compounds, 51(5) 982-984.
- Yayli, N., Yaşar, A., Güleç, C., Usta, A., Kolayl, S., Coşkunçelebi K. and Karaoğlu, S., 2005. Composition and antimicrobial activity of essential oils from Centaurea sessilisand, Centaurea armena. Phytochemistry, 66(14): 1741-1745.
- Zengin, G., Aktum sek, A., Bogu, M., Ceylan, R. and Uysal, S., 2016. essential oil composition of an uninvestigated Centaurea species from Turkey: Centaurea patula DC. Journal of Essential Oil Bearing Plants, 19(2): 485-491.